Nieuwe transatlantische telefoon
kabel werd in gebruik genomen
Enorm personeelsverloop bij de
Nederlandse industrie
Vfhvirs
Pensioenen kunnen worden beveiligd
tegen geldontwaarding
De loonsverhoging, waartegen
zaterdag geprotesteerd werd
Met een internationale persconferentie
Belangrijker dan loon is vaak
de sfeer in het bedrijf
ffcowes
Meer geld voor de scholenbouw
DONDERDAG 27 SEPTEMBER 1956
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 9
Prof. Kuin adviseert N.I.V.A.
Prof. dr. P. Kuin, buitengewoon
hoogleraar aan de universiteit van
Amsterdam, heeft voor de jaarlijkse
Accountantsdag, die zaterdag in
Utrecht wordt gehouden, een pre
advies geschreven over „waardevas
te bedrijfspensioenen". De pre-ad-
viseur spreekt zich in zijn studie in
beginsel uit voor het invoeren van
„waardevaste" (d.i. met de kosten
van levensonderhoud op- en neer
gaande) pensioenen. Hij beperkt zich
tot pensioenregelingen in het be
drijfsleven, die boven het bodem
pensioen van de algemene ouder
domsvoorziening uitgaan, maar veel
van zijn beschouwingen zijn ook op
ambtelijke pensioenen van toepas
sing.
Het grillige verloop van de kosten
van levensonderhoud in de 20e eeuw
aldus prof. Kuin bewijst, dat
het vaste geldinkomen der gepen
sioneerden deze weinig draagkrach
tige groep te'gen haar wil heeft be
trokken in een reusachtig gokspel,
dat veel meer nieten dan prijzen
heeft. De onderstaande cijfers tonen
aan, wat er gebeurd is met de koop
kracht van Nederlandse pensioenen,
die op verschillende, telkens 5 jaar
na elkaar gelegen, tijdstippen zijn
ingegaan en die een normale looptijd
hebben gehad.
1900—1910
13 pet
1905—1915
21 pet
1910—1920
50 pet
1915—1926
9 pet
19201931
55 pet
1925—1936
28 pet
1930—1942
17 pet
1935—1947
50 pet
19401952
55 pet
Het gevolg hiervan is niet alleen,
dat de gepensioneerden in tijden
van duurte gebrek lijden, maar ook
dat er in zulke tijden een morele
plicht komt te rusten op de werkge
vers om duurtetoeslagen te geven op
pensioenen, waarvoor zij reeds een
volledige voorziening hadden getrof
fen. Hoewel die duurtetoeslagen in
het verleden over het algemeen wel
bestreden konden worden uit de
stijging van de winsten (die groten
deels uit dezelfde oorzaken voort
vloeide als de stijging van de levens»
kosten), is deze „oplossing" niet be
vredigend, omdat de gepensioneer
den geen rechtszekerheid hebben en
de werkgevers de gehele last van de
extra voorzieningen alleen moeten
dragen, zodat het paritaire karakter
der pensioenregelingen verloren
gaat.
Oplossingen, die gericht zijn op
„variabel" maken van de pensioe
nen, veronderstellen een wijziging
in de beleggingspolitiek en/of in de
contributieregelingen der pensioen
fondsen.
Index-obligaties.
Wat de beleggingen aangaat is
wel de gedachte verdedigd, dat pen
sioenfondsen in de gelegenheid moe
ten worden gesteld z.g. „index-obli
gaties" te kopen, d.w.z. obligaties,
waarvan de hoofdsom ieder jaar zou
worden herzien in overeenstemming
met de wijziging in de kosten van
levensonderhoud. Aangezien de staat
niet gemakkelijk voor de uitgifte
van dergelijke obligaties aan parti
culiere pensioenfondsen zal zijn te
vinden, komen alleen ondernemingen
als debiteuren in aanmerking. Zij
kunnen dergelijke obligaties echter
slechts uitgeven voor zover deze pas
sen in hun normale financierings
schema, en kunnen zich bovendien
niet veroorloven, de algemene kapi
taalmarkt al te zeer tegen zich in te
nemen.
Meer perspectieven biedt een gro
tere mate van belegging der pen
sioenpremies in aandelen. Hierdoor
zal men in tijden van inflatie veelal
de waardedaling van het geld kun
nen compenseren. Voor de meeste
pensioenfondsen is echter het rende
ment van de beleggingen belangrij
ker dan de beurswaarde, en dit ren
dement volgt de kosten van levens-
Taxichauffeurs A'dam
staken
blij
onderhoud lang niet altijd op de
voet. Dividendrestricties oefenen in
dit verband een ongunstige invloed
uit. Een der bij het pre-advies ge
voegde grafieken toont aan, dat ook
de beurswaarde-index de± aandelen
in Nederland althans sedert 1919 ver
scheidene malen ver beneden de in
dex van de kosten van het levens
onderhoud is gedaald, resp. ver bij
de stijging .laarvan is achtergeble
ven. Om deze reden zou een stelsel
van variabele pensioenen, op- en
neergaande met de beurswaarde van
het effectenLszit van het pensioen
fonds in kwestie (zoals in de Vere
nigde Staten toegepast door het Col
lege Retirement Equity Fund) in
Nederland althans voor de gepensio
neerden geen uitkomst hebben ge
boden.
Omslagstelsel in Frankrijk.
In Frankrijk bestaat een omslag
stelsel voor pensioenen van hoger
personeel, volgens welk stelsel iede
re deelnemer op grond van zijn con
tributies gecrediteerd wordt voor een
aantal pensioenpunten, en deze na
pensionering in gelijke jaarlijkse
porties krijgt uitgekeerd. Aangezien
de salarissen (en dus de contribu
ties) in het algemeen met de kosten
van levensonderhoud omhoog gaan,
kunnen de organisaties, die met de
uitvoering der pensioenregelingen
zijn belast, de nominale waarde van
een pensioenpunt nu en dan aanpas
sen aan de gewijzigde waarde van
het geld. Een dergelijke regeling is
alleen op nationale schaal mogelijk,
omdat de individuele onderneming
bij inkrimping van de personeelsbe
zetting onvoldoende contributies zou
binnenkrijgen om aan haar pensioen
verplichtingen te voldoen.
Dit bezwaar geldt zelfs ook voor
gehele bedrijfstakken, die immers
eveneens aan economische neergang
onderhevig kunnen zijn. Vandaar dat
de in Frankrijk voor groepen van be
drijf stekorten werkende kaderpen-
sioenkassen één centrale compensa
tiekas hebben, welke de overschot
ten van groeiende bedrijfstakken ge
bruikt om de tekorten van inkrim
pende bedrijfstakken te dekken.
Dit stelsel, dat ook voor andere
landen bestudering verdient, aldus
professor Kruin, veronderstelt uiter
aard een krachtige centrale organi
satie, zowel van de werkgevers als
van het hogere personeel. Het berust
namelijk geheel op een overeen
komst tussen deze twee georganiseer
de partijen en staat of valt met het
bij elkaar blijven van alle partijen,
sterke en zwakke.
Voor individuele ondernemingen,
vooral voor hen die groot genoeg
zijn om bij hun pensioenregeling met
gemiddelde sterftecijfers te werken,
beveelt prof. Kuin het „cost of living
pension plan" van National Airlines
ter navolging aan. Deze Amerikaan
se maatschappij heeft, in samenwer
king met de First National City Bank
of New York die als trustee op
treedt een pensioenregeling inge
voerd, waarbij aan employé's een
pensioen wordt gegarandeerd, dat
ook in geval van inflatie zijn koop
kracht behoudt, voor zover althans
de inflatie geen catastrofale vormen
aanneemt. Gerekend wordt op de ge
middelde prijsstijging op de lange
duur van ongeveer 2 pet. per jaar.
Daarvan denkt men 1 pet. te dekken
door hogere premies, 1 pet. door de
verwachte waardevermeerdering van
de beleggingen, welke voor een
groot deel uit aandelen bestaan.
Deze regeling die van een aan
tal veiligheidsmaatregelen is voor
zien om het fonds voor ongelukken
te bewaren vormt naar het oor
deel van de prae-adviseur de belang
rijkste stap, die tot nu toe door het
bedrijfsleven is gedaan-om tot pen
sioenen te komen, die hun koop
kracht behouden. Men zou een der
gelijke regeling desgewenst ook kun
nen invoeren zonder de waardevast
heid van het pensioen formeel te ga
randeren. De werkgever, die deze
garanties wel zou verstrekken zü
het met inachtneming van zekere
veiligheidsmarges zou zich ech
ter, aldus prof. Kuin, „grote verdien
sten verwerven als pionier van een
nieuwe gedachte, die enkele van de
meest waardevolle groepen in het
bedrijfsleven de geschoolde arbei
ders, het administratieve en het lei
dinggevende personeel voor het
eerst een uitzicht op werkelijke so
ciale zekerheid zou bieden".
KARDINAAL PIAZZA IN
NEDERLAND.
Kardiaal Piazza brengt deze dagen
een bezoek aan Nederland. Z.Em had
dinsdagavond in Den Haag een ont
moeting met vierhonderd vluchte
lingen van achter het IJzeren Gor
dijn, Italiaanse immigranten, alsmede
de hun in ons land toegewezen aal
moezeniers.
De 80 Polen, die op deze avond
vertegenwoordigd waren, hieven hun
oude strijdlied voor de kardinaal
aan en brachten hun vaderlandse
dansen in oud-vertrouwde costuums.
Voorts boden kinderen bloemen
aan, betuigden allen hun aanhanke
lijkheid en werden meeslepende
volksliederen uit Rusland en de
Oekraïne ten gehore gebracht.
De bijeenkomst die plaats vond in
het parochiegebouw Custodia, werd
voorafgegaan door een avondmis op
gedragen door mgr. R. Kowalczyk,
aalmoezenier der Polen in het Wes
ten van Nederland. Hierbij werd
door kardinaal Piazza pontificale as
sistentie verleend.
HOOGLERAAR IN WETENSCHAP
KERNREACTOREN TE UTRECHT,
Minister Cals heeft bij het opstel
len van de begroting van O., K. en
W. voor 1957 rekening gehouden met
de mogelijkheid, dat aan de rijksuni
versiteit te Utrecht een buitengewoon
hoogleraar zal worden benoemd in de
wetenschap der kernreactoren. De
minister doet dit met het oog op de
wenselijkheid van opleiding van kern
fysici in ons land.
Dr. C. Banning uit Den Haag
hoofdinspecteur voor de volksge
zondheid is benoemd tot ridder in de
Orde van de H. Gregorius de Grote.
Circulaire Grafisch Bedrijf
Het Centraal Bureau voor de gra
fische bedrijven in Nederland heeft
in een gisteren verzonden circulaire'
aan de werkgevers en werknemers
medegedeeld, dat de vertegenwoordi
gers van de beide partijen op hun
maandag gehouden vergadering over
de toepassing der loonsverhoging van
drie procent ten aanzien van de tech
nisch C.A.O. het navolgende zijn over
eengekomen:
a. De minimum uurlonen der vol
wassen vakarbeiders worden met
vijf cent verhoogd.
b. De minimum uurlonen der vol
wassen werknemers in het pa
pierwaren- en enveloppenbedrijf,
der volwassen hulpvakarbeiders
en volwassen ongeschoolde werk
nemers worden met vier cent ver
hoogd.
c- De minimum uurlonen der vol
wassen vrouwelijke werknemers
worden met drie cent verhoogd.
d. De minimum uurlonen der jeug
dige werknemers ondergaan een
verhoging die afhankelijk is van
het voor hun leeftijd geldende per.
centage van het volwassen loon
in hun beroep.
e. De extra beloningen worden met
één cent verhoogd,
De verhogingen aldus de circu
laire dienen met ingang van 1 sep
tember 1956 op de werkelijk verdien
de lonen en salarissen te worden toe
gepast met dien verstande, dat elke
werknemer een verhoging van ten
Door president
direkteur KLM
Gistermiddag is de nieuwe transat
lantische telefoonkabel tussen Europa
en de V.S. in gebruik genomen. Bij
deze gelegenheid begon omstreeks
vijf uur in het hoofdkantoor van de
K.LJVI. te 's-Gravenhage de eerste
transatlantische persconferentie van
de president-directeur der KLM, de
heer I. A. Aler, met een groep jour
nalisten in de Verenigde Staten. Deze
conferentie duurde ongeveer drie
kwartier; zij werd om zes uur gevolgd
door een bespreking met een tweede
groep journalisten in de V.S.
De persconferenties die de heer Aler
ven
Op de dinsdagmorgen gehouden
vergadering van de nu al bijna acht
tien weken stakende Amsterdamse
taxichauffeurs zijn de voorstellen
van de ondernemers over een verho
ging van het grondloon op basis van
42.70 met 3 pet. op en een uitke
ring van 2 pet. over 1955 onder be
paalde voorwaarden, afgewezen.
Met algemene stemmen werd be
sloten de actie voort te zetten.
De voorstellen van de onderne- j
mers zijn zo ingekleed, dat de werk
gevers „pogen de stakers te dwingen
op het vlak van de tariefsverhoging",
aldus werd) door de woordvoerder
van de stakers meegedeeld. „De loon-
chauffeurs zien geen oplossing in
tariefsvertioging".
Met ingang van 1 jan. 1957 worden
de volgende bijzondere postzegels bui
ten gebruik gesteld en voor de fran
kering waardeloos:
a. De zomerpostzegels, uitgifte
1965, frankeerwaarde 2, 5, 7, 10 en 25
cent.
b. De in 1956 uitgegeven bevrij
dingspostzegels, frankeerwaarde 10 ct.
c. De in b&55 uitgegeven bijzon
dere postzegels met toeslag t.b.v. de
Nederlandse vereniging tot steun aan
het „Koningin Wilhelminafonds"
voor de kankerbestrijding, frankeer-
waarden 2, 5, 7, 10 en 25 cent.
d. De weldadigheidspostzegels
(„kinderpostzegels"), uitgifte 1955,
frankeerwaarden 2, 5, 7, 10 en 25 cent.
Gesol met mensen
Er zijn fabrieken in ons land,
waar het percentage mannelijke
werknemers, dat per jaar vervangen
moet worden, meer dan 100 procent
bedraagt, het percentage vrouwelij
ke werknemers zelfs meer dan 130
procent. Vcor kantoren is de situatie
wat gunstiger, doch ook daar bestaan
records van meer dan 40 procent
voor mannen en bijna 75 procent
voor vrouwen. Deze percentages zijn
bekend geworden door een enquête,
die het Nederlands Instituut voor
Efficiency (Nive) bij het Nederland
se bedrijfsleven heeft ingesteld.
Aan de oorzaken en "bestrijding
van personeelsverloop was de bij
eenkomst, waarmee de Zuidholland
se afdeling van het Nive-avond in
Den Haag haar seizoen opende, ge
wijd. Dr. D. Horringa, bedryfssocio-
loog te Den Haag, zette uiteen, dat
het tegengaan van het personeels
verloop zeker niet in de eerste plaats
een kwestie is van het uitbetalen
van hoge lonen. Belangrijker is de
sfeer in het bedrijf.
Analyse van het personeelsver
loop is noodzakelijk om te weten,
welke specifieke maatregelen er ge
nomen dienen te worden. Ontstaat
bijvoorbeeld veel verloop door ont
slag wegens ongeschiktheid, dan ha
pert er iets aan de selectie van het
personeel. Wanneer blijkt, dat veel
personeel na zeer korte tijd weer
ontslag neemt, dan kan dit zijn oor
zaak hebben in een gebrekkige in
troductie in het bedrijf, die derhal
ve verbetering behoeft. Als daaren
tegen ook het personeel met veel
dienstjaren in een bepaalde afdeling
ontslag dreigt te nemen, dan is het
nuttig eens aandacht te besteden
aan de leiding van die afdeling.
Een warmvoelende chef, die niet
te zeer in eigen problemen is gevan
gen, kan een sterke binding met het
bedrijf tot stand brengen. Maar zeker
even belangrijk voor de binding aan
het bedrijf is volgens dr Horringa
de binding van de mensen aan el
kaar. Dit geldt in het bijzonder voor
de ongeschoolde beroepen, waar men
zich slechts in beperkte mate kan
uitleven in het werk zelf. Het bewust
vormen van homogene, stabiele
werkgroepen onder va^te leiding is
een belangrijke stap meer naar ple
zier in het werk, minder verloop en
betere produktiviteit.
Uit een onlangs door het Nive in
gesteld onderzoek is echter, volgens
spr. gebleken, dat in sommige be
drijven op schrikbarende wijze met
de mensen gesold en geschoven
wordt. Door al te vele interne over
plaatsingen ontstaat een gevoel van
vereenzaming en volkomen onbe
langrijkheid bij de mensen, dat bij
de geringste aanleiding tot vertrek
leidt.
Bij de discussie naar aanleiding
van het betoog van dr Horringa werd
ook nog gesproken over het belang
van de medewerking van de ver
koopafdeling. Een wilde verkooppo-
litiek leidt dikwijls tot een wild pro-
duktieschema, waardoor voortdurend
werkgroepen door elkaar moeten
worden gegooid. Het is in bepaalde
gevallen nodig de verkoopafdeling te
overtuigen, dat personeelsbinding in
het huidige tijdsbestek minstens zo
belangrijk is als klantenbinding. De
klant moge dan koning zijn, de
werknemer is in vele gevallen toch
minstens kroonprins, aldus dr Hor
ringa.
BENOEMING LID VAN
PROVINCIALE STATEN.
De voorzitter van het centraal stem
bureau ter verkiezing van de leden
der provinciale staten van Zuid-Hol
land heeft in de vacature, die is ont
staan door het vertrek van mr. J. J.
Oyevaar te Leidschendam, benoemd
mevrouw P. H. SmitsWitvliet te
Oegsigeest, lid van de Volkspartij
voor Vrijheid en Democratie.
Tijdens afwezigheid van de bewo
ners is een inbraak gepleegd in het
huis van de fam. R. aan de Oot-
marsumstraat te Almelo. De dader
heeft aan de achterzijde van het pand
een ruitje vernield, waarna hij er in
slaagde de woning binnen te komen.
Verscheidene artikelen, waaronder
enige juwelen, gouden .horloges
een bromfiets werden ontvreemd.
gistermiddag door middel van de te
lefoonverbinding over die kabel hield,
waren de eerste, naar men aanneemt^
die op deze wijze in de wereld zyn
voorgekomen.
Nadat de heer Aler de persconfe
rentie was begonnen met het voorla
zen van een korte toespraak, gaf hij
daarna in de eerste conferentie ant
woord op vragen die hem werden
gesteld door journalisten aan de an
dere zijde van de Oceaan.
In zijn toespraak zeide de presi
dent-direkteur. der KLiM o.m.:
Naar mijn mening Is het waar
schijnlijk dat de luchtvaartonderhan-
delingen tussen Nederland en de Ver
enigde Staten over de aanvraag van
de KLM voor het onderhouden van de
lijnen AmsterdamMontreali.os
Angeles en AmsterdamNiew York
Houston zullen worden hervat,
wanneer de verkiezingscampagne in
de V.S. achter de rug is en Neder
land een nieuw kabinet heeft.
Geen georganiseerd verzet?
De heer Aler zeide, dat zover hem
bekend is nog geen beslissing is ge
nomen over de datun>, waarop ac
besprekingen zullen worden hervat.
Hij had echter het volste vertrou
wen, dat die besprekingen een gun
st-ge uitslag zullen neb een, wanneer
wordt nagegaan hoe de stukken lig
gen.
Op een desbetreffende vraag, las de
heer Aler de passage voor uit de
Troonrede, waarin H M. de Konin
gin de hoop heeft uitgesproken dai
bij de voortzetting van de bespre
kin gen meer dan tot dusverre met
redelijke aanspraken van de Neder
landse luchtvaart rekenmg zal wor
den gehouden.
De KLM zal noch dc internationale
organisatie van luchtvaanmaatschap
pijen, de LATA, noca de internatiooa
le organisatie van .•egeringsalgcvaar-
digden van rijksluchtvaartdiensten,
de ICAO, inschakelen wanneer de on
derhandelingen toch zouoen misluk
ken.
De KLM kan de hulp van die or
ganisaties voor het eventueel voeren
van georganiseerd verzet niet inroe
pen en al zou ze het kannen dan deed
ze het niet.
De KLM is ook niet van plan met
andere Europese luchtvaartmaat
schappijen in die rienting stappen te
ondernemen.
Handelsbetrekkingen
De luchtvaartmaatschappijen in de
Verenigde Staten nomen zeventig
procent van het wereld luchtverkeer
voor haar rekening. De directies van
sommige dier maatschappijen zyn,
uit vrees voor een vrije concurrentie,
tegen het toestaan van landingsrech
ten aan de KLiM. Ik weet echter, dat
er ook directies zijn, die voorstanders
zijn van het toekennen van die rech
ten. Zij redeneren dat de lijnen die
de KLM zou krijgen ook nieuw ver
voer schept voor Amerikaanse maat
schappijen, aldus de heer Aler. De
KLM heeft voor 2.6 procent aandeel
in het Wereldluchtverkeer.
De heer Aler heeft er verder de
aandacht op gevestigd, dat vijf en
dertig procent van de handel van
Houston betrekking heeft op Europa
en niet minder dan twintig procent
van dat percentage wordt gevormd
door handel met Nederland. Neder
land staat, wat de handel van Hous
ton met het buitenland betreft, op de
eerste plaats.
In de aan de persconferentie voor-
„Wat heeft technische vooruitgang
voor betekenis voor het luchtverkeer
ineer de internationale lucht-deu-
ren zonder reden gesloten worden ge
houden of alleen maar op een kiertje
worden gezet met een hoop geduw
en geschuif? Unilaterale beperking
van het burgerluchtverkeer is in het
bijzonder uit den boze in de NAVO-
gemeenschap en daarom moet de poli
tiek van gelijke behandeling, zonder
te letten op grootte, godsdienst of
kleur, zo spoedig mogelijk worden
aanvaard door alle luchtvarende na
ties die het aangaat. Ook in Amerika,
dat een voorbeeld is niet alleen op
technisch maar ook op economisch
gebied, moet er een grotere neiging
naar dit ideaal zijn."
minste drie procent op zyn werkelyk
verdiende bruto weekloon of -salaris
(met inbegrip van etxra beloningen
ontvangt
Gebondenheid.
Door de verhoging der contractuele
minimum uurlonen en salarissen
wordt de mogelijkheid tot het ver
strekken van bovenminimaal loon
vergroot, aldus de circulaire, die be
sluit met „in verband met de on
rust, die hier en daar tot uitdrukking
is gekomen wijzen de werknemers-
en werkgeversorganisaties er uit
drukkelijk op, dat niet alleen de orga
nisaties, doch ook hun leden gehou
den zijn de bepalingen der CAO.'s
na te leven en dat elke inbreuk daar-
moet worden afgekeurd".
74e
Houtrust van da
Den Haag Dameskroniek
Bewonder het enige huls «er wereld,
geheel van plastic, met talrijke
ideeën, ook voor U en U suit
erover meepraten
28 september t/m 9 oktober
Geopend: 13-17 en 19-23 uur
(zondags gesloten)
Morgenmiddag 1.30 uur officiële opening
door Loco-Burgemeester
C H. P. W. van den Oever
Advertentie)
tram dacht daar anders over en in
volle vaart reed de adjunct-hoofdin
specteur tegen enkele auto's die voor
stoplicht geduldig op de groene
glans aan het wachten waren; beide
voertuigen werden ernstig beschadigd
en de tram door de politie in besiag
genomen.
3 Scheepstypen
tezamen op zee
Grote studiemogelijkheid
Goede samenwerking tussen de vis
serij-inspectie, het loodswezen en de
Vereniging hospitaalkerkschip ,J0c
Hoop" enerzijds, en de Kon. Marine
met de Technische Hoogcschool te
Delft anderzijds, heeft het mogelijk
gemaakt, dat het visserij-onderzoe
kingsvaartuig „Willem Beukelsz.", de
loodsboot „Deneb" en het hospitaal
kerkschip „De Hoop" tezamen op een
gebied in de Noordzee een dag zullen
doorbrengen, tijdens welke de Ma
rine en T.H. hun gedragingen aan een
uitgebreide studie zullen onderwer
pen.
Doordat men er in geslaagd is deze
drie verschillende schoepstype teza
men op zee te brengen, zal men de
afwijkingen goed kunnen waarne
men en men .verwacht heel wat gege
vens te verkrijgen, die nodig zyn
Tramremmen weigerden
Hoofdinspecteur
zou even testen
Tramremmen weigerden!
Dinsdagmiddag weigerden de rem
men van een Amsterdamse tramwa
gen weer eens met het gevolg, dat
een bestelwagentje het trottoir op
geduwd werd en daar een 47-jarige
dame aanreed, die met inwendige
kneuzingen naar het ziekenhuis ge
bracht moest worden.
Kort na het ongeval was een ad
junct-hoofdinspecteur van de tram
ter plaatse en deze zou de remproef voor de scheepsmodel-onderzoekin-
wel even nemen. „Pas op, we gaan gen, welke sinds enige tyd gedaan
remmen!", waarschuwde hy, maar de worden.
Begroting van onderwijs
Veel te weinig
leerkrachten
Voor 1957 is op de begroting van
0„ K. en W. 150.000.000 uitgetrok
ken voor scholenbouw, eéh aanzien
lijk groter bedrag dan vorige jaren.
Hierdoor zal het o.a. mogelijk zyn
de bouw van scholen voor nijver
heids-, voorbereidend hoger- en mid
delbaar onderwijs, waaraan grote
behoefte bestaat, te bevorderen.
In veel opzichten zal echter nog
beperking nogdig zijn en realisering
van veel plannen zal voorlopig nog
onmogelijk blyven. Met name de
bouw van gymnastieklokalen en
kleuterscholen zal slechts in beperk
te mate kunnen plaatsvinden, aldus
minister Cals in zijn toelichting.
De minister betreurt deze beper
king doch acht haar onvermijdelijk
in verband met de bestrijding van de
woningnood en noodzaak de indu
strialisatie zoveel mogelijk te be
vorderen. Onderzocht wordt in hoe-
verre^door toepassing van systeem-
bouv(fop het te verbruiken bouwvo
lume'bespaard kan worden.
Op de begroting zijn 39 nieuwe
scholen (of afdelingen daarvan) voor
voorbereidend, hoger of middelbaar
onderwijs opgenomen. In de bouw
van 86 nieuwe nijverheidsscholen
wordt voorzien.
De voorziening in de behoefte aan
onderwijzers en leraren blijft grote
zorg baren. Wat het U.L.O. betreft,
verwacht de minister dat de in 1956
tot stand gekomen verbetering der
salarissen van de onderwijzers bij
deze onderwijstak zal bijdragen tot
afgaande toespraak heeft de heer I vermindering van het nijpende te-
Aler o.a. nog opgemeritt: 1 kort
Zesjarige H.B.S.
De minister voorziet dat het gro
tere aantal leraren dat nodig zal zijn
voor een eventuele invoering van de
hogere burgerschool met zesjarige
cursus niet op korte termijn beschik
baar zal zijn. Over een ten departe-
mente opgesteld wetsontwerp daar
toe is van verschillende instanties
advies ontvangen.
Een voorontwerp van wet tot wij
ziging van de subsidiëring van ge
meentelijke scholen voor V.H.M.O. is
ten departemente voltooid.
Kweekscholen.
In de naaste toekomst kan het ko
ninklijk besluit tegemoet worden ge
zien waarbij de bezoldigingsregeling
voor de kweekschool leraren wordt
gewijzigd. Ook in 1957 zal de bouw
en uitbreiding van kweekscholen met
kracht worden voortgezet.
Wat het middelbare nijverheidson
derwijs betreft kan op zeer korte ter
mijn de wijziging van de salarisrege
ling voor de leraren bij deze tak van
onderwijs tegemoet worden gezien.
Wat het hoger onderwijs betreft,
de minister verwacht dat het aantal
studenten in 1970 ongeveer verdub
beld zal zijn. Met de noodzakelijke
uitbreiding van de terreinen, gebou
wen en andere materiëlen voorzie
ningen is volgens globale becijferin
gen anderhalf tot twee miljard gul
den gemoeid.
Kernreactoren.
Minister Cals heeft rekening ge
houden met de mogelijkheid, dat aan
de rijksuniversiteit te Utrecht een
buitengewoon hoogleraar zal worden
benoemd in de wetenschap der kern
reactors met het oog op de wense
lijkheid van opleiding van kernfysici.