S)e CeidóeSoti/ïo/rit De zending van Menzies te Cairo is mislukt De informateur gaat door ONBESCHAAMD NASSER WIL VAN GEEN COMPROMIS WETEN NASSERS WEIGERING Tanks moeten neger- kinderen beschermen KONING BOUDEWIJN 26 JAAR Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1956 47ste JAARGANG No. 13901 TE CAIRO Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.55 p. w-, f2.35 p. mn<L, 17.— p. kwart. Franco p.p.f7.40 - Advertenties: 17ct.p.mun. Telefoontjes ƒ1.50 IJET Nederlandse volk zal met stomme verbazing hebben ver. nomen, dat de gouverneur van Suri name, die ijlings naar het Europese gebiedsdeel was ontboden om minis ter-president te worden, zijn mede werking aan een kabinet op brede basis heeft onthouden. Er is natuurlijk geen aanleiding, gouverneur Van Tilburg deze hou ding kwalijk te nemen, evenmin als de informateur De Gaay Fortman. Men laat geen gouverneur vliegens vlug de oceaan oversteken, zonder dat er een redelijke kaïns 'bestaat, dat deze reis doeltreffend is. De informateur had tevoren bespre kingen gevoerd met vertrouwens mannen uit de partijen. Aangezien er, na alles wat in deze 85 dagen is voorafgegaan, slechts nog mogelijk heid bestond op een z.g. extra-parLe- mentair kabinet zonder nauw overleg met de partijen raadpleeg de hij ndet de fractie-voorzitters, maar andere vooraanstaande figuren. Voor de K.V.P. was dat pater prof. dr. L. Beaufort; voor de P.v.d.A. de heer Suurhoff. Daarna werd de gouver neur ontboden. In hetzelfde commu niqué, waarin dit den volke werd kond gedaan, stond vermeld, dat de informateur een gesprek had gehad met dr. Drees. Er was dus een redelijke kans van Slagen voor een extra-parlementair kabinet onder socialistische signatuur. Ondanks alles wat de socialistische pers daaromtrent gelieft uit te bazui nen: tegen een kabinet onder socia listische signatuur bestond nu (en heeft ook gedurende deze gehele ka binetsformatie niet bestaan) geen en kel bezwaar. Er bestond ook geen enkel bezwaar, dat opnieuw dr. Drees minister-pre sident werd. Het denkbeeld, niet aan dr. Drees, maar aan een andere so cialist, het minister-presidentschap aan te bieden, is geopperd door prof. Lieftinck bij diens formatie-po gingen. Het was een redelijk denk beeld, omdat ook Lieftinck het extra parlementaire karakter van het door hem gedachte kabinet tot uitdrukking wilde brengen. Het stond er met de kabinetsfor matie op brede basis dus goed voor, maar men heeft geen rekening kun nen houden met de grillen van de P.v.dA.-fractie, onder aandrijving van mr. Burger. Na bijna 3 maanden kabinetsfor matie had de K.V.P. gemeend, dat 's lands belang de boventoon diende te voeren boven bepaalde (zeer goe de) eigen verlangens. Zij nam er ge noegen mee géén ministerie van fi nanciën toegewezen te krijgen; zij nam er genoegen mee, dat géén af zonderlijk ministerie voor de P.B.O. en de Bezitsvorming werd gehand haafd. Wat het programma-De Gaay Fortman betreft, is weinig uitgelekt, maar men kan er wel zeker van zijn, dat de K.V.P. zich bij wat daarin over de bezitsvorming werd geformuleerd, heeft neergelegd en dat deze formu lering zeer ruim was gehouden. Rechtstreeks is zij er niet in gekend, maar haar gehele houding was wel willend, om althans tot een draag lijke politieke atmosfeer te komen. De P.v.d.A.-fractie nam echter een andere houding aan tegenover een extra-parlementair kabinet onder so cialistische signatuur. Er waren so cialistische wensen uit het program geschrapt o.a. arbeid door de ge huwde vrouw de zetelverdeling was niet naar haar zin en bovendien wilde zij Drees en Mansholt terug in de regering. Wanneer men nu vergelijkt de hou ding van de K.V.P. en de houding van de P.v.dA., dan kan men deze kenschetsen als welwillend aan de ene zijde, hoogst onwelwillend aan de andere zijde. Het is zo duidelijk als de dag, dat de P.v.d.A. gouverneur Van Tilburg een (onvoorzien) ver geefse reis heeft laten maken. Redelijk zou het nu zijn, als de socialistische pers betoogde, dat de P.v.d.A. een kabinet-Van Tilburg moest laten stranden, omdat zij ach teraf en te elfder ure daarin geen heil zag. Maar onredelijk. op het onbe schaamde af, is wat het „Vrije Volk" schrijft: „Telkens was het de K.V.P. die ieder overleg deed stranden. En nu is het weer aan de overspannen eisen van de K.V.P. te wijten, dat de heer De Gaay Fortman zijn po gingen om een kabinet op brede basis mogelijk te maken, heeft zien vastlopen". Zou men deze onzin in P.v.d.A.- kringen nu werkelijk als zoete koek slikken, of zou langzamerhand ook daar het besef dagen, dat het partij blad „Het Vrije Volk" er maar wat op los praat, in de veronderstelling, dat zijn lezers alles geloven wat ge drukt staat, ook al is 't nog zo on zinnig? De missie van Menzies voor een vredelievende regeling van de Suez- kanaalcrisis is mislukt, zo heeft een woordvoerder uit Egyptische regerings kringen verklaard. „De enige kans op vermijding van Anglo-Frans gebruik van geweld is Amerikaanse interventie", zo zei hij. De woordvoerder heeft verklaard, dat de commissie van vijf landen rap port heeft uitgebracht aan de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Sel- wyn I/loyd. In dat rapport wordt verklaard, dat de commissie er niet in geslaagd is met president Nasser overeenstemming te bereiken. Hij zei, dat de beide standpunten „in evenwijdige banen liepen en dat er geen kans op verzoening aanwezig leek. Commissie raadpleegt nu Londen en Washington IS BREUK ONHERROEPELIJK? De vijflandencommissie, die woens dagavond jl. in feite reeds voor een impasse in de besprekingen stond, achtte het niet mogelijk deze te her ringen te Londen en Washington te raadplegen over hetgeen thans te doen staat. DE BETREKKELIJK GUNSTIGE atmosfeer, waarin de besprekin gen van de commissie-Menzies te Cairo begonnen, is plotseling omge slagen in een onprettige depressie, dank zij de weigering van Nasser om tot een compromis te komen. De redenering was aldus: Nasser kent de inhoud van de boodschap. In diplomatieke kringen te Cairo meent men, dat, al hebben de bespre- kingen thans een kritiek stadium be vatten, voordat tot een herwaardering er n0g steeds een kans bestaat, van de toestand was overgegaan en deze tot in bijzonderheden was be studeerd. Zij achtte het nodig de rege- welke Menzies c«s. met zich mee brengt; hij is bereid met de heren te gaan praten; derhalve is hij be reid om op de een of andere manier tot overeenstemming te komen. Desalniettemin is hij niet be- 0 reid gebleken tot welke toe nadering dan ook. Aanvanke lijk liet hij de commissie rustig pra ten en daarna zette hij zijn eigen standpunt uiteen. En daarbij bleef het. Zoals men weet, is de commissie $aar Cairo gekomen met de bood schap, dat een groot aantal landen, alle belanghebbenden bij de door vaart door het Suez-kanaal, van me ning waren, dat vrije doorvaart al leen gegarandeerd kan zijn, wanneer er een vorm van internationaal be heer kan worden gevonden. Nasser daarentegen houdt vast aan zijn standpunt, dat het Suez-kanaal Egyp tisch is en dus uitsluitend door Egyp te moet worden beheerd. Egypte is dan wel bereid de vrije doorvaart te verzekeren. Op het ogenblik is de toestand zó, dat men uit elkaar is gegaan zonder een afspraak om elkaar opnieuw te ontmoeten. Menzies heeft zich met Washington en Londen in verbinding gesteld met de vraag: wat nu? Dat vraagt de wereld zich nu ook af. Wat zullen de mogendheden en speciaal: wat zullen Amerika, Enge land en Frankrijk doen? Het lijkt uitgesloten, dat Nasser alsnog toegeeft en bij een weigering komen o.i. maar twee mogelijkheden in aanmerking: of wel Engeland en dat de breuk niet onherroepelijk zal zijn. Doch de kern van de crisis, name lijk dat Egypte het onbelemmerde beheer van het Suezkanaal wenst, terwijl het Westen vastbesloten streeft naar een toezicht op deze vitale waterweg op breder, interna- tionaale basis, is na de deze week gehouden besprekingen in feite on veranderd gebleven. BRITS PARLEMENT KOMT BIJEEN De Britse regering lieeft besloten het parlement, dat tot 23 oktober op reces is, van vakantie terug te roepen voor een debat over de Suezkwestie. De vergadering is vastgesteld op woensdag 12 september. Het Franse kabinet heeft bepaald, dat er geen reden voor is de op reces zijnde volksvertegenwoordiging vóór twee oktober a.s. de datum, waarop zij weer bijeen moet komen, terug te roepen. Van kringen, die in nauwe verbin ding met de Franse regering staan, wordt vernomen, d at Frankrijk zijn krachtige houding inzake internatio naal toezicht op het Suezkanaal ten volle handhaaft. De onder staatstoezicht staande om roep van radio-Cairo heeft donderdag in een commentaar in het Arabisch op het Suezkanaal-vraagstuk ver klaard, dat „elke agressie van Britse en Franse zijde in het Midden-Oosten onmiddellijk zal leiden tot gezamen lijke tegenstand door alle Arabische landen". Hieraan werd toegevoegd, dat vrij willigers uit alle landen te hoop lo pen, om een dergelijke aanvalsdaad te keren. Men is in de Franse hoofdstad thans algemeen van mening, dat er een groot verschil van inzicht tussen Frankrijk en de Verenigde Staten be staat wat betreft de wijze, waarop het kanaal-vraagstuk moet worden opgelost. Rassen relletjes Na Clinton is thans de stad Sturgis (Kentucky) het toneel geweest van ernstige rassenrelletjes. Met gevelde bajonetten hebben troepen van de Nationale Garde zich een weg moe ten banen door een woedende me nigte van naar schatting 750 mensen om negen neger-leerlingen te escor teren naar de middelbare school van deze stad. Over een afstand van anderhalve kilometer stonden blanken langs de weg, de kleurlingen uitjouwend en trachtend hen te grijpen. Met machi negeweren en karabijnen wisten de militairen echter een doortocht te ba nen. Dit was de eerste schooldag. Voor de school zelf stonden vier zware tanks van het 240ste tankba taljon opgesteld, de vuurmonden dreigend naar de menigte gekeerd. Generaal-majoor J. J. B. Williams, Frankrijk gaan onmiddellijk over tot commanderend officier van 210 man militaire en economische sancties (of j tanktroepen, zei: „Ik heb bevel, de alleen economische sancties) ofwel i straat schoon te houden. Alle kinde- Amerika brengt de kwestie voor de I Verenigde Naties en haalt Londen en Parijs over, om zolang te wachten. Van Egyptische zijde heeft men reeds te kennen gegeven, dat een eventuele „agressie" van Londen en Parijs onmiddellijk gevolgd zal wor den door een golf van verzet in de gehele Arabische wereld. Over het algemeen slaat men de militaire kracht van de Arabische wereld niet al te hoog aan, maar kijkt men meer naar hetgeen Moskou doet. Zonder de hulp van Moskou op de achtergrond zou Nasser nooit zover gekomen zijn. President moet thuis blijven Met 24 tegen 21 stemmen heeft de Costaricaanse wetgevende vergade ring donderdagavond de president van de republiek, José Figures, toe stemming om het land te verlaten ge weigerd. Figures zou een bezoek brengen aan Mexico en vervolgens aan Europa. ren, die de school binnen willen mo gen hun gang gaan." De meeste scholieren boycotten de school, sinds de rassendiscriminatie daar is opgeheven. Zij volgen het voorbeeld van hun ouders, die het de negers onmogelijk trachtten te ma ken, naar school te gaan. „Wet is wet". Vijf mannen zijn gearresteerd na een botsing met de Nationale Garde. Zij hadden getracht de neger-scholie ren te molesteren. Een woedende menigte had zich voor de school ver zameld. In koor schreeuwden de blanken: „Laat die negers niet naar school gaan!" Vele van de blanke leerlingen, die aanvankelijk de school waren bin nengegaan, kwamen er weer uit, toen de negen negers binnentraden. Som mige ouders liepen de school in om hun kinderen terug te halen. Enke len echter gaven geen gehoor aan de raad van hun ouders, roepende: „Wij blijven op school, weet is wet". Door aardmassa bedolven Elf mensen en 1200 schapen wer den woensdag nabij het dorp Gradot in Macedonië door een geweldige aardmassa bedolven. Een hele heuvel gleed van zijn basis en bedolf een schaapherder met zijn kudde en boe ren, die op weg waren naar de markt in het stadje Kavadar. Vijfhonderd soldaten zijn thans bezig, de slacht offers uit te graven. De kans wordt gering geacht, dat er overlevenden zullen worden gevonden. Heden, 7 september 1956, hoopt Z. M. Boudewijn, Koning der Belgen, rijn 26ste verjaardag te vieren. De Kabinetscrisis H.M. de Koningin heeft gistermor gen op het Huis ten Bosch ontvangen de informateur prof. dr. De Gaay Fort man voor het uitbrengen van een tussentijds rapport. De koningin heeft vervolgens ontvangen dr. A. A.L. Rutgers, vice-president van de Raad van State, mr. J. A. Jonkman, voor zitter van de Eerste Kamer en imr. J. R. H. v. Schaik, minister van Staat. Daarna heeft de Koningin een tweede onderhoud gehad met de irformateur. De informateur prof. mr. De Gaay Fortman heeft gisteravond een onder houd gehad met prof. dr. A. M. Dun ner, hoogleraar in het staatsrecht, het administratiefrecht en de algemene staatsleer aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Voor vandaag staan enkele bezoe ken op het program, maar de infor mateur was er vanochtend pog niet in geslaagd de daarvoor n<£Lige af spraken te maken. Het meest waarschijnlijke is, dat prof. De Gaay Fortman thans een kabinet zal trachten te vormen, waar in geen politieke leiders en geen par lementaire figuren voorkomen, die aan dit kabinet een te sterke bin ding aan een parlement zouden kun nen geven. Eerst heeft de informateur getracht een extra-parlementair kabinet van Donderdag heeft H.K.H. prinses Beatrix een bezoek gebracht aan het congres over menselijke verhoudingen dat momenteel te Nijmegen wordt gehouden. Op de foto ziet men H.K.H. de prinses in gesprek met mej. Pecson, een afgevaardigde van de Philippijnen, na afloop van een van de sectie-vergaderingen die zij bijwoonde. Depressie wijzigde haar koers Een depressie boven de Ierse Zee, die zich gisteren in noord-westelijke richting van ons verwijderde, heeft in de afgelopen nacht haar koers gewijzigd. Daardoor heeft zij tijde lijk weer meer invloed op het weer in ons land gekregen. Intussen is een gebied van hoge luchtdruk over Spanje en Zuid-Frankrijk getrokken. Het beweegt zioh nu in de richting van de Alpen. Onder invloed van de ze drukverdeling waait over West- Europa een vrij krachtige zuidwes telijke wind, waarmee koele lucht van de Atlantische Oceaan wordt aangevoerd. Deze lucht is betrekke lijk droog en er komen dan ook op klaringen in voor. Weliswaar is ze enigszins onstabiel van opbouw, maar de buien erin zijn weinig tal rijk. In verband daarmee zijn de buienkansen morgen niet grobt. Een depressie op de Oceaan, die gisteren het gebied ten noorden van de Azoren doortrok, is vanochtend voor de Golf van Biscaye aangeko men. Zij vertoont weinig activiteit. In het uiterste noorden van Scandi navië is enkele dagen geleden koude Poollucht begonnen binnen te stro men. De temperaturen waren er van morgen slechts enkele graden boven het vriespunt. brede samenstelling te maken, doch dit is thans niet mogelijk gebleken, omdat de leiding van de P.v.d.A. de kandidaat-ministers uit haar kring adviseert om niet in zo'n kabinet zit ting te nemen. Dit blad bestaat uit 10 pagina's HOE wordt het weer? (Geldig van vrijdagavond tot za- terdagavond. Opgemaakt te 11.15 uur). OPKLARINGEN. Wisselende bewolking en vrij- wel nergens meer buien. Matige tot krachtige zuidwestelijke S 1 wind. Weinig verandering in temperatuur. Hoogwaterstanden 8 Sept. 5.25 v.m.; 5.50 n.m. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: weer temp. STOCKHOLM half bew. 14 C. OSLO geheel bew. 14 KOPENHAGEN regen 18 ABERDEEN motregen 16 LONDEN zwaar bew. 18 AMSTERDAM motregen 20 LUXEMBURG zwaar bew. 18 PARIJS zwaar bew. 20 BORDEAUX licht bew. 21 GRENOBLE mist 22 NICE licht bew. 24 BERLIJN zwaar bew. 26 FRANKFORT zwaar bew. 20 MüNCHEN half bew. 21 ZüRICH mist 21 GENèVE zwaar bew. 20 LOCARNO onbewolkt 21 WENEN half bew. 26 INNSBRUCK zwaar bew. 26 ROME nevel 28 AJACCIO licht bew. 27 MALLORCA onbewolkt Korreltje Een vette koe vergeet, dat een ma gere moet leven. Spreekwoord.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 1