Eerste steen van de Mariakapel der Sint
Lodewijkskerk hedenmorgen gelegd
kunstleven in Leiöen
K.R.O. - K.V.P.
Forumavond
FEESTELITKE DAG VOOR HEEL LEIDEN
Deken Jansen ook letterlijk „bouwpastoor"
Nog 2 dagen...
Scheep
AVONDRUST
Jefc&t opt dztfiande en Steen
DONO^ROAG 12 JANUARI 1956
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD - PAGINA 2
Twee doden te
Woubrugge
Op de hoek KruiswegHeereweg I
onder gemeente Woubrugge zijnI
omstreeks kwart voor twaalf vanmor
gen een vrachtwagen en een perso- j
nenauto met elkaar in botsing geko-1
jnben. De personenauto werd in een j
sloot geslingerd en verdween geheel
onder water. Zowel de chauffeur van
de vrachtauto als die van de perso
nenauto kwamen om het leven.
Auto onder trailer
Dode bij Naarden
Enkele honderden meters voorbij
de plaats waar enige dagen voor
kerstmis op Rijksweg No. 1 een ern
stige aanrijding gebeurde drie do
den is vanmorgen een personen
auto met volle vaart tegen een met
stenen beladen trailer gereden. De 25-
jarige bestuurder uit Zwolle, kreeg
een schedelbasisfractuur en was op
slag dood. Zijn lichaam werd enkele
tientallen meters van de plaats des
onheils op de weg gevonden.
Omstreeks elf uur reed de 36-jarige
expediteur J. K. uit Hillegom met
zijn trailer in de richting van Naar
den. In de verte zag hij een personen
auto met grote snelheid naderen. De
wagen slingerde bovendien en het
.kwam de expediteur voor dat de be
stuurder zijn macht over het stuur
kwijt was geraakt. Hoewel K. nog
een poging deed de auto te ontwijken,
vloog deze met grote kracht tegen de
linkervoorzijde van de trekker en
schoot vervolgens onder de oplegger
door. Het onderstel van de vrachtauto
is er onder uitgeschoten. Er ontstond
brand, die echter spoedig door de
brandweer uit Naarden werd geblust.
Morgen-, Vrijdagavond
St. Antonius Clubhuis
Zaal open: 7 uur
Zaal wordt gesloten: 7.30 uur
Uitsluitend toegang
op vertoon van de
uitgegeven kaarten
overtuiging uit te spreken dat de
restauratie van het nuwwerk bij de
ken Jansen in goede handen was,
De heer Lambermont las hierna
een schrijven voor van pastoor Vol-
laerts, die tot zijn spijt niet bij de
plechtigheid aanwezig kon zijn.
De heer Joop Koevc ets, die het ont.
werp van de ingemetselde oorkonde
verzorgde, sprak namens de parochia
nen een gelukwens uit. Spreker her
innerde aan de vele werkzaamheden
die aan de bouw waren voorafge
gaan en aan de activiteiten van de
pastoor die niet alleen de harten
doch ook de beurzen van zijn parochie
men op. charmante wijze wist te ver
overen. Hij gaf pastoor Jansen de
verzekering dat de parochianen die
Ongelofelijke Fotokoopjes
bij foto-cine
JAN WOLFSLAG
BREESTR. 123 - TEL. 21851
t.o. het Stadhuis.
Advertentie.
GENEALOGISCH ONDERZOEK OP
HET PLATTELAND.
Wanneer normale bronnen van doop-,
trouw- en grafboeken ons bij het ge
nealogische onderzoek in de steek la
ten, dan treft men in dorpsarchieven
vaak tal van stukken en delen aan,
die van belang kunnen zijn voor dit
onderzoek. Tot deze conclusie kwam
gisteravond dé heer H. L. Kruimel,
conservator van het Centraal Bureau
voor Genealogie te Den Haag, toen
hij op uitnodiging van de afdeling
Leiden/Rijnland van de Ned. Genea
logische Vereniging in „De Kleine
.Burcht" een lezing hield over het ge
nealogisch onderzoek op het platte
land.
kort inleidend woord van
POTLOOD en GEEST
133 PAROCHIANEN VOLGDEN HET
HERDERLIJK VOORBEELD
Ondanks het zeer slechte weer, dat elders vele bouwobjecten stil legde,
heerste er hedenmorgen op het bouwterrein naast de St. Lodewijkskerk
een grote activiteit. Niet alleen werd de eerste steen van de Mariakapel
officieel op zijn plaats gelegd, doch onmiddellijk hierna verpl. aatsten de
werkzaamheden zich naar een ander deel van het terrein, waar in de stro
mende regen niet minder dan 133 parochianen van de Sint Lodewijks-
parochie hun steentje tot de nieuwe bouw bijdroegen én vastmetselden.
Boven de plek waar de plechtig
heid verricht zou worden, had men
in allerijl een tent gespannen, zodat
alle genodigden zonder waterschade
de steenlegging konden volgen. De
plechtigheid werd verricht door de
pastoor van de parochie, deken M.
A. Jansen met assistentie van pas
toor J. A. van Kleef, kapelaan J.
Franse, de heer W. van der Veer,
teologant van Warmond en studenten
van Warmond en Hageveld.
Nadat deken Jansen de zegen over
de steen had uitgesproken zong het
koor van de kerk onder leiding van
de heer J. van der Meer de Litanie
van Alle Heiligen.
Inmetseling oorkonde.
Terwijl deken Jansen hierna een
antifoon inzette, lieten de werklie-
den de steen op zijn rustplaats zak
ken, Nadat de steen door nijvere
No. 522. Horizontaal: 1. heks, 4.
streling, 6. tapijt, 7. bekende afkor
ting, 9. afkorting van selenium, 10.
Neder, dichter uit de 19de eeuw, 15.
bijb. figuur, 16. godin van de dage
raad. 17. stad in Z. H., 20. slede, 21.
familielid, 22. voedsel, 24. pap, 25. na
kroost.
Verticaal: 1. bergvink, 2. maand-
stand (afk.), 3. 3de zoon van Jacob en
Lea, 4. in het jaar onzes Heren (afk.
Lat), 5. bijrivier van de Elbe, 8. bloed
gever, 9. toverwoord open u, 11. voor
zetsel, 12. slobkous, 13. achting, 14.
vod, 17. zijtak Donau, 18. jubelkreet
bij de Bacchus fees ten, 19. voegwoord,
22. insect, 23. muzieknoot.
Oplossing morgenavond.
Oplossing no. 521. Horizontaal: 1.
do, 3. ode, 6. i.a, 7. meerval, 11. graaf,
13. op, 15. ne, 16. Toos, 17. reus, 18.
es, 26. te, 21. beurs, 25. ontwerp, 27.
al, 28. sen, 29. os.
Verticaal: 2. om, 3. oer, 4. dras, 5.
eba, 6. nl., 8. eg, 9. af, 16. motet, 12.
desem, 14. pos, 15. nut, 19. Euwe, 21.
Bn, 22. ets? 23. ren, 24. Sr, 25. o.l.,
26. Po.
MOZES sprak (3500 jaar gele
den):
Zorgt er dtis voor, dat ge de
Heer uw God niet vergeet, en zijn
geboden, zijn voorschriften en be
palingen, die ik u heden geef, niet
verwaarloost. En wanneer ge eet
tot verzadigens toe, prachtige hui
zen bouwt en bewoont, wanneer
uw runderen en schapen talrijk
worden, uw zilver en goud zich
ophoopt, en heel uw bezit zich
vermeerdert, laat dan uw hart zich
niet verheffen! Vergeet toch nim
mer de Heer uw God, die u uit
Egypteland, uit het slavenhuis
heeft geleidEn zo ge mocht
menen: mijn eigen kracht en mijn
sterke hand hebben mij deze rijk
dom verworven, denk er dan aan,
dat de Heer uw God u de kracht
heeft gegeven, om rijkdom te ver
werven.... Uit het Bijbelboek
Deuteronomium of Herhaling van
de Wet).
Mr. v. Empel wacht
in Bangkok
De Amsterdamse advocaat mr. van
Empel, die door de Nederlandse re
gering is aangezocht om te Djakarta
de verdediging van de Nederlandse
arrestanten op zich te nemen en die
in afwachting van zijn visum reeds
•naar het Verre Oosten is vertrokken,
is inmiddels te Bangkok gearriveerd.
Hij heeft besloten daar zijn" visum af
•te wachten.
De Indonesische zaakgelastigde in
Bangkok, Abdullah Siddik, zei Woens
dag, dat hij geen visum kan verlenen
zonder toestemming van de Indonesi
sche regering. Hij had hier daarom
trent nog geen me.dedeling van zijn
regering ontvangen.
Dollar tegen roebel;
President Eisenhower en minister
van buitenlandse zaken John Foster
Dulles hebben een beroep gedaan op
het gehele volk van de Verenigde
Staten om de noodzakelijkheid in te
zien van tegenmaatregelen tegen de
penetratiepogingen van Rusland in
het Midden Oosten en in Azië.
Zij deden dit door een rapport van
de Amerikaanse delegatie bij de V.N.
aan Dulles, vergezeld van hun steun,
op Dulles' persconferentie van gis
teren bekend te maken. De delegatie
wijst er in dit rapport op, dat de
Verenigde Staten de economische
•krachtproef met Rusland op het ge
bied van de economische ontwikke
ling van de onderontwikkelde lan
den, zullen verliezen, „tenzij de ge
hele natie de gevolgen daarvan zal
inzien."
Dulles zei op zijn persconferentie,
dat dit rapport een krachtig pleidooi
is voor Eisenhowers verzoek aan het
Congres om een economisch hulppro
gramma goed te keuren voor landen,
die het speciale doelwit zijn van het
internationle communisme. Hij zei
dat dit plan nog niet geheel uitge
werkt is, doch dat gedetailleerde cij
fers nog aan het Congres zullen wor
den voorgelegd. Gedacht wordt aan
een programma dat zich uitstrekt
over vijf of tien jaar.
metselaarshanden op zijn plaats ver
ankerd was, besprenkelde deken
Jansen hem met wijwater, onder het
uitspreken van de liturgische gebe
den. Vergezeld van zijn assistenten
maakte deken Jansen vervolgens,
onder dekking van de parapluier van
enkele leden van het kerkbestuur,
een rondwandeling over het bouw
terrein, waarbij de fundamenten èn
de in aanbouw zijnde pastorie met
wijwater besprenkeld werden.
Weer onder de veilige beschutting
van het tentendak las pastoor Van
Kleef de latijnse tekst en de neder-
lendse vertaling voor, die op de oor
konde en de steen vermeld staat
(De vertaling in het nederlands vindt
men elders in dit blad).
Het inmetselen in de steen duur
de even, omdat de loodgieter die de
oorkonde in de beschermende koker
moest lassen, door het noodweer zijn
werkzaamheden elders moest verrich
ten en zodoende even op zich liet
wachten. Onder veel hilariteit liet
deken Jansen met het inmetselen van
de oorkonde tenslotte zien, dat hij de
naam van bouwpastoor ook letterlijk
v/aard is.
133 Getrouwen.
Terwijl de genodigden zich vervol
gens naar Het Gulden Vlies begaven,
waar de plechtigheid besloten zou
worden, kregen de parochianen gele
genheid onder deskundig toezicht en
tegen enige vergoeding een steentje
bij te metselen. Niet minder dan 133
getrouwen benutten deze unieke
kans.
De eerste steen is geleverd door de
firma Souport; hij werd uit harde
steen gehouwen en weegt ruim 700
kilo.
Toespraken in „Het Vlies".
In het Gulden Vlies werden de ge
nodigden welkom geheten door de
voorzitter van het kerkbestuur, de
heer Lambermont. Hierna werd het
woord gevoerd door jhr. mr. F. H.
van Kinschot, die in het begin van
zijn toespraak een speciaal woord
van welkom tot de Leidse bisschop
mgr. J. Buis sprak. Spreker herinner
de vervolgens aan het belang van de
Lodewijkskerk, niet alleen voor het
katholieke bevolkingsdeel, doch voor
geheel Leiden. Hij zag in de eerste
steenlegging een vervullirtg van zijn
hartewens, namelijk de restauratie
van de oude Leidse gebouwen. Spre
ker besloot zijn toespraak met de
NEDERLANDSE VERTALING VAN DE LATÜNSE TEKST DER
OORKONDE, GEMETSELD IN DE EERSTE STEEN VAN DE
MARIAKAPEL:
DE H. DRIEEENHEID ZIJ GELOOFD DOOR DE EEUWEN
GELOOFD ZIJ JESUS CHRISTUS
IN HET JAAR ONZES HEREN 1956
Petrus Huibers over het Bisdom Haarlem
der regering van Hare Majesteit Koningin Juliana
van het Burgemeestersambt over de stad Leiden van
de Hoogedelachtbare Heer Jhr Mr Frangois Henri
van Kinschot
te Leiden
sinds op dezelfde plaats een doopkapel werd gebouwi
op de 12e Januari
het 149e jaar op dezelfde dag
sinds de ontploffing van het kruitschip
is tegelijkertijd met de restauratie en andere uitbreidingen
aan de kerk van de H. Lodewijk
van deze kapel, te bouwen ter ere van de H. Maagd Maria
DE EERSTE STEEN GELEGD DOOR
de HoogEerwaarde Heer
MARTINUS ANTONIUS JANSEN
Deken van Leiden en Pastoor van de Lodewijksparochie aldaar
Nederlandse vertaling van de tekst,
gebeiteld in de eerste steen der Mariakapel:
het
17e
jaar
het
21e
jaar
het
8e
jaar
het
10e
jaar
het
3e
jaar
het
3e
jaar
het
106e
jaar
Aan de ene zijde:
Mater Virgo CLara
saCeLLo hoC Dotata
Aan de zuivere Moeder Maagd
wordt deze kapel geschonken
Aan de andere zijde:
In het jaar onzes Heren
1956
het 106e jaar sinds op dezelfde plaats
een doopkapel werd gebouwd
het 149e jaar sinds de ontploffing
van het kruitschip
op dezelfde dag, de 12e Januari
heeft mij gelegd
de HoogEerwaarde Heer
MARTINUS ANTONIUS JANSEN 0
Deken van Leiden en Pastoor van de Lodewijksparochie aldaar
de smaak van het geven te pakken de voorzitter, dr. A. J. Zwart Voor
hebben gekregen,ook in de toekomst£puy, waarin hij in de komende
hun steun zullen geven. maanden nog vele interessante lezin-
gen in het vooruitzicht stelde, wees
Deken Jansen noemde de eerstel de heer Kruimel er op, dat men bij
steen in zijn slotwoord tevens de ,het genealogisch onderzoek in vele
sluitsteen van de belangrijkste pe- .gevallen vroeg of laat op het platte-
riode in de werkzaamheden: de land terecht komt. Veelal kan men in
voorbereiding. Hij dankte vervolgens de dorpsarchieven een volledig beeld
allen, die aan de voorbereidingen heb- vinden van het gezin. Registers van
ben meegewerkt en hen, die^ aan de testamenten zijn volgens de heer
'Kruimel in de meeste gevallen niet
erg betrouwbaar, omdat vele testa
menten niet meer inhouden dan een
regeling van het vruchtgebruik.
Voorts weidde spereker uit over
diverse streekgeslachten en over de
registers van de Houtvesterij van
Holland, welke weinig bekend zijn,
doch zeer belangrijk om te raadple
gen. In dit verband schonk de heer
Kruimel tevens aandacht aan de Eg-
mondse leenregisters en de rekenin
gen van de abdij van Rijnsburg,
waaruit genealogen belangrijke bij
zonderheden kunen putten. Tenslotte
vertelde hij nog interessante bijzon
derheden over de naamsovergangen,
welke veelal afwijken van de eigen
naam en gaan in de richting van
moederszijde. Spreker eindigde met
de aanwezigen aan te sporen het ge
nealogisch onderzoek ter hand te ne
men. Hierdoor krijgt men veelal een
boeiend inzicht hoe onze voorouders
hebben geleefd.
Na deze inleiding ontspon zich een
interessante discussie.
Onder de talrijke aanwezigen be
vonden zich o.m.:
Kerkelijke autoriteiten: mgr. Buis;
mgr. Th. Bekkers; mgr. prof. dr. J.
Willebrands; deken B. Hosman van
Beverwijk; em.-pastoor Th. Beukers;
de pastoors van Leiden en rectoren;
rector H. Sondaal van wege de Kerk-
Situeringscommiss'e; professoren van
Warmond; M. v. Ooyen, vertegen
woordigend het „Fonds van Ker
kenbouw in het Bisdom Haarlem";
de kerkbesturen van de parochies H.
Petrus en H. Jozef.
Burgerlijke autoriteiten: burge
meester jhr. mr. F. H. v. Kinschot;
de wethouders A. Jongeleen, S. Men
ken; secretaris mr. J. Bool; de garni
zoenscommandant H. W. Gerth van
Wijk; de comm. v. pol. J. Dreeuws.
de comm. v. d. brandweer S. Hage-
doorn; de stadsarchitect ir. Th. Koch;
ir. D. Boogerd; Pelinck en Hennes,
Oud-Leiden; A. v. Dijk, voorz. r.k.
raadsfractie; Oostdam, Raad van
Maatsch. en Kult. Overleg; mr. H.
Donders, voorz. Reg. College Wees
huis en r.k. Armbestuur en vele an
deren.
K.V.P.-FORUM.
Het K.V.P.-forum begint vrijdag
a.s. te acht uur. Om half acht moe
ten echter alle belangstellenden in de
zaal zijn in verband met de techni
sche voorbereiding tot de uitzending
De zaal gaat om half acht dicht.
In aansluiting op het ingezonden
bericht over het forum wordt van
K.V.P.-zijde gemeld, dat zij, die niet
in de gelegenheid zijn een kaart af
te halen bij de bekende adressen,
alsnog een toegangskaart kunnen
krijgen bij het St. Antonius Club
huis, vrijdagavond a.s.
KAB-KADERBIJEENKOMST.
In het gebouw van Christelijke So
ciale Belangen werd gisteren de
tweede ontwikkelingsavond van het
K.A.B.-kader in de Kring Leiden ge
houden. Pater Rembertus o f.m. be
handelde de vraag: „Hebt u een
K.A.B.-complex?"
Leidse Universiteit
Gepromoveerd tot doctor in de
Letteren en Wijsbegeerte op proef
schrift getiteld „Ammianus Marcelli-
nus (In die lig van die antieke ge-
skiedskrywing)" de heer C. P. T.
Naudé, geboren te Aliwal Noord,
Z.A., en thans wonende te Oegst-
geest.
TENTOONSTELLING P.V.
„DE BLAUWKRAS"
Ook de P.V. de Blauwkras hield
een goedgeslaagde tentoonstelling.
Ingezonden waren 154 vogels, ver
deeld over 12 klassen. De prijzen wer
den als volgt behaald:
Doffers 500 km. en hoger: 1. H.
Moenen, 2. G. Grebel, 3. J. Noorder-
meer.
Duivinnen 500 km. en hoger: 1. P.
Gijsman, 2. G. Grebel, 3. H. Moenen.
4 A. v. Weeren.
Doffers 200—500 km.: 1. W. v. d.
Wel, 2. J. Noordermeer, 3. P. Gijs
man, 4. H Moenen.
Duivinnen 200500 km.: 1. W. v.
d. Wel, 2. J. Noordermeer, 3. G. Gre
bel, 4. P. Gijsman.
Doffers 300 km. en minder: 1. P.
Gijsman, 2 J. Rozier.
Duivinnen 200 km. en minder: 1.
en 2. P. Gijsman.
Jonge doffers 100—300 km.: 1. W.
v. d. Wel, 2. A. v. Weeren, 3. I. Ver
hoeven, 4. A. v. Royen, 5. P. Hansen.
Jonge duivinnen 100300 km.: 1.
H. Moenen, 2. W*. v. Wel, 3. W. Ra-
vensbergen, 3. A. v. Weeren, 5. P.
Gijsman.
Jonge doffers 100 km. en minder: 1.
W. v. d. Wel, 2. W. Ravensbergen, 3.
A. v. Weeren.
Jonge duivinnen 100 km. en min
der: 1. H. Moenen, 2. W. Ravensber
gen, 3. K. v. d. Steen.
Late jonge doffers: 1. G. Grebel.
Late jonge duivinnen: 1. G. Grebel,
2 J. Rozier.
Beste oude doffer: P. Gijsman.
Beste oude duivin: W. v. d. Wel.
Mozart en zijn oeuvre
MB men zich overal op-
MAAKT om de geboortedag (nu
200 jaar geleden, op 27 januari 1756)
van Mozart, te herdenken, is ook de
muzieksectie van K. en O. niet ach
terwege gebleven en heeft de musi-
coloog-pianist Paul Niessing uitge
nodigd, een drietal lezingen te houden
over Mozart en zijn oeuvre. Nu men
allerwege bijzonderheden over handel
en wandel van deze uitzonderlijke
verschijning voorgelegd krijgt, heeft
Paul Niessing zich in zijn boeiende
causerie beperkt tot vermelding van
de allernoodzakelijkste biographische
bijzonderheden. Ondanks deze beper
kingen, belichtte hij het kind Mozart,
het wonderkind en de uitgroeiing tot
wonderman. De composities, (een
schuchtere poging zoals Niessing zegt
is het om in drie avonden ook maar
-ts van de betekenis van dit genie
toe te lichten) wenst spreker in drie
afdelingen in te delen: klavierwer
ken, symphonieën en dramatische
werken. Als kind, niet ouder dan zes
jaar kwam zijn smaak sterk naar vo
ren, zijn inspiratie, en 't hanteren van
de materie, de deugdelijke vorm, en
reeds de algehele beheersing en het
scherpe oordeel, wat niet anders dan
'n gunstige invloed kon hebben op zijn
ontwikkeling als scheppend kunste
naar. Hij is volstrekt niet een uit de
en verwerkte hun invloeden tot een
zeer persoonlijke originele stijl. Voor
elk instrument, elke stem, elk en
semble groot of klein schreef hij wer
ken, die wonderen van beheersing
waren.
Eerst gaf spreker een inzicht in de
cyclische vorm van de sonate en na
dat hij aan de vleugel de thematiek
van de verschillende delen had aan
geduid met gegevens op het bord ge
tekend en had voorgespeeld, hoorden
wij een plaat van Clara Haskil in de
sonate in Es Hieraan voorafgaande
gaf Paul Niessing een karakteristieke
en meermalen ragfijne wedergave
van een zestal kleine Mozartstukjes,
fonkelende juweeltjes van schoon
heid.
Na de pauze werd de vorm van het
pianoconcert uitgelegd, overeenkomst
en afwijkingen met de sonate aange
wezen en nogmaals mochten wij be
luisteren hoe Clara H°skil Mozart's
diepste innerlijk heeft be°repen. De
geluidswedergave was niet overal
evenzeer ges^agd.
Tot besluit speelde Paul Niessing
Mozart's Fantasie in c kl. t., een cy
clisch stuk van vijf zelfstandige delen.
Stemmingen van heftig innerlijke be
wogenheid, dreigend, opgeklaard en
fel dramatisch volgen elkander op. De
vertolking van bovengenoemde zeer
begaafde pianist kon het bescheiden
aantal toehoorders in de Grote Pers
hemel gevallen genie geweest, zoals hh'een n;et an,Qr~ hogelijk waar
de romantische mens hem toedichtte,
maar is voorgegaan door zijn niet ge
makkelijke, maar toch goede vader en
hij heeft zijn weg -meten zoeken en
gevonden. Mozart leerde van het le
ven; wist zijn voorbeelden te kiezen
deren. Naar aanleiding van enkele
biizonderheden uit dit korte, armza
lige en toch zo rijke leven verwees
spreker naar het belangrijke werk
over Mozart van Norbert Loeser.
J. K.
