Veertig jaren geleden brak vandaag het
vloedwater door de Noordhollandse dijken
St. Antonius" koos de heer
J. J. v. d. Veer tot nieuwe voorz.
Uitvoer tuinbouwprodukten
is aanzienlijk gestegen
Journalist reed scheve schaats
bij voorlichting over zaagschaats
Een groot deel der aarde is onvruchtbaar
Dijk verloor na 90 jaar strijd
Kind, in nood geboren, kreeg als
petemoei" koningin Wilhelmina
DONDERDAG 12 JANUARI 1956
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BI.AD - PAGINA 2
De heer J. Fvan Bijsterveld werd tot erè-voorzitter benoemd
De bondsraad van „St. Antonius",
gisteren in hotel „De Witte Brug" te
Scheveningen gehouden, stond geheel
in het teken van de wisseling in het
voorzittersschap en het was, of de
verkiezing van een nieuwe voorzitter
de andere agendapunten op de achter
grond stelde, zodat er maar weinig
over gepraat werd.
De verslagen van'secretaris en pen
ningmeester en van de controlecom
missie en het bestuursbeleid hadden
nauwelijks de aandacht der vergade
ring. Het financieel verslag gaf aan
inkomsten en uitgaven een bedrag
van ruim ƒ97.000 met een batig slot
van bijna ƒ300. De begroting 1956
gaf een tekort aan van 7394, indien
niet teruggekomen wordt pp het vorig
jaar genomen besluit tot contributie
verlaging. De vergadering zag in
vorig jaar verkeerd gehandeld te heb
ben en overeenkomstig een voor
stel van de afd. Haarlem om de con
tributie-klassen te stellen op 15 met
een maximum van 1.25— werd de
balans weer wat in evenwicht ge
bracht.
Aan de stemming tot verkiezing
van een nieuwe voorzitter ging een
bespreking van de candidaten vooraf.
De stemming had tenslotte tot resul
taat, dat gekozen werd de heer J. J.
van het bedrijf in de verschillende
landen, die onder de internationale
ressorteren en de voorstellen der ver
schillende afdelingen werden alle
volgens het pre-advies van het H. B.
aangenomen.
De vergadering kreeg tenslotte
hoe kon het anders een roerend
slot, toen de heer v. Bijsterveld af
scheid nam van „zijn vrienden", van
zijn medewerkers in bedrijf en be
stuur. Hij feliciteerde de heer v. d.
Veer met zijn benoeming tot voor
zitter en de vergadering met de ge
dane keus en zeide, dat de nieuwe
voorzitter het in hem gestelde ver
trouwen waard zal moeten maken.
De heer v. d. Veer op zijn beurt
diankte de vergadering voor zijn ver-
ikiezing en de Iheer v. Bijsterveld
eijn vader voor de leiding, die hij
hem had gegeven en zijn voorstel de
•afgetreden voorzitter te benoemen
■tot ere-voorzitter van de bond werd
met donderend applaus door de aan- Daar de gouden tijd voor koffie
wezigen onderstreept. smokkelaars naar Diutsland tot het
Na de vergadering werd eveneens verleden behoort, had een smokkel-
in „de Witte Brug" een gezamenlijk combinatie uit Zuid-Limburg zich
diner gehouden, waarna een feest- enige tijd geleden met succes toege-
avond de eerste dag besloot. Oip deze legd op parkietensmokkel, want deze
avond was ook Père Henri de Greeve handel is erg lucratief, omdat Duits
aanwezig, de oude strijdmakker van 1 Jand erg kieskeurig is met de legale
v. Bijsterveld gedurende zovele ja- j invoer vanwege de papegaaienziekte,
ren. Natuurlijk vertelde v. Bijster-
GOEDE OPBRENGST VAN
ANJERCOLLECTE IN
ZUID-HOLLAND.
Het bestuur van het Anjerfonds
Zuid-Holland heeft bekend gemaakt,
dat de Anjercollecte 1955 ditmaal
28.109.45 heeft opgebracht (vorig
jaar 20.609.60). Aan materiaalkos
ten is uitgegeven ƒ2.953.19 (vorig
jaar 2.656.89), zodat de netto-op
brengst van de actie 25.156.26 be
draagt. Van dit bedrag wordt 20 pet.
5.031.25 overgemaakt aan het
Prins Bernhard Fonds, zodat voor
Zuid-Holland over blijft ƒ20.125.01
(vorig jaar 14.367.77).
Zuid-Holland neemt van de Anjer,
fondsen wat de absolute opbrengst
betreft, de tweede plaats in, na
Noord- Brabant en wat betreft de op
brengst per hoofd der bevolking de
derde plaats, na Noord-Brabant en
Friesland.
Parkieten jacht
Gevleugeld goud
d. Veer met 1618 stemmen. De veld ervan nadat Père Henri in dicht- Per parkiet levert de smokkel een
heren Fr. Jagers, Utrecht, Th Kieze- 'vorm een zeer uitgebreid toekomst- I winst van drie tot vijf gulden en
brink A'dam en D. A. M Schlüter lbeeld van v- Bijsterveld als „keuken- meer op en met kooien vol gingen de
Haarlem kregen resp. 238, 347 en 581
stemmen.
De heer v. d. Veer trad in 1953
als gesalarieerd bestuurder bij de
bond in dienst en in het jaar daarop
werd hij tot hoofdbestuurder geko
zen.
Door de benoeming van de heer
v. d. Veer werd de heer Joh. v. Asperdt
(Leiden) automatisch als bondssecre-
taris herkozen, terwijl voorts in het
bestuur werden opgenomen of her
kozen, de heren L. C. v. d. Broek
Maastricht, Fr. Jagers Utrecht, A.
Mak Groningen, A. A. v. d. Bol Noord-
wijk en M. J. Starink Arnhem.
Voor de pauze werd nog het woord
gevoerd door de voorzitter van de
K.A.B., de heer J. A. Middelhuis, die
met Verbondsbestuurder A. Boersma,
de heer J. Meijer, voorzitter van het
bedrijfsschap „Horeca" en de heer
A. Machielsen uit België, voorzitter
van de internationale bedrijfsgroep,
de vergadering bijwoonden.
De heer Middelhuis uitte er zijn
blijdschap over, dat met van Bijster
veld weer een der pioniers uit de
K.A.B. voor zijn grote verdiensten is
beloond. Verdiend, omdat hij een
man is van sociale bewogenheid, met
hart voor de belangen van eigen
leden, maar ook van alle bedrijfsge-
noten.
Ook de zeereerw. heer pastoor Wes
terhoven, die de wegens ziekte af
wezige pastoor Koelman als geestelijk
adviseur verving, sprak een hartig
woordje en betoogde o.m., dat het
veel gemakkelijker is sociale wetten
uit te vaardigen dan een mentaliteit
te veranderen, zoals door voorzitter
Van Bijsterveld geschied was.
Er werden telegrammen verzonden
aan Z.H. de Paus, mgr. Alfrink, H. M.
de Koningin en aan de heer W. B.
Kleikamp, de enig overlevende op
richter van de bond, thans te Breda.
De heer A. Machielsen, voorzitter
van de internationale bedrijfsgroep,
gaf een overzicht van de toestand
Kinderarbeid in de
landbouw
De staatssecretaris van Sociale Za
ken heeft in maart van het vorige
jaar aan de Sociaal-Economische Raad
verzocht zijn oordeel te geven over
een voorontwerp van een algemene
maatregel van bestuur met betrek
king tot kinderarbeid in de landbouw.
De sociale commissie heeft thans
namens de Raad van advies vast
gesteld. Vooropgesteld dient te wor
d/en, aldus dit advies, dat de Raad
reeds in 1953 al zijn mening heeft
kenbaar gemaakt, dat kinderarbeid
in de landbouw als ongewenst moet
worden beschouwd.
Als uitzondering op een dergelijk
verbod van kinderarbeid werd in het
desbetreffende advies voorgesteld, dat
bij algemene maatregel van bestuur
zou worden toegestaan, dat kinderen
van 't bedrijfshoofd in beperkte mate
lichte werkzaamheden kunnen ver
richten, voorzover het' schoolbezoek
daaraan niet in de weg staat. De
commissie is van oordeel dat het ont
werp in het algemeen aan laatstbe
doelde uitzondering beantwoordt.
Ih het ontwerpbesluit wordt het
verrichten van liahte arbeid gebon
den asn een maximum van 5 uur per
dag. Een gedeelte van de sociale com
missie beschouwt dit maximum als
een redelijke uitzondering op het ge
noemde verbod van kinderarbeid in
de landbouw, terwijl een ander ge
deelte dit maximum kenmerkt als
een overgangsregeling tot opheffing
van kinderarbeid. De commissie zegt
van mening te zijn, dat de desbetref
fende lichte werkzaamheden tot het
uiterste beperkt dienen te blijven.
Voorschriften
De commissie acht het aan te be-
ipiet" doorkneed als hij is in het
vak had gegeven.
Vandaag was het officiële afscheids
feest van de afgetreden voorzitter.
De dag werd begonnen met een Pon
tificale H. Mis in de dekenale kerk
aan de Parkstraat, opgedragen door
Z.H.Exc. Mgr. J. P. Huibers, bisschop
van Haarlem.
Na een ontbijt in het gebouw aan
de Willemsstraat, werd een rondrit
door Den Haag en Scheveningen ge
maakt en na de lunch volgde de af-
•beestjes clandestien de grens over.
Thans is de combinatie, die be
stond uit drie Limburgers, opgerold
en het is reeds komen vast te staan,
dat zij tienduizenden vogeltjes op al
lerlei manieren de grens over ge
bracht hebben.
Dat de controlebepalingen van
Duitsland niet geheel overbodig zijn,
ondervonden twee douaniers, die zich
intensief met de controle van de vo
geltjes beziggehouden hadden en
prompt de papegaaienziekte kregen;
scheidsreceptie in hotel „De Witte een van hen heeft geruime tijd met
Brug". 1 (koorsten op bed gelegen.
Hij maakte recht wat krom was
„Van een journalist kan niet ge
vergd worden, dat hij iedere hem
door een betrouwbare deskundige ge
dane mededeling op haar waarheids
gehalte onderzoekt". Dit staat te le
zen in het vonnis, waarbij de vorde
ring van de eisers inzake het kort ge
ding over de „zaagschaats", dat vo
rige week door de president van de
rechtbank te Almelo diende, werd
ontzegd.
Zoals bekend is, hadden de heren
W. J. Netelenbos, de uitvinder van de
•zaagschaats, en G. Rodijik te Almelo,
een kort geding aanhangig gemaakt,
omdat zij meenden, dat door een ar
tikel van de Enschedese journalist
K. in een blad schade aan hun onder
neming was berokkend.
In het vonnis wordt de mening uit
gesproken, dat het artikel geen onge
oorloofde kritiek qp de zaagschaats
bevatte. Over het al dan niet lichter
rijden van deze schaats stond het de
journalist geheel vrij de mening van
een door hem geraadpleegde deskun
dige (de Amsterdamse sdhaatsenfa-
brikant Haveleotte) weer te geven.
Wel wordt in het artikel gezegd,
dat de ijzers recht geslepen zijn en
alle verdere kritiek gaat van deze
veronderstelling uit.
Bij de behandeling ter zitting kwam
evenwel vast te staan, dat de ijzers
van de zaagschaats niet recht, doch
•bol geslepen zijn. De expert heeft de
journalist dus op dit punt verkeerd
voorgelicht. Deze onjuiste voorlich
ting had niet gegeven mogen worden.
Van de journalist, een leek op dit ge
bied, behoort echter te worden aan
genomen, aldus het vonnis, dat hij het
er voor gehouden heeft dat de expert
hem de waarheid vertelde.
Daarna, volgt in de motivering van
het vonnis bovengenoemde uitspraak.
Van een onrechtmatige daad van de
journalist tegenover de eisers kan
dan ook niet worden gesproken. Wel
kan van hem verlangd worden, dat
In het volgende nummer van
„Sport en spel" de erkenning van de
fout zal worden opgenomen. K. heeft
zich daartoe bereid verklaard.
SOLDAAT TIJDENS TEST
ONWEL GEWORDEN
f
Gisteren is de 20-jarige dienst
plichtige soldaat J. Koelemeijer uit
Wormer, toen hij op een van de sin
gels te Kampen deelnam aan een
onderdeel van de test voor geoefend
soldaat honderd meter hardlopen
plotseling onwel geworden en kort
daarna overleden. Artsen vermoeden
dat een acute hartzwakte de doods
oorzaak is.
Het jaar 1955 was voor de Neder
landse tuinbouw, gerekend naar de
waarde van de 360.000 ton uitgevoerde
verse groenten, een recordcijfer. Deze
bedroeg 205 miljoen. Hoewel de
fruitoogst klein was, werd 125.000 ton
vers fruit uitgevoerd tegen een be
drag van 65 miljoen. In de jaren
1953 en 1954 werden resp. 70 en
75 miljoen uitgevoerd, zodat de op
brengst relatief niet belangrijk
daalde.
Circa 36 procent van de tuinbouw-
oogst werd uitgevoerd, hetgeen 44
procent van de totale opbrengst in
geld opbracht. Dit werd meegedeeld
door de heer N. A. Laarman, direc
teur van het Centraal Bureau voor de
Tuinbouwveilingen.
De heer Laarman was voor wat de
uitvoer betreft vrij optimistisch voor
het komende seizoen. Met onze uit
stekende kwaliteiten en ondanks
soms hogere prijzen hebben wij een
grote haam op de buitenlandse mark
ten veroverd. De Duitse markt neemt
53 procent van onze tuinbouwuit-
voer op, Engeland 24 procent. Han-
deslpolitiek bezien staat hierdoor ech
ter de uitvoei van tuinbouwproduk
ten wat zwak, zodat meer spreiding
van de afzet gewenst is. Duitsland kan
op een contingenteringsstelsel terug
vallen, Engeland heeft weliswaar ge
liberaliseerd, maar tegelijkertijd de
invoerrechten aanzienlijk verhoogd
België schreeuwt moord en brand
Onze uitvoer op België lijdt nog
altijd ernstig onder bepaling van het
landbouwprotocol. De Belgen hebben
hun uitvoer naar Nederland in ver
gelijking tot 1939 verdubbeld. Onze
uitvoer ligt iets onder de vooroorlogse
en bedra-.gt 8 procent van het totaal.
De Belgische tuinbouw schreeuwt
moord en brand over de bedreiging
uit Nederland, maar verschuilt zich
achter de muur van het protocol met
de daarbij verbonden minimumprij
zen, heffingen en grenssluitingen en
breidt zioh vrolijk uit. Dit geeft, ook
bij gebrek aan een teelregister, zo
het nodige te denken, aldus de heer
Laarman.
Veel Belgische importeurs zien van
aankoop af, omdat geen regelmatige
handel en aanvoer mogelijk zijn. Bel
gië is potentieel een vpel grotere af
nemer dan thans uit de cijfers blijkt.
Met Zweden, Oost-Duitsland en Oos
tenrijk worden vrij goede zaken ge
daan.
De Nederlandse tuinbouw is, aldus
de heer Laarman, niet afkerig van
algehele liberalisme, mits geen hoge
tarieümuren daarvoor in de plaats
komen. Wellicht zou bij een vrije
markt de teelt van enkele produkten
minder lonend worden, maar de af
zet zou dan zeker vlotter kunnen zijn,
waardoor andere produkten beter
zouden gaan.
De vooruitzichten voor bewaarkool
zijn niet bijzonder gunstig, omdat in
West-Duitsland de kooloogst goed is.
Wegen worden gezocht om in landen
met vraag naar kool, zoals de Ver.
Staten, Engeland en Oost-Duitsland
deze produkten te verkopen.
Grootse strijd tegen
BAKKER REDDE KIND UIT
EEN BRANDEND HUIS.
Poor onbekende oorzaak is gisteren
brand uitgebroken in een houten wo
ning, gelegen nabij De Heide te Ros
malen.
Een juist passerende bakkers
knecht, die de brand ontdekte, bracht
een slapend kind in veiligheid. De
ouders waren even afwezig voor
boodschappen. De binnenbrand werd
met assistentie van de brandweer uit
's-Hertogenbosch geblust.
AUTO TEGEN BOOM
BESTUURDER DOOD
Gistermorgen is de 53-jarige aan
nemer H. M. van Hoof, uit Bakel,
vader van acht kinderen, op de Lies-
houtseweg onder de gemeente Aarle-
Rixtel met zijn auto tegen een boom
gereden.
Het slachtoffer is in het ziekenhuis
te Helmond na aankomst overleden.
ft
Heden is het veertig jaar geleden, dat een zware storm over het wijde
Waterland bulderde en zij, die dicht achter de Zuiderzeedijk woonden,
liepen de dijk op en keken naar het kokende water, dat schuimbekkend
op de keien te pletter liep. Negentig jaar lang had de dijk stand gehouden
en hij zou ook nu niet bezwijken, dachten de Waterlanders, maar in. de
vroege morgen van de 14 januari werd de eerste bres geslagen en bij Kat-
woude stroomde het land onder. Dorpen en steden volgden, vee verdronk,
mensen moesten vluchten en de 15e januari van het jaar 1916 brak ook
het water bij Oostzaan door de dijk en stond Waterland onder water: van
Edam tot Durgerdam, van Zuiderwoude tot Zaandam.
VLUCHT NAAR BOTTERS.
Het eiland Marken beleefde veertig
jaar geleden de watersnood wel in
zijn ernstigste vorm.
Hoewel geen springtij, was een
vloed, die drie meter boven volzee
uitkwam, over het eiland geslagen.
Twintig huizen werden weggespoeld,
een even groot aantal botters zonk;
zestien mensen kwamen om het le
ven.
In Volendam stond meer dan de
helft van de huizen tot de dakgoot
•toe onder water; de gezinnen, die
velen in het ontwerpbesluit het mei- naar de zolders waren gevlucht wer
ken door kinderen aan nadere voor- I den bevrijd en vonden voor een deel
schriften te binden, waardoor deze1 huisvesting op de botters in de ha-
arbeid alleen in de middaguren zal
kunnen plaatsvinden.
Tenslotte rijst bij de commissie de
vraag op welke wijze de controle
op de voorgestelde maatregel zo doel
matig mogelyk zal kunnen zijn, In
dit verband ware het voLgens de com
missie te overwegen in hoeverre tot den; vijfhonderd beesten
invoering van arbeidskaarten dient te slachtoffer van deze ramp.
ven.
Koeien stonden in de grote kerk te
Edam, in de kerken te Ransdorp. II-
pendam, Landsmeer en Oostzaan. Het
vee werd naar Amsterdam gedreven,
deel bad van deze watersnood, was
een op fort Edam gelegerde militair,
die juist de cel was ingegaan om een
straf uit te zitten geen uur later
werd hij geroepen om te helpen.
BANGE NACHT.
Direct na de ramp bracht koningin
Wilhelmina een bezoek aan het zwaar
getroffen gebied en speciaal aan het
eiland Marken.
Daar had moeder Van Riel, die op
de Moeniswerf woonde, angstige uren
beleefd. Zij was met haar anderhalf-
jarig kind gevlucht en toen zij en
haar dochtertje met nog dertien an
deren op een grote balk ronddre
ven, wist zij, dat haar tweede kind
niet lang meer op zich zou laten
wachten. De gehele nacht dreven de
mensen rond, doch tegen de morgen
worden overgegaan-
waar ongeveer duizend koeien in het werden zij gered en ondergebracht in
stadion in de openlucht bivakkeer- een huisje op de Rozenwerf. Ijlings
werden I werd hulp ingeroepen, want Lysje
van Riel kondigde haar komst aan en
De enige man, die een direct voor- 1 kwam enige uren later ter wereld.
NA 40 JAAR.
Koningin Wilhelmina vernam deze
gebeurtenis. Zij bracht een bezoek
aan het kleine huisje en qp dat ogen
blik besloot de hoge bezoekster peet
tante te zijn van de kleine Lijsje,
die toen als doopnamen kreeg Wil
helmina Lijsje
Haar peettante heeft Mina van
Lijs, zoals zij werd genoemd, nooit
vergeten. Toen zij 5 jaar oud was, is
zij met vader en moeder een hele
dag op visite geweest in het paleis
op de Dam te Amsterdam en ieder
jaar met Kerstmis lc^am er een ca
deautje Van haar tiende jaar af stuur
de Mina haar zelf geschreven brief
jes naar de koningin, die altijd prompt
werden beantwoord. Er kwamen ook
portretten van de koninklijke fami
lie, die alle een ereplaats hebben ge
kregen in het huis van Mina van Riel
op Marken, die thans al jaren is ge
trouwd met Jan Uithuisje en nu zelf
moeder is van zes kinderen. Thans
worden ook haar kinderen door prin
ses Wilhelmina ieder jaar met kerst
mis bedacht en de jongste kreeg, toen
de prinses in 1952 nog een bezoek
aan het eiland bracht, een zilveren
bekertje.
Wilhelmina Lijsje van Riel is niet
het enige petekind van koningin Wil
helmina. In Spakenburg woont n.l.
Wilhelmina Aartje Vedder, die op 14
Januari 1916 werd geboren en ook
petekind werd. De twee Mina's heb
ben nog altijd contact met elkaar en
beiden hebben een bijbel, waarin
staat gesoherven: „Ik ben de goede
Herder en Ik ken de mijnen en word
'(■an: de mijnen gekend. Joh. 10 14.
je peettante Wilhelmina".
RECHTZAKEN
ONVERANTWOORDELIJK
GEREDEN.
Drie maanden gevangenisstraf en
drie jaar ontzegging van de rijbe
voegdheid eiste de officier van justi
tie bij de Haagse politierechter tegen
de 36-jarige Van B. uit Katwijk aan
Zee. Verdachte had in de nacht van
31 augustus j.l. onder de invloed van
alcohol met zijn auto met te hoge
snelheid door diverse straten in Den
Haag gereden.
De rijkspolitie in Den Haag, die
enkele automobilisten kontroleerde,
gaf Van B. een stopteken, omdat hij
met groot licht reed. Verdachte zag
het stopteken niet en reed door. Toen
hij merkte, dat de politie hem ach
tervolgde, vermeerderde hij snelheid.
Bij zijn aanhouding bleek dat hij on
der invloed van alcohol verkeerde.
„In een toestand van totale afwezig
heid van het meest elementaire ver
antwoordelijkheidsgevoel achter het
stuur gaan zitten", concludeerde de
officier een ernstig misdrijf tegen de
gemeenschap.
De raadsman vond dat men het te
hard rijden verdachte niet aan
moest rekenen. Hij heeft tijdens de
oorlog enkele jaren in Duitse con
centratiekampen moeten verblijven.
Toen hij in overspannen toestand be
merkte, dat de politl» hem achterna
zat, vluchtte hij in paniek.
In verband met verdachtes psychi
sche toestand tijdens het gebeurde,
zijn maatschappelijke functie en het
feit dat verd. broer ernstig ziek is
en het gewenst is dat verd. hem
iedere dag in het ziekenhius bezoekt,
bepleitte de raadsman een voorwaar
delijke ontzegging van de rijbevoegd
heid en een voorwaardelijke straf.
Van B. betuigde zyn spijt over het
gebeurde en verklaarde zich bereid
een voorwaardelijke veroordeling
voor zijn hele leven te aanvaarden.
De politierechter veroordeelde hem
tot veertien dagen gevangenisstraf en
anderhalf jaar ontzegging van de rij
bevoegdheid, waarvan een jaar voor
waardelijk.
Dronken man sloeg
politieagent
Vonnis 6 maanden
De Groninger politierechter heeft de
35-jarige los werkman J. A. uit Veen-
dam conform de eis zes maanden ge
vangenisstraf met aftrek van voorar
rest opgelegd. A. had in november de
politie-agent H. Fröme te Veendam
een kaakslag gegeven toen deze hem
wegens dronkenschap in de cel wilde
brengen.
De agent moest naar een ziekenhuis
worden vervoerd en kon geruime tijd
geen dienst doen.
Voor de dronkenschap was A. in
december reeds tot zes weken ge
vangenisstraf veroordeeld.
De officier van Justitie was van
mening dat men de laatste tijd kritiek
heeft op het werk van de politie maar
te weinig begrip toont voor de moei
lijke omstandi^ieden waaronder zij
moeten werken.
De politie moet zich in gevallen
als dit beschermd weten door de ju
stitie en daarom vond de officier deze
straf noodzakelijk. De politierechter
was het hiermede eens.
De raadsman wees er op dat ver
dachte op bewuste avond in het café
bericht had gekregen van het over
lijden van zijn schoonmoeder. Hij is
toen direct naar huis gefietst en toen
zijn arrestatie volgde was het best te
begrijpen dat hij wat van de kook
was, aldus de verdediger.
U nadert een
oversteekplaats voor
voetgangers.
de verdorring
De mens is koning op aarde maar
lang niet de gehele wereld valt on
der het domein van de mens. Uitge
strekt zijn de streken waar uitslui
tend de natuur de alleenheerseres is
en zo groot zijn deze gebieden dat
zij het domein van de mens verre
overtreffen in uitgestrektheid. Een
kwart van onze aarde is namelijk ver
dord gebied in een mate dat er ieder
regelmatig menselijk leven onmoge
lijk is. Zeer spaarzaam begroeid, dor
en onvruchtbaar zijn er voor de we
reld gebieden verloren die vele malen
groter zijn dan Europa. Nemen wij
de totale landoppervlakte van de aar
de en zien dan de omvang van het
door de mens in cultuur gebrachte
deel dan blijkt het dat de verdorde
gebieden van onze aarde liefst 2,5
maal zo groot zijn dan de gebieden
die de mens in cultuur heeft gebracht.
Voor het grootste deel is onze aarde
dus nog steeds een woestenij en kan
de mens uitsluitend leven in de ge
bieden, die door de woestijnen zijn
vrijgelaten. Voor een deel zijn de
dorre en onvruchtbare delen der aar
de zelfs nog in de opmars, de Sahara
schuift b.v. ieder jaar wat verder in
Zuidelijke richting en men kan daer
dan ook onder het zond complete dor.
pen vinden, die een luttel tientallen
jaren geleden nog levende nederzet
tingen waren.
verdorde gebieden in Noord-
China grijpen ook steeds verder om
zich heen en vragen dringend om een
grondige bestrijding. Zij heeft het
ter van de Gele Zee een bepaalde
kleur, die wordt veroorzaakt door
de vele duizenden ha. vruchtbare
grond die door de wind en de rivie
ren mede wordt gevoerd naar de Gele
Zee. De kleur van deze zee is dus
niets anders dan de vruchtbaarheid
van de akkers die verloren is gegaan.
Ook in India wordt de vruchtbare
aarde van de velden weggeblazen en
grote delen van het land worden door
de dorheid bedreigd. Zo zelfs dat men
er een speciale minister voor heeft
benoemd, die zich uitsluitend bezig
heeft te houden met de problemen
van de verdorring en uitdroging. De
problemen van de verdorring zijn dus
wel bijzonder groot. Denken wij al
leen maar aan de indertijd zeer be
ruchte stofstormen in de Ver. Staten
waardoor grote gebieden onvrucht
baar werden gemaakt. Voor een deel
ring der aarde wel onoplosbaar blij
ven want de mens kan wel veel maar
toch niet alles.
Strijd tegen de verdorring.
Binnen de menselijke mogelijkhe
den echter wordt er een intensieve
strijd geveerd tegen de verdorring.
In het gebied van 'net midden-Oos
ten b.v., de Indus-rivier in India en
de Nijl werkt men aan projecten die
een einde moeten en zullen maken
aan de steeds voortschrijdende ver
dorring. Irrigatie en stuwdammen
zijn de voornaamste wapens in de
strijd tegen de verdorde gronden.
Toch is het niet altijd het gebrek
aan water dat de oorzaak is van de
verdorring. In Australië b.v. heeft
men een gebied dat, hoewel het vol
doende regen ontvangt, totaal was
verdord. Het bleek dat de grond ge
brek had aan bepaalde stoffen. Men
heeft toen deze stoffen in de woes
tijn op een bepaalde manier in de
grond gebracht en thans is dit gebied
reeds een betrekkelijk bloeiende
streek geworden, met weliswaar nog
vele problemen maar toch weer een
levende streek tegen de eertijds ver
dorde grond.
De mogelijkheden in de strijd zijn
dan ook nog lang niet uitgeput. Zo
heeft men voor Zuid-Amerika de
schatting dat men daar een gebied
van om en nabij Frankrijk kan red
den van de verwoestende werking der
verdorring en uitdroging. Onder de
Sahara ligt een ondergrondse zee en
van dit water wil men gebruik ma
ken, en maakt dit reeds voor een
deel, om in oepaalde gebieden nieuw
leven te scheppen. Ook in Egypte
kent men onderaardse wateren en
met behulp daarvan hoopt men de
vruchtbare strook langs de Nijl te
vergreten. In Pakistan heeft men te
gen de verdorring een wapen in de
strijd gebracht dat in zijn uitvoering
nog rootser genoemd kan worden dan
de befaamde Tennesseewerken in de
Ver. Staten. Met behulp van enorme
stuwdammen en reservoirs zal men
er vruchtbare gebieden aan de ver
dorring ontrukken.
Zoals op onze kaart duidelijk is te
zien strekken de dorre gebieden zich
voor een deel langs ie zeekusten uit.
Het zijn deze gebieden die meer di
recte mogelijkheden bieden voor een
„ontginning" dan de streken in het
binnenland. De Ver. Naties maken
momenteel een speciale studie van
deze „kust-woestijnen" omdat zij met
hun totale lengte van ca. 275.000 km.
een zeer belangrijk aandeel zouden
kunnen leven in de oplossing van het
voedsel- en bevolkingsprobleem van
zullen de problemen van de verdor-1 grote delen van de wereld.
EEN KWART VAN DE AARDE IS VERDORD!
