Over drie jaar: - Schiphol-Tokio in 20 uur
Na vijf jaar woningnood kreeg het
Sociologisch Instituut eigen huis
Schaf de subsidie af en
verhoog de melkprijs
Productie van metselstenen
werd in 1956 iets opgevoerd
HK.L.M. NEEMT HOGE VLUCHT:
JVieuute ua(fd& in het oude nest
Viooluitbreiding vraagt
ingrijpende veranderingen
Jn een loodlijn op de utalllen
DINSDAG 29 JANUARI 1957
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 5
Universiteit uitgebreid met Rapenburg 59
Na een moeilijke jeugd van vijf jaren is het Sociologisch Instituut van de
Leidse Universiteit gistermiddag officieel tot volwassenheid gekomen door
de opening van het gebouw Rapenburg 59, waar de mogelijkheid tot groter
wasdom ruimschoots aanwezig is.
Toen in 1948 de leerstoel in de sociologie te Leiden werd ingesteld, werd
de in het na-oorlogse Nederland zo bekende strijd om een onderdak ook het
deel der sociologen. Het in 1951 opgerichte Sociologisch instituut kwam via
„inwoning" bij de juridische faculteit, terecht op een zolder van het Pryta-
neura, maar de faculteit groeide sneller dan de woonruimte en omstreeks
1953 was een lange verblijf op de zolderverdieping „sociaal niet langer
verantwoord".
Niet alleen het college van curatoren, maar ook de overheidsinstanties
kregen een steeds groeiend begrip voor de noodtoestand en het was de
voorzitter van het college van curatoren, dr. J. E. Baron de Vos van Steen-
wijk gistermiddag dan ook een zichtbaar genoegen, toen hij het ruim en
helder ingerichte gebouw aan de faculteit kon overdragen.
Bolwerk van onafhankelijk onderzoek
De heer Det Vos van Steenwijk schet
ste in zijn toespraak de groei van de
sociologische faculteit in Leiden en
de lange weg, die afgelegd moest wor
den, voordat men deze faculteit aan
passende huisvesting geholpen had.
Erkentelijk toonde spreker zich ten
opzichte van de min. van Onderwijs
en Financiën, benevens de Rijksge
bouwendienst, die 'eenmaal gealar
meerd hun volle medewerking
hebben verleend om tot een oplossing
te geraken.
Sprekend over de aard van de fa
culteit, meende de heer De Vos van
Steenwijk, dat de sociologie een brug
vormt tussen vele wetenschappen, en
sprak hij de wens uit, dat het nieuwe
gebouw een trefcentrum van weten
schap en wetenschapsbeoefenaren zal
mogen worden.
DRIE FACTOREN.
Professor dr. R. van Heek, hoogle
raar-directeur der sociologische facul
teit, was vervuld van dank voor het
nieuwe gebouw en prees de soepel
heid van zijn wetenschappelijke staf,
die in de letterlijk benarde omstan
digheden zo onversaagd voortgewerkt
had.
De hoogleraar vroeg zich af, waar
om juist in Nederland na de oorlog
de belangstelling voor de sociologie1
zo sterk gegroeid was. Spr. zag hier
voor drie oorzaken: de Nederlandse
bevolkingsproblemen; de principiële
instelling van ons volk t.a.v. wereld
beschouwelijke vraagstukken en ie
herinnering aan de maatschappelijke
crises van rond 1930 en 1940, die bij
ons volkt leeft.
Onafhankelijkheid.
Het nieuv/e gebouw, zo sprak de
hoogleraar, zal dienen voor onderwijs
en onderzoek, waarbij het laatste
niet tenachter gesteld mag worden bij
het eerste, wil Nederland de we
reld-ontwikkelingen kunnen blijven
volgen. Ook voor het praktische on
derzoek-werk achtte prof. Van Heek
het instituut van groot belang, om
dat het beter dan een buiten-univer
sitaire instelling een onderzoek zui
ver wetenschappelijk kan voeren.
Dit komt door de wetenschappelijke
onafhankelijkheid en het enthousias
me van jonge onderzoekers, aldus de
hoogleraar.
Niet zelden wordt door belangen
groepen gepoogd een onderzoek in
een zekere richting te buigen en
meer den een niet-universitaire in
stelling, dan een zuiver weten
schappelijk instituut dan van zijn
onafhankelijkheid doen blijken.
Na een voorzichtige blik in de toe
komst, aanvaardde prof. Van Heek
het nieuwe gebouw.
Nadat nog prof. dr. Sj. Groenman,
hoogleraar toegepaste sociologie, drs
E. V. W. Vercruysse namens de we
tenschappelijke staf en de heer Ch. v.
Zuivelproduktschap over melkprijs
Het bestuur van het produktschap
voor zuivel wil de minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening
adviseren de verrekenprijs voor con-
sumptlemelk voor het lopende melk
prijsjaar op niet meer dan ongeveer
2 cent per kg boven de garantieprijs
te stellen. Met betrekking tot de sub
sidie op consumptiemelk staat het
produktschap een algehele afschaf
fing van de subsidiëring voor en
doorvoering in een keer van de hier
uit voortvloeiende prijsverhoging van
de consumptiemelk.
Dit blijkt uit het concept-advies
aan de Minister van Landbouw, dat
op de openbare vergadering van het
produktschap voor zuivel, op woens
dag 30 januari behandeld zal worden.
Voorts wordt in het concept-advies
aanbevolen bij het verlenen van zui-
velwaardetoeslagen op de consump
tiemelk de tot dusverre gevolgde
werkwijze voor het lopende melk
prijsjaar te handhaven, met het oog
op een regelmatig en ongestoord ver
loop van de consumptiemelkvoorzie-
ning.
De prijsstijging van de consumptie
melk zal, meent het bestuur van het
produktschap, van een ongekende
omvang zijn, als deze stijging zowel
de te verwachten verhoging v. d. ver
rekenprijs omvat, als ook het afschaf
fen van de subsidie. rYch moet deze
prijsstijging in één keer geëffectueerd
worden, aldus het concept-advies,
want een etappegewijze doorvoering
van de vereiste prijsverhoging zal
iedere keer een omzetvermindering
tot gevolg hebben, waardoor steeds
een herziening van de desbetreffende
kostenmarges noodzakelijk zal zijn.
Dit draagt in versterkte mate bij tot
een instabiel prijsniveau, waarbij de
afzet van consumptiemelk, aldus de
concept-brief aan de minister, zeer
zeker niet is gebaat
Het bestuur meent, dat prijsverho
ging zal dienen te geschieden om
streeks 1 juli a.s., tegen welke da
tum de regering voornemens is maat
regelen te treffen, o.a. met betrekking
tot een huurverhoging, waarbij naar
het bestuur aanneemt, looncompen-
satie eveneens aan de orde zal ko
men.
Bij algehele afschaffing van de
subsidie, vervolgt het concept-advies,
dient ook de extra-subsidie van 75
cent per 100 liter consumptiemelk
voor 't westen van Nederland te ver
vallen. Ditzelfde geldt-voor de extra
subsidie van gemiddeld f 5.per 100
liter consumptiemelk in de volle-melk
gebieden in Zeeland en op Goeree-
Overflakkee. Het is redelijk, aldus
het bestuur, dat de consument het
meerdere melkvet ook betaalt.
Het bestuur deelt tenslotte mede,
zich er van bewust te zijn, dat een
zo aanzienlijke prijsverhoging tot een
grote daling van het verbruik zal kun-
i nen leiden.
De foto toont de aandachtig luiste
rende zaal tijdens de plechtige over
dracht van het Sociologisch Instituut,
Rapenburg 59. V.l.n.r.: professor dr.
F. van Heek, hoogleraar-directeur, dr.
J. E. baron de Vos van Steenwijk, da
burgemeester en prof. dr. P. A. T*. de
boer, rector-magnificus van de
universiteit.
Bemmelen, namens de studenten het
woord gevoerd hadden de heer
Van Bemmelen bood een schilder
stuk aan bezichtigden de aanwezi
gen, onder wie zich vele hoogleraren,
leden van de wetenschappelijke sta
ven, studenten en regeringsvertegen
woordigers bevonden, het nieuwe ge
bouw.
Nog géén goedkope
koelhuisboter
Woensdag en donderdag kunnen
winkeliers weer koelhuisboter ver
wachten, die zij buiten de inschrij
ving om voor ƒ2665 gekocht hebben.
De prijs hiervoor zal 75 a 80 <^nt
bedragen. De in het vooruitzicht ge
stelde „droomprijs" van 70 cent zal
eerst weer bereikt worden als de
grossiers er in slagen ook een partij
in de open inschrijving te bemachti
gen. Zij zouden dan moeten inschrij
ven voor een bedrag van ongeveer
2.30. Deze week wordt 2 miljoen
kilo geveild. De inschrijving hiervoor
wordt donderdagmiddag gesloten.
Het is echter de vraag of ook nu
weer niet de exporteurs met de partij
gaan strijken. In de kringen der gros
siers is groot misnoegen over het feit,
dat de boter voor omstreeks 1.90
naar het buitenland gaat. Men vindt
het onredelijk, dat bij de huidige lage
prijzen de exportpremie gehandhaafd
blijft.
De textiel
is duur betaald!
De Maastrichtse rechtbank heeft gis
teren uitspraak gedaan in zake een
reeks diefstallen te Kerkrade, waar
bij in de afgelopen zomer uit de ma
gazijnen van een confectie-atelier
voor een waarde van 36.000 aan tex-
tielgoederen was weggenomen door,
een 15-jarige magazijnbediende.
De 24-jarige broer van deze jonge
man, een mijnwerker uit Kerkrade,
werd veroordeeld tot een jaar ge
vangenisstraf wegens medeplichtig
heid aan diefstal en wegens heling.
Een 37-jarige koopman uit Kerkrade
die de grootste afnemer was van de
gestolen goederen en ongeveer 1500
meter stof kocht, kreeg zes maan
den; een 431-jarige kleermaker uit
Kerkrade, die 150 meter stof voor een
prikje had gekocht, moest dit twij
felachtige koopje betalen met een
geldboete van 300,
De vrouw van de mijnwerker hoor
de zich tot 25 of tien dagen veroor
delen.
GRIEP?
Mijnhardt's Gricppoeders. Doos 50 ct.
(Advertentie).
De Nederlandse baksteenindustrie
produceerde in het afgelopen jaar in
totaal 1498,8 miljoen metselstenen,
tegen 1450,0 miljoen in het gehele
jaar 1955. Alleen in de maand decem
ber werden 128.9 (v.m. 131,3; v.j.
132.2) miljoen metselstenen geprodu
ceerd, aldus het C.B.S.
Door producenten werden in 1956
1492,3 (v.j. 1448,4) miljoen metsel
stenen afgeleverd. Met de aflevering
in december waren 119,0 (130,4;
125,6) miljoen metselstenen gemoeid.
De eindvoorraad metselstenen bij
producenten beliep per uit. decem
ber j.l. 40,6 miljoen, tegen 30,7 mil
joen per uit. november en 34,0 mil
joen per uit. december 1955.
In het afgelopen jaar werd een
hoeveelheid straatklinkers van 535,4
(v.j. 526,9) miljoen stuks geprodu
ceerd. In december alleen bedroeg
de produktie 40,4 (46,0; 45,2) miljoen
stuks. Door producenten werden in
1956 532,7 (v.j. 528,6) miljoen straat-
50 JAAR VERKENNEN
100 Jaar geleden werd
Baden Powell geboren
Herdenking te Utrecht
Ter gelegenheid van het feit, dat de
stichter van de padvindersbeweging,
lord Baden-Powell honderd jaar ge
leden werd geboren, en het spel van
verkennen vijftig jaar bestaat, zal op
zaterdag 23 februari een herdenking
worden gehouden in de Domkerk te
Utrecht; 1200 leidsters en leiders zijn
uitgenodigd deze samenkomst bij te
wonen.
In de herdenkingsbij eenkomst zal
onder meer gesproken worden dooi
de ere-presidente van de afdeling
Utrecht van 't Nederlandse Padvind-
sters-gilde, mevrouw A. J. de Ranitz-
De Brauw, de hoofdaalmoezenier
van de verkenners van de katholieke
jeugdbeweging en mr. J. Klaasesz,
lid van de raad der vereniging „De
Nederlandse Padvinders".
Bij het oversteken van de En
schedesestraait geraakte gisteravond
om half zeven een 42-jarige bramfiet
ser uit Veldmaat (Haaksbergen) on
der een personenauto. Het slachtof
fer overleed ter plaatse.
klinkers afgeleverd en in december
38,4 (46,1; 35,5) miljoen stuks. JDe
eindvoorraad bij producenten kwam
eind 1956 uit op 17,4 miljoen stuks,
tegen 15,4 miljoen per eind november
en 14,7 miljoen per eind december
1955.
De produktie van rauwe stenen
bedroeg in het afgelopen jaar 2073,9
(v.j. 2107,2) miljoen stuks. In decem
ber werden 44,5 (51,3; 35,8) miljoen
rauwe stenen geproduceerd. De eind
voorraad rauwe stenen per uit. 1956
beliep (incl. de inhoud van do ovens)
614,0 miljoen stuks, tegen 744,0 mil
joen stuks per uit. november en 644,2
miljoen stuks per eind december 1955.
AMSTERDAMSE
VERKEERSAGENTEN
zitten er warmpjes bij
De Amsterdamse verkeers
agenten, die dag in, dag uit in
weer en wind ijverig pogen de
verkeerschaos in de hoofdstede
lijke binnenstad binnen zekere
perken te houden en die daar
door zo'n goede naam hebben bij
de weggebruikers, zijn vandaag
„warm" onthaald.
Een ondernemende kaashande
laar uit Tuinstad-S lotermeer
heeft een „warme worstexpres"
in het leven geroepen en voor
ziet daarmee de verkeersagenten
gratis van een warme hap in dit
koude jaargetijde. Hij put uit een
grote emmer in zijn auto, die
voorzien is van een complete
hooikist.
Deze personenauto vermeldt
op grote borden, dat de warme
worstexpres in aantocht is. Luid
getoeter kondigt zijn komst aan.
Door het geopende raampje krij
gen de „oottls agenten" de niet
te versmaden versnapering, keu
rig verpakt in een zakje. Ze
laten de lekkernij snel in hun
binnenzak glijden. Als de ver
keersstroom het even toelaat,
nemen ze tijdens het verwisselen
van hun stopborden snel een
stevige hap.
In België krijgen de agenten
kacheltjes, in Italië ieder jaar
geschenken, waarom m Neder
land dan geen warme worst?
De eerste Douglas DC-7c („Seven
Seas") van de tien die de KLM heelt
besteld, wordt in april xs. op Schiphol
verwacht.
Het ligt in de bedoeling dat alle
tien nieuwe tóestellen vóór augustus
de gemeentelijke luchthaven van Am
sterdam hebben bereikt. De eerste
twee toestellen worden aanvankelijk
gebruikt, om de bemanningen prak
tisch op hun taak voor te bereiden,
die deze toestellen over de gehele
wereld moeten brengen.
De DC-7c zial op die Noordatlanti-
scue dienst woraien ingezet In de
tweede helft van cie zomerdienst vlie
gen zie ook naar Zuidafrika en met
de winterdiemst gaan ze bovendien
naar Zuidamerika.
De vliegtuigen, die thans op deze
lijnen vliegen worden elders in het
oearijf ingezet.
Een andere nieuwe vogel zal in
april op het KLM-nest neerstrijken,
liet is cue Viokers „Viscount", een toe
stel met vier schroeiturbinemotoren.
Ten dele zal dit voor de KLM geheel
nieuwe tyipe, nog in de zomerdienst
van dat jaar op de Eiuropese lijnen
vliegen.: De oudere Convairs zullen
dan uit de vaart genomen worden.
Andere Convairs blijven, na moderni
sering in eigen bedrijf, in dienst bin
nen juuropa.
De verouderde Douglas-toestellen
blijven als vrachtvliegtuigen in ge
bruik.
In 195(8 krijgt de KLM de twee
door haar bestelde Fokker „Friend
ship"-vliegtuigen, die vermoedelijk in
de plaats komen van enige DC-3en.
De „Friendship" js, evenals de „Vis
count 803" met schroef turbines uitge
rust De DC-7c-machines zullen waar
schijnlijk wel de laatste verkeers
vliegtuigen met zuigermotoren zijn
die de KLM in gebruik neemt. In 1959
komen er weer nieuwe vliegtuigen,
n.l. Lockheed „Elektra's", die vier
schxoeftirrbirves hebben en in 1960
komt er een geheel nieuw type, de
DC-8 straaltverkeersmachines.
Straalvliegtuigen.
Het is de bedoeling, dat de Douglas
DC-8 straal verkeerJ /liegtu igen met
de zomerdienst van 1960 op het KLM-
net zullen verschijnen. De Lockheed
„Elektra"-toestellen zijn dan al
enige maanden in gebruik. Deze
„Elektra's" ziullen, met bun snelheid
van ongeveer 650 km. per uur, als
„boemeltjes" fungeren op de iroutes
van de DC-8 „sneltreinen".
De DC-8 zal in twintig uur vart
Schiphol naar Tokio kunnen vliegen,
eveneens in twintig uur naar, Syd
ney, in ruim veertien uur naar Éue-
nos Aires, in ruim elf uur naar Johan
nesburg en in ruim zeven uur naar
New York.
Het is niet gezegd, dat zij in 1960
ook inderdaad naar deze steden zul
len vliegen, maar men krijgt uit de
opsomming van de tijden een indruk
van de nieuwe ontwikkeling van de
■burgerluchtvaart, die omstreeks 1960
begint
Men is alom bezig zich voor te be
reiden op het in georuik nemen van
verkeersvliegtuigen met straalmoto
ren in de burgerluchtvaart.
Voorzorgen.
Het in gebruik nemen van straal-
verkeersvliegtuigen heelt tot gevolg,
dat verscheidene vliegvelden, die tot
dusverre ruimschoots aain, de gestelde
eisen hebben voldaan, langere en in
sommige gevallen ook stevige lan
dings- en startbanen moeten krijgen.
Uit economische overwegingen zul-
lei. de straalvliegtuigen zo min mo
gelijk op hun landingsbeurt moeten
wachten. Dit houdt in dat de lan
dingsprocedure moet worden her
zien, terwijl ook aan de werkzaam
heden van het grondpersoneel spe
ciale eisen zullen woraen gesteld.
Met het oog op de toekomstige
vlootvernieuwing van de KLM is een
„Interieurencommissie" benoemd, die
tot taak heeft het beleid en de plan
nen ten aanzien van de aan de nieu
we KLM-vliegtuiigen te stellen eisen,
speciaal wat Detreft het interieur, te
oenandelen.
Strijd tegen lawaai.
Als maatregel ter /bestrijding van
het lawaai, cuat de straalviaegiuigen
zullen maken, heelt men besloten, dat
de landende en startende toestellen
niet over Amsterdam zullen vliegen.
Daartoe heelt men nieuwe landings
banen geprojecteerd, die een raaklijn
zullen vormen aan groot-Amster
dam". Het taxi/en van oe vliegtuigen
levert nog een punt ter betudering.
Men beseft, dat de groei van de
KLM en het verwezenlijken van de
vijfjarenplannen waarmee deze lucht
vaartmaatschappij werkt, behalve van
de verleende concessies ook in sterke
mate afhankelijk is van de politieke
toestand.
Het is dus mogelijk, dat de voor ge.
nomen uitorekung van een aantal
diensten niet geheel zal worden ge
rechtvaardigd door het vervoersaan
bod.
De KLM heeft bijvoorbeeld ook in
de periode van het tijdelijk verleggen
van de lijnen op het Verre Oosten
(over Turkije en Irak enerzijds en
over Soedan anderzijds) juist zeer
veel vervoer gehad. Hieruit moge blij
ken, dat bij een plotseling optreden
de politieke siuatie, een groot deel
van het toeristenpubliek zijn voorkeur
laat uitgaan naar een andere dan de
voorgenomen luchtlijn.
Uit het bovenstaande moge blijken,
dat de KLM reeds geruime tijd bezrg
is met voorbereidingen voor het in
Het personeel
Het cockpit-personeel, thans rond
twaalfhonderd man vliegers,
boordwerktuigkundigen en telegrafis
ten sterk zal in 19591960 rond
veertienhonderd man omvatten.
Voor het vliegen van deze straal-
verkeersvliegtuigen komen liefist
oudere, ervaren vliegers in aanmer
king. De keuze van dit personeel zal
naar alle waarschijnlijkheid het beste
resultaat geven, wanneer de hulp
wordt ingeroepen van geneeskundi
gen, die ook psychologie hebben ge
studeerd.
Bovendien zal in de toestellen, die
meer passagiers kunnen vervoeren,
ook meer cabinepersoneel (stewards
en stewardessen) nodig zijn, ze
ker in de luxe en eerste klassen.
Er zijn dus vraagstukken te over
wasr alle luchtvaartmaatschappijen
zich intens mee bezig houden en elk
dier maatschappijen spant zich in om
de andere de loef af te steken. De
concurrentie in de burgerluchtvaart
is groot en men laat zich daarom veel
al niet te positief uit over de voor
bereidingen.
De straaljager Gloster Javelin F(AW) 4" ls geconstrueerd om op grote
hoogte met hoge snelheid door het luchtruim te klieven cn haalt by een
duikvlucht naar lagere regionen, zoals op deze foto uitgebeeld, een duize
lingwekkende vaart. Het vereist uiteraard een toppunt aan vlieg-technivhe
kwaliteiten en zelfbeheersing om de machine horizontaal te leggen zodra de
aarde wat meer in sicht komt, teneinde een landing uit te voeren.