S>2.£cid6e0oii/ïowt
Overwinning voor 't democratische Westen
TOGLIATTI
weinig stemmen
Toch zullen Centrum-partijen zich vaak
met links of rechts moeten verbinden
Vier vriendjes van Beria
voor het executie-peloton
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 30 MEI 1956
47ste JAARGANG 4!
No. 13818
vond thuis
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.55 p. w-, f2.35 p. mnd., f7.p.kwart. Franco p.p.f7.40 - Advertenties: 17 ct.p.m.m. Telefoontjes ƒ1.50
ONDERWIJS
BELEID
J"\E onderwijsbegroting van minister
Cals in de Eerste Kamer is de
laatste der Mohikanen geweest van
een vierjarige regeringsperiode. En
,zo men van lest best of wil men
,van 'n opzienbarend bekering spreken
anag, dan in dit het geval geweest bij
dit sluitstuk der 'begrotingen. Men
/moet dan al'leen een uitzondering ma-
iken voor de anti-revolutionaire se
nator Algra, die in de minister van
Onderwijs meer een makelaar meen
de te moeten zien dan een regent,
die beslissingen durfde te nemen. Hij
somde voor deze beweringen drie
voorbeelden op en wel: de algemene
herziening van de Hoger Onderwijs
wet, het uitstellen van de beslissing
over de zesjarige H.B.S. en de bescha
mende huisvesting van de Wereld
omroep.
Nu is dit tamelijk negatief, zolang
men niet daartegenover stelt ten eer
ste wat de minister wel gedaan heeft
maar daarover straks maar ten
tweede ook waaróm hij sommige din
gen niet heeft gedaan. Bij de Kamer
is er nu voor het eerst tamelijk een
stemmig waardering geweest voor
hetgeen de minister van Onderwijs
in die vier jaar heeft voorbereid en
ingeluid.
In het Voorlopig Verslag van de
Eerste Kamer was het hier en daar
nog gekomen tot dezelfde critiek, als
in de Tweede Kamer bij de laatste
begrotingsbehandeling was uitge
oefend en waarbij mevr. Fortanier
de Wit zelfs had gewaagd van „die
pe verontrusting en teleurstelling".
Ook hier werd opgemerkt, dat er be
halve de begrotingen weinig tot
stand zou zijn gebracht.
Van de andere kant werd er in het
Voorlopig Verslag van de Eerste
Kamer ook opgemerkt, dat er een
zeker dualisme is in de opvattingen
over wat men rekent tot het arbeids
veld van de overhead en wat tot dat
van de wereld van onderwijs en
ouders. Enerzijds vindt men bij de
overheid terecht het inzicht, dat zo-
«wel inhoud als vormgeving van on-
«derwijs en opvoeding nooit haar da-
«recte taak kan zijn, anderzijds ont
moet men in de onderwijswereld een
«algemene aanvaarding van de nood
zaak van een wettelijke regeling
voor ieder nieuw type van onder-
wijsrichting, dat uit het maatschap
pelijk leven voortkomt.
De wetgever is geen reformator en
nog minder een profeet, is er in dat
stuk gezegd. De betekenis van de
onderwijswetgeving voor hervor
ming, vernieuwing en uitbreiding
van het onderwijs wordt dikwijls on
derschat. Het leven is sterker dan de
wet.
WAT heeft minister Cals daarop nu
geantwoord?
Hij heeft er aan herinnerd, dat ook
de heer Algra meende, dat het onder
wijs niet primair een zaak is van de
ovehbeid, maar een zaak van ouders
en opvoeders, van de onderwijsorga
nisaties, van het gehele volk. Dit
brengt mee, dat wetten alleen geen
oplossing kunnen brengen. Hier geldt
meer dan elders, dat goede wetten
zonder goede zeden weinig betekenis
hebben. En nu heeft minister Cals
gezegd, dat dit betekent, dat men een
minister er geen verwijt van kan ma
ken, als hij nagaat, of datgene, dat
hij wil voorstellen een redelijke kans
heeft uitgevoerd te kunnen worden
met andere woorden of het weer
klank vindt in ons volk, dus of er
tegenspel aanwezig is.
r\IT houdt verband met hetgeen mi-
nister Cals in de vier jaar van
zijn beleid tot stand heeft gebracht
en wat niet.
Er is een nota-pólitiek geweest,
zegt men.
Maar juist dat houdt verband met
de opvatting na te gaan of Zijn voor
stellen een redelijke kans in de Ka
mer zullen maken of niet.
En dat is het nu juist wat de Eer
ste Kamer heeft begrepen, namelijk,
dat minister Cals de zaak heeft voor
bereid.
De heer GerretsOn, die anders nog
al critiek heeft op alles en nog wat,
waarop hij critiek kan uitoefenen,
heeft nu na alle critiek op minister
Cals dit gezegd:
„Voor alles, wij verlangen conti
nuïteit van beleid. Ons is deze be
windsman geen „ideale" minister,
maar bestaat deze variëteit op dit
ondermaanse? Ook zijn wij het niet
in alles met hem eens: ware het te
gendeel niet tegennatuurlijk?
Maar de minister weet wat hij wil,
hij is open voor critiek en overleg
en hij staat nu voor de verwezenlij
king van veel, wat hij in het afgelo
pen tijdperk moeizaam heeft voorbe
reid. En daarom, zegt nu prof. Ger-
retson, de man van de critiek, trof
het ons, dat vooral bij de behande
ling van de vorige begroting in de
andere Kamer (de Tweede) 's minis
ters beleid op zo vaak bitse wijze is
becritiseerd, dat men soms de indruk
kreeg, als stuurde men aan op zijn
vervanging. Op wat minister Cals
heeft voorbereid komen wij, in een
volgend artikel terug.
THUISVAART VAN
PRINS RAINIER
EN PRINSES GRACIA
Prins Rainier en prinses Gracia
hebben gisteren hun vijf weken lange
huwelijksreis naar Spanje beëindigd.
Zij zijn met hun jacht van Malaga
naar Monaca vertrokken.
ITALIAANSE VERKIEZINGEN
Franse troepen zuiveren oude Moslimwijk
Bij de gemeenteraads- en provinciale verkiezingen, die zondag en maan
dag in Italië zijn gehouden, hebben de communisten volgens de nog niet
volledige uitslagen aanzienlijke verliezen geleden. De meeste stemmen, die
zij verloren, kregen de-socialisten, die tot op heden ondergeschikt aan de
communisten waren, doch die nu een kans maken om de leiding van de
linkervleugel te krijgen. Een recordaantal kiezers, 91,1 procent, heeft ge
stemd. Ook de neofascisten leden zware verliezen. De centrumpartijen die
een gevaarlijk kleine meerderheid in het parlement bezitten, juichen de
uitslag toe als een grote overwinning voor het westelijke democratische
stelsel en de Italiaanse politiek die gericht is op krachtige ondersteuning
van de Navo en de Europese eenheid.
De christen-democratische partij, de grootste van Italië, heeft bijna overal
winst behaald. De sociaal-democraten, plukten echter de meeste vruchten
van de reactie tegen politiek extremisme van links en rechts. De liberalen,
die zes maanden geleden door een splitsing van de gelederen zware ver
liezen leden, kregen dank zij stemmen van monarchisten bijna hun aan
vankelijke kracht terug.
craten mogelijk nieuwe verkiezingen
laten houden.. Met hun bondgenoten
van het Centrum behaalden zij 35 ze
tels tegen 20 voor de linkervleugel
en 16 voor rechts. In Genua, Paler
mo en Venetië is eenzelfde toestand
ontstaan.
Nenni wil wel.
NIEUWE VERKIEZINGEN IN ROME
Gedetailleerde uitslagen worden niet
vóór donderdag verwacht. Volgens
de eerste uitslagen hebben de cen
trumpartijen, ondanks hun winst, in
veel steden de absolute meerderheid
verloren, die zij in 1951 en 1952 ver
overden dank zij een speciaal „afge
stemde" kieswet. De jongste verkie
zingen werden in alle steden met
meer dan 10.000 inwoners en in de
provincie beslecht op basis van.zuivere
evenredigheid. In vier van de zes ste
den met meer dan een half miljoen
.inwoners zullen de centrumpartijen
zich met links of rechts moeten ver
binden, als zij in staat willen zijn
gemeenteraden te vormen.
In Rome zullen de Christen-Demo-
Zaterdag spreekt
prof. Romme in Lisse
Voor de kieskring Leiden
Eindhoven maakte in 't vorige
weekend het half miljoen vol.
Meer dan 500.000 stemgerechtig
de Nederlanders hebben reeds
geluisterd naar de sprekers van
de KVP, die momenteel een ver-
kiezingstoernee door Nederland
maken.
Zaterdag zal de Kieskring Lei
den in de gelegenheid worden
gesteld om prof. Romme te be
luisteren. 's Avonds om 7.30 uur
zal de fractie-voorzitter van de
KVP in de Tweede Kamer te
Lisse, in het HBG-gebouw aan
de Grachtweg, op een propagan-
da-bijeenkomst spreken. Voorts
zal het woord gevoerd worden
door dr. W. J. Schuyt.
Houdt de zaterdagavond dus
vrij!
De linkse socialist en Stalin-prijs-
winnaar Nenni heeft tijdens de ver
kiezingscampagne verklaard, dat hij
bereid zal zijn met Christen-Demo
craten bondgenootschappen aan te
gaan in alle plaatsen waar de cen
trumpartijen niet kunnen regeren.
De Christen-Democraten hebben
echter reeds bekend gemaa'kt, dat zij
niet met Nenni willen samenwer
ken als hij zijn overeenkomst voor
■gemeenschappelijk optreden met de
communisten niet opzegt.
De Nationale Raad van de Christen-
Democratische partij zal zondag bij
eenkomen, om zioh te beraden over
de gevallen waar het Centrum niet
langer alleen over de meerderheid
beschikt. Het is bekend dat de mees
te raadsleden tegen elke samenwer
king met rechtse neo-fascisten en
monarchisten zijn, ook al zijn zij niet
bereid de grote stap te doen naar sa
menwerking met de socialisten.
ONOFFICIëLE EINDUITSLAGEN
VAN PROVINCIALE
VERKIEZINGEN.
De onofficiële einduitslagen van de
provinciale verkiezingen in Italië ge
ven het volgende beeld te zien:
Christen-Democraten 9.206.230 stem
men (38.9); Uiterst-Linkse partijen
8.299.698 (35.1); Uiterst-Rechtse par
tijen 2.005.598 (10.7); Sociaal-Demo
craten 1.734.219 (7.3); Liberalen
1.023.191 (4.3).
Totaal van de centrumpartijen
12.685.4)17 (03.0).
De uitslagen van de algemene1 ver
kiezingen in 1953 waren:
Chr.-Democraten 10.859.554 (40.1);
Uiterst-Links 9.562.860 (37.2). Uiterst
Rechts 3.437.056 (12.9); Sociaal-De
mocraten 1.222.957 4.5); Liberalen
8815.929 (3.0).
Totaal van de centrumpartijen
12.899.105 49.9).
De uitslagen van 88 provinciale
hoofdsteden, voornamelijk industrie
en commerciële centra, tonen, dat de
socialisten het meest hebben geprofi
teerd van de communistische verlie
zen.
De berichten uit 7.000 kleinere ste
den en dorpen duiden op aanzienlijk
zwaardere verliezen van de commu
nisten, maar de einduitslagen hiervan
worden pas over enige dagen ver
wacht.
Vier communistische leiders uit-de Sowjetrepubliek Azerbeidsjan zijn
door de kogel terechtgesteld. Zij waren gebrandmerkt als nauwe medewer
kers van Beria, de voormalige leider van de geheime politie, en werden
beschuldigd van „terrorisme, lidmaatschap van tegenrevolutionaire orga
nisaties, verraad en het afpersen van bekentenissen van onschuldigen".
De belangrijkste beklaagde was J. Bagirow, die premier van Azer
beidsjan is geweest. Hij was de enige Mohammedaan in het presidium van
de communistische partij en had ook in het presidium van de Opperste
Sowjet zitting.
Ook ex-premier van
Azerbeidsjan
Het bericht over de terechtstellin
gen verscheen in „De Arbeider van
Bakoe", een streekblad.
De zestigjarige Bagirow werd
spoedig na Stalins dood, in maart
1953, kandidaatlid van het presidium
van het centrale comité der Sowjet-
Onberoerd door de grote schoonmaak
Tijdens de voorjaarsschoonmaak op het Buckingham Palace te Londen
kregen ook de schilderhuisjes voor het hek van het paleis een beurt, zoals
de foto laat zien. Het was voor de wacht echter geen rede om ook maar
iets van zijn stramme waardigheid te verliezen.
russische communistische partij. In
augustus van hetzelfde jaar, bijna
twee maanden na de arrestatie van
Beria, werd hij wegens „ernstige
ambtsmisdrijven" gearresteerd.
Beria en Bagirow hadden in het
allereerste begin van de Russische
revolutie samengewerkt in de Tsje-
ka, de organisatie der geheime poli
tie.
De rechtbank beschuldigt Beria en
Bagirow ervan „samengezworen te
hebben, om eikaars misdaden geheim
te houden, onschuldige mensen ver
moord te hebben en hun handlangers
vooraanstaande functies in het appa
raat van de geheime politie te heb
ben gegeven."
De andere drie mannen die te
rechtgesteld zijn, waren M. B. Bar-
sjitsjew, H. I. Grigoryan en R. A.
Markaryan. Vijf en twintig jaar ge
vangenisstraf kregen Atakisjew, een
voormalige vice-commissaris van de
staatsveiligheidsdienst en Emelya
now, een voormalige volkscommissa
ris voor staatsveiligheid in Azer
beidsjan.
Ordjonikidze.
Bagirow en de anderen zijn er ook
van beschuldigd, in samenwerking
met Beria, „daadwerkelijk te hebben
deelgenomen aan de samenzwering
tegen de vooraanstaande partijman
en gezagsdrager Ordjonikidze", ter
wijl zij „arrestanten hebben gedwon
gen valse getuigenissen tegen Ordjo
nikidze af te leggen".
Ordjonikidze is in het begin van
de jaren dertig overleden. Aigemeen
werd aangenomen dat hij zelfmoord
had gepleegd. Hij is later volkomen
in eer hersteld en Boelganin en
Chroestsjew zijn onlangs zelfs naar
Engeland geweest op een kruiser, die
naar hem genoemd is.
Aan Bagirow werd nog ten laste
gelegd dat hij ten tijde van de Rus
sische burgeroorlog „banditisme" had
bedreven. Bagirow was toen chef
van Beria in de Tsjeka. Later wer
den de rollen omgedraaid.
De procureur-generaal der Sow jet-
Unie, R. A. Rudenko, is in het in
april jl. te Bakoe gevoerde proces
als openbare aanklager opgetreden.
In het theoretisch orgaan van de
Russische communistische partij is
gisteren een artikel verschenen dat
de wetsprincipes van het Sowjet-
recht behandelt. De Communist was
bijna geheel gewijd aan een uitvoe
rig artikel van de jurist R. Rakhu-
now, die rechters en ambtenaren van
het justitieel apparaat waarschuwde
dat de rechten van de individu ge
ëerbiedigd moeten worden. Rakhu-
now schreef, dat schuldbekentenis
sen op zichzelf geen voldoende be
wijs van schuld vormen. Waarnemers
zagën in dit artikel een nieuw voor
beeld van de pogingen van Sowjet-
leiders om de Russen van hun ver
anderde en nu weer wettige status te
overtuigen.
Een hele dag is de oude Moslimwijk Casbah in Algiers het operatieterrein
geweest van de Franse troepen en politie. Een regiment infanterie, een
bataljon paratroepen van het vreemdelingenlegioen en dienstplichtigen,
hebben de wijk gezuiverd van rebellen en ongeoorloofd wapenbezit. De
bovenste foto toont een aantal militairen op een pleintje in de wijk waar
zij de wacht houden terwijl de onderste foto laat zien hoe een aantal arres
tanten werden opgebracht.
Poging tot ontvoering
van aartsbisschop
Makarios
Het Britse blad „Daily Telegraph"
heeft gemeld dat onlangs een samen
zwering op touw is gezet om aarts
bisschop Makarios, die op de Sey-
chelle in ballingschap leeft, te ont
voeren. Een internarionaal gezel
schap van 25 personen zou met dit
doel uit Madagaskar vertrokken zijn
aan boord van de 120 ton metende
schoener „Haisouko". De Britse
luchtmacht en marine hadden op
dracht het schip op te sporen, doch
eerst vorige week, na twintig dagen
speuren, werd de „Haisouko" gevon
den, ten N.O. van Madagaskar.
De vjjf overlevende schipbreuke
lingen worden door de Britse inlich
tingendienst ondervraagd, zegt de
Daily Mail, en volgens dit blad is
reeds komen vast te staan dat het
doel van de expeditie inderdaad ge
weest is om aartsbisschop Makarios
te ontvoeren, hem naar neutraal ge
bied te brengen en hem daarna naar
Athene te laten vliegen.
Arabische actie
tegen Frankrijk
De Bond van Havenarbeiders te
Port Said heeft besloten alle Franse
schepen, die het Suezkanaal passe
ren, te boycotten. Het vrachtschip
„La Marseülaise" en het vliegdek-
schip „Lafayette" hadden echter bij
hun aankomst in de haven geen last
van de actie, omdat het laden en los
sen en de bevoorrading met voedsel,
water en olie werden verzorgd door
arbeiders van de kanaalmaatschap
pij.
De Egyptische Kamer van Koop
handel in het gebied van Gaza heeft
ook besloaen Frankrijk economisch
te boycotten.
Intussen houdt te Cairo een com
missie van de Arabische Liga zich
bezig met de vraag, of de Arabische
landen Frankrijk wegens zijn optre
den in Algerië zullen boycotten.
Opperste Sowjet
in juli bijeen
De Opperste Sowjet komt op 11
juli geheel onverwachts voor een
een spoedzitting bijeen. Dit wordt
de eerste zitting sinds die waarop de
dwalingen van Stalin werden be
kendgemaakt.
Het is bijzonder ongewoon, dat om
streeks deze tijd van het jaar en met
zo'n korte voorbereiding, een zitting
wordt belegd. Oorspronkelijk zou de
Opperste Sowjet pas later in het jaar
bijeenkomen.
Dit nummer bestaat uit 2
bladen.
Temperaturen gaan
weer omhoog
Kans op onweer groter
In de afgelopen 24 uur ontstond
boven België en Noord Frankrijk een
gebied van hoge luchtdruk. Met
zwakke westelijke winden stroomde
daardoor vochtige en iets koudere
lucht ons land binnen, waarin plaat
selijk mist ontstond. De onweersach-
tige storing die gisteren het weer be
ïnvloedde trekt langzaam weg. Boven
Schotland bevindt zich een ander
hogedrukgöbied, dat gevuld is met
drogere en koudere lucht. De begren
zing van deze lucht kwam echter ten
noorden van ons land tot stilstand.
Zowel de hogedruk boven Blegië als
die boven Schotland beweegt naar het
oosten. Dit zal tot gevolg hebben dat
met zwakke zuidelijke winden weer
warmere lucht uit Frankrijk naar ons
land zal stromen. De temperaturen
gaan dus weer omhoog, maar daarbij
neemt ook de kans op onweer weer
toe.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van woensdagavond
tot donderdagavond. Opgemaakt
te 11.16 uur).
S
WARMER.
Warmer met zonnige perioden
maar plaatselijk ook enkele re-
gen- of onweersbuien. Weinig
S wind en vannacht hier en daar
mist.
31 Mei zon op 4.29, onder 20.51;
maan op 0.23, onder 11.02.
Hoogwaterstanden
31 Mei v.m. 7.20, n.m. 7.45.
Het weer in Europa
De weersrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM onbewolkt 25 C.
OiSLO onbewolkt 24
KOPENHAGEN licht bewolkt 21
ABERDEEN regen 12
LONDEN mist 17
AMSTERDAM nevel 22
LUXEMBURG nevel 25
PARIJS geheel bewolkt 25
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MüNOHEN
ZURIOH
GENèVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUOK
ROME
AJACCIO
regen 23
onbewolkt 25
nevel 21
onbewolkt 27
nevel 29
zwaar bewolkt 26
mist 26
onbewolkt 27
onbewolkt 27
half bewolkt 24
half bewolkt 29
mist 27
zwaar bewolkt 23
Korreltje
Men vergeeft niemand zo gemak
kelijk als 'zichzelf.
