2)e CckiócSotiAa/nt Dr. John's terugkeer uit de Oost-zone Kroestsjef ei Boelganin verlaten India Nationalistisch China hield de deur dicht REGEN Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 14 DECEMBER 1955 47ste JAARGANG No. 13677 BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Mr Overloper Telefoon: Directie. Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Adver tenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w f 2.35 p. mnd, f 7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 et p. m.m. Telefoontjes f 1.50 AFGEDWAALD en WEERGEKEERD JJET BERICHT, DAT HET VOOR- MALIGE hoofd van de West duitse geheime inlichtingedienst weer uit de Sowjet-zóne was teruggekeerd, was gisteren de sensatie van de dag. Mannen van de geheime inlichtin gendiensten zijn altijd min of meer mysterieuze figuren; dat zijn ze reeds beroepshalve. Maar dr. John bleek verleden jaar wel een zeer raadsel achtig iemand, toen hij naar Oost- Duitsland uitweek. Het Westduitse ministerie van binnenlandse zaken loofde destijds een beloning 0 van 500.000 Maik uit voor dege nen, die het geval-John tot klaarheid zouden kunnen brengen. Er heeft zich niemand gemeld. Thans kan John zelf de beloning opstrijken, want hij kan het geval opklaren. Of de Westduitse autoriteiten, die zijn verklaring hebben aangehoord, het verder zullen vertellen, is een andere vraag. Voorzover aan de buitenwe reld bekend is, had dr. John verle den jaar geen enkele verklaarbare reden om naar de communisten over te lopen. Volgens zijn eigen verkla ringen op een in Oost-Duitsland ge houden persconferentie in Augustus 1954 zou hij West-Duitsland verlaten hebben, omdat er overal nazi's zaten in de regeringsinstanties, die door de Amerikanen werden gesteund en langzamerhand weer het heft in han den kregen. Hoe hij dat euvel in de rode zóne zou kunnen bestrijden, is evenwel een raadsel. De Russen zeggen nu, dat John naar het Westen is teruggekeerd om zijn strijd tegen het nazisme daar voort te zetten. De buitenwacht denkt er het zijne van. Volgens sommigen zou dr. John zijn teruggekeerd, nadat hij intussen een enorme spionnagestunt had uit gehaald, door bij de communisten de. boel af te kijken. Hij zou dus een buitengewoon handige knaap, geweest zijn, die met een schat van geheime inlichtingen is teruggekeerd. Volgens anderen zou hij met opzet door de Russen zijn teruggestuurd om bij de Westduitsers te komen spionneren, v/aar hij natuurlijk als „verloren zoon" weer direct in genade zou wor den aangenomen. Beide theorieën klinken wat al te fantastisch om waar te zijn. De West duitse minister Schroeder zal er wel het dichtste bij geweest zijn, toen hij zei, dat de verdwijning van dr. John naar Oost-Duitsland indertijd slechts een soort „kortsluiting" geweest is, een tijdelijke verstandsverbijstering, welke bij de kennismaking met de werkelijkheid in het Oosten spoedig genezen was. In elk geval schijnt de man geen verraad gepleegd te hebben, daar ge bleken is, dat hij geen enkele Weste lijke agent in Oost-Duitsland verra den heeft. Weer Duitse krijgsgevangenen uit Rusland £cfrtyenate uit Handen aetdwenen Wat was het motief van dit retourtje? De terugkeer van dr. John, de voormalige leider van de Westduitse ge heime inlichtingendienst, die anderhalf jaar geleden naar Oost-Duitsland uitweek, is het gesprek van de dag in Duitsland. De vlucht van dr. John op 20 Juli 1954 naar Oost-Duitsland was destijds voor de regering-Adenauer een zeer pijnlijke zaak. Wel ontkende de rege ring later, dat John geheimen aan de communisten zou hebben door gegeven of dat hij namen wist van agenten in Oost-Duitsland, maar nochtans bleef John's vlucht een ontstellend feit. Zijn terugkeer was ietwat verbijsterend. Een Westduitse regeringswoordvoerder zei, dat John gisteren door een rechter van instructie van het federale Opperste Gerechtshof in Karlsruhe werd verhoord. Dinsdagavond werd te Bonn vernomen, dat dr. John voorlopig op vrije voeten is gesteld. ECHTGENOTE VERDWENEN. De echtgenote van John blijkt uit haar woning in Londen verdwenen te zijn, enkele uren voordat haar man in West-Duitsland terugkeerde. Het is niet uitgesloten dat zij te voren op de hoogte is gesteld met de terugkeer van haar echtgenoot. John was er in geslaagd enkelen van zijn vroegere collega's in West- Duitsland te berichten dat hij van plan was naar het Westen terug te keren. Zijn vrienden van de West duitse veiligheidsdienst hebben hem toen geholpen en ook een plaats voor hem besproken in een van de ver keersvliegtuigen van West-Berlijn naar West-Duitsland. Maar de West duitse autoriteiten kregen er de lucht van en namen na John's aankomst in West-Berlijn de zorgen voor de over loper van hen over. John's 70-jarige vader, Willy John in Wiesbaden, zei dat zijn zoon vóór zijn vlucht naar Oost-Berlijn van de communistische autoriteiten de ver zekering had gekregen dat hij naar het Westen zou mogen terugkeren op ieder ogenblik, dat hij dit zou wen sen. „Dat zal de heren amuseren". Bondskanselier Adenauer werd op de hoogte gesteld van de nieuwe vlucht van John terwijl hij deelnam aan een vergadering van leiders van zijn coalitiepartijen. Na de bood- schap gelezen te hebben, zei Aden auer glimlachend: „Ik heb hier een nieuwtje dat u amuseren zal. Herr John is naar West-Duitsland terugge keerd. Hij had redenen om bang te zijn". De kanselier weigerde verder commentaar. De perschef van de so cialistische partij, Fritz Heine zei dat het nieuws geen verrassing was. In berichten uit Berlijn van 1 De cember werd meegedeeld, dat John onder z0 goed als ononderbroken be waking stond van de communistische Sowjet-hulp bij vijfjarenplan „De teleurstelling over de Geneefse ministersconferentie behoeft slechts tijdelijk te zijn. Alles moet in het werk gesteld worden om de interna tionale spanning te verminderen". Dit zeggen premier Boelganin van de Sovjet-Unie en premier Nehroe van India in een gezamenlijke verklaring. De premiers ondertekenden deze ver klaring aan de vooravond van het vertrek van Boelganin en Kroestsjef naar Afghanistan, het laatste land dat zij op hun Aziatische reis zullen be zoeken. Het communiqué zegt verder, dat er in Azie geen blijvende vrede kan bestaan zolang communistisch China niet zijn „rechtmatige plaats in de Ver. Naties" gekregen heeft. De enige weg naar vrede en op heffing van de omstandigheden die leiden kunnen tot een onvoorstelbaar rampzalige nieuwe wereldoorlog is gelegen in ontwapening, zeggen de twee premiers. In de verklaring werd niet gerept over nieuwe formele banden tussen de Sovjet-Unie en India, maar wel bleek er uit, dat de Sovjet Unie eer. belangrijke rol zal gaan spelen in het nieuwe vijfjarenplan van India dat binnenkort zal starten. Er werd gezegd dat wanneer India de laatste hand heeft gelegd aan de voorbereidingen van dit plan, Indi sche en Russische deskundigen „ver dere, wederzijdse, voordelige vormen van economische en technische sa menwerking" zullen o-" erwegen. Op een receptie pleitte Kroestsjef voor erkenning van India als z«.sde grote mogendheid naast de Ver Sta ten, Engeland, Frankrijk, China en de Sovjet-Unie. Kroestsjef zei dat het hem niet kon schelen of zijn opmerkingen over de Portugese kolonie Goa niet bij Ame rika in de smaak vielen. In een aparte afscheidsrede zei Boelganin, dat Nehroe en hij „tot een volledig wederzijds begrip over alle punten der Indo-Sovj et-betrekkin gen" waren gekomen, wat iets min der sterk is dan volledige overeen stemming. Over de belangrijkste in ternationale problemen verklaarde Boelganin slechts, dat Nehroe en hij „soortgelijke standpunten" innamen. NAAR AFGHANISTAN. De So wj et-Russische leiders maar schalk Boelganin en Kroestsjef zijn vanmorgen per vliegtuig uit Nieuw Delhi naar Kaboel, de hoofdstad van Afghanistan, vertrokken. politie. Men verdacht hem er van, dat hij van plan was naar het Wes ten terug te gaan, aldus deze berich ten. Dr. John liep naar de communisten over op 20 Juli 1954, de tiende ver jaardag van de samenzwering tegen Hitier, waarin zijn broer een voor aanstaande rol speelde. Na zijn vlucht sprak John de beschuldiging uit, dat de regering van Adenauer het nazisme en militairisme deed her leven. Hij zei, dat het „enige forum" vanwaar hij deze tendens kon be strijden zich in Oost-Duitsland be vond. Tot gisteren wist men niet be ter of John woonde in Potsdam, waar hij zijn mémoires schreef en artike len voor communistische bladen. John's vlucht naar Oost-Duitsland was uitgevoerd met hulp van een Berlijnse geneesheer, dr. Wolfgang Wohlgemuth, met wie de vroegere veiligheidschef sedert 1942. in nauw contact had gestaan. Zij verlieten Wohlgemuths kantoor in West-Berlijn samen en staken de sectorgrens over op weg naar een zie kenhuis in Oost-Berlijn. Dat was het laatste wat van John gehoord werd tot ziin vlucht en verzoek om asyl de volgende dag bekend werden ge maakt. Sedert zijn desertie zou John drie maal een bezoek aan Moskou hebben gebracht. Het laatste wat over hem gehoord is was dat hij te Weimar in Oost-Duitsland van 7 tot 9 December een congres van de Oostduitse Chris tendemocratische partij heeft bijge woond. De Oostduitse kranten hebben foto's gepubliceerd waarop hij staat in gezelschap van dé Oostduitse plaatsvervangend premier Otto Nuschke en van Karl Schmidt-Witt- mack, een vroeger lid van de West duitse Bondsdag, die in Augustus 1954 eveneens naar het Oosten ge vlucht was. OVER In het Deense blad „Berlinske Ti- dende" is vandaag een bericht ver schenen, volgens hetwelk dr. John West-Duitsland is binnengekomen dank zij de hulp van de Berlijnse cor respondent van het blad, Henrik Bonde Henriksen. Deze schrijft, dat hij op 12 Decem ber te 16.45 uur dr. John in zijn auto uit Oost-Berlijn naar het vliegveld Tempelhof in West-Berlijn heeft ge bracht, waarop zij samen een vlieg tuig namen naar West-Duitsland. Toen het vliegtuig op 2.000 meter hoogte de grens passeerde, schudde dr. John de Deen de hand en zeide: „Wat mij wacht kan nooit erger zijn dan wat ik heb doorstaan. Mijn be zoek op 20 Juli 1954 aan Berlijn zou slechts kort geweest zijn maar heeft ongelukkigerwijze 18 maanden ge duurd". Volgens de Deense journalist heeft dr. John een maand geleden zijn hulp ingeroepen. „Uit louter menselijke overwegingen heb ik ingestemd". Op 12 December wachtte Bonde-Henrik. sen John in zijn auto op bij de Hom- boldt-universiteit aan de „Unter-den- Lindem". De Deense journalist vertelt nog, dat dr. John, na zijn persconferentie in Oost-Berlijn op 11 Augustus 1954 per vliegtuig naar Moskou werd ge bracht. Na een verhoor van enkele weken werd John naar de Krim ver voerd. Daar bleef hij twee maanden en werd toen naar Moskou terugge zonden. Enkele weken later bracht men hem weer naar Oost-Berlijn. Alle bladen in Oost-Berlijn hebben zich vandaag onthouden van commen taar op de terugkeer van dr. John naar het Westen. Zij hebben een be richt van 50 woorden gepubliceerd onder dezelfde kop „Dr. John is nu in West-Duitsland". Slechts het blad van de christen-democratische partij „Neue Zeit" heeft een andere kop: „Dr. John heeft de Duitse democrati sche republiek verlaten". Nog Japanners op Morotai Negen Japanners, die zich sinds de capitulatie van Japan in Augustus 1945 op het eiland Morotai verborgen hebben gehouden, hebben zich ecu dezer dagen aan Indonesische miii- t.« ren overgegeven. In Djakarta wordt aangenomen, dat zich op Morotai nog een 50-tal suidaten van het voormalige Japanse leger verborgm nouden. Syrië wendt zich tot Veiligheidsraad Syrië heeft om een bijeenkomst van de Veiligheidsraad verzocht ter behandeling van het incident bij het meer van Tiberias van Zondagnacht. In de desbetreffende brief vraagt Syrië om een zo spoedig mogelijke behandeling van de zaak „teneinde de nodige maatregelen te kunnen treffen om deze ernstige toestand het hoofd te kunnen bieden". Nu de Russen weer enige honderden nog steeds in Rusland vastgehouden Duitse soldaten en burgers hebben vrijgelaten, zijn tafereeltjes als dat op deze foto in West-Duitsland weer aan de orde van de dag. Deze gelukkig lachende mannen zijn in West-Berlijn, waar zij een dezer dagen arriveerden na jaren in een Russisch concentratiekamp, met een vrachtwagen van de politie op weg naar een opvangcentrum van het Roode Kruis, waar verder voor hen zal worden gezorgd. De mannen maakten deel uit van het eerste contingent vrijgelatenen dat Duitsland bereikte, nadat de Russen op 20 October IJ. de uitlevering, die toen volop aan de gang was, plotseling stopzetten. Geen nieuwe neefjes der V.N. familie Door zijn veto uit te spreken over de toelating tot de Verenigde Naties van de republiek Buiten-Mongolië heeft Nationalistisch China gister avond het voorstel achttien nieuwe leden en bloc tot de organisatie toe te laten, getorpedeerd. Het voorstel was vervat in 'n resolutie van Nieuw- Zeeland en Brazilië. Onmiddelijk daarop probeerde de Amerikaanse afgevaardigde Henry Cabot Lodge de zaak nog te redden door voor te stellen dat de Veilig heidsraad nu de toelating en bloc 'van de overige 17 candidaten zou aanbe velen, maar daar wilde de voorzitter, de Nieuwzeelander sir Leslie Munro, niet van weten. De stemming over de andere lan den leverde toen, zoals de Sowjet- Unie reeds had aangekondigd, een Donkere da^en voor Kerstmis vra"en om vrede aan het Galilese meer hele serie veto's van die zijde op. Zij verbood de toetreding van de door het Westen gesteunde candidaten, t. w. Jordanië, Ierland, Portugal, Italië, Oostenrijk, Finland, Ccylon, Nepal, Libye, Cambodja, Jajan, Laos en Spanje. Aanbevelingen kregen Hon garije, Boelgarije, Roemenië en Al banië. Maar ook die werden van onwaar de, toen de stemming over de reso lutie als geheel slechts één stem vóór opleverde tegen vier tegen, bij zes onthoudingen. Voor een gunstige be slissing zou een meerderheid van ze ven stemmen vóór vereist zijn ge weest. Voordat de resolutie in behandeling kwam, had de Sowjet-Unie eerst nog haar veto's uitgesproken over voor stellen van Nationalistisch China, die beoogden aan de achttien candi daten er nog twee toe te voegen, n.L Zuid-Korea en Zuid-Vietnam. Aan de lopende band Zestien veto's werden er gisteren in totaal uitgesproken, vijftien door de Sowjetunie een door Nationalis tisch China. Sedert de geboorte van het vetorecht in 1946 is nu 79 maal een veto in de Veiligheidsraad uitge sproken, waarvan 78 maal door de Sowjetunie. BESTEL TIJDIG UW VISITEKAARTJES Diverse uitvoeringen. FIRMA GEI J ER BOTERMARKT 26 LEIDEN TEL. 2C519 op de Oceaan, zal de wind in ons land uit het Zuiden doen aanwakke ren de regenkansen weer doen toe nemen. De temperaturen zullen ver der stijgen. HOE wordt het weer? (Geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond. Opgemaakt te 11.14 uur). ZACHTER. Veel bewolking met tijdelijk enige regen. Matige tot krachtige aan de kust nu en dan harde Zuidelijke wind. Verdere stijging van temperatuur. 15 Dec. zon op 8.43, onder 16.30; maan op 9.31, onder 17.42. Hoogwaterstanden Het weer in Europa STOCKHOLM onbew. —16 OSLO nevel 15 KOPENHAGEN zw. bew. 1 ABERDEEN motregen 6 DUBLIN regen 10 LONDEN motregen 9 AMSTERDAM geheel bew. 2 Ad verten tit 59 Doden en 12 gewonden zijn te betreuren bij de ongeregeldheden, die hebben plaats gevonden aan het Meer van Galilea in Israël. Op de beschuldiging dat Syrische kunstbatterijen herhaaldelijk Israëlische boten op het Meer van Galilea onder vuur hebben genomen, hebben Israëliërs vier stellingen aan het meer genomen en vernietigd. Op de foto staan de Israëlische troepen opgesteld na de aanval. Voorafgegaan door uitgebreide wol- kenschermen begon gisteravond zach tere lucht uit Frankrijk ons land bin nen te dringen. Daarbij viel regen bfj temperaturen om het vriespunt, het geen tot gladheid van de wegen leid de. De dooi bereikte vanmorgen vroeg het Noordoosten van het land. In de zachte lucht ontstond bij de Golf van Biscaje een nieuwe storing, die, in diepte toenemend en voorafgegaan door een flinge regenzone, vanmor gen Engeland binnendrong. Deze depressie, die een randstoririg is van een uitgestrekt lagedrukgebied BRUSSEL PARIJS BORDEAUX GRENOBLE NICE BERLIJN FRANKFORT MUNCH EN ZURICH GENEVE LOCARNO WENEN INNSBRUCK ROME onbew. regen regen nevel geheel bew. half bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. geheel bew. nevel nevel Korreltje Het beste uitgangspunt om vooruit te komen, is ontevredenheid met uzelf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1