Afsluiting van drie zeearmen
WINGS
en lekker
gesproken..
Wetsontwerp Deltaplan ingediend
Sterkere waterkering
langs de kust
Kosten geschat op f 1800 millioen
WÊÊÊÊÊÊBBL
Hoe worden de zeegaten gesloten?
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1955
DE I.ETDRE COULANT
DERDE BLAD - PAGINA 1
AFSLUITING VAN DE ZEEGATEN
De Deltawet is thans bij de Tweede Kamer ingediend. Het wetsontwerp
machtigt de kroon plannen vast te stellen tot:
1. Afsluiting Van de zee-armen tussen de Westerschelde en de Rotter
damse Waterweg.
2. Afsluiting voor zover nodig van de wateren, die in open verbin
ding staan met deze zee-armen.
3. Versterking van de hoogwaterkering langs de hele Nederlandse kust
teneinde deze aan te passen aan hoge stormvloedstanden.
De duur van de uitvoering van het Deltaplan wordt geschat op 20 a 25
jaar. De kosten (met inbegrip van noodzakelijke werken langs de Rotter-1
damse Waterweg maar uitgezonderd de werken langs de Westerschelde I
en het Noordelijk deel van de kust) worden globaal begroot op 1800 j
millioen gulden.
De definitieve plaats van de dammen wordt nog bestudeerd.
Zover mogelijk
naar zee
Voor de afsluiting van het Haring
vliet wordt gedacht aan een dam, die
op Voorne aansluit ten Westen van
Hellevoetsluis en op Goeree ten Oos
ten van Sellendam. Dit zal de eerste
grote afsluiting moeten worden, kos
ten globaal 270 millioen. De afsluit-
dam in de Oosterschelde, ontworpen
tussen Schouwen en Noord-Beveland,
zal ca. 400 millioen kosten, die in
het Brouwershavense gat ca. 180
millioen.
Veiligheid en waterhuishouding
eisen, dat deze beide afsluitdammen
zover mogelijk naar zee worden op
geschoven, maar de uitvoering stelt
andere eisen. Over de definitieve
plaats van deze dammen kan niets
naders worden medegedeeld. Het
Drie-Eilandenplan (afsluiting van
Veeregat aan de zeezijde en van
Zandkreek bij de Oostelijke mond)
moet zo spoedig mogelijk worden uit
gevoerd.
Het zal omstreeks 1961 gereed kun
nen zijn. Voor het overige is de volg
orde van de uit te voeren werken
nog niet vastgesteld. Het is uitge
sloten de afsluiting van alle zeegaten
gezamenlijk in één groot werk te om
vatten.
Tien artikelen.
Het wetsontwerp telt slechts tien
artikelen, maar is voorzien van een
zeer uitvoerige toelichting, waaron
der de ministers Algera (Verkeer en
Waterstaat), v. d. Kieft (Financiën)
en Mansholt (Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening) hun handteke
ning hebben gezet. Met de indiening
van hel ontwerp heeft de regering
gekozen tussen afsluiting van de zee
gaten en verhoging van de dijken
Tal van argumenten, die ook in de in
terim-adviezen van de Delta-com
missie zijn opgesomd, worden daar
voor aangevoerd. Een „economische
balans" wijst uit, dat bij verhoging
van de bestaande dijken de lasten
ca 1585 millioen hoger zijn dan de
baten. Bij uitvoering van het Delta
plan is dat bedrag 1690 millioen.
„Men zou kunnen stellen, dat dit na
delige saldo het offer is, dat ons volk
moet brengen voor het verkrijgen van
de ideële en materiële waarden, die
niet geheel in geld kunnen worden
uitgedrukt. Onder deze waarden is de
veiligheid, die door de uitvoering der
plannen worden verkregen, wel de al
lerbelangrijkste, aldus zeggen de mi
nisters in de toelichting.
Hogere dijken.
Minister mr. J. Algera, die het ini
tiatief heeft genomen tot het Delta
plan, is de eerste ondertekenaar van
deze belangrijke raamwet, welke
voorts nog de signatuur draagt van
de minister van Financiën, die de be
nodigde milliarden moeten voteren.
Tevens heeft minister S. L. Mansholt
er zijn handtekening onder geplaatst
als vertegenwoordiger van de belan
gen van landbouw- visserij en voed
selvoorziening, die met de uitvoering
van de plannen zijn gemoeid.
Met energie heeft de Delta-commis
sie zich na de ramp in Februari 1953
op de concentratie van 'n radicale be
veiliging tegen de hoogst denkbare
stormvloeden geworpen. Zij hield zich
daarbij voor ogen, dat er nog hogere
waterstandn dan op 1 Februari 1953
mogelijk zijn en dat het niveau van
het Westelijk deel van ons land ten
opzichte van de zeespiegel aan het
zakken is.
Tegen verzilting.
De intussen verschenen interimrap
porten maakten het echter alras dui
delijk, dat het bij het Delta-plan niet
alleen gaat om een voltstrekt afdoen
de beveiliging tegen overstromings-
gevaar; maar ook om bestrijding van
de toenemende bodemverzilting en
de dreigende verdroging van gron
den in het Zuiden en Zuid-Westen
des lands.
Bijkomende aspecten van de af
damming der zeegaten zijn de voor-
en nadelen, die wegverkeer, scheep
vaart, visserij en oestercultuur er
van ondervinden.
Nadeel voor oestercultuur.
Men kwam tot het inzicht, dat uit
voering van het Delta-plan aan enige
bedrijfstakken schade zal berokke
nen, met name aan de Zeeuwse oes
ter- en mosselcultuur, maar dat de
voordelen in alle opzichten veel gro
ter zullen zijn, ook voor de landbouw
en het verkeer.
Het nu aanhangig gemaakte wets
ontwerp voorziet in aisluiting van de
zeearmen door het aanleggen van wa
terkeringen, lopende van Walcheren
naar Noord-Beveland, van Noord-Be
veland naar Schouwen, van Schou
wen naar Goeree-Overflakkee en van
dit eiland naar Voorne.
Versterking.
Verder wordt er voorgesteld de
hoogwaterkering te versterken langs
de zee tussen de Belgische grens bij
het Zwin en de Westerschelde, de
Westerschelde zelf tot de Belgische
grens, de kust tussen deze openblij
vende zeearm en de Rotterdamse
Waterweg zelf en de daarmee in open
verbinding staande wateren, alsmede
langs het overige deel van de Neder
landse kust met inbegrip van die der
Waddeneilanden.
De afsluitingen worden uitgevoerd
en bekostigd door het rijk, in de kos
ten van de bijkomende werken moe
ten belanghebbenden bijdragen.
Vloedkering aan de Hollandse
IJsseJ.
Het Delta-plan omvat ook nog een
aantal werken in het binnenland, zo
als een stormvloedkering in de Hol
landse LJssel, waarvan de dijk in
1953 bijna is bezweken.
In het Zuidhollandse en Zeeuwse
eilandengebied zullen er voorts dam
men aangelegd worden tussen Brui-
nisse-Overflakkee. Dintelsas-Oo.lt-
gensplaat, Noord-BevelandZuid-Be.
veland het drie-eilandenplan) en" het
eiland LJseumondeWeiplaat.
Tenslotte behoort tot het Delta
plan het tot standbrengen over de
afdammingen langs de kust van Rot
terdam tot Middelburg en een directe
verkeersweg van de Maasstad naar
Antwerpen over Ooltgensplaat, een
route die diverse dwarsverbindingen
krijgt.
De aandacht wordt er nog eens op
gevestigd, dat de afsluitingen naast
een aanzienlijke vergroting van de
veiligheid, gelegenheid bieden het
isolement van het eilandengebied te
verbreken. Bovendien zal de ruime
zoetwatervoorraad, die de delta-wer
ken vormen, de agrarishe productie
in niet geringe mate verhogen.
Uit een globale raming is geble
ken, dat uitvoering van het Delta
plan betrekkelijk weinig meer kost
dan een algehele verhoging van de
bestaande zeeweringen, terwijl het
Delta-plan veel meer veiligheid en
bijkomstige voordelen biedt.
NIEUWE WEGEN VOOR HET DELTAPLAN
Goed nieuws voor ieder, die van een
lange en extra lekkere sigaret houdt.
WINGS, de beroemde Amerikaan, is
nu ook in verfijnd „King Size" formaat
verkrijgbaar. Modern van lengte, vorste
lijk van aroma, elegant In de hand.
Rook de nieuwe WINGS „King Size",
zo geurig, zo zacht, dat het U direct
opvalt. Vraag vandaag nog een pakje!
h De bekende WINGS regular size
sigaretten blijven verkrijgbaar
voor leder, die aan de standaard
lengte de voorkeur geeft.
Wanneer Nederland de zeearmen in
Zeeland wil sluiten moet men zoe
ken naar nieuwe methoden. Bij het
sluiten van de dijkgaten in Zeeland
gebruikte men caissons, dat zyn
enorme betonnen zinkstukken, die
men vol water liet lopen. De caissons
zonken dan en daarmede was het
dijkgat gesloten. Deze methode is
oruikbaar bij een waterhoeveelheid
per getij van max. 50 millioen m3. In
de zeearmen van Zeeland is deze
waterhoeveelheid echter vele malen
groter zodat men hier naar andere
mogelijkheden moet zoeken. Deze
mogelijkheden ziet men in een ge-
geheel niewe ontwerp het z.g. „tun
nelcaissons". Deze caissons zijn voor
zien van .deuren". Men wil nu der
gelijke caissons naar de plaats van
bestemming voeren met open „deu
ren". Het water kan dan vrij door
stromen en er wordt dus geen weer
stand ondervonden. De caissons kun
nen niet door het stromende water
worden weggesleurd. Is de rij van
caissons op de plaats van bestem
ming gelegd dan worden de „deu
ren" gesloten en laat men de cais
sons zakken door miadel van een
vulling met zinkbaar materiaal. De
tunnelcaissons bevatten zes deuren
terwijl de kosten voor een dergelijk
caisson gesteld moeten worden op
ca. 1 millioen gulden. De lengte van
de caisson is meer dan 65 meter! Elke
„deur" is ca. l'O meter breed, terwijl
de hoogte ook ongeveer deze maat
zal hebben. Dit is een dergelijke af
meting dat één kanaal van het cais
son ca. 2 x zo groot is als een huis
kamer. Gezien de diepte in de zeega
ten is het onmogelijk om de caissons
zonder meer te laten zinken. Men zal
eerst een „dijk" onder water moeten
bouwen. Het leggen van een derge
lijke „dijk" zal een enorme hoeveel
heid materiaal vergen en men denkt
dan ook aan de mogelijkheid om het
nu nutteloze mijnsteen, dat in zulke
grote hoeveelheden bij onze mijnen
ligt, hiervoor te gebruiken. Op de
kruin van deze onderwater-dijk kun
nen dan de tunnelcaissons zinken. Dit
„verzinken" zal gelijktijdig voor alle
caissons gebeuren. Wanneer dit alles
goed is verlopen zal de zeearm ge
sloten zijn waarna men over de cais
sons heen een afsluitdijk kan bouwen.
Dit systeem dat wij hier in enkele
regels neerschrijven is natuurlijk niet
zo eenvoudig als het lijkt Grote
moeilijkheden zullen nog overwon
nen moeten worden. Voor men aan
de zeegaten gaat beginnen zal men
echter eerst een proefobject uitvoe
ren door middel van de afsluiting
van de Lauwerzee. Buiten dit werk
wil men de tunnel caissons ook ge
bruiken in het kader van het drie-
eilandenplan. De dam bij Veere, tus
sen Walcheren en N.-Beveland wil
men uit deze caissons samenstellen.
Na deze proefnemingen denkt men
voldoende ondervinding te hebben
voor het enorme werk van de afslui
ting van de zeegaten.
2600 ITALIAANSE ARBEIDERS
NAAR NEDERLAND
Binnenkort zullen ongeveer 2.600
Italiaanse arbeiders naar Nederland
komen. De Italiaanse regering heeft
goedgevonden, dat er door het Neder
landse bedrijfsleven worden gewor
ven: 1.300 metaalarbeiders (voor fa
brieken en scheepswerven), 500 ar
beiders voor de kolenmijnen en 215
arbeiders voor de gemeente Rotter
dam (stadstram en electriciteitsbe-
drijven).
De werving van deze arbeiders, met
behulp van de Italiaanse arbeids-
bureaux, is reeds begonnen. In Lim
burg zijn de eerste mijn-arbeiders
(ongeveer 50) reeds aangekomen.
De arbeiders komen naar Neder
land, waar ze van de Vreemdelingen
politie een verblijfsvergunning krij
gen en van de Gewestelijke Arbeids-
bureaux een werkvergunning. Ze la
ten zich ook inschrijven. Hun ver
zorging komt geheel ten laste van
het bedrijfsleven.
Minister Mansholt heeft enige tijd
geleden, toen hij in Rome was, op
verzoek van het Nederlandse bedrijfs
leven over d^ze werving besprekingen
gevoerd met de Italiaanse regering.
(Volkskrant).
