3)e£cldóe(2oit/tatit Faure vraagt weer vertrouwen Plannen, die niet doorgaan Aan plannen is te Genève geen gebrek Het programma van vandaag Pinay sprak met sultan Dulles vloog naar Madrid Prinses Margaret eerbiedigt ieer der Kerk Mijnramp in Japan Grotewohl doet duit in het zakje Kans op nachtvorst blijft Directeur: C. M. v. HAMERSVELD Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WOENSDAG 2 NOVEMBER 1955 47ste JAARGANG No BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Adver tenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w-, f2.35 p. mnd., f7.— p. kwart. Franco p. p. f7.40. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1-50 VAN GEEST TOT SPOOK 1 beslissing van prinses Margaret om af te zien van een huwelijk met Peter Townsend voor de meeste mensen interessanter is dan het nieuws uit Genève, is dit laatste toch van oneindig groter belang. Niet al leen voor de wereld in haar geheel, maar ook voor dat kleine stukje Europa, dat Nederland heet. Wij weven zo graag wat roman tiek rondom prinsessefiguren en het treft ons, wanneer wij zien, dat ook zij geplaatst worden voor dezelfde moeilijke keuze, waarvoor gewone stervelingen vaak gesteld worden,nl de keus tussen verlangen en plicht. In Genève is echter geen 0 Schijntje romantiek te vin den, integendeel, men is daar bezig de „geest van Genève" te me- tamorphoseren tot een grimmig spook, het oude spook van de onver zoenlijke standpunten. In Juli, toen Eisenhower in Genève was, leek het alsof er een brug te slaan was tus sen Oost en West; thans blijkt het, dat daar vooralsnog geen sprake van is. Het begon al direct toen de eer ste en voornaamste twee punten aan de orde kwamen: het herstel van de veiligheid in de wereld en de her eniging van Duitsland. Het Westen staat er op, dat eerst Duitslard her enigd wordt, omdat er zonder dje hereniging geen veiligheid mogelijk is in Europa. Het Oosten wil echter eerst veiligheid en pas daarna de her eniging van Duitsland. Rusland ver schuilt zich nl. achter een zogenaam de angst voor een herlevend milita risme in Duitsland. Welnu, zeggen de drie Westerse mogendheden, dan ge ven wij een garantie, dat wij met z'n allen dat zullen beletten. Neen, zegt Moskou, ik weet wat beters; ruim eerst de NAVO op en maak West- Duitsland los van het Westen dbor opheffing van de accoorden van Pa lijs, dan krijgen jullie van mij de belofte, dat er geen oorlog m'eer komt. Dat betekent een uitnodiging tot zelfmoord, constateert het Wes ten. Zo staan de standpunten dus weer diametraal tegenover elkander en de hoop, dat zij met elkaar in overeen stemming kunnen worden gebracht, is vrijwel nihil. En dat is ook begrijpelijk, want Rusland is in werkelijkheid niet bang voor Duitsland, ook niet voor een herenigd Duitsland. Rusland is bang voor het bondgenootschap van de Amerikanen met West-Europa en ziet de Amerikaanse militaire bases op het Europese vasteland met lede ogen aan. Vandaar, dat alle veilige heidsvoorstellen, welke het Westen baseert op garanties tegen een Duit se agressie, voer de Russen niets be tekenen en dus onaanvaardbaar zijn. Vandaar ook, dat alle Russische vëi- ligheidsvoorstellen steevast de strek king hebben om de NAVO te elimi neren, wat het Westen onder geen beding kan noch wil aanvaarden. Molotofs jongste voorstel (de in stelling van een bufferzone) schijnt in zoverre een gunstige uitzondering te maken, omdat de afschaffing van de NAVO niet uitdrukkelijk als voor waarde wordt gesteld, maar ook dit voorstel heeft uiteindelijk dezelfde strekking. De „Grote Vier" kunnen nu nog verder praten over verbetering van de handelsbetrekkingen en over cul tuuruitwisseling dat alles is niet waardeloos, maar kan het feit toch niet wegnemen, dat de goede maar wat wazige „geest van Genève" bij concretisering weinig anders in zich blijkt te hebben dan het oude spook van vóór de glimlach-politiek. Maat de ameteenatemtning, ia zoek Molotof stelde veiligheidszone voor De Russische minister van buitenlandse zaken, Molotof, heeft Maandag op de conferentie van de Grote Vier in Genève een nieuw voorstel voor de instelling van een veiligheidszone in Europa ter tafel gebracht, dat enige elementen bevat van het plan dat premier Eden van Engeland drie maan den geleden in Genève ontvouwde. Volgens het laatste voorstel van Molotof zou een veiligheidszone, Oost en West-Duitsland en „enige aangrenzende staten" omvattende, moeten worden gevormd. De strijdkrachten van de Grote Vier zouden uit Duits land in de andere staten van de bufferzone moeten worden teruggetrokken. De tijdslimiet, die Rusland bij voorgaande plannen, steeds voor de opheffing van de Navo heeft gesteld, werd in het nieuwe plan niet meer genoemd. Wel werd de opheffing van de Navo en van het pact van Warschau gesteld als uiteindelijk doel. EN DUITSLAND? De Westelijke ministers van buiten landse zaken hebben hierop onmid dellijk gereageerd met de opmer king dat Molotofs nieuwe voorstel niet kon worden bestudeerd voor zij de Russische voorstellen over de her eniging van Duitsland kenden. Molotof antwoordde, dat hij zijn voorstellen over de Duitse eenheid zou indienen nadat de kwestie van de Europese veiligheid nader was bestudeerd. En daarmee was men weer gekomen op het oude verschil van mening het Westen wil de her eniging van Duitsland op het tijd stip dat een veiligheidssysteem voor Europa van kracht wordt. Rusland wil regelingen voor de veiligheid in Europa aan de hereniging van Duits land vooraf doen gaan. Vandaag worden de besprekingen, welke gisteren voor een dag waren onderbroken, voortgezet, zonder veel kans op succes. VERBETERING HANDELSBETREKKINGEN. Een groot deel van de zitting van Maandag was gewijd aan punt drie van de agenda verbetering van de betrekkingen tussen Oost en West. De Westerse ministers zowel als mi- nister Molotof dienden een indruk wekkende reeks voorstellen in, die er op gericht waren het contact tussen het communistische blok en de Wes telijke wereld in de toekomst te ver ruimen. Het Westen drong er bij Rusland op aan het IJzeren Gordijn geheel op te halen en een vrijere uitwisse ling van reizigers, nieuwsvoorziening, cultuur en vreedzame handel toe te staan. De Westelijke voorstellen wa ren gegoten in een programma van zeventien punten. Minister Molotof diende een lijst van vijf punten in, waartoe behoorden: de opheffing van handelsbarrières, vrije scheepvaart en het bijeenroepen in 1956 van een internationale conferentie over het gebruik van atoomenergie voor de openbare gezondheid. Amerika geeft voorbeeld. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, Dullles, heeft Maandag te Genève medegedeeld, dat de Amerikaanse regering de pas- poortJbeperkingen voor Amerikanen, die naar Oost-Europa willen reizen, •heeft ingetrokken. De afschaffing van de beperkingen, die van 1952 da teren, is onmiddellijk ingegaan. Laatste „etappe" De dag begint vandaag voor de ko ningin en de prins om 8 uur plaat selijke tijd en tot kwart over tien zul len zij ieder een eigen programma afwerken; de koningin bezoekt enkele instelling in Paramaribo en de prins brengt een bezoek aan enkele jeugd en vormingscentra. Het tweede gedeelte van het och tendprogramma, museumbezoek en ontvangst op de officiersclub, werken de vorstelijke reizigers samen af, maar in de middaguren lopen hun programma's weer uiteen. De prins zal de oprichting van het Prins Bernhardfonds op Suriname met zijn handtekening plechtig be krachtigen en reikt vervolgens aan pa ter Ahlbrinck de zilveren anjer uit; de koningin vervolgt haar ochtend programma en bezoekt nog enkele stichtingen. Om 6 uur in de namiddag ontmoet De Franse minister van Buiten landse Zaken Pinay, die daarvoor uit Genève naar Parijs was komen over vliegen, heeft gisteren in zijn ambts woning te Celle Saint-Cloud een be spreking gehad met ex-sultan Ben Joessef van Marokko, die deze week uit ballingschap in Frankrijk is te ruggekeerd. Men heeft gesproken over de voorwaarden voor de terug keer van de eens door Frankrijk ver jaagde sultan op de thans vacante Marokkaanse troon. Ben Joessefs herstel als geestelijk leider staat in feite al vast. Maar noch de Mardkkaanse nationalisten, noch de Franse autoriteiten wensen dat Ben Joessef zijn oude macht herkrijgt. Wat thans moet worden vastgesteld, is een verdeling van macht tussen de souverein en de toekomstige regering. Zowel de Fransen als de verantwoor delijke nationalisten zijn van mening dat Marokko een democratische staat moet worden onder een constitutio nele monarchie. H. M. de Koningin in een corjaal voor een tocht naar de stroomversnellingen van Suriname 2 November: ALLERZIELEN Vervroegde verkiezingen Premier Faure heeft in de Franse Nationale Vergadering de vertrou wenskwestie verbonden aan het wets ontwerp van de regering over het houden van vervroegde verkiezingen in December. De regering stelde de vertrouwens kwestie, nadat de Nationale Vergade ring een plan tot kieshervorming, dat eerder op de dag door de regering was ingediend, met 459 tegen 145 stemmen had verworpen. De stemming zal Woensdagavond worden gehouden. Premier Faure heeft na het stellen De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken Dulles heeft de vrije dag van gisteren benut door van Ge nève naar Madrid te vliegen, waar hij een onderhoud had met Franco en met verschillende Spaanse ministers. Na afloop van de besprekingen werd in een officieel en weinig zeg gend communiqué van het Spaanse ministerie van buitenlandse zaken medegedeeld, dat Dulles en Franco hun gedachten hadden laten gaan over de belangrijkste problemen met betrekking tot de vrede en veiligheid van de vrije landen. Daarover waren zij het met elkaar eens. Ook waren besproken kwesties, die verband houden met de Spaans-Ame rikaanse betrekkingen, voortvloeien de uit de overeenkomsten voor we derzijdse militaire bijstand, economi sche hulp en militaire hulp die in 1953 door beide landen in Madrid zijn ge tekend. Tijdens het onderhoud was de geest van samenwerking, die had geleid tot deze verdragen, bevestigd, aldus het Spaanse communiqué. van de vertrouwenskwestie in de As- semblée verklaard te hebben gecon stateerd, dat de door hem aanvaarde methode om de kieshervorming en het wetsontwerp betreffende de ver kiezingsdatum als één geheel te be handelen, was afgewezen. De regering, zo zei hij, heeft nota genomen van het feit, dat de Assem- blée alle voorgestelde kiesstelsels heeft verworpen behalve een alge hele evenredige vertegenwoordiging, waarvan de toepassing onmogelijk is. Het regeringsvoorstel aangaande nieuwe verkiezingen bevat slechts één artikel. Het houdt in, dat de bevoegd heden van de huidige Nationale Ver gadering op 2 Januari 1956 zullen ein digen. Over kieshervorming wordt in dat voorstel niet gerept. Koerswijziging in Londen Groot-Brittannië zal de aanvragen van alle achttien landen die lid van de Ver. Naties wensen te worden, steunen. Dit heeft een woordvoerder van de Britse delegatie in Genève meegedeeld- Men verwacht dat de V.S. wel en Frankrijk niet hetzelfde standpunt zal innemen. Het besluit zou een stap zijn naar de beëindiging van de jarenlange strijd over de toetating van nieuwe leden tot de wereldorganisatie. Evenals de Amerikanen en Fransen hebben de Britten er tot nu toe op gestaan dat de aanvrage van elke staat op haar verdiensten bekeken moest worden. Het Westen betoogde dat de landen als Roemenië, Honga rije, Bulgarije en Albanië niet volde den aan de maatstaven der V.N. in zake sociale rechtvaardigheid van de rechten van de mens. Geen huwelijk met Peter Townsend Prinses Margaret heeft Maandag avond bekendgemaakt dat zij niet zal trouwen met kolonel Peter Towsend. In een persoonlijke verklaring die werd uitgegeven door haar Londense woning, Clarence House, zei prinses Margaret: „Ik zou gaarne bekend maken, dat ik besloten heb niet met kolonel Townsend in het huwelijk te treden. Ik ben mij er van bewust dat ik een burgerlijk huwelijk zou hebben kun- nen sluiten, indien ik van mijn erfop volgingsrechten afstand zou hebben gedaan. Maar indachtig de leer van de Kerk dat een christelijk huwelijk onontbindbaar is, en bewust van mijn plichten tegenover het Gemenebest, heb ik besloten deze overwegingen te laten gelden boven andere". „Ik ben geheel alleen tot dit be sluit gekomen en ben daarbij gesterkt door de nimmer aflatende steun toewijding van kolonel Townsend". „Ik ben innig dankbaar voor het medeleven van allen, die steeds voor mijn geluk gebeden hebben". De verklaring was ondertekend met „Margaret" en gedateerd Maandag 31 October. Uit de verklaring van de prinses is duidelijk gebleken, dat slechts de echtscheiding van Townsend haar hu welijk met hem in de weg heeft ge staan. Townsend's vorige echtgenoot is nog in leven en daarom zou de Ang licaanse Kerk een huwelijk tussen hem en Margaret nooit kunnen erken nen. In hofkringen wordt gezegd, dat prinses Margaret deze week in Lon den zal blijven en officiële gebeurte nissen zal bijwonen alsof er niets is gebeurd. Door een gasontploffing in een grote kolenmijn op het Noordelijke Japanse eiland Hokkaido zijn gisteren minstens 55 mijnwerkers om het le ven gekomen. Aanvankelijk waren 82 personen in gesloten. Volgens de politie zijn 27 mijnwerkers gered, maar zij zouden er zeer ernstig aan toe zijn door het inademen van levensgevaarlijke dam pen. Dit is de grootste mijnramp die Ja pan sinds het einde van de tweede wereldoorlog heeft getroffen. de koning de prins in de haven van Paramaribo, waarzij te zamen scheep zullen gaan op de „Willem van der Zaan", die hen overzee naar het meest westwaarts gelegen district Nickerie zal brengen. Deze reis door West-Suriname, die drie dagen zal duren, vormt het slot van het koninklijk bezoek aan Suri name en tevens het slot van het ko ninklijk bezoek aan De West. Enkele zeer drukke dagen zullen echter nog volgen, voordat de koningin en de prins Zondag a.s. in het vliegtuig zullen stappen, dat hen via Lissabon naar het vaderland terug zal brengen. De Oostduitse premier Otto Grote wohl heeft aan de vier ministers van Buitenlandse Zaken, die in Genève bijeen zijn, een plan toegezonden voor de geleidelijke hereniging van Duite land. Men verwacht dat de Russische minister Molotof het voorstel vandaag aan de ministersconferentie in Genè ve zal voorleggen. Het Oostduitse plan voorziet in een geleidelijke toenadering van Oost- en West-Duitsland, die na een bepaalde en nader aangeduide periode tot her eniging zou moeten leiden. De uitvoering van het plan zou moeten samenvallen met die van een voorlopig Europees veiligheidsver drag en de inrichting van een buffer zone, die beide Duitse staten omvat. Op het Europese vasteland staat het weer op het ogenblik onder in vloed van een hogedrukgebied met centrum boven West-Rusland, dat voor weinig wind en bewolking zorgt. Dientengevolge kon het kwik van nacht weer onder het vriespunt da len. Op de Atlantische Oceaan be vinden zich enkele zeer actieve de pressies waarvan er één een orkaan veroorzaakt in de wateren tussen Groenland en IJsland. Een andere depressie bevond zich Woensdagmor gen ten Zuidwesten van Ierland. Zij trekt in ongeveer Noordelijke rich ting en brengt regen en wind in Ier land en een deel van Engeland. In ons land zal het weer echter niet veel invloed van deze depressie on dervinden. De regenkansen blijven ook Don derdag klein. Er komt iets meer wind, maar de aanvoering van de lucht blijft continentaal, zodat de kans op vorst in de nacht vooral in het Oosten van het land groot blijft. HOE wordt het weer? (Geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond. Opgemaakt j te 11.15 uur). AANHOUDEND DROOG. Droog weer met weinig bewol king en in de nacht en ochtend j hier en daar nevel of mist. Over wegend matige wind tussen Oost en Zuid- Weinig verandering in temperatuur. 3 Nov. zon op 7.38, onder 17.12 u.; maan op 19.44, onder 11.38. Het weer in Europa HELSINKI licht bewolkt 4 C. STOCKHOLM geheel bewolkt 3 OSLO mist 2 KOPENHAGEN zwaar bewolkt 3 ABERDEEN zwaar bewolkt 5 LONDEN onbewolkt 1 AMISTERDAM nevel 3 BRUSSEL mist 2 PARIJS onbewolkt 3 BORDEAUX nevel 1 GRENOBLE zwaar bewolkt 5 NICE zwaar bewolkt 12 BERLIJN nevel 3 FRANKFORT nevel 2 MüNOHEN nevel 1 ZURICH nevel 2 GENèVE nevel 5 LOCARNO regen 7 WENEN ijzel 3 INNSBRUCK nevel 2 ROME onweer 16 Korreltje Laat men niet van u kunnen zeg gen: hij bedoelt het goed. Want det betekent: hij dóét het verkeerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1