A De Ringeling schaf Ook vreedzame toepassing van atoomenergie houdt gevaren in Achtergrondstraling b Vluchtheuvels geven geen bescherming Moeder natuur maakte zich op voor een mild voorjaar Tuinbouwgebieden kan men zo maar niet verplaatsen MAANDAG 4 FEBRUARI 1957 DE LEIDSE COURANT PAGINA 5 Radio-actief afval het grote probleem r\E MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN VOLKSGEZONDHEID heeft enige tijd geleden, mede namens zijn ambtgenoot van On derwijs, Kunsten en Wetenschappen, een aantal vragen beantwoord, waaronder een betrekking had op de al meer aan de orde gestelde kwestie, of Nederland namelijk niet zelf een vinger in de pap moet roeren. In de pap van 't onderzoek naar het voor de mens schadelijke effect van ioniserende 6traling. Dat onderzoek vindt op het ogenblik voornamelijk plaats in Amerika en Engeland, maar de omstandig heden te onzent zijn heel anders. Daar kunnen bijvoorbeeld afval stoffen van reactors op bèpaalde plaatsen rustig in de grond worden gedeponeerd, maar alles wat in Nederland in de bodem terecht komt, bereikt het grondwater, dat op die manier besmet wordt. Komt een niet al te grote hoeveelheid radio-actieve stof in het water terecht, dan behoeft dat op zich genomen nog niet gevaarlijk voor de mens te zijn, maar wanneer zich in dit water vissen bevinden, die deze stof in het lichaam concentreren en later als consumptie dienen, dan wordt de mens natuurlijk op gevaarlijke wijze besmet. A LBERT EINSTEIN heeft eens ge- zegd, dat uit al het voorgaande in de geschiedenis, het atoomtijdperk onontkoombaar moest volgen als de enig mogelijke uitkomst van een lan ge optelsom. Onze beschaving is in haar nooit aflatende ontwikkeling bijna dertig jaar geleden op een krachtbron gestuit, die mogelijkhe deiï ten goede en dreigingen ten kwade in zich houdt, de laatste niet alleen in oorlogs-, maar ook in vre destijd. Deze gevaren gaan alle volkeren van onze aardbol aan. Toch is het van belang, dat ons land reeds twee jaar een eigen instituut erop na houdt, welks onderzoekingen een meer na tionaal karakter dragen. Dat is nood zakelijk, omdat die onderzoekingen afhankelijk zijn van de omstandighe den waarin ze verricht worden. De vorderingen op kernenergetisch gebied doen zo'n grote ommekeer ver wachten, .at men de wereldgeschie denis al eens ii twee hoofddelen heeft willen splitsen; van de vóórgeschie denis tot 1945 (Nagasaki en Hiroshi ma), en de daarachter liggende tijd van nog geen twaalf jaar. OMMEKEER. Overal ter aarde worden kernreac- tors-voor-vreedzame-doeleinden bouwd; atoomlocomotieven en atoom schepen staan op stapel de „Nau tilus" heeft zijn eerste 100.000 kilo meter zelfs al achter de rug. Radio actieve materialen "in landbouw en industrie brengen een ommekeer te weeg, die voor onmogelijk gehouden werd. Maar allereerst de dreiging van een atoomoorlog van afschrikwek kende omvang, en de kans op onver moede complicaties bij de „vreedza me toepassing" doen het vermoeden rijzen, dat die atoomkracht de mens heid eens uit de hand loopt. Tijdens de conferentie over de vreedzame toepassing van atoomener gie in 1955 te Genève gehouden, en op de negende wereldgezondheids- vergadering het vorig jaar eveneens te Genève gehouden, zijn de risico's, uitvoerig besproken. Deze risico's zijn naderhand gepreciseerd in een tweetal rapporten, die tegelijk op 12 juni 1956 in Londen en Washington werden gepubliceerd. Een groot aan tal geleerden van de eerste rang zon den bijdragen in, de tesamen een ge heel van kernenergetische problemen uitmaken, dat zeer de aandacht trok. ACHTERGRONDSTRALING. POOGD zo nauwkeurig mogelijk na te gaan, hoelang men aan radio actieve straling zou kunnen worden blootgesteld zonder dat dit voor hem of zijn nakomelingen gevaar of scha de oplevert. Bovendien bestaat de zg. achter grondstraling, zoals de uit de atmos feer afkomstige kosmische straling, verder de straling van radio-actieve stoffen in do bodem en de straling die normaal aanwezig is bij enige medi sche behandelingen of onderzoekin gen. (Kankergezwellen e.d,). Die straling krijgt echter gevaarlijke con currentie door een grote dosis radio activiteit, die tijdens proefnemingen met atoom- en waterstofbommen ont staat, en tevens door afvalprodukten uit kernreactors. Voorlopig behoeven wij ons, aldus de Britse en Amerikaanse deskundi gen niet ongerust te maken over die toeneming van achtergrondstraling, want deze is sinds men met de aan wending van kernenergie begon, slechts met één procent vermeerderd. Het gevaar is echter zeer zeker niet denkbeeldig, dat z.g. strontium het skelet binnendringt. Bij elke proefne ming op veraf gelegen terreinen wor den tienduizenden tonnen van deze stof het luchtruim ingeslingerd, wel ke stof het beenweefsel aantast en de vorming van bloedlichaampjes in het beenmerg aanzienlijk in ongun stige zin doet veranderen. INTERNATIONALE CONTRÓLE. NEN heeft de Amerikaanse lei der Democraten, Adlai Stevenson, die tweemaal achtereen vergeefs een ver kiezingsstrijd aanbond met president Eisenhower, tijdens zijn verkiezings redevoeringen beloofd als program mapunt te zullen opnemen, dat der gelijke proefnemingen door hem zo veel mogelijk in aantal zouden wor den verminderd. Een onlangs door Noorwegen gedaan voorstel is erop gericht bij een centraal orgaan de da ta vast te leggen, waarop atoomex plosies zullen worden veroorzaakt. RADIO-ACTIEF AFVAL. De geleerden maken zich echter meer zorgen over de, hand over hand toenemende, toepassing van atoom energie voor vreedzame doeleinden. Het probleem bestaat namelijk hierin, dat men een doeltreffende en voor 100 veilige opberging van radio actief afval nodig „eeft. Het wordt thans nog in kleine hoeveelheden, opgeslagen in bunkers van lood en beton, in loden kisten die op de bodem van de Oceaan rusten, het wordt zelfs zonder enige bescherming in zee gestort. De omvang van dit vraagstuk is duidelijk als men beseft, dat de Verenigde Staten dagelijks tien kilo radio actief afvalmateriaal produceren, met een straling, die overeen komt met die van tien ton ra dium. Men verwacht, dat het kwantum afval in 1930 ongeveer tien miljoen hektoliter zal bedra gen, in 1990 dertig miljoen hek toliter en weer tien jaar later ruim het driebubbele. Duidelijk is, dat een effectieve be schermingscampagne slechts met in ternationale samenwerking kan ge schieden, en dat de beide wereld machten elkaar omtrent de omvang van hun kernenergetische werkzaam heden op de hoogte moeten houden. KERNENERGETISCHE WETENSCHAP VER VOORUIT. AANGEZIEN DE ONTWIKKELING van de biologische en medische wetenschap geen gelijke tred heeft kunnen houden met die van de atoomenergie, bepleiten een aantal Amerikaanse technici een snelle ver meerdering van de kennis van deze wetenschappen, omdat men anders met het atoom volkomen „geblind doekt" eerr nieuw tijdperk binnen treedt. Een nieuw tijdperk, dat „af schuwelijke gevaren" (min. Suurhoff) met zich mee zou kunnen brengen, omdat men niet wist, op welke wijze —en zich ertegen kon beéchermen. Met het oog op de moderne ont wikkeling heeft de gezondheids-orga nisatie TNO te Delft besloten het bo venstaande probleem ernstig aan te vatten. Sinds maart 1055 wordt de ra dioactiviteit van regenwater en lucht in ons land regelmatig bepaald door het mediseh biologisch laboratorium van de rijksverdedigingsorganisatie TNO, en wel met medewerking van het Koninklijk Nederlands Meteoro logisch Instituut te De Bilt, ongeacht of er atoombomexplosies hebben plaats gehad. KONINGIN JULIANA TERUG^N NEDERLAND. De Koningin is gistermiddag gezeld van de prins van haar wil sportvakantie in Arosa op paleis Soestdijk teruggekeerd. NIEUW KATH. ZIEKENHUIS JfE DEVENTER. Onder grote belangstelling is"' te Deventer het eerste na de oorlog ge reedgekomen katholieke ziekenhuis door mgr. dr. B. J. Alfrink, aartsbis schop van Utrecht, officieel in ge bruik genomen, nadat hij des mor gens het gebouwencomplex had inge zegend. In de kapel van de zusters in de hoorstraat te 's-Hertogenbosch heb- en zondagmorgen vier doofstomme meisjes met apart verlof van de paus haar professie afgelegd. Zij zijn Tier jaar in het doofstommeninstituut te St. Michielsgestel opgeleid en zijn thans verenigd in een aparte congre- fatie welke de naam voert „Zusters van Gertrudishof". Zij staan onder toezicht van- de congregatie van de zusters Dochters van Maria en Jo zef. De vicaris-generaal van het Bos sche Bisdom, mgr M. Oomens, hield tijdens de H. Mis een predikatie. Onder de vele aanwezigen bevond zich o.a. mgr Van Overbeek, direc teur van het doofstommeninstituut te St. Michielsgestel. DE GEVAARLIJKE TRAM De tram ls het gevaarlijkste voer tuig in het wegverkeer. Zij is zeker zesmaal zo vaak bij ongevallen be trokken als de auto. Dit is een van de conclusies van de heer Th. B. Walbeehm, werkzaam bij de psychologische dienst van de cen trale directie der PTT, die een diep gaand onderzoek heeft ingesteld naar de verkeersproblematiek. Bij het voeren van acties tegen de verkeersonveiligheid, aldus de heer Walbeehm, gaat men tegenwoordig uit van de opvatting, dat de gemid delde mens moet worden geleerd zich aan het verkeer aan te passen. Volgens de heer Walbeehm dient echter het verkeer, met inbegrip van wetgeving, reglementering en beba- kening, te worden aangepast aan de gemiddelde mens, omdat zijn studie heeft geleerd dat de gemiddelde weg gebruiker vrij geregeld voor situaties komt die hij niet kan beheersen. Enige andere conclusies van de heer Walbeehm zijn de volgende. Het aantal slachtoffers onder de Verblind door tegenligger Een dode, twee zwaar gewonden Te Rijsbergen (N.B.) is zaterdag avond omstreeks zeven uur een auto, bestuurd door de heer De Nijs uit Oosterhout, tegen de achterkant van een stilstaande Deense visauto opge reden. De heer De Nijs werd op slag gedood, zijn echtgenote en zijn zoon, die bij hem in de wagen zaten, wer den zwaar gewond. Zij zijn in het ziekenhuis te Breda opgenomen. Het stoffelijk overschot van de heer De Nijs is naar hetzelfde ziekenhuis overgebracht. De Deense auto was van achteren verlicht. Vermoed wordt, dat de heer De Nijs door een tegenligger ver blind was. HET RIJVERBOD IS EEN REUSACHTIGE STROP Speelse schar Het zondagsrijverbod heeft grote schade aangebracht aan de Neder landse bedrijven, die het van de zon dag moeten hebben. Tegelyk met het niet op de weg zijn van zóveel auto bezitters, die de sleur van hun da gelijks bestaan 's zondags tijdens een autoritje willen verbreken in ëe pracht van moeder natuur, tegelijk daarmee zijn de inkomsten gering van de HORECA-bedrijven en de an. dere instellingen, die min of meer van de „zondagsgangers" moeten rondko men. Het komende voorjaar, dat vroeger zoveel „bollenreizigers" op de been bracht, zal bij handhaving van het verbod niet minder dan een ramp worden. De strop van de HO RECA-bedrijven bedroeg gisteren bijna twee ton. En het lijkt wel, of dat voorjaar al begonnen is. Limburg en Brabant had gisteren zelfs bijna een zomerse dag. Bos en heide wer den overspoeld door duizenden wan delende natuurgenieters de mannen hadden vaak hun jasjes thuisgelaten en liepen als 's zomers eenvoudig in hun colbertje. Elders bleken ook de corcussen en rozen te vroeg het lente-sein ontvangen te hebben. Eén lammetje maakt nog geen lente maar gisteren hebben wij er een in Holland's weide landschap gesignaleerd; nog een paar lammetjes en het is wèl lente. Vanochtend kweelde een merel op ons dak het hoogste lied, misschien wel als het zoveelste startsein voor een zachte lente en een milde zomer? De vlier, die in ons tuintje uitloopt doet ons met des te meer overtuiging deze vraag stellen. Sportvissers in hemdsmouwen. De ruige hengelaars langs de Maas en in de Biesbosch wachten ook niet langer dan nodig, en de sportvissers konden gisteravond niet weinig voor malige zoetwatervissen in hun pan leggen. Vorig jaar schaatsten dezelf de mannen onder een temperatuur van 12 gr. onder 0 over dezelfde wa teren, waarin ze nu met begerige ogen staren, in hemdsmouwen. In de zee voor IJmuiden en Sche- veningen kreeg de schar het zó te kwaad, dat hij van louter speelsheid temidden van de simmetjes ging zwemmen, en net als de bot en de geul daarom met verschalking gestraft werd. In IJmuiden is men gisteren tevre den geweest. Ruim duizend mensen gingen de in mist gehulde pier op, en het visserscafé „De Strekdam" dat vlak erbij ligt, heeft zijn kassa nogal gespekt. De exploitant incas seerde gisteren aan fooien meer dan al zijn kellners vorige week bij elkaar verdienden. Kolenhandelaars en kooikers. De heer Looyen, bioloog van de Nederlandse Heide Maatschappij, heeft deze gunstige gang van vissers zaken enige dagen geleden voorspeld toen hij bemerkte, dat de vissen op de kwekerijen meer voedsel dan ge woon oppeuzelden. Maar ronduit slecht vergaat het de kolenhandelaren, die hun omzetten zagen dalen met 25 tot 35%. Slecht gaat het ook met de vangsten van kooikers, die slechts in vorst-perioden hun wilde gevogelte in de eenden kooien zien te krijgen. In vlaag van verstandsverbijstering Man schoot zijn vrouw dood De 46-jarige Haagse agent van po litie D. J. de B. 'heeft gistermiddag om kwart voor vier in de achterka mer van zijn woning aan de Putten^e- straat in een vlaag van verstandsver bijstering zijn 42-jarige vrouw, A.. J. Deb.—O., doodgeschoten. HU schoot alle zeven kogels uit zijn revolver op haar af. Daarna belde hij de politie op om aangifte van zijn daad te doen. Hij is nu in het hoofdbureau Tan politie opgesloten. >c HuwelijksmoeilUkheden cchijneh de man tot zUn verschrikkelijke daad te hebben gebracht. Het echtpaarJxad •vier kinderen, het oudste is zeven tien, het jongste vijf jaar. ft Een autobus met 35 inzittenden is op de Dordtsestraatweg bij Rotter" dam aangereden door een vrachtjSd1"- to. De schade is vrU groot, maar geeh van de inzittenden werd ernstig ge wond. voetgangers Lij tramvluchtheuvels is relatief aanmerkelijk groter dan bij tramhaltes zonder vluchtheuvel. Daarom dienen geen tramvluchtheu vels te worden aangelegd. De oversteekplaatsen moeten van de kruispunten weg, omdat men daar op vijf verkeersstromen moet letten. De waarschuwingslamp die de nade ring van een tram aangeeft zou ver vangen moeten worden door gewone stoplichten, die bediend zouden wor den via een contact op de stroom draad. De bestaande lampen dwingen namelijk volgens de onderzoeker niet voldoende gezag af. De kruispunten moeten zoveel mogelijk worden ont last, doch men doet het tegenwoordig veelal andersom: er komen op de kruispunten haltes voor trams en bussen, een telefooncel, een brieven bus en voetgangersoversteekplaatsen. Dit alles maakt het kruispunt node loos druk doordat het publiek trekt, zodat het gevaarlijk wordt. Minder koffie - meer genot, dank zij BUISMAN. Ook bij Nescafé en ar koffie doet een beetje <3? ^37 ^3? dere soorten oplosbare BUISMAN wonderen. Advertentie. Onder zeer grote belangstelling is in de Sint Jan te 's-Hertogenbosch mcj. Riet van GrUnsven uit Geffen met de heer Van Hatert, ambtenaar op het stadhuis te 's-Hertogenbosch, in het huwelijk getreden. Mej. Van Grunsven heeft zich tij dens de bezettingsjaren bijzonder ver dienstelijk gemaakt met haar illegaal werk, met name in de periode toen het zuiden bevrijd was en zij via de Biesbosch contacten met het noorden onderhield. Op de laatste van deze tochten is zij in haar roeiboot geval len en met haar hoofd op de bootrand terecht gekomen, waardoor zij blij vend invalide is geworden. Voor haar vele verdiensten is haar destijds door Prins Bernhard te Slie- drecht de bronzen leeuw uitgereikt. Toen koningin Wilhelmina in Ne derland teruggekeerd was, bracht mej. Van Grunsven op haar terug tocht uit het nog bezette noorden bloemen vooi de Koningin mee en bood haar deze aan. Het huwelijk werd ingezegend door prof. Schouten van het klein-semina- rium te Sint Michielgestel, die er in zijn toespraak de aandacht op vestig de dat verscheidene dankbare Neder landers, die aan mej. Van Grunsven het leven te danken hebben, bij de plechtigheid aanwezig waren. Onder de vele blyken van belang stelling bevond zich een bloemstuk uit Israël. Voorts waren er telegram men uit hofkringen en van verzetsor ganisaties. In een te Delft gehouden bijeen komst van de kring Delft en omstre ken van de Christelijke Boeren- en Tuindersbond heeft ir W. van Soest, directeur van het proefstation voor de groente- en fruitteelt onder glas te Naaldwijk, als zijn mening te ken nen gegeven, dat het eenvoudig is uitgesloten een bepaald tuinbouwge bied naar een ander deel van Neder land over te plaatsen, De tuinbouwcentra van Zuid-Hol land zijn volkomen van elkaar af- Italiaans avonturier lichtte Nijmeegse bank op Een 36-jarige Italiaanse avonturier heeft een bank te Nijmegen opgelicht voor 31.000.De man is, zo wordt nu bekend gemaakt, midden januari te Milaan gearresteerd door de Ita liaanse politie, die ook nog een en an der met de man te vereffenen had. De Italiaan had in oktober j.l, bij een Nijmeegse bank verschillende travellerchèques aangeboden tot een waarde van 31.000.De kassiers waren voorzichtig en informeerden voor de verzilvering of de chèques echt waren en niet-geblokkeerd, maar de informaties waren gerust stellend. Toen de chèques evenwel naar Amerika waren doorgezonden, kwam vandaar het bericht, dat ze geblok keerd waren en van diefstal afkom- 'g- Toen volgde aangifte bij de recher. che te Nijmegen, die terstond de in- internationale politie inschakelde. De Nijmeegse recherche kreeg in het ho tel, waar de Italiaan gelogeerd was, alle nodige informaties, zelfs het pas poortnummer. Maar de Italiaanse po. litie had heel wat moeite klaarheid in deze zaak te brengen. Tenslotte ontdekte men, dat het opgegeven pas poortnummer overeenkwam met dat van een paspoort, dat in Italië ont vreemd was. Ongeveer twee weken geleden werd de verdachte Italiaan, die voorgegeven had hotelhouder te Rapallo te zijn, in Milaan gearres teerd. De moord te Nieuwland Stoffelijk overschot opgegraven Op last van de justitie is zaterdag morgen te Nieuw- en Sint Joosland het stoffelijk overschot opgegraven van de in september van het vorig jaar overleden echtgenoot van de op 8 januari j.l. op zulk een mysterieuze wijze om het leven gekomen wedu we F. M. KoddeRoose. De heer Kodde is gedurende vüf weken voor zijn dood in het Middel burgse gasthuis in behandeling ge weest voor een plotseling opgetre den hartafwijking^ Op de dag van zijn thuiskomst uit het gasthuis op 17 september is hij overleden. De sectie op het stoffelijk overschot is zaterdagmorgen in het gasthuis te Middelburg verricht door dr J. Zel- denrust, patholoog en politiedeskun dige. Over de uitslag van dit onderzoek is tot op heden niets bekend ge maakt. In het dorp Nieuw- en Sint Joosland gingen geruchten dat de heer Kodde geen natuurlijke dood zou zijn gestorven. De justitie be sloot nu tot een onderzoek, omdat in deze moeilijke zaak met alle mo gelijkheden rekening moet worden gehouden. Zoals bekend is op 16 januari j.l. een taxichauffeur uit Nieuw- en Sint Joosland gearresteerd, verdacht van verduistering van geld dat aan de omgekomen weduwe behoorde- Verleden week kwam het onderzoek tegen de chauffeur in een nieuw stadium. Hij wordt er sedertdien ook van verdacht doodslag op de weduwe te hebben gepleegd. hankelijk, zeide hij. Goede teeltgron- den alleen zijn niet voldoende. Er moeten ook vellingen zijn en er dient rekening te worden gehouden met de vele toeleveringsbedrijven. Vervolgens deelde ir, Van Soest mede dat uit een inventarisatie is ge bleken, dat tot 1980 een aantal van 400 tot 500 tuinbouwbedrijven, ten offer zullen vallen aan de st~1 lijke - -- uitbreiding. Er zijn nu twee gebieden Hu,zen heeft gedaan, kan binnenkort Zuid-Holland waar getracht kan worden voor de van hun grond ver dreven tuinders nieuwe bedrijven op te bouwen, aldus spreker, op Goeree en Overflakkee en rondom "de plaat sen Bloiswijk en Bergsenhoek. Het eiland Goereë-Overflakkee zal echter de eerste twintig jaren ongeschikt zijn wegens de verzilting van de bo dem. ROOFOVERVAL OF DRONKEMANSPRAAT? Zaterdagnacht omstreeks twee uur werd op het Damrak te Amsterdam een 60-jarlge inwoner van de hoofd stad aangetroffen, die aan het ge zicht bloedde en een omstandig ver haal deed over een roofoverval, waarvan hij het slachtoffer zou zijn geworden. De man beweerde even tevoren door drie mannen te zijn aangehou den, die hem zijn portemonnaie met 125,en een polshorloge zouden hebben afhandig gemaakt. Om drie redenen trekt de politie echter het verhaal in twijfel. In de eerste plaats zijn er op dit uur nog wel voorby- eangers op het Damrak en zou een roofoverval allicht opgemerkt zijn. Voorts was de man behoorlijk dron ken en tenslotte zag hij er niet naar uit, ook al weer volgens de politie, alsof hij 125,bezeten zou heb ben. U nadert een wegversmalling Huizer moordzaak naar ontknoping? Lichtpuntje ontdekt Een ontdekking, die de politie te leiden tot de identificatie van het lijk, dat onlangs nabij de Tafelberg te Huizen gevonden werd. De laarzen van het slachtoffer blU- ken van Nederlands fabrikaat te zijn en ook de fabriek waar de laarzen gemaakt zijn is beleend. De conclusie is, dat de man van Nederlandse natio naliteit was. De volgende stap i6 een onderzoek naar dc plaats, waar de laarzen werden gekocht. Dat het armbandje, dat op het lijk gevonden werd, van buitenlandse ma kelij k is, heeft naar men meent, niet te betekenen, dat het slachtoffer ook een buitenlander zou kunnen zijn. Kind at arsenicum In zorgwekkende toestand moest zaterdag een driejarig knaapje uit Bierik in het ziekenhuis te Venlo worden opgenomen nadat hij enige pillen, die elk een gram arsenicum bevatten, had ingeslikt. De ouders van het kind werden ongerust, toen het zaterdagmiddag herhaaldelijk moest overgeven. Ze de den daarbij de ontdekking, dat het jongetje gespeeld had, met flesjes, waarin zich vergiftige preparaten be vonden, zoals die op boerderijen wel gebruikt worden om paarden in be tere conditie te krijgen. Het kind verkeerde in levensgevaar en moest onmiddellijk naar het zie kenhuis worden overgebracht. Door dat men de aard van de vergiftiging kende, was het mogelijk direct af doende tegenmaatregelen te treffen. Hierdoor bestaat een kleine kans dat het kind zal worden pered. (18)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1957 | | pagina 5