2)e CckiócSotiAa/nt
Dr. John's terugkeer uit de Oost-zone
Kroestsjef ei Boelganin
verlaten India
Nationalistisch China hield de deur dicht
REGEN
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 14 DECEMBER 1955
47ste JAARGANG No. 13677
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Mr Overloper
Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Adver tenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w f 2.35 p. mnd, f 7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 et p. m.m. Telefoontjes f 1.50
AFGEDWAALD
en WEERGEKEERD
JJET BERICHT, DAT HET VOOR-
MALIGE hoofd van de West
duitse geheime inlichtingedienst weer
uit de Sowjet-zóne was teruggekeerd,
was gisteren de sensatie van de dag.
Mannen van de geheime inlichtin
gendiensten zijn altijd min of meer
mysterieuze figuren; dat zijn ze reeds
beroepshalve. Maar dr. John bleek
verleden jaar wel een zeer raadsel
achtig iemand, toen hij naar Oost-
Duitsland uitweek. Het Westduitse
ministerie van binnenlandse zaken
loofde destijds een beloning
0 van 500.000 Maik uit voor dege
nen, die het geval-John tot
klaarheid zouden kunnen brengen. Er
heeft zich niemand gemeld. Thans
kan John zelf de beloning opstrijken,
want hij kan het geval opklaren. Of
de Westduitse autoriteiten, die zijn
verklaring hebben aangehoord, het
verder zullen vertellen, is een andere
vraag. Voorzover aan de buitenwe
reld bekend is, had dr. John verle
den jaar geen enkele verklaarbare
reden om naar de communisten over
te lopen. Volgens zijn eigen verkla
ringen op een in Oost-Duitsland ge
houden persconferentie in Augustus
1954 zou hij West-Duitsland verlaten
hebben, omdat er overal nazi's zaten
in de regeringsinstanties, die door de
Amerikanen werden gesteund en
langzamerhand weer het heft in han
den kregen. Hoe hij dat euvel in de
rode zóne zou kunnen bestrijden, is
evenwel een raadsel.
De Russen zeggen nu, dat John naar
het Westen is teruggekeerd om zijn
strijd tegen het nazisme daar voort
te zetten.
De buitenwacht denkt er het zijne
van. Volgens sommigen zou dr. John
zijn teruggekeerd, nadat hij intussen
een enorme spionnagestunt had uit
gehaald, door bij de communisten de.
boel af te kijken. Hij zou dus een
buitengewoon handige knaap, geweest
zijn, die met een schat van geheime
inlichtingen is teruggekeerd. Volgens
anderen zou hij met opzet door de
Russen zijn teruggestuurd om bij de
Westduitsers te komen spionneren,
v/aar hij natuurlijk als „verloren
zoon" weer direct in genade zou wor
den aangenomen.
Beide theorieën klinken wat al te
fantastisch om waar te zijn. De West
duitse minister Schroeder zal er wel
het dichtste bij geweest zijn, toen hij
zei, dat de verdwijning van dr. John
naar Oost-Duitsland indertijd slechts
een soort „kortsluiting" geweest is,
een tijdelijke verstandsverbijstering,
welke bij de kennismaking met de
werkelijkheid in het Oosten spoedig
genezen was.
In elk geval schijnt de man geen
verraad gepleegd te hebben, daar ge
bleken is, dat hij geen enkele Weste
lijke agent in Oost-Duitsland verra
den heeft.
Weer Duitse krijgsgevangenen uit Rusland
£cfrtyenate uit Handen aetdwenen
Wat was het motief van dit retourtje?
De terugkeer van dr. John, de voormalige leider van de Westduitse ge
heime inlichtingendienst, die anderhalf jaar geleden naar Oost-Duitsland
uitweek, is het gesprek van de dag in Duitsland.
De vlucht van dr. John op 20 Juli 1954 naar Oost-Duitsland was destijds
voor de regering-Adenauer een zeer pijnlijke zaak. Wel ontkende de rege
ring later, dat John geheimen aan de communisten zou hebben door
gegeven of dat hij namen wist van agenten in Oost-Duitsland, maar
nochtans bleef John's vlucht een ontstellend feit. Zijn terugkeer was ietwat
verbijsterend.
Een Westduitse regeringswoordvoerder zei, dat John gisteren door een
rechter van instructie van het federale Opperste Gerechtshof in Karlsruhe
werd verhoord.
Dinsdagavond werd te Bonn vernomen, dat dr. John voorlopig op vrije
voeten is gesteld.
ECHTGENOTE VERDWENEN.
De echtgenote van John blijkt uit
haar woning in Londen verdwenen
te zijn, enkele uren voordat haar
man in West-Duitsland terugkeerde.
Het is niet uitgesloten dat zij te
voren op de hoogte is gesteld met de
terugkeer van haar echtgenoot.
John was er in geslaagd enkelen
van zijn vroegere collega's in West-
Duitsland te berichten dat hij van
plan was naar het Westen terug te
keren. Zijn vrienden van de West
duitse veiligheidsdienst hebben hem
toen geholpen en ook een plaats voor
hem besproken in een van de ver
keersvliegtuigen van West-Berlijn
naar West-Duitsland. Maar de West
duitse autoriteiten kregen er de lucht
van en namen na John's aankomst in
West-Berlijn de zorgen voor de over
loper van hen over.
John's 70-jarige vader, Willy John
in Wiesbaden, zei dat zijn zoon vóór
zijn vlucht naar Oost-Berlijn van de
communistische autoriteiten de ver
zekering had gekregen dat hij naar
het Westen zou mogen terugkeren op
ieder ogenblik, dat hij dit zou wen
sen.
„Dat zal de heren amuseren".
Bondskanselier Adenauer werd op
de hoogte gesteld van de nieuwe
vlucht van John terwijl hij deelnam
aan een vergadering van leiders van
zijn coalitiepartijen. Na de bood-
schap gelezen te hebben, zei Aden
auer glimlachend: „Ik heb hier een
nieuwtje dat u amuseren zal. Herr
John is naar West-Duitsland terugge
keerd. Hij had redenen om bang te
zijn".
De kanselier weigerde verder
commentaar. De perschef van de so
cialistische partij, Fritz Heine zei dat
het nieuws geen verrassing was.
In berichten uit Berlijn van 1 De
cember werd meegedeeld, dat John
onder z0 goed als ononderbroken be
waking stond van de communistische
Sowjet-hulp bij
vijfjarenplan
„De teleurstelling over de Geneefse
ministersconferentie behoeft slechts
tijdelijk te zijn. Alles moet in het
werk gesteld worden om de interna
tionale spanning te verminderen".
Dit zeggen premier Boelganin van de
Sovjet-Unie en premier Nehroe van
India in een gezamenlijke verklaring.
De premiers ondertekenden deze ver
klaring aan de vooravond van het
vertrek van Boelganin en Kroestsjef
naar Afghanistan, het laatste land dat
zij op hun Aziatische reis zullen be
zoeken.
Het communiqué zegt verder, dat
er in Azie geen blijvende vrede kan
bestaan zolang communistisch China
niet zijn „rechtmatige plaats in de
Ver. Naties" gekregen heeft.
De enige weg naar vrede en op
heffing van de omstandigheden die
leiden kunnen tot een onvoorstelbaar
rampzalige nieuwe wereldoorlog is
gelegen in ontwapening, zeggen de
twee premiers.
In de verklaring werd niet gerept
over nieuwe formele banden tussen
de Sovjet-Unie en India, maar wel
bleek er uit, dat de Sovjet Unie eer.
belangrijke rol zal gaan spelen in het
nieuwe vijfjarenplan van India dat
binnenkort zal starten.
Er werd gezegd dat wanneer India
de laatste hand heeft gelegd aan de
voorbereidingen van dit plan, Indi
sche en Russische deskundigen „ver
dere, wederzijdse, voordelige vormen
van economische en technische sa
menwerking" zullen o-" erwegen.
Op een receptie pleitte Kroestsjef
voor erkenning van India als z«.sde
grote mogendheid naast de Ver Sta
ten, Engeland, Frankrijk, China en
de Sovjet-Unie.
Kroestsjef zei dat het hem niet kon
schelen of zijn opmerkingen over de
Portugese kolonie Goa niet bij Ame
rika in de smaak vielen.
In een aparte afscheidsrede zei
Boelganin, dat Nehroe en hij „tot een
volledig wederzijds begrip over alle
punten der Indo-Sovj et-betrekkin
gen" waren gekomen, wat iets min
der sterk is dan volledige overeen
stemming. Over de belangrijkste in
ternationale problemen verklaarde
Boelganin slechts, dat Nehroe en hij
„soortgelijke standpunten" innamen.
NAAR AFGHANISTAN.
De So wj et-Russische leiders maar
schalk Boelganin en Kroestsjef zijn
vanmorgen per vliegtuig uit Nieuw
Delhi naar Kaboel, de hoofdstad van
Afghanistan, vertrokken.
politie. Men verdacht hem er van,
dat hij van plan was naar het Wes
ten terug te gaan, aldus deze berich
ten.
Dr. John liep naar de communisten
over op 20 Juli 1954, de tiende ver
jaardag van de samenzwering tegen
Hitier, waarin zijn broer een voor
aanstaande rol speelde. Na zijn
vlucht sprak John de beschuldiging
uit, dat de regering van Adenauer
het nazisme en militairisme deed her
leven. Hij zei, dat het „enige forum"
vanwaar hij deze tendens kon be
strijden zich in Oost-Duitsland be
vond. Tot gisteren wist men niet be
ter of John woonde in Potsdam, waar
hij zijn mémoires schreef en artike
len voor communistische bladen.
John's vlucht naar Oost-Duitsland
was uitgevoerd met hulp van een
Berlijnse geneesheer, dr. Wolfgang
Wohlgemuth, met wie de vroegere
veiligheidschef sedert 1942. in nauw
contact had gestaan.
Zij verlieten Wohlgemuths kantoor
in West-Berlijn samen en staken de
sectorgrens over op weg naar een zie
kenhuis in Oost-Berlijn. Dat was het
laatste wat van John gehoord werd
tot ziin vlucht en verzoek om asyl
de volgende dag bekend werden ge
maakt.
Sedert zijn desertie zou John drie
maal een bezoek aan Moskou hebben
gebracht. Het laatste wat over hem
gehoord is was dat hij te Weimar in
Oost-Duitsland van 7 tot 9 December
een congres van de Oostduitse Chris
tendemocratische partij heeft bijge
woond. De Oostduitse kranten hebben
foto's gepubliceerd waarop hij staat
in gezelschap van dé Oostduitse
plaatsvervangend premier Otto
Nuschke en van Karl Schmidt-Witt-
mack, een vroeger lid van de West
duitse Bondsdag, die in Augustus
1954 eveneens naar het Oosten ge
vlucht was.
OVER
In het Deense blad „Berlinske Ti-
dende" is vandaag een bericht ver
schenen, volgens hetwelk dr. John
West-Duitsland is binnengekomen
dank zij de hulp van de Berlijnse cor
respondent van het blad, Henrik
Bonde Henriksen.
Deze schrijft, dat hij op 12 Decem
ber te 16.45 uur dr. John in zijn auto
uit Oost-Berlijn naar het vliegveld
Tempelhof in West-Berlijn heeft ge
bracht, waarop zij samen een vlieg
tuig namen naar West-Duitsland.
Toen het vliegtuig op 2.000 meter
hoogte de grens passeerde, schudde
dr. John de Deen de hand en zeide:
„Wat mij wacht kan nooit erger zijn
dan wat ik heb doorstaan. Mijn be
zoek op 20 Juli 1954 aan Berlijn zou
slechts kort geweest zijn maar heeft
ongelukkigerwijze 18 maanden ge
duurd".
Volgens de Deense journalist heeft
dr. John een maand geleden zijn hulp
ingeroepen. „Uit louter menselijke
overwegingen heb ik ingestemd". Op
12 December wachtte Bonde-Henrik.
sen John in zijn auto op bij de Hom-
boldt-universiteit aan de „Unter-den-
Lindem".
De Deense journalist vertelt nog,
dat dr. John, na zijn persconferentie
in Oost-Berlijn op 11 Augustus 1954
per vliegtuig naar Moskou werd ge
bracht. Na een verhoor van enkele
weken werd John naar de Krim ver
voerd. Daar bleef hij twee maanden
en werd toen naar Moskou terugge
zonden. Enkele weken later bracht
men hem weer naar Oost-Berlijn.
Alle bladen in Oost-Berlijn hebben
zich vandaag onthouden van commen
taar op de terugkeer van dr. John
naar het Westen. Zij hebben een be
richt van 50 woorden gepubliceerd
onder dezelfde kop „Dr. John is nu
in West-Duitsland". Slechts het blad
van de christen-democratische partij
„Neue Zeit" heeft een andere kop:
„Dr. John heeft de Duitse democrati
sche republiek verlaten".
Nog Japanners op
Morotai
Negen Japanners, die zich sinds de
capitulatie van Japan in Augustus
1945 op het eiland Morotai verborgen
hebben gehouden, hebben zich ecu
dezer dagen aan Indonesische miii-
t.« ren overgegeven.
In Djakarta wordt aangenomen,
dat zich op Morotai nog een 50-tal
suidaten van het voormalige Japanse
leger verborgm nouden.
Syrië wendt zich tot
Veiligheidsraad
Syrië heeft om een bijeenkomst
van de Veiligheidsraad verzocht ter
behandeling van het incident bij het
meer van Tiberias van Zondagnacht.
In de desbetreffende brief vraagt
Syrië om een zo spoedig mogelijke
behandeling van de zaak „teneinde
de nodige maatregelen te kunnen
treffen om deze ernstige toestand het
hoofd te kunnen bieden".
Nu de Russen weer enige honderden nog steeds in Rusland vastgehouden
Duitse soldaten en burgers hebben vrijgelaten, zijn tafereeltjes als dat op
deze foto in West-Duitsland weer aan de orde van de dag. Deze gelukkig
lachende mannen zijn in West-Berlijn, waar zij een dezer dagen arriveerden
na jaren in een Russisch concentratiekamp, met een vrachtwagen van de
politie op weg naar een opvangcentrum van het Roode Kruis, waar verder
voor hen zal worden gezorgd. De mannen maakten deel uit van het eerste
contingent vrijgelatenen dat Duitsland bereikte, nadat de Russen op
20 October IJ. de uitlevering, die toen volop aan de gang was, plotseling
stopzetten.
Geen nieuwe neefjes
der V.N. familie
Door zijn veto uit te spreken over
de toelating tot de Verenigde Naties
van de republiek Buiten-Mongolië
heeft Nationalistisch China gister
avond het voorstel achttien nieuwe
leden en bloc tot de organisatie toe
te laten, getorpedeerd. Het voorstel
was vervat in 'n resolutie van Nieuw-
Zeeland en Brazilië.
Onmiddelijk daarop probeerde de
Amerikaanse afgevaardigde Henry
Cabot Lodge de zaak nog te redden
door voor te stellen dat de Veilig
heidsraad nu de toelating en bloc 'van
de overige 17 candidaten zou aanbe
velen, maar daar wilde de voorzitter,
de Nieuwzeelander sir Leslie Munro,
niet van weten.
De stemming over de andere lan
den leverde toen, zoals de Sowjet-
Unie reeds had aangekondigd, een
Donkere da^en voor Kerstmis vra"en om vrede aan het Galilese meer
hele serie veto's van die zijde op.
Zij verbood de toetreding van de door
het Westen gesteunde candidaten, t.
w. Jordanië, Ierland, Portugal, Italië,
Oostenrijk, Finland, Ccylon, Nepal,
Libye, Cambodja, Jajan, Laos en
Spanje. Aanbevelingen kregen Hon
garije, Boelgarije, Roemenië en Al
banië.
Maar ook die werden van onwaar
de, toen de stemming over de reso
lutie als geheel slechts één stem vóór
opleverde tegen vier tegen, bij zes
onthoudingen. Voor een gunstige be
slissing zou een meerderheid van ze
ven stemmen vóór vereist zijn ge
weest.
Voordat de resolutie in behandeling
kwam, had de Sowjet-Unie eerst nog
haar veto's uitgesproken over voor
stellen van Nationalistisch China,
die beoogden aan de achttien candi
daten er nog twee toe te voegen, n.L
Zuid-Korea en Zuid-Vietnam.
Aan de lopende band
Zestien veto's werden er gisteren
in totaal uitgesproken, vijftien door
de Sowjetunie een door Nationalis
tisch China. Sedert de geboorte van
het vetorecht in 1946 is nu 79 maal
een veto in de Veiligheidsraad uitge
sproken, waarvan 78 maal door de
Sowjetunie.
BESTEL TIJDIG UW
VISITEKAARTJES
Diverse uitvoeringen.
FIRMA GEI J ER
BOTERMARKT 26 LEIDEN
TEL. 2C519
op de Oceaan, zal de wind in ons
land uit het Zuiden doen aanwakke
ren de regenkansen weer doen toe
nemen. De temperaturen zullen ver
der stijgen.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te
11.14 uur).
ZACHTER.
Veel bewolking met tijdelijk
enige regen. Matige tot krachtige
aan de kust nu en dan harde
Zuidelijke wind. Verdere stijging
van temperatuur.
15 Dec. zon op 8.43, onder 16.30;
maan op 9.31, onder 17.42.
Hoogwaterstanden
Het weer in Europa
STOCKHOLM onbew. —16
OSLO nevel 15
KOPENHAGEN zw. bew. 1
ABERDEEN motregen 6
DUBLIN regen 10
LONDEN motregen 9
AMSTERDAM geheel bew. 2
Ad verten tit
59 Doden en 12 gewonden zijn te betreuren bij de ongeregeldheden, die hebben plaats gevonden aan het Meer
van Galilea in Israël. Op de beschuldiging dat Syrische kunstbatterijen herhaaldelijk Israëlische boten op het
Meer van Galilea onder vuur hebben genomen, hebben Israëliërs vier stellingen aan het meer genomen en
vernietigd. Op de foto staan de Israëlische troepen opgesteld na de aanval.
Voorafgegaan door uitgebreide wol-
kenschermen begon gisteravond zach
tere lucht uit Frankrijk ons land bin
nen te dringen. Daarbij viel regen bfj
temperaturen om het vriespunt, het
geen tot gladheid van de wegen leid
de. De dooi bereikte vanmorgen vroeg
het Noordoosten van het land. In de
zachte lucht ontstond bij de Golf van
Biscaje een nieuwe storing, die, in
diepte toenemend en voorafgegaan
door een flinge regenzone, vanmor
gen Engeland binnendrong.
Deze depressie, die een randstoririg
is van een uitgestrekt lagedrukgebied
BRUSSEL
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCH EN
ZURICH
GENEVE
LOCARNO
WENEN
INNSBRUCK
ROME
onbew.
regen
regen
nevel
geheel bew.
half bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
geheel bew.
nevel
nevel
Korreltje
Het beste uitgangspunt om vooruit
te komen, is ontevredenheid met
uzelf.