Hongaarse vrijheidsstrijders
verhinderden deportatie
Reeds tienduizenden over de Dutitnov.rn
Russische grens weggevoerd
Djilas ziet einde van 't
communisme naderen
Hongaren over
de verkeerde grens
Arbeiders in Boedapest
blijven doorstaken
GEEN VERTROUWEN IN
KADAR'S BELOFTEN
„Rusf" in Boedapest teruggekeerd
StalitiemacfU uatt de V,eienig.de AfMtie& in Egypte
3
Directeur: C. M v HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L C. J ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 17 NOVEMBER 7356
48ste JAARGANG No. 13960
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935. Redaet'e 20015. Advertenties 20826. Giro 103003 Abonnementsprijs f0.55 p. w. f2.35 p mud.. f7.— p kwart Franco p.p. f7.40 Advertenties: 17 ct p. m jn Telefoontjes f L50
Gewapende Hongaarse vrijheidsstrijders hebben gisteravond een trein
overvallen, waarmee Hongaarse gezinnen werden gedeporteerd. Meer dan
duizend gedeporteerden werden bevrijd, aldus meldt United Press.
De overval geschiedde in het station van Celged, ten zuidoosten van Boe
dapest. Het nieuws van de overval bereikte Wenen, via ooggetuigen, die over
de Oostenrijkse grens kwamen.
Volgens onofficiële schattingen zijn reeds tienduizenden Hongaren gede
porteerd en de deportaties gaan nog steeds voort, ondanks de belofte van
premier Radar, dat geen Hongaren meer zouden worden weggevoerd.
Het Russische nieuwsagentschap Tass heeft in een bericht uit Boedapest
toegegeven, dat de Hongaren zich nog steeds verzetten tegen de regering-
Radar en de Russen.
GOED GEORGANISEERD.
De overval op de trein te Celged
was door de verzetslieden goed geor
ganiseerd.
Zij hadden eerst het station bezet
en toen de trein met gevangenen na
derde, blokkeerden zij de spoorbaan.
Zij naderden vervolgens de trein yol-
komen onverwacht van alle kanten,
trokken de deuren van de wagons
open en lieten de op elkaar gepakte
Hongaren vrij.
Spoorwegarbeiders en verzetslieden
hebben verder op ettelijke plaatsen
iri hét land de rails opgebroken en
spoorweginstallaties vernield, om de
portaties per trein tegen te gaan.
In de hoofdstad Boedapest hebben
weer massa-arrestaties plaatsgehad,
die door honderden ooggetuigen zijn
gemeld. Studenten werden, door de
Moorddadige redders
TITO IS EEN MAN, die prat gaat
op zijn onafhankelijkheid. Hij
wilde vroeger niet buigen voor Sta
lin, hij wil nog niet buigen voor
Kroestsjef of een andere Rus. Maar
hij wil ook niet meegaan met het
Westen, waarvoor is hij toch te veel
communist. Zo pas nog heeft hij
zijn onafhankelijkheid gedemon
streerd, door te zeggen, dat hij het
niet eens is met de Russische inter
ventie in Hongarije; hij vond dat
een domme streek. Toch komt hij niet
in het schuitje van het Wes-
0 ten, dat de onderdrukking
van de vrijheid van de mens
principieel veroordeelt, want hij
meent, dat de „tweede interventie"
desalniettemin noodzakelijk was om
ihet socialisme (lees: communisme*) in
Hongarije te redden. Als de .Russen
in het begin maar een beetje soepe
ler en met meer inzicht waren opge
treden, zou de bloedige zondag van
4 november niet nodig geweest zijn,
aldus de gedachtengang van Tito.
Voor Tito staat dus het „redden
van het socialisme" boven aan, voor
dit doel mag zelfs een heel volk met
tanks en straaljagers kappt gescho
ten worden. „Al moeten wij je de
koppen inslaan, de zegeningen van
het socialisme zullen jullie deelach
tig worden".
Afgezien van de eigenaardige
mentaliteit, dat men z'n medemens
met alle geweld gelukkig wil ma
ken met iets, dat hij tot in het diepst
van z'n ziel verafschuwt is het
ook nog de vraag of tanks en ma
chinegeweren wel het geëigende mid
del zijn om een volk toegankelijk
te maken voor bepaalde ideeën. Het
tegendeel is waar: de Russen hebben
het werk van drie jaar propaganda
in een paar dagen zeif kapot gesla
gen. In Hongarije is het „socialisme"!
niet gered, maar vermoord. Het kan
met ondersteuning van een stokje i
hier en een latje daar nog enige tijd
rechtop gehouden worden, yiaar in
de ziel van het Hongaarse volk is
het zo dood als een pier.
„De Russen denken nog steeds, dat
militaire tussenkomst alle problemen
kan oplossen", zei Tito, „maar zij heb
ben ongelijk. Het zou eens kunnen
blijken, dat de tussenkomst der Sow-
jet-Unie een positieve waarde had,
op voorwaarde echter, dat de Sowjët-
troepen zich terugtrekken op 't ogen
blik, dat de toestand rustig wordt.
Wij hebben de Sowjet-kameraden
dit meegedeeld. Wij hebben niets
verborgen. De Sowjet-kameraden
zeiden, dat bun troepen dan zullen
gaan".
Wij vragen onS nu maar af, wan
neer de Russen zullen menen, dat de
toestand rustig genoeg is geworden.
Dat zou wel eens een flinlk tijdje
kunnen duren.
Russen uit hun huizen gesleurd en op
sommige punten zag men zeifis, dat
de Russen hele families naar het
station dreven.
Arbeiders staken door.
Radio-Boedapest riep gistermorgen
om, dat „verscheidene arbeidsraden"
in de Hongaarse hoofdstad hadden
besloten de algemene staking te be
ëindigen. Dit besluit zou zijn genor.ien
nadat afgevaardigden opnieuw be
sprekingen hadden gevoerd met
Kadar. De beëindiging van de staking
zou overigens niet betekenen, dat er
arbeiders hun eisen hadden laten val
len.
Kadar scheen ettelijke beloften te
'hebben gedaan; maar waarnemers
staan over het algemeen nogal scep
tisch tegenover het inlossen van deze
beloften.
Later werd in Boedapest vernomen,
dat de arbeidersleiders, die hadden
gezegd, dat de staking zou worden
beëindigd door hun volgelingen uit
hun functies waren ontzet. De arbei
ders zouden n.1. vastbesloten zijn
door te staken.
Het schijnt dat Kadar donderdag
avond besprekingen is begonnen met
de Pëtoefi-partij en de sociaal demo.
craten in een poging om een coalitie
regering te vormen.
ZUIVERING VAN HONGAARSE
LEGER?
Uit Boedapest is vernomen, dat de
regering een begin gaat maken met
de verwijdering uit het leger van
officieren, die tijdens de opstand te
gen de Russen gevochten hebben.
De minister van defensie, Mueti-
nich, heeft alle officieren opgeroepen
'n document te ondertekenen, waarin
zy verklaren., dat inroeping van de
hulp der Sow jet-troepen nodig was
wegens het gevaar van een „contra
revolutie".
Vete hoge officieren zouden het do
cument nog niet getekend hebben.
Parallel met Franse
revolutie
Milovan Djilas, de vroegere Joego
slavische vice-president en voorheen
een van Tito's naaste adviseurs, be
toogt in een artikel in het Ameri
kaanse blad „New Leader", dat de
Hongaarse opstand het begin van het
einde van het .communistisch sys
teem betekent.
Djilas, die in 1954 door Tito werd
weggezuiverd en sindsdien geen deel
meer heeft aan het Joegoslavische
openbare leven, beschuldigde er de
Joegoslavische communistenleiders
van', dat zij hun belangrijkste begin
selen aan Moskou hebben opgeofferd,
toen zü in gebreke bleven, het Russi
sche optreden in Hongarije te ver
oordelen.
Djilas zond zijn artikel aan „New
Leader", welks uitgever hem telegra
fisch om commentaar had verzocht
over de gebeurtenissen in Oost-Euro.
pa in een gewone luchtpostbrief uit
Joegoslavië. De brief was klaarblij
kelijk niet gecensureerd. Het gemak
waarmee Djilas zijn artikel uit het
land kreeg, noemde de uitgever van
„New Leader" verbazingwekkend.
„De Hongaarse opstand heeft vol
gens Djilas een pad gebaand, dat an
dere communistische landen vroeg of
laat ook zullen moeten volgen",
schrijft Djilas. „De wond die de Hon
gaarse opstand het communisme toe
bracht, zal nooit kunnen worden ge- D. -
heeld". Djilas voorspelt verandenn- st- Laure.nt verklaarde woensdag, dat
Een kleine drieduizend Russische
soldaten en ongeveer zestig tankbe
manningen zijn in Hongarije gede
serteerd en overgelopen naar de
vrijheidsstrijders, aldus heeft een lid
van de Hongaarse „revolutionaire
rand" meegedeeld in Parijs.
Deze cijfers betreffen alleen de
deserties in de Hongaarse hoofdstad.
Over andere steden is nog niets be
kend.
NEEN, ZEI HAMMARSKJOELD.
De 9ecretaris-generaal van de V.N.
Hammarskjoeld, heeft het Hongaarse
aanbod om regeringsvertegenwoor
digers naar Rome te zenden om daar
met hem te spreken over hulpver
lening, van de hand gewezen. Ham-
V.N.-COMMISSIE VOOR
HONGARIJE.
De secretaris-generaal van de Ver.
Naties Dag Hammarskjoeld, heeft
drie leden benoemd voor een V.N.-
commissie die een onderzoek zal in
stellen „naar de toestand die in Hon
garije is ontstaan door buitenlands
ingrijpen".
In de commissie zijn benoemd: de
vroegere Noorse minister van Justi
tie Oscar Gundersell, de Indiase af
gevaardigde by de Ver. Naties, Ar
thur Lall, en de vroegere Colom
biaanse secretaris-generaal van de
organisatie van Amerikaanse staten
iïeras.
De benoeming van de commissie
betekent niet dat het denkbeeld om
waarnemers naar Hongarije te zen
den opgegeven is. Hongarije heeft tot
dusver, toelating vai} VJI.-waarne
mers, als aanbevolen door de alge
Vene vergadering, geweigerd.
Hammarskjoeld had aanvankelijk
twee commissies benoemd: een waar
in Lleras zitting zou nemen, en een
groep waarnemers, waarvan Gun-
dersen deel zou uitmaken.
Het V.N.-politieleger
Het Canadese persbureau meldt uit
Ottawa, dat het Canadese vliegdek-
schip „Magnificent" zondag uit Hali
fax kan vertrekken als de Canadese
regering officieel troepen voor het
V.N.-Ieger beschikbaar stelt. Premier
gen in alle andere satellietlanden en
met name in Tsjechoslowakije zou
een eenmaal begonnen opstand vol
gens hem waarschijnlijk veel verder
gaan dan in Hongarije.
De gebeurtenissen iri Polen noemt
Djilas „een triomf van het nationale
communisme". Wat betreft Hongarije
ziet hij meer. Hij spreekt zelfs van
„een nieuw verschijnsel", dat wel
licht even belangrijk kan blijken als
de Franse en Russische revoluties.
PEKING MOET WACHTEN.
De algemene vergadering der Ver.
Naties heeft met 47 tegen 24 stem
men een Amerikaans voorstel aange
nomen om op zijn minst nog een jaar
te wachten met een debat over de
toelating van oommunistisch China
tot de V.N. inplaats van nationalis
tisch Ohina. Acht landen onthielden
zich van stemming.
de regering wacht op een medede
ling van Hammarskjoeld of van ge
neraal Burns, de bevelhebber van het
V.N.-leger, over de gewenste troepen
sterkte. Men gelooft, dat de Cana
dese regering wacht op de afloop van
de besprekingen van Hammarskjoeld
Een V.N.-woordvoerder in Napels
verklaarde vrijdag, dat de „Magni
ficent" op 28 november met 37 offi
cieren en 938 manschappen van het
Canadese leger in Napels wordt ver
wacht. De „Magnificent" zal in Egyp
te als drijvend hoofdkwartier van het
V.N.-leger gebruikt worien.
In New York is vrijdag bekend ge
maakt, dat de volgende week meer
dan 650 Zuid-Slavische militairen
uit Sibenik aan de Adriatische Zee
naar Egypte vertrekken. Dit contin
gent omvat twee compagnieën pant
serwagens en genie-treopen. Gene
raal Burns heeft gevraagd zo spoe
dig mogelijk pantserwagens naar
Egypte te zenden ter ondersteuning
In de zwaar gehavende steden van Hongarije is een betrekkelijke „rust"
weergekeerd onder de druk van de vreemde troepen. Op de vitale punten
heeft de Russische legerleiding tanks gestationeerd zoals voor het stadhuis
vau Györ dat eens het hoofdkwartier van de verzetsstrijders mms (foto
boven). De onderste van deze uit Hongarije gesmokkelde foto's gééft een
beeld vau de eens zo vermaarde Frans-Joseph-Ring in de Hongaarse hoofd
stad Boedapest. Opvallend Is het ontbreken van enig verkeer in deze zwaar
verminkte stad waar het verzet ondanks de enorme overmacht nog niet
geheel schijnt te zijn gebroken.
HOE
wordt
het
weer?
Op het Egyptische vliegveld Asbuweir is het eerste detachement van de politiemacht van de Verenigde
Naties, bestaande uit Deense manschappen, geland. Op ie foto ziet men de aangetreden manschappen op het
vliegveld.
van de infanterie en Zuid-Slavië is i
leveren'C*kan. ^fe^M Di<
zouden Zuidslavische kwartierma
kers, 44 officieren en manschappen,
naar Aboe Soeweir in Egypte vlie
gen.
Uit Agra zijn gisteren met Ame
rikaanse toestellen, die speciaal voor
deze reis uit Hawaii gekomen zijn,
de eerste Indiase miltairen voor het
internationale legern aar Capodichino
bij Napels vertrekken. Het zijn 50 of
ficieren en manschappen. Volgende
week woensdag zal men beginnen
met het overbrengen van circa 750
Indiase militairen voor het politiele-
ger.
Uit Zweden zouden vandaag 40
Zweedse officieren en manschappen
naar Capodichino vertrekken.
Zondag volgen nog 275 man. Zy
reizen met Amerikaanse vliegtui
gen.
Het eerste Finse contingent wordt
niet voor het einde van de maand ver
wacht.
Havenstaking in de V.S,
Onder de Amerikaanse arbeiders in
de havens aan de Atlantische Oceaan
en dè Golf van Mexico is een staking
uitgebroken.
Deze staking, die de grootste in de
Amerikaanse geschiedénis is, is ont
staan door het mislukken van de on
derhandelingen over een nieuw ar
beidscontract tussen de machtige
„International Longshoremen's Asso
ciation" en de vertegenwoordigers
van 170 scheepvaartondernemingen
en stuwadoors. Er zijn ongeveer 60.000
arbeiders bij de staking betrokken.
Verwacht wordt, dat ook de haven
arbeiders aan de Amerikaanse west
kust Maandag het werk voor 24 uur
zullen neerleggen uit solidariteit met
hun Collega's aan de oostkust.
In regeringskringen te Washington
vreest men,, dat de moeilijkheden voor
de internationale scheeovaart tenge
volge van de onbruikbaarheid van
het Suezkanaal door deze staking nog
zullen 'worden vergroot.
Plaatselijk mist
Het hogedrukgebied, dat enige
dagen achtereen ten zuidwesten van
de Britse eilanden was gelegen, neemt
nu in omvang af, maar het verplaatst
zich intussen langzaam naar onze
omgeving. Dat betekent, dat de wind
in ons land zwak en veranderlijk gaat
worden, waarbij de .aanvoer van
^achte lucht van de oceaan tot stil
stand komt. Boven land koelt de lucht
dan geleidelijk af, zodat de tempera
turen vooral in de nacht lager zullen
worden. In verband met dê vochtig
heid van de aanwezige lucht zal er
plaatselijk mist ontstaan, die overdag
in laaghangende bewolking kan over
gaan. Regen wordt er voor zondag
niet verwacht.
j (Geldig van Zaterdagavond tot S
S zondagavond. Opgemaakt te s
11.15 uur).
WEINIG WIND.
1 I
S Veranderlijke bewolking met
plaatselijk mist. Iets lagere tem-
j peraturen. Overwegend zwakke j
18 Nov. v.m. 3.n.m. 3.15.
19 Nov. v.m. 3.45; n.m. 4.
Hoogwaterstanden
18 Nov. zon op 8.07; onder 16.47.
Maan op 16.57; onder 8.16.
27.44 V.M.
19 Nov. zon op 8.09; onder 16.46.
Maan op 17.50; onder 9.24.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
geheel bew.
2 C.
OSLO
licht bew.
—4
KOPENHAGEN
geheel bew.
6
ABERDEEN
zwaar bew.
9
DUBLIN
motregen
4
LONDEN
motregen
6
AMSTERDAM
licht bew.
4
BRUSSEL
geheel bew.
7
PARIJS
geheel bew.
7
BORDEAUX
mist
0
GRENOBLE
nevel
4
NICE
regen
10
BERLIJN
regen
8
FRANKFORT
mist
4
MüNCHEN
geheel bew.
1
ZüRICH
mist
—4
GENèVE
geheel bew.
4
LOCARNO
zwaar bew.
4
WENEN
geheel bew.
5
INNSBRUCK
zwaar bew.
ROME
nevel
9
MALLORCA
licht bew.
12
Korreltje
Geduld is een bitter kruid,
maar draagt goede vrucht.