.Burgerlijke Stand'van Zoeterwoude's Glorie Ams(er<iamse tekenaars werkten voor Hongarije
in de kelder van de heer P. van Bemmelen
Pastoor Kouwenhoven legde eers.e
voor katholieke school in
steen
Leiderdorp
1200 Kg-melk per koe
in één jaar en meer
Gemeenteraad van Orstgeest
DONDERDAG 8 NOVEMBER 1956
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 6
De bewonderenswaardige intensie
ve landbouw van onze tijd verdient
de algemene belangstelling; het be
grip „de boer" is in deze eeuw zozeer
gewijzigd, dat men zonder overdrij
ving kan zeggen, dat de boeren een
wetenschappelijk vak beoefenen.
Vooral voor degenen, die nooit ken
nis nemen van de bóeren-vakpers en
niet in de gelegenheid komen het
werken van de landbouwer-veehou
der te zien, geven wij een niet-vak-
kundige maar feitelijke omschrijving
van de wetenschappelijke ontwikke
ling op de boerderijen.
De boer moet mee of hij wil
of niet
Voorheen was de boer zich in hoge
mate zijn onafhankelijkheid bewust,
een zelfbewustzijn zó sterk, dat hij
het niet verdragen kon dat anderen,
zelfs niet de wetenschappelijken, zich
met de boerderij bemoeiden; de vee-
artsenijkundige dienst, de eerste aan
raking met „de geleerdheid" kon
maar moeilijk de medewerking van
de boeren verkrijgen en moest vech
ten tegen de vee-kwakzalverij.
Soldaten met de bajonet op het
geweer.
Om dit te illustreren herinneren
wij aan de eerste bestrijding van het
mond- en klauwzeer. De naleving
van de rijkswetten op de bestrijding
van deze veeziekte had zo'n tegen
werking van de boeren, dat in het
begin van deze eeuw een militaire
bezetting nodig was, om de boeren
tot het nakomen van de maatregelen
te dwingen. De burgers kregen
alsof het oorlog was inkwartiering
en bij de besmette bedrijven werden
schildwachthuizen geplaatst, waarin
een soldaat met de bajonet op het
geweer de wacht hield om het ver
voeren van vee te voorkomen, het
ontsmetten van de klompen van de
bezoekers te gelasten en de vee-in
specteurs bij het volbrengen van him
taak te beschermen.
Het begrijpen en erkennen van het
steunen van hun belangen door de
regering, de noodzakelijkheid van
toepassing van theoretische kennis
en het overwinnen van deeigen
wijsheid van de boer, ging wel zeer
schoorvoetend, doch er kwamen lang
zaam maar zeker gunstige resultaten,
verbeteringen waarvoor de eerste
stijfhoofdigen het hoofd hebben ge
bogen.
De veeziektebestrijding gaf niet zo
gauw tastbare bewijzen en de veeart
senij kundige dienst kon het vertrou
wen niet wekken. Op het gebied van
de zuivelbereiding was de gedwon
gen controle het kaasmerk en
de verbeteringen verkregen door de
raadgevingen van de zuivelconsulen-
ten de eerste verzoening met de in
menging van „de heren" op de boer
derij.
Men moet het de boeren van die
tijd niet te zwaar aanrekenen, want
de doktoren konden ook de burgers
vaak niet overtuigen van het besmet
tingsgevaar. Bij de grote typhus-epi-
demie in 1907 werd het bacillen-ge
vaar, vooral door de oudere mensen,
niet ernstig genomen.
Organiseren en leren.
Er kwam een boerenbond en een
avond-landbouwschool, waar de
heer J. Schouten, hoofd der jongens
school, als landbouwleraar de eerste
theoretische vakken scheikunde enz.
aan de boerenzonen doceerde, waarop
de voedings. en bemestingsleer, zui
vel waar de en nog veel meer werd
onderwezen.
Zoeterwoude's glorie.
Onder deze zinspreuk werd in 1917
door 18 leden de fok- en contrólever-
eniging opgericht. Na de eerste kin
derziekte trad de heer P. v. Bemme
len na het behalen van het ver
eiste examen op als controleur.
Deze instelling is moeizaam ge
groeid, het ledental kon niet stijgen
en in de dertiger crisisjaren, toen de
boeren, bij een melkprijs van 2 a 3
ets per liter, de contributie niet meer
konden betalen, daalde de glorie;
slechts zes van de hardnekkige pio
niers hielden stand.
Toen de melkprijs werd uitbetaald
naar het vetgehalte van de melk,
werd de toetreding bijna algemeen,
zodat klein begonnen de vereniging
is uitgegroeid tot een die op 138 be
drijven de melkcontróle uitoefent,
het fokregister bijhoudt en de jong
vee-keuringen administreert.
In de grote kelder van het woon
huis, waar steeds sterke geur van het
melkzuur hangt, hebben we nog vele
vragen door de heer Van Bemmelen
beantwoord gekregen. De hoogste
melk leeftijd van een koe is 14 tot
15 jaar.
Eindelijk weten we nu ook wat het
verschil tussen zwartblaar en zwart
bont is.
De meest doorgefokte zwartblaar
is een speciale vleeskoe van het Gro
ninger veeslag (vroeger een zwart
met witkop genoemd). De zwartbon
ten stammen af uit Noord-Holland en
er zijn ook nog roodbonte koeien,
die hier niet veel geweid worden en
uit het land van Maas, Waal en IJsel
komen.
Van de 138 bedrijven zijn er 105
die gebruik maken vangde kunstmati
ge inseminatie van hun koeien.
Met cijfers aangetoond constateert
het Bureau een zeer goede invloed
van de K.I.-stieren zowel op het ex
terieur als op de productie. Hierbij
geeft het verslag in het overzicht van
de beoordeling op de jongveedag
zeer belangrijke gegevens.
Uit de gegevens door de heer Van
Bemmelen bijeengebracht spreekt
kennis en liefde voor het vak. Zes
van zijn zonen hebben hem in de
loop der jaren bijgestaan. Drie zijn
nu nog met hem werkzaam. Jan is
controleur in Leiderdorp, Leo in
Wassenaar en Jo in De Wormer.
Historische dag voor Leiderdorp
Met het groeien van de vereniging
werd ook de personeelssterkte uitge
breid. De samenstelling is als volgt:
P. van Bemmelen controleur-stam
boekhouder, G. P. v. Bemmelen hulp-
controleur, P. van Bemmelen 2e
hulp-controleur, C. Th. v. Bemmelen,
L. A. de Jong, J. Dobbe, H. Opdam,
W. Kraan en C. v. Nierop monster
nemers.
Monsters.
Ongeveer om de drie weken wor
den de veestapels 's avonds en de
daaropvolgende morgen zonder
voorkennis gecontroleerd. De
monsternemer neemt van elke koe
een monster en weegt de geprodu
ceerde melk, waarna in het laborato
rium de monsters op het vetgehal
te worden onderzocht. Van de 3138
koeien wordt thans met behulp van
rekenmachines en tabellen over de
gehele periode vanaf de kaiftijd tot
aan het z.g. droogzetten genoemd
de lactatie-periode van elke koe,
die in de horens het brandmerk Z. G.
en het nummer heeft, een register
bijgehouden 'waarop alle monsterne
mingen genoteerd worden, vermel
dende het aantal kg. en het vet.
Een jaarverslag, als een boekdeel,
geeft vele statistische en vergelijken
de cijfers, waarbij ook de melk en
vet productie van bepaalde stambo
men gegeven worden; zulks ter con
trole van de fokkerij.
Deze administratie is enorm uitge
breid en vereist, om de belangen die
achter deze cijfers staan, een zeer
grote accuratesse.
Enorme vooruitgang.
De gemiddelde productie van de
koeien is vanaf de oprichting ge
stegen van 2871 kg. tot 4062 (stijging
40%). Het vetgehalte is vooruitge
gaan van 3.15% tot 3.62% (stijging
12%).
Hoewel er dus zeer veel bereikt
is, staat Zoeterwoude's Glorie op de
lijst van de contróleverenigingsn in
Z.-H. nog niet op een gunstige plaats
n.l. de 51ste van de 60. Dit is enigs
zins te verklaren door de feiten dat
Z.G. bijna uitsluitend weidebedrijven
heeft, veel Jonge veebezettingen en
de aansluitingen van vele bedrijven
die nog nooit aan productieverbete
ring hebben gedaan.
Het jaarverslag geeft ieder jaar een
erelijst van koeien die, in de ver
schillende leeftijden gerangschikt,
met de productie boven bepaalde
normen komen n.l. voor 5-jarige 5400
kg., 4 j. 4600 kg., 3 j. 4200 kg., 2
j. 3400 kg., bij een vet van 3 6.
Wat één produceren kan.
Over het jaar 1955 lag het hoogste
cijfer bij de zwartbonte. Barra 4 van
A. A. de Jong, die over 325 dagen
7836 kg. melk van gem. 3.62 vet.
dat is 284 kg. vet produceerde,, dat
is per dag geb. 24.11 kg. met 873 vet-
grammen.
Behalve de jaarlijkse statistiek
heeft het archief van elke koe een
„levenskaart", waarop de cijfers van
alle levensjaren alsook de geboorten
worden aangetekend.
Omdat het van groot belang is
dat de dieren aan een goede produc
tie een lange levensduur paren,
ook deze factor uitgecijferd.
Zo staat Greta van H. P. Groene-
wegen uit Zoetermeer (lid van Z.G.),
met een productie gedurende 9 lac-
tatieperioden aangegeven op 56.737
kg. melk per periode 6304 en 3.88%
vet).
Om enigszins een beeld te geven
van het omvangrijke bedrijf, dat door
de heer Van Bemmelen nu al 38 jaar
geleid wordt, noemen we ook de ad
ministratie van de fok vereniging.
Als er op een boerderij een kalf
geboren is, wordt de boreling ge- Een korte maar niettemin belang- j Onder wie vele belangstellenden en
schetst, (zie tekening) en in de bnr-rijk£ gebeurtenis voor de Katholieke 1 genodigden merkten we op wethouder
gerlijke stand van Zoeterwoudes ,w „„„a «c Snel, bij verhindering van burgemees-
Glorie ingeschreven met vermelding i Polking van Leiderdorp, vond gis- - -
van het nummer (eventueel ook van termiddag plaats aan de Ericalaan,
het nummer van het N.R.S.) data waar pastoor Kouwenhoven de eerste
van dekking, draagtijd en de naam s^een ieg(je VOor de R.K. school. De
die het zal dragen. Verder de na-
men en nummers van de vader en fundamenten van de nieuwe R.K.
de moeder en de namen van de eige- school gaven reeds een aanwijzing
naar van stier en koe. j indeling van de school zal
Al deze gegevens komen in het o,
(als oen trouwboekje) van2210
Studenten van de Amsterdamse instituten voor kunst onderwijs hadden woensdagochtend plaats genomen op
de treden van het Paleis op de Dam. De voorbijgangers konden zich laten vereeuwigen tegen een geringe ver
goeding die bestemd was voor het Nationaal inzame lingscomité voor Hongarije De foto geeft een oeeia
van de tekenaars en tekenaressen aan het werk voor het goede doel.
I heeft en alles op alles heeft gezet om
deze school te krijgen. Weest er blij
mee, weest er trots op onderhoudt uw
school, aldus pastoor Kouwenhoven
tot het ouder-comité. Dank ook bracht
hij aan de heren v. Oerle en Schrama,
de aannemer en opzichters en tenslot
te ook aan de arbeiders, die de school
bouwen. Dank aan de aanwezigen en
de kinderen die op deze prettige dag
getuige zijn van de eerste steenleg
ging van „hun" school. Hij hoopte dat
zij, hoewel niet in lengte van jaren,
St. Willibrordus, is voor Leiderdorp toch meerdere jaren op prettig»
een gewichtige dag. Na veel geschrijf wijze in de school mochten doorbren-
van gemeentebestuur en ouder-comi- gen. Moge de school op voorspraak
té is het dan eindelijk zover, dat deze van St. Willibrord tot in lengte van
eerste steenlegging kan plaats vinden dagen hier blijven staan, zo besloot
Er is een gezegde: Geef de jeugd pastoor Kouwenhoven.
scholen en de gevangenis kan men
sluiten. Een school is niet alleen om
te leren, maar ook om op te voeden
in de eigen sfeer met boven alles de
Dankbaarheid
Hierna volgde de plechtigheid van
kennis van God, want de hoogste we- de eerste steenlegging, die door pas
tenschap is God. Pastoor Kouwen- .toor Kouwenhoven werd verricht. De
hoven zei verheugd t<9 zijn, dat nu 'heer Broxterman, sprekende namens
definitief op 1 september 1957 de het ouder-comité, dankte allen die aan
school geopend zal worden en hij de voorbereidingen voor de school
twijfelde niet, of alle belangstellenden medewerking hebben verleend. Hij
zullen zich eveneens verheugen over verzocht weth. Snel hiervoor aan
dit feit. Verder wilde hij allen geden- burgemeester v. Diepeningen zijn gro-
ken, die aan dtze totstandkoming te erkentelijkheid te willen overbren-
hebben bijgedragen en er hun krach- gen. Dit is, ging spr. voort, een his-
ten aan hebben gegeven. In de eer- torisch moment voor de katholieke
ste plaats dankte spreker B. en W. bevolking van Leiderdorp. Hij hoopte,
voor de bijzondere steun en de wijze, dat het w.erk voorspoedig voortgang
waarop zij deze zaak hebben behan- zou mogen vinden, zodat de school
deld. Op de tweede plaats het ouder- op de vastgestelde tijd klaar zou zijn!
comité, dat niet minder geijverd Weth. Snel tenslotte sprak namens het
i gemeentebestuur. B. en W. zijn dank
baar, dat zij deze school hebben mo
gen helpen stichten. Dit is reeds de
vijfde school na de bevrijding, maar
ditmaal is het wel een bijzonder ge
val, omdat nu de kinderen in het ver
volg niet meer naar een andere ge
meente behoeven te gaan om onder
wijs te krijgen volgens de overtui
ging, die zij zijn toegedaan. Hij hoop
te dat zij gespaard zouden mogen
blijven voor een ramp als Hongarije
heeft getroffen en zij in volle vrij
heid het onderwijs aan deze school
zouden kunnen volgen. Met de wens
dat de school tot in lengte van jaren
aan de kinderen een prettige leertijd
zou bieden, besloot spr. zijn toespraak,
waarmede aan deze plechtigheid een
einde kwam.
\jc4>i
neem ik altijd
ABDIJSIROOP; dan
ben ik er het vlugst
van af, want die ver
zacht en geneest.
(Advertentie)
Gisterenavond kwam de raad van aanleg van de straten wordt aanbe-
Oegstgeest in openbare vergadering steed. Goedgekeurd,
bijeen onder voorzitterschap van Het voorstel om ingaande 1 juli
ter v. Diepeningen, als loco-burge- burgemeester H. L. du Boeuff. Afwe- j 1958 aan het gemeentepersoneel 6%
meester; de heer Rozenstraten, bis- i zig mx- Bergmeyer weg.ens ziekte. salarisverhoging toe te kennen werd
schoppelijk bouwinspecteur, de heer Na de opening sprak de voorzit- aan§en°™en met de stemmen van de
L. Schipper, inspecteur van 't L.O., de ter enige woorden van medeleven beren v. Kerkhof, v. d. Hulst en v.
architecten, de heren v. Oerle en met de zwaar beproefde bevolking Yoor^ tegen. Deze wilde de ver-
Schrama, kapelaan Keesen, het kerk- van Hongarije. Spreker herinnerde b?.gl_Pg .°en "?gang op sep 20
bestuur, het voltallig personeel van aan het gebedsuur, dat heden avond bjJ_" Jtlksa™btenaren.
de St. Bernardusschool en het Ouder-
comité van de nieuwe schooL
koeien op kaarten wordt bijgehou
den.
En dan te weten, zegt de heer Van
j Voorts is er rekening mede gehou
den, dat de school uitgebreid kan
Toespraak pastoor.
Alvorens tot de plechtigheid over
worden met twee lokalen. Daartoe te gaan sprak pastoor Kouwenhoven Wytenbachweg, ten behoeve van de
in alle kerken werd gehouden. behandeling van het voorstel
Onder de ingekomen stukken was tot vaststellen van de nieuwe mstruc.
een verzoek van de fa. G. Lubbe en tl0s vo°r de. gemeente-secretaris en
Zn. om toekenning van een over- a/mvif
bruggingsuitkering in verband met ,rn°''
de ontruiming van de tuinen aan di
Veen voor de instructie van de direc
teur van gemeentewerken ook door
de raad te doen vaststellen en daar-
B^ekn mlt rechta?ti« trots dat slechts een vleugel aange- over deze belangrijke gebeurtenis.
SSTuS 65% ^b^ten hebben in- »ouwd te worden. Deze dag, aldus de spr., het feest van
geschreven.
voor art. 5 van het ambtenaren-regle-
let „exterieur" van
idere jonggebc ene
orclt zwart op wit
gezet.
woningbouw.
Een dergelijk verzoek was ook m0?t te raad ging hier-
binnengekomen van de fa. J. G. Juf-,m~8 geoord.
fermanl en Zn. Voorstel tot medewerking te ver
is. en w. stelden voor deze verzoe-Ilenen aan. de siting regionaal
ken in handen te stellen van de woonwagenkamp werd aangenomen.
commissie voor overbruggingsuitke
ringen aan pachters van gemeente
eigendommen. Aldus wordt besloten.
Verder was er een verzoek van de
heer H. de Groot om indien de ge-
nadat de heer Kerkhof had bepleit
ook met de bezwaren van de com
missie voor geestelijke belangen re
kening te houden.
De overige punten werden zonder
meente in de toekomst in Oegstgeest- j besprekingen goedgekeurd en ook de
Noord grond voor bedrijfsruimte 1 comptabiliteitsbesluiten werden zon-
gaat uitgeven, als gevestigde Oegst- der commentaar genomen.
geester middenstander in
king te mogen komen.
Besloten werd.de betrokkene te be
richten, dat thans geen grond of be
drijfsruimte beschikbaar is, doch dat
hij t.z.t. zijn verzoek kan herhalen.
Voorts was er een verzoek van het
bestuur van de stichting tot oprich
ting en instandhouding van een be
jaardencentrum goed te keuren, dat
bij de overdracht van de grond voor
lopig uitsluitend de prijs van deze
grond tot een bedrag van 118.792 offers van de Hongaarse vrijheids-
wordt betaald. j strijd. Alle leden van genoemde
B. en W. stellen voor uitstel van vrouwen organisaties worden opge-
betaling van het 2e gedeelte der prijs wekt aan deze gebedsactie deel te
te verlenen tot de datum, waarop de nemen.
rondvraag leverde niets be
langrijks op.
ROZENKRANSGEBED VOOR
HONGARIJE.
In de Maria-kapel van de St. Wil-
librordskerk zal morgen tussen 10
uur 's morgens en 6 uur 's middags
een keten van rozenhoedjes gebeden
worden door de leden van K.A.V. en
Kath. Vrouwengilde voor de slacht-
