HET MYSTERIE VAN TITO'S
REIS NAAR DE KRIM
Lastig Saartje
getemd
HET WESTEN GIST NOG
ALTIJD NAAR DE REDEN
MENINGSVERSCHILLEN tussen TITO en KROESTSJEF
„De kwestie van de Saar ligt achter ons"
Om het beheer van het Suezkanaal
Plechtige jaarlijkse herdenking rond
dodencel van „Oranjehotel"
3>e£ddóeSoti/ïa/itt
Directeur: C. M v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
MAANDAG 1 OCTOBER 19R6
48ste JAARGANG No. 13921
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w, f2.35 p. mnd, f7.— p. kwart. Franco p.p. f7.40 - Advertenties: 17 et p. mm. Telefoontjes 1-50
De perschef van de Zuidslavische regering, Draskovic, heeft op een pers
conferentie meegedeeld, dat er meningsverschillen bestonden tussen pre
sident Tito en de Russische partijsecretaris Kroestsjef tijdens de bespre
kingen, die zij dezer dagen in Zuid-Slavië hebben gevoerd. Draskovic zei
dat het de betrekkingen tussen de beide staten en de beide partijen betrof.
In gewoonlijk welingelichte kring gelooft men echter, dat het om de
toekomstige ontwikkeling van het communisme, vooral in Oost-Europa, gaat.
Tito zou de andere communistische partijen tot een meer liberale gedrags
lijn willen bewegen, terwijl de Russen de klok zouden willen terugzetten
in de richting van het Stalinisme.
ONTMOETING TE JALTA.
In Amerikaanse diplomatieke krin
gen in Washington noemde men za
terdag de plotseling reis van Tito
naar de Sowjet-Unie „een der groot
ste mysteries van het huidige inter
nationale leven".
Over het algemeen gelooft men in
Washington, dat Kroestsjef Tito's
steun nodig heeft bij zijn strijd te
gen machtige stalinistische elemen
ten in het Kremlin.
Zondag heeft Tito in de omgeving
van Jalta van gedachten gewisseld
met de Sow jet-premier, maarschalk
Boelganin, de eerste secretaris van
de Sow jet-Russische partij, Kroest
sjef, en de secretaris-generaal van
de Hongaarse communistische ar
beiderspartij, Erne Ggroe, die in de
Krim zijn vakantie doorbrengt, al
dus heeft radio-Moskou bekend ge
maakt.
Later zaten zij in „een vriendelij
ke en oprechte sfeer" aan bij een di
ner.
Vóór- en tegenstanders.
Joegoslavische woordvoerders ver
klaarden, volgens Ass. Press, dat de
anti-Kroestsjef groep in de Russische
communistische partij onder leiding
staat van Kaganowitsj, de beste
vriend van wijlen Stalin. Kagano
witsj, die thans eerste vice-premier
is, zou de steun genieten van Per-
voekin, eveneens eerste vice-pre
mier, de voormalige minister van
Buitenlandse Zaken, Molotof, en
Soeslof, lid van het partij secreta
riaat. Allen waren naaste medewer
kers van Stalin.
Premier Boelganin en vice-pre
mier Mikojan zouden tussen de an
ti- en pro-Stalingrbepen in staan.
Kroestsjef zou thans in de leiding
van de Sowjet-Unie geheel alleen
staan. Zijn voornaamste aanhangers
zijn de minister van Buitenlandse
Landing in 't hartje
van New York
Thomas Fitzpatick, een Amerikaan
se boordwerktuigkundige, die „zo
graag zelf wilde vliegen", heeft het
bestaan om zondagochtend vroeg met
een tweepersoonsvliegtuig een ge
slaagde landing uit te voeren in een
straat op Manhattan, een van de
dichtstbevolkte wijken van New York.
Volgens deskundigen is het een kans
van één op honderdduizend om iets
dergelijks te presteren zonder het le
ven er bij in te schieten.
Fitzpatrick verklaarde, dat hij mo
torstoring had gehad, maar de rechter
voor wie hij zich moest verantwoor
den, achtte het gebeurde eerder het
gevolg van drankmisbruik. Uit het
verhoor bleek trouwens, dat Fitzpa
trick eerst verscheidene café's had
bezocht, voordat hij met het vlieg
tuig, dat hem niet toebehoorde, de
lucht was ingegaan.
De straat, waarop de noodlanding
werd uitgevoerd, is normaal een
drukke verkeersweg, maar dank zij
het vroege uur was de straat vrijwel
geheel verlaten.
Zaken Sjepilof en mevrouw Foertsje-
wa, plaatsvervangend lid van het
presidium der communistische par
ty.
Ook al „toevallig"?
Van vooraanstaande communisti
sche partijleiders in Joegoslavië
wordt vernomen, dat de bezoeken
van drie delegaties van buitenland
se communistische partijen en rege
ringen geen verband houden^met het, tenrijks accoord over toekenning van
i m.* j -Jo* ©en grote mate van zelfbestuur aan
de Duitstalige bevolking in de pro
vincie Bolzano niet heeft uitgevoerd.
bezoek van Tito aan Rusland en dat
er geen gemeenschappelijke bijeen
komsten op het program staan. Een
Bulgaarse parlementaire delegatie,,^ neo.,ascetische Italiaanse sociale
'le kot
reist op het ogenblik in Joegoslavi
rond, een Italiaanse partij groep komt
volgende week aan en een Roemeen
se regeringsdelegatie wordt in okto
ber verwacht.
Geen dreigement.
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken ontkende zater
dag dat minister Dulles gedreigd zou
hebben de steun aan Joegoslavië te
doen ophouden, als maarschalk Tito
dichter aan het Russische kamp zou
opschuiven.
Maar het ministerie zei wel, dat
Dulles kortgeleden een boodschap
aan Joegoslavië heeft gezonden,
waarin er aan werd herinnerd, dat
het Amerikaanse Congres het doen
stopzetten van de steun had aanbe
volen, tenzij de president tegen on
geveer 16 oktober beslist zou heb
ben, dat het voorzetten van die hulp
in het belang zou zijn van de Ver.
Staten.
Adenauer en Mollet kwamen tot overeenstemming
Opbouw van Europa
gaat door
Bondskanselier Adenauer van West-
Duitsland en premier Mollet van
Frankrijk hebben zaterdag bij hun
besprekingen in Bonn volledige over
eenstemming bereikt over de nog
hangende kwesties inzake het Saar-
gebied.
O.m. is overeenstemming bereikt
over de schadevergoeding die Frank
rijk zal krijgen als de Franse franken
in het Saargebied vervangen worden
door Duitse marken, en over de kana
lisatie van de Moezel.
Men verwacht, dat de slotovereen-
komst op 23 oktober in Parijs zal
worden getekend.
De politieke aansluiting van het
Saargebied met de Bondsrepubliek
zal dan op 1 jan. 1957 kunnen geschie
den. De economische gelijkschakeling
van het Saargebied met West-Duits-
blijft vastgesteld op 1 jan. 1960.
Op een persconferentie, zaterdag na
afloop van de Frans-Duitse besprekin
gen te Bonn gehouden, heeft de
Franse premier Mollet verklaard:
„Vandaag kunnen wij zeggen, dat de
kwestie van de Saar achter ons ligt.
Wij kunnen verder gaan met de op
bouw van Europa. Het Saarprobleem
belemmerde deze opbouw. De laatste
onopgeloste vraagstukkèn zijn nu tot
een oplossing gebracht". Mollet ver
volgde: „De gebeurtenissen rond Suez
hébtoen aangetoond, dat men de ont
wikkeling van andere bronnen van
energie dan aardolie moet bevorde
ren. Wij moeten ook de noodzakelijk-
Kordaat optreden
van stewardess
Aan het kordate optreden van de
stewardess, Mercedes Gaston, was het
te danken dat. zaterdagavond de 26
passagiers en vier leden van de be
manning van een Spaans lijnvliegtuig
er het leven af brachten, toen het toe.
stel op Tenerife, een der Canarische
eilanden, neerstortte en vlak daarop
in brand vloog.
Toen het toestel bij het landen te
snel hoogte verloor en buiten het
vliegveld tegenr een huis neerkwam,
duwde zij op hetzelfde ogenblik de
deux open, waardoor de inzittenden
nog net op tijd konden ontsnappen.
In het ihuis werd een vrouw gedood.
Premier van India bij koning van Saoudi Arabi
Premier Nehroe van India heeft een bezoek gebracht aan koning Soead
van Saoedi-Arabië, om de verschillende vraagstukken te bespreken, die
gerezen zijn na de naasting van het Suezkanaal. We zien de premier hier
met zijn koninklijke gastheer in he paleis tijdens een informele dronk.
heid van een gemeenschappelijke be
wapening duidelijk doen uitkomen".
Bondskanselier Adenauer, die hier
na het woord voerde, zei: „De 'bespre
kingen vormen de afsluiting van de
eerste fase van de Europese integra
tie. Ik geloof dat het bewustzijn van
de Europese eenheid zo sterk is, dat
men zich een oorlog tussen Europese
volkeren voortaan niet meer kan
voorstellen".
Mollet en Adenauer zijn bereid ge
meenschappelijke voorstellen te laten
uitwerken voor ontwikkeling van de
activiteit der Europese organen, zo
als de Raad van Europa, de organi
satie voor economische samenwerking
en de Westeuropese Unie, en deze
voorstellen aan de belanghebbende
regeringen voor te leggen. In het bij
zonder willen zij de mogelijkheid van
een werkelijke wapengemeenschap,
volgens de Parijse akkoorden, laten
bestuderen.
De beide staatslieden zullen voorts
gezamenlijk streven naar spoedige
totstandkoming van een Europese
atoomgemeenschap (Euratom) en een
gemeenschappelijke Europese markt.
Blijde gebeurtenis
in België
Prinses Lilian van Retie, de echt
genote van koning Leopold van Bel
gië, heeft in de nacht van zondag op
maandag het leven geschonken aan
een dochter.
Het prinsesje, dat de namen Maria,
Esmeralda, Adelaide, Lilian, Anne,
Leopoldine zal dragen, is het derde
kind uit het huwelijk van koning
Leopold en de prinses van Retie.
Overstromingen
in N.-lndia
Bij overstromingen in Bengalen en
Bihar (Noordoost-India) zijn meer
dan tweehonderd personen om het
leven gekomen. Het aantal daklozen
wordt op een half miljoen geschat.
Vliegtuigen van de Indiase lucht
macht hebben voedsel uitgeworpen
voor mensen, die door het water zijn
ingesloten, terwijl het leger met boten
aan het reddingswerk deelneemt.
Vijftig van de slachtoffers waren
mijnwerkers, die door het water ver
rast werden toen de mijngangen,
waar zij werkten, vol liepen.
Weinig verandering
Tijdens het weekeinde is er boven
het vasteland van Europa een krach
tig gebied van hoge luchtdruk ont
staan, dat zijn centrum thans in het
zuidwesten van Rusland heeft. Tege
lijkertijd verplaatste een depressie
zich langzaam van het zeegebied ten
zuiden van IJsland naar de Noorse
kust. Nederland bevond zich dus in
het overgangsgebied tussen depres
sie en hoge druk, een gebied, waarin
zich enkele fronten ophielden.
In het meest zuidelijke van deze
fronten kwam zondag een kleine sto
ring tot ontwikkeling, die in de mid
dag ons land naderde en vooral in
het zuiden op tal van plaatsen regen
en onweer bracht. In Volkel viel 25,
op het vliegveld Ypentourg 23 en op
het vliegveld Zuid-Limburg 20 mm.
Zeer vochtige lucht stroomde daar
bij het land binnen.
Het ziet er naar uit, dat Nederland
zich morgen eveneens zal bevinden
in het overgangsgebied tussen deze
zeer vochtige lucht en iets drogere
lucht, die 'boven de Noordzee wordt
aangetroffen. De kans op enige regen
blijft daarom bestaan. De tempera
tuur ondergaat waarschijnlijk wei
nig verandering.
Spanning in Zuid-Tirol
De Italiaanse politie heeft twee be
togingen verboden, die in het week
end in Bolzano gehouden zouden wor
den.
De Zuidtiroolse volkspartij wilde
nJ. een grote protestbijeenkomst hou
den, omdat naar haar oordeel de Ita
liaanse regering een Italiaans-Oos
beweging maakte vervolgens plannen
voor een tegendemonstratie.
De betogingen werden verboden
om relletjes te voorkomen.
Uit andere delen van Italië wer
den politieversterkingen naar Bolza
no gezonden om de orde te bewaren.
In de laatste maanden is de spanning
tussen de Italianen en de Duitstalige
bevolking toegenomen.
Zaterdagavond werden in de ber
gen rondom Bolzano en Bressenone
vuren ontstoken om te protesteren
tegen het verbod van de bijeenkomst
van de Zuidtiroolse volkspartij. Door
een ontploffing werd een gat gesla
gen in een muur van een kazerne van
het Italiaanse leger nabij Bolzano. Er
vielen geen slachtoffers.
De Oostenrijkse kanselier, Raab,
heeft zondag in een radiotoespraak
verklaard, dat er principiële menings
verschillen tussen Oostenrijk en Italië
schijnen te zijn over de kwestie van
Zuid-Tirol.
Zoon opvolger van
Somoza
Luis Somoza, de 34-jarige zoon van
de zaterdag overleden president van
Nicaragua, Anastasio Somoza, is za
terdagavond op een gemeenschappe
lijke zitting van het congres en de
senaat te Managua gekozen tot opvol
ger van zijn vader voor de rest van
diens zesjarige ambtstermijn, die op
1 mei 1957 afloopt.
Luis, die voorzitter van de senaat
had samen met zijn 32-jarige
•oer, Anastasio, zijn vader deze
•eek reeds vervangen. Zoals gemeld
werd de president vorige week za
terdag te Leon bij Managua ernstig
gewond bij een revolveraanslag.
Engeland experimenteert in Australië
Engelands nieuwste atoomwapen is tot ontploffing gebracht boven in een
stalen toren, welke was opgesteld in de Zuid-Australische woestijn bij
Maralinga. Honderden kilometers ver was de klap van de explosie te horen
en tot op ongeveer tachtig km. in de omtrek werd de lichtflits waarge
nomen. Slechts enkele minuten na de explosie vloog een formatie Canberra-
bommenwerpers door de „atoom-wolk", daarna gingen nog meer vliegtuigen
op verkenning uit. De foto laat zien hoe de beruchte paddestoel na de
ontploffing meters hoog oprees.
Alle achttien weer te Londen
Alle achttien landen, die indertijd
het plan-Dulles voor internationaal
beheer van het Suezkanaal hebben
gesteund, zijn vandaag op de derde
Londense conferentie vertegenwoor
digd, waar de vereniging van kanaal-
gebruikers wordt opgericht. Ook Pa
kistan en Japan, die een voorbehoud
hebben gemaakt, zullen aanwezig
zijn.
Miinsfcer Sjepilow van de Sowjet-
Unie zal naar New York reizen om
deze week het Suezdebat in de Vei
ligheidsraad toij te wonen. Voor Egyp-
Koninklijk medeleven
Zeer velen hebben zaterdagmorgen
deelgenomen aan het défilé langs do
dencel 601 van het „Oranjehotel", de
strafgevangenis in Scheveningen en
honderden legden bloemen voor de
cel, en aan de voet van het monu
ment aan de buitenmuur van de ge
vangenis.
Voordat de jaarlijkse stille omgang
langs de cel werd gemaakt kwamen
de nabestaanden, autoriteiten en be
langstellenden bijeen op de binnen
plaats, waar de voorzitter van de
stichting „Oranjehotel" prof. mr. R.
Cleveringa een herdeninkgsrede
uitsprak en drie telegrammen voor
van Koningin Juliana, van
prins Bernhard en van prinses Bea
trix; prinses Wilhelmina had een
vertegenwoordiging gezonden.
Het telegram van de koningin
luidde:
„Hoewel de tijd wonden heelt
doet het toch goed op een herin
neringsdag als deze een ogenblik te
verwijlen met de nabestaanden van
de gevallen verzetsstrijders en oud
gevangenen van het Oranjehotel.
In gedachten vertoef ik heden dan
ook met u allen bij hen, die op
deze plaats eens hun zware strijd
streden".
Prins Bernhard liet zijn particu
lier secretaris aan alle aanwezigen
zijn beste wensen overbrengen. „Zijn
koninklijke hoogheid deelt uw gevoe
lens van eerbiedige herinnering der
genen, die hun leven voor de vrij
heid van het vaderland gaven; aldus
het telegram.
„In diepe eerbied herdenk ik met
u allen de vele goede Nederlanders,
die met inzet van hun leven de vrij
heid als hoogste doel hebben be
waard", waren de woorden van prin
ses Beatrix.
Mej. Geldens, particulier secretaresse
van H.K.H. prinses Wilhelmina, die
de prinses vertegenwoordigde in ge
zelschap van prof. Cleveringa.
uitspreken van het Onze Vader beëin
digd had, speelde de Haagse Politie
Muziekvereniging het Wilhelmus en
werd de Nederlandse vlag, die tot
dan toe halfstok had gehangen, in
top gehesen.
Daarna begon de stille gang langs
de dodencel; er werd bij deze plech
tigheid passende muziek gespeeld.
Réunie.
In de middaguren hebben de nabe
staanden van oud-gevangenen, en
oud-gevangenen de jaarlijkse reünie
gehouden in het Kurhaus. Na een in
leidend woord van prof. mr. R. P.
Cleveringa, heeft mr. J. A.
Jonkman, voorzitter van de Eerste
Kamer een rede gehouden. Hij merk
te daarin op, dat hij in engere^zin wel
niet behoort tot „de onzen", waarvan
prof. Cleveringa had gesproken, maar
als Indischman meende hij door zijn
Japanse gevangenschap toch enig deel
in de „Oranje-gemeenschap" te heb
ben.
Jhr. mr. C. J. A. de Ranitz, burge
meester van Utrecht, speelde vervol
gens voor de reünisten een aantal
pianosoli en na de pauze is de film
„Zes Jaren" vertoond.
Na een hartelijk dankwoord van de
voorzitter, werd tot slot gezamenlijk
het „Wilhelmus" gezongen, gevolgd
door een spontaan aangeheven „Leve
de Koningin".
Na de reünie, welke o.m. werd bij
gewoond door leden van de Haagse
jeugdactie, leden van de gemeente
raad van Madurodam en Leidse scho
lieren, is nog een korte vergadering
van de stichting gehouden, waarin de
Nadat professor Cleveringa met het jaarstukken werden goedgekeurd.
te vertrekt vandaag een delegatie
onder leiding van minister Fawzi en
Nasser's adviseur Ali Saibri. De voor
zitter van het Egyptische Suezorgaan,
Badawi, reist ook mee, maar niet als
lid van de degatie.
Volgens he Britse blad „Daily He
rald" heeft de Sowjet-Unie zes nieu
we duikboten geleverd aan Egypte.
De schepen zijn ingericht voor het
leggen van mijnen. Zij zijn één voor
één door Russische bemanningen van
de Oostzee naar Egypte gevaren, al
dus dit blad.
Benoemingen
Bisdom Rotterdam
Mgr. M. A. Jansen, bisschop van
Rotterdam, heeft aan pastoor L.
Brink eervol ontslag verleend als
pastoor te Noordwijkerhout (H. Vic
tor) en in zijn plaats benoemd de
zeereerw. heer A. Vollaerts;
tot pastoor te Leiden (H. Petrus)
heeft mgr. Jansen benoemd de zeer
eerw. heer W. Blok;
en tot pastoor te Schiedam (H.
Hart) de zeereerw. heer G. P. Re
geer, die rector was aan de bisschop
pelijke nijverheidsschool te Voor
hout.
Dit blad bestaat uit 10 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
S (Geldig van maandagavond tot
J dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
VRIJ WARM.
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk enkele buien, maar
ook opklaringen. Vannacht hier
en daar mist. Zwakke tot matige
zuidwestelijke wind. Vrij warm
l voor de tijd van het jaar.
2 Okt.: zon op 6.44, onder 18.17;
maan op 4.32, onder 17.08.
Hoogwaterstanden
2 Okt. v.m. 1.30; n.m. 1.55.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
zwaar bew.
17 C.
OSLO
geheel bew.
16
KOPENHAGEN
zwaar bew.
18
ABERDEEN
licht bew.
15
LONDEN
regen
19
AMSTERDAM
licht bew.
18
LUXEMBURG
mist
21
PARIJS
mist
25
BORDEAUX
mist
27
GRiENOBLE
on bew.
25
NICE
onbew.
24
BERLIJN
regen
19
FRANKFORT
mist
23
MÜNCHEN
half bew.
22
ZüRICH
mist
22
GENèVE
mist
22
LOCARNO
licht bew.
23
WENEN
nevel
25
INNSBRUCK
mist
24
ROME
onbew.
28
AJACCIO
onbew.
24
MALLORCA
licht bew.
28
Korreltje
Ere en bate zijn zelden bij malkan
der. (oudhollands spreekwoord).
