3)e£eidóeSoiittowX
Tito kon gisteren geen
slotverklaring ondertekenen
DÈisie-uilgavsn en ie bezetting van „laninuw'
Overeenstemming te Moskou bleek zoek
Togliatti's verklaring van groot belang
Commissaris bedreigde
Schmidt met 'n revolver
Drie nieuwe Ridders van de Kouseband geinstalleerd
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 20 JUNI 1956
47ste JAARGANG V No. 13834
Er klopte iets niet in
FINALE te Moskou
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w-, f2.35 p. mnd., f7.— p.kwart. Franco p.p. f7.40 - Advertct^ies: 17 ct.p.m.m. Telefoontjes ƒ1.50
Kabinetsformatie
I"\E formateur dr. Drees heeft zijn
U besprekingen met vijf fractievoor
zitters gevoerd.
Even heeft men zich hierover ver
baasd. Het was immers niet eerder
voorgekomen, dat een formateur alle
fractieleiders, die .hij dacht in aan
merking te zullen komen voor mede
werking aan een nieuwe regerig tege
lijk ontving, voordat hij welke po
ging dan ook had ondernomen. Dr.
Drees deed dit ook in 1952, maar
toen lag de zaak heel anders. Toen
sleepte de kabinetsformatie zich voort
zonder enig uitzicht en tóen het ein
delijk scheen, dat een regering op
brede basis maar dan zonder de
liberalen kans op succes scheen
te hebben, nodigde hij de fractievoor
zitters van die partijen uit voor een
bespreking, maar toen zonder de libe
rale fractievoorzitter, omdat deze aan
die formatie geen deel zou hebben.
Nu is het anders. Dr. Drees heeft
zich in het week-end een voorlopig
programma opgesteld, dat hij nu aan
de partijen wil voorleggen.
Dat wil zeggen: aan de fracties van
de Kamer, want deze zijn het ten
slotte, die hieraan hun goedkeuring
zullen moeten hechten, wil men een
werkmeerderheid in de Kamer trach
ten te bereiken.
Bovendien is deze bespreking met
de vijf fractievoorzitters geheel naar
de letter van de opdracht, die luidt,
dat dr. Drees moet trachten een ka
binet te formeren, dat geacht mag
worden het vertrouwen van het par
lement "te genieten.
Daarvoor heeft men de medewer
king van bepaalde fracties nodig,
die tezamen een meerderheid vor
men.
Dr. Drees moet dus zien of en zo
ja hoeveel partijen genegen zijn op
het voorlopig programma dat hij
heeft opgesteld, met hem samen te
werken.
Hij zal op de bespreking van
heden dat program aan deze fractie
leiders voorleggen en hun vragen
hun mening daarover schriftelijk te
formuleren. Aan de hand van deze
antwoorden zal hij dan kunnen zien of i
er een meerderheid in de Kamer te
vinden is, die op dat program be
reid 'zal zijn mede te regeren.-
NTU is het meest interessante van dit
geval, dat de "mening van "de fractie
van de P. v. d. A. ook het meest door
slaggevend zal zijn. Het is immers niet
zeker, dat dr. Drees en de heer Bur-
ger gelijkluidend zullen denken, om- i
dat hij (Drees) geen huurbelasting:
wenste te aanvaarden. Het lijkt bijna
onmogelijk, dat de heer Burger, nu
een huurbelasting zou kunnen losla
ten zonder zijn gezicht te verliezen.
Hier liggen dus de meeste voetan
gels en klemmen.
Bovendien is het uit dit gesprek
met vijf fractievoorzitters tegelijk als
eerste poging tot formatie wel duide
lijk, dat dr. Drees een brede basis
bij voorbaat zeker niet uitsluit.
De vraag is echter of de protestants
christelijke partijen na het geleden
verlies nog wel interesse hebben
voor een deelname aan de regering.
En een andere vraag is of het suc
ces bij de verkiezingen de P. v. d. A.
niet naar het hoofd is gestegen.
Gaat men naar aanleiding daarvan
zijn eisen al te hoog stelen, dan staat
de mislukking van Drees bij voorbaat
vast.
Maar daar kan ook nog een andere
overweging gelden en wel deze, dat
de lijstaanvoerder, die voor een niet
gering deel dit succes op zijn conto
mag schrijven, reeds driemaal mi
nister-president is geweest, zonder
ooit zelf kans te hebben gezien een
kabinet, dat hij aanvoerde te forme
ren. Romme heeft dat gedaan en van
Schaik. Drees heeft als minister-pre
sident zijn ministerie steeds kant en
klaar aangeboden gekregen - van de
katholieken. Als de P. v .d. A. nu
wéér het been strak houdt, zou het
wel eens kunnen gebeuren, dat dr.
Drees voor de vierde maal in zijn op
dracht zou mislukken en dat hij voor
de vierde maal van een katholieke
formateur een regering zou moeten
accepteren.
Misschien, dat dit de P. v. d. A.,
iets zegt, omdat het per slot van re
kening toch dr. Drees is geweest, die
het succes van de verkiezingen
mede mogelijk heeft gemaakt. Be
kend is, dat hij een nieuwe formatie
niet heeft gewild, de situatie heeft
hem daartoe gedwongen, maar het
is altijd nog de vraag of de heer
Burger dit zal willen honoreren.
Wij menen, dat alleen dan dr.
Drees kans van slagen zal kunnen
hebben.
De „drie wijzen"
De drie „wijze mannen" van de
westelijke wereld zijn gisteravond in
Parijs aangekomen om een begin te
maken met het moderniseren van de
NAVO.
De drie mannen zijn: de Canadese
minister van Buitenl. Zaken, Lester
Pearson, zijn Noorse collega, Halvard
Lange en zijn Italiaanse collega, Gae-
tano Martino.
De Noordatlantische Raad benoem
de hen op 5 mei als de „drie wijze
mannen", die veranderingen zouden
moeten aanbevelen, om tegemoet te
komen aan de wensen dat de NAVO
nu meer moet worden dan een mili
tair bondgenootschap.
I Koninklijk gezin voor 't Prins Bernhardfonds
Overige redevoeringen over .vriendschapsbanden'
President Tito heeft dinsdag in gezelschap van president Worosjilof,
premier Boelganin, partijsecretaris Kroestsjef en andere Sowjet-leiders in
het Dynamostadion te Moskou een massabijeenkomst, gewijd aan de Sowjet-
Zuidslavische vriendschap, bijgewoond.
Het Zuidslavische staatshoofd werd bij de opening van de bijeenkomst
door de burgemeester van Moskou namens de arbeiders van deze stad wel
kom geheten. Er werden redevoeringen afgestoken over de vriendschap
tussen beide landen en alles leek koek en ei. Maar achter de schermen was
er die avond geen overeenstemming. Er had een gemeenschappelijke ver
klaring ondertekend moeten worden, maar men kon niet tot overeenstem
ming komen over de tekst. De ondertekening moest tot vandaag uitgesteld
worden.
OORZAAK NOG ONZEKER.
Het is niet zeker wat het uitstel heeft
veroorzaakt, maar al spoedig nadat
bekend was geworden dat de onder
tekening niet plaats zou hebben, wis
ten buitenlandse diplomaten te ver
tellen dat de moeilijkehden gelegen
waren in de passage waarin de toe
komstige betrekkingen worden be
sproken tussen de communistische
partij van de Sowjet-Unie en die van
Zuid-Slavië.
Het uitstel van de ondertekening
kwam als een complete verrassing
voor het Zuid-Slavische ministerie
van buitenlandse zaken, te meer om
dat Tito vanochtend vroeg Moskou
per trein zou verlaten om de terug
reis naar zijn land te aanvaarden.
Het eigenaardige was, dat de tekst
van het communiqué te Belgrado
reeds klaar lag voor publikatie.
Vriendschapsredevoeringen.
Terwijl de delegaties binnenska
mers naar een uitweg zochten uit de
gerezen moeilijkheden, wedijverden
Tito en Kroestsjef in het afsteken
van vleiende redevoeringen.
Kroestsjef zei, dat de tegenstanders
van Rusland door onwetendheid over
de wetten der historie tevergéefs had
den gehoopt, dat, tengevolge van de
„tijdelijke kloof" tussen beide landen,
Zuid-Slavië en andere communisti
sche landen, zoals China, tot het kaT
pitalistische stelsel zouden terugke
ren. Het herstel van de Zuid-Sla-
visch-Russische betrekkingen zou ook
bijdragen tot de verbetering van an
dere internationale verhoudingen.
Maarschalk Tito zei hierop, dat
sinds het bezoek, dat de Sowjet-lei
ders vorig jaar aan Belgrado hebben
gebracht, „niet alleen de politieke,
economische en culturele betrekkin
gen tussen de twee landen zijn uitge
breid, maar ook de fundamenten zijn
gelegd voor de ontwikkeling van we
derkerige vriendschappelijke ban
den".
Het Zuid-Slavische staatshoofd on
derschreef wat Kroestsjef over de
banden tussen beide leiden had ge
zegd, maar dit betekende niet, dat
„Zuid-Slavië zijn vriendschappelijke
betrekkingen met andere landen w,l
verbreken".
VANDAAG ONDERTEKENING.
A.F.P. meldt nader uit Moskou,
dat de ondertekening van het ge
meenschappelijke Sowjet-Russisch-
Zuidslavische communiqué heden te
13.00 uur plaatselijke tijd, dat is elf
uur Nederlandse tijd, zou plaats vin
den.
Maarschalk Tito vertrekt heden te
15.00 uur plaatselijke tijd uit Moskou
naar Boekarest.
Instemming in de
communistische kringen
Radio-Praag heeft dinsdag in een
uitzending in het Italiaans de jong
ste vei'klaring van de Italiaanse
communistische leider, Palmiro To-
gliatti, van groot belang genoemd,
niet aleen wat zijn standpunt inzake
een grotere zelfstandigheid van de
niet-Russische communistische par
tijen betreft, maar ook wat zijn ana
lyse van de verhoudingen in de Sow
jet-Unie onder Staling aangaat.
De commentator van radio-Praag
verklaarde, dat „het huidige debat
over het communisme een van de be
langrijkste in de geschiedenis is".
Het blad van de Noorse coxnmuni>'
tische pax-tij „Friheten" heeft ook- zijn
„Hele zaak is bedrog"
Op de 50e zitting in de zaak
Schmidt, die gisteren te Djakarta is
gehouden, heeft de heer Schmidt me
degedeeld, dat commissaris Endoeh
hem met een revolver heeft bedreigd
om een bekentenis te verkrijgen, dat
hij leider is geweest van een illegale
organisatie. Endoeh ontkende ooit
beklaagde te hebben bedreigd.
Mevrouw Bouman overhandigde
x'echter Rochjani verklaringen van
andere arrestanten in deze zaak, dat
zij door Endoeh en twee kroongetui-
gen tijdens ondervragingen waren
geslagen. Voorts zeide zij in deze ver.
klaring, dat twee kroongetuigen Ma-
noch en Tomasoa hadden gezegd. „De
hele zaak is bedrog."
Een van de getuigen, die Endoeh
heeft beschuldigd van mishandeling.
is gisteren met de commissaris gecon.
fronteerd. Deze getuige, Markey,
herhaalde, dat hij tijdens het verhoor
door Endoeh was geslagen. „Hij
sloeg mij in het gezicht met een hou
ten lineaal". Endoeh ontkende dit.
Maandag zal de 51e zitting worden
gehouden.
De Nederlandse aannemer A. J.
Steenbeek is in Oost-Sumatra door
een bewapende bende ontvoerd. Dit
heeft de commissaris van politie Tan
Mompang woensdag medegedeeld. De
heer Steenbeek werd zaterdag, in ge
zelschap van enige van zijn arbeiders,
door zes bewapende opstandelingen
aangehouden, toen hij op weg was
naar Pantjnr Batu. Een van de arbei
ders werd gedood door de terroxüsten,
die later de Nederlander ontvoerden.
instemming met Togliatti's verkla
ring betuigd. Het blad is van oordeel,
dat de Italiaanse leider vragen stelt,
die alle communisten zich stellen:
hoe konden de schendingen van
(grondbeginselen zo lang voortduren
en kan het worden verklaard dat er,
iri weerwil van de tekox-tkomingen,
grote successen in de Sowjet-Unie
zijn behaald.
De commentaar van het Deene com
munistische blad „Land og folk" is
van gelijke strekking. Ook hier wox'dt
het standpiïnt van Togliatti onder
schreven, dat de tegenwoordige lei
ders van de Sowjet-Unie ophelderin
gen verschuldigd zijn.
Het orgaan van de Finse commu
nistische partij „Tyoekansan Sano-
mat" ziet in Togliatti's verklaxdng een
„voorteken van een nieuw en rijk
tijdperk voor de arbeidersbeweging".
„Men kan -in *dit vraaggesprek de
opening zien van een zeer belangrijk
ideologisch debat over fouten van al
gemene aard, die gevaarlijk kunnen
zijn voor de opmais van de arbeiders
beweging", aldus het Finse blad.
Grote Sowjet-plannen
In de Sowjet-Unie is men begon
nen met de uitvoering" van een ge
weldig waterstaatsplan.
Er zal, volgens het persbureau
Tass, eexi onderling verbonden stelsel
van waterwegen gegraven worden,
dat zich uitstrekken zal van de Kas
pische Zee tot de Noordelijke IJszee.
Er zullen nieuwe rivierhavens ge
bouwd worden en bestaande havens
zullen worden verbeterd en uitge
breid.
In xüvieren, die in de Noox'lijke
IJszee uitmonden, zullen stuwdam
men gebouwd worden. Het peil van
de Wolga zal hierdoor stijgen en in
Midden-Rusland zal een groot xneer
worden gevormd.
De hydro-elektrische productie zal
hierdoor met 11.000 miljoen kuw/
uren stijgen.
Maandag vond in de St. George kapel van het kasteel Windsor de plechtige installatie plaats van nieuwe rid
ders in de Orde van de Kouseband. Tot deze nieuwe ridders behoorden Sir Anthony Eden, graaf Attlee en
de graaf van Iveach. Op bijgaande foto ziet men v.l. n.r. de graaf van Iveach, graaf Attlee, Sir Anthony Eden
en Sir Winston Churchill tijdens de processie waarin ook H.Mj. koningin Elizabeth het hoofd van de orde
en prins Philip meeliepen.
Ter gelegenheid van de inzamelactie van het „Prins Bernhardfonds" wordt
bijgaande fotomontage van het koninklijk gezin uitgegeven waarvan de op
brengst geheel ten goede komt aan het fonds. Foto: M. C. Meyboom.
De Kabinetsformatie
De formateur dr. W. Drees heelt
gisteren in verband met zijn opdracht
tot het vormen van een kabinet een
bespreking gehad- met de minister
van oorlog, de heer ir. C. Staf.
Naar verluidt staat deze raadple
ging van de minister van oorlog in
verband met de veiboging van de de
fensie-uitgaven, waarop door de mili
taire deskundigen van alle regerings
partijen wordt aangedrongen.
Minister-president Drees was er
persoonlijk geen voorstander van de
uitgetrokken 1350 miljoen per jaar
te verhoogen. Afgezien van de
loon- en prijsstijgingen zou met een
verhoging van niet minder dan 300
miljoen per jaar rekening moeten ge
houden.
Het ministerie van Landbouw.
Het Landbouwschap heeft aan de
kabinetsformateur een vertrouwelijk
schrijven gericht, waarin het de ver
langens van de landbouw voor de ko
mende regeringsperiode heeft uiteen
gezet.
Het is niet waax'schijnlijk, dat mi-
ZUAZO president
van BOLIVIA
Dr. Hernan Siles Zuazo, de 42-ja
rige Boliviaanse vice-president, die
de regeringskandidaat voor de pre
sidentsverkiezingen was, is met een
zeer grote meerderheid van stem
men tot president gekozen.
Hij volgt als zodanig Victor Paz
Estensoro op, die zich niet herkies
baar had gesteld.
Veel bewolking
In de omgeving van de Azoren
handhaaft zich een krachtig hoge-
drukgebied, waaromheen Oceaande
pressies in de richting van Scandina
vië trekken. Eén van de depi'essies
lag vanmorgen boven Zuid-Noor we
gen. Het front van deze storing ver
oorzaakte gisteravond in ons land
wat regen. Na de frontpassage draai
de de wind naar west tot noordwest,
waardoor iets drogere lucht met en
kele verspreid voorkomende opkla
ringen het land binnenstroomde. De
lucht vertoont echter boven de
Noordzee een onstabiele opbouw, in
verband waarmede vanmorgen in
het noorden van het land hier en
daar enkele buien vielen. Intussen
nadert via de Britse eilanden een
zwakke rug van hogere luchtdruk,
die de komende nacht in onze stre
ken zal zijn aangekomen. De rug
wordt gevolgd door een front van
een nieuwe Oceaandepressie. Voor
morgen wordt in verband daarmede
veel bewolking vex-wacht met plaat
selijk wat regen of motregen. In het
temperatuurverloop komt nog niet
veel verandering.
nister Mansholt zich opnieuw als
minister van Landbouw hij be
heert reeds 10 jaar 'het departement
zal beschikbaar stellen.
Volgens berichten uit Rome is zijn
benoeming te verwachten tot direc
teur-generaal van de FAO, de Raad
van de Voedsel- en Landbouworga
nisatie van de Verenigde Naties.
Dit nummer bestaat uit 2
bladen.
weer t
(Geldig van woensdagavond tot
donderdagavond. Opgemaakt te i
11.15 uur).
WEINIG VERANDERING IN i
TEMPERATUUR.
Veel bewolking met plaatselijk
enige regen of motregen. Weinig j
verandering in temperatuur: j
Overigens matige wind tussen i
noordwest en west.
21 Juni zon op 4,22, onder 21.0i
maan op 19.39, onder 2.59.
hoogwaterstanden
21 Juni v.m. 2.—; n.m. 2.20.
Het weer in Europa
STOCKHOLM zwaar bewolkt 20 C.
OSLO half bewolkt 12
KOPENHAGEN regen 16
ABERDEEN regen 18
LONDEN zwaar bewolkt 20
AMSTERDAM zwaar bewolkt 17
LUXEMBURG regen 17
PARIJS geh. bewolkt 20
motregen 19
onbewolkt 20
onbewolkt 24
regen 20
regen 22
zwaar bew. 18
nevel 20
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
ZURICH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
nevel 22
onbewolkt 26
onbewolkt 20
nevel 16
onbewoklt 25
onbewolkt 24
Korreltje
Hij, die niet van de mensen houdt,
moet zich niet met hen bemoeien.