Partijraad K.V.P. tegen aantasting van pen
sioenen door ouderdomsverzekering
Toon Rammelt, de ijverige en
veelzijdige programmaleider
MAANDAG 7 NOVEMBER 1955
DE LEIDSE COURANT
VIERDE BLAD - PAGINA 2
P.b.o.-ministerie
noodzakelijk
De Partijraad van de Katholieke
Volkspartij was Zaterdag te Utrecht
bijeen in een bijzondere vergadering
onder voorzitterschap van mr. H. W.
van Doorn. Deze constateerde in zijn
openingswoord dat er een weldadige
belangstelling voor politieke vraag
stukken blijkt te bestaan. Tevens
stelde hij vast, dat aan de discussie
over het ontwerp-werkprogram de
jongeren in de partij een belangrijk
aandeel hebben gehad. Dit achtte hij
een goed teken.
In de vergadering kwain aan de
orde de behandeling van het ontwerp-
werkprogram voor 1956. Op voorstel
van de voorzitter werd besloten om
streeks 100 van de 150 ingediende
amendementen te delegeren aan een
commissie, bestaande uit een verte
genwoordiger uit elk der kringen en
enige leden van het partijbestuur en
wijze is ook gevolgd bij de vaststel
ling van het progrmma voor 1952. De
amendementen, welke gedelegeerd
werden, betreffen voornamelijk die,
welqe volgens het prae-advies kun
nen worden overgenomen, of zodanig
die minder gewichtig leken te zijn.
De bespreking der amendementen
werd daarna begonnen.
Bij de amendementen waren er
welke betrekking hebben op de pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie.
Naar aanleiding daarvan betoogde
prof. mr. C. Romme, voorzitter van
de Katholieke Tweede-Kamerfractie,
dat de P.B.O.-gedachte vordert dat
er een ministerie van P.B.O. komt. By
het regeringsbeleid moet er rekening
mee worden gehouden, dat aan de
gedachte der P.B.O. recht dient te
worden gedaan. Het is een zonder
linge zaak, dat de kwestie der loon
vorming in handen is van het minis
terie van sociale zaken, zonder dat
minstens op gelijk niveau een minis
terie van P.B.O. daarbij betrokken
wordt. Bij het ministerie van sociale
zaken beziet men deze zaak niet uit
een oogpunt van P.B.O., maar van de
staatsgedachte uit.
Hetzelfde is het geval met het kar
telwezen. Het grote bezwaar is nu,
dat men vanuit de staat zelf zich veel
te weinig rekenschap geeft van de
vraag, hoe de zaak moet worden over
geschakeld naarhet bedrijfsleven
zelf. Daarvoor is een ministerie van
P.B.O. nodig.
De heer Rormme is van oordeel, dat
men de gedachte van te grote staats
invloed te lijf moet. Naar aanleiding
van opmerkingen van mevr. mr. Su-
torius zegt hij, dat, als men van sti
muleren wil spreken, dan aller
eerst de staat moet worden gestimu
leerd, cam de zaak aan het bedrijfs
leven over te dragen.
Een vraag van mevr. Sutorius, of
de KVP bereid zou zijn een depar
tement op te geven ten behoeve van
een departement van P.B.O., achtte
spreker thans niet terzake te zijn.
Middelen ter bevordering van
woningbouw
Bij de verdere behandeling van
amendementen der kringen op het
ontwerp-werkprogram 1956 van de
Katholieke Volkspartij tijdens de Za
terdag te Utrecht gehouden partij
raadsvergadering gaf de kring Utrecht
als zijn mening te kennen, dat sterk
het verlangen leeft tot een in het
werkprogram meer concreet aange
ven van de middelen, waarmede men
de woningbouw wil bevorderen.
In zijn prae-advies wees het Par
tijbestuur erop, dat deze concretise-
ringg-e vonden zal moeten worden in
het rapport van de commissie wo
ningbouw, waarop het werkprogram 1
niet kan vooruitlopen. De kringraad
sloot zich bij deze opvatting aan.
Ten aanzien van een 'der doelstel- j
lingen van het werkprogram met be
trekking tot de Atlantische gemeen
schapsgedachte, luidende „reële uit
breiding van de samenwerking in het
Noord-Atlantisch gebied tot op 'het
economie, het culturele en het poli
tieke vlak" had de jongerenkring
Den Haag voorgesteld daarbij ook te
betrekken het sociale vlak. Het par
tijbestuur meende, dat met deze aan
vulling te ver zou worden gegrenen,
een mening, welke de partijraad bleek
te delen.
Onderneming en deelgenoten
Het ontwerp-program spreekt zich
c.a. uit voor stelselmatige bevorde
ring van de verhoging der producti
viteit en van het delen door alle on-
dernemingsgenoten in het bereikte
grotere resultaat. Het wil daartoe o.m.
vermijden van elk verdergaand over
heidsingrijpen in de prijzen dan voor
de strijd tegen prijs verstarring en
ongerechtvaardigde prysstyging nood
zakelijk is, en steeds tijdig voorover
leg met het georganiseerde bedrijfs
leven.
Een amendement wilde dit middel
laten vervallen en ervoor in de
plaats stellen: bevordering prijsbe
leid waar mogelijk het gevoerde loon-
beleid verantwoord prijsbeleid
mogelyk door overleg binnen het
kader van de P.B.O. dit met het
oog op de behartiging van de bijzon
dere belangen van de consument.
Het partijbestuur merkte hiertegen
op, dat de P.B.O. nog niet ver ge
noeg is gevorderd om het prijsbeleid
binnen het kader der P.B.O. te kun
nen beperken en het ontried aan
vaarding van het amendement. Na
enige gedachtewisseling echter werd
besloten dit amendement nader te
doen bespreken in de commissie,
welke reeds andere amendementen
gedelegeerd kreeg.
Met betrekking tot de pachtprij
zen luidde een der punten van het
ontwerp-werkprogram: „beheersing
van de pachtprijzen met inachtneming
van de redelijke aanspraken van de
grondeigenaar". Het partijbestuur
nam een amendement van de kring
'Den Haag over om hier te lezen,
„streving naar een zodanig prijspeil,
dat tot gelding kunnen komen de
redelijke belangen, zowel van de
pachter als van de grondeigenaar".
De partijraad ging hiermede ac-
coord.
Geen aantasting pensioenen
In de paragraaf sociale verzekering
komt in het ontwei^ een punt voor
inzake de definitieve ouderdoms
verzekering. Naar aanleiding van een
amendement van de kring Amster
dam stelde het partijbestuur een an
dere redactie voor, welke door de
partijraad werd aanvaard.
Dit punt komt nu te luiden: „de
finitieve ouderdojnsverzekering voor
loontrekkenden en zelfstandigen, met
premiebetaling en zonder aftrek van
eigen inkomsten, alsmede met bepa
ling der uitkering naar de kosten
van levensonderhoud in de beste
dingsperiode. Geen aantasting vay
bestaande pensioenuitkering en van
aanspraken op grond van reeds ver
richte arbeid".
In de paragraaf „Wederopbouw en
Volkshuisvesting' 'werd een nieuw
punt door het partijbestuur voorge
steld en wel met betrekking tot het
huurprobleem. Het huurprobleem wil
men volgender wijs oplossen: voor de
woningen van voor 5 Mei 1945 huur
prijzen die naar de mate van kwali
teit en woongerlef in redelijke ver
houding staan tot de geldende huren
van de na-oorlogse woningen. Met
handhaving van deze redelijke ver
houding geleidelijk verdere op
trekking van het huurpeil, voor wat
betreft de nieuwbouw, tot aan de
kostprijsburen. Binding van de stij
ging der huurprijzen voor de wonin
gen van voor 5 Mei 1945 allereerst
aan nauwkeurige nakoming door de
verhuurders van de thans op hen
rustende verplichtingen, zoals deze
bij de totstandkoming van de huur
verhoging van September 1955 zijn
omschreven. Vervolgens, naar gelang
van verdere stijging, binding 'hier
van aan wat door de verhuurders met
betrekking tot de instandhouding,
verbetering en modernisering der
daarvoor in aanmerking komende
woningen verder is of wordt gedaan.
Hierby regeling van een behoorlijke
rechtsgang. Bij huurverhoging com
penserende maatregelen voor al dege
nen, voor wie dit rederlijkerv/ijze
mogelijk en voor een passend bestaan
nodig is. De partijraad ging met deze
aanvulling accoord.
De verkeersonveiligheid
Bij de paragraaf „verkeer en water
staat" is ook de verkeersonveiligheid
ter sprake gekomen. Het ontwerp-
program houdt o.a. in: bevordering
van de verkeersveiligheid door toe
zicht, propaganda en onderwijs. Op
voorstel van de kring Utrecht zal dat
worden „verplicht onderwijs" en op
voorstel van de kring Dordrecht zal
tevens worden opgenomen bevorde
ringen door wetgeving.
De heer mr. dr. Den Heuvel merkte
o.a. op, dat de leden der Katholieke
Tweede Kamerfractie zich er over
hebben verwonderd, dat in de memo
rie van toelichting op de begroting
van verkeer en waterstaat niet is ge
sproken over de ontstellende ver
keersonveiligheid. Zij denken aan de
mogelijkheid van intensivering van
het verkeersonderwijs op scholen.
Wellicht zal wederinroeping van
maximumsnelheid moeten worden
overwogen. Hij verklaarde, dat de
activiteit van de fractie op dit punt
zeker niet te wensen overlaat. Het
punt verkeersonderwijs zal in de
fractie ernstig worden besproken.
Bij die paragraaf „volksgezondheid"
kwam ter sprake 'het feit, dat een
ziekenfonds zich is aan bezighouden
met de fabricage en distributie van
brillen.
Er waren op dit punt enige amen
dementen ingediend en prof. Romme
zeidie, dat het niet onverstandig is
tijdig een waarschuwende vinger op
te steken. Het partijbestuur verenigde
zich met 'een amendement van de
jongerenkring Den Haag, waarin men
voorstelt zo nodig te ijveren voor een
verbod voor ziekenfondsen om anders
dan in zeer bijzondere gevallen te tre
den op het terrein van het particulier
bedrijf.
Een aantal amendementen had de
progra/mcommissie aanleiding gege
ven aan de paragraaf „onderwijs,
kunsten en wetenschappen" een an
dere redactie te geven. Volgens deze
nieuwe redactie zal o.a. worden ge
streefd naar grotere differentiatie van
het aantal opleidingen, zowel bij het
algemeen vormend als bij het be
roepsonderwijs, waarbij onder meer
wordt gedacht aan de vijfjarige, al
gemene middelbare school. Pater
Stokman belichtte nog de betekenis
van een zodanige school, die vijfjarig
zal moeten zijn ter onderscheiding
van de ulo. Op voorstel van de kring
Dordrecht zal mede worden gestreefd
naar afschaffing van de bereidwillig
heidsverklaring door de gemeentebe
sturen bij het stichten van lagere
technische scholen.
De jongerenorganisatie in de KVP
had o.a. gevraagd op te nemen: op
grond van morele en financiële over
weging zodanige wettelijke regeling
van een sporttotalisator, dat onder in
schakeling van de landelijke sportor
ganisaties een goede controle verze
kerd is en de baten ten goede komen
aan activiteiten, liggend op het ter
rein van de jeugdvorming.
Deze wens zal nader worden be
zien in de commissie aan welke ter
nadere overweging verscheidene
amendementen zijn gedelegeerd.
In zyn slot- en dankwoord heeft
de voorzitter, mr. Van Doorn nog aan
herinnerd, dat een samenvatting van
het werkprogram t.z.t. in de vorm
van een verkiezingsminifest zal ver
schijnen.
Krin<* l eiden
in de
g cuachten wisseling
Uit het hiervoor geplaatste verslag
over de beraadslagingen van de bij
zondere Partijraadsvergadering blijkt
dat het verkiezingsprogram voor
1956 van de Kath. Volkspartij na een
geanimeerde vergadering zonder veel
afwijkingen is tot stand gekomen.
Nu en dan hebben de instructieve
stemmen van voorzitter Van Doorn
en van de fractieleider prof. Romme
geklonken; anderzijds heeft mr J. W.
van de Poel de afwezigheid wegens
ziekte van secretaris dr Albering zo
veel mogelijk vergoed. Enkele flitsen
van de voornaamste besprekingen
zijn in het Zaterdagavondprogram
ma van de K.R.O. verspreid; rest ons
te herinneren aan de daadwerkelijke
deelneming van de afgevaardigden
van de Kring Leiden aan de discus
sies by verschillende program-onder
delen.
Men had een suggestie gedaan ten
aanzien van de openbare voorzienin
gen ook voor niet-rendabele gebie
den, waarbij werd gedacht aan de
aansluitingen op de openbare nuts
bedrijven tegen redelijke aanlegkos-
ten en tarieven. Het partijbestuur
was in zoverre tegemoet getreden,
door de aanvankelijke tekst te voor
zien van de omschrijving: met bijbe
horende voorzieningen ook in niet
rendabele gebieden.
Alvorens terzake van de Zieken
fondsen een beslising was genomen,
had Leiden er op aangedrongen, dat
de fondsen zich zullen beperken tot
hun eigenlijke taak van bemiddelaar
tussen verzekerde en medewerker.
Men bedoelde daardoor aan te ge
ven, dat deZiekenfondsen geen nor
maal zelfstandige bedrijven en kli
nieken aan hun fonds verbinden en
niet treden in de normaal zelfstan
dig vervulde medewerkersfunctie.
Bij dit programpunt had mr de Vree-
ze enkele belangrijke suggesties ge
daan, met het advies, deze aangele
genheid goed te bekyken.
Twee suggesties van Leiden met
betrekking tot de onderwijs-para-
graaf hebben het partijbestuur aan
leiding gegeven aan art. 54 een nieu
we redactie te geven, waardoor be
paalde suggesties van Leiden en an
dere kringen konden worden opge
nomen.
Ook in gevallen, waar geen voor
stellen van de Kring Leiden waren
gedaan, is door afgevaardigden aan
de gedaohtenwis9eling deelgenomen,
zo bijvoorbeeld bij de paragraaf osrer
het sparen. De heer De Kousemaeker
kon het eens zijn met de opvatting
van de programma-commissie, doch
meende een bepaalde redactiewijzi
ging te moeten voorstellen. Zo ging
het ook bij de behandeling van enige
andere der 145 amendementen.
Onder de leuze „voor christendom,
vrijheid en welvaart" is het nieuwe
program in de late namiddag van
Zaterdag goedgekeurd. Het partijbe
stuur gaat zich nu opmaken voor de
gewone Partijraadsvergadering op 17
December. Daarna volgt de viering
van het tienjarig bestaan van de K.
V.P. op 14 Januari 1956; bij die ge
legenheid zal een plechtige zitting
worden gehouden; ook zal een ge
denkboek worden uitgegeven.
Mensen van de K.R.O.
In 1933 schreef een jongeman, student in de Franse letteren aan de
Amsterdamse Universiteit, een hoorspel voor de kinderen. Dat spel heette
„De Vliegvarobiel" en het werd gespeeld voor de K.R.O.-microfoon in het
kinderuurtje, dat toen nog onder leiding stond van Mevr. Sophie Nuwen-
huisv. d. Rijst. Diezelfde jongeman, na 22 jaar gerijpt tot een voorbeeldig
vader van een even voorbeeldig groot gezin, is thans een van de kopstukken
van de K.R.O. Hij bekleedt namelijk de functie van programmaleider en
is derhalve grotendeels verantwoordelijk voor dat wat de K.R.O. het luis
terend publiek biedt. Een ongemakkelijke en vaak ondankbare taak, omdat
dit publiek gedachtig het oude spreekwoord: zoveel hoofden, zoveel
zinnen niet licht is tevreden te stellen. Maar Toon Rammelt want
hij is de oud-student en radio-debutant van 1933 kwijt zich voortreffelijk
van die taak. Niet dat hij geen critiek ontmoet. Verre van dat. Hij staat
bloot aan dezelfde gemotiveerde en ongemotiveerde aanvallen, die nu een
maal worden ondernomen op elk gebied. Maar zij die enigszins zijn ingewijd
in radio-zaken weten hoeveel waardering men koestert voor het werk van
deze programmaleider, wiens artistiek inzicht, goede smaak en intelligentie
even groot zijn als zijn bescheidenheid en onkreukbaarheid.
Vreemd gedrag van
bliksemflitsen
Naar Reuter uit Hannover (Nieuw
Hampshire) meldt, zouden een Aus
tralische en een Engelse geleerde het
bewijs hebben geleverd voor de theo
rie, dat bliksemflitsen radiogolven
opwekken,- die zich, min of meer als
de korte radio-golven, over enorme
afstanden voortplanten. Zy hebben
daartoe luisterposten opgericht op
Wellington in Nieuw-Zeeland en op
een van de eilanden der Aleoeten in
Alaska.
Een Engelsman, dr. L. R. O. Storey,
heeft voor het eerst de theorie ge
lanceerd, dat bliksemflitsen in staat
zijn radiogolven op te wekken, waar
van de frequentie in het hoorbare
gebied ligt. Die golven zouden de
richting van het magneetveld der
aarde volgen. Om de juistheid van
deze theorie te onderzoeken, zijn ge
lijktijdig registraties op een band
verricht, eveneens op Wellington en
op Alaska en wel op plaatsen, die
op dezelfde aardmagnetische lengte
en breedte liggen. Het geluid, dat zij
hebben waargenomen doet denken
aan dat van de zeegolven, die op een
langzaam hellend strand breken.
RECHTZAKEN
HET BLEEF TWEE MAANDEN,
Het Haags Gerechtshof bevestigde
overeenkomstig het advies van de
procureur-generaal het vonnis, waar
bij een 33-jarig bankwerker uit Lei
den was veroordeeld tot twee maan
den gevangenisstraf. Verdachte had
bij N.V. Mulders fabriek van rollend
materiaal te Boskoop, waar hij werk
te, diefstal van schroeven gepleegd.
Hij was reeds vaker veroordeeld.
NEEM LIEVER WORST.
Een 41-jarige slager-worstmaker uit
Sassenheimzag zes weken gevange
nisstraf, waarvan de helft voorwaar
delijk met drie jaar proeftijd en ont
zegging van de rijbevoegdheid voor
anderhalf jaar, door het Haags Ge
rechtshof bevestigd. In de Steenstraat
te Leiden had verdachte een bestel
auto bestuurd terwijl hij onder drank
invloed verkeerde.
NA 22 JAREN.
De 22 jaren, die zijn verlopen sinds
het schrijven van dat eerste hoorspel
letje voor de kinderen, hebben Toon
Rammelt veel geleerd. Hij is in die
jaren meegegroeid met de radio en
het radiobedrijf, dat voor hem geen
geheimen meer heeft. Hij is de man
met ervaring geworden, de man, die
met kennis van zaken kan oordelen
en beslissen.
Maar als men Toon Rammelt prijst
als een knap en verstandig program
maleider, dan geloven wij dat men
niet alleen moet letten op die 22-ja-
rige radio-ervaring. Wij zijn er na
melijk van overtuigd dat het juiste
inzicht een vrucht is van Toon Ram-
melts vaderschap. Want zonder de
luisteraars als onmondige kinderen
te beschouwen, beseft hij toch klaar
en duidelijk, dat hot samenstellen
van programma's tegelijk een stuk
opvoeding is. Strenge critici eisen
trouwens onafgebroken, dat de ra
dio-omroepen het publiek opvoeden.
Maar de verstandige vader van het
grote gezin met de opgroeiende kin
deren weet precies wat die opvoe
ding van hem vraagt, en dat geeft
hem een voorsprong. Hij zal zijn oud
ste kinderen naar het gymnasium
sturen, hij zal ze inzicht geven in
moeilijke problemen en ze wijzen op
de schoonheid, die verborgen ligt in
zoveel uitingen van kunst, maar daar
bij zal hij ook nooit vergeten dat het
dolle spel voor de kleineren en het
koekje voor de allerkleinsten min
stens even belangrijk zijn, nademaal
een wezenlyk verschil in behoeften
bestaat als gevolg van leeftijd en
ontwikkeling van geest. De vader, die
inziet dat hij het kind, dat om een
koekje huilt, niet tevreden kan stel
len met een schoon gedicht van Ver-
laine, maar die eveymin de groteren,
die een drang naar kennis demon
streren, zal afschepen met een koek
je, zo'n vader leert ook in andere za
ken het juiste midden te houden. En
wanneer hij begrijpt dat de kwaliteit
van de koek in overeenstemming
moet zijn met de kwaliteit van Ver
laines gedichten, zal hij ook in an
dere zaken voortreffelijk kunnen sla
gen. Toon Rammelt is zo'n begrij
pende vader en daardoor is hij onge
twijfeld de verstandige programma
leider geworden, die zoveel waarde
ring vindt voor zijn arbeid.
De gehele mens.
De functie van programmaleider
eist de gehele mens, om niet te zeg
gen twee gehele mensen, 't Zou zijn
nut kunnen hebben, wanneer zij, die
een programmaleider benijden om
zijn vooraanstaande positie, om zijn
interessante werkkring en om zijn
invloed en macht in programmaza
ken, eens een werkdag van de heer
Rammelt zouden kunnen meemaken.
Gewend zijnde aan vaste uren voor
't beginnën en 't beëindigen van de
dagtaak, alsmede aan een rustige
koffiepauze, zouden zy waarschijnlijk
met schrik en afkeer constateren, dat
voor 'n programmaleider die vaste
uren nauwelyks in theorie maar ze
ker niet in de praktijk bestaan. Dat
het werk vaak doorgaat als voor an
deren de bij wetten en verordeningen
gegarandeerde rust is aangebroken.
Dat het werk veelal onmogelijk wordt
gemaakt door onverwachte bezoekers
en daarmee gepaard gaande confe
renties of door plotseling opduikende
moeilijkheden, die niet kunnen wor
den opgelost zonder de interventie
of de beslissing van de programma
leider. Dat een vrije avond in de hui
selijke kring, zo de arbeid die al zou
toelaten, alleen maar tot de fel be
geerde geneugten behoort, maar door
de voortdurende telefonische inter,
mezzi practisch onmogelijk wordt ge
maakt. Want 't is opmerkelijk hoe
veel mensen des avonds en op Zon
en feestdagen tot de conclusie komen
dat dit toch wel het meest geschikte
uur moet zijn om even de program
maleider te bellen en rustig te pra
ten. Toon Rammelt aanvaardt al deze
dingen met een gelaten schouderop
halen en met de overtuiging dat het
nu eenmaal niet anders kan. Maar
misschien maakt een en ander toch
wel zijn verzuchting begrijpelijk, dat
„creatief werk eigenlijk veel pretti
ger is en veel meer voldoening geeft".
Past. Perquin zag er wat in.
Het eerste contact van Toon Ram
melt met de radio ontstond, zoals
reeds gezegd, in 1933 door het hoor
spel. Het bleef niet bij dit ene spel
letje voor de jeugd. Er volgden er
eind 1945 de K.R.O. het voorbeeld
van Nederland had gevolgd en ook
weer herrezen was, toen vond Toon
Rammelt de plaats, die hij nu reeds
tien jaar inneemt en waarop hij on
getwijfeld thuis hoort.
De gewone man.
Wij zeiden dat Toon Rammelt het
betreurt dat zijn functie hem te wei
nig tijd laat voor creatief werk. Dat
betekent echter nog niet dat er de
laatste jaren niets van zijn hand is
verschenen. Ondanks dit gebrek aan
tijd schreef hij tal van hoorspelen,
die tot de meest succesvolle van het
repertoire hoorden. Wij herinneren
slechts aan „Maria Goretti", „De ge
schiedenis van Stille Nacht", „Vero
nica", „Van een os en een ezeltje",
geïnspireerd op het drieluik van Hu-
go van der Goes, „Lof van de Pol
der" en tal van bewerkingen en ver
talingen. En als er voor iets tyd ge
maakt moet worden dan is het voor
de Gewone man, die op elke K.R.O.-
dag er het zijne van zegt. Want de
teksten voor deze actuele uitzending
worden sinds jaar en dag door Toon
Rammelt geschreven. Dat betekent
dus dat de bijna fanatiek beluisterde
woorden, door Wam Heskes voor de
microfoon gesproken, de vrijmoedige
uitingen van Toon Rammelt zijg. Al
meer dan vijf jaar schrijft hij zyn
„gewone mannetje" en hij doet dat
nog altijd met veel plezier dank zij
„Gewone Man"-duo. Links: Toon Rammelt, rechts: Wam Heskes.
meer. En ze werden aanleiding voor
pastoor Perquin om de jongeman, die
zoveel feeling had voor het radio
werk, aan zijn omroep te binden.
Voor Toon Rammelt was de beslissing
moeilijk, omdat hij zich een andere
toekomst had gedroomd, maar ten
slotte bood ook de jonge radio aan
trekkelijke mogelijkheden, en zo
schaarde Toon Rammelt zich dan in
1935 bij de nog kleine groep van
vaste K.R.O.-medewerkers. Hy begon
als lid van de redactie van de Ka
tholieke Radiogids, tekende platen
en vignetten, schreef stukjes, schil
derde reclamedoeken voor propagan-
aa-doeleinden en schiep daartussen
door nog boeiende hoorspelen voor
oud en jong. In die jaren was Toon
Rammelt wat hij zelf noemt „meisje
voor alles". Maar welke K.R.O.-me-
dewerker was dat in die prille be
gintijd niet? Men denke maar eens
aan de Nieuwjaarsrevue, die Toon
Rammelt samen met Paul de Waart
in die dagen schreef en waarin, bij
de uitvoering voor de microfoon, niet
alleen de beide samenstellers mee
speelden, maar ook de omroepers
Alex van Wayenburg en Leon Povel.
het kantoorpersoneel en de typisten,
die 20 jaar geleden „de vaste kern"
vormden.
Nieuwe mogelijkheden.
In 1937 werd Toon Rammelt hoofd
van de hoorspelafdeling, nadat zijn
eerste grote spel „De Bruiloft van
Joost van den Vondel" met veel suc
ces was uitgevoerd. Hij vond hier een
nieuwe taak, die tal van mogelijkhe
den bood. Hij begon met de opbouw
van 'n goed hoorspelrepertoire en
werkte aan plannen, die het luister
spel op hoger niveau zouden plaat
sen. Maar de oorlog kwam en maak
te een abrupt einde aan al die mooie
plannen. Toon Rammelt verliet, niet
zonder strubbelingen, het onvrye ra
diobedrijf en zocht zijn heil by te-
kenstift en penseel. In de meest let
terlijke zin van bet woord tekende hij
,voor zijn broodje", hoewel ook heel
wat schilderijtjes met bruine bonen
en aardappelen zullen zijn betaald.
Na de oorlog keerde Toon Ramryeli.
in de radiowereld terug als regisseur
bij Herrijzend Nederland. Maar toen
Wam Heskes, die van „De Gewone
Man" een figuur heeft gemaakt, die
tot 'n begrip is geworden en met wie
het een genoegen is samen te wer
ken.
KROniek
En dan is er nog iets waarvoor de
programmaleider regelmatig tijd moet
maken. Dat is voor de meest gelezen
rubriek van de Kath. Radiogids. Wie
de nieuwe Gids ontvangt pleegt
meestal onmiddellijk naar de pagina
van KROniek-schrijver te speuren,
wiens pittige en luimige stukjes al-
tyd de belangstelling van de lezers
hebben. Welnu, die stuk;es vloeien
uit de vaardige pen van Toon Ram
melt. Zodat men nu ook weet wie
voor de Abbé in Frankrijk een auto
bij elkaar schreef en wie bezig is
oastcor Westerkamp op Ambon een
kerk te bezorgen.
Maar zijn eerste en voornaamste
taak blijft de programme leiding. De
verantwoordelijkheid voor het pro
gramma hoewel uiteindelijk lig
gend bij de Voorzitter prof. Kers
berust in het dagelijks leven bij Toon
Rammelt. En dat hij niet als dictator
regeert blijkt wel uit de wekelijkse
programmaraad, de vergadering van
de hoofden der afdelingen. En aan
gezien men niet gewend is een blad
voor de mond te nemen zijn deze bij
eenkomsten zeer nuttig. Voor elke
drie maanden wordt tijdig een sche
ma opgemaakt, dat diepgaand wordt
besproken, zoals ook de geopperde
nieuwe ideeën van alle kanten wor
den bekeken en bekritiseerd voor zij
kans hebben werkelykheid te worden.
Men ziet dus dat er bij onze Katho
lieke Omroep een democratische
geest heerst en dat er volop rekening
wordt gehouden met de meningen en
de ervaringen van hen, die door hun
dagelijkse arbeid tot oorde'en be
voegd zijn. Maar dat uit de veelheid
van ideeën en meningen een pro
gramma ontstaat, dat evenwichtig is
en de luisteraars kan boeien, dat is
toch op de eerste plaats te danken
aan Toon Rammc'i. de bescheiden,
ijverige en veelz:jdige r ~r°mraa-
leider, die zoveel en zo goed werk
doet voor de K.R.O.
J. V.
