Vier Ned. slachtoffers van Sowjet-wiliekeur
vonden gister de vrijheid in West Berlijn
kf
Rijksinkoopsbureau voor
administratie van belang
Burgemeester op te grote voet
verduisterde verenigingsgelden
5'
cm
3 Jaren geëist tegen
frauduleuse aannemer
Leids schimmenspel
ZATKRUAG 19 NOVEMBER 1955
DE LEIDSE COURANT
VIERDE Bl.AD - PAGINA 1
Vier verhalen vol onrecht
\7IER ONWENNIGE en schichtige mannen zaten gistermorgen op het
bureau van de Nederlandse vice-consul te Berlijn, waar zij kort daar
voor van nieuwe kleding waren voorzien. Hun vodderige jasjes hingen nog
buiten de kamer aan een kapstok en ook het leven, dat zij de laatste jaren
gevoerd hebben, was nog niet uit hun gedachten verdwenen.
Deze vier Nederlanders, die in het kader van de plotselinge vrijlating
onverwacht via Moskou naar Berlijn gezonden zijn, hebben een leven vol
ontbering en onrecht achter de rug, sinds zij rond 1947 op volkomen wille
keurige wijze door de Sowjets gearresteerd werden.
waar hij tot begin van dit jaar ver
bleef; ook voor hem zal 22 October
1955 een nooit te vergeten dag blij
ven, want toen kwam ook hij te Mos
kou aan, waar hij hoorde, dat hij naar
het Westen zouden worden gezonden.
LAATSTE TUD GOED
Als laatste was op het consulaat
aanwezig de heer A. G. P. Beerning
De heer Wijngaardt uit Heerlen
vertoefde in Februari 1945 te Moskou
toen hij een verzoek kreeg om zich
in een Russische kazerne te Reval te
melden. Daar kreeg hij zonder vorm
van proces of beschuldiging tien jaar
dwangarbeid in Siberië opgelegd en
een lange tocht langs werkkampen
'begon, die de vorige maand volkomen
onverwacht eindigde in een Moskouse
kazerne, waar hij toegevoegd werd
aan een konvooi, dat bestemd was
naar West-Berlijn te vertrekken.
TERREUR
Jhr. W. H. G. Panhuys uit Apel
doorn had in Oost-Duitsland een
radiozaak. Zes jaren geleden kreeg
hij bezoek van een dozijn rode sol
daten, die hem vertelde, dat zij hem
onder beschuldiging van spionnage
arresteerden. Hij werd wederom
zonder proces naar het uiterste
Oosten van Rusland vervoerd, waar
hy werk werd gesteld in mijnen en
landbouwkampen. Op 22 October j.L
kreeg hij plotseling een marsorder
voor Moskou en gisteren kwam hij
in West-Berlijn aan.
De heer H. Boose was in Augustus
1948 op zakenreis door Oostenrijk,
toen hij aan de grens van de Russische
zóne te Wenen gearresteerd werd en
tot Maart 1950 in een Weense gevan
genis verdween. Toen werd hij door
gevoerd naar een Russische kamp,
In dienstauto's
Ambtenaren worden vastgebonden
met veiligheidsorde!
Binnen niet al te lange tijd zullen
alle dienstauto's van de Rijksover
heid zijn voorzien van veiigheidsgor-
dels voor passagier, die naast de
chauffeurs zullen zitten.
Dit is het uitvloeisel van een ini
tiatief van minister S. L. Mansholt
van Landbouw, die reeds geruime
tijd geleden een beschikking uitgaf,
waarin zijn ambtenaren verplicht
werden zich vast te binden, zodra zij
naast de bestuurder van een dienst
auto plaats namen.
Hun verzekering tegen ongevallen
zou anders niet geldig zijn.
Gebleken is, dat een eenvoudige
gordel rond het middel geen afdoen
de bescherming geeft.
Gezocht wordt naar de gunstigste
methode om schouderbanden aan te
brengen.
Men is nu zo ver, dat binnenkort
het definitieve type schoudergordel
in productie kan worden genomen.
Te zijner tijd zullen dan alle dienst
auto's met deze gordels worden uit
gerust. De gedachten gaan er zelfs
naar uit om ook gordels voor passa
gier op de achterbanken aan te bren
gen.
ONTHEFFING
WINKELSLUITINGSWET
Burgemeester en wethouders der
gemeente Leiden brengen ter open
bare kennis, dat zij hebben besloten
een algemene ontheffing te verlenen
van de verboden, bedoeld in artikel 2,
sub. c, en in artikel suib c, der Win
kelsluitingswet 1951, in dier voege
dat van 28 November tot en met 3
December 1955, de winkels geopend
mogen zijn en de markt- en straat
handel uitgeoefend mag worden tot
21.30 uur.
uit Amsterdam, die in Mei 1947 op
reis was in de omgeving van Leipzig;
hij verwachtte in Juli weer in Am
sterdam te zijn, maar hij werd door
rode agenten gearreseerd en meteen
veroordeeld tot 25 jaar dwangarbeid.
De mannen toonden zich gisteren
nogal wat schuchter en terughoudend
op het Nederlandse consulaat; de tijd
van willekeur, die zij achter de rug
hebben, heeft een diepe stempel op
hen gedrukt. Zij verklaarden, dat zij
de laatste tijd een vrij correcte behan
deling hebben gehad, maar over de
tij-d daarvoor zwegen zij en de vice-
consul had de persmensen te voren
verzocht-geen vragen te stellen, daar
de mensen eerst bekomen moeten
van de doorstane ellende.
Vandaag zullen zij de laatste étap
pe naar de vrijheid afleggen en in de
loop van de dag in Nederland aan
komen.
Minister v> d. Kieft:
De minister van Financiën, de heer
VAN DE KIEFT heeft gistermiddag
op critiek van de Tweede Kamer ge
antwoord, dat het Rijksinkoopbureau
niet in de eerste* plaats zijn nuttigheid
baseert op zo goedkoop mogelijk in
kopen, maar veel meer op het feit,
dat de centrale inkoop voor de rege
ringsdepartementen door het bestaan
van dit bureau veel administratie
overbodig maakt.
In 1953 werd er voor 153 millioen
gulden ingekocht. Per' jaar gaan er
zo'n 391.000 facturen de deur uit.
De staatssecretaris van Financiën,
de heer VAN DEN BERGE, verklaar,
de dat de moeilijkheden, waarmee
het kadaster te worstelen heeft, te
wijten zijn aan een complex van fac
toren. Het werk moet door geschoolde
mensen worden gedaan, waaraan ech
ter een groot tekort is. Daarom werd
reeds werk van landmeters opgedra
gen aan middelbare ambtenaren. De
promotiekansen zijn thans verbeterd.
Het volgend jaar zal de bevordering
van hoofdlandmeters worden ver
sneld. Er zal aan de Technische Ho
geschool te Delft, terwijl de rege
ring overweegt de salarissen van de
landmeters te verhogen.
Minister Van de Kieft merkte bij
de beantwoording van de redevoerin
gen, die de Kamerleden de vorige dag
over de begroting van Financiën had
den gehouden, op, dat aan de aan
schaffing van materialen via het
Rijksinkoopbureau door niet-over-
heidsinstellingen geen uitbreiding
zal worden gegeven. Het departe
ment van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen geeft inderdaad advie
zen voor de aankoop bij het Rijksin
koopbureau door particuliere onder
wijs instellingen.
Spr. wees de gedachte, om het
Rijksinkoopbureau door particuliere
onderwijsinstellingen.
Spr. wees de gedachte, om het
Rijksinkoopbureau „self-supporting"
te maken door van dit bureau te eisen
dat het de algemene kosten, die wor
den gemaakt doorbereken aan de af
nemers, van de hand. In de eerste
plaats is dit niet mogelijk, amdat de
administratie daardoor te zeer zal
uitbreiden. In de tweede plaats zou
hier dan sprake zijn van „vestzak-
broekzak"-politiek.
De staatssecretris van Financiën,
de heer VAN DEN BERGE, vond, dat
de heer Janssen ten onrechte de rege^
ring verweet pessimistisch en moede
loos te zijn ten aanzien van de mo
gelijkheid van vooruitgang op het ge
bied van de fiscale integratie in Euro
pa. Nederland heeft op dit gebied
verschillende initiatieven genomen,
o.a. op het terrein van de afschaffing
Uollt in CaCtingichap Co-geelde in Ami.te.ldam.
en vermindering van de invoerrech
ten, de bestudering van de douane
rechten en het instellen van een com
missie van de Organisatie voor Euro
pese Economische Samenwerking
OEES) tot bestudering van de di
recte en indirecte belastingen in
Europa.
De begroting werd z.h.st. goedge
keurd.
B. en W. van Den Haag hebben in
principe besloten de gemeenteraad
voor te stellen, de kerkenbouw te
gaan subsidiëren en onderzoeken
thans op welke wijze dit beginsel ge
realiseerd kan worden. Verwacht
wordt, dat het prae-advies over ruim
2 maanden gereed zal zijn. Begin
1956 zal het dan in openbare behan
deling in de gemeenteraad komen.
Utrecht gaat het
verkeer saneren
f 11.000plannen
De verkeersdeskundige dr ing M.
P. Feuchtinger uit Ulm (LI.), die
door 't gemeentebestuur van Utrecht
als adviseur is toegevoegd aan de
onlangs ingestelde plaatselijke ver-
keerscommissie, heeft tijdens een
oriënteringsbezoek de situatie in
Utrecht opgenomen en intensief
overleg gepleegd met de verschillen
de plaatselijke deskundigen.
In de gisteravond gehouden ge
meenteraadsvergadering is besloten
een bedrag van 11.000.ter be
schikking te stellen voor de eerste
fase van de werkzaamheden van dr.
Feuchtinger. Deze zullen bestaan uit
het geven van advies over de meest
acute verkeerssituaties, voorlopig
advies uit verkeersoogpunt over het
bestaande structuurplan voor de stad
en advies voor het instellen van een
breed opgezet bestemmingsonderzoek
van het verkeer in Utrecht, dat op
korte termijn kan worden uitgevoerd
en uitgewerkt.
In de tweede fase van de werk
zaamheden zal, afhankelijk van de
uitslag van het bestemmingsonder
zoek, worden nagegaan of er zekere
correcties dan wel meer ingrijpende
wijzigingen in het structuurplan
dienen te worden aangebracht.
Van deze tweede fase kunnen nog
geen onkosten worden geraamd.
NIEUW TTVOLI IN UTRECHT
Het door B. en W. van Utrecht in
gediende plan voor de bouw van een
nieuw congres- en concertgebouw
Tïvoli is gisteravond door de gehele
raad aanvaard, nadat vrijwel alle
fractieleiders hadden verklaard zich
met de voordracht te kunnen ver
enigen. Alle sprekers, behalve de
CPN-vertegenwoordiger, waren van
oordeel dat de woningbouw niet door
de Tivolibouw zal worden gestag
neerd.
Met de uitvoering en met de in
richting van het gebouw is een bedrag
gemoeid van ruim tien millioen gul
den.
Het nieuwe Tivoli zal worden ge
bouwd op de plaats van het oude aan
de Kruisstraat, dat tachtig jaar in
gebruik is geweest en wegens sterke
slijtage m de afgelopen zomer is ge
sloten.
Twee en half jaar geëist
De officier van justitie bij de ar
rondissementsrechtbank te Zutphen
heeft gisteren een gevangenisstraf
van twee en een half jaar met aftrek
geëist tegen de oud-burgemeester
van Groenloo (Gld.) wegens verduis
tering van gelden tot een totaal van
circa ƒ30.000.die geheel of gedeel
telijk toebehoorden aan sociaal-chari
tatieve en culturele instellingen.
Nadat de officier van justitie de
beschuldiging had voorgelezen, gaf
verdaehte alle feiten toe; er werden
in deze zaak gëen getuigen gehoord.
De officier van justitie meende,
dat de misdrijven niet verbeterd had
den kunnen worden door de geraffi
neerdste oplichter en dat het rapport
cve rdeze zaak als het zou mogen
worden gepubliceerd, een storm van
verontwaardiging over Nederland zou
verwekken.
Ht psychiatrisch rapport over ver
dachte vertelde o.rn., dat verdachte
een infantiele, onzekere man is, die
dit manco tracht te overcompense
ren met een houding van bravour,
waarin geen enkele plaats is voor
schuldgevoel.
Alhoewel verdachte in het verleden
weieens bestempeld is als „de beste
burgemeester", die een hard werker
is en zitting had genomen in vele
besturen, meende de officier, dat dit
slechts gearbeid was vor eigen glorie.
Verdachte leefde boven zijn maat
schappelijke stand en heeft zich ver-
alles, wat hij maar kon
grepen
krijgen.
De verdediger merkte op, dat
verdachte van zijn salaris als burge
meester niet had kunnen rondkomen
Na aftrek van de huur, loonbelasting,
kosten van onderhoud van zijn grote
aan de opebare weg gelegen tuin,
moesten verdachte en zijn gezin le
ven van 220,in de maand.. Be
halve zijn functie van burgemeester
heeft hy nog 24 andere functies van
verscheidene instellingen bekleed
Aanvankelijk heeft bij verdachte
ieder schuldgevoel ontbroken, doch
thans is hij zich van zijn schuld vol
komen bewust.
De officier van justitie zei nog in
zijn repliek, dat de burgemeester zich
Ex-koning Umberto van Italië heeft de nacht van Donderdag op Vrijdag
doorgebracht in het Amstel-hotel te Amsterdam, als onderbreking van zijn
reis per vliegtuig van Portugal naar Zürich. De ex-koning, die eerst in
Parijs zou overnachten, was genoodzaakt Amsterdam aan te doen, omdat
op de vliegvelden bij de Franse hoofdstad wordt gestaakt. Op deze foto
tekent de hoge bezoeker in het gastenboek van het Amstel-hotel. Rechts
de directeur van het hotel, de heer D. de Bes.
Ook in hoogste instantie is giste
ren Thomas Bata jr., de zoon van de
stichter van het Tsjechische wereld
concern Bata, in het ongelijk gesteld.
Thomas Bata jr. had de eigendom
van 225 aandelen, een minderheid, in
de Batafabrielc te Best opgeëist te
genover zijn oom Jan Bata, een half
broer van Thomas sr.
Reeds jarenlang worden over de
gehele wereld processen gevoerd
door de beide Bata's over de eigen
dommen van het concern.
Over de rest van de aandelen van
de fabriek te Best zal waarschijnlijk
binnenkort door een Amerikaanse
rechtbank worden beslist. Zij zijn in
handen van een Zwitserse holding-
company, welks status omstreden is.
(Alg. DgbL
salaris onrechtmatig had ontvangen.
Uitspraak over veertien dagen.
VoJiltui bif het u-eiteden u-an D.iente
:v -ïh fè"
al J
v-
i
m
W.
K+ t
t i'. #»t
USSTT'
Een beeld van het bezoek, dat H.M. de Koningin Vrijdag aan de provincie
Drente heeft gebracht. We zien de vorstin hier bij het hunebed te Rolde.
Vors t-verlet-geknoei
In hoger beroep heeft de procureur-
generaal bij het gerechtshof te Am
sterdam drie jaar met aftrek geëist
tegen een 30-jarige ondernemer uit
Beverwijk wegens uitlokking van ver
valsing van declaratiestaten voor
vorstverlet door twee anderen. De
schade voor de stichting Sociaal Fonds
Bouwnijverheid hierdoor ontstaan,
ligt tussen de 25 en 28.000 gulden;
de rechtbank had de man tot dezelfde
straf veroordeeld.
In Juni 1054 was de ondernemer
failliet verklaard, hij had toen ook
geen arbeiders meer in dienst, maar
desondanks kreeg hij van de ge
noemde stichting een bedrijfsnummer
alsmede declaratiestaten voor vorst
verlet en voor de W.W.-verzekering.
De zaak kwam aan het licht doordat
op twee lijsten dezelfde namen waren
ingevuld.
Een controleur van de'benadeelde
stichting verklaarde, dat tot nu toe
de controle pas achteraf mogelijk
was, maar dat systeem is nu veran
derd.
De procureur-generaal merkte in
zijn requisitoir op, dat het indienen
der staten vrij gemakkelijk ging. Er
moest spoedig worden uitbetaald en
er was geen administratie controle.
Hij achtte het een zeer ernstige zaak
en was van oordeel, dat de uitlokker
een hogere straf moest hebben, dan
zijn medewerkers nu ondergaan.
Het hof zal 2 December arrest
wijzen.
In een van de zalen
van het museum van
oudheden blikken
ruim dertig eeuwen
op de bezoekers neer.
De vertegenwoordi
ger van deze dertig
eeuwen is een enor
me graniete sarco
faag, die op zijn
beurt weer enkele
sarcofagen in zich
verborg.
K
A
k.
eeuwig leven. De aanzienlijken
lieten zich dan ook grafkelders
bouwen, waarin beelden hun
trekken en een sarcofaag hun
lichaam moest bewaren. Na hun
dood werd het lichaam naar een
speciale inrichting gebracht,
waar men zich met het conser
veren ervan belaste. Eerst wer
den de organen uit het lichaam
gehaald en in aparte vazen in
het graf bijgezet. Daarna kreeg
het lijk een zoutbad, waarin het
enige daten doorbracht. Het cor
pus werd vervolgens met spece
rijen opgevuld en op de plaats
van het hart werd een stenen
kever gelegd; een van de symbo
len van de dodengod Osiris. Na
met een speciale pasta te zijn in
gesmeerd werd elk lidmaat af
zonderlijk met stroken linnen
omwikkeld, die een lengte van
drie tot vierhonderd meter had
den. Vervolgens werd het ge
hele lichaam ingewikkeld en nog
van enkele beschermende lagen
linnen voorzien. De gehele be
werking duurde zeventig dagen.
De mummie werd tenslotte in
een sarcofaag gelegd, die rijk
bewerkt was en in hieroglyphen
het verhaal van zijn leven ver
telde. Als hij veel geld had, kon
hij het verhaal van zijn leven
met de hieroglyphen van een
omhullende grotere
nog aanzienlijk aandikken.
j-VE VREEMDSTE grafkelder
U van Nederland bevindt zich
op de eerste verdieping van een
statig oud huis aan het Rapen
burg. Het is het vertrek waar
enkele tientallen Egyptische
mensen en dieren ver van huis
en nog verder van de tijd waar
in zij leefden staan opgebaard.
De inhoud van deze verheven
kelder is eigenlijk bij toeval in
Leiden terecht fekomen.
In de eerste helft van de vorige
eeuw bracht een hooggeplaatst
persoon van Nederlandse bloede
uit Egypte een grote verzameling
mee bestaande uit beelden re
liëfs en sarcofagen, die bij de to
tale onschoffeling van Egypte te
voorschijn waren gekomen. Sinds
de tijd dat een kleine man veer
tig eeuwen met de vereiste
hoogachting op zich neer liet
blikken, waren archeologen en
gelukzoekers naar Egypte geko
men om goud- en kunstschatten
op te graven. De Nederlander
was bijzonder gelukkig geweest
en had beslag weten te leggen op
een van de grootste verzamelin
gen ter wereld. Hij schonk zijn
collectie aan Willem I, die op
zijn beurt echter weer uitkeek
naar een museum, waar men de
omvangrijke stukken een betere
plaats kon geven dan in zijn pa
leis. In afwachting van deze
schenking werd de verzameling
opgeslagen in een groot pand
aan de Bree_..aat. De jaren ver
streken zonder dat men het
met zichzelf eens kon worden,
welke stad voor plaatsing in
aanmerking kwam. Ten lange
leste heeft men Leiden de verza
meling maar gelaten. En zo
kwam het dat de Sleutelstad aan
zijn sleutelbos de sleutel naar
een van de grootste verzamelin
gen van Egyptische kunst mocht
hangen. De collectie kreeg een
plaats in het grote huis aan het
Rapenburg doch werd eerst en
kele jaren geleden aantrekkelijk
gemaakt door een comolete res
taurering van de afdeling.
I"\E MUMMIES VORMEN on-
getwijfeld de trekpleister
van de verzameling. Menige
huisvader van onze tijd heeft
reeds oog in oog gestaan met de
overigens welgestelde gezinsbe
heerder van een dikke driedui
zend jaar geleden. Prettig heeft
men gegriezeld bij de aanblik van
hoofden en lichamen, die soms
zonder dat hun een haar ge
krenkt werd tweeduizend jaar
Westerse beschaving over zich
heen lieten gaan.
Bijzonder ontroerend is de
mummie van een kind dat zwart
als de aarde naast zijn sarcofaag
ligt opgebaard. De Egyptenaren
leefden in het besef van een
De mummie van een kind, ont
daan van alle windsels.
£>:c^ojctfcojcococccooc
