>i)ck^ciócC^i4/^i/iti ptïr] ff Nederland houdt vast aan overeengekomen agenda Het ei brak gisteren zijn export-record met 14 dagen Oplossing gevonden voor de kwestie-Cyprus Een atmosfeer van haat en vooroordeel Onrustig Marokko Motie-Romme uit ijskast A WOENSDAG 7 DECEMBER 1955 f 0 3 /7| - Af 47ste JAARGANG No. 13671 Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN op de agenda Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 30935, Redactie 30015, Advertenties 20836. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w, f3.35 p. mnd., f7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1-50 SPORTIEVE „PROTESTANT" I"\E Evangelische Maatschappij (opgericht in1853) stuurt ons vandaag het jongste nummer toe van het door haar uitgegeven tijd schrift „De Protestant". Zij vraagt ons er een bespreking aan te willen wijden. Het is de eerste maal, dat de Evan gelische Maatschappij zich met een dergelijk verzoek richt tot de katho lieke pers en wij vinden dat zo n sympathieke daad, dat we er vol gaarne we zouden ook kunnen schrijven: dolgaarne aan voldoen. Dit nummer van „De Protestant" behandelt de biecht, zowel van refor matorisch, als van oud-katholiek en rooms-katholiek standpunt bezien. Hoewel de hervorming zich niet met onze opvatting van het sacrament der boete kan verenigen, blijkt er brede behoefte te bestaan voor de persoon lijke schuldbelijdenis en -vergeving. Deze is in reformatorische kringen vrijwel in onbruik geraakt, hoewel Luther en ook Calvijn er voorstander van waren; Luther handhaafde haar als derde sacrament. De roomse bijdrage wordt verzorgd door pater St. Kreykamp O.P., over pastorale problemen rond de biecht. Daaromtrent schrijft de redactie in een voorwoord: Dat pater St. A. Kreykamp O.P., eind-redacteur van ,De Bazuin", heeft willen voldoen aan ons ver zoek iets te schrijven over actuele vraagstukken betreffende de biecht in de R.K. zielszorg, vermelden wij met bijzondere waardering. Er is wel het een en ander veranderd in „De Protestant". De tijd ligt niet zo heel veel jaren achter ons, dat het uitnodigen van een R.K. scribent iets in ons blad te schrij ven nog onwaarschijnlijk zou ge schenen hebben dan het aanvaar den van dié uitnodiging. Pater Kreykamp kent natuurlijk ons standpunt. Dat hij desondanks geen ogenblik heeft geaarzeld te voldoen aan ons verzoek, vinden wij (om het woord maar eens te gebruiken) bijzonder sportief! Onzerzijds vinden we het sportief, dat „De Protestant" een dominicaner pater uitnodigde een bijdrage te schrijven, en de katholieke pers van deze voor haar revolutionnaire daad op de hoogte stelde. Wij zijn genegen, alle voorafgaan de jaargangen van „De Protestant" te vergeten uit christelijke vreugde over de betoonde toenadering, van weers zijden. Vandaag zou Djakarta besluit nemen De regeringscommissaris voor Indonesische aangelegenheden, mr. Blom, heeft Dinsdagmiddag aan de bijzondere Indonesische ambassadeur, mr. Oetoyo Ramlan, telefonisch meegedeeld, dat de Nederlandse regering niet bereid is wijzigingen aan te brengen in de ontwerp-agenda, die door minister Luns en mr. Oetoyo is opgesteld voor de Ned.-Indonesische minis tersconferentie. Mr. Blom heeft het Nederlandse standpunt meegedeeld, na contact met minister Luns en de Nederlandse ministerraad. Er is voor Nederland te minder aanleiding om de oorspronkelijk door minister Luns en Oetoyo aanvaarde agendaformulering te herzien, daar van Nederlandse zijde is accoord gegaan met drie Indonesische voorstellen voor de agenda, terwijl het enige Nederlandse voorstel door de regering te Djakarta niet is aanvaard. CYPERSE KATER I-JE GESCHIEDENIS HERHAALT zich telkens weer, zij het in an dere vormen en met andere mede spelers. Wat zich thans op het grote eiland in de Middellandse Zee afspeelt, heeft zich al eerder voorgedaan in Azië en in Afrika, nl. de laatste stuiptrekkin gen van het kolonialisme. Het ene volk na het andere weigert zich lan ger te laten overheersen door vreem den en komt in verzet. De vreemde overheerser ziet dit als opstand en tracht de rebellie te onderdrukken. Vervolgens biedt hij een zeker zelf bestuur aan met allerlei restricties en als ook dat niet wordt aan- 0 vaard, is hij ten slotte gedwon gen zich terug te trekken. Of deze gang van zaken moreel goed of slecht is, kunnen wij in het midden laten; het is nu eenmaal een-feit, dat het zó gaat en dat deze ontwikkeling niet is tegen te houden. De Cyprioten zijn Grieken, zij voe len Grieks, zij spreken Grieks en zij denken Grieks; zij willen een een heid met Griekenland (de beweging van de z.g. enosis) en wensen niet langer onder een Britse gouverneur- generaal te staan. En zij zullen on danks alle afkondigingen van de noodtoestand of de staat van beleg net zolang rumoerig blijven tot zij hun zin krijgen. Ten spijt van mi nisteriële verklaringen in het Lager huis, dat de Britten „geen nederlaag kunnen gedogen". Desondanks schijnt Engeland, vol gens de jongste berichten, toch te willen erkennen, dat de Cyprioten in „een niet nader omschreven toe komst" het recht hebben om zelf over hun lot te beschikken. Hierom trent zou reeds overeenstemming zijn bereikt. Indien dit juist blijkt te zijn, heeft Engeland dan toch bakzeil gehaald, na zich aanvankelijk met hand en tand teweer gesteld te hebben. Zij zeiden Cyprus niet te mógen prijsgeven omdat zij hun verant woordelijkheid voelden tegenover de N.A.V.O.; zij hadden hun militaire basis op dat eiland nodig als onder deel van het Europese defensiestelsel. Waarop de Cyproten niet helemaal ten onrechte antwoordden, dat ook Griekenland één der N.A.V.O.-lan- den is en dat de Britten als bondge noten hun militaire basis toch mo gen houden. Het voornaamste strui kelblok was wel, dat de Britten re kening hadden te houden met de Turken. Er wonen nl. ook Turken op dit eiland en Turkije hield vol, nooit te zullen toestaan, dat deze stamverwanten gedwongen zouden worden Grieks te worden. Deze houding van Turkije bracht Engeland in een moeilijk parket, want het stond voor de keuze: te blijven en ruzie te krijgen met de DRIE TEGEN ééN. Indonesië stelde voor: Herziening van het Unieprotocol van 1954 en be ëindiging van het Unieverband, her ziening van de financieel-economische overeenkomst en bespreking van het vraagstuk-Nieuw-Guniea met dien verstande, dat van Nederlandse zijde niet over de souvereiniteit over dat gebiedsdeel zal worden gesproken. Het enige Nederlandse voorstel voor de agenda is de bespreking an andere vraagstukken, die door een der partijen mochten worden opge bracht en die van belang kunnen zijn voor de verbetering van de betrek kingen tussen beide landen. Mr. Ramlan heeft Dinsdag voort durend telefonisch contact gehad met Djakarta, waar het kabinet langdu rig vergaderde, 's Middags om halfzes (na middernacht Java-tijd) duurde de kabinetszitting nog steeds voort. Ramlan sprak o.a. enige malen met minister Anak Agoeng gde Agoeng. Vanmorgen wordt in het Indonesische kabinet de definitieve beslissing be treffende de conferentie verwacht. Een Nederlandse woordvoerder in Den Haag kon geen mededelingen doen over het exacte punt waar ver schil van mening over bestaat. Volgens een bericht van U.P. heeft een woordvoerder van de Indonesi sche regering in Djakarta verklaard, dat Indonesië niet wenst te spreken over de kwestie der Nederlandse ar restanten, die verdacht worden van subversieve activiteiten. De regering zou dit punt van de agenda geschrapt hebben. De Nederlandse woordvoerder noemde het echter „nog steeds mo gelijk" dat de conferentie deze week nog beginnen kan, indien de Indone sische regering vandaag instemt met de agendaformuleering, waarmee mr. Oetyo zich accoord heeft verklaard. DE DELEGATIE VERTREKT. De Indonesische minister van bui tenlandse zaken, Anak Agoeng Gde Agoeng, heeft heden medegedeeld, dat hij Donderdag naar Den Haag zal vertrekken. Naar de woordvoerder van het In donesische ministerie van buitenland se zaken verklaarde, zal heden, Woensdagavond, een gemeenschap pelijk Nederlands-Indonesisch com muniqué worden uitgegeven. Een verklaring in gelijke zin werd Dinsdagavond na afloop van de ka binetszitting afgelegd door de minis ter van voorlichting Sjamsuddin Su- tan Makmur, die hieraan toevoegde dat, als er niets tussen komt, de In donesische delegatie Donderdag naar Nederland zal vertrekken. Vrijdag aanvang besprekingen? Naar Pia van betrouwbare zijde vernam, zullen de Nederlands-Irido- nesiche besprekingen 9 December in Den Haag beginnen. Naderhand zullen zij in Brussel worden voortgezet. Op de Arnhemse eierveiling werd gisteren het twee milliardste ei ver kocht, dat in 1955 naar het buitenland zal worden gezonden. Dit betekent een nieuw record voor de Nederlandse eier-export; het vorig jaar verdween het twee -milliardste ei van dat jaar op 20 December pas naar het buitenland, zodat er dit jaar een winst is van twee weken, hetgeen neerkomt op 100 millioen eieren. Het ei, dat het record gister brak werd verkocht naar Duitsland, waar heen ongeveer 80% van onze eier- export gaat. Gasontploffing te Frankfort Door een gasontploffing is Woens dagochtend te Frankfort een flatge bouw van vier verdiepingen ingestort, waarbij 32 personen onder het puin bedolven werden. De Duitse politie nam aan, dat de meesten van hen zijn omgekomen. Volgens de eerste berichten wer den twee lijken van vrouwen gebor gen, terwijl vier gewonden, een kind en drie mannen werden gevonden. De politie sprak het vermoeden uit, dat de hitte van een oliestookinrich- ting gelijkvloers ontsnapt gas heeft doen ontbranden. Het blok was drie maanden gele den voltooid. Turkije overgehaald In r-'.itieke kringen in Nicosia is Dinsdag voorspeld, dat „binnen en kele dagen" bekendgemaakt zal wor den, dat een oplossing is gevonden voor de toekomst van Cyprus. De op lossing zou goedgekeurd zijn door de Griekse regering en aartsbischop Makarios, de leider van de beweging voor aansluiting van Cyprus bij Griekenland. Engeland zou erken nen, dat de Cyprioten in een „niet nader omschreven" toekomst het recht hebben om zelf over hun lot te beschikken. De regeling voorziet volgens ge noemde kringen in medewerking van aartsbisschop Macarios aan zelfbe stuur en bespreking over de uitein delijke toekomst van het eiland, die zal moeten passen in de veiligheids behoeften van het Midden-Oosten. Het voornaamste struikelblok voor het bereiken van een regeling was tot dusver de houding van de Turk se regering, die verklaarde, dat zelf beschikkingsrecht voor Cyprus on aanvaardbaar is, aldus deze kringen. Amerikaanse diplomaten zouden in Ankara bemiddelen en wijzen op het DE RUSSEN IN AZlë I Dulles voegde er aan toe, dat de anti-Westelijke critiek van de Sowjet- L. leiders schade heeft toegebracht aan De Russische leiders die een bezoek wa, overgebleven was van de vrjend. schappelijker betrekkingen tussen Oost en West, voortgekomen uit de topconfrentie van de Grote Vier in Juli in Genève. De minister legde er de nadruk op, flat Amerika wenst, dat zowel India als Portugal hun geschil over Goa op aan Azië brengen, scheppen een atmosfeer van haat en vooroordeel tegen het Westen. Bepaalde opmer kingen van Boelganin en Kroestsjef schenen tot doel te hebben het ge bruik van geweld door India tegen de Portugese gebieden daar aan te moedigen. Deze scherpe beschuldiging uitte gisteren de Amerikaanse minis ter van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles. De Ver. Staten kiezen in het con flict tussen India en Portugal over Goa geen partij, zei Dulles tijdens een persconferentie. De Amerikaans- Portugese verklaring van enkele da gen geleden waarin Goa een Por tugese provincie werd genoemd een verklaring die in India een storm van protest teweegbracht en door Amerikaanse diplomaten in India „een fikse blunder" is genoemd was volgens Dulles alleen bedoeld om de beroering te verminderen die door de Russische verklaringen over Goa ont staan zijn. Trein op kogels Nabij Moskou worden proeven ge nomen met een electrische trein, die op kogels in plaats van wielen rijdt, aldus heeft radio-Moskou Dinsdag gemeld. De trein rijdt in een enkele holle betonnen goot, waardoor de wrijving tot een minimum is beperkt. „Hon derden personen buiten Moskou heb ben de nieuwe trein gezien, die er uit ziet als een grote sigaar", aldus radio- Moskou. Cyprioten en de Grieken of weg te gaan en ruzie te krijgen met de Tur ken. Volgens de reeds genoemde aller laatste berichten zou Turkije even wel zijn starre houding hebben laten varen. belang van een regeling, die vports garanties zou bevatten voor de 100.000 zielen tellende Turkse min derheid op het eiland. In de voornaamste steden van Cy prus zijn Dinsdagavond vlugschrif ten verspreid, waarin de proteststa king van vier dagen van studenten en scholieren tegen de Britse nood maatregelen, die Woensdag beginnen zou, tot nader order uitgesteld wordt, niet het oog op „onverwachte ont wikkelingen". Artikelen in de Griekse bladen op Cyprus ademden Woensdag een ze kere mate van optimisme. Volgens „Eleftheria" zijn kennelijk onderhan delingen tussen Engeland en Grie kenland gaande, doch zijn er klaar blijkelijk nog meningsverschillen over de bijzonderheden van' de uit oefening van het zelfbeschkkings- recht. Overstromingsramp India vredelievende wijze zullen oplossen, zonder hun toevlucht te nemen tot geweld. De premier van India, Nehroe, zal volgens Dulles, dit standpunt zeker delen. Geen Volksfront in Frankrijk De Nationale Raad van de Franse socialistische partij heeft met 1979 tegen 1243 stemmen bij 324 onthou dingen een voorstel verworpen waarin de mogelijkheid werd gesteld van lijstverbinding met de communistische partij. De raad keurde een motie goed, waarbij de plaatselijke socialistiche organisaties gemachtigd worden des gewenst samen te gaan met andere linkse partijen, in het bijzonder de radicalen die onder leiding staan van de gewezen premier Pierre Mendès- France. Zuidpool bewoonbaar maken Het Australische Zuidpool-schip „Kista Dan" vaart uit Melbourne naar de Zuidpoolbasis op Macquarie met vijftien onderzoekers die hun col lega's aldaar gaan aflossen. Het schip heeft ook zes ooien en een ram, pluimvee en 150 zaailingen aan boord. Men wil proberen op de Zuidnoolbasis een kleine schapen kudde te fokken, alsmede eenden, ganzen en kippen. De zaailingen zijn van wilgen, berken, pijnbomen e,a„ die men daar wil trachten in te voe- m Volgens de officiële cijfers zijn bij de wolkbreuk, die in Zuid-Oost-India na 'n cycloon losbarstte, 301 personen omgekomen. Niet-officiële schattingen spreken van 400 in het district Tan- jore alleen reeds en 50 in het district van Rannathpuran. Vedaranyan (district Tanjore) is ge heel door het water afgesloten. Red ders en helpers moeten ongeveer ne gen kilometer door het water waden, dat vaak tot de borst komt. Hier viel in twee dagen evenveel water als gemiddeld in één jaar. Met boten en vliegtuigen wordt voedsel voor de slachtoffers aangevoerd en de rege ring vordert bouwmateriaal, want vele huizen zijn ingestort. Ook kle ren en meer voedsel zijn nodig. HET LAWINE-ONGELUK BIJ KAPRUN De lawine bij de waterkrachtcen trale van Kaprun (Oostenrijk) heeft in totaal aan vijftien personen het leven gekost. Er zijn reeds tien lijken geborgen. Het zoeken naar de vijf vermisten heeft men opgegeven. Er zijn drie gewonden. Dertig gewapende verzetslieden met helmen op van Amerikaans mo del hebben Dinsdag een Frans zie kenhuis in het hart van het zwaar bewaakte Berkane (Noord-Oost-Ma- rokko) overvallen en een gevangen opstandelingenleider bevrijd. Franse troepen trokken onmiddel lijk een cordon om de plaats. Zij doodden zes van de mannen terwijl deze trachtten te vluchten naar de nabije bergen aan de Spaans-Marok kaanse grens. De overvallers kwamen de stad binnen, waar een uitgaansverbod van kracht is, en belden bij het zie kenhuis aan. De bewakers van het huis, misleid door de Amerikaanse helmen, lieten hen binnen, in de me- ning, dat zij met Franse militairen te maken hadden. Terwijl enkele verzetslieden buiten op wacht ston den, ontvoerden de binnengelatenen de opstandelingenleider en zijn be wakers, twee Marokkaanse politie mannen. Geen der 50 andere patiën ten, onder wie vijf Europeanen, wer den gemolesteerd. In de nacht van Maandag op Dins dag is een schoenfabriek te Casa blanca door brand verwoest. D( schade is aanzienlijk. Het vermoeden bestaat, dat opzet in het spel is. Manoeuvres kostten 32 man Bij de grote „atoomoefeningen" die onder de codenaam „Sagabrush" zo juist in de Amerikaanse staat Loui siana zijn beëindigd, zijn 32 officieren en manschappen om het leven ge komen. In totaal namen 140.000 mili tairen aan de manoeuvres deel. De oefeningen hebben ongeveer drie weken geduurd en zij waren de grootste sinds het einde van de oorlog. Vijftien militairen werden gedood bij ongelukken met legervoertuigen en zeven tengevolge van verkeers ongevallen, veroorzaakt door burgers. Twee soldaten zijn verdronken en twee gedood bij een ongeluk met een hefschroefvliegtuig. De overige sterf gevallen waren het gevolg van klei nere ongevallen en ziekten. Engeland en de H-bom De Britse premier, sir Anthony Eden, heeft gisteren in het Lagerhuis gezegd dat Engeland niet zal afzien van zijn beslissing de waterstofbom te maken. De aanmaak en het bezit daarvan beschouwt Engeland als een afschrikwekkend middel tegen het ontketenen van een oorlog. In antwoord op vragen van de La- bourafgevaardigde, Roy Mason, zei de premier, dat de Britse regering, hoe wel steeds welgezind jegens regelin gen die bijdragen tot de veiligheid in de wereld, niet bereid is overeenkom sten te aanvaarden, die Engeland in een positie van inferioriteit tegenover de andere grote mogendheden plaat sen. Wel is zij genegen methoden tot regulering en beperking van proef explosies te bespreken, voorzover daarbij voldoende rekening wordt ge houden met Engelands positie. De motie, door prof. mr. C. P. M. Romme (K.V.P.) in het najaar van 1953 ingediend ten gunste van een vrijere loonvorming, die al die tijd in de ijskast heeft gelegen, zal bij de begroting van Sociale Zaken en Volksgezondheid Donderdagmiddag a.s. aan de orde gesteld worden. Winter nadert Hoewel het hogedrukgebied boven Frankrijk en het Alpengebied wat in betekenis afnam, bleef het toch nog het weer in geheel West-Europa be heersen. Een storing trok daarbij, in diepte toenemend, over de Noordzee naar het Oosten. Op het Noordelijk deel van de Oceaan wordt de lucht druk echter regelmatig hoger tenge volge van de uitbreiding van een krachtig hogedrukgebied boven Groenland. Noordelijke winden bla zen thans -grote hoeveelheden koude Poollucht langs IJsland naar het Zui den. Het koufront, dat deze lucht be grenst, zal dn de nacht van Woensdag op Donderdag ons land passeren, waardoor aan het bijzonder zachte en geheel bewolkte weer een einde komt. weer (Geldig van Woensdagavond J tot Donderdagavond. Opgemaakt S te 11.15 uur) OPKLARINGEN Opklaringen maar ook enkele buien. Matige tot krachtige wind t tussen West en Noord. Iets kouT der. 8 Dec. zon op 8.36, onder 16.31; maan op 2.28, onder 13.24. Hoogwaterstanden Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: weer temp. HELSINKI onbewolkt —3 c STOCKHOLM geheel bew. 2 OSLO licht bew. —3 KOPENHAGEN regen 4 ABERDEEN motregen 4 DUBLIN motregen 12 LONDEN geheel bew. 10 AMSTERDAM geheel bew. 10 BRUSSEL geheel bew. 8 PARIJS nevel 3 BORDEAUX mist —o GRENOBLE nevel —4 NICE onbewolkt 1 BERLIJN motregen 9 FRANKFORT geheel bew. 3 MUNCHEN onbewolkt —o ZURICH mist —2 GENEVE mist —1 LOCARNO onbewolkt —5 WENEN zwaar bew. 7 TNNSBRUCK onbewolkt —6 ROME nevel 4 Korreltje Die belooft en niet wil doen, is gelijk een mager hoen, dat wel kakelt op de stok, maar geen ei ligt in het hok.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1