S)e £<2id<6e(5oti/ta/nt
I veertien
't Overlijden van Jungschlaeger maakte diepe indruk
Opnieuw wapenstilstand
in het Midden-Oosten
DEELNEMINGSBETUIGINGEN VAN ALLE KANTEN
Nederlandse regering overtuigd
van Jungschlaegers onschuld
Jungschlaeger-comité's blijven bestaan
Het ,tJa ik wil" waar de wereld naar luisterde
9
Directeur: C. M. v HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHÏ 32
VRIJDAG 20 APRIL 1956
47ste JAARGANG No. 13785
In Indonesië zijn er nog
Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935. Redactie 20015, Ad ver tenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.55 p. w. f2.35 p. mnd., 17.— p. kwart. Franco p. n. f7.40 - Advertenties: 17 ct. p. m.m Telefoontjes 1.50
Telegrafische deelneming van H. M. de Koningin
Hare Majesteit de Koningin heeft gisteren telegrafisch haar deelneming
aan mevrouw Jungschlaeger betuigd.
De ambassadeur der Ver. Staten in Den Haag heeft aan minister Luns
een brief geschreven, waarin hij zegt, „diep getroffen te zijn door de dood
onder zulke tragische omstandigheden van uw landgenóot Leon Jung
schlaeger. Het is mij een behoefte, door bemiddeling van Uwe Excellentie,
aan de familie van de heer Jungschlaeger mijn bijzonder medeleven en
rouwbetuiging te doen toekomen met het door haar geleden verlies. Naar
ik hoop zal zij enige troost kunnen putten uit het feit, dat gedurende het
langdurige proces hij zulk een onbezweken moed en waardigheid aan de
dag heeft gelegd".
Het Witte Huis te Washington heeft in een persoonlijke boodschap aan
Jungschlaegers zoon zijn deelneming betuigd met de dood van diens vader.
Een woordvoerder van het Witte Huis deelde mede, dat de boodschap
afkomstig was van Sherman Adams, Eisenhowers voornaamste medewerker.
De 24-jarige zoon van Jungschlaeger, die thans als John W. Jung in het
Amerikaanse leger in Alaska dient, had vorige maand in een persoonlijk
verzoek aan president Eisenhower om hulp voor zijn vader gevraagd.
heeft thans geen mogelijkheid meer
het aangedane onrecht ongedaan te
maken". Minister Luns stelde voorts,
dat de Nederlandse regering diep is
geschokt en sprak de hoop uit, dat
deze afschuwelijke zaak de verhou
ding tussen beide landen niet nog
meer zal vertroebelen. Met deze
woorden verzocht de minister een
minuut stilte in acht te willen ne
men.
ONRECHT KAN NIET MEER
ONGEDAAN GEMAAKT WORDEN.
Minister mr. J. M. A. H. Luns
heeft gisteravond tijdens een bijzon
dere bijeenkomst van de vereniging
voor internationale rechtsorde, afde
ling 's-Hertogenbosch, enige woorden
gewijd aan de nagedachtenis van
Leon Jungschlaeger. De minister zei-
de, dat het verscheiden van Jung
schlaeger bij het Nederlandse volk,
het parlement, de regering en ook de
vorstin een grote ontroering heeft ge
wekt.
„Deze man", aldus minister Luns,"
„is onzegbaar leed berokkend, door
het vervolgingsapparaat van Indo
nesië. De Nederlandse regering is
diep overtuigd van de onschuld van
de heer Jungschlaeger. Indonesië
ZWIJGENDE
AANKLACHT
TI ET PROCES-JUNGSCHLAEGER
heeft gisteren wel een dramati
sche wending genoimen door een plot
selinge en onverwachte dood van het
slachtoffer, een week vóór de vastge
stelde datum van de uitspraak.
Er zal nu geen uitspraak meer zijn,
rechter Maengkom blijft de rol van
Pilatus bespaard. Een hogere Rechter
heeft de zaak aan zich getrokken, een
Rechter, aan wie Jungschlaeger aan
vankelijk slechts de rol van getuige
toegedacht had, toen hij op 8 maart
j.l. zijn pleitrede besloot met deze
woorden: „Ik, Leon Nieolaas Hubert
Jungschlaeger, vechtend voor mijn
leven en mijn vrijheid, verklaar, met
God als getuige, onschuldig te zijn aan
alle aan mij ten laste gelegde feiten".
God, die dé feiten kent, zowel
0 van het verleden als van de
toekomst, heefit aan Jung
schlaeger een verdere geestelijke mar
teling bespaard. Wij kunnen ons al
thans niet voorstellen, dat rechter
Maengkom de moed zou hebben ge
had, om de verdachte van alle blaam
vrij te spreken. En dan zou de ellende
in hoger beroep opnieuw begonnen
zijn.
Beschuldigd van subversieve han
delingen tegen de Indonesische repu
bliek, heeft Jungschlaeger ruim tweo
jaar in Indonesische gevangenschap
vertoefd.
Na ruim een jaer in voorarrest te
hebben doorgebracht, begon op 17
februari 1955 voor het landgerecnt te
Djakarta het proces, waarin de offi
cier van Justitie na een jaar de dood
straf eiste.
Voor iedere onbevooroordeelde toe
schouwer wa> het duidelijk, dat het
proces niet slechts had gefaald in het
bewijs van Jungschlaegers schuld, I
maar dat zelfs zijn onschuld onom
stotelijk bewezen was, door de tal
rijke getuigen, die bevestigden, dat
verdachten in de tijd, waarop hij zijn
„subversieve" daden gepleegd heette
te hebben, in Nederland vertoefde.
Het is van de éne kant tragisch,
dat thans de onschuld van Jungschlae
ger nooit meer officieel erkend zal
worden en diens nagedachtenis niet
meer alweer officieel gezuiverd
zal worden van de blaam, welke erop
geworpen is. Aan de andere kant
lijkt ons de kreupelgang van dit pro-
ces zó evident, dat geen zinnig mens
nog geloof hecht aan de dwaze be
schuldiging.
De dood van Jungschlaeger heeft
de IrdonesisHhe Justitie gered uit
een dreigende impasse, waarin zij
zich trouwens zelf gebracht had. Maar
tevens zal dit tragische sterfgeval de
aandacht van de hele wereld wakker
schudden en leiden tot een serieuse
beschouwing van het proces. En dat
zal het prestige van Indonesië geen
goed doen.
De gestorven Jungschlaeger zal van
beklaagde aanklager worden en zijn
aanklacht zal luider klinken dan zijn
zelfverdediging.
RADIO-REDE
PROF. v. BEMMELEN.
De Leidse hoogleraar in het Straf
recht, prof. v.- Bemmelen, heeft gis
teravond voor de radio een rede ge
houden, waarin hij zeide, dat het
voor ieder die later de stukken in
deze zaak objectief zal bekijken, vast
zal staan, dat Jungschlaeger ten on
rechte vervolgd werd. In zoverre
hebben rechter Maengkom en de offi
cier van justitie Sumarjo schuld aan
de dood van Jungschlaeger, dat ze
met de bewijzen van zijn onschuld
voor zich geweigerd hebben hem in
vrijheid te stellen. Gedurende het
gehele proces moet Jungschlaeger
het gevoel hebben gehad, dat hij te
gen de bierkaai vocht, tegen een
muur van onwil optornde. De offi
cier van justitie, die in het requisi
toir, de doodstraf eiste, moet hebben
beseft, dat zijn tenlastelegging juri
disch en feitelijk volkomen onhoud
baar was. Dit moet voor Jungschlae
ger een afschuwelijke en ondrage
lijke anigst hebben gewekt. En nu is
hij dan vlak voor de eindbeslissing
bezweken. Nimmer zullen wij nu we
ten, of de rechter in Indonesië het
toch zou hebben aangedurfd een vrij
spraak te geven tegen de publieke
opinie aldaar in. Nooit zullen we ook
meer de naam van Jungschlaeger
door een rechterlijke beslissing kun
nen laten bevrijden van de smet, die
erop is geworpen. Immers door de
dood van de verdachte eindigt de
strafvervolging.
Jungschlaeger is gestorven, temid
den van een strijd, die helaas ook en
zelfs noodzakelijk een politieke strijd
was geworden. En in zoverre is hij
gestorven als een martelaar voor Ne
derland, aldus prof. Van Bemmelen.
PATER DROOG OVER
JUNGSCHLAEGER.
Pater C. Droog, de geestelijke van
de Tjipinang-gevangenis, waar Jung
schlaeger de laatste twee jaar door
bracht, deelde op vragen van de A.
N.P.-correspondent mede, dat de
overledene, in het bijzonder de laat- j
ste tijd, opgewekt bleek. „Zichtbaar
gesterkt door de kracht van zijn ge- I
looi', had hij een houding van rustig
afwachten aangenomen", zo zei hij.
Pater Droog had Jungschlaeger
eens per week bezocht in de gevan
genis. Hem was ruim gelegenheid
gegeven, zo voegde hij hieraan Hóe,
om daar contact met beklaagde op
tenemen. Hij had Jungschlaeger le
ren kennen als een rechtschapen en
goed man, zo zei hij.
STOFFELIJK OVERSCHOT NAAR
NEDERLAND.
De officier van justitie te Djakarta,
Sunario, heef donderdagavond ver
klaard, dat de dood van Jungschlae
ger „zeker zeer onaangenaam" is.
Hij zei, dat hy gevoelens van de
diepste medeleven jegens mevrouw
Jungschlaeger koesterde.
Hij zou alle medewerking verle
nen, opdat het stoffelijk overschot
naar Nederland vervoerd wordt. Dit
is door mevrouw Jungschlaeger ver
zocht, zo zei hy.
Aan rechter Maengkom was de be
slissing of een vonnis zou worden uit
gesproken, nu beklaagde was over
leden. Sunario had telefonisch rech
ter Maengkom in Sukamumi op de
hoogte gesteld.
GEHEIMHOUDING OVER
BEGRAFENIS.
Zowel door de Indonesische als door
de Nederlandse autoriteiten wordt de
strengste geheimhouding bewaard
over de begrafenis van de heer Jung
schlaeger. Het stoffelijk overschot is
ter beschikking gesteld van de familie.
De ochtendkranten
brachten met grote koppen het nieuws
van de dood van Jungschlaeger op de
frontpagina's. De Nederlandse ge
meenschap is diep geschokt door het
snelle onverwachte einde van het pro
ces, dat een deel was geworden van
hun dagelijk leven.
Nog veertien
in Indonesië vertoeven nog
veertien Nederlanders in gevan
genissen, die op soortgelijke aan
klachten als tegen Jungschlae
ger werden ingediend, hetzij een
gevangenisstraf uitzitten, hetzy
terechtstaan voor een Indcfne-
sis-ch hof, hetzij in afwachting
zijn van de behandeling van hun
zaak.
De bekendste onder hen is H.
C. J. G. Schmidt, voormalig basis
commandant van Batavia, wie
vrijwel dezelfde feiten ten laste
zijn gelegd, als waarvoor Jung»
sdhlaeger terecht moest staan.
Het proces-Schmidt is thans ge
vorderd tot de laatste getuigen
verhoren. De volgende zitting in
dit proces is gesteld op 24 april.
De eerste Nederlander die be
recht werd was E. A. Barkey, die
in 1954 werd veroordeeld wegens
verboden wapenbezit. Hij trad
op als getuige in de processen
Jungschlaeger en Schmidt.
De twaalf Nederlanders, die
nog in „voorarrest" ritten (al
anderhalf tot twee en een half
jaar) rijn: A. H. Doornik, F. G.
Baden, E G. Hofman, R. de Mey
van Gerwen, H. de Braai, P. J.
H. Wiersma, F. Pöttger, L. A.
Beneati, A. Reynst, H. van Geuns,
F. A. Mot en A. Tuts.
PLECHTIGE UITVAART TE
MAASTRICHT.
De plechtige uitvaartdienst voor
wijlen de heer Jungschlaeger zal ge
houden worden op zaterdag 21 april
a.s. om 10.30 in de Sint Servaaskerk
te Maastricht.
EEN GEDENKTEKEN.
Het „comité oprichting Limburgs
Djakarta oorl°gsmonuinent (Colom), heeft het
initiatief genomen onj de nagedach-
»t. mAiiws tenig eren van de heer jungschlae.
ger wegens zijn uitzonderlijk grote
verdienste aan de Nederlandse natio
nale zaak bewezen. De gedachten
gaan uit naar het oprichten van een
hem waardig gedenkteken op een re
presentatieve plaats in zijn geboorte
plaats Maastricht.
Er is nog genoeg te doen
Te Utrecht is gisteravond een ver
gadering gehouden van het „natio
naal contactcomité-Jungschlaeger",
waarbij de verschillende plaatselijke
Jungschlaeger-comité's zijn aangeslo
ten. Besloten werd, dat het nationale
contactcomité en de plaatselijke comi-
té's zullen blijven voortbestaan en
hun inspanningen thans zullen gaan
richten op het verkrijgen van recht
voor de heer Schmidt en de andere
nog in Indonesië gevangen gehouden
Nederlanders. Het verloop van deze
acties zal afhangen van de omstan
digheden, waaronder het thans aan
hangig zijnde proces tegen de heer
Schmidt zal worden afgewikkeld.
Het doel van het nationale contact
comité-Jungschlaeger zal blijven het
levend houden van de gedachte aan
het onrecht, dat Jungschlaeger is
aangedaan. In geval van een formeel
vonnis, waarbij wijlen de heer Jung
schlaeger niet van alle blaam wordt
gezuiverd, zal worden gestreefd naar
zijn rehabilitatie. Langs welke we
gen dit zal geschieden, zal nader wor.
den onderzocht.
In navolging van hetgeen het co-
mité-Gerbrandy heeft gedaan, heeft
het contactcomité aan de Nederland
se regering een telegram gezonden,
waarin haar wordt verzocht te be
vorderen, dat het stoffelijk overschot
van Jungschlaeger zo spoedig moge
lijk per vliegtuig naar Nederland zal
worden overgebracht.
De vergadering besloot, een klem
mend beroep te doen op het Neder
landse volk, om zaterdag, 21 april,
de vlaggen van zonsopgang tot zons
ondergang halfstok te hangen.
Aankomst van Grace Kelly bij de kathedraal
Op de foto ziet men de bruid tijdens de aankomst bij de kathedraal waar
zü door haar vader naar toe werd gebracht. Telefoto.
Succes van
Hammarskjoeld
Dag Hammarskjoeld, de secretaris
generaal van de Verenigde Naties, is
erin geslaagd van Israël en Egypte
de verzekering te verkrijgen dat bei
de landen langs hun gemeenschap
pelijke grens een wapenstilstand in
acht zullen nemen. Nauwelijks had
hij dit met gerechtvaardigde trots
verklaard, of er werden nieuwe inci
denten gemeld van de Jordaans-Is-
raëlische grens, waarbij een Israëliër
werd gedood en twee werden gewond.
De toestand aan de Jordaanse
grens is echter lang niet zo gevaar
lijk als zij was aan de Egyptische
voor Hammarskjoeld erin slaagde,
een nieuwe wapenstilstand tot stand
te brengen.
Gisteravond om zes uur plaatselij
ke tijd werd in de strook bij Gaza
en overal elders waar Joden en Ara-
bieern tegenover elkaar liggen, de
strijd gestaakt. Egypte noch Israël
hebben voorwaarden gesteld voor het
inachtneming van de wapenstilstands,
bepalingen. Er komt nu ook automa
tisch een einde aan het optreden van
Egyptische zelfmoordcommando's op
Israëlisch gebied.
Met grote vreugde is het nieuws
van de wapenstilstand tussen Israël
en Egypte op het hoofdkwartier van
de Verenigde Naties ontvangen. Ham
marskjoeld heeft zij eerste doel be-
eikt.
Maar er wacht hem nog meer, en
vellicht even moeilijk werk. Egypte
en Israël moeten ertoe worden ge
bracht, hun troepen van de grens te
rug te trekken; er moeten maatrege
len worden ontworpen om de span
ning langs de gehele Israëlische grens
te verminderen; de leden van de
wapenstilstandscommissie moeten
weer de vrijheid krijgen om zich
overal in het grensgebied te bewegen.
Maar in elk geval is men te New
York van mening dat de vooruitzich
ten voor een spoedig herstel var» de
normale toestand in het Midden-Oos
ten aanzienlijk zijn verbeterd.
HOE
wordt
het
weer?
Nog altijd koud
Op de foto ziet men de bruid en bruidegom zitten en op achtergrond een aantal bruidsmeisjes.
Boven de Duitse Bocht ontwikkel
de zich vannacht een kleine storing
in de luchtverdeling, onder invloed
waarvan vanmorgen de bewolking in
ons land weer toenam. Hier en daar
viel wat reigen, in hoofdzaak in de
noordelijke provincies. Gedurende de
afgelopen nacht was het in het groot
ste deel van het land helder weer,
waardoor opnieuw nachtvorst optrad.
In de komende nacht zullen weer
flinke opklaringen voorkomen, zodat
de kans op nacJ.tvorst blijft bestaan.
Het hogedrukgebied boven de Britse
eilanden neemt thans in betekenis
af, maar boven Zuid-Scandinavië ont
wikkelt zich een nieuw hogedrukge
bied, dat zich later naar onze omge
ving zal verplaatsen.
De aanvoer van warmere lucht
Telefoto. blyft daardoor geblokkeerd.
(Geldig van vrijdagavond tot
zaterdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
VERANDERLIJKE
BEWOLKING.
5 Veranderlijke bewolking en
overwegend droog weer. Van-
nacht plaatselijk lichte nacht-
vorst, morgenmiddag dezelfde
j temperaturen als vandaag of
iets hogere. Aanvankelijk zwakke g
j tot matige wind tussen noord- j
J west en noord, later zwakke
veranderlijke wind.
21 April zon op 5.33, onder 19.50;
maan op 15.58, onder 3.42.
Hoogwaterstanden
21 April v.m. n.m. 12.40.
Het weer in Europa
HELSINKI zwaar bew. 0 C.
STOCKHOLM onbewolkt 2
OSLO half bewolkt 5
KOPENHAGEN zwaar bew. 4
ABERDEEN onbewolkt 2
DUBLIN onbewolkt 3
LONDEN onbewolkt 1
AMSTERDAM licht bewolkt 2
BRUSSEL nevel 1
PARIJS mist 2
BORDEAUX licht bewolkt 2
GRENOBLE nevel 1
NICE onbewolkt 7
BERLIJN geheel bewolkt 3
FRANKFORT regen 2
MüNCHEN sneeuw 1
ZURICH nevel 1
GENèVE zwaar bewolkt 2
LOCARNO onbewolkt 3
WENEN regen 3
INNSBR/UCK zwaar bewolkt 1
ROME nevel 11
Korreltje
'n Hond. die 'n been heeft, kent
zyn eigen meester niet.
