S)e ÊokbeSoti^arit
Spoorwegramp in Midden-Zweden
Twintig doden
Hongaarse schrijvers kwamen in opstand
Hoe langer hce fraaier
1
in Jungschlager-zaak
Bewolkt weer
ZATERDAG 14 JANUARI 1956
47ste JAARGANG No. 13703
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie. Abonnementen. Drnkkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w. f2.35 p. mnd., f7.— p.kwart. Franco p.p.f7.40 - Advertenties: 17ct.p.m.m. Telefoontjes ƒ1.50
KVP-TUIN J Djakarta kan nog niet besluiten Zweeds Koninklijk Huis bij de opening van het parlement
■V ¥N Utrecht wordit vandaag, in
besta^'htSht'va^deb^thojfekf Nederl. delegatie vertrok niet naar Genève
Volkspartij.
De staatkundige eenheids-gedachte
van de katholieken van Nederland
werd veel eerder al verwezenlijkt,
co men wil in 1896, of in 1913, maar
in ieder geval in 1926. Na in de oor-
logs-jaren te zijn weggevaagd, her
rees de katholieke eenheid, van
Staatspartij herdoopt in Volkspartij.
Zij herrees een half jaar na de be
vrijding van ons vaderland, nadat rijp
beraad was gepleegd over de nood
zaak daarvan. Niet alleen de wense
lijkheid maar ook de noodzaak daar
van werden beraamd, en deze me
ning werd blijkens de verkiezingsuit
slagen door de overgrote meerder
heid van de katholieke Nederlanders
gedeeld.
De geschiedenis van 10 jaren heeft
bewezen, dat de juiste keuze is ge
daan.
Het is moeilijk zich een denkbeeld
te vormen, hoe de Nederlandse poli
tiek zich ontwikkeld zou hebben, in
dien toen besloten was géén katho
lieke politieke partij meer te vor
men.
Wanneer we echter in vogelvlucht
nagaan, wat zich in de hogere en
lagere bestuurslichamen inmiddels
heeft afgespeeld, dan kan men er
staat op maken, dat als er geen volks
partij was gesticht, de voormannen
van katholiek Nederland vandaag in
Utrecht bijeen zouden komen om er
„alsnog" met kracht toe over te gaan.
Vraag echter niet, hoe intussen de
handhaving en uitbouw van de na
tuurlijke orde in de menselijke sa
menleving achterop gekomen en zelfs
gefnuikt zou zijn.
We mogen ons gelukkig prijzen
over het besluit, tien jaar geleden ge
nomen, en dat gewis niet omdat wij
zo tuk zijn op machtsvorming of op
schotjesgeest.
Onier de „Kon-eitjes" heeft eens
deze wijze opmerking gestaan: „Als
men goede vrienden wil blijven, moet
je buurmans tuinhaag ongemoeid la
ten".
Deze ervaring uit de practijk van
het leven is ook geldend voor de prac
tijk van partij-politiek.
Goede nabuurschap en samenwer
king streeft de katholieke eenheids
partij na met de andere partijen in
ons vaderland. Met haar „fervente"
streven naar een regering op brede
basis heeft zij dat toch wel bewezen!
Maar zij ziet niet in, waaroan buur
man P. v. d. A. de tuinhagen wil
rooien, om dwars door d- volkstuin
tjes heen zelf weer een nieuwe, heel
hóge haag te zetten.
Laat ieder tuinieren op zijn manier,
Nieuwe ontwikkeling?
Het Indonesische kabinet heeft vrij
dagavond zijn besluit over de volgen
de maatregelen ten aanzien van de
NederlandsIndonesische conferentie
te Genève uitgesteld in afwachting
van verder overleg met de parijen,
die de regering steunen.
De minister van voorlichting deelde
mede, dat het kabinet maandagoch
tend weer bijeen zal komen. Hij hoop
te, dat dan een definitief besluit* zal
kunnen worden genomen.
De conferentie te Genève werd za
terdag j.l. onderbroken om de partijen
de gelegenheid te geven verslag uit
te brengen aan haar regeringen. Twee
Mohammedaanse partijen, die de re
gering steunen, de orthodoxe Nahda-
tul Ulama en de kleine Partai Serikat
Islam Indonesia, gaven deze week
uiting aan haar ontevredenheid over
het verloop van de conferentie. De
laatste partij verzocht de Indonesische
delegatie uit Genève terug te roepen
en een woordvoerder van de Nahdatul
Ulama zei gisteren, vrijdag, dat zijn
Duitse misdadigers
uitgeleverd
Te Herleshausen, aan de grens tus
sen Oost- en West-Duitsland, zijn
vanoohtend (zaterdag) 455 Duitsers
aangekomen, die in Rusland wegens
oorlogsmisdaden zijn veroordeeld en
geen amnestie hebben gekregen. Zij
werden vervoerd in verzegelde wa
gons, die werden bewaakt door Rus
sische militairen.
De teruggekeerden zullen „ter be
schikking" van de Westduitse rege
ring worden gesteld. Het is het eer
ste contingent Duitsers van deze cate
gorie, dat in de Bondsrepubliek is
aangekomen.
Van hun kant eisen de Russen ook
hun landgenoten op, die in West-
Duitsland worden vastgenouden. Vol
gers een Russische verklaring zou
den er 100.000 Russen in West-Duits
land zijn. die gerepatrieerd wensen te
worden De Westduitse regering heeft
daarop de Sowjet-Unie gevraagd na
men te noemen. Dit is nu geschied. De
Russen hebben de namen van 31 Rus
sen opgegeven Bij onderzoek is ge
bleken, dat alle 31 in de gevangenis
zitten. Het Roods Kruis is nu begon
nen deze 31 naar hun wensen te vra
gen. De eerste twee ondervraagden,
veroordeeld wegens resp. roof en
moord, verklaarden inderdaad, dat zij
Wolf vial vliegtuig aan
-maar laat de hagen staan.
Dat is echte volksvrijheid en
ie mef reële Wi?26 ^ar hun land terug wilden,
de volksvriendschap, de samenwer
king van aillen in het ene staatsver
band.
Vandaag komen de politieke voor
mannen van de Nederlandse katho
lieken bijeen, en zij komen daar raiet
met de snoeischaar dreigen om buur
mans haag kaal te scheren.
Vrede en samenwerking wensen
ze voor ons volk, geen vijandschap.
Zij komen de 10 jaar tuinierskunst
in ogenschouw nemen en dankbaar
te herdenken, dat al groeide er wat
onkruid hun tuin schone bloemen
en rijpe vruchten heeft gedragen,
waarvan de gehele gemeenschap
mocht profiteren.
Er is voor haar geen reden, de ha
gen dwars te zetten en hoger te ma
ken, want dat zou de goede nabuur
schap verstoren. Daartoe wil de
K.V.P. onder geen beding aanleiding
geven; partijbelang is voor haar
dienstbaarheid aan het landsbelang.
In het gebied van Tower in de
Amerikaanse staat Minnesota is don
derdag een vliegtuig verongelukt door
een aanval van een wolf.
Dit merkwaardige ongeluk deed
zich voor, toen twee jonge vliegers in
een licht vliegtuig vlak langs de
grond vlogen om van dichtbij twee
wolven te volgen, die over een be
vroren meer renden. Een der dieren
viel op een bepaald ogenblik het
vliegtuig aan en raakte bij een gewel
dige sprong één der ski's van het
landingsgestel. Het toestel raakte uit
zijn evenwicht en stortte neer.
De beide vliegers bleven ongedeerd,
doch de wolf moest zyn aanval met
de dood bekopen.
Bij een botsing tussen een volge
laden trein met ijzererts en een die-
sel-spoorbus zijn vrijdag bij Kop-
parberg in Midden-Zweden twintig
mensen, o.w. veel schoolkinderen van
14 te 17 jaar, om het leven gekomen.
Tien personen werden gewond.
Het ongeluk ontstond, doordat de
remmen van de goederentrein wei
gerden. Daardoor reed de trein door
een onveilig sein op het station Kop-
parberg, waar hij had moeten wach
ten tot de spoorbus gepasseerd zou
zijn. Met een snelheid van 80 km. per
uur raasde de trein door het station
de bus tegemoet, tot grote schrik van
het spoorwegpersoneel, dat nog ver
geefs trachtte de trein op een zijspoor
te leiden of te laten ontsporen door
de wissels om te zetten.
Op het laatste ogenblik heeft de
conducteur van de bus, die opge
schrikt was door waarschuwingskre
ten, nog de deuren van de twee wa
gons waaruit het busstel bestond, ge
opend, doch slechts enkele passagiers
konden naar buiten springen vóór de
trein op de bus inreed en de passa
giers naar alle kanten uit de wagens
geworpen werden. Men gelooft, dat
de machinist van de trein en de bus
bestuurder zich op het laatste ogen
blik door een sprong hebben kunnen
redden. Zij zouden slechts licht ge
wond zijn.
De reddingswerkzaamheden onder
vonden grote hinder van ijzel en duis
ternis.
partij wil voorkomen, dat de resulta
ten van de conferentie worden gepa
rafeerd.
De minister van voorlichting, her
haalde vrijdagavond zijn eerdere
verklaring, dat Indonesië de bespre
kingen te Genève als voltooid be
schouwt. Hij voegde er thans aan toe,
dat de onderhandelingen niet zullen
worden voortgezet.
Ned. delegatie thuis gebleven
In verband met het bovengenoemde
uitstellen van een beslissing door de
Indonesische regering, is de Neder
landse delegatie, die vorige week uit
Genève naar Den Haag was terug
gekeerd, niet naar Genève gegaan.
Men had verwacht, dat het antwoord
van Djakarta vandaag wel binnen zou
zijn gekomen en dat derhalve de be
sprekingen vandaag hervat zouden
kunnen worden.
Werklozenrel
in Z.-Italië
Bij een hevige botsing tussen de
politie en ongeveer duizend werkloze
demonstranten, die het stadhuis van
Venosa nabij Potenza in Zuid-Italië
trachtten te bezetten, is vrijdag één
persoon gedood. Zestien mensen
werden zwaar gewond. Onder hen
bevond zich een vijfjarig kind.
De demonstranten hielden een beto
ging omdat zij in het arme gebied van
Venosa geen werk kunnen vinden. Zij
wierpen barricades van gekantelde
wagens en wijnvaten op en bekogel
den de politie, die de straten naar het
stadhuis afsloot, met stenen.
De politie opende het vuur nadat
verscheidene pogingen om de demon
stranten met gummiknuppels uiteen
te drijven waren mislukt.
De poiitie verklaarde, dat sommige
demonstranten een oud kasteel had
den bezet en de politie met revolver-
i geweervuur hadden beschoten.
Volgens de mededeling van de po
litie waren de betogers tot hun actie
aangezet door plaatselijke communis
tische partijfunctionarissen.
De nieuwste foto van de Zweedse koninklijke familie. De opname werd gemaakt voor de aanvang van de
plechtige opening van het Zweedse parlement die door de leden van de koninklijke familie werd bijge
woond in de Bernadotte-galerij van het paleis te Stockholm. We zien hier v.l.n.r. koningin Louise, koning
Gustaf Adolf, prinses Sybilla, prinses Margaretha en prinses Brigitta.
Botsing in de Metro
In het centrum van Parijs is vrij
dag een passagierstrein van de onder
grondse door een verkeerde wissel
stand in gereden op een stilstaande
goederentrein.
Circa 29 passagiers werden 'gewond.
Het verkeer tussen het eindpunt
Etoile en het station Trocudero is
urenlang gestremd geweest.
een „opstand" van schrijvers tegen
het ideologische „dwangbuis", waarin
de Hongaarse letterkunde gewrongen
wordt, onderdrukt. Aldus hebben
waarnemers in Wenen verklaard.
Meer dan honderd communistische
schrijvers, o.w. leden van de commu
nistische élite, hebben in november
deelgenomen aan een protestbewe
ging tegen partij voorschriften ten
aanzien van hun werk. Zij werden
daarbij gesteund door musici, acteurs
en andere kunstenaars. Zij schreven
verhalen, waarin kritiek werd gele
verd op de minister van volkscultuur
en op Rakosi zelf en zij organiseer
den een petitie, waarin geprotesteerd
werd tegen bepaalde maatregelen in
zake politiek en cultureel beleid, die
door het partijbestuur waren geno
men.
Rakosi reageerde snel, aldus de
waarnemers. Hij deelde de federatie
van communistische schrijvers per
soonlijk mede, dat de betogers niet
de „juiste socialistische lijn" volgden
Het partijbestuur nam daarna een re
solutie aan, waarin gezegd werd dat
Dit was het tweede ernstige trein- de opstandige schrijvers leugens ver
ongeluk in Zweden in veertien da- spreidden over de toestand in Hon-
gen tijds. Op 2 januari botsten n.l. bij garije. De betogers ontkennen
Gothenburg twee treinen op elkaar, J „noodzaak en het recht van de partij
waardoor één persoon om het leven om de letterkunde te leiden", aldus
kwam en er elf gewond werden. J deze resolutie.
rp j i De actie verliep, toen leden van de
1 egen partij-dwangbuis I federatie van schrijvers een resolutie
I aannamen, waarin zij „zelf-kritiek"
Matyas Rakosi, de leider van de leverden en gehoorzaamheid aan de
Hongaarse communistische partij,p-artijvoorsohriften beloofden. Voorts
heeft in minder dan een maand tijds bekend gemaakt, dat een onder-
Afscheidsgeschenk voor Portugals gezant
De vertrekkende gezant van Portugal, Fernanado Quartin de Oliveira
Bastos, nam vandaag afscheid van het Corns Diplomatique. Namens het
Corps werd door de deken van het Corps Diplomatique, de ambassadeur
van Zuid Afrika, Kol. P. I. Hoogenhout, aan de gezant een zilveren schaal
met inscriptie aangeboden. V.l.n r. Kol. P. I. Hoogenhout, mevrouw Bastos
en de Portugese gezant.
zoek naar de opstand zou worden in
gesteld. Waarnemers in Wenen gelo
ven dat de rebellen niet zwaar gestraft
zullen worden, gezien de omvang van
de actie en het feit, dat bijna alle
rebellen geziene partijleden waren.
Midden-Amerika
heeft 't koud
In Mexico zijn deze winter tot dus
ver zestig personen van koude omge
komen. De temperaturen 's nachts
en overdag lopen sterk uiteen. Zo was
het vrijdag overdag achttien graden
boven nul, terwijl het de nacht daar
voor dertien graden had gevroren.
D-e autoriteiten hebben de bevol
king gewaarschuwd, rekening te hou
den met deze grote temperatuurswis
selingen.
Ook Guatemala heeft te lijden van
een ongewone koude. De temperatu
ren variëren van vijf graden boven
tot negen graden onder nul, terwijl
voor januari normaal een gemiddelde
van zestien graden boven nul wordt
gemeten.
Requisitoir tegen getuigen
Het horen van getuigen uit Neder
land in de zaak Jungschlager begint
te ontaarden in een reeks beschuldi
gingen tegen de getuigen zelf. De
zaak Jungschlager, waar het dan toch
eigenlijk om gaat, staat daar vrijwel
buiten.
Verdedigster mevrouw Boorman,
heeft daar op de zitting van gisteren
krachtig tegen geprotesteerd. „Het
lijkt wel of de getuigen a charge een
soort req-uisttoir tegen de getuigen uit
Nederland houden", zei ze. „Het gaat
in deze zaak over beklaagde Jung
schlager en niet over die getuigen.. De
zitting is nu anderhalf uur aan de
gang en dit is de eerste maal dat de
naam van beklaagde ter sprake wordt
gebracht".
Zij verzocht de kroongetuigen te
beperken in hun verklaringen over de
De eercte Amerikaanse
kunstmaan
Het Amerikaanse ministerie van
delensie heeft vrijdag in Washington
bekendgemaakt, dat de eerste Ame
rikaanse kunstmaan zal werden gelan
ceerd vanaf de luchtbasis Patrick te
Cocoa in Florida.
De kunstmaan metalen bol met
een doorsnede van 50 cm. en- een ge
wicht van circa 10 kg. zal worden
gelanceerd met behulp van een drie
delig raket, die haar een snelheid zal
geven van 29.000 km. per uur. De raket
wordt rechtstandig gelanceerd. Op een
hoogte van anderhalve km. zal zij
automatisch overga^p naar een hori
zontale stand. Op een hoogte van 50
tot 65 km, bij een snelheid van 5.C00
tot 6.500 km per uur, zal het eerste
deel van de raket zijn leeggebrand 'en
afgehaakt worden. tweede deel
brengt de kunstmaan „ot op een
hoogte van 200 km. De snelheid zal
dan circa 17.000 km per uur bedragen.
Op een hoogte van circa 480 km, bij
een snelheid van 29.000 km per uur,
zal de kunstmaan in een ovale baan
om de aarde komen. De afstand van
de aarde tot deze baan zal variëren
van 300 tot 1.300 km De kunstmaan
zal twee tot vier weken in deze baan
blijven en daarna als een meteoor
steen in de dampkring van de aarde
verbranden. 1
Gevaarlijke drukte
in de lucht
Per dag doen zich in de Ver. Staten
gemiddeld vier gevaren voor, waar
bij pjssagiersVliegtuigen slechts op
het laatste ogenblik een botsing kun
nen voorkomen In een van elke vier
gevallen kruisen de vliegtuigen elkaar
dan op minder dan 35 meter afstand.
Dit is verklaard in een verslag van
een' speciale Amerikaanse regerings
commissie over de drukte van net
luchtverkeer in de Ver. Staten. De
commissie is tot de slotsom gekomen,
dat een critiek punt bereikt is en dat
een deskundige moet worden aange
wezen om een diepgaande studie te
maken van het vraagstuk dat het
steeds drukker wordende luchtver
keer vormt.
getuigen a decharge, want „er zijn
vele onnutte verklaringen bij, die
kant noch wal raken".
Officier van Justitie Soenarjo acht
te de opmerking van de verdedigster
niet op haar plaats. „Wij zijn er op
uit de betrouwbaarheid van de getui
gen te beproeven", aldus de officier.
HOE
wordt
het
weer?
S (Geldig van vanavond zaterdag-
avond tot zondagavond, opge-
maakt te 11.15 uur).
ZACHTER.
5 Zachter weer met veel be wol-
J king en enige regen. Matige tot
krachtige wind tussen zuidoost
en zuidwest.
Achter de depressie, die zich van
Denemarken naar de Finse Golf ver
plaatste, is de luchtdruk aanzienlijk
gestegen. Daarmede samenhangend
vormde zich boven Zuid-Duitsland
een afzonderlijk hoge drukgebied,
waarvan een uitloper zich vannacht
tot over onze omgeving uitstrekte. In
erband met het tamelijk rustige weer
en de onbewolkte hemel daalde de
temperatuur op de meeste plaatsen
1 a 2 graden onder het vriespunt.
Plaatselijk vormde zich mist. Intussen
nadert langzaam een depressie, die
vanmorgen ten Zuidwesten van Ier
land was gelegen. Onder invloed van
dit lage drukgebied stroomt tijdens
het weekende zachtere lucht naar onze
omgeving met veel bewolking en wat
regen.
15 Jan. zon op 8.44, onder 16.59 u.;
maan op 9.23, onder 19.57 u.
16 Jan. zon op 8.43, onder 17.00 u.;
maan op 9.42, onder 21.06 u.
Hoogwaterstanden
Zondag 15 Jan. voorm. 4.55 uur;
nam. 5.05 uur.
Maand eg 16 Jan. voorm. 5.25 uur;
nam. 5.30 uur.
Het weer in Europa
De weerrannorten van hedenmor-
gen 7 uur luiden:
weer
temp.
HPT SINKI
sneeuw
—2 C.
STOCKHOLM
sneeuw
—2
OSLO
onbewolkt
—7
KOPENHAGEN
half bew.
4
ABERDEEN
licht bew.
0
DUBLIN
regen
7
LONDEN
half bew.
5
AMSTERDAM
geheel bew.
—o
BRUSSEL
onbew.
1
PARUS
mist
1
BORDEAUX
mist
3
GRENOBLE
geheel bew.
4
NICE
motregen
10
BERLIJN
half bew.
1
FRANKFORT
mist
—3
MUNCHEN
mist
0
ZURICH
nevel
2
GENEVE
nevel
2
LOCARNO
geheel bew.
2
WENEN
nevel
2
INNSBRUCK
nevel
1
ROME vrijwel onbew.
9
Korreltje
Het leven is als een boek. Dwazen
bladeren het vluchtig door. Wijze
mensen lezen elke bladzijde met gro
te aandacht, omdat zij weten, dat zij
het boek maar éénmaal kunnen lezen
