P^isdesH'
Ambonezen willen terug naar
het onbezette deel van Ceram
Onderzoek bij N.V. Commerciële Bank
leidde tot arrestaties in Den Haag
Diepzee-kanaries die geen natte voeten krijgen
Brand en braak te Den Helder
MAANDAG 16 JANUARI 1956
DE LEIDSE COURANT
DERDE BLAD - PAGINA 1
„GEEN NEDERLANDSE ADVOCAAT NODIG"
Keukens vernield
als demonstratie
Zeventien Ambonezen, die op Oude-
kennen hier in Nederland de verdach
ten stuk voor stuik en niet de leider",
zo zei hij.
Telkens wanneer weer een groepje
4.IUTOIlv.fcl,| v vuuc. na het verhoor de rechtszaal verliet,
jaarsavond een aantal gezinskeukens I r*eP een Amhonese vrouw de zaal
in het woonoord aan de Nadorstwcg j was geheel gevuld met vrienden en
te Middelburg vernield hebben, hoor
den zaterdagmorgen voor de Middel
burgse rechtbank ieder een gevange
nisstraf van vier maanden met af
trek van voorarrest eisen.
De hun toegewezen raadsman, mr.
M. A. Terwoert te Middelburg die op
het puht stond te gaan pleiten, kreeg
daartoe geen gelegenheid, aangezien
de leider van de zeventien, de Am
bonees H. Marwa, verklaarde dat die
mijnheer, tegen wiens persoon dc
Ambonezen overigens niets hadden,
zich niet met dc zaak had te be
moeien, hetgeen reeds in een brief aan
de politierechter was medegedeeld.
Zij wensten een advocaat, die zich
dn New York zou bevinden. Op de
vraag van de politierechter wie dat
is, werd geantwoord, dat het hoofd
bestuur van hun partij, de Partai Na-
sional Meluku Selatan, dit uitzoekt.
Dit hoofdbestuur ontving al een tele
gram vandeze advocaat, die nog niet
is aangekomen. De partij heeft het
geld voor zijn overtocht, zo werd ver
klaard.
„Wij wachten wel".
Op de vraag van de politierechter,
of zij dan zo lang in de gevangenis
willen blijven, antwoordden de Am
bonezen dit inderdaad te willen, zelfs
al zou het een jaar moeten duren.
De rechter liet hun ten overvloede
via de tolk mededelen, dat hun zaak,
die tot 24 januari werd aangehouden,
op deze datum in ieder geval zal wor
den doorgezet, met of zonder advo
caat „U bent zo welsprekend, dat een
advocaat het u niet kan verbeteren",
zo voegde hij Marwa toe.
De Ambonezen, die in groepjes voor
de politierechter verschenen, gaven
toe de vernielingen te hebben ge
pleegd. Zij deden dat in opdracht
van de partij.
Marwa verklaarde: „Wij horen niet
in Nederland thans, hebben dus ook
niet met Nederlandse wetten te ma
ken. Wij willen terug naar Ceram,
dat nog niet -bezet is. Wij hebben dat
al medegedeeld aan de Ver. Naties,
de Tweede Kamer en het commissa
riaat voor de Ambonezenzorg. Het
gaat ons helemaal niet om die keu
kens op zichzelf; „die worden ge
bouwd uit politieke overwegingen om
ons te pesten".
Vier maanden geëist.
De inspecteur Ambonezenzorg, deel
de mede, dat hij alleen keukens
bouwt in opdracht van de regering.
Op de vraag, of hij wilde bemidde
len bij terugkeer naar Ceram, wenste
hij niet te antwoorden.
De officier verklaarde zich niet te
zullen verdiepen in de politieke ach
tergrond. Dit is hier ook niet terzaike
dienende. De Ambonezen zijn aan de
Nederlandse wetten onderworpen. Zij
geven toe de keuikens te hebben ver
nield. Er is gecomplotteerd en de
schade ligt boven de 2000,Daar
om zullen voorbeeldige straifen moe
ten worden opgelegd. Hij eiste daar
na vier maanden met aftrek tegen elk
der zeventien Ambonezen.
Marwa, die voor al zijn kameraden
Wilde spreken, kreeg daartoe van de
politierechter geen gelegenheid. „Wij
Luxemburgs vorstenpaar
in Juni naar Nederland
Het ministerie van buitenlandse za
ken deelt mede: Groothertogin
Charlotte van Luxemburg en prins
Felix zijn voornemens van 5 tot en
met 8 Juni een officieel bezoek te
brengen aan H.M. de Koningin en
Z. K. H. de Prins der Nederlanden.
vrouwen der Ambonezen 'n strijd
kreet, die spontaan onder het opste
ken van de rechterarm, met dezelfe
kreet werd beantwoord.
Speciale politiemaatregelen waren
getroffen om eventuele moeilijkheden
direct het hoofd te kunnen bieden.
Organisatieleven
niets voor boeren
Volgens de conclusie in het verslag
van een onder leden van de chr.
boeren- en tuindersbond gehouden
enquête is er geen sprake van dat
een belangrijk gedeelte van de boe
ren enige kennis heeft van de nieuwe
organisatie-vormen. Het grootste
deel heeft er geen belangstelling
voor. We moeten, aldus het verslag,
daarom wel wat voorzichtig zijn met
de leuze van onderen op.
Voorts leert het resultaat van deze
enquête dat de voorlichting over de
stichting voor de landbouw en het
landbouwschap nog onvoldoende is.
Hier ligt nog een belangrijke taak
voor de vrije organisaties, volgens
het verslag.
Beleefde inbrekers
Terwijl brandweer en politie in
de weer waren om de hevige brand
te bedwingen, werd ingebroken in
het kantoor van Van Gend en Loos,
dat op het spoorwegemplacement
is gelegen. De brandkast werd
opengesneden en een bedrag van
ongeveer 10.000- gulden is ont
vreemd. Dit is in korte tijd de vier
de inbraak waarbij het op een
brandkast was gemunt. Bij een ko
lenhandelaar werd de safe met be
hulp van springstof geopend, bij
een kruideniershandel mislukte een
dergelijke poging, uit een naast de
ze kruidenierszaak gelegen hotel
werd in diezelfde nacht een brand
kast weggesleept. De directeur van
dit hotel heeft dezer dagen de voor
hem waardevolle papieren over de
post terug ontvangen.
Bus tegen boom
Drie gewonden
Bij het nemen van een scherpe
bocht in de Peizerweg te Hoogkerk,
kwam zaterdagmorgen een autobus
op weg van Peize naar Groningen
plotseling voor een tegenligger.
Tijdens de uitwijkmanoeuvre ver
loor de ohalffeur de macht over zijn
stuur en reed tegen een boom.
De conductrice en twee vrouwe
lijke passagiers liepen zodanige ver
wondingen op, dat overbrenging naar
het academisch ziekenhuis te Gronin
gen noodzakelijk bleek; vele andere
passagiers konden ter plaatse verbon
den worden.
U rookt de lekkerste cigaret
Douwe Egberts
ir**
ZILVER-SHAG
(Advertentie!
INTENTIE STILLE OMGANG
Voor de Stille Omgang, die dit
jaar is vastgesteld op de zondagen
4, 11 en 18 maart, heeft de mode
rator, deken mgr G. P. J. v.d. Burg,
de volgende intentie aanbevolen:
Dat alle christenen hun bijdrage
voor de wereldvrede leveren door
ruzies bij te leggen en beledigingen
te vergeven.
WENS TWEEDE KAMER
Extra beloning
bij langer „herhalen"
De Tweede Kamer is van mening,
dat de 7731 militairen, voor wie minis
ter Staf in een wetsontwerp ver
lenging van de termijn voor herha
lingsoefeningen heeft gevraagd, daar
voor een extra tegemoetkoming die
nen te krijgen. Vrij algemeen acht de
Kamer dit billijk, omdat aan deze
dienstplichtigen extra lasten wor
den opgelegd.
In het verslag, dat de Kamer over
het ontwerp heeft uitgebracht, spreekt
men de hoop uit dat de regering deze
gedaohtengang zal overnemen. Ge
vraagd wordt of de regering geneigd
is een extra vergqeding, die het ge
derfde loon overbrugt, aan betrok
kenen te versohaffen en of zij ook de
werkgevers tegemoet wil komen.
Bouwvakarbeiders in
Brabant werkloos
Hoewel in Bergen op Zoom steeds
een groot woningtekort heerst, is er
reeds getuime tijd werkloosheid onder
de bouwvakarbeiders. Meer dan 150
werkloze metselaars en timmerlieden
staan genoteerd. Van de 1.236 wonin
gen, die aan Bergen op Zoom van 1951
af zijn toegewezen, moeten er nog 489
worden geraliseerd, dus "bijna een
derde deel. Wel zijn hiervan thans
bijna 200 woningen in aanbouw.
De oorzaak van de werkloosheid,
die ook in andere Brabantse gemeen
ten valt waar te nemen, ligt in het - -
feit dat het gemeentebestuur te lang, bliciteit geweest in verband met
moet wachten op de goedkeuringen het feit, dat de Canadese ïmmigra-
- 11fj:1 -u;; tif» antnritpitpn hpn PPn VNIUR VOOT
Naar wij vernemen zijn er te Den pleegd zijn, die in de sfeer ligigen van
Haag in verband met de liquidatie
van de N.V. Commerciële Bank enige
arrestaties verricht op last van de of
ficier van justitie. Genoemd worden
in dit verband: mr. C. van H., de di
recteur, een gedelegeerd commissaris
en enige personeelszaken, die zich zou
den hebben schuldig gemaakt aan
frauduleuze handelingen om hun per
soonlijke aansprakelijkheid voor het
gevoerde wanbeleid te camoufleren.
De N.V. Commerciële Bank ging in
december 1952 in liquidatie met een
tekort van ruim een half millioen.
Het onderzoek van de recherche
heeft uitgewezen, dat de fondsen van
de N.V. op zeer lichtvaardige wijze
belegd waren.
Bovendien zouden malversaties ge-
Eindelijk in Canada
Na 3 jaar vertrokken
Zaterdagavond is de Amsterdam
se metselaar Johan Haster met zijn
vrouw Mary en het 2-jarig dich
tertje Yvonne van Schiphol naar
Canada vertrokken. Zoals bekend
is er rond dit gezin nogal wat
van de bouwplannen, ingediend bij
het ministerie van Wederopbouw en
V ol kshuis vestting.
DODELIJKE VAL
Zaterdagavond vond een 12-jarige
jongen zijn 53-jarige stiefvader be
wusteloos in een plas bloed liggen in
het trapportaal van diens woning aan
de Blankenstraat te Amsterdam. De
man werd naar het O. L. V. gasthuis
overgebracht, waar hij zondagoch
tend is overleden.
tie autoriteiten hen een visum voor
Canada hadden geweigerd omdat
mevrouw Haster van Indonesische
bloede is.
Drie en een half jaar heeft de
heer Haster de deuren van de bu
reaus van de bevoegde autoriteiten
plat gelopen om toestemming tot
emigratie te krijgen. Uiteindelijk is
het hem toch gelukt en het was ook
met een stralend gezicht, dat hij
van vrienden en kennissen op
Schiphol afscheid nam. Zondag ar
riveerde hij in Montreal en ging per
trein naar Toronto waar hij om half
valsheid in geschrifte en verduiste
ring.
Uit niets is gebleken, dat de ver
dachten uit de malversaties persoon
lijk profijt hebben getrokken.
Zij ziijn na verhoor voorlopig vrij
gelaten.
Nader vernemen wij, dat op last
van de officier van justitie te 's-Gra-
venhage Zaterdag j.l. ook aan een
verhoor onderworpen is de presi
dent-commissaris van de in likwida-
tie zijnde naamloze vennootschap
„Commerciële Bank" te 's-Graven-
hage, ir. L. J. M. F. Een en ander
houdt verband met vermoede ver
duisteringen, bij de commerciële
bank gepleegd. Destijds bleek name
lijk dat een tegoed bij de bank ten
name van de algemene exploratie
maatschappij niet meer aanwezig
was. Het betrof een aandelenpakket,
ten name van de algemene explora
tie-maatschappij, dat zou aangewend
zijn ter dekking van de eigen debet
positie der commerciële bank. Ach
teraf is deze dekking door de algeme
ne exploratie-maatschappij goedge
vonden. Ondanks dat hebben de ver
horen plaats gehad op vermoeden
van verduistering.
Mr. van H., de directeur, is in ar
rest gehouden, ir. F. is vrijgelaten, op
voorwaarde dat hij ter beschikking
zal blijven.
Het bedrag, waarvan vermoed
ou- I wordt, dat het is verduisterd, wordt
geschat tussen de 250.000 en 500.000
gulden.
Een politie-onderzoek bleek, dat negen in de avond aankwam. Voor
de man waarschijnlijk van de trap is lopig trekt Johan Haster met zijn
gevallen en met het hoofd tegen een gezin bij hun ouders in, die al ge-
schakelkast terecht is gekomen. ruime tijd in Toronto wonen.
DODELIJK MIJNONGEVAL
Vrijdagavond is de 34-jarige hou
wer J. W. C. Driessen uit Heerlen
bij het verwijderen van een opstop
ping in de wentelkoker in een op
braak op de 700,-meter verdieoing
van de staatsmijn Emma te Tree
beek met het hoofd .bekneld ge
raakt tussen losschietend materiaal
en de wand van de wentelkoker.
Aan de gevolgen van dit onge
luk is houwer Driessen ter plaatse
overleden; hij was gehuwd en had
drie kinderen.
Op het eerste gezicht zou men misschien denken, dat de kanaries op deze foto in een luchtbel aan het varen
zijn. Hun vreemde kooitje bestaat echter uit een glazen klok, die omgekeerd in het aquarium drijft: ontegen
zeggelijk een verrassend effect. Bang voor overstroming behoeven de diertjes niet te zijn, de hoge rand aan de
klok garandeert „droge voeten".
Kerrie rond Haags Hopje
Wat mag en niet
Voor de rechtbank van Den Haag
is zaterdag gekibbeld over het roem-
i ruchte Haagse Hopjes door twee fir-
J ma's, die beide menen het ware, on-
vervalste Hopje te mogen maken en
jverkopen.
i Rademakers fabrieken uit Den
Haag vertelden via hun verdediger,
I dat zij het recept in 1940 gekocht had
den van een zekere meneer Brand,
die het weer gekocht had, toen de n.v.
Nieuwerkerk, die 7 jaren daarvoor
failliet was verklaard en het Hopje
tot dan t(pe verkocht had.
Tot grote gramschap had de firma
Frank Rademaker uit Rotterdam, die
door de heer Nieuwerkerk na de oor
log is opgericht, zich in een circulaire
tot Duitse Hopjes-minnenden gewend
met de mededeling, dat alleen de Rot
terdamse fabriek het onvervalste
Hopje maakte.
De Haagse fabriek vond, dat djeze
circulaire ingetrokken moest worden
en eiste een dwangsom van ƒ.5.000.
voor iedere dag, dat de Rotterdamse
firma in gebreke zou blijven.
De advocaat van de Rotterdamse
firma vertelde, dat de verkeerde per
soon gedagvaard was, dat de heer
Nieuwerkerk best het Hopje maken
mocht, dat in 1951 al de circulaire in
Duitsland verspreid was en dat het
een heel ingewikkelde zaak was, die
zo maar niet een, twee, drie uitge
zocht zou kunnen worden.
De rechter, die geduldig naar het
Hopjes-debat geluisterd had, vertel
de zo spoedig mogelijk uitspraak te
zullen doen.
K.A.J. naar Afrika
En naar Rome
Op de zondag gehouden slot-bijeen-
komst der studiedagen, die de katho
lieke arbeiders jeugdbeweging te
Vught heeft gehouden, werd meege
deeld dat een aantal kajotters binnen
niet al te lange tijd voor twee jaar
naar de Afrikaanse missie van Tan
ganyika zal vertrekken om er de
rooms-katholieke missie aldaar met
hun vakkennis van dienst te zijn en
om daar tevens mede de grondslag te
leggen voor de Afrikaanse organisa
tie van de wereld-K.AJ. onder de
jonge katholieke Afrikaanse arbei
ders.
Het tweede punt, wat op deze slot
bijeenkomst werd behandeld, was de
grote Rome-bedevaart van de wereld-
K.A.J. in 1957, waaraan ongeveer
30.000 afgevaardigden van de rooms-
katholieke arbeiders jeugdbeweging
uit 75 landen over de gehele wereld
zullen deelnemen.
De stichter van de wereld-K.A.J.,
mgr. dr. Jos Cardijn uit België, heeft
te Vught het kader van de K.A.J. en
V.K.A.J. toegesproken en uiteengezet
v/at de taak is van de r.k. arbeiders
jeugd in de wereld van thans.
Namens het Nederlands episcopaat
was aanwezig mgr. dr. G. Bannen
berg, ere-voorzitter van de Neder
landse katholieke jeugdraad, die mee
deelde, dat de Nederlandse bisschop
pen volgaarne hun instemming met
deze Rome-bedevaart willen betui
gen.
Dronkeman neergestoken
Dader in arrest
In de nacht van vrijdag op zaterdag
j.l. is te Helmond een 47-jarige on
gehuwde grondwerker door zijn kost
baas, een 53-jarige gehuwde textiel
arbeider, neergestoken.
Toen de grondwerker in de nacht
beschonken thuiskwam in zijn kost
huis aan de Mierloseweg, kreeg hij
woorden met de textielarbeider. Bij
het hierbij ontstane handgemeen ver
wondde de grondwerker met een
bierflesje zijn kostbaas aan het hoofd.
De man greep een broodmes en stak
V orsten vliegtuig
Bestelling bij Fokker
Bij de Fokkerfabrieken is een Friend
ship vliegtuig besteld, dat bestemd is
om de Dakota, welke tot nu toe het
luchtvervoer voor de Koninklijke fa
milie regelde, te vervangen.
Dit is de derde „Friendship", dde
bij de Fokkerfabrieken besteld is; de
twee eerste, bestemd voor de K.L.M.,
zullen vóór de koninklijke Friendship
geleverd worden.
DRIE NIEUWE.DEKENATEN IN
HET BISDOM ROERMOND.
Bij besluit van 13 januari 1956
heeft z.h.exc. mgr. dr. G. H. J. Lem-
mens, bisschop van Roermond, drie
nieuwe dekenaten opgericht: Heyt-
huizen, Tegelen en Thorn.
Tot deken zijn benoemd: de zeer-
eerw. heer W. G. J. J. Geurts, pas
toor te Heythuizen, G. P. A. H. Stoot,
pastoor te Tegelen (H Martinus), en
A. L. M. H. Tijssen, pastoor te Thorn.
CONSERVATOR BISSCHOPPE
LIJK MUSEUM HAARLEM
Teneinde te voorzien in de vaca-
ture van conservator aan het bis
schoppelijk museum te Haarlem,
ontstaan door de dood van mgr J.
Henneman in 1953, is thans be
noemd de heer H. van Haaren, in
1930 te Herpen geboren. De heer
Van Haaren heeft kunstgeschiede
nis gestudeerd aan de katholieke
universiteit van Nijmegen, waar hij
ook binnenkort examen hoopt te
doen. Hij is op het ogenblik als we-
tenschanpelijk assistent in de oude
en moderne afdeling aan het aarts
bisschoppelijk museum te Utrecht
verbonden. De benoeming te Haar
lem gaat in 1 februari met ingang
van welke datum de heer Van Haa
ren ook tot directeur is benoemd
van museum de Amstelkring (O.L.
Heer op solder) te Amsterdam.
Ontploffing en brand
in R'damse Muzetempel
Een doffe knal, gevolgd door een
de grondwerker neer; het slachtoffer I vuurgloed deed zaterdagnacht de Rot-
moet onmiddellijk dood zijn geweest.
Kort na het gebeuren werd de textiel
arbeider gearresteerd, hij legde een
volledige bekentenis af.
91-JARIGE BROMMER.
De vermoedelijk oudste bromfiets
berijder van Nederland, de heer M.
Mulder te Appingedam, heeft zater
dag zijn 91e verjaardag gevierd. On
der de velen, die hun gelukwensen
kwamen aanbieden, bevond zich ook
zijn 70-jarige zoon G. Mulder uit
Usquert, die, om in de „lijn" van Opa
Mulder te blijven, „even" op de
bromfiets van Usquert naar Appinge
dam was gereden, om de verjaardag
van zijn vader te .cunnen meemaken.
BOERDERIJBRANDEN IN
NOVEMBER 1955.
ter dams e brandweer naar de 1ste We-
nastraat uitrukken, waar in een der
zalen van het aldaar gevestigde dans
instituut een felle brand was uitge
broken.
De ontploffing, waardoor de brand
haard ontstond, bleek bij het buffet
te zijn ontstaan en met twee stralen
water en twee nevelspuiten wist de
brandweer het vuur meester te wor
den. Zij kon echter niet verhinderen,
dat de zaal nagenoeg uitbrandde en
dat het vuur voor korte tijd de ach
ter het instituut gelegen rijwielstal
ling aantastte, waart)ij 8 rijwielen
werden vernield.
De oorzaak is nog onbekend en de
politie stelt een onderzoek in-
„Prof. Boudewijn" f
Rotterdam heeft een van zijn be
kendste figuren verloren, nl de 66-
In de maand november 1955 zijn jarige B. Mastenbroek, eigenlijk zo-
twaalf boerderij branden voorgeko- wel binnen als buiten de stad al-
men, waarbij de boerderij totaal werd leen bekend onder de naam „pro-
vernield of zwaar werd beschadigd, fessor Boudewijn". In de ergste cri-
Drie van deze branden kwamen voorj sisjaren voor de oorlog, toen juist
in Groningen, één in Friesland, twee met de bouw van de maastunnel
in Gelderland, één in NQord-Holland, j een aanvang was gemaakt, posteer-
één ih Noord-Brabant en vier inde hy zich op „de Bult" in het nark,
Limburg. I spijkerde prenten over de tunnel-
De directe schade door deze bran- j bouw ?an een b°01?? en be<>nn er
den aangericht wordt geraamd op »c°lle£e' te geven. Hij deed op dus-
374.500.a'am£e wyze' Ieaereen hem
Eén van deze branden werd ver
oorzaakt door explosie van butagas,
twee door spelen met vuur, één door
kortsluiting, één vermoedeijk door 'n ^^ennen
soldeerbout, één vermoedelijk door
hooibroei, terwijl in zes gevallen de
oorzaak onbekend bleef.
Bij deze branden zijn twee paar
den, één varken en 22 koeien omge
komen.
gauw „de professor" noemde. De
bouw van de tunnel werd door hem
op de voet gevolgd, hij expliceerde
met een zeker gemak en een met te
„deskundigheid"
kreeg na de voltooiing van de tun
nel toestemming om zijn belrijf",
zij het met een kleine v iriatie,
voort te zetten. Al die jaren heeft
hij op deze wijze in zijn onderhoud
kunnen voorzien.
VEILING VERNIELD'
Vrijdagnacht is in Den Helder door
een hevige brand het gebouw van
de coöperatieve groenteveiling
„Den Helder en omstreken", eigen
dom van een aantal tuinders, bijna
geheel vernield. De brand die ver
moedelijk in een opslagplaats van
lege kisten is ontstaan, verplaatste
zich razendsnel over de gehele vei
linggebouw.-De brandweer kon niet
anders doen dan de vuurzee tot dit
gebouw beperken. Tegen de och
tend was men de brand meester
maar de nablussing heeft daarna
nog enige uren geduurd.
De schade aan gebouw en aan
kering wordt gedekt, kon nog niet
worden vastgesteld, maar benadert
de 100.000 gulden. Een gelukkige
omstandigheid was dat juist Vrij-
dagm'fHag nagenoeg alle aange
voerde groente was geveild.
