In Limburg besprak de koningin met
Limburgers 't ontwikkelingsprobleem
Polders van Zujd Holland als
recreatiegebied Randstad-Holland
OUDSTE STAD TER WERELD
BIJ JERICHO GEVONDEN
Hartelijke ontvangst van streekbewoners
De taak van de overheid voor
recreatie in de vrije natuur
Leidse archaeoloog
meldt sensationele vondst
DINSDAG 15 MEI 1956
DE LEIDSE COUD ANT
TWEEDE BLAD - PAGINA S
Gisteren heeft koningin Juliana
een werkbezoek gebracht aan Lim
burg en speciaal aan de ontwikke
lingsgebieden van Limburg, waar
men met grote moeilijkheden kampt.
Het belangrijkste agendapunt van
dit bezoek gold verschillende bespre
kingen over de problemen van een
provincie, die een verschuiving van
de agrarische naar de industriële
sector doormaakt.
Rond deze besprekingen, die in
meerdere plaatsen gehouden werden,
weefden de bevolking van Limburg
een hartelijke ontvangst, die tenslot
te zoveel bloemen en streekproduc
ten opleverde, dat de koningin aan
het slot van haar bezoek besloot de
bloemenvracht en dft grote hoeveel
heid vruchten te verdelen over de
Limburgse ziekenhuizen.
Bij de in aanbouw-zijnde Beatrix
mijn in de Roerstreek, nam de ko
ningin kennis van de plannen om in
de komende jaren hier een nieuwe
gemeente te stichten, die onderdak
zal moeten verlenen aan de mijn-
werkers en de andere mijn-employé'!
Dit zo werd verklaard zal de
enige nieuwe stad zijn, die in de
naaste toekomst in Limburg gebouwd
zal worden; de overige bevolkings
uitbreiding zal opgevangen worden
door het uitbreiden van bestaande
gemeenten.
De verscheidene vertegenwoordi
gers van soc.-ec. en culturele organi
saties klaagden over het gebrek aan
ruimte voor het vormen van de
jeugd, die zich in een moeilijke over
gang bevindt doordat zij uit het be
sloten milieu van het landbouwbe
drijf overgeheveld wordt naar de
industrie.
Dringend beroep.
Een dringend beroep deed een af
gevaardigde van de L.T.B. te Wans-
sum op de koningin om te willen be
werkstelligen, dat 20 a 25 bedrijven
in de Noordoostpolder toegewezen
zullen worden aan boeren uit dit deel
van Limburg om zo tot sanering te
komen van vele te kleine bedrijven
In de avonduren was de koningin
te Maastricht, waar haar door de
Koninklijke Harmonie een serenade
werd gebracht, die gevolgd werd
door een zanguitvoering van de
Maastreechter Staar.
Aan het slot nam de koningin van
de vele duizenden Maastrichtenaren
een hartelijke ovatie in ontvangst.
Vestiging mgr. Jansen
te Rotterdam
Koninklijke goedkeuring
Gistermorgen zijn in het bisschop
pelijk paleis te Rotterdam de af
schriften ontvangen van het konink
lijk besluit bevattende de goedkeu
ring van de vestiging van mgr. M.
A. Jansen bisschop van Rotterdam,
te Rotterdam.
'Het schrijven is gedateerd op 11
mei 1956, no. 11.
De tekst van het koninklijk besluit
luidt:
„Wij Juliana, bij de gratie Gods
Koningin der Nederlanden, Prinses
van Oranje Nassau enz., enz., enz.
op de voordracht van Onze Minister
van Justitie van 7 mei 1956, 1ste af
deling a, no. 233156; ten geleide
van een verzoek van mgr. M. A.
Jansen, benoemd bisschop van Rot
terdam, gedagtekend 17 maart 1956,
om de gemeente Rotterdam als zijn
vestigingsplaats geschikt te verkla
ren; gelet op artikel 5 der wet van
10 september 1853 (Staatsblad 102);
de Raad van State gehoord (advies
van 8 mei 1956 no. 33); gezien het
nader rapport Van Onze Minister van
Justitie van 9 mei 1956, 1ste afdeling
a, no. 248156; hebben goedgevon
den en verstaan de gemeente Rotter
dam geschikt te verklaren als vesti
gingsplaats van mgr M. A. Jansen in
zijn hoedanigheid van de bisschop
van Rotterdam. Onze voornoemde
Minister is belast met de uitvoering
van dit besluit waarvan, afschriften
zullen worden verzonden aan Onze
Het schrijven is eveneens onder
tekend door J. C. Tenkink, secreta
ris-generaal van het ministerie van
justitie alsmede door de minister
van justitie, J. C. van Oven.
De priesterwijding en subdiaken
wijding van het bisdom Rotterdam
op 26 mei, zullen plaats vinden in de
kathedrale kerk van St. Bavo te
Haarlem, tegelijkertijd met de pries
ter- en subdiakenwijding voor het
bisdom Haarlem op 26 mei.
De oorspronkelijk aangekondigde
afzonderlijke wijdingen voor het bis
dom Rotterdam in de kathedrale kerk
van Rotterdam op 26 mei, komen dus
te vervallen.
W.K.A. VOERT PROPAGANDA-
ACTIE.
Tijdens de jaarvergadering van het
Werkverband Katholiek Amateurto
neel, die zaterdag in Den Bosch werd
gehouden, werd het landelijk be
stuur als volgt samengesteld:
Prof. G. v. d. Poel, geestelijk advi
seur; mr. dr. Th. van Schaik, voor
zitter; Frits Bloemkolk, secretaris;
B. J. M. Maessen. penningmeester;
en de commissarissen mr. E. Meyer,
Th. Loerakker, drs. L. Lockefeer en
J. Buyvoets.
Besloten werd het 10-jarig bestaan
van de W.K.A. te vieren in mei 1957
te Rotterdam.
Een propaganda-actie onder de
leuze „in 1957 750 leden" zal worden
ingezet, terwijl een uitgebreid pro
gramma van vormingsobjecten zoals
declamatiewedstrijden, beoordelings
wedstrijden en een landjuweel zal
worden uitgevoerd.
We zien de vorstin hier bij het bezoek aan het kasteel Well te Bergen, waar
zij uit handen van Martha Verkoelen en Annemie Jansen een mand met
diverse soorten groenten kreeg aangeboden.
(Advertentie)
Mogelijkheden scheppen
In een rapport van „Natuur- en
Landschapsbescherming" over de
taak die de overheid kan hebben bij
de recreatie in de vrije natuur, komt
men tot de ontdekking, dat de over
heidsmaatregelen, die totnutoe aan
de recreatie in de vrije natuur raken,
nog niet veel mogelijkheden bieden.
De planologische organen kunnen
gronden bestemmen voor recreatie
gebied, maar of dit dan inderdaad
gebeurt hangt af van de particuliere
eigenaar. Ongewenste voorzieningen
kunnen worden verboden, maar ge
wenste kunnen niet worden voorge
schreven. Zo kan bijvoorbeeld ieder
een kampeerbedrijf beginnen, zon
der dat eisen worden gesteld op hy
giënisch en esthetisch gebied.
De steeds groeiende stroom van
provinicie Zuid-Holland heeft ten. Dan blijken vaak bossen
plannen het polderland, dat binnen bomen te worden geveld, plasranden
de hoefijzer van de randstad Holland
(het gebied, dat zich van Dordrecht
over Rotterdam, Den Haag, Haarlem
en Amsterdam uitstrekt tot aan
Utrecht) voor recreatie te ontsluiten
door het aanleggen van fietspaden.
De plannen zijn gesplitst in twee de
len: een plan A, dat voorziet in de
aanleg van 170 km fietspad, waar
door om de steden Rotterdam en Den
Haag een „spinneweb" van toeristi
sche fietswegen komt te liggen, en
een plan B, waarbij nog eens 195 km
fietspad zullen worden aangelegd om
die gebieden te ontsluiten, die buiten
de paden van plan A liggen. De kos-
sten voor plan B- zullen gedeeltelijk
door de gemeenten worden gedra
gen.
De plannen zijn zodanig opgesteld,
dat gebruik wordt gemaakt van be
staande binnenwegen, die tot nu toe t
doodliepen of vrijwel onbereikbaar i V v
waren, zodat juist de fraaiste en
schilderachtigste delen van het Zuid
hollandse polderland practisch „bui
ten de route" lagen.
Beschikbaar voor het toerisme zijn
thans een vrijwel doorlopend rijwiel
pad door de duinen van Hoek van
Holland tot de Zilk (prov. grens),
dat thans wordt aangesloten op Zand-
voort, het rijwielpad van Leiderdorp
langs Hoogmade en de Wijde Aa
naar Woubrugge en het rijwielpad
langs de Brielse Maas van Brielle tot
Oostvoorne. Voorbereid worden on
der meer de rijwielroute tussen
Schiedam en Kijkduin, voltooiing
het_ rijwielpad om de Brielse
te v/orden volgestort en bebouwd en
komen autokerkhoven en opslag
plaatsen soms als paddestoelen uit de
grond. Als deze gevaren niet zouden
worden bezworen dan heeft een kost
bare' ontsluiting voor de recreatie
geen enkele betekenis. Afzonderlijke
vermelding verdient in dit verband
het werk van het Zuidhollands Land
schap. Dit is een onafhankelijke stich
ting, die zich de zorg voor het land
schap tot taak heeft gesteld, niet al
leen in de drukke recreatiegebie
den laqgs de kust maar ook in 'het
polderlandschap. Bossen en bosscha
ges, waterpartijen en alle daarvoor
in aanmerking komende elementen
van het landschap worden eventueel
door aankoop tegen vernietiging of
ontluistering beschermd, en tevens
zoveel mogelijk verbeterd en toegan
kelijk gesteld voor het publiek, dat
er verpozing en ontspanning kan vin-
Toerisme.
Maas en aanleg van gedeelten in de
Bollenstreek, het plassengebied en
in de Krimpener- en de Alblasser-
waard.
Ook autowegen.
Ook voor het toeristische autover
keer wordt het polderland de pro
vinciale wegverbinding over Voorne-
Putten, de „Centrale" weg door de
Krimpenerwaard en de „Centrale"
weg door de Alblassërwaard, terwijl
ook de provinciale wegen in het plas
sengebied belangrijk zijn verbeterd
Deze autowegen ontsluitend geheel
nieuwe landstreken voor het auto-
toerisme.
Dc plannen tot ontsluiting van de
Zuidhollandse polder zijn gisteren
toegelicht door ir N. P. J. H. Roorda
van Eysinga, directeur van de Stich
ting het Zuidhollands Landschap en
landschapsadviseur van de Provin
ciaal Planologische Dienst tijdens
een excursie die voor de pers werd
georganiseerd door de A.N.W.B.
In zijn betoog merkte de heer
Roorda van Eysinga verder op, dat
het uiteraard niet voldoende is zich
in het polderland te kunnen voort
bewegen. Er moeten grazige en be
plante stroken zijn waar het publiek
zich rustig en prettig kan ophouden,
zonder daarbij in conflict te komen
met de landman, die zijn veevoeder
ziet platgelopen.
Ontsluiting.
Vrij toegankelijke brede bermen,
plasranden, overhoeken en dergelij
ke behoren daarom tot de essentiële
elementen van het'rijwielpadenplan.
ontsluit het rijwielpad tussen
Hoogmade en Woubrugge een fraai
gedeelte van de oevers van de Wijde
Aa. Het rijwielpad om de Brielse 1
Maas ligt in een groot recreatiege
bied op de plasranden. Ook bij de
aanleg en beplanting van de provin
ciale wegen wordt hieraan veel aan
dacht gegeven. Langs de centrale
weg door de Krimpenerwaard komt
tussen de wegberm en het op enige
afstand gelegen fraaie boezemwater
een vrij brede recreatiestrook be
schikbaar, waarin zelfs ruimte is voor
vrij wat kampeergelegenheid.
De schoonheid van het polderland
moet zorgvuldig worden onderhouden
en „verpleegd", vooral wanneer het
gebied eenmaal goed wordt ontslo-
Tevoren had de heer J C. Ligtvoet
van de afdeling Sociaal Toerisme van
de ANWB een uiteenzetting gegeven
van de mogelijkheden en wenselijk
heden voor de recreatie in het gebied
om de randstad Holland. De bevol
king van Zuid-Holland telt thans
reeds 2.5 miljoen inwoners, waarvan
2 miljoen in steden woont In de ko
mende 25 jaar moet gerekend worden
op een aanwas tot 3 miljoen. Van de
stedelijke bevolking trekt een vierde
gedeelte, dus nu rond 500.000 perso
nen op zomerse dagen naar buiten
waarvan, zoals blijkt uit waarnemin
gen van de provinciale planologische
dienst, ongeveer 2/3 gedeelte gelijk
tijdig in de recreatiegebieden aanwe
zig is. Dit zijn nog slechts de „dagjes
mensen" uit Zuid-Holland zelf.
Daarbij komen nog de bezoekers
van elders. In 1955 trok de Bollen
streek 1 miljoen bezoekers uit het
buitenland, terwijl bovendien nog de
talloze vakantiegangers uit binnen-
en buitenland hun plaats opeisen.
Voor het opvangen van de massale
stroom van recreatiezoekenden zijn dagen.
beschikbaar ca 40 km. strand, een
klein gedeelte van de duinen en, voor
zover het de watersport betreft, het
plassengebied. Thans reeds zijn deze
recreatiegebieden op zomerse dagen
op benauwende wijze overbevolkt.
Ook de toenemende motorisering van
het verkeer en de invoering van de
5-daagse werkweek, een factor waar
mede ernstig rekening moet worden
gehouden, zullen een sterk stimule
rende werking hebben en verwacht
moet worden, dat de trek naar buiten
zich in de nabije toekomst zal ver
veel vuldigen. Weliswaar biedt het
Deltaplan ten dele grote mogelijk
heden, maar het zal nog jaren duren
voordat de Deltawerken zo ver gevor
derd zijn dat aan het scheppen van
nieuwe recreatiegebieden begonnen
kan worden, en ook*voordat de land
schappelijke aankleding daarvan tot
wasdom is gekomen. Er liggen echter
onder de rook der grote steden nog
steeds de mogelijkheden om ruimte,
stilte en rust te vinden in het Zuid
hollandse poldergebied, dat ook land
schappelijk van grote waarde is.
toeristen dreigen gebieden, die na-
tuur-historisch van belang zijn, on
der de voet te lopen.
Enkele gemeenten zijn eerder
geneigd hun geld te steken in die
recreatievoorzieningen, die zekere
baten opleveren en door exploita
tie of verpachting, zoals de aanleg
van sportterreinen, recreatiebaden,
restaurants e.d.; deze commercialisa-
tie van het toerisme houdt grote ge
varen in voor het natuurbezit.
In de kringen van de provinciale
besturen wint het inzicht veld, dat
er op het gebied der recreatievoor
zieningen bovengemeentelijke taken
zijn. Zo verlenen Gelderland en
Zuid-Holland belangrijke subsidies
voor de aankoop van natuurterreinen
door de provinciale natuurbescher
mingsorganisaties, terwijl Noord-
Holland reeds jarenlang door mid
del van 't provinciale waterleidings
bedrijf veel voor de ontwikkeling van
de recreatie heeft gedaan; Zuid-Hol
land en Noord-Brabant zijn bezig
met de uitvoering van rijwielpaden.
Vier punten.
Door het Rijk wordt de nodige
aandacht besteed aan de opvoedkun
dige kant van het recreatieprobleem
in de vorm van financiële steun aan
de Nederlandse kampeerraad en de
stichting werkcomité natuurbehoud
en recreatie.
Het rapport komt tot de conclusie,
dat de regering o.m. tot taak heeft
het bevorderen van het gebruik van
de staatsgronden ten behoeve van de
recreatie, voorzover dit met het ge
bruik voor andere doeleinden ver
enigbaar is.
Ten tweede om meer nationale
parken in te stellen, welke geen of
slechts geringe landbouwkundige
waarde hebben, zoals b.v. duinen en
wateren en die kunnen worden inge
richt en ontsloten ten behoeve van
toeristische doeleinden.
Ten derde het aanleggen van spe
ciale rijwiel- en voetpaden, zodat de
natuurliefhebber nog de illusie kan
hebben echt buiten te zijn.
Ten vierde zijn er nog de volgen
de overheidstaken:
Het bevorderen van de betekenis
van de autowegen voor het toerisme
o.m. door de aanleg van picnic-plaat-
sen, tevens ten behoeve van het
vreemdelingenverkeer;
het dienstbaar maken van de daar
voor in aanmerking komende open
bare wateren met aangrenzende
Roofoverval in
Cineac Amsterdam
Twee onbekende jongemannen van
ongeveer 25 jaar hebben gisteravond
omstreeks kwart over tien de be
drijfsleider van de Cineac aan het
Damrak te Amsterdam, de 35-jarige
P. W., die in zijn kantoor bezig was
de recette van die dag na te tellen,
overvallen en beroofd. Zij namen
2100 gulden, hoofdzakelijk in kleine
coupures mee.
De indringers waren volgens de
beschrijvingen van de bedrijfsleider
Amerikaans gekleed. Hij kon echter
maar een vaag signalement van de
twee overvallets geven. De een was
blond, de ander bruin, en beiden
droegen weekend-shirts in felle tin
ten.
De overval is zeer snel in zijn werk
gegaan. Eén van de jongemannen
heeft direct na zijn binnenkomst de
bedrijfsleider met een vuistslag be
wusteloos geslagen. Toen deze na
enkele minuten weer bij kwam, was
het geld verdwenen.
Men heeft de indruk dat de indrin
gers goed op de hoogte waren van
de gang van zaken in dit theater.
De kamer van de bedrijfsleider be
vindt zich aan de trap van het bal-
con naar de uitgang-Damrak.
Vermoed wordt dat de overvallers
eerst normaal een plaats op het bal-
con hebben gezocht, daar het tijdstip
hebben afgewacht, waarop de recet
te bij de bedrijfsleider wordt ge
bracht, en toen hun slag sloegen.
De recherche van het bureau War
moesstraat heeft de zaak in onder
zoek.
oeverstroken aan de recreatie te wa
ter met aandacht voor de tussenlig
gende verbindingen;
het ontwerpen van nieuwe moge
lijkheden voor de recreatie bij de
inpoldering van gronden en het af
dammen van zeegaten;
het bevorderen van een regeling,
waardoor het financieel mogelijk
wordt verantwoorde vakantiebedrij-
ven te bouwen en te exploiteren.
PINKSTERAVOND RADIO
UITZENDING UIT ZEVEN
EUROPESE KATHEDRALEN.
Evenals vorig jaar wordt op de
avond van de Eerste Pinksterdag in
7 kathedralen een bijzondere dienst
gehouden, die zullen worden uitge
zonden via Hilversum I.
In de kathedralen van Groningen,
Birmingham, Mechelen. Limburg a.
d. Lahn, Straatsburg, Wenen en Ge
nua wordt telkens een volgende
strophe gezongen van de pinkster
hymne „Veni Creator". Een kort
woord zal aansluitend gesproken
worden door mgr. P. A. Nierman,
mgr. Francis Grimshaw, Joseph Er
nest Kardinaal van Roey, mgr. dr.
Wilhelm Kempf, mgr. J. J. Weber,
mgr. dr. Franz Jachym, vicarius ca-
pitularis van Wenen en Giuseppe
kardinaal Siri. Medewerking wordt
verleend door de koren der 7 kathe
dralen.
Aan het einde der plechtigheid zul
len alle aanwezigen, waar ook in
West-Europa, gemeenschappelijk een
korte oproep beantwoorden.
De uitzending geschiedt tussen
20.00 en 20.30 uur op zondag 20 mei.
Dr. II. J. Franken, wetenschappelijk hoofdambtenaar voor de archaeologie
van Palestina in de theologische faculteit van de Rijksuniversiteit te Leiden,
die op het ogenblik deelneemt aan opgravingen in Jericho, heeft mede
deling gedaan van een sensationele vondst.
Bij het graven heeft men niet alleen allerlei wetenswaardigheden ontdekt
uit de geschiedenis van de steden uit de bronstijd (3.0001.350 jaar vóór
Christus) maar evenzeer belangrijke overblijfselen uit de neo-lithische
periode. Dit laatste tijdperk, dat men niet precies situeren kan, wordt ge
plaatst in het vijfde en zesde millennium voor Christus. Opgravingen
brachten tal van menselijke resten, gebruiksvoorwerpen en ruines van
woonhtyzen aan het licht, die aanwijzingen zijn voor het leven van die
De marechaussee van Apeldoorn staat haar muurtje!
Een groep Belgische- en Luxemburgse oorlogsinvaliden brengt op het ogenblik een bezoek aan ons land. In de
middag van de eerste dag waren zij o.m. te gast in de Willem III-kazernc te Apeldoorn, waar motorrijders van
het depot Koninklijke Marechaussee voor hen demonstreerden. Tijdens een van de spectaculaire demonstraties
werd deze foto gemaakt.
1 OUDE BESCHAVING.
Maar het meest sensationele was de
I ontdekking van een stadsmuur van
t zware stenen en daarvoor een gracht,
die met stenen houwelen in de rots
bodem was uitgehakt.
Deze vondst, aldus dr. Franken, kan
volkomen uniek in de wereldgeschie
denis worden genoemd, omdat hier uit
blijkt, dat in deze vroege tijd de men
sen het zwerversbestaan hadden opge
geven en enig begrip hadden van
tuinbouw en veeteelt.
Men heeft namelijk tegelijkertijd de
overblijfselen van een klein soort tam
rund gevonden. Meende men tot dus
verre dat de mensen van die dagen
niet langer op één plaats konden blij
ven dan enkele Jaren, omdat zij dan
door roofbouw de bodem hadden uit-
gepfit. Uit de thans gedane vondsten
blijkt, dat deze opvattim herzien
dient te worden. Verder trof men uit
diezelfde tijd een zware verdedigings
toren aan, die tot een hoogte van acht
meter bewaard is gebleven. Deze to
ren» die een ronde vonm heeft en zeer
regelmatig van rivierstenen is ge
bouwd, heeft een doorsnede van 12
meter. Men vond ook een schacht in
deze toren met stenen trap. alsmede
van een gar.g onder in de toren,
gevuld met menselijke geraamten.
Blijkbaar is deze gang in een bepaal
de periode als graftombe gebruikt.
Het onderzoek van de toren is nog
niet afgesloten.
Het belang van deze vondsten te
Jerioho strekt zich ver uit buiten het
terrein van de eigenlijke Palestina-
archaeologie. Geen wonder dus, dat
deze vondsten zeer de aandacht heb
ben getrokken van geleerden uit de
gehele wereld, die zich bezig houden
met de pre-historie. Men heeft bere
kend dat in deze, oudst bekende stad
ter wereld, ongeveer 2900 mensen
gewoond moeten hebben, hetgeen een
voor die tijd aanzienlijk aantal ge
noemd moet v/orden. Het volgend jaar
hoopt men dit onderzoek te kunnen
afsluiten. Vermeld dient ook te wor
den, dat vrfj veel verkoold ihout is ge
vonden, dat men naar Engeland heeft
opgezonden voor een onderzoek met
radio-actieve koolstof om aldus de
ouderdom te kunnen bepalen,
