Herenhuis, waar zo nu dan geregeerd wordt n en NUMBER 10 DOWNINGSTREET De ambtswoning der eerste ministers van Engeland WIE WEE 3\ieizetCijfie familie aan Japan op familie-kiekje MAANDAG 2 JANUARI 1956 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA 99 Duitse bommen troffen Londen in de nacht van 14 October. In een oud bakstenen huis zat een groep mannen rond een eettafel. De plaats was Downingstreet 10, traditioneel verblijf van Engeland's premiers gedurende de laatste 2 eeuwen. De gastheer was Winston Churchill. De Duitse aan vallen raasden verwoed verder en de butler trok onverstoorbaar de stalen blinden voor _de hoge ramen, die op de tuin uitzien. Opeens dreunde er een allesvernietigende explosie. „Die was geen 100 yards hier vandaan" zei Churchill droog. Onverwijld stond hij echter op. Door zijn geest flitste hem een met afschuw vervullende film: in de keuken waren reusachtige ramen van spiegelglas, sommige 25 voet hoog, een broze muur tussen het keukenpersoneel en een snelle dood. Hij haastte zich naar de keuken en beval de kokkin en haar staf naar de bomvrije schuilkelder te gaan. In de eetkamer werd het gesprek hervat. Ongeveer 3 minuten later sloeg er met een oorverdovende explosie een granaat inChurchill's per soonlijke detective haastte zich naar binnen. „Het is de keuken, Sir, en de provisiekamer, ze zijn getroffen!" Winston Churchill, hoofd van Number 10, had zijn personeel gered. Het hart van het Britse Rijk TEN OFFICIEEL PERSOON, die ja- ren in Downingstreet10 dienst deed, vond 't „hart" van het Britse Rijk „een herenhuis, waarin van tijd tot tijd een beetje regeren plaats vindt". Een typisch staaltje van Brit se zelfspot. De limousine van een Frans Pre sident kon het overkomen tegenge houden te worden in de smalle Downingstreet door een bestelwagen van 'n slager. Sir Anthony Eden, toen nog minister van buitenlandse zaken, haastte zich eens naar toin- nèn om de laatste internationale ver wikkelingen te rapporteren. Hem ge beurde het, dat hij Lady Churchill in de hal tegen het lijf liep, die juist klaar stond om te gaan winkelen. In de Victoriaanse dagen werd er van Premier William Gladstone verteid, dat hij, pilaar van degelijkheid, zelf gefantaseerde danspasjes danste met zijn vrouw in de statige dining-room bij het romantische licht van een open haard. Toeristen, die naar de smalle gevel van no. 10 staan te kij ken de vrouw van Premier Her- bert Asquitlh noemde het „leverkleu rig en smerig" zien slechts een entrée met 'n paar ouderwetse smeedijzeren voetschrapers aan weerszijden van een deur, op die deur een zwarte metalen klopper dn de vorm van een leeuwenkop (in We reldoorlog I raakten de Tommies die kop aan om geluk in de strijd te heb ben) en een geelkoper naamlbordje gelijk dat van een dokter, waarop staat: „First Lord of the Treasury" (Eerste Min. v. d. Schatkist). In 1753 werd No. 10 officiële residentie, de #,top"-minister was toen Eerste Mi nister van de schatkist, 't Eigenlijke werk had echter niets met 's lands fi nanciën uit te staan. Het lijkt zo bescheiden. DE BESCHEIDEN TOEGANG van Downingstreet No. 10 leidt tot een verrassend groot huis met ongeveer 60 kamers onder zijn leikleurig dak. De privé appartementen zijn op de bovenste verdieping. Honderden En gelse welgestelde families wonen evenwel smaakvoller en gedistin geerder. Een badkamer werd pas aangebracht in 1916 op aandringen van mrs. David Lloyd George, vrouw van een Premier tijdens Wereldoor log I. Zij weigerde er anders te gaan wonen. Wanneer de deur zich ontsluit komt men direct in de marmeren, zwart-wit geruite gang. De muren zijn versierd met hertengeweien, als was het een Schots jachthuis, en fo to's van vorige kabinetten. Deze gang leidt naar het voornaamste vertrek in No. 10, de kabinetszaak Zorgvuldig worden hier onder de grootste geheimhouding plannen be> raamd. Alle toegangen zijn uitgerust met dubbele deuren om afluisteren on mogelijk te maken. Het kabinet is een elegant vertrek, 40 bij 20 voet, in de klassieke stijl van de 18e eeuw, met muren van geelachtig perkament. Diepe boekenkasten, gevuld met de blauwe delen van Hansard (Afschrift Parlementswerkzaamheden) staan terzijde van de grijs marmeren „fire place". De ramen zien uit op een tuin met gouden regen, lindebomen en 'n eenzame magnolia. Het kabinet komt minstens eens in de week, 's ochtends te ca. 10.30 uur, bijeen. Bij onverwachte gebeurtenis sen wordt dat meermalen per v/eek. De ministers scharen zich dan om een reusachtig lange tafel, die tot dit moment beschermd is geweest door een traditioneel groen tafelkleed. De Eerste Minister bezet de enige arm stoel. Achter hem hangt een portret van Sir Robert Walpole, de eerste officiële bewoner van Downing street 10. Vóór de Premier staat een fris glas water, sigaren, een asbak en een map gevuld met zwaar schrijfpapier waarop „Office of the Prime Minis ter" gedrukt staat. Rechts van hem staat de belang rijkste telefoon van Engeland; 'n hel derblauwe hoorn op een normaal zwart kastje. Deze telefoon heeft een automatische lijnverbinding voor de allergeheimste gesprekken en heeft ook 'n directe lijn met de Koningin, waar in de wereld zij zich ook mag bevinden. In deze kabinetssaai wordt een kwart van het lot der mensheid gemodelleerd. Deze statige zaal heeft een opwin dend verleden, overwinningen en te genslagen maakte zij mee. Toen William Pitt zijn loopbaan als eerste Minister begon, een loopbaan die 17 jaar duurde, kwam na hem een bril- lante parade van Premiers, die En geland tot de grootste zeemacht en rijkste natie op aarde maakten. Lord Palmerston gebruikte vaak de kabi- netsZaal voor urgente zaken, of schoon hij nooit op No. 10 woonde. Het Suez-kanaal in diezelfde kamer voor konin gin Victoria in één enkele dag de Suez-kanaalzóne. Dat was in 1875 en heel de wereld sprak verbaasd glim lachend over die goede zet, die Dis- raëli daar eventjes gedaan had. Een gerucht drong Downingstreet binnen; de Egyptische Khedive zat wanhopig om geld verlegen en wilde daarom zijn aandelen in het Suezkanaal ver kopen. De prijs:...? Vier millioen pond en a.u.b. contant betalen! Het Lagerhuis, dat alleen voltallig kan stemmen was niet aanwezig. Maar dat was voor Disraëli geen bezwaar en hij tekende toch een overeen komst met de Khedive. Daarna riep hij het Kabinet bijeen om te beraad slagen, hoe het geld, overeenkomstig het contract, te kunnen voldoen. Hij liet zijn secretaris, Monte Cor- ry, bij zich komen en sprak: „Ga buiten de kabinetszaal staan. Wan neer ik m'n hoofd buiten de deur steek en „ja" zeg, ren je z0 hard als je kan naar Rothschild". En Gorry wachtte in de gang. Spoe dig vertoonde het hoofd van Dis raëli zich eh de secretaris spoedde zich naar het huis van baron Lionel de Rothschild, die een zeer goede vriend van de premier was. „De Prime Minister wil morgen 4 millioen pond hebben" zei Corry hij gend. Rothschild bleek een kalm heerschap te zijn. Hij glimlachte en wipte een druif in zijn mond. „Wat is mijn onderpand, mr. Corry?" Mon te Corry slikte en zei: „Harer Majes- teits regering". Binnen een paar uur was het geld op weg naar Egypte. In diezelfde kabinetszaal, 79 jaar later, besliste Winston Churchill, dat de Britse troepen moesten terugtrekken uit de Suez-kanaalzóne. Op een rustige avond in 1914 zat eerste Minister Hen ry Herbert Asquith met de minister van buitenlandse zaken, Sir Edward Grey, in de al duister geworden ka binetszaal. Het was 3 Augustus en de Big Ben liet juist elf galmende sla gen door de avond horen. Bedacht zaam stond Grey op en liep naar de hoge vensters en sloeg de lichten van Londen gade, de lichtjes die één voor één doofden vanwege het late uur. Met de 11 slagen van de Big Ben was het ultimatum van Engeland tegen de Duitse Keizer Wilhelm II ver streken. Engeland was in oorlog! Grey draaide zich om naar zijn chef en sprak de profetische en vaak geciteerde woorden: „De lam pen gaan uit over heel Europa, wij zullen ze niet meer zien schitteren in onze levensjaren". Sir Patrick Duff, die jaren als se cretaris van een^ reeks premiers dienst deed, zei: de zorgen van één dag van 'n premier zijn niet te vergelijken .met die van een héél jaar van 'n gewone man. Buiten de berg werk die altijd op hem ligt te wachten zijn er de ver gaderingen met de Soeverein op Buckingham Palace. Een nachtsecre taris is voortdurend in contact met de Prime Minister om hem te wek ken wanneer er een crisis dreigt of andere moeilijkheden plotseling ver rijzen. „Een aardig flatje" HE PREMIER HEEFT, zoals al eer der vermeld, een afzonderlijk appartement op de bovenste verdie ping. Er zijn weinig mensen die daar kunnen binnendringen; zijn laatste toevluchtsoord. Iemand, wien het eens lukte, vond het een „aardig flatje" en in 't geheel niet voornaam. Massa's van zulke huizen staan er in het West End van Londen. Een klei ne salon, 'n keuken en een eetkamer plus 3 k 4 slaapkamers. Het huis wordt eens in de 3 jaar schoonge maakt en geverfd. Voorwaar geen peuleschilletje, maar het moet ge beuren om het gebouw van 't Lon- dens roet te ontdoen. De bewoners van Number 10 be talen, evenals de bewoners van 't Witte Huis, geen huur. Wel moet de Premier zelf de salarissen van zijn keukenpersoneel betalen. Dat is niet mis en zodoende kan een Premier zijn jaarlijkse salaris van 28.000 best gebruiken. Slechts weinig mensen weten, dat Sir George Downing, de bouwer van Nummer 10, in 164o naar Londen kwam en daar voor Oliver Cromwell werkte. Maar toen hij zag dat Crom- wells dagen geteld waren, verander de hij schaamteloos van partij en bood hij zijn diensten Charles de II aan. De dankbare Charles schonk hem in ruil daarvoor het eigendomsrecht van een stuk grond, waar nu Dow ningstreet is, voor de tijd van jaar. De overloper zette er, als een soort geldbelegging, prompt een reeks huizen neer. Het eigendoms recht viel tenslotte weer aan de kroon. De nummers 10, 11 en 12 zijn alleen nog in stand. No 11 is het huis en kantoor van de minister van fi nanciën. No 10 werd bij toeval de ambtswo ning van de Premiers. Dat ging zo. Toen George I de Engelse troon be steeg, sprak hij alleen Duits. Altijd was het de gewoonte geweest, dat de Koning de kabinetsvergaderingen presideerde. De schamele kennis der Engelse taal van George I verhinder de hem echter dat te doen. De zetel die daardoor vrij kwam werd zodoen de bezet door de invloedrijkste mi nister. In die tijd was dat Sir Robert Walpole en omdat hij in de konink lijke stoel mocht zitten, matigde hij zich automatisch meer gezag aan. Van dit gezag, niet geheel van ver waandheid ontbloot, kwam de onof ficiële titel: Prime Minister. Koning George I bood Walpole Downingstreet 10 als presentje aan. Maar Walpole accepteerde alleen op voorwaarde, dat het gebouw de blij vende resident'#: van alle „Lords of Treasury" zou zijn. En dat duurt vandaag de dag nog steeds zo voort. Sinds Walpole Downingstreet 10 bin nentrok, zijn reeds 40 Premiers hem gevolgd. Vrij vertaald uit: Readers Digest, door Ronald Veeren. Katoenkoningin kan geen secretaresse zijn WEET U HET NIET Vraag abonné. Hoe verwijdert men het weer uit crème vitrage? Antwoord: de vlekken eerst zoveel mogelijk droog verwijderen door middel van wrijven en borstelen. Daarna wassen in een op van huis houdzeep of synthetisch wasmiddel. De vlekken zonodig extra behande len borax. Vraag J. v. d. V. 1) Kunt u mij vertellen welke kranten er in Suri name, Curasao en Aruga verschijnen bij de landbouwers en diverse plan tages. 2) Wat zijn zo ongeveer de kosten van een enkele reis naar een van de landen hierboven genoemd. Antwoord: wij raden u aan u te wens tot de Directie Suriname, ned. Antillen, Plein 1 te Den Haag. 2) het tarief (toeristenklasse) be draagt 167Ö,Per boot komt de prijs op ongeveer 325 dollar on geveer 1200, A. E. Welk soort remmen moet er van 1 januari 1956 af op 'n brom fiets zijn aangebracht? Antwoord: een torpedonaaf plus een trommelrem of een trommelrem plus een velgrem. Er moet dus al-, tijd minstens één trommelrem bij zijn. Vraag C. B. Wie was de friese held die in Sneek is gestorven in 1520. Volgens de gegevens was hij 2 meter 80 en hij sloeg het saksich ge spuis met een ploegschaar tot gruis. Nadien is hij zeeschuimer geworden in dienst van Karei van Gelder. 2) Welke zijn de Ommelanden? Antwoord: 1) u bedoelt zeker Pier Gerlefs, bijgenaamd de Grote Pier. Hij woonde oorspronkelijk in Kims- werd, maar toen in 1515 Saksische benden van Maximiliaan van Oos tenrijk zijn hoeve verbrandden, vormde hij met zijn neef „Grote Wierd" en vele andere familieleden en vrienden een vrijschaar, die aan vankelijk te land en later op zee de onderdrukkers afbreuk deed. Zijn zwaard was 2.15 m. lang. Dit zwaard Wordt bewaard in het Fries Museum te Leeuwarden. Grote Pier stierf op 28 oktober 152ó en ligt be graven in de Grote Kerk te Sneek, 2) De ommelanden zijn delen v dé prov. Groningen, die ih vroeger leeuwen niet tot de stad of stadsbe- zittingen behoorden, eigen bestuur hadden en voortdurend in conflict verkeerden met de stad Groningen. Vraag Abonnee 1) Voor de loon- belasting en de inkomstenbelasting is bij 25-jarig dienst jubileum een gratificatie tot een bedrag gelijk aan 1 maand loon, vrij van belasting. Kunt u mij mededelen met ingang van welk belastingjaar deze bepa ling in werking getreden is en hoe voor dien de regeling van gratifica ties bij dlienstjubilea was? Antwoord: sinds de inwerkingtre ding van de uitvoeringsresolutie loonbelasting op-1 januari 1954 geldt, dat bij 25-jarig ambtsjubileum een gratificatie tot een bedrag gelijk aan 1 maand loon vrij is. Voordien was het sinds 1 januari 1950 een gratificatie gelijk aan een halve maand. 2) Hebben de erfgenamen van een verplicht verzekerde krachtens het Ziekenfondsenbesluit na het overlij den van die verzekerde nog recht op een uitkering? Antwoord: deze uitkering is reeds sedert een paar jaar vervallen. Vraag: Abonné te N. Ik bezit 2 huisjes, door twee gezinnen be woond. Nu is mijn gezin zo groot, dat Met een triomfantelijk gezicht belt de 21-jarige, groen-ogige brunette Patricia Anne Cowden haar baas, een bankdirecteur, op, om hem te zeggen dat zij verkozen is tot „katoenkoningin 1956, hetgeen inhoudt, dat hij voor een nieuwe secretaresse moet zorgen. De veelomvattende eisen, die aan een katoenkoningin worden gesteld, laten n.l. geen „bij-baantje" toe. Zo op de foto te zien is ze wel lief. Ongetwijfeld zullen we haar het komende jaar ook nog wel eens in levende lijve kunnen zien: er staat namelijk een groot aantal reizen op haar programma; ook naar Europa. Deze foto laat zien hoe de Japanse kroonprins Akihito, die kortgeleden zijn 22ste verjaarda vierde, bij deze gelegenheid voor zijn album een opname maakte van de andere leden van de Japanse keizerlijke familie in de tuin bij het paleis te Tokio. V.l.n.r.: kroonprins Akihito, prinses Soega, keizer Hirohito, keizerin Nagako en prins Joshi. ik ruimte tekort kom. Kan ik de huur opzeggen aan de bewoners van mijn huisje om dit voor mij zelf in ge bruik te nemen? Antwoord: Het staat u vrij om de huur op te zeggen, maar daarmee krijgt u de huurders er nog niet uit. Wanneer de bewoners niet vrijwillig vertrekken (en daar is weinig kans op) dient, u uitzetting te vragen aan de kantonrechter. U kunt zich daar toe wenden tot een deurwaarder. Vraag: Betreffende trektocht per fiets naar Frankrijk. Antwoord: Voor een kam peerver gunning in het binnenland kunt u ge gevens krijgen bij de A.N.W.B., afd. kampeervergunning. Ook ten aan zien van het buitenland kan de A.N. W.B. u het best de weg wijzen. Mocht u t.a.v. de route nog- gegevens wen sen, dan willen we u altijd nog gaar ne inlichtingen geven. Vraag: uitleenperiode bibliotheek. Antwoord: Aangezien u het boek op de laiatste dag van het kwartaal wilde lenen en u het dus in het nieuwe kwartaal zou lezen had' u geen recht meer op een nieuw deel. Men had u wel een boek moeten lenen, als u kans had gezien het nog dezelfde dag terug te brengen. Olf de handel wijze van de bibliothecaris in uw ge val soepel was, is een andere kwestie. Vraag G. te W: Oursus handelscor respondentie. Antwoord. Wanneer u onze adver tentierubriek naleest, zult u daar ge regeld aankondigingen vein dergelijke cursussen vinden. Vraag mevr. S.: Over de behande ling van a) hortensia, b) azalea, c) bladbegonia. Antwoord: a. hortensia. Nu u deze plant binnengehaald hebt, raden wij u aan haar koel en droog te laten overwinteren. Hebt u de plant na de bloei wel teruggesneden, zodat er nog een of 2 ogen boven het oude hout bleven staan? Het oude hout is veel donkerder van kleur dan het jonge. De plant had daarna in een grotere pot gezet moeten worden, gevuld met een mengsel van bladaarde, kleigrond en mestaarde. Teveel vocht kan zij niet hebben, want dan wordt zij wor- telziek, met als gevolg zwakke scheu ten en geel bald. In Januari of Fe bruari weer naar de warme kamer. Tijdens de bloei veel water en 2 x per week kunstmest. b) Wie een bloeiende azalea in zijn bezit heeft gekregen, heeft weinig moeite haar goed te houden, maar een azalea overhouden is niet zo een voudig. Na de bloei moet deze plant in een koel, ongestookt vertrek ge plaatst worden in het licht, weinig water (niet laten uitdrogen). Om bloemvorming te bevorderen geregeld spuiten. Zodra de knoppen zichtbaar worden, hiermede ophouden en de azalea naar de warme kamer over brengen, zover mogelijk van de kachel verwijderd. c) Bladbegonia, 's Winters mag deze plant maar weinig water hebben, echter uitdrogen van de potkluit voor komen. Geen mest. In het volle licht en in een warme kamer. Daarna het voorjaar maar afwachten, waarna ge leidelijk wat meer water. eHt is geen gemakkelijke taak de bladbegonia 's winters goed te houden. Vraag v. d. V.: Wij hebben een ficus, deze staat op de grond en komt nu al bijna tot het plafond. Hoe kun nen wij deze ficus nu het best stek ken? Antwoord: Het marcotteren van planten kan als volgt geschieden: Men maakt een insnijding in de bast, dicht onder de bladeren. Om deze insnijding die ongeveer 5 cm. breed moet zijn, wordt vochtig mos aangebracht, waarin zij opnieuw zal wortelen. Is dit geschied, dan wordt zij afgesne den èn ingepot, in voedzame aarde. Vraag F. F.: Op sommige plaatsen zijn de verbindingskrammetjes in mijn twisted matting verroest, waar door er roestvlekken zijn ontstaan op de matten. Wat te doen? Antwoord: Een beetje bewerken met syth. wasmiddel en vervolgens de roestvlekjes bijkleuren met plas- ticlak of verf. Ook kunt u 't nog pro beren met wat citroenlqristalletjes. Helemaal wegwerken zonder bijver ven zult u niet bereiken. Vraag Mevr. V.: 1. Indien iemand wil emigreren naar Amerika, wat heeft hij daarvoor nodig en hoe lang moet men ongeveer wachten voor toelating? 2. Indien iemand in Amerika tij delijk wil werken, wat heeft hij daarvoor nodig en hoe lang mag hij dan eventueel daar blijven? Antwoord: 1. Wij raden u aan, voor wat betreft emigratie, u te wen den tot het consulaat-rgeneraal van de Ver. Staten van Noord-Amerika, Museumplein 19 te Amsterdam. Om alles voor emigratie voor elkaar te krijgen, daar gaan vele maanden mee heen, tenzij u in aanmerking komt voor emigratie wegens oorlogs slachtoffer. Hiervoor zijn de bepa lingen iets soepeler. In eerste instan tie kunt u zich ook wenden tot het gew. arbeidsbureau in uw woon plaats of tot de Nederlandse emigra- tiedienst, Piet Heinplein 6, te Den Haag. 2. Om in Amerika te gaan werken moet u een werkvergunning zien te krijgen. Ook dit kan men u beter uitvoerig uitleggen op het Ameri kaanse consulaat-generaal bovenbe doeld1, tussen 9 uur v.m. en 5 uur n.m. Dit behoeft niet zo lang te duren, als u maar voldoende (waar-) bor gen hebt. Vraag. C. v. d. V. te S. inzake ver goeding van verhuiskosten. Antwoord: U kunt er wel om vra gen, maar kunt ze niet eisen. Vraag Weetgraag. Welke papie ren heeft men nodig voor een zelf standige .landbouwwerktuigenrepa ratie-inrichting" en welke voor een garagebedrijf. Antwoord: Voor beide bedrijven heeft men een middenstandsdiploma nodig, benevens een vakdiploma BOVAG voor het garagebedrijf. Ook moet dan een vestigingsvergunning worden aangevraagd bij de Kamer van Koophandel. Vraag J. de V. te N. inzake snip perdagen voor een meisje, dat werk zaam is in de eierhandel. Antwoord: Wij kennen de desbe treffende bepalingen van het collec tief contract niet, maar volgens ver schillende contracten is zij nog te kort in dienst om hierop aanspraak te kun nen maken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1956 | | pagina 8