Verbijstering over 't werk der Verenigde Naties Minister Luns besprak wereld-toestand Onderwijzersfederatie richt een adres aan de Tweede Kamer Hongaren betrekken hun huizen Twintig jaar gevangenisstraf voor dubbele moord Doetinchem Horeca-schade van rijloze zondag Met „dolksteken" en „operatie messen" saneert Haarlem de melk ,2ïayyia' fiaa% pCeey&indeten uaaiuteC VRIJDAG 7 DECEMBER 1956 DE LEIDSE COURANT PAGINA 8 Verhouding van Amerika tot Europa „Ik heb in de afgelopen weken persoonlijk het werk van de Ver enigde Naties kunnen volgen. De ontwikkeling, die zich daar voltrekt, heeft mij verbijsterd. Wanneer deze ontwikkeling zo doorgaat, dan moet er op gerekend worden, dat de Ver. Naties de weg opgaan naar de ont binding. Ik heb dit tot dusver in het openbaar niet gezegd, maar er valt zulk een daling van het intellectueel niveau van de debatten te constate ren en er is zo'n groeiende onwil om naar eikaars argumenten te luiste ren en bovendien is de neiging om bloksgewijze te stemmen zo sterk ge worden, dat ik meen van mijn groeiend pessimisme in het openbaar uitdrukking te moeten geven". Aldus "de minister van Buitenland se Zaken mr. Luns, gistermiddag in de Tweede Kamer bij de beantwoor ding van de redevoeringen, die de vorige dag in de Tweede Kamer over de begroting van Buitenlandse Zaken waren gehouden. Minister Luns waarschuwde voor het toenemend gevaar, dat men in de Ver. Naties met twee maten gaat me ten. Er wordt opgetreden tegen de genen, die men treffen wil, maar men spaart degenen, die men niet treffan wil. Ernstig noemde de minister van Buitenlandse Zaken, dat de positie van het Westen op bijna alle fronten de laatste tijd verzwakt is. Dat er een verscherping tussen het Westen en het communistische blok is opgetre den, nu de destalinisering geen begin van democratisering is gebleken, kan men een winstpunt noemen. Ernstiger is de verwijdering, die opgetreden is tussen het vrije Wes ten en de zogenaamde niet gecom mitteerde landen van Azië en Afri ka. Het wantrouwen van de Afro- Aziatische landen tegen al wat Euro pees of Amerikaans is, is groter ge worden en kan ons niet anders dan met zorg vervullen. De Sowjet-Unle is hierbij de lachende derde. Reeds uit eigenbelang zal het "esten moe ten pogen daarin verandering te brengen. Ver. Staten. Verreweg het ernstigste nóemde minister Luns echter de verwijde ring, die aan de dag getreden is tus sen Noord-Amerika en West-Europa. Hierover constateerde de bewinds man een grote mate van overeen stemming tussen regering en Kamer. Er waren reeds tussen de Ver. Sta ten enerzijds en Frankrijk en Enge land anderijds grote verschillen over de te voeren politiek ten aanzien van het Midden-Oosten. Deze geschillen zijn acuut geworden bij"de behande ling van de actie van zelfverdediging, die Israël begon tegen Egypte, in de Ver. Naties. De breuk in het westelijk front ontstond, toen de Ver. Staten met Sowjet-Rusland een resolutie onder steunden, die Israël als agressor brandmerkte en de agressieve en half-agressieve daden van de Egypti sche president Nasser vergat. Enge land en Frankrijk hebben toen te recht hun veto over deze resolutie uitgesproken. De minister was het met de Ka mer eens, dat niet de nalatigheid van Engeland en Frankrijk om de Amerikaanse regering in te lichten over hun optreden in Egypte, de breuk in het westelijke kamp heeft veroorzaakt. De Amerikaanse steun aan de resolutie tegen Israël veroor zaakte dit. De verwijdering tussen Engeland en Frankrijk en de Ver. Staten zou nog groter zijn geworden, wanneer de Fransen en de Engelsen de Ame rikaanse president Eisenhower van. te voren hadden ingelicht. Zij zouden tegen het uitdrukkelijke advies (om niet te zeggen „verbod") van de Amerikaanse regering zijn ingegaan, wanneer zij hadden volhard bij hun beslissingen. Angst. De Amerikaanse houding wordt be. paald door de wens om zo min mo gelijk te worden vereenzelvigd met de „koloniale" landen van West-Euro. pa en door de overweging, dat Ame rika niet optreedt, zolang geen direc te Amerikaanse belangen in het ge ding zijn, bij voorbeeld bij een aan val op West-Europa of bij een be dreiging van het Panamakanaal. De Amerikanen worden bezield door de angst dat zij door het sluwere Europa in een atoomoorlog worden gesleept. Helaas moet geconstateerd worden, dat hierdoor Rusland profijt trekt van de breuk in de westelijke we reld. De Amerikanen zullen daaren tegen geen voordelen trekken van hun steun aan Egypte. Niet kritiekloos. Minister Luns deelde mede, dat de Nederlandse regering zich niet kri tiekloos achter Engeland en Frank rijk heeft geschaard, doch toen de westelijke eenheid was verbroken, aldus minister Luns, waren wij van oordeel, dat de verbondenheid van de Westeuropese landen de boven toon diende te voeren. De levensbe langen van Engeland en Frankrijk stonden in het Midden-Oosten op het spel en daarmee tevens die van Ne derland. De Nederlandse regering besefte, dat Frankrijk door de gang van za ken in het Midden-Oosten aan dc rand van de afgrond zou dreigen te geraken en een communistisch land zou kunnen worden en dat Engeland zou vervallen tot een economisch ver lamd eiland. Men kan bedenkingen hebben te gen het Engels-Franse initiatief in het Midden-Oosten, doch eenmaal staande voor het feit van dit Engels- Franse optreden, kon de Nederlandse regering zich niet scharen aan de kant van hen, die een beleid voor stonden dat de mislukking van dit initiatief beoogde. Het was daarbij in de eerste plaats het streven van de Nederlandse re gering om de moeilijkheden in het Midden-Oosten zo spoedig mogelijk weer binnen het kader van de Ver. Naties tot een oplossing te brengen, in de hoop, dat de wereldorganisatie thans haar machteloosheid zou over winnen en tot een regeling van de conflicten in dit deel van de wereld zou geraken. Voorts stond bij de Nederlandse politiek voorop het herstel en de ver sterking van de westelijke eenheid. De Benelux-partners zijn in dit op zicht in New-York gelijkgezind opge treden. Hoop. Minister Luns verklaarde, dat zijn visie op de Ver. Naties pessimisti scher is dan die van de heer Ruygers, doch minder kritisch en moedeloos, dan dit van de heer De Kadt. In de organisatie van de Ver. Na ties is nog steeds verankerd de hoop, dat zij erin zullen slagen de wereld vrede te handhaven, een internatio nale rechtsorde te vestigen, en de collectieve veiligheid te verzekeren. De minister achtte ondanks alles de mogelijkheid nog steeds aanwezig, dat de V.N. uiteindelijk hun einddoel zullen bereiken. Weinig vertrouwen. Het optreden van de V.N.-pólitie- macht in Egypte kan het gezag van „Geen vertrouwen meer in overleg" Salariëring onbevredigend De Algemene Nederlandse Onder wijzers Federatie heeft zich tot de Tweede Kamer gewend over de vol gens haar onduldbaar trage gang van zaken bij het overleg over de onder wijzerssalarissen. In een uitvoerig adres beschrijft de ANOF deze gang van zaken. Op 1 april 1954 diende de ANOF voorstellen in ter verbetering der on derwijzers-salarissen. De economische omstandigheden waren aanzienlijk beter dan in 1947 het geval was, toen de onderwijzers zich noodgedwon gen, gezien de moeilijke omstandig heden van vlak na de oorlog, hadden neergelegd bij een salarisherziening, die niet aan hun wensen'beantwoord de. Bovendien, aldus het adres, waren de verhoudingen bij het jehele on derwijzers- en lerarenkorps door di verse partiële wijzigingen geheel scheef jetrokken. De ANOF is van mening, dat ook de salarissen van de onderwijzers van de lagere school in overeenstemming moeten zijn met de waardering die men moet hebben voor hun uiterst belangrijke taak. „Door de scheefgetrokken verhou-^ dingen", zo zegt het adres verder, „dx'eigt het gevaar, dat allen, die iets kunnen presteren, de lagere school alleen als doorgangshuis gaan be-1 bleem. schouwen, zeer ten nadele van deze lagere school, die de school is voor alle Nederlandse kinderen". Specia le aandacht vraagt het adres ook voor de positie van de hoofden van scho len. Dat de ANOF is overgegaan tot de publikatie van een brief aan de Tweede Kamer komt doordat zij geen vertrouwen meer kan koesteren in het overleg, zoals dit tot nu toe door de regering is gevoerd. Steeds op nieuw werd de behandeling uitge steld, en hoewel de commissie van sa larisdeskundigen, die volgens de ver klaring van de minister bij de be grotingsdebatten in februari 1956, binnen een maand klaar zouden zijn met hun rapport, op 6 april reeds dit rapport bij de regering hebben inge diend, zijn tot op heden dc salarisbe sprekingen aan de hand van konkrete voorstellen nog steeds niet begonnen, aldus het adres. In de memorie van antwoord op het voorlopig verslag van de Tweede Ka mer, zegt de minister, dat de voor stellen zijn opgesteld maar deze voor stellen zijn nog niet aan de commissie van overleg ter bespreking toegezon den. De ANOF doet een dringend be roep op de Tweede Kamer al haar in vloed aan te wenden, opdat de rege ring op de korst mogelijke termijn tot een bevredigende oplossing komt van dit haar* inziens zeer ernstige pro- dc V.N. herstellen en de Sowjetpene- tratie in het Midden-Oosten voorko men, doch veel vertrouwen had mi nister Luns hierin niet. Egypte aan vaardt geen permanente politiemacht van de V.N. Of Egypte zeggenschap heeft over de samenstelling van deze politiemacht, maakt blijkbaar een punt van onderhandeling uit tussen dc secretaris-generaal van de V.N., de heer Hammarskjoeld, en president Nasser. De minister liet doorscheme ren dat Nasser geen deelneming van landen zoals Nederland aan de V. N.-politiemacht wenst en dat het dan ook niet gebeurt. Mr. Luns betreurde het, dat deze politiemacht niet anders dan een tij delijke macht zal zijn en geen inter nationale permanente politiemacht. De taak en de functionering van de V.N.-polktiemacht vormt het belang rijkste en het meest duistere aspect. Volgens de resolutie van de Ver. Naties moest aanstonds na het staken van het vuren begonnen worden met het vrijmaken van het Suezkanaal van obstakels en zou ook de vrije vaart moeten worden verzekerd. Dit alles is niet gebeurd. Labiel akkoord. De vraag blijft open of de aanwe zigheid van de V.N.-politiemacht af hankelijk Is van de instemming van Egypte. De heer Hammarskjoeld sloot met Nasser een zeer labiel ak koord. Er is nog hoop, dat de alge mene vergadering in de komende we ken nog nieuwe richtlijnen zal op stellen, doch op dit moment is minis ter Luns niet erg gerust. Het terug trekken van Engels-Franse troepen zonder een regeling van de situatie in het Midden-Oosten zou de toestand nog gevaarlijker maken dan die voor heen al was. Met de heer Calmeijer zag de heer Luns hier een zware bedreiging van de zuidflank van de N.A.V.O. Hongarije. Met de Kamer was de minister het eens, dat men de gewapende inter ventie van Sowj et-Rusland in Hon garije niet op één lijn kon stellen met de gewapende interventie van Engeland en Frankrijk in het Mid den-Oosten. In Hongarije trad Sow- jet-Rusland op tegen de vrijheid, de democratie en het zelfbeschikkings recht. Engeland en Frankrijk traden op tegen het overspannen nationalis me, de dictatuur en het fanatisme. Zij achtten de stabiliteit in het Midden- Oosten te herstellen. Kortom, zij streefden naar herstel van recht: de verzekering van de vrije vaart door het Suezkanaal en handhaving van de grenzen tussen Israël en Egypte. Het verschil tussen het optreden van Frankrijk en Engeland en dat van Sowj et-Rusland is er één van dag en nacht. Indonesië. Minister Liïhs verzekerde de Ka mer, dat hij in de algemene vergade ring der Ver. Naties, wanneer de kwestie Nieuw-Guinea in discussie komt, hoopt aan te tonen, dat Indo nesië het recht verspeeld heeft om Nederland aan te klagen en dat hij van plan is daarbij het geheel der betrekkingen tussen Nederland en Indonesië de revue te laten passeren. Overigens herhaalde hij het bekende standpunt van de Ned. regering ten aanzien van het vraagstuk der Züid- Molukken. Olie uit Amerika naar Nederland Het tankschip „Caltex Leiden" (16500 ton) is van de Caltex raffina derij te Pernis vertrokken naar de Amerikaanse oliehaven Houston in Texas. Het schip zal dc eerste ruwe aardolie voor de maatschappij uit de Verenigde Staten halen om een deel van het tekort in West-Europa, dat ontstaan is door de situatie in het Midden-Oosten, aan te vullen. De heen- en terugreis zal in het to taal 31 dagen duren, waarbij een dag voor het laden in Houston is inbegre pen. Begin januari verwacht men het schip met een lading van 15000 ruwe ton aardolie te Pernis. Overdracht te Weesp door minister Klompé Hedenmiddag om 3 uur zal de mi nister van maatschappelijk werk, mej. dr. M. A. M. Klompé in tegenwoor digheid van burgemeester Buhrmanïi een door de gemeente Weesp beschik baar gestelde woning overdragen aan het gezin van een Hongaarse vluch teling. Het betreft hier een staa'.gie- ter, die in zijn oude beroep zai wor den herplaatst en voor zich, zijn vrouw en vier kinderen een nieuw bestaan hoopt op te bouwen. Het gemeentebestuur van Maas tricht heeft zich bereid verklaard aan aan tien Hongaarse vluchtelingenge zinnen, die thans in een der kampen hier te landen verblijven, een vaste woonplaast aan te bieden. Hiervoor zijn woningen van het in aanbouw zijnde nieuwe stadsdeel Caberg gere serveerd. Het comité Vluchtelingenhulp Hon garije te Maastricht is thans een actie begonnen om onder de Maastrichtse burgerij de nodige gelden, ongeveer een halve ton, bijeen te brengen voor de inrichting van de huizen waarin de Hongaarse gezinnen komen te wonen. Verscheidene bedrijven en in stellingen hebben hiervoor al giften geschonken. Nog deze maand zullen de eerste Hongaarse gezinnen in Maastricht ontvangen worden. Op doorreis. Nederland en Canda zijn in begin sel overeengekomen, dat de twee duizend Hongaarse vluchtelingen, die tijdelijk in Nederland zullen worden gehuisvest, volgend voorjaar naar Canada zullen worden overgebracht. Zoals is gemeld heeft de Nederlandse regering besloten, behalve de drie duizend Hongaren, die zich definitief in ons land zullen vestigen, nog twee duizend Hongaarse vluchtelingen tij delijk op te nemen. Over de emigra tie van deze 20-00 mensen naar Canada hebben minister Suurhoff en de Ca nadese minister in principe overeen stemming bereikt. Herhalingsoefeningen voor 't komende jaar De minister van oorlog heeft bij landmachtorders de schema's van her halingsoefeningen 1957 voor de land macht en voor de mobiele colonnes bekend gemaakt. Tevens is de maxi male duur van deze oefeningen mee gedeeld. Opgeroepen zullen worden van de landmacht-onderdelen van de zesde divisie (onderofficieren en be paalde categorieën korporaals en sol daten: 34 dagen, korporaals en sol daten: 30 dagen); een aantal leger korpsonderdelen, (respectievelijk eveneens 34 en 30 dagen); een aan tal territoriale afdelingen (ook 34 en 30 dagen); een aantal basisonderdelen (27 en 24 dagèn); een aantal afdelin gen lichte luchtdoelartillerie territo riaal (24 en 24 een aantal afde lingen zware luchtdoelartillerie ter ritoriaal (31 en 24); een aantal aam- vu-llingsdetachernenten voor interge- allieerdie staven (30 en 30); een aan tal compagnieën nationale reserve (onderofficieren en 'bepaalde cate gorieën korporaals en soldaten: 13 dagen). Van de mobiele colonnes zullen worden opgeroepen, zes mobiele brandweercolonnes (30 dagen); drie mobiele geneeskundige dienst colon nes (30 dagen) en drie mobiele op- ruimings- en reddlngisdienstcolonnes (ook 30 dagen). Onverwachte getuige De 39-jarige Haagse archivaris, die verdacht wordt in januari 1955 zijn 73-jarige oom en diens 66-jarige huis houdster te Doetinchem van het leven te hebben beroofd, hoorde gisteren in hoger beroep voor het Arnhemse hof 20 jaar en ter beschikking stelling ei9en; voor de rechtbank werd begin van dit jaar verdachte tot levens lange gevangenisstraf veroordeeld. Een zekei'e opwinding veroorzaakte gistermorgen de verklaring van een 21-jarige inwoner van Boxtel, die te zamen met verdachte in een observa tiekliniek gezeten heeft. Deze ge tuige verklaarde, dat verdachte hem verteld had de dubbele moord ge pleegd te hebben. Nadat verdachte hartstochtelijk geprotesteerd had, ver telde deze getuige, dat verdachte ook in het voorarrest met gewelddadige, Enquête-resultaat Het bedrijfschap Horeca heeft in aansluiting op het onderzoek naar de gevolgen voor de Horecabedrijven op de eerste zondag (25 nov.), waarop bet zondagsrijverbod gold, een en- quete ingesteld omtrent de resultaten van de tweede autoloze zondag (2 dec.) Een groter aantal bedrijven dan de eerste maal mogelijk was en waar onder ditmaal ook kleinere onderne mingen, werd in deze enquete betrok ken. Bedroeg de teruggang in stadsbe- drjjven op de eerste zondag gemid- Kort geding De president van de Haarlemse rechtbank heeft gistermiddag een kort geding behandeld, aanhangig gemaakt door de Haarlemse melkhan delaar A. Hoogendijk tegen de N.V. „De Landbouw" te Haarlem. De heer Hoogendijk is een van de negen melkhandelaren, die zich niet hebben neergelegd bij de regeling, die de coöperatieve vereniging voor melkhandelaren had ingevoerd, In verband met de maandag j.l. te Haar lem ingegane melksanering. Hij meende zijn klantenkring te kunnen uitbreiden en vroeg aan De Landbouw hem meer melk te ver strekken dan gebruikelijk, waartegen van de zijde van De Landbouw be zwaren werden gemaakt. Hij eiste bij niet levering van de gevraagde hoeveelheid, een betaling van een dwangsom van vijfhonderd gulden per dag. De verdediger van de melikhande- laar merkte op, dat er sedert maan dag jJ een kleine „melkoorlog" in Haarlem woedt. Hij herinnerde voorts aan de pogingen, die re'eds zes jaren in het wede waren gesteld, tot sane ring in de melkhandel te Haarlem te komen. Nek omdraaien. De heer Hoogendijk wenst zich echter als een „vrije handelaar" te beschouwen en zich, ondanks offers, te handhaven. Door niet meer melk te leveren geeft aldus pleiter de melkfa briek de heer Hoogendijk een „dolk steek"; hij achtte dat een onrechtma tige daad. Vroeger is altijd voldaan aan verzoeken om meer melk te leve ren en nu „De Landbouw" weigert, ziet het er naar uit, dat het melkbe- drijf de vrije handelaren de „nek wil omdraaien", aldus besloot de verdedi ger. die de president vroeg zijn cliënt te beschermen. Zweer. De advocaat van de tegenpartij betoogde, dat er voor De Landbouw geen enkele verplichting tot levering bestaat van welke hoeveelheid dan ook. Er hebben tussen eiser en ge daagde nooit overeenkomsten be- staan. De heer Hoogendijk kan reke nen op de levering van de normale hoeveelheden en bij verschil van me ning van melkbedrijf veranderen. Om moeilijkheden met andere melk- handelaren te voorkomen, levert De Landbouw niet meer melk aan de heer Hoogendijk dan tot voor kort. Volgens de advocaat is het onjuist té stellen, dat een dolksteek wordt toe gebracht; integendeel een „zweer wordt met een operatiemes uitge sneden". De president bepaalde de uitspraak op dinsdagmorgen 11 december. deld 56% van de gemiddelde omzet behaald op de vier voorafgaande zondagen en voor buiten-bedrijvèn ge middeld 86%, op de tweede zondag waren deze percentages resp. 46 en 83, welke lichte verbetering -uitslui tend moet worden toegeschreven aan de gunstiger weersomstandigheden. Ten aanzien van d-e kleinere on dernemingen, waarvan verwacht werd dat zij niet of nauwelijks bij het autoverkeer betrokken zijn, bleek niettemin op de tweede zondag-met rijverbod een opvallende teruggang, welke voor de stadsbedrij-ven 32% en voor de buiten-bedrijven 36% be droeg. NIET VOOR Z'N BROER IN IERLAND. De officier van justitie bij de Haag se Economische Politierechter eiste tegen een kweker uit Oegstgeest 508 boete of 100 dagen. Verdachte had tulpen en narcissen geteeld in 1954 tot 1955 zonder vergunning. Ver dachte zei op de zitting, dat het tul pen en narcissen waren van zijn broer, die in Ierland zat, daarom liep hij de boel na. De officier zei echter, dat de broer in Ierland was en niet wist wanneer hij terug zou komen. „De bollen heeft u voor eigen reke ning gepoot en de opbrengst hiervan ging in uw eigen zak", zeide officier. De Economische Politierechter ver oordeelde hem tot 300 boeten of 60 dagen. plannen rond had gelopen. Het hof vond hiervoor de bewijzen, o.m. in de afdruk van een mes in de schoen van verdachte. De raadsman schilderde verdachte als een diep-ongehxkkig mens met onevenwichtige natuur. De aanvan kelijke bekentenis vond hij kenmer kend voor het karakter van verdachte en volgens de verdediger kon men daar niet veel waarde aan hechten. Daarom concludeerde pleiter vrij spraak wegens gebrek aan bewijs. De rechter besloot zijn uitspraak tot 20 december uit te stellen. Vijzelstraat-affaire voor het gerechtshof De procureur-generaal bij het Amsterdamse gerechts-hof, heeft gis termiddag tegen de 4-1-jarige bouw kundige uit Amstelveen wegens het veroorzaken van lichamelijk letsel door schuld en het overtreden van artikel van het veiligheidsbesluit een geldboete van 1-58 subsidiar 30 da gen hechtenis geëist. De -bouwkundige had als aanne mer de herstelwerkzaamheden van een aantal pilaren van het flatgebouw in de Vijzelstraat te Amsterdam, dat op 23 maart 1855 gedeeltelijk instort te, op zich genomen. Bij deze instor ting liepen drie personen verwondin gen op en moesten tientallen bew ners van flats, die niet meer bewoon baar waren, maandenlang een ander onderdak zoeken. De Amsterdamse rechtbank had de verdachte op 29 mei van dit jaar ver oordeeld tot drie maanden hechtenis voorwaardelijk en een geldboete van 100 gulden. SNELHEID KOST BENZINE. Teneinde de benzinedistributie te voorkomen doet de KNAC in ver band met de benzinebesparing een dringend beroep op alle gemotori seerde weggebruikers, hun snelheid zoveel mogelijk te beperken tot 70 km. per uur. Wie langzaam rijdt, rijdt zuinig. Door een vrijwillige beperking van de snelheid zal een aanzienlijke be sparing oip het benzine-gebruik kun nen worden verkregen, en zal de maatregel van een algemeen gelden de maximum snelheid van 70 km. per uur, zoals d-ie zeer binnenkort in Bel- gië zal worden ingevoerd, kunnen worden voorkomen. „Doggia", de hondenpleegmoeder uit Soest, die drie jonge poematjes het leven heeft gered, toen moeder-poe ma de voeding en verzorging in de steek liet. heeft haar taak volbracht. Op de dag, dat de drie poematjes hun naam kregen (Peru, Chili en Quito) nam zij afscheid. Nog eenmaal kon zij door het raam in de kamer van Artis kijken om haar pleegkinderen „het beste te wensen".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 8