Prins Bernhard reikte Willem de
Zwijger-prijzen uit in Washington
Aardolie moet voorlopig nog de
energiebehoeften opvangen
„Holland slaat
de zee terug"
JleyevinyóxiedïCa'ang. in Jiueede JCamei
Directeur-generaal der Koninklijke meent*
Taak olie-industrie wordt ternau
wernood verlicht door kernenergie
V.N.-DAG IN AMSTERDAM
Per dag reizen 100.000 kuikentjes
van Nederland naar zonnige Zuiden
WOENSDAG 24 OKTOBER 1956
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 7
Tijdens een gala-diner in het She
raton Carlton hotel te Washington,
in tegenwoordigheid van prins Bern
hard, de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken John Foster Dul
les, de opperste rechter Earl Warren,
kardinaal Spellman en vele kopstuk
ken uit de Amerikaanse diplomatieke
en journalistieke wereld, heeft het
Willem de Zwijger fonds voor de
vijfde keer Amrikaanse journalisten
bekroond, wier werk heeft bijgedra
gen tot het scheppen van beter begrip
tussen Nederland en Amerika.
De gouden medaille van het fonds,
benevens een geldbedrag van 1500
dollar, werd door een jury, bestaande
uit drie prominente Amerikaanse
journalisten, toegekend aan Don
Cook, hoofd van het Londense bu
reau van de New York Hereld Tri
bune, Het bekroonde artikel, „Hol
land again fights back the sea",
(Holland slaat de zee terug) het ver
haal van hoe Nederland op even
heroische als efficiente wijze en
hoofdzakelijk door zelf de handen
uit de mouwen te steken, de gevol
gen van de overstromingsramp van
1953 te boven is gekomen, was ver
schenen in het bekende Amerikaan
se zondagsblad „This week", waar
van de gemiddelde oplage 11,7 mil
joen exemplaren bedraagt.
Het Willem de Zwijger-fonds, dat
is opgericht en gefinancierd door Ne
derlandse particulieren, en waarvan
Albert Balink, directeur-hoofdredac
teur van het Nederlands-Amerikaan-
se maandblad „the Knickerbocker",
voorzitter is, heeft voorts 't vooraan
staande blad te Washington, de „Was
hington Post" onderscheiden wegens
„het uitmuntend kaliber van de bui
tenlandse correspondentie".
Studiebeurs.
Een nieuw, en in Amerika steeds
zo gewaardeerd menselijk element
werd dit jaar geintroduceerd door 't
beschikbaarstellen van een studie
beurs. Deze eerste studiebeurs is toe
gekend aan een 12-jarige merikaanse
jongen uit Thetford, in de staat Ver
mont, Burton Heath jr. Afgezien van
de schoolbekwaamheid van de win
naar speelde in dit geval de overwe
ging een rol, dat diens vader, Burton
Heath, vooraanstaand Amerikaans
journalist in dienst van het pers-syn
dicaat Newspaper Enterprise Asso
ciation, tot de slachtoffers behoorde,
die in 1949 bij het ongeluk te Bombay
zijn omgekomen.
De prijs van Don Cook, die in En
geland verblijft, werd namens hem in
ontvangst genomen door mr. Luke
Carroll, foreign news editor van het
New York Herald Tribune syndicate.
Prins Bernhard heeft in zijn rede
bij de uitreiking van de prijzen in de
eerste plaats zijn gelukwensen uit
gesproken ter gelegenheid van het
vijfjarig bestaan van het Willem de
Zwijger fonds.
Na er op gewezen te hebben, dat
woorden een zeer grote macht be
zitten en in de vorm van leuzen', uit
drukkingen, zegswijzen en spreek
woorden eeuwen en generaties lang
doordringen in de menselijke geest,
zei de prins, dat het hem de moeite
waard schijnt de invloed van staan
de uitdrukkingen op de betrekkingen
tussen volkeren eens te bestuderen.
„Dutch"
Er is, zo zei de prins, in uw taal
nauwelijks één uitdrukking die gun
stig is voor de Nederlanders. Uitdruk
kingen als „Dutch courage" (jene
vermoed), „dutch treat" (partijtje
en dergelijke waarbij ieder voor zich-
zelf betaald), „double dutch" (koeter
waals), „dutch uncle" (zedespreker)
leggen, om het zacht te zeggen, geen
enthousiasme voor de hoedanigheden
van de Nederlanders aan de dag.
De uitdrukking „dutch courage"
moet wel haar oorsprong hebben in
afgunst. Het stamt uit de tijd, toen
Nederland de opperheerschappij ter
zee had en de Engelsen de Nederlan
ders nog niet konden overvleugelen.
Degenen die van „dutch courage"
werden beschuldigd, waren de inwo
ners van een klein land, dat de be
langrijkstezeevarende mogendheid
was.
Na zijn uiteenzetting over de uit
drukkingen met „dutch", zei de
prins, dat hij hoopte te hebben kun
nen aantonen, dat deze onrechtvaar
dig zijn. Toch wilde hij zijn toehoor
ders niet verzoeken ze niet meer te
gebruiken en wel omdat:
1.) hij geen .dutch uncle (zede
preker) wilde zijn,
2,) zijn gehoor er toch geen gehoor
aan zou geven,
3,) de Nederlanders nog altijd trots
zijn op hun gouden eeuw en de af
gunst, die zij bij buitenlanders heb
ben opgeroepen,
4.) de aanwezige journalisten, wan
neer zij deze uitdrukkingen zullen
neerschrijven misschien zullen
denken aan zijn woorden en, over
tuigd van het onrecht jegens de Ne
derlanders misschien zullen proberen
de schade goed te maken door het
schrijven van iets gunstigs.
De prins zei één zegswijze te ken
nen, waarin de Nederlanders er goed
afkomen: „God heeft hemel en aarde
geschapen met uitzondering van Ne
derland, dat door de Nederlanders
zelf is gemaakt". En dit is waar. De
Nederlanders werken nog altijd aan
hun land. In 1953 had hij alleen kun
nen spreken over de vorderingen d'?
gehaakt v trden bij het hcrs..el van
de sfhade van de stormramp van dat
jaar.
Ruim een maand geleden w erd een
grote stap voorwaarts gedaan in het
program zonder einde van de land
aanwinningen in Nederland, namelijk
de sluiting van de dijk rondom oos
telijk Flevoland. Verder vestigde de
prins de aandacht op het deltaplan.
Bewondering voor Amiirka.
De prins vervolgde aldus: „Wij
in Europa hebben veel eerbied
voor de Amerikaanse pers. Niet
alleen wegens uw grote invloed
op de publieke opinie, maar ook
op de wijze waarop u uw werk
doet. Meestal boeit zij ons, nu en
dan plaatst zij ons voor een raad
sel".
„Soms hebt u misschien gedwaald,
er zijn ogenblikken geweest, dat u
zich ten aanzien van ons hebt ver
gist, maar u hebt altijd gezocht
naar de uiteindelijke waarheid", al
dus de prins.
Tenslotte sprak hij: er is in Ne
derland dankbaarheid jegens de
Amerikanen voor de rol die Ame
rikaanse mannen bij de bevrijding
van Nederland hebben gespeeld en
de hulp die na de oorlog werd ver
leend, ook die na de stormramp in
1953 en die in de vorm van het on
derwijs, dat vele Nederlandse stu
denten in de Verenigde Staten, krij
gen.
roulette
Dr. Drees, de minister-president, ge
fotografeerd tijdens het uitspreken
van de regeringsverklaring in de
Op een gevaarlijk verkeerspunt te
Tweede Kamer. Zittend v.l.n.r.: de Rotterdam, waar de Lange Geer uit-
ministers Samkalden, Klompé en komt op De Bree, was een 39-jarige
Luns.
Aardolie zal het grootste deel van de stijgende energiebehoeften in West-
Europa moeten opvangen, zeker voor het resterende deel van de twintigste
eguw. De hoeveelheid benodigde olieprodukten, die nu bijna een vijfde deel
van de totale energiebehoeften dekken, zullen in 1975 ruim het drievoudige
van die in 1955 moeten bedragen en dan voor een derde deel moeten voor
zien in de totale energiebehoeften van West-Europa. Verleden jaar ver
bruikten de landen der Organisatie voor Europese Economische Samenwer
king een hoeveelheid energie equivalent aan 730 miljoen ton kolen. Onge
veer een vijfde daarvan werd in de vorm van olie en steenkool geïmpor
teerd en de overige vier vijfde werd uit eigen bodem en waterkracht ver
kregen.
Tussen 1948 en 1955 is de totale
vraag naar energie in Europa met
bijna 40% toegenomen. De eigen pro-
duktie van energie steeg slechts 27%.
De import van energie nam toe van
13% van het totaal in 1948 tot 20%
in 1955.
De directeur-generaal van de Ko-
ninkl. Nederlandse Petroleum Mij.,
jhr. mr. J. H. Loudon, die het vraag
stuk van de energievoorziening van
West-Europa besprak tijdens een bij
eenkomst van het departement der
Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel,
zeide, dat naar veler mening de oplos
sing van het vraagstuk ligt bij de
kernenergie. De noodzaak om de ener
gie uit het atoom ter beschikking te
krijgen is ongetwijfeld dringend,
maar zij zal waarschijnlijk geduren
de vele jaren niet het volledige ant
woord op de vraag geven.
De technische vooruitgang op dit
gebied is, zo zeide de heer Loudon,
van dien aard, dat ramingen van van
daag morgen al niet meer juist kun
nen blijken. In Groot-Brittannië,
waar het eerst de toepassing van
kernenergie systematisch werd ont
wikkeld, is het nu al duidelijk, dat de
kernenergiecentrales, die gedurende
de eerstkomende twintig jaar in be
drijf zullen komen, 'n belangrijk ho
ger rendement zullen hebben dan
aanvankelijk was gedacht.
In de toekomst
Men doet echter verstandig er reke
ning mee te houden, dat kernenergie
nog jarenlang niet meer dan een
klein deel van de in totaal benodigde
energie zal kunnen opbrengen. Ver
wacht wordt, dat in West-Europa
kernenergie voor industriële doelein
den eerst na 1960 in kleine hoeveel-
.heden beschikbaar zal komen. Elek
triciteit van een kernenergiecentrale
vloeit inderdaad reeds dit jaar in het
nationale net van het Verenigd Ko
ninkrijk, maar toepassing van kern
energie voor andere doeleinden
wordt waarschijnlijk pas in de verre
toekomst mogelijk.
Het onderzoek naar de gebruiks
mogelijkheden in schepen en vliegtui
gen is eigenlijk nog slechts in het be
ginstadium, terwijl de mogelijkheden
om voertuigen en locomotieven door
kernenergie aan te drijven nog in 'n
ver verschiet liggen. Een van d(
moeilijkheden is het ontstaan van af-
valprodukten met hun schadelijke
uitstraling en het onschadelijk ma
ken daarvan. Bovendien beschikt men
nog niet over de vereiste techniek om
een kleine energie-leverende kernre
actor te bouwen, die economisch is
in het gebruik.
Zaterdag werd in de hoofdstad de Dag der Verenigde Naties en het tienjarig bestaan van de Unesco gevierd.
Een der hoogtepunten van de viering was de grote optocht, die langs de vlaggen der Verenigde Naties op het
Frederikspleip trok, en waarvan bijgaande foto een beeld geeft.
Hoeveelheid energie.
Misschien zal tegen 1975 de jaar
lijkse totale produktie van kernener
gie gelijk zijn aan 80 miljoen ton
steenkool, d.w.z. ongeveer 6%
de totale hoeveelheid energie die
West-Europa dan behoeft.
Zelfs indien deze hoeveelheid zou
worden verdubbeld, wat thans nog
wel zeer onwaarschijnlijk lijkt, zal zij
niet voldoende kunnen helpen om het
verschil te overbruggen tussen a. de
vraag, die dan misschien wel het equi
valent van 1200 miljoen ton steenkool
zal overschrijden, B. een Europese
ennergieproduktie van nauwelijks 800
miljoen ton steenkool-equivalent.
Evenmin zal de taak van de olie-in
dustrie er in belangrijke mate door
kunnen worden verlicht.
Aangenomen mag worden dat, wan
neer de produktie van de kernenergie
eenmaal goed op gang is gekomen,
het energieverbruik van Europa nog
sneller zal toenemen. Immers de toe
passing van kernenergie resulteert
ten slotte in goedkopere elektriciteit
en dit is weer van invloed op de in
dustriële produktie en het algemene
welvaartspeil, waardoor een stijging
van het verbruik van aardolieproduk-
ten zal kunnen worden verwacht.
Er is niet veel reden aan te nemen
dat een belangrijk deel van de stij
ging in de vraag naar energie in West-
Europa door steenkool zal kunnen
worden gedekt. De toepassing van de
Europese steenkoolproduktie blijft
sterk ten achter bij de stijging in de
totale vraag naar energie. Hierdoor
zal ongetwijfeld de invoer van steen
kool worden gestimuleerd. Deze ex-
tra-invoer zal hoofdzakelijk uit de
Verenigde Staten moeten komen. Het
lijdt geen twijfel dat de steenkolen-
industrie aldaar, die onder vrije con
currentievoorwaarden werkt, aan
zienlijke hoeveelheden naar Europa
zal kunnen exporteren. Uit hoofde
van de blijvende ongunstige dollar-
positie van de Westeuropese landen
is het echter niet waarschijnlijk, dat
er dollars beschikbaar zullen zijn ter
financiering van aanzienlijk grotere
hoeveelheden Amerikaanse steen
kool.
Op het gebied van het aardgas zijn
nog meer onzekerheden. De ontdek
king van aardgas in Nederland, in
Italië en in Frankrijk heeft Europa
een bron ven energie verschaft, die
weliswaar betrekkelijk klein is ver
geleken met de totale energiebehoef
te van Europa, maar toch zou het niet
verstandig zijn de ogen te sluiten
voor nieuwe ontdekkingen in de toe
komst. Ook bestaat de mogelijkheid
in invoer van aardgas van overzee.
Het staat echter te bezien of wij ooit
de dag beleven dat gasleidingen uit
het Midden-Oosten werkelijkheid
zullen worden. Intussen wordt de
mogelijkheid onderzocht gas te ver
schepen in gekoelde vloeibare vorm.
Afgezien van het feit of dit al of niet
mogelijk zal blijken, zeide de heer
Loudon, dat zoals dé zaken er nu
voorstaan, er niet gerekend mag
worden dat ingevoerd aardgas een
zeer grote rol zal spelen in de toe
komstige energievoorziening van
Europa.
Olievoorziening.
Dit leidt onvermijdelijk tot de con
clusie, dat aardolie het grootste deel
van de stijging van dit energiever
bruik zal moeten opvangen. Hoewel
er nog veel aardolie op ontdekking
wacht, zal zonder twijfel het Midden-
Oosten verreweg het grootste deel
van de olie moeten opbrengen die
Europa, en trouwens ook de rest van
de wereld, in de naaste toekomst
extra nodig heeft. Het Midden-Oos
ten levert thans meer dan 75% van
machinist bij de grote vaart op 17
juni met zijn auto op de tram ingere
den, die daar juist De Bree overstak.
Vijf dames van 55 tot 75 jaar, die hij
naar de speeltafels in Baarle-Nassau
vervoerde, en hijzelf, werden min of
meer ernstig gewond.
„Als de tram De Bree nadert, be
gint er een rood licht te knipperen
en bovendien staan er twee borden
met het opschrift „tram".
Als men dit allemaal negeert, ge
tuigt het van grote nonchalance, om
niet te ggen: roekeloosheid", aldus
de officier van justitie aan de Rot
terdamse rechtbank. Hij eiste zes we
ken gevangenisstraf en één jaar ont
zegging van de rijbevoegdheid tegen
de verdachte, die niet was versche
nen. Uitspraak over veertien dagen.
Een opkomende
KOU?
(J voelt U weer "stralend
no een
GROTERE TANKERS VOOR
KON. SHELL.
De Koninklijke Shell heeft beslo
ten, de tonnage van de vorig jaar
voor aflevering in de jaren 1958'60
bestelde en voor het vervoer van ru
we olie bestemde tankschepen te ver
groten. Van de zeven bestelde tank
schepen met een draagvermogen van
32.500 ton zullen er drie grotere af
metingen krijgen. Het ligt in de be
doeling van een der schepen een
46.000 tonner te maken en de twee
andere een draagvermogen van on
geveer 38.000 ton te geven.
RADIOMUZIEK VOORKWAM
GROTE SCHADE IN R'DAM.
Door oplettendheid van een sur
veillerende politie is in de nacht van
maandag op dinsdag grote schade
voorkomen bij een verffabriek in
Rotterdam. De agent zag om één uur
licht branden in de fabriek en hoorde
een radio spelen, terwijl de deur op
slot was. Hij haalde de boekhouder,
die enige straten verder woonde, en
bij het openen van de fabrieksdeur
was de uit zijn bed gehaalde man de
politieagent ineens heel dankbaar.
Het bleek, dat personeel de kraan van
een oliereservoir niet goed had afge
sloten en er reeds een plas olie was
gevormd, die tot de buitendeur liep.
Het reservoir bevatte honderden li
ters kostbare lijnolie, maar nu bleef
de schade beperkt tot een verlies van
veertig of vijftig liters.
Speciale treinen brengen hen naar Italië
Iedere dag vertrekken uit Neder-1 kentjes onderweg te lang oponthoud
land ongeveer 100.000 piepkuikens per hebben, waardoor een groot aantal
trein naar het warme zuiden, waar het warme Zuiden nooit zou berei-
hen binnen de zes weken de dood ken.
wacht om hierdoor de Nederlandse Dwars door Duitsland, Zwitserland
roem op de Italiaanse tafel te ver- en een deel van Italië snorren de spe-
meerderen.
De Italianen zijn dol op Nederland
se kippen en zij voeren ze als kui
kentjes in om hen vervolgens 5 tot
6 weken vet te mesten.
Voor dit omvangrijke transport zijn
zeer speciale voorzieningen getroffen,
die moeten voorkomen, dat de kul
de aardoliebehoeften van Europa.
Men vergelijke dit met de ongeveer
20% van 1938 en over enkele jaren
zal dit cijfer wellicht stijgen tot 90%
Ook de Verenigde Staten zullen in
steeds toenemende mate afhankelijk
worden van de aanvoer uit het Mid
den-Oosten.
Het is nauwelijks vast te stellen
dat voor Europa elke vermeerdering
van de lokale produktie hoogst wel
kom is en dat wij ook in Nederland
alle zeilen moeten bijzetten om de
produktie van aardolie zo hoog mo
gelijk op te voeren.
Winning in Nederland.
De boorploegen van de Nederland
se Aardolie Mij. zijn op verscheidene
plaatsen in het land aan het werk
om na te gaan of olie in redelijke
hoeveelheden kan worden gewonnen.
Nu zou men verwachten dat allerwe
gen sympathie en medewerking zou
worden gevonden, maar men heeft
moeten ervaren dat van de meest on
verwachte zijde werd geprotesteerd
tegen wat genoemd wordt het aantas
ten van de landelijke rust, tegen z.g.
onesthetische boortorens en tegen de
vermeende kans op vervuiling van de
bodem. Zelfs heeft een gemeente ver
zocht haar ganse gebied uit de aan
gevraagde concessie uit te sluiten. Dit
geschiedde in een der universiteits
steden van Nederland.
De aardolievoorziening van West-
Europa, waarvan die van Nederland
een onderdeel vormt speelt een be
langrijke rol in de energiebalans van
West-Europa in het algemeen. Deze
aardolievoorziening is onverbreke
lijk gekoppeld aan het levend net
werk van de internationale aardolie
voorziening. Elke stap, die we in dit
opzicht doen, moet steeds tegen deze
wijde horizon worden gezien. Elke
ton olie, die wij in ons vaderland zul
len kunnen voortbrengen spreekt
mede in de energiebalans van West-
Europa en die van de gehele wereld,
zo besloot de directeur-generaal der
Koninklijke zijn uiteenzetting.
ciaal voor dit transport gemaakte
s/poorweigwagons en op de diverse
tussenstations staan douaneambte
naren en „geneeskundige troepen"
gereed om die 'beestjes te 'inspecteren.
In dozen.
De kuikentjes worden in dozen
verzonden en deze dozen zijn op spe
ciale rekken geplaatst, waardoor de
beestjes voldoende Lucht krijgen.
Iedere doos bevat ongeveer 100
kuikens en de douane heeft allang
ingezien, djat het ondoenlijk is om
per dag duizend diazen te controleren.
Daarom neemit zij steekproeven, die
tot nu toe steeds tot volle tevredens-
beid van beide partijen verlopen zijn.
Een team kuiken-verzorgers maakt
de dagelijkse reis naar Italië mee en
helpt de veeartsen, die bij de grens
stations de tramsporten opwachten om
te voorkomen, dat Nierenziekten via
de kuikens hun intrede zouden doen.
In 20 uren.
De reis, die vanaf de omgeving van
Arnhem, via Emmerich, Dusseldorp
en de Zwitsers-Westduitse grens gaat,
duurt 20 uur en gedurende die tijd
krijgen de beestjes niet te eten of te
drinken. Het verlies is echter zeer ge
ring en Ihet gehele plan berust op een
perfecte samenwerking tussen Neder
landse handelaars, Duitse ambtena
ren en Italiaanse kopers.
Zo reizen tussen de 20 en 30 mil
joen kuikentjes per jaar naar Italië
om daar, na een korte doch overvloe
dige vakantie, een snelle doch roem
volle dood te sterven.
ROTTERDAM AIRPORT
MAG NIET GROEIEN.
Zestienhoven hiag niet uitgroeien
tot een grote vlieghaven in Neder
land. Dit heeft de minister van Ver
keer en Waterstaat, mr. J. Algera,
gezegd in antwoord op vragen van
het Eerste Kamerlid, mr. R. H. ba
ron De Vos van Steenwijk (VVD). In
ons land, zo argumenteerde de mi
nister, is geen plaats voor een twee
de grote luchthaven naast Schiphol.
Bij onderhandelingen met de ge
meente Rotterdam over de opening
van het vliegveld „Rotterdam Air-
port" is dit ook duidelijk gesteld. De
rijksluchtvaartdienst heeft laten we
ten, dat toestellen zwaarder dan 20
ton niet op het vliegveld mogen
landen.
