S)e £cld6c(5oii4cmt Hongaarse vrouwen herdachten de opstand Onder het oog van de Russische soldaten Hongarije laat Hammarskjoeld toe 5)e eetóie Caiuine in Ziuit&eïiand eióte niet daden WOENSDAG 5 DECEMBER 1956 48ste JAARGANG No Directeur: C. M. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX:PAPENGRACHT 32 Telefoon. Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redact'e 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.55 p. w-, f2.35 p. mnd., f7.— p. kwart. Franco p.p. f7.40 Advertenties: 17 ct. p. m.m. Telefoontjes ƒ1.50 De defensiebegroting I'VE BEHANDELING van de defen- sie-begroting in de Tweede Kamer als eerste van de lange rij begrotin gen heeft ook, ondanks het Hongaar se drama, *och wel een merkwaardi ge ontwikkeling te zien gegeven. Het Hongaarse drama heeft de gees ten plotseling dichter bijeen gebracht. Het heeft de Atlantische landen doen beseffen, dat de afbrokkeling van de Navo, welke in verschillende landen reeds was ingezet door verkorting van de diensttijd, zoals in België en West-Duitsland, onverwijld moet worden omgezet in inniger samen werking. 'Het heeft de Navo-landen doen be seffen, dat er van vreedzame coëxis tentie niet meer was dan een dwaze illusie, opgeroepen door de glimlach van het Kremlin, dat het nergens an ders om te doen was dan de defensie ve geest van het Westen te verzwak ken. Het is te wensen dat dit inzicht levend en blijvend is en dat de ver klaringen van de afgetreden generaal Gruenther en van de Amerikaanse generaal Cortland van Rensselaer Schuyler, dat er een onmiddellijk antwoord met atoombommen zal wor den gegeven bij een Sovjet Russische aanval, geen loze bewering zal zijn, indien het zover zou komen. Dat is dan de les van het arme en ongelukkige Budapest. De gebeurte nissen in Hongarije en Polen hebben aangetoond, dat waakzaamheid gebo den is. De Navo was verslapt, er was hier en daar vermindering van troe pensterkte én verkorting van dienst plicht, men heeft nu plotseling het oorlogsgevaar, dat Rusland telkens weer oproept, weer beseft en begre pen, dat er geen sprake kan zijn van vermindering van inspanning. r\EZE OVERWEGINGEN hadden echter de beleidslijn van de mi nister van defensie, zoals hij weer heet, nog niet bepaald, toen zijn me morie van antwoord verscheen. Dat kon ook niet. Maar het was toch goed, dat naar aanleiding van deze gebeurtenissen nog eens werd gewezen bp het Russi sche systeem, dat gericht was op af brokkeling van de Navo, met de be doeling om, indien deze genoegzaam was afgebrokkeld, toe te slaan. Niet anders moet men ook nu weer de vre desvoorstellen van Boelganin zien. Wie kan nu na alles nog vertrouwen in het Russische woord? Cyprus heeft een scheiding te weeg gebracht tussen Engeland en Turkije. Suez tussen Engeland en Frankrijk enerzijds en Amerika aan de andere kant. De Russische wapenleveranties aan Egypte hebben nu wel voldoende aan getoond wie hier achter zat. Daarom juist, zo heeft de heer Fens in de Kamer gezegd, moet de Navo meer activiteit tonen wat de reorga nisatie betreft in verband met het ge bruik van militaire wapens. En het lijkt erop, dat wij wat dit betreft de bus hebben gemist. De heer Weiter heeft dit de minis ter van defensie nog eens onder het oog gebracht. Men moet zich wel herinneren wat er in de laatste jaren hierover in de Kamer is gezegd. Steeds is er op de parate kracht van ons leger aange drongen. Toen de minister van Oor log verdedigde, dat wij niets anders konden hebben dan mobilisabele di visies, verdedigde de heer Fens reeds met kracht tenminste één parate di visie. Nu heeft men het systeem van vier mobilisabele en één parate divi sie vervangen door twee parate en twee mobilisabele divisies, wat reeds lang zijn beslag had kunnen krijgen, indien men daartoe eerder was over gegaan. Het argument was altijd, dat men toen nog niet kon doen aan for- wardstrategy, omdat de-nieuwe richt lijnen van het Navo-opperbevel nog niet bekend waren. Laten we het eerlijk zeggen: die richtlijnen zijn nu nog niet bekend, zodat de aangesloten regeringen eigenlijk nog altijd geen beslissingen kunnen nemen. I^INISTER STAF heeft de beslis- sing van twee parate en twee mo bilisabele divisies nu toch genomen en dat valt te prijzen. Maar men had die beslissing over de forwardstrategy eerder kunnen nemen in verband met de toepassing van het atoomwapen. Toen zeide men, dat ons leger nog niet met atoomwa pens kon of mocht worden uitgerust en dat wij dus met de conventionele" wapens hadden te rekenen. Dat heb ben wij nu óók nog, maar tegelijker tijd is de strategy verlegd, de parate divisies worden nu opeens geoefend in het gebruik van atoomwapens, al geschiedt dit dan ook nog onder Amerikaanse leiding en zullen wij zelf geen voorraden mogen hebben. Maar ook hier is de ontwikkeling op gang en valt het slechts te hopen, dat wij niet te laat zijn. De heer Weiter pleitte reeds in 1954 en '55 voor een nieuwe strategie in verband met de atoomwapens, hij kon nu niet nalaten eraan te herinneren, dat de minister toen van een nieuwe strategie niets bekend was en da* hij nu ineens overstag is gegaan en zich gaat aanpassen aan de atoomoorlog voering zonder de nieuwe richtlijnen af te wachten. Had hij dat twee jaar eerder gedaan, dan zouden wij nu een heel stuk verder zijn geweest. Wij kunnen slechts hopen dat het nog niet te laat is en dat de Navo nu op haar hoede blijve. Kadar heelt het vertrouwen nog altijd niet Tienduizenden Hongaarse vrouwen hebben gisteren een ontroerende, ver beten demonstratie gehouden om hun mannen, broers en zonen te eren, die tijdens de Hongaarse opstand zijn gevallen. Zij marcheerden in dichte drommen op naar het monument van de Onbe kende Soldaat op het Heldenplein midden in Boedapest, de tientallen Rus sische tanks, pantserwagens en nerveuze militairen negerend. Een jonge vrouw werd gewond toen Russische militairen vier schoten losten om de demonstratie te ontbinden. EEN MAAND GELEDEN. De demonstratie begon om elf uur in de ochtend, toen grote groepen vrouwen zich met boeketjes bloemen op weg begaven naar het Heldenplein, precies een maand nadat Russische tanktroepen begonnen met hun bloe dige onderdrukking van de kortston dige Hongaarse vrijheid. De vrouwen gingen in het zwart gekleed en velen van hen hadden kinderen aan de hand. Doch toen nog slechts enkele vrou wen hun roerende bloemenhulde aan de gevallenen hadden gebracht, werd het plein hermetisch afgesloten door Russische tanks en pantserwagens. Russische soldaten sprongen van de pantserwagens en begonnen nerveus de vrouwen terug te dringen. Doch de vrouwen drongen onbevreesd op. De situatie werd gevaarlijk. Op dat moment arriveerden twee Russische generaals, die de Russische troepen opdracht gaven zich terug te trekken om de vrouwen gelegenheid te geven zich naar het monument te begeven. In groepjes van vier liepen de vrouwen, gebogen tegen de ijskou de wind en de striemende regen naar het monument en brachten zij hun armzalige bloemenhulde. Kard. Mindszenty niet naar de V.S. Regeringskringen in de Verenig de Staten hebben de berichten ont kend. dat kardinaal Mindszenty om asyl in de Verenigde Staten verzocht heeft. Zij geloven niet, dat de kar dinaal Hongarije wil verlaten. De man, die als leider van het bevrijdingscommando kardinaal Mindszenty uit de gevangenis ge haald heeft, de 27-jarige Zoltan Fi scher, heeft aan de bisschop van Pas- sau verteld, hoe hij daarin ge slaagd is. Bij de gevechten had het comman do een AVO-officier gevangen ge nomen, die acht jaar geleden een be langrijke rol heeft gespeeld in het proces tegen kardinaal Mindszenty. Hem dwongen zij de verblijfplaats van de kardinaal bekend te maken. Het leger had de hoogwaardigheids bekleder in die tijd reeds van Felsso- poeteny naar Retsag overgebracht. Bijzondere indruk, zo ging Fischer voort, had de menselijke grootheid van de kardinaal op hen gemaakt, toen deze, wijzend op de AVO-offi cier zeide: „Laat hem vrij, ik wil geen wraak". Naar vluchtelingen te Londen ver klaren, hebben de Russen tijdens de Hongaarse vrijheidsstrijd talrijke priesters gedeporteerd: Sovjet-Russi sche soldaten namen zonder een re den voor arrestatie te noemen, de bisschop van Veszprem, mgr. Bada- lik gevangen, die zij na drie dagen op een hevig protest van de arbeiders weer vrij lieten. Paniek brak uit. Toch deed zich nog een incident voor. Een meisje van ongeveer zes tien jaar spuwde een Russische offi cier in het gezicht. Hij wilde haar beet grijpen om haar naar een pant serauto te slepen, doch een dozijn vrouwen vloog hem aan en trok het meisje uit zijn handen. Een Russische generaal die tussen beide wilde ko men, kreeg een geweldige opstopper van een van de vrouwen. Zijn adjudant trok vervolgens zijn revolver, waarop de vrouwen in pa- nièk vluchten, vervolgd door Russi sche militairen, die in de lucht scho ten. Door een van die schoten werd een jonge vrouw in het been gewond. Dat brak de demonstratie. Kort voor het schietincident had een diplomatieke wagen met de twee Indische diplomaten, die door premier Nehroe als waarnemers naar Boeda pest zijn gezonden, het plein gepas seerd, Zij waren langdurig door de demonstrerende vrouwen toegejuicht. ER WORDT NOG GEVOCHTEN. Uit dinsdag te Wenen uit alle delen van Hongarije ontvangen berichten blijkt, dat de tegenstand tegen de Sowjet-troepen op vele, verspreide plaatsen opnieuw is opgelaaid. In de afgelopen 48 uur is in de om geving van Boedapest gevochten. In de nacht van twee op drie december hebben zich felle schermutselingen ten zuid-oosten van Pest voorgedaan, terwijl in dezelfde nacht in de heu vels ten noorden en ten westen van Boeda het geluid van hevige ontplof fingen werd gehoord, gepaard met vuren door kanonnen en geweren. Gemeld wordt, dat sterke bewa pende nationalistische eenheden zich in het district Borsod bevinden. De hier door de arbeidersraad in het le ven geroepen onafhankelijke repu bliek is bezig met het instellen van bestuursdiensten. Volgens sommige berichten wordt het moreel der Sow jet-Russische troe pen steeds slechter. De Russische sol daten zijn over het algemeen zeer jong en voor indrukken vatbaar. De Hongaren zyn een aantrekkelijk en onderhoudend volk en velen hunner spreken Russisch. Dit werkt een steeds sterker wordende verbroede ring in de hand. Reizigers, die dinsdag uit het ge bied van Pees te Wenen zijn aange komen, deelen mee, dat de mijnwer kers aldaar nog steeds vastbesloten staken. Zij verklaarden ook, dat de uranium mijnen te Kovagoszollos on der een laag water van dertien me ter staan en dat bepaalde gedeelten der mijninstallaties zijn opgeblazen. Volgens te Wenen ontvangen be richten is een impasse ingetreden in de onderhandelingen tussen de rege- ring-Kadar en de arbeidersraden. Pre mier Kadar wilde de eisen der raden niet inwilligen, waarop deze hebben geweigerd met hem samen te wecken. De Hongaarse regering heeft dins dag een besluit uitgevaardigd, dal voorziet in de onverwijlde ontbinding van alle revolutionaire raden en overeenkomstige organen, die na 23 oktober j.l. in het leven zijn geroe pen. HET VLUCHTELINGENPROBLEEM. De intergouvernementele commissie voor Europese migratie heeft dinsdag avond bekend gemaakt, dat zij van plan is met ingang van 11 december een luchtbrug tussen Oostenrijk en overzeese landen in werking te stel len, waardoor in de periode tot juni 1957 90.000 Hongaarse vluchtelingen met name naar Australië, de Verenig de Staten en Canada kunnen worden vervoerd. Het rommelt ook in Oost-Duitsland Volgens de Berlijnse „Nachtdepe- sche" zouden in het laatste etmaal vele studenten in Oost-Berlijn en in Freiberg (Saksen) door de staatsvei ligheidsdienst gearresteerd zijn; zij zouden beschuldigd sijn van samen zweren tegen de Duitse democrati sche republiek. In de afgelopen vier weken zouden verder duizenden functionarissen van de „Socialistische Eenheidspartij" in de plaatselijke en regionale afdelin gen zijn afgetreden. V.N. herhalen hun eis Hongarije heeft dinsdagavond de se cretaris-generaal van de Verenigde Naties, Dag Hammarskjoeld, uitge nodigd een bezoek aan het land te brengen. De secretaris-generaal heeft de Al gemene Vergadering meegedeeld, dat hij van plan is 16 december naar Boe dapest te gaan voor een bezoek van drie dagen. Hij heeft de Hongaarse regering voorgesteld, dat de ondersecretaris van de V.N. voor de hulpverlening aan Hongarije, Philippe de Seynes, dezer dagen al naar Boedapest gaat. De Algemene vergadering van de V.N. heeft voorts met 54 tegen 10 stemmen, bij 14 onthoudingen, de door de V.S. en 13 andere landen in gediende resolutie over Hongarije aangenomen. Daarin wordt het ver zoek aan Hongarije om waarnemers toe te laten herhaald en besloten on middellijk waarnemers naar naburige landen te zenden om daar inlichtin gen over de toestand in Hongarije in te winnen. Hongarije wordt tot vrij dag de tijd gegeven om aan het ver zoek van de Assemblée te voldoen. Een woordvoerder van de Verenig de Staten heeft tijdens de voorafgaan de debatten duidelijk gemaakt dat in dien de Hongaarse regering niet toe stemt, men een beroep zal doen op de Assemblée om tot „drastische ac tie" over te gaan. Volgens waarne mers zou hieronder de uitstoting van de Hongaarse delegatie zijn begrepen en het nemen van sancties tegen de Sowjet-Unie, die tot dusverre gewei gerd heeft haar troepen uit Hongarije terug te trekken, zoals de Assemblée heeft bevolen. Wat&CAtiood in de Uia-uaCCei Ruim tweeduizend bewoners van de dorpen in het dal van de Italiaanse rivier de Po zijn dakloos geworden door overstromingen, veroorzaakt door het buiten de oevers treden van deze rivier. De bovenste foto geeft een beeld van de overstroomde hoofdstraat in het getroffen dorpje Pila, waar door bewoners met hun hebben en houden in platboomde vaartuigjes zich een weg zoeken. De onderste foto toont bewoners van het dorpje Ca' Zu- liana, die hun bezittingen in een bootje laden om het overstroomde gebied te verlaten. In de omgeving van Grindelwald, Zwitserland, werden vier arbeiders bedolven onder een lawine die van de Gibelsteinhorn kwam. Een man kon gered worden, de drie anderen werden na lang zoeken door een reddings ploeg dood aangetroffen. Op de foto ziet men de leden van het reddingsteam aan het werk op de sneeuwheuvel die door de lawine werd gevormd. Onbevredigende antwoorden Volgens diplomatieke kringen te Belgrado hebben de Sowjet-Unie en Hongarije geantwoord op de Zuidsla- vische nota, waarin werd geprotes teerd tegen de schending der Zuid- slavischHongaarse overeenkomst, welke voorzag in een vrijgeleide voor oud-premier Imre Nagy. In het Hongaarse antwoord zou zijn gezegd, dat Nagy c.s. „uit vrije wil naar Roemenië is vertrokken, zodat de overeenkomst niet is ge schonden". In de Sowjet-Russische antwoord nota zou in feite zijn verklaard, dat het met Nagy c.s. gebeurde die door leden van de Sowjet-Russische veiligheidspolitie werden ontvoerd, toen zij het gebouw van de Zuidsla- vische ambassade verlieten uitslui tend de Hongaarse regering aangaat en dat deze zaak buiten de bevoegd heid van de autoriteiten van Belgrado valt. Laatstgenoemden zouden het Sow- jet-antwoord onbevredigend achten. Treedt Dulles af? „Le Monde" maakt melding van geruchten in diplomatieke kringen, volgens welke Foster Dulles binnen kort ontslag zou willen nemen. Als één van de kandidaten, die de meeste kans zouden maken hem op te volgen als minister van buiten landse zaken van de V.S., wordt ge neraal Gruenther genoemd, die een vriend van president Eisenhower is en goede betrekkingen met de Euro pese regeringen onderhoudt. Opklaringen Boven de Golf van Biscaye ligt een gebied van hoge luchtdruk, dat ge leidelijk in betekenis afneemt. Aan de flank ervan waaien westelijke winden zalchte ocea^nlucht uit de om geving van de Azoren naar ons toe. Bij Schotland is vanmorgen een de pressie aangekomen, die in ongeveer oostelijke richting trekt. Deze zal over Zuid-Scandinavië trekken. Het bijbehorende koufront zal ons in het komende etmaal passeren. Dit zal met regen gepaard gaan. Na de koufront passage konden we in iets drogere lucht, waarin flinke opklaringen mo gelijk zijn. De wind blijft westelijk en kan tijdelijk tot krachtig toenemen. Dit nummer bestaat uit 8 pagina's HOE wordt het weer? Geldig van woensdagavond tot Onderdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur.) MINDER ZACHT. Aanvankelijk zwaar bewolkt met enige regen. Later opklarin- gen. Matige tot krachtige weste- lij'ke wind. Iets minder zacht. S 6 Dec. zon op 8.34; onder 16.32; maan op 11.11; onder 20.47. Hoogwaterstanden 6 Dec. v.m. 5.45; n.m. 5.55. Het weer in Europa De weerrapporten van hec gen 7 uur luiden. STOCKHOLM onibew. OSLO mist KOPENHAGEN zwaar bew. -2 C. -5 ABERDEEN DUBLIN LONDEN AMSTERDAM zwaar bew, BRUSSEL geheel bew. mist regen motregen PARIJS BORDEAUX GRENOBLE BERLIJN NICE FRANKFORT MüNCHEN ZüRICH GENèVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME MALLORCA geheel bew. geheel bew. nevel motregen licht bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. nevel lioht bew. half bew. nevel onbew. onbew. 10 9 2 Korreltje Ach lieve mens, zeg waarom huil je Hier hebbie toch, 'n nieuwe portevuilje (Uit.'t verzamelde werk van St. Nicolaas).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 1