S)e CddóeSoii/fcci/ftt
MEVR. BOUMAN beeft
INDONESIË VERLATEN
Nieuwe Suez-kanaal-organisatie
zal CASCU heten
VANDAAG WORDT EINDE
CONFERENTIE VERWACHT
BEWAREN DER EENHEID STAAT
OP DE VOORGROND
WEER drie Cyprioten
terechtgesteld
Andere volkeren hebben behoefte
aan andere liturgie
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1956
47ste JAARGANG
No. 13913
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w., f2.35 p. mnd., 17.— p. kwart. Franco p.p.f 7.40 - Advertenties: 17 ct.p.m.m. Telefoontjes 1.50
De tweede conferentie over het Suezkanaal in Londen heeft zich don
derdag plotseling in een waas van geheimzinnigheid gehuld door het besluit,
dat geenpnededelingen aan de pers zullen worden gedaan over een „wor-
king-paper" „de grondwet" van de te vormen organisatie van gebruikers
van het Suezkanaal. Dit document heeft donderdag als grondslag gediend
voor zeer gedetailleerde besprekingen, die werden onderbroken voor een
bijeenkomst van de deskundigen der achttien delegaties. Naar in Neder
landse delegatiekringen werd verzekerd, moet het besluit van de conferentie
om althans in dit stadium geen bekendheid te geven aan de inhoud van
het document, niet worden gezien als een aanduiding, dat er grote en
nieuwe moeilijkheden zouden zijn gerezen. Het debat van gisteren heeft
integendeel bepaald geen dramatische wending genomen en de sfeer werd
zelfs omschreven als „opgewekt", waarbij verscheidene keren opmerkingen
van delegatieleden tot grote vrolijkheid leidden.
VóóR ALLES: EENHEID.
De aanleiding tot geheimhouding
iets zeer ongebruikelijks op de tot
dusverre gehouden vergaderingen
over het vraagstuk van het Suezka
naal, waar de woordvoerders van de
delegaties der grote mogendheden on
middellijk na afloop een bijna woor
delijk verslag uitbrengen aan de tal
rijke journalisten moet worden
gezien als gevolg van het streven om
zoveel mogelijk de eenheid tussen de
achttien landen te bewaren.
Daar het duidelijk is, dat het bewa
ren van de eenheid op deze confe
rentie een kwestie van de eerste orde
wordt geacht door de Westelijke mo
gendheden, kan worden verwacht,
dat er bereidheid zal zijn in belang
rijke mate aan de bij bepaalde dele
gaties bestaande bezwaren tegemoet
te komen. Door publikatie van het
document en de gemaakte opmerkin
gen tijdens de vergaderingen van
donderdag zou zo schijnt de achter
grond van het besluit tot geheimhou1
Vervanging van
Suez-kanaal?
In Washington wordt vernomen,
dat hoge Amerikaanse functionaris
sen vastbesloten zijn middelen te
vinden om het Suezkanaal blijvend
te vervangen, bijv. door nieuwe olie
pijpleidingen of grote, snelle tank
schepen, die olie uit het Midden-
Oosten kunnen halen zonder gebruik
te maken van het Suezkanaal.
Volgens deze functionarissen is
het Westen teveel afhankelijk van
het kanaal; vooral sedert de evacua
tie van de Britten uit de kanaalzone
is dit een kwestie, die de aandacht
verdient.
De Amerikaanse regering zou be
reid zijn plannen voor vervanging
van het Suezkanaal financieel aan te
moedigen, zulks op grond van vei
ligheidsoverwegingen.
ding te zijn het bereiken van een
eenstemmig besluit aanzienlijk wor
den bemoeilijkt.
Wat donderdag wel bekend is ge
worden, is dat de naam van de orga
nisatie zal zijn „Cooperative Associa
tion of the Suezcanal Useus", afge
kort CASCU.
Conferentiekringen hebben meege
deeld, dat zij het einde van de bespre
kingen vandaag (vrijdag) verwach
ten.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Dulles tenminste is
van plan vrijdagavond uit Londen
naar Washington te vertrekken, aldus
heeft een woordvoerder van de Ame-
kaanse ambassade te Londen donder
dagavond meegedeeld.
ZWAARTEPUNT VERLEGD.
De Zweedse minister Unden heeft
zijn tevredenheid uitgesproken over
het feit, dat het plan voor een ge
bruikersvereniging aanzienlijk gewij
zigd is sedert het de eerste maal ter
sprake kwam. Toen lag de nadruk op
het scheppen van een eerste vereiste
voor optreden tegen Egypte, zo zei
hij, doch nu is kennelijk het prakti
sche doel van organisatie op de voor
grond geplaatst.
Verwacht wordt, dat een. eventuele
weigering van president Nasser tot
samenwerking met de organisatie tot
gevolg zal hebben, dat de kwestie van
het Suezkanaal dadelijk bij de Veilig
heidsraad van de Verenigde Naties
aanhangig wordt gemaakt. Voordien
verwacht men niet, dat een schip van
één van de bij de organisatie aange
sloten landen zal trachten zich een
doorgang door het kanaal teverschaf-
fen.
Meer dan twaalf landen zullen zich
waarschijnlijk vandaag voor hét plan
uitspreken. Men verwacht, dat een
aantal andere landen zich later, ach
ter het plan zal stellen.
Proteststakingen
Drie ter dood veroordeelde Grieks-
Cypriotische opstandelingen zijn in de
vroege ochtenuren van vrijdag in de
gevangenis van Nicosia gehangen.
Een van hen schoot in maart van.
dit jaar op twee leden van de Britse
luchtmacht, de andere twee doodden
in mei van dit jaar een korporaal van
de Britse luchtmacht.
Toen de veroordeelden naar de gal
gen werden geleid begonnen de an
dere gevangenen een wild tumult.
Cyprische autoritèiten en een Britse
arts woonden de terechtstelling bij.
De doden zullen binnen de gevan
genismuren worden begraven. Met
deze terechtstellingen is het aantal
Griekse Cy.pioten dat sedert april
1955, toen de Eoka zijn activiteiten
begon, werd geëxecuteerd, gestegen
tot acht.
Don-derdag zijn in Linfassol vlug
schriften verspreid, waarin een sta
king van drie dagen en sluiting van
winkels en amusementslokalen naar
aanleiding van het ophangen van
„weer drie helden", wordt aangekon
digd.
Liturgisch Congres-Assisië
Op het internationala congres voor
pastorale liturgie in Assisië heeft de
apostolisch vicaris van Ruteng op Flo-
res, mgr. W. van Bekkum, S.V.D., een
rede gehouden over de liturgie en de
missie, welke om haar grote open
hartigheid met buitengewone waar
dering is begroet vooral door degenen
die de behoeften der Oosterse volke
ren kennen.
Mgr. Van Bekkum begon zijn rede
met de verklaring, dat de liturgie
vroeger ten gevolge van een gebrék
aan voldoende vorming zowel bij
priesters als bij léken als 'n luxe werd
beschouwd. Dit gebrek doet zich in
de Missielanden bijzonder voelen,
omdat de bekeerlingen daar uit een
wereld komen, die zeer op het reli
gieuze en op de cultusvroomheid is
ingesteld. Het is voor hen dan ook een
grote verarming als zij dit contact
tengevolge van hun opneming in de
katholieke kerk kwijtraken. Met tal
van voorbeelden toonde mgr. van
Bekkum aan, dat bij de volkeren van
Indonesië (hetgeen overigens ook
voor de andere heidense volkeren
geldt), vele godsdienstige vormen le
ven. De romeinse ritus past daar niet
bij onder meer, omdat hij niet over
eenstemt met de cultuur en het kli
maat. Wat heeft het b.v. voor zin de
Kruisdagen te houden op een. tijdstip,
dat de oogst al lang binnen is, aldus
mgr. van Bekkum.
Tot de mogelijkheden, die zich voor
doen, behoren gezamenlijke gebeden
van de priesters en het volk bij aller
lei gebeurtenissen. Maar dan moeten
deze natuurlijk in de volkstaal ge
schieden. Bij de Oosterse volkeren
zijn de offergezangen volkomen na
tuurlijk en daarom is het gewenst,
dat soortgelijke gezangen in onze li
turgie ook in de eigen taal geschie
den. En dan nog op voorwaarde, dat
ook de kaarsen, behoren van eigen
bodem te zijn. Vele wensen leven on
der de missionarissen, aldus mgr. van
Bekkum, het gaat hier om het wezen
van het christendom en niet om bij
komstigheden. Zo moet het wezen
lijke van het christendom aangepast
worden. Reeds schonk de Paus vele
faciliteiten voor het gebruik van de
Mgr. Van Bekkum drong voorts aan
'op de wederinvoering van het diaco
naat, in het bijzonder voor catechis
ten in die parochie, waar geen pries
ter gevestigd is.
Mgr. Van Békkums rede werd her
haaldelijk door applaus onderbroken
en hij ontving het ongetwijfeld lang
ste applaus van alle sprekers, die tot
nu toe het* woord hebben gevoerd.
Na afloop gingen de 65 Nederlanders
naar hem toe en betuigden hem nog
eens hun speciale hulde.
Hoewel geen discussies toegestaan
brengen vele landen toch hun speci
fieke wensen naar voren. Veel in
stemming betuigde het congres met
het rapport van de Amerikaanse
bisschoppen, dat gisteren in gedruk-
tevorm aan alle congressisten uitge
reikt, is. Ook van Nederlandse zijde
stemt men met de meeste punten
harte in. Het Nederlands liturgisch
centrum heeft echter ook zijn bevin
dingen op schrift gesteld en zijn wen
sen voor de toekomst daarin uitge
drukt.
Vandaag zal het congres bij monde
van mgr. B. J. Alfrink van het Neder
landse rapport kennis nemen.
Onder de aanwezigen bevindt zich
een 15 man sterke delegatie uit Oost-
Duitsland, onder wie mgr. Spuelbedk
van Meissen, en mgr. Rintelen, wij
bisschop van Paderbon. Zij kregen
echter geen deviezen mee.
0 Zaterdag zijn de congressisten in
deze gezangen producten zijn van I Rome, waar zij door de Paus .in de
eigen bodem. Ook de offergaven, I avond ontvangen en toegesproken
waaronder wijn, brood en water en 1 zullen worden.
Donderdag waren de winkels in Ni
cosia, Limassol, Kyrenia en de dor
pen van het eiland reeds gesloten.
Café's en amussementslokalen sloten
eveneens vrijwillig. Enkele duizenden
Cyprische abreiders van militaire ba
ses hadden het werk neergelegd.
Franse drang achter
Euratom
De Paus over ruimtevaart
„Uw actie is gewettigd. Toen God
tot de mens zei: Verovert de aarde,
heeft Hij de pogingen van de mens
heid niet willen beperken tot onze
planeet, maar ze tot de gehele schep
ping willen uitbreiden".
Deze woorden heeft Paus Pius XII
te Castel Gandolfo gericht tot de deel
nemers van het zevende congres voor
ruimtevaart, dat op het ogenblik te
Rome wordt gehouden. Onder de
deelnemers bevond zich de Rus Se-
dof, afgevaardigde yan de Sowjet-
russische academie van wetenschap
pen.
De Paus vroeg de aanwezige geleer
den zich tot God te keren bij hun
voorbereidingen tot deze beslissende
stap in de geschiedenis van de mense
lijke beschaving.
De broodoorlog
in Frankrijk
De Parijse bakkers hebben op een
massale vergadering er in toegestemd,
hun actie wat te matigen, maar zij
heben nog niet besloten tot beëin
diging van de staking. Zij kwamen
overeen in de onderscheidene Parijse
districten een minimum aantal bro
den te bakken, opdat de bevolking
niet geheel en al zonder brood komt
te zitten.
Een der vergaderden waarschuwde,
dat er relletjes zouden kunnen ont
staan, wanneer er in het geheel geen
brood meer te krijgen zou zijn. De
Franse minister van financiën Paul
Ramgdier heeft de stakers doen we
ten, dat hij niet in onderhandeling
zal treden voordat alle bakkerijen in
geheel Frankrijk weer gewoon wer
ken.
Bakkers van het Franse leger heb
ben de geheel nacht gisteren doorge
werkt om ziekenhuizen en apenbare
instellingen van brood te voorzien.
Tegen de middag hadden meer dan
800 bakkers de aanzegging gekregen
dat hun winkel in beslag genomen
was. Toen was er echter nog geen
Vanmorgen per KLMl
uit Djakarta
Mevrouw Mieke Bouman, de verde
digster in de zaak-Schmidt, is heden
morgen om half zeven plaatselijke
tijd op het vliegveld Kemajoran bij
Djakarta aan boord van het KLM-
lijntoestel met bestemming Amster
dam gegaan.
De betrokken autoriteiten hadden
haar vertrek geheim gehouden.
Slechts enkele Nederlandse ambas
sade-functionarissen deden haar uit
geleid. Een aantal rechercheurs hield
een oogje in het zeil.
Haar vertrek volgde vier dagen na
het incident in het Djakartaanse ge
rechtsgebouw waar een woedende me
nigte haar trachtte te grijpen. De In
donesische autoriteiten hadden voor
zorgsmaatregelen getroffen om een
vlot vertrek te verzekeren.
Mevrouw Bouman zei thans te ver-
Samenwerking in
het Poolgebied
De Amerikaanse regering heeft de
Sowjet-Unie laten weten, dat zij be
reid is te onderhandelen over het
sluiten van een overeenkomst inzake
„wederzijdse luchtverkenning" door
de Verenigde Staten en de Sowjet-
Unie van de Noordelijke IJszee in
het voorjaar en de herfst van het vol
gende jaar.
De V. S. hebben de Sowjet-Unie
van deze bereidheid woensdag op de
hoogte gesteld in een nota aan de
Russische ambassade in Washington,
aldus heeft het Amerikaanse ministe
trekken, omdat zij toch niets meer
voor haar cliënt kon doen, behalve de
uitspraak van de rechter af te wach
ten, en ook omdat „het nu wel duide
lijk is dat mijn veiligheid niet langer
gegarandeerd wordt". Zij vertelde,
dat ze tot deze slotsom was gekomen,
nadat de autoriteiten haar hadden
aangeraden haar toevlucht te zoeken
in de ambassade. „Ik besefte dat als
ik nog langer zou blijven ik slechts de
politie en autoriteiten tot last zou
zijn".
Schmidt ongebroken.
Mevrouw Bouman heeft donder
dagochtend nog een bezoek gebracht
aan Schmidt, die in de Tjipinangge-
vangenis vertoeft. Zij zei, dat Schmidt
zich kennelijk zorgen maakte over
haar veiligheid, nadat hij vernomen
had hoe zij in het gerechtsgebouw
was aangevallen. Zij heeft de hele
ochtend met Schmidt gepraat. On
danks de drie jaar, die hij reeds in
gevangenschap heeft doorgebracht, is
zijn geest ongebroken, zo verklaarde
zij.
Op de vraag van de A.N.P.-corres-
pondent, vaar zij het meest naar ver*
langt in Nederland, antwoordde me
vrouw Bouman: „Lang en rustig sla
pen".
Mevrouw Bouman deelde aan de
correspondent van het A.N.P. nog
mee, dat zij sedert maandag j.l. heeft
gewoond in de ambtswoning van de
laatste Nederlandse Hoge Commissa
ris, graaf van Bylandt op het voor
malige Koningsplein. Haar eigen wo
ning werd door de politie bewaakt
ter voorkoming van verdere demon
straties.
brood, omdat de meeste bakkers rie van buitenlandse zaken bekend
nachts hun ovens hadden laten uit
gaan.
De autoriteiten kunnen in gevor
derde winkels politiemannen of amb
tenaren aanstellen om de zaak te lei
den.
De woelingen in Algerië
De Franse premier, Mollet, heeft
verklaard, dat de Franse regering -
gaarne een spoedige totstandkoming" ™r ~i,^n
In een Franse zuiveringsactie, die
van een atoomenergiegemeenschap
van de zes landen der Europese ge
meenschap voor Kolen en Staal zou
zien.
Hij drong er op aan zo spoedig mo
gelijk, eventueel nog voor het einde
van dit jaar, een Euratom verdrag te
sluiten. Naar hij zeide, dient West-
Europa onafhankelijker van de rest
van de wereld te worden voor wat
zijn energievoorziening betreft. „De
Suezkanaalcrisis heeft ons er zojuist
op ruime wijze aan herinnerd, hoe
noodzakelijk deze onafhankelijkheid
is".
Mollet verklaarde dit tegenover de
leden van het actiecomité voor de
Verenigde Staten van Europa, die te
Parijs onder leidjng van de voorzitter
Jean Monnet, bijeen zijn geweest.
PRINSES MARGARET NAAR
OOST-AFRIKA.
Prinses Margaret van Engeland is
vrijdagochtend met een vliegtuig van
de Boac uit Londen vertrokken voor
een reis van vijf weken door Oost-
Afrika.
rondom Menerville, op een vijftig
kilometer afstand ten oosten van Al
giers, ongeveer honderd opstandelin
gen buiten gevecht gesteld. Donder
dag zijn in totaal 35 opstandelingen
en vijf Fransen gedood.
Zes-en-dertig personen zijn in de
Algerijnse steden Oran en Orleans-
ville aangehouden en beschuldigd
van een communistische samenzwe
ring tegen de staat aldus is donder
dagavond in gewoonlijk welingelichte
kringen te Algiers vernomen.
Onder de gearresteerden bevinden
zich zeventien mannen en zeven
vrouwen van Europese afkomst.
De diensttijd in Duitsland
Ook de Westduitse Christen-demo
cratische regeringspartij van bonds
kanselier dr. Adenauer, schijnt thans
voor een verplichte diensttijd van
twaalf maanden in plaats van acht
tien maanden te zijn, aldus is donder
dagavond uit Bonn gemeld.
gemaakt.
Volgens de beoogde overeenkomst
zouden Russische vliegtuigen van
Moermansk over het gehele Noord
poolgebied naar Nome op Alaska mo
gen vliegen en Amerikaanse vliegtui
gen in omgekeerde richting. Deze
vluchten zouden, zo verluidt uit be
voegde bron, dienen om belangrijke
gegevens te verzamelen over de be
wegingen van het pakijs.
ZOJUIST ONTVANGEN:
EEN PRACHT COLLECTIE
TEDDY
MANTELTJES
wit, bleu en beige
v.a. 16.25
NATUURLIJK BIJ....
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
Midzabonnen voor onze cliënten.
REISWIEGJES TE HUUR.
De Kabinetsformatie
H.M. de Koningin heeft gistermid
dag op paleis Soestdijk ontvangen mr.
J. A. W. Burger.
De Koningin heeft hedenmorgen op
Paleis Soestdijk prof. mr. C. W. van
der Pot ontvangen.
Prof. mr. dr. C. W. van der Pot,
van wiens hand o.m. is verschenen
het „Handboek van het Nederlandsch
Staatsrecht", is van 1921 tot 1950
hoogleraar aan de universiteit te
Groningen geweest.
Wij vernemen, dat het onderhoud,
dat H.M. met de oud-hoogleraar
heeft gehad gezien moet worden in
hetzelfde vlak als de besprekingen,
welke de koningin 1.1. maandag heeft
gehad met prof. Beel, prof. Donner,
prof. Kranenburg en prof. Oud.
Deze hadden eveneens tot doel het
inwinnen van staatsrechtelijke advie
zen.
Jtx JCaitenftavat aaavzittev. aan de Scaeede Jiamet
Dit blad bestaat uit 12 pagina's
weer
(Geldig van vrijdagavond
zaterdagavond. Opgemaakt
11,15 uur).
VRIJ WARM.
Overwegend droog weer met
veranderlijke bewolking en in
de nacht en ochtend hier
daar mist. Weinig verandering
temperatuur. Aanvankelijk
zwakke, later matige wind uit
zuidelijke richtingen.
Foo^w" «-erst» nden
24 Sept. 5.30 v.m.; 5.50 n.m.
Het weer in Europa
De weerrapiporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
In de donderdagmiddag gehouden eerste vergadering van de Tweede Kamer na Prinsjesdag is het koninklijk
besluit voorgelezen, waarbij mr. Li G. Kortenhorst voor het tijdvak der tegenwoordige zitting opnieuw wordt
benoemd tot voorzitter. De heer Kortenhorst heeft in een rede o.m. verklaard dit voorzitterschap te aanvaar
den. Deze foto werd gemaakt tijdens de rede van mr. Kortenhorst. Rechts op deze opname v.l.n.r.: ir. W.
Koops, commies-griffier derde klas, mr. A. C. de Ruiter, commies-griffier eerste klas, mr. Kortenhorst, mr.
A. F. Schepel, griffier en mr. G. M. A. M. Huigen, commies-griffier tweede klas.
STOCKHOLM
zwaar bew.
17 C.
OSLO
mist
16
KOPENHAGEN
zwaar bew.
16
ABERDEEN
zwaar bew.
17
LONDEN
geheel bew.
22
AMSTERDAM
mist
22
LUXEMBURG
licht bew.
21
PARIJS
nevel
25
BORDEAUX
mist
25
GRENOBLE
nevel
25
NICE
zwaar bew.
24
BERLIJN
nevel
19
FRANKFORT
nevel
20
MUNCHEN
mist
21
ZURICH
mist
23
GENEVE
nevel
24
LOCARNO
geheel bew.
21
WENEN
nevel
22
INNSBRUCK
mist
24
ROME
nevel
26
AJAOCIO
half bew.
25
MALLORCA
zwaar bew.
27
Korreltje
Ootmoed leidt naar de hemel.