S)e £ekióe (Sou/ta/r it
Hoog AWcltCr longs de grote C°Ue£,e üan Kardinalen feliciteert de Heilige Vader
rivieren door de dooi
Prof. dr W. H. Keesom te Leiden overleden
De noodklok luidt op vele plaatsen
Eden wil het uitpraten met Mollet
Wereldberoemd door zijn
natuurkundige arbeid
Indonesië zoekt hulp bij Rusland
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
MAANDAG 5 MAART 1956
47ste JAARGANG No. 13746
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w f2.35 p.mnd.,f7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40 - Advertenties: 17 et. p. m.m. Telefoontjes 1.50
Lawines in de Alpen eisen doden
De barre kou heeft in Duitsland en Oostenrijk een nasleep in de vorm
van door dooi veroorzaakt hoog water en lawines. In verscheidene plaatsen
langs de Rijn en de_ Donau luiden de noodklokken wegens de overstromin
gen, omdat deze rivieren het door smeltend ijs en sneeuw en door de
lenteregens wassende water niet meer kunnen verwerken. Ook vele zij-
vieren van de Rijn, de Donau, de Weser, de Elbe, de Isar en de Inn zijn
buiten hun oevers getreden. De bewoners van laaggelegen huizen moeten
in allerijl hun toevlucht zoeken naar hoger gelegen oorden.
WILD KOLKEND WATER.
In Bonn heeft men regeringsge
bouwen met zandzakken beschermd
tegen eventuele overstromingen. Bij
de Lorelei is de Rijn een wild kol
kende branding, In Caub, aan de Rijn,
staat in de straten anderhalve meter
water.
In verschillende dorpen langs de
stijgende Donau en andere rivieren in
Oostenrijk hebben op grote schaal
evacuaties van mensen en vee plaats
gehad.
Te Passau is het peil van de Donau
tot vijf meter boven normaal geste
gen. Meer 'dan 400 woningen zijn on
dergelopen. Met hulp van Ameri
kaanse militiaren pogen de slachtof
fers hun bezittingen uit het water te
redden. In het gebied van Passau zijn
bruggen voor het verkeer gesloten.
Vier dorpen in de omgeving van
Linz (Oostenrijk) zijn ontruimd, ook
al met het oog op de bijzonder hoge
stand van de Donau.
Lawines in de Oostenrijkse Alpen
hebben aan vier personen het leven
gekost.
Ook in Frankrijk.
Ook in Noord- en Oost-Frankrijk
zijn vele rivieren buiten haar oevers
getreden. Door overstromingen van de
Moezel staan verscheidene straten
van Nancy onder water. De Meurthe
heeft verscheidene grote wegen onbe
gaanbaar gemaakt.
De Rijn bij Straatsburg stijgt twee
cm. per uur en is het gevarenpeil van
vijf meter genaderd.
In de Ardennen is de Semoy op
I vele plaatsen buiten haar oevers ge-
j treden, doordat ijsdammen de stroom
j gedeeltelijk versperren.
De Maas, die in 24 uur een meter
is gestegen, heeft een tijdelijke brug
weggeslagen.
In Zuid-Polen zijn tal van mensen
om het leven gekomen doordat een
reusachtige lawine neergekomen is op
de Polana-skihut in de Tatrabergen.
Er logeerde een groot aantal skiërs in
de hut. Tot de slachtoffers behoort
Zofoja Kopkowna, een van Polens
betse skiërs.
Saar-besprekingen
vlotten goed
Frankrijk en West-Duitsland heb
ben zaterdag, volgens deelnemers aan
de FransvDuitse besprekingen te
Bonn, „een aanzienlijke mate van
overeenstemming" bereikt over de
toekomst van het Saargebied.
De overeenstemming zou in hoofd
zaak behelzen, dat West-Duitsland
goedgevonden heeft, de kanalisatie
van de Moezel met de oplossing van
de Saarkwestie te verbinden.
De ministers van buitenlandse za
ken, Pineau en von Brentano, zijn
het eens geworden over instructies
voor hun deskundigen, die over enige
weken in Parijs bijeen zullen komen
om te trachten de oveihleven kwes
ties op te lossen.
De Franse premier Guy Mollet is door zijn Engelse collega sir Anthony
Eden uitgenodigd eens op bezoek te komen in Londen, om de internationale
situatie te bepraten. De bijeenkomst zal waarschijnlijk eind deze week of
begin volgende week plaats hebben. De Britse uitnodiging is een recht
streeks gevolg van de vrijdag j.I. door Pineau, de Franse minister van
buitenlandse zaken, afgelegde verklaring, volgens welke hij het met de
politiek van de westelijke mogendheden in de afgelopen jaren „helemaal
niet eens" is.
Wat bedoelde Pineau?
Eden zou, toen deze verklaring
hem onder ogen kwam, onmiddellijk
om bespreking met de Franse pre
mier verzocht hebben.
Volgens de Britten moeten de
Westelijke mogendheden, wil men de
samenwerking in Navo-verband be
waren, een gezamenlijk beleid ten
aanzien van de problemen van vrede,
defensie en veiligheid handhaven.
Intussen heeft de Franse minister
van buitenlandse zaken zich gehaast
op een persconferentie in Bonn te
verklaren, dat Frankrijk de Noord-
Atlantische gemeenschap blijft zien
als basis voor zijn beleid. Hij zei dat
de interpretatie die aan zijn rede van
vrijdag was gegeven, niet geheel
juist was geweest.
Hij verklaarde bedoeld te hebben
dat het onhandig is van het Westeh
uitsluitend over veiligheid te spre
ken, „hoewel veiligheid natuurlik
een absolute voorwaarde is". Hij
meende echter dat het volk meer ge
ïnteresseerd is in sociale en econo
mische kwesties. De Russische vredes
offensieven moeten worden beant
woord door vredesoffensieven van het
Westen, zei hij.
Prof. dr. Willem Hendrikus
Keesom, wereldberoemd om
zijn wetenschappelijke arbeid
op natuurkundig gebied in
het Kamerlinghonnes-labora-
torium te Leiden is op 79-
jarige leeftijd na een hartaan
val overleden.
Prof. Keesom was van 1923
1945 hoogleraar te Leiden.
Zijn wetenschappelijke arbeid
op het gebied van de extreem
lage temperaturen hebben
veel bijgedragen tot de unieke
faam van het Kamerlingh-
onnes-laboratorium te Leiden,
dat in de gehele wereld als
„de koudste plek der aarde"
bekend staat.
Prof. dr. Keesom slaagde
er in (in 1926) het helium
in vaste toestand te brengen,
(—272.29 gr. C.) hetgeen zijn
meest spectaculaire prestatie
was, die later gevolgd werd
door de wetenschappelijk be
langrijker ontdekking van de
tweede fase van het vloeibare
helium en 't verschijnsel van
de super-geleiding.
Vriendelijk en eenvoudig mens
De ontslapene werd op 21 juni 1876
op Texel geboren. Hij volgde mid
delbaar onderwijs te Alkmaar en
kreeg zijn academische vorming aan
de gemeentelijke universiteit van
Amsterdam, waar hij in 1900 docto
raal examen deed en in 1904 cum
laude promoveerde. Na zijn doctoraal
werd hij tot assistent van prof. Ka
merlingh Onnes te Leiden benoemd
bij het Leidse natuurkundige labora
torium. Daar werkte hij o.m. aan het
vloeibaar maken van helium in 1908.
In 1917—1918 was Prof. Keesom
leeraar in de natuurkunde en natuur
kundige scheikunde aan de rijksvee-
artsenijkundige school te Utrecht en
nadien tot 1923 hoogleraar aan de
daaruit geboren veeartsenijkundige
hogeschool. Toen volgde zijn benoe
ming tot hoogleraar te Leiden als
opvolger van zijn leermeester Kamer
lingh Onnes. Bij zijn intrede hield
hij een toespraak over „Het belang
van de tocht naar het absolute nul
punt".
Prof, Keesom heeft zijn Leidse
leerstoel bekleed tot 1945, doch had
zich enige jaren tevoren reeds wegens
gezondsheidsredenen moeten terug
trekken. In zijn Leidse tijd heeft hij
zeer belangrijke arbeid verricht op
het gebied van de extreem lage tem
peraturen. Het meest opvallend wa
ren het onder druk in vaste toestand
brengen van helium in 1926, waar
mee hij een probleem meester werd,
dat reeds lang de natuurkundigen
over de gehele wereld bezighield en
het bereiken van het toenmalige
kouderecord van slechts 0,71 graad
Keivin boven het absolute nulpunt in
1932.
Zuiver wetenschappelijk gezien was
zijn ontdekking van de tweede fase
van vloeibaar helium nog belangrij
ker, evenals zijn arbeid op het ter
rein van het merkwaardige verschijn
sel van de super-geleiding.
Op zeer veel nevengebieden heeft
prof. Keesom eveneens baanbrekend
werk verricht of geleid. Genoemd
worden in dit verband o.a. termische
eigenschappen van super-geleiders, de
termo elektriciteit, de kristalstruk-
turen, viscositeiten, isotermen en de
temperatuurschaal.
Prof. Keesom heeft de resultaten
van zijn arbeid neergelegd in talloze
tijdschriftartikelen en in zijn in 1942
uitgekomen standaardwerk „Helium"
uit welk werk de indrukwekkende
veelzijdigheid van zijn belangstelling
en prestaties te lezeji is.
De overledene was o.m. lid van de
Kon. Academie van Wetenschappen,
van de Pauselijke, Academie „dei Lin
cei", van de Vlaamse Academie van
Wetenschappen, en corresponderend
lid van de „Conseil de la Société
d'encouragement pour l'industrie
nationale" te Parijs.
Prof. Keesom was doctor honoris
causa van de universiteiten van Leu
ven en van Warschau. Hij was voorts
ridder in de orde van de Nederlandse
Leeuw, commandeur in de Orde van
St. Olav van Noorwegen, ridder in de
orde van de Poolster van Zweden,
officier in de orde „Polonia Restitu-
ta" (het herstelde Polen), comman
deur in de Leopoldsorde van België
en officier in het Legioen van Eer
(Frankrijk).
Eenvoud.
Behalve om zijn diepe gedegen
kennis was deze katholieke geleerde
ook bekend om zijn vriendelijke een
voud. Hij was geen geleerde die zich
in „een ivoren toren" bevond. In zijn
Leidse tijd was hij steeds bereid ge
deelten van zijn kostbare tijd af te
staan om anderen, die op een of an
dere wijze bij zijn werk geïnteres
seerd waren in het onbekende land
van zjjn wetenschap binnen te lei
den.
Vele jonge fysici heeft hij opgeleid
in de beoefening van de experimen
tele natuurkunde. Hij besteedde zorg
en aandacht aan hun werk. Velen
bewaren een dankbare herinnering
aan hem. Hij gaf zijn medewerkers
waardevolle adviezen, maar hij liet
hen hun zelfstandigheid en hun eigen
verantwoordelijkheid behouden. In
zijn methode van opleiding toonde hij
zich een uitstekend paedagoog, die
met een grote dosis geduld en tact
was gezegend. Hij gaf zijn medewer
kers de manier van werken in grote
lijnen aan, kende daarbij echter te
vens alle details. Zijn gevoel voor
verhoudingen in het werk behoedde
hem er voor een onmogelijk zware
taak op jonge schouders te leggen.
Katholiek.
Prof. Keesom was een overtuigd
katholiek, een overtuiging die zich
ook uitte in het deelnemen aan het
openbare katholieke leven.
Bij al zijn drukke werkzaamheden
vervulde hij de functie van voorzit
ter van het Thijmgenootschap. In Lei
den is prof. Keesom o.m. geweest
voorzitter van de vereniging „Geloof
en Wetenschap", en lid van het col
lege van commissarissen van „De
Leidsche Courant".
De H.H. Uitvaartdiensten worden
gehouden woensdag a.s. in de paro
chiekerk van de H. Petrus, de plech
tige H. Mis van Requiem om 10 uur,
waarna de begrafenis -om ongeveer
12 uur volgt op het kerkhof aan de
Zijlpoort.
Onder de ontelbaar velen, die Z.H. Paus Pius XII met zijn 80ste verjaardag kwamen feliciteren, bevonden zich
natuurlijk ook de leden van het Heilige College van kardinalen, die we hier samen met de H. Vader op de foto
zien. V.l.n.r. de kardinalen: Valsrio Valeri, Celso Costatini, Pietro Biondi Fumasoni, Benedetti Aloisio Masella,
Clemente Micara, James Charles Mc Guigan, uit Toronto in Canada, de Heilige Vader, en verder de kar
dinalen Adeodato Giovanni Piazza, Guiseppe Pizzardo.Frederico Tedeschini, Gabriele Ignacio Tappouni, Gre-
gorio Pietro Agagianian en Joseph Frings. De laatste kerkprins rechts is niet genoemd.
Bij de duvel te biecht
Indonesië heeft hulp gezocht bij
Rusland om van zijn verplichtingen
jegens Nederland af te komen. De In
donesische ambassade in Moskou reik
te aan de Russische pers namelijk za
terdag een verklaring uit, waarin Ne
derland er van wordt beschuldigd
hardnekkig een „zeer impopulaire"
unie met Indonesië te willen handha
ven. Tegelijkertijd werd gezegd dat
Indonesië zich gesterkt voelt door
„Ruslands voortdurende steun aan
onze zaak".
De aan de Russische pers uitgereik
te verklaring had volgens een woord,
voerder van de Indonesische ambas
sade ten doel vooruit te lopen op een
reactie van Nederlandse zijde op het
uittreden van Indonesië van de Ne-
Autobusongeluk
in Zuid-Slavië
Een autobus, waarin zich meer dan
vijftig passagiers, waaronder vele
vrouwen en kinderen, bevonden, is
nabij Priboj, in Zuid-Servië (Zuid-
Slavië) op een beijzelde weg geslipt
en ongeveer zestig meter in een rivier
omlaag gestort.
Tot nu toe zijn drie lijken gevon
den, doch men vreest dat tenminste
nog elf personen door verdrinking
om het leven zijn gekomen.
27 Personen werden gewond. De
toestand van enkelen hunner is kri
tiek.
Fantastisch Russisch
plan
Radio Moskou is met plannen voor
de dag gekomen om door de Behring-
straat die het Amerikaanse Alaska
scheid van Siberië, een dam te leg
gen. Het is niet in de eerste plaats
begonnen om een verbindingsweg
over de 55 mijl brede straat, maar
om verwarming van de Poolzee door
middel van kernenergie.
Er zouden langs de dam kracht
stations moeten worden gebouwd,
werkend met kernenergie, die het
water uit de Pacific zouden kunnen
verwarmen alvorens het in de Pool
zee zou stromen. Om te verhinderen
dat het verwarmde water in de Stille
Oceaan zou terugvloeien, zou de daim
nodig zijn. De Russen geven toe dat
het misschien nuttig zou zijn, een
spoorlijn over de dam aan te leggen,
waardoor er praktisch een doorgaan
de verbinding zou ontstaan tussen
Washington en Londen via Moskou.
Loonsverhoging
in Spanje
De Spaanse regering heeft zaterdag
een algemene loonsverhoging van 22
procent goedgekeurd.
Om zoveel mogelijk een wedloop
van lonen en prijzen te voorkomen,
wordt de loonsverhoging niet in één
keer gegeven, doch in tweeën, nl. 16
procent met ingang van 1 april en 6
procent met ingang van 1 oktober.
Bovendien zal de duurtetqëslag
verhoogd worden, zodat de totale
loonsverhoging zal neerkomen op 27.5
procent van de huidige lonen.
De regering neemt ongeveer drie
kwart van deze verhoging voor haar
rekening door de premies die werk
gevers voor sociale verzekeringen be
talen, te verminderen.
derlands-Indonesische Unie.
De verklaring laat doorschemeren,
dat Indonesië na de opzegging van de
financieel-economische akkoorden
met Nederland, gaarne bereid is eco
nomische bijstand van Rusland te
aanvaarden.
Indonesië, aldus de verklaring, ver
wacht bij voorbaat, dat Nederland
aanvallen op Indonesië zal richten,
omdat het in Genève het been stijf
hield. Zo wordt verwacht dat Neder
land bij de V.N. een protest zal indie
nen tegen de verbreldng van de Unie
en de RTC-akkoorden.
Om Nederland vóór te zijn.
Met de verklaring hoopt Indonesië
het doordringen van de Nederlandse
interpretatie tot Rusland voor te zijn.
De Indonesische zaakgelastigde zei te
weten dat deze handelwijze „onge
woon" is, maar „het doel heiligt de
middelen". De persconferentie werd
gehouden met instemming van de re
gering in Djakarta.
Baden en Ulmer
leven nog
De Indonesische officier van Justi
tie Soenarjo heeft de juistheid ont
kend van Nederlandse persberichten,
dat enige Nederlandse arrestanten
verdwenen of gestorven zouden zijn.
Hij zei, dat twee arrestanten, Frans
Baden en Ulmer, thans gescheiden
zijn van de andere Nederlandse arres
tanten.
Zij hadden voor de rechter ver
klaringen, die zij bij het vooronder
zoek hadden afgelegd, herroepen. In
verband daarmee was nader onder
zoek nodig, aldus Soenarjo.
Om te bewijzen, dat zij nog in leven
zijn, liet Soenarjo beide arrestanten
naar zijn huis brengen, waar zij In
donesische verslaggevers ontmoet
hebben.
Soenarjo zei, dat zolang het onder
zoek voortduurt, Baden en Ulmer
geen bezoek mogen ontvangen.
Benoemingen
Bisdom Haarlem
De Bisschop van Haarlem heeft op
zijn verzoek om gezondheidsredenen
eervol ontslag verleend aan de zeer-
eerw. heer L. J. Schalke.
Benoemd tot pastoor te Haarlem
(H. Liduina), de zeereerw. heer A. A.
Trouwborst. Tot pastoor te Kudel-
staart, Th. J. Klaassen, die kapelaan
was te Amsterdam (O. L. Vr. Kon. v.
d. Vrede).
De Bisschop heeft op zijn verzoek
eevol ontslag verleend aan de zeer
eerw. heer A. G. M. van den Oord.
Benoemd tot pastoor te Nes aan de
Amstel, de weleerw. heer J. W. Re-
deker, die kapelaan was te Westwoud.
De Bisschop heeft belast met de gees,
telijke verzorging van het R.K. Be
jaarden-centrum te Purmerend, de
zeereerw. heer H. J. N. Heijnen, die
regent was van de Bisschoppelijke
Kweekschool te Beverwijk.
Het blijft fris
In de frontale zóne, welke zich za
terdag van Zuid-Duitsland over Bel
gië en ons land naar Zuid-Engeland
uitstrekte, ontstond tijdens het week.
einde op enkele honderden kilometers
ten westen van Ierland een kleine
storing.
Deze main in betekenis toe, pas
seerde zondagochtend ons land en
trok met grote snelheid naar het oost
zuidoosten.
Vanochtend was ze al in Zuidwest-
Rusland aangekomen.
Achter de storing stroomde bij naar
noordwest geruimde wind polaire
lucht West-Europa binnen. Deze is
inmiddels de Alpen al gepasseerd.
Aan de langdurige regenval in het
stroomgebied van Donau, Rijn en
Maas kwam hierdoor voorlopig een
einde.
Op het westelijk deel van de
Oceaan is de depressie-activiteit
thans groot» De depressies bewegen
tot nu toe evenwel in hoofdzaak in
noordelijke richting en koersen dus
niet rechtstreeks op Europa af. Wel
verplaatst zich een nabij Ierland ge
legen gebied van hoge druk naar
Frankrijk.
In verband hiermede blijft ook
morgen de wind overwegend uit rich
tingen tussen west en noordwest
waaien en houdt de aanvoer van po
laire lucht aan. Plaatselijk moet de
komende nacht nachtvorst worden
verwacht.
weer
(Geldig van maandagavond tot
dinsdagavond. Opgemaakt te
11.15 uur).
J WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt met enkele
verspreid optredende buien. Ma-
tige tot krachtige wind in hoofd-
j zaak tussen noordwest en west.
Vannacht temperatuur om het
vriespunt. Morgen overdag onge-
veer dezelfde temperatuur als
vandaag.
6 Maart: zon op 7.17, onder 18.31;
maan op 4.04, onder 12.18 uur."
Hoogwaterstanden
6 Maart: v.m. 10.20; n.m. 11.10.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor-
gen 7 uur luiden:
HELSINKI
gehel bew.
C.
STOCKHOLM
sneeuw
-4
OSLO
zwaar bew.
—2
KOPENHAGEN
onbew.
1
ABERDEEN
sneeuwbui
1
DUBLIN
onbew.
1
LONDEN
onbew.
3
AMSTERDAM
onbew.
2
BRUSSEL
geheel bew.
3
PARIJS
onbew.
0
BORDEAUX
mist
6
GRENOBLE
regen
8
NICE
onbew.
7
BERLIJN
zwaar bew.
2
FRANKFORT
zwaar bew.
4
MüNCHEN
zwaar bew.
2
ZüRICH
zwaar bew.
3
GENèVE
regenbui
7
LOCARNO
licht bew.
11
WENEN
half bew.
4
INNSBRUCK
zwaar bew.
0
ROME
motregen
7
Korreltje
De waarheid houdt haar glans wat
nevels haar verduisteren.
J. VAN DEN VONDEL
