Ieder jaar worden in Leiden
15 krotwoningen ontruimd
Voorstel in raad aangenomen:
Maatschappelijk werkster
voor krotbewoning
Woningbouwzaken vrageu
intergemeentelijk cnntact
Nasser wil geen
Canadezen in Egypte
Gomoelka weer
thuis
Onder olie-druk
Eden
overspannen
Djilas
gearresteerd
Tifo uit de gratie
DINSDAG 20 NOVEMBER 1956
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 8
De Leidse raad heeft fristermiddag en gisteravond in de steeds sneller
geregisseerde besprekingen over de begrotingen enige successen geboekt.
Het voorstel „W.A.-verzckering voor alle weggebruikers, uitgezonderd voet
gangers"' van de heren Kortmann, Van Iterson, Meester en Hagens, werd
door het college van b. en w. overgenomen; hetzelfde geldt voor het ver
zoek van de heer Van Iterson ten aanzien van verbreding van de Wil-
helminabrug.
De heer Van Iterson ondervond ook veel steun voor zijn voorstel elk jaar
tien woningen, die onbewoonbaar zijn verklaard, te ontruimen en het gezin
een nieuwe woning toe te wijzen. Hij ondervond zelfs zóveel bijval, dat hij
zich verstoutte het aantal van tien op vijftien te brengen. Het voorstel werd
door b. en w. overgenomen.
Tenslotte improviseerde mej. Van
Nienes en de heer Huurman, elk nog
een voorstel. Beiden beriepen zich er
op, dat zij zeer impulsief zijn. Het is
n.l. niet de gewoonte dat tijdens de
behandeling van de begroting nog
voorstellen worden ingediend. Het
voorstel van mej. Van Nienes (P.v.d.
A.) betrof een maatschappelijk werk
ster, die zich met krotbewoning en
sociale sanering zal bezig houden, dit
vooral naar aanleiding van de .mens
onterende toestanden in de Caecilia-
barakken.
De heer Huurman (Prot. Chr.)
drong aan op het instellen van een
intergemeentelijke commissie van
raadsleden. Beide voorstellen wer
den in preadvies genomen.
Onbewoonbaar.
Mej. Noordman (K.V.P.) wees er
op, dat herhaaldelijk tot verlenging
van de termijn van onbewoonbaar-
verklaring wordt overgegaan. Men
kan de gezinnen niet in nieuwe wo
ningen plaatsen.
Daarom, meende zij, dat men moet
wachten met het onbewoonbaar ver
klaren van woningen, indien men
weet, dat de gezinnen wiet tijdig
elders geplaatst kunnen worden. Men
zal dan moeten trachten de huizen,
die op de nominatie staan om onbe
woonbaar verklaard te worden, weer
bewoonbaar te maken door de nodi
ge voorzieningen.
Overleg randgemeenten.
De heer Piena (P.v.d.A.) stelde
vast, dat het toenemend aantal wo
ningzoekenden de raad met zorg
moet vervullen en dat de komende
10 jaar in Leiden 8800 woningen
moeten worden gebouwd. Dit aantal
is binnen de gemeentegrenzen niet
te realiseren. In dit verband drong
hij aan op ernstig overleg met de
randgemeenten.
Hij pleitte voorts voor systeembouw
en voor de bouw van houtrijke hui
zen, ook al zouden deze wat meer
ruimte vragen.
Eenvoudigheid eentonig.
De heer Ten Broek (K.V.P.) was
verheugd, dat b. en w. schreven dat
aan de particuliere bouw méér aan
dacht wordt besteed. Eenvormigheid
van bouwstijl was hem in de moder
ne huizenbouw te Leiden opgevallen.
Vroeger was er eenheid in verschei
denheid, maar thans eenheid in een
tonigheid.
Aan de hand van een persbericht
wees hij er op, dat men elders in den
lande (o.m. Apeldoorn) van mening
is, dat de eentonigheid in de huizen
bouw doorbroken moet worden.
Voorts vroeg ook hij of het niet
mogelijk is houtrijke huizen in
Leiden te bouwen. Volkshuizen
vragen in Leiden volgens een re
cent plan ruim 10 hectaren grond,
Hierop zouden tenminste 650
huizen gebouwd kunnen worden.
In deze tijd van nijpende wo
ningnood vraagt men zich af:
Wat moet prevaleren: volkstui
nen of woningbouw?
Hij stelde het college voor de sug
gestie van de minister betreffende
de bouw van houtrijke huizen in
overweging te nemen. Tenminste
vyf firma's zouden onderdelen van
deze huizen fabrieksmatig kunnen
maken.
Huurtoeslag grote gezinnen.
De heer De Bree (K.V.P.) sprak
over de huurtoeslag voor grote ge
zinnen. Hij was dankbaar voor het
uitgebreide antwoord van b. en w.
in de memorie van antwoord. Een
gevoel van teleurstelling werd echter
niet weggenomen. Hy hoopte op een
spoedig binnen 3 maanden ver
schijnen van het preadvies, dat b. en
w. over deze kwestie beloofd heb
ben. Het huurbij slag-fonds moet een
bestemming hebben.
De heer Hagens (V.V.D.) beschreef
met welke moeilijkheden de bouwkas
van Nederlandse Gemeenten te kam
pen heeft gehad. Er zijn 80 spaar
ders, maar er is nog steeds niets ge
bouwd. De kostprijs van de huizen
is door het ophouden van de plan
nen aanmerkelijk gestegen. Gelukkig
wordt er nu spoedig gebouwd.
Krotopruiming.
Mej. Van Nienes (P.v.d.A.) sprak
over speciale woningen voor artsen
en tandartsen in nieuwe wijken. Ook
vroeg zij om woonruimte (torenflat)
voor alleenstaanden. Zij vroeg in
verband met de krotbewoning of er
een functionaris is, die de mogelijk
heid van opschuiving in de bewo
ning kan voorzien. Zij wees op de
mensonterende slechte bewoning in
de Cecilia-barakken. Nog steeds wo
nen daar negen gezinnen. Zij memo
reerde het sociografisch rapport over
de krotbewoning en onmaatschappe
lijkheid, dat onlangs over een buurt
van Leiden is verschenen en de zin
snede daaruit: sociale sanering kost
geld, niet saneren kost meer.
Zij vroeg van het college het élan
dat nodig is om aan de krotbewoning
snel een einde te maken.
De heer Portheine (V.V.D.)
vroeg naar snelle afhandeling
van het rapport over de hofjes.
Intergemeentelijk contact.
De heer Huurman (Prot. Chr.)
bracht nog eens het rapport van de
commissie ad hoe op tafel. Hij stelde
vast, dat de achterstand niet in te
halen is. Leiden zou volgens geraam
de cijfers tenminste 9O0 woningen
moeten bouwen. Als dit niet binnen
eigen grenzen te verwezenlijken is,
moet er over gedacht worden hoe
de houding tegenover de randge
meenten moet zijn. Bouwcapaciteit
zou aan naburige gemeente overge
dragen kunnen worden. Nu nog stel
len Leiden en ook de nabuur-ge
meenten zich op het standpunt, dat
alléén eigen belangen gediend moe
ten worden.
Hij stelde ook voor een inter
gemeentelijke commissie op te
richten, waarin vier raadsleden
van de gemeenten Leiden, Oegst-
geest, Leiderdorp, Zoeterwov.de,
Warmond en Voorschoten zitting
nemen. Deze commissie zal de
vraagstukken van stadsontwik
keling. en huisvesting bespreken.
Spr. richtte zich in het schrifte
lijk gestelde voorstel tot het col
lege met het verzoek hierover
contact met genoemde gemeen
ten op te nemen.
Uit het vervolg van de besprekin
gen bleek, dat de heren Huurman en
Ravesteyn het oneens zijn over de
ontwikkeld ten aanzien van het gro
tere belang van de woningbouw bo
ven de aanleg van volkstuinen. De
heer Huurman vond het een gevaar-
Een kopje thee in de koffiekamer
van de Leidse raad. V.I.n.r.: de ge
meentesecretaris, mr. J. Bool, de
voorzitter van de Leidse raad, burge
meester jhr. mr. F. H. van Kinschot,
dr. H. M. J. W. J. Kortmann (K.V.
P.) en de heer N. Langezaal. (P.v.
d.A.).
lijke stelling de heer Ravesteyn
meende dat zelfs de volkstuinders
het hiermede eens zullen zijn.
De woningbouw.
In zijn antwoord behandelde wet
houder Jongeleen de woningbouw in
zijn algemeen aspect. Het aantal te
bouwen woningen te Leiden is vast
gesteld voor 1957 op rond duizend
woningen die zijn toegewezen 44
woningen voor de Vridemo en 140
voor de assistentenflat. Met nadruk
wees hij erop, dat de goedkeuring
van G.S. afhankelijk is van de aan
vaardbare prijs, Hij gaf een overzicht
van de bouwactiviteit op dit moment.
Met de aannemer, die niet met een
aanvaardbare prijs komt kan de ge
meente niet in zee gaan".
Wel wordt continu-bouw be
vorderd. Aannemers, die binnen
een redelijke tijd een complex
woningen opleveren, maken een
goede kans voor een aangren
zend te bouwen complex in aan
merking te komen. Met die aan
nemers in Leiden Zuid-West is
hierover reeds vergevorderd
overleg gaande.
Elk jaar tien.
Over het voorstel jaarlijks tien
krotwoningen te ontruimen zei de
wethouder o.m.. dat er vele moeilijk
heden zijn. De drang naar een be
tere woninig in een andere buurt gaat
dikwijls niet van de bewoners uit.
Zij kunnen hogere huren niet beta
len. Toch meende hij dat het voor
stel van de heer Van Iterson aan
vaardbaar is. In de afgelopen drie
jaar zijn 53 woningen ontruimd. Op
het gebied van het opruimen kan de
gemeente nooit genoeg doen.
Persoonlijk vindt hij de woon
ruimte-verdeling een moeilijke
zaak. De commissieleden blijven
z.i. te lang op de stoel zitten. De
verantwoording kan ook wel eens
te zwaar gaan drukken. Er zijn
er die 10 jaar en langer in de
commissie zitten. Deze mensen
staan voor een zware zaak. Het
ligt niet altijd aan de huisves
tingcommissie. Er zijn gevallen, j
dat mensen niet willen verhui
zen.
Tot mej. Noordman zei hij, dat het
wettelijk verboden is onbewoonbaar
verklaarde woningen weer bewoon
baar te maken. Bovendien zou het
een slechte economie gijn.
Veelzijdigheid bevorderd.
Samenwerking met andere ge
meenten zal zeker bevorderd wor
den. Tot de heer Ten Broek, die had
gesproken over eenvormigheid van
bouw, zei de wethouder, dat men in
het uitbreidingsplan veelvormigheid
tracht te bevorderen. De beperkte
oppervlakte van het L'eids grondge
bied laat niet 4e bouw van houtrijke
huizen toe. Het voorbeeld van de
heer Ten Broek: Apeldoorn, heeft de
beschikking over 32.000 hectare meer
dan Leiden. De mogelijkheid voor
de bouw van woningen voor alleen
staanden zal het college, onderzoe
ken.
Hij stelde voor het voorstel-Huur-
man over intergemeentelijk contact
van raadsleden in preadvies te ne
men. Tot de heer Ten Broek zei hij,
dat juist door de hoogbouw de be
hoefte aan volkstuinen is toegeno
men.
Sociale sanering.
Wethouder Menken zei, dat de
kwestie van de Sionsbarak onlangs
in bespreking is gekomen in de b.
en w.-vergaderimg, omdat men tot
de ontstellende ontdekking was ge
komen, dat in de barak weer twee
gezinnen zich gevestigd hadden. De
gezinnen waren er zo maar ingetrok
ken. De sanering van deze barak
noemde hij een „teer en vervelend
punt". Hij noemde het meer een
kwestie van sociale sanering, omdat
men deze bewoners practisch niet bij
particuliere huisbazen kan onder
brengen.
De verantwoordelijkheid voor deze
sociale sanering is nu in handen ge
legd van de dienst van Sociale Za
ken.
Over de huurtoeslag voor grote ge
zinnen zei hij, dat deze kwestie bin
nenkort in de commissie voor sociale
zaken aan de orde zal worden ge
steld.
Maatschappelijk werkster.
Bij de replieken kwam mej.
Van Nienes met het voorstel een
maatschappelijk werkster (wo-
ninginspectrice) die de sociale
sanering ter hand zal nemen, aan
te stellen.
De heer Van Iterson (Prot. Chr.)
wenste zijn voorstel tot het jaarlijks
ontruimen van tien onbewoonbaar
verklaarde woningen tot veertien
woningen uit te breiden.
Mej. Noordman (K.V.P.)wie
slécht economisch inzicht was ver
weten, zei dat het haar bedoeling
was geweest vóór te stellen géén
woningen onbewoonbaar te verkla
ren, indien er géén positief uitzicht
is op een andere woning. Zij steunde
het voorstel-Van Iterson.
De heer Ten Broek (K.V.P.) be
toogde, dat indien de wethouder
aan alle bewoners van hoogbouwwo-
ningen een volkstuintje ter beschik
king wilde stellen er wel heel wat
grond te weinig zou zijn. Hij ver
klaarde, dat zijn fractie accoord gaat
met het bericht van de heer Men
ken, dat de kwestie over het huurbij -
slagfonds in de commissie behandeld
zal worden.
De heer Piena (P.v.d.A.) wilde
weten of Leiden woningen beschik
baar stelt voor Hongaarse vluchte
lingen.
Voldoende.
De heer Woudstra (Prot. Chr.)
vroeg zich af of een maatschappelijk
werkster wel de aangewezen figuur
is voor onderzoek naar huisvesting in
krotwoningen. Hij vond de toezeg
ging van de wethouder om deze zaak
in handen van de dienst sociale za
ken te leggen voldoende.
Wethouder Jongeleen wenste het
voorstel van mej. Van Nienes over
de maatschappelijk werkster voor
huisvestingsproblemen en a-sociale
gezinnen in preadvies te nemen.
Preadvies.
Hij toonde geen bezwaar het aan
tal ontruimingen van onbewoonbaar
verklaarde woningen van 10 op 15
te brengen. Hij bleef er bij dat er in
Leiden voor houtrijke huizen bijna
geen plaats is. De zaak zal echter
onderzocht worden.
Hij deelde mee, dat het huis
vestingbureau al twee huizen
voor die Hongaarse gezinnen be
schikbaar heeft gesteld.
Het voorstel van de heer Van Iter
son (jaarlijks ontruimen van 15 on
bewoonbaar verklaarde woningen)
werd aangenomen; de voorstellen
van mej. Van Nienes (maatschappe
lijk werkster woningnood) en van
de heer Huurman (intergemeentelij
ke commissie) werden in preadavies
genomen.
De Poolse partijsecretaris Gomoel
ka is gisteravond in Warschau terug
gekeerd van zijn besprekingen te
Moskou. Bij zijn aankomst verklaar
de hij dat alle kwesties, die de
vriendschap tussen Polen en de Sow-
jet-Unie in de weg stonden, nu gere
geld zijn.
Hij heeft de Russen bereid gevon
den tot annulering van de Poolse
schulden, leverantie van 1.400.000 ton
graan en het verstrekken van een
lening op lange termijn tot een be
drag van 700 miljoen roebel.
De Russische hulp aan Polen zal
echter slechts de helft van de drin
gende economische behoeften van
Polen dekken en de Poolse regering
zou dientengevolge financiële hulp
uit het Westen kunnen zoeken, zo
Ze lijken teveel
op Engelsen
Uit betrouwbare bron in New York
wordt vernomen, dat president Nas
ser het grootste deel van de Canadese
bijdrage aan het V.N.-politieleger
voor Egypte, niet wil toelaten.
Nasser heeft, naar verluidt, tijdens
zijn besprekingen met Hammars-
kjoeld in Caïro verklaard, dat slechts
Canadese administratieve en genees
kundige troepen toegelaten zullen
worden.
Dit zou het eerste Egyptische be
zwaar zijn tegen toelating van troe
pen van één der landen, die eenhe
den voor het politieleger willen leve
ren.
Volgens Canadese persberichten
had zaterdag het Canadese vliegdek-
schip „Magnificent" met duizend Ca
nadese militairen voor het politiele
ger uit Halifax kunnen vertrekken.
Een kleine groep Canadese militairen
is reeds sedert woensdag in Italië.
Volgens gezaghebbende kringen te
Ottawa is het vertrek van het batal
jon voor onbepaalde tijd uitgesteld.
Naar verluidt zijn de Egyptische be
zwaren op de volgende drie punten
gebaseerd:
1) Canada heeft zich van stemming
onthouden, toen de Algemene Verga
dering van de Verenigde Naties Enge
land, Frankrijk en Israël aanbeval
het vuren te staken en zich uit Egyp
te terug te trekken.
2) Het feit, dat in de afgelopen
oorlogen vaak Canadese en Britse
troepen schouder aan schouder heb
ben gestreden.
3) De omstandigheid, dat de Cana
dese uniformen gelijk zijn aan de
Britse.
BUITENLANDSE SCHEPEN.
Het Egyptische bestuur voor havens
en vuren heeft aan schepen van alle
landen, uitgezonderd Engelse, Franse
en Israëlische schepen, toestemming
verluidde maandagavond in War
schau.
Nog niet rustig?
Het Poolse avondblad „Express
Wieczorne" heeft een bericht gepu
bliceerd, waaruit blijkt, dat een
groep „avonturiers" zondag aansla
gen heeft gepleegd in de stad Byd
goszcz. Een groep jongelieden had
na een aanval op politieagenten het
radio-zendstation van de stad in
brand gestoken. Daarna staken zij
een woning in brand.
Amerikaanse functionarissen heb
ben maandag verklaard, dat de plan
nen der Amerikaanse regering om
West-Europa hulp te verlenen bij zijn
olievoorziening onuitgevoerd zullen
blijven, zolang er niet een zekere
mate van stabiliteit in het Nabije Oos
ten is hersteld.
De Amerikaanse houding ten aan
zien van de olievoorziening schijnt
nsjuiw saimen te hangen met de kwes
tie van de terugtrekking der Engels-
Franse troepen uit Egypte. De Ame
rikaanse regering maakt zich welis
waar zorgen over de gevolgen, die
een olietekort kan hebben op het eco
nomische leven en de defensiepro-
gram/ma's der West-Europese landen,
maar is niet bereid iets te doen, dat
president Nasser van Egypte in het
harnas zou kunnen jagen en storend
zou kunnen werken op de voorberei
dingen voor de legering van een in
ternationale politiemacht in Egypte.
In feite, zo beweert men in diplo
matieke kringen te Washington, ge
bruiken de Verenigde Staten het olie
tekort als een middel om Engeland
en Frankrijk uit Egypte te verjagen.
Men neemt aan, dat er onmiddellijk
weer op volle toeren aan de olie
plannen zal worden gewerkt, zodra
de Engelse en Franse troepen in het
Nabije Oosten vervangen zullen zijn
door een doelmatige internationale
politiemacht.
verleend Egyptische havens binnen
te komen. De vertegenwoordigers van
de scheepvaartmaatschappijen moe
ten de betrokken autoriteiten mede
deling doen een week voor de ver
moedelijke aankomst van de schepen.
De toestemming voor het binnenlopen
van de haven zal dan uiterlijk 24 uur
later gegeven worden.
Sir Anthony Eden lijdt aan „ern
stige overspanning" zo wordt in een
verklaring van Downingstreet 16, de
ambtswoning van de premier, gezegd.
Hij heeft zijn onmiddellijke afspraken
afgezegd.
Naar verluidt zal Butler, de lord-
grootzegelbewaarder en voorzitter
van het Lagerhuis, de kabinetsverga
deringen leiden, zolang de premier af
wezig is.
Volgens politieke kringen hadden
de artsen van Eden er bij hem op
aangedrongen, zo spoedig mogelijk
rust te nemen, daar hij al ruim een
jaar geen vakantie had gehad.
De premier was van plan geweest,
gedurende het zomerreces van het
parlement met zijn vrouw een maand
op Malta door te brengen, maar dit
plan ging als gevolg van de kwes
tie om het Suezkanaal niet door.
Sindsdien heeft Eden het bijzonder
druk gehad, waarbij hij zich vaak
per dag slechts twee of drie uur slaap
gunde.
Uit particuliere bron is in Belgra
do vernomen, dat Milovan Djilas,
de voormalige voorzitter van de Joe
goslavische nationale vergadering,
maandagmiddag na een huiszoeking
in zijn woning is gearresteerd.
Djilas was vroeger een medewer
ker van president Tito. Hij is in 1955,
nadat hij uit zijn belangrijke func
ties was gezet, tot 18 maanden voor
waardelijke gevangenisstraf veroor
deeld, omdat hij, op een belangrijk
ogenblik een valse voorstelling van
de stand van zaken in Joegoslavië
had gegeven, met het doel buiten
landse inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden van het land uit te
lokken en druk uit te oefenen om te
komen tot een wijziging van de bin
nen- en buitenlandse politiek van
zijn land.
Eind oktober leverde Djilas kri
tiek op de Joegoslavische houding
in de Veiligheidsraad bij de behan
deling van de Hongaarse kwestie.
Het orgaan van de Sowjet-Russi-
sche partij, Prawda, heeft een waar
schuwing gericht aan het adres van
maarschalk Tito van Joegoslavië om
op te houden „met ingrijpen in de
aangelegenheden van de Oosteuro-
pese communistische partijen".
De Prawda kritiseerde scherp Tito's
rede van 15 november, waarin de
Joegoslavische leider zijn opvatting
weergaf over het gebeurde in Hon
garije.
„Men kan daar niet anders in
i zien", verklaart de Prawda, „dan dat
zulke uitlatingen van Tito verband
houden met de artikelen in de Joego
slavische pers, waarin meer en meer
de idee naar voren komt, dat de zo
genaamde Joegoslavische weg naar
het socialisme de enig ware en enig
mogelijke weg is voor de ontwikke
ling van het socialisme in bijna alle
landen.
Sinds Kroestsjef's reis naar Belgra
do in de lente van 1955 en de ver
zoening met het titoïsme is er in
I geen enkel Russisch orgaan zulke
1 taal gebruikt tegen Tito.
Vanmorgen is te Zoetermeer het huwelijk gesloten tus sen de heer L- Th. Wijsman uit Lisse en mej. N. Jansen
"uitrZoetermeer. De heer Wijsman is mede-oprichter van de landelijke rijvereniging te Lisse en secretaris van
de Landelijke Ruitersportverenigïngen in de kring Zuid-Holland, in verband hiermede werd de bruidsstoet luis
ter bijgezet door drie bazuinblazers, die voor een grote groep rui'ers reden uit Lisse, Zoeterwoude en Berkel
Rodenrijs. De leiding over de groep had de heer Dui nisveld uit Lisse.