DE SUEZ-KANAALLOQDSEN LEGDEN
HUN WERK NEER
De laatste geloodste konvooien
voeren door het Suez-kanaal
PROF. DE GAAY FORTMANN
GEEFT OPDRACHT TERUG
Vrees voor oorlogshandelingen afgenomen
SUEZ-CRISIS beïnvloedt
Engelands economie
Zal Amerika moeien
Nu poging tot vorming
kabinet zonder K.V.P.-A*R.?
Ten u£aat wacht op heuet
ZATERDAG 15 SEPTEMBER 1956
47ste JAARGANG No. 13908
Directeur: C. M. v HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.55 p. w-, f2.35 p. mnd., f7.— p.kwart. Franco p.p.f7.40 Advertenties: 17ct.p.man. Telefoontjes f 1.50
De laatste konvooien, bestuurd door d^,loodsen van de oude kanaalmaat
schappij, zjjn gisteren door het Suezkanaal gevaren. Tot het laatste konvooi
dat in Port Said aankwam, behoorde de Nederlandse tankboot Vasum.
De 400 buitenlandse loodsen, ingenieurs en technici die liever heengaan
dan voor de nieuwe Egyptische maatschappij te werken, hebben te midder
nacht het werk neergelegd. Vannacht zouden uit Port Said en Suez de
eerste schepen vertrekken die uitsluitend door Egyptenaren geloodst wor
den. De Egyptische maatschappij heeft haar personeel gevraagd dubbele
diensten te verrichten om het kanaal normaal open te houden.
Met spanning ziet men het tijdstip tegemoet waarop het eerste schip
van de nieuwe westelijke gebruikersorganisatie zich met een eigen loods
bij het kanaal zal melden. Nasser moet dan kiezen of hij het schip zal
doorlaten of tegenhouden.
Wil Nasser toch de lino uitschakelen?
GEEN GEWELD.
De vrees voor een oorlog is overi
gens verminderd door de jongste ver
klaring van Eden, dat Engeland geen
geweld zal gebruiken zonder zich
eerst tot de Veiligheidsraad te wen
den, tenzij een noodtoestand ontstaat.
In een radiotoespraak heeft de
Franse minister van Buitenlandse
Zaken, Pineau, gisteravond duidelijk
laten doorscheraeren, dat ook Frank
rijk niet voornemens is, zich met^ wa
pengeweld een doorvaart door* het
Suezkanaal te banen indien Egypte
weigert, de nieuwe gebruikersorgani
satie te erkennen.
Desalniettemin heeft de Britse re
gering gisteren voor de derde maal
haar onderdanen in Egypte aangera
den dit land te verlaten.
Er bevindt zich nog een tweedui
zendtal Britten in Egypte. Over het
algemeen zijn het mannen, die daar
werken. Een 2.500 Engelse burgers,
merendeels leden van huisgezinnen
der nog achtergeblevenen, zijn reeds
vertrokken.
Het vrijdag gegeven advies tot ver
trek werd als krachtiger beschouwd
dan de vorige raadgevingen, daar het
ook tot de werkers was gericht.
Woensdag conferentie.
De Amerikaanse minister Dulles
wordt begin volgende week in Lon
den verwacht om een conferentie van
kanaalgebruikers voor te bereiden.
Deze conferentie zal, naar verluidt,
woensdag a.s. beginnen.
VER. NATIES INSCHAKELEN?
Radio-Cairo heeft gisteren bekend
gemaakt, dat president Nasser van
daag (zaterdag 15 september) een be
langrijke rede zou uitspreken bij de
uitreiking van brevetten aan nieuwe
piloten van de Egyptische lucht
macht. Alle Arabische diplomaten en
alle journalisten in Cairo zijn voor
deze plechtigheid uitgenodigd.
Volgens gezaghebbende Indiase
bronnen zou Egypte zich beraden over
bet eventueel voorleggen van bepaal
de kanten van de Suezkanaalkwestic
aan de Verenigde Naties. Cairo zou
hierover met Nieuw Delhi overleg
hebben gepleegd.
Na zijn kritiek op de laatste stap
van Engeland ten aanzien van de
kwestie riep premier Nehroe van In
dia gisteren de diplomatieke verte
genwoordigers van Ceylon, Indonesië,
Birma en Pakistan voor vandaag bij
een om met hen te spreken over het
driemogendhedenplari voor een ge
bruikersvereniging.
Rood blok achter Nasser.
De premier van Oost-Duitsland,
Otto Grotewohl, heeft gisteren een de
legatie van Egyptische journalisten
ontvangen en hun meegedeeld, dat het
communistische blok elke mogelijke
oorlog over het Suezkanaal zal voor
komen. Grotewohl zei, dat het com
munistische blok stevig achter Egypte
staat.
Grondige redding
in voile zee
Het m.s. „Haarlem" van de Konink
lijke Nederlandse Stoombootmaat
schappij te Amsterdam heeft donder
dag in volle zee een vissersboot en de
bemanning daarvan gered.
De uit Kingston (Jamaica) afkom
stige vissersboot „Sabrina" een be
trekkelijk nieuw schip, dat het vorige
jaar gebouwd is, wei'd op 18.45 gra
den noorderbreedte en 83.15 graden
westerlengte hulpeloos aangetroffen.
De machine bleek onklaar te zijn ge
raakt.
De „Haarlem" nam niet alleen de
acht leden van de bemanning aan
boord maar plaatste met zijn laadgerei
ook de vissersb'iot op het voordek en
is thans onde-v/eg naar Kingston om-
de onverwachte lading af te leveren.
REPATRIëRING DER LOODSEN.
De vertrekkende loodsen en andere
niet-Egyptische personeelsleden heb
ben verklaard te betreuren dat er
een einde is gekomen aan hun loop
baan. Zij waren echter blij Egyptt
onder de huidige omstandigheden te
kunnen verlaten.
De Franse personeelsleden is vrij
dagavond medegedeeld, dat zij van
zondag aanstaande af per vliegtuig
zullen worden gerepatrieerd.
Het Egyptische beheersorgaan heeft
inmiddels bekend gemaakt, dat de
(Egyptische) loodsen voortaan ge
durende de hele vaart door het ka
naal aan boord van een schip zullen
blijven. Tot dusver was het gebrui
kelijk, dat de loodsen halverwege
werden afgelost. Op deze wijze hopen
de Egyptenaren met de helft van het
aantal loodsen te kunnen volstaan.
In kringen van scheepvaartdeskun
digen te Cairo is men echter van me
ning, dat de nieuwe maatregel slechts
voor korte tijd een oplossing voor de
moeilijkheden kan geven, aangezien
het voor de loodsen te vermoeiend
zal blijken te zijn om de veertien uur,
die de doorvaart duurt, achtereen him
inspannend werk te verrichten.
SOWJET-LOODSEN AANGEKOFEN
Een woordvoerder van de Sow jet
ambassade in Egypte heeft' meege
deeld, dat vijftien Sowjet-loodsen in
de nacht van vrijdag op zaterdag in
Cairo zijn aangekomen en thans op
weg zijn naar de Suezkanaalzóne.
van is, dat de regering zich bij haar
besluiten laat beïnvloeden door de
kosten van de crisis. In economische
kringen twijfelt men er echter niet
aan, of het vraagstuk van een bijzon
dere hulp van de Verenigde Staten
is op het ogenblik een van de dingen,
waar de Engelse regering zich ernstig
mee bezighoudt.
De kans bestaat, dat de Suezkanaal-
crisis tot fundamentele veranderingen
van de Engelse economie zal leiden,
welke er de Engelse regering toe zou
den kunnen brengen in november een
buitengewone begroting in te dienen.
Van dit gerucht maakt de „Financial
Times" melding. Naarmate de crisis
langer duurt loopt dit gerucht in
steeds sterkere mate in de city.
Van bevoegde zijde geeft men ech>
ter te kennen, dat er geen sprake van
is, dat men de kosten van de Suez-
kanaalcrisis vóór de herfst zal kun
nen kennen en dat elk bericht over
een buitengewone begroting dus voor
barig is. Dit belet niet, dat men in
economische kringen reeds de invloed
berekent, welke de crisis, indien zij
voortduurt, op de kosten van levens
onderhoud zal hebben en in het bij
zonder op de nationale begroting en
op de reserves, die reeds een lage
stand hebben bereikt. Zij belopen
thans 2.276 miljoen dollar, of 181 mil
joen dollar minder dan op het over
eenkomstige tijdstip van het vorige Wij staan dus voor het feit, dat er
jaar, toen het besluit genomen werd weer een nieuwe formateur of infor-
En dat is nu ANITA ECKBERG
Vrijdagavond laat kwam de beroemde en veelbesproken Zweedse film-
actrice Anita Eckberg met het vliegtuig uit Milaan op Schiphol aan. Zij was
in gezelschap van de filmster Antony Steel. Foto: Reeds direct na het uit
stappen ondervond de „ijsberg', zoals de blonde Zweedse wordt genoemd,
de gevaren, die het Nederlandse weer oplevert voor luchtige dameidioedjes,
bij een onverwachte windvlaag moest zij op het vliegveld gauw naar»
„dopje" grijpen.
Prof. De Gaay Fortman heeft het bijltje, waarmede hij een kabinet
probeerde te timmeren, er bij neergelegd, na 23 dagen van rusteloze arbeid.
De christelijk historischen hebben de laatste stoot aan deze mislukking
gegeven, nadat eerst de socialisten en de liberalen hem de voet hadden
dwarsgezet. Een minderheids-kabinet van uitsluitende katholieken en anti
revolutionairen zou hem ongetwijfeld boven zijn krachten zijn gegaan.
De olievoorziening
in West-Europa
Het Amerikaanse bureau voor de
defensiemobilisatie heeft vrijdag op
nieuw verklaard, dat de voorziening
van de Verenigde Staten met olie en
olieprodukten niet zal worden be
perkt, ook al zou de aanvoer door het
Suezkanaal komen stil te liggen.
De plannen van Amerika voorzien
in uitgebreide hulp van de Ver. Sta
ten voor de olievoorziening van West-
Europa, dat in sterke mate afhanke
lijk is van olieaanvoer per schip door
het Suezkanaal.
Volgens ramingen van deskundigen
is het mogelijk de olieproduktie in de
gebieden van de Golf van Mexico en
de Caraibische Zee met 1,1 miljoen
a 1,3 miljoen vater» per dpg te ver
hogen. Deze grotere produktie kan
met de bestaande vervoerscapaciteit
aan Europa worden geleverd ter aan
vulling van de leveranties uit het
Midden-Oosten, indien deze om Kaap
de Goede Hoop zouden moeten wor
den verscheept.
Indien de aanvoer van olie uit het
Midden-Oosten door het Suezkanaal
zowel als door de naar de Middel
landse Zee lopende buisleidingen zou
komen stil te liggen, zal men volgens
Amerikaanse functionarissen in
Europa waarschijnlijk tot rantsoene
ring van olieprodukten moeten over
gaan. In de Verenigde Staten zal het
verbruik echter niet behoeven te wor
den beperkt.
een buitengewone begroting in te die
nen. Enkele deskundigen hebben ge
raamd, dat een omvang van 2 miljard
dollar een noodzakelijk minimum
voor het sterlinggebied is, hetgeen of
ficiële kringen in het geheel niet
schijnen te willen toegeven. Van be
voegde zijde verklaart men ten eer
ste, dat deze reserves er zijn om in
geval van crisis te worden gebruikt
en in de tweede plaats, dat Groot-
Brittannië voldoende solide is, om de
kosten van de crisis te kunnen dra
gen, hoe aanzienlijk deze ook kunnen
zijn. En tenslotte, dat er geen sprake
xnateur moet worden aangezocht.
De koningin heeft gisteravond op
het paleis Soestdyk de vice-president
van de Raad van Staten, dr. Rutgers
en de voorzitters van de Eerste en
en Tweede Kamer, mr. Jonkman en
dr. Kortenhorst, ontvangen om hun
advies te vragen over de oplossing
van de kabinetscrisis, die nu al 92
dagen duurt.
De fractie-voorzitters de heren Bur
ger (Arb.), Romme (KVP), Zijlstra
(A.R), Tilanus (C.H.) en Oud (WD)
Een vloot wacht op het bevel. Op de rede van de Zuid- Engelse havenstad Southampton liggen op het ogenblik
vele met militaire voorraden geladen vrachtschepen en tankschepen voor anker, die door de Engelse rege
ring zijn gecharterd en wachten op het sein om uit te vared in het geval Engeland tot militaire actie zou over
gaan in het gebied van het Suez-kanaal. De foto geeft een overzicht van de wachtende vloot.
begaven zich vandaag voor hetzelfde
doel naar het paleis Soestdijk.
Noodzakelijk.
Het aanhoren van deze adviseurs
is noodzakelijk geworden, nadat de
informateur aan de koningin heeft
medegedeeld, dat hij geen kans ziet
om een kabinet te formeren met te
genwerking van drie fracties.
In politieke kringen worden mr.
Burger, en ir. Staf genoemd als de
nieuwe (in) formateurs.
De zwaarste verantwoordelijkheid
rust op de Partij van de Arbeid. Het
waren immers de socialisten, die het
eerst de medewerking aan de vor
ming van een kalbinet van prof. Fort
man weigerden te verlenen.
Het is echter wel duidelijk, dat de
Partij van de Arbeid er weinig voor
voelt om zelf weer in de vuurlijn te
gaan. Zij zal die eer waarschijnlijk
aan ir. Staf overlaten. Deze was het
immers, die in de OH het éérst de
pas aangaf, door als kandidaat te be
danken.
Zonder KVP en AR.
Misschien helbben de socialisten nu
de vorming van een kabinet met en
kel socialisten, liberalen en christe
lijk historischen op het oog. Het is
n.l. niet aan te nemen, dat de KVP
en de AR na het optreden van de heer
Staf popelen van ongeduld om met
hem als (in) formateur in zee te gaan.
De tijd zal het leren of de VVD er
iets voor voelt met de socialisten en
de christelijk historischen samen te
gaan. De zetelverdeling zou dan kun
nen zijn: zes socialisten, drie CH en
drie WD.
Er bestaat nog een andere moge
lijkheid, n.l. het weigeren van ont
slag aan het huidige demissionaire
kabinet. Het is echter de vraag of de
ministers na alles wat er gebeurd
is nog met voldoende collegialiteit
samen zouden kunnen werken.
Dit blad bestaat uit 12 pagina's
HOE
wordt
het
weer?
Over 't algemeen zonnig
Terwijl een stormdepressie langs
de Noorse kust trok, breidde zich in
een snel tempo een hogedrukgebied
van de Oceaan over Schotland en de
Noordzee uit. Tegelijkertijd drong
vrijdagavond een zwak front van het
Waddengebied naar de zuidelijke pro
vincies, wat hier en daar met wat
motregen gepaard ging.
Achter het front stroomde droge
en iets koelere lucht ons land bin
nen. Drukdalingen boven Ierland en
Zuidwest-Engeland, die samenhan
gen met een lagedrukgebied bij de
Golf van Biskaye, wijzen op een
noordwaartse verplaatsing van dit
lagedrukgebied.
Bij Schotland wordt daardoor een
afzonderlijk hogedrukgebied afge
splitst, dat het komende etmaal nog
iets in betekenis zal toenemen. Daar
door mag worden verwacht, dat het
weekeinde over het algemeen zonnig
zal zijn met een naar zuidoost
draaiende wind en iets hoger tempe
raturen.
I (Geldig van zaterdagavond tot j
zondagavond, opgemaakt te 11.15 j
i uur).
SCHRAAL WEER.
Droog en overwegend zonnig
weer. Matige of krachtige oos-
telijke wind en dezelfde tempe-
raturen als vandaag of iets J
hogere.
Hoogwaterstanden
16 Sept. 1.v.m.; 1.25 n.m.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
STOCKHOLM
OSLO
KOPENHAGEN
ABERDEEN
LONDEN
AMSTERDAM
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MALLORCA
temp,
onbewolkt 16 C.
onbewolkt 17
onbewolkt 17
zwaar bew. 15
zwaar bew. 21
licht bew. 18
onbewolkt
onbewolkt 19
nevel 28
mist 25
onbewolkt 30
geh. bewolkt v18
mist 19
onbewolkt 16
mist 18
licht bew. 21
zwaar bew. 25
onbewolkt 17
onbewolkt 21
onbewolkt 31
onbewolkt 25
onbewolkt 34
Korreltje
Geen groter gemak dan een eigen
dak.
