Overladen middagprogram werd besloten
met een kunstzinnige avond in „Thalia"
Tijdens indrukwekkende Statenzitting werd
„drie-eenheid" van het Koninkrijk bevestigd
Meer vacantie niet
vóór volgend jaar
Met bosnegersleutel opende Koningin de Jaarbeurs
Caleche reed leeg door Paramaribo
De zon wordt op vernuftige wijze geweerd
Negen van tien mannen zijn voor
snelheidsstop in bebouwde kom
Begrijpelijke verdeling van
ja- en neen- knikkers
ZATERDAG 29 OCTOBER 1955
DE LEIDSE COURANT
DERDE BLAD - PAGINA 1
,£en uitdaq.itiq, u-an Heden en to-ekom.il"
l"\AT HET OPENEN VAN EEN TENTOONSTELLING op Suriname geheel
andere mogelijkheden biedt, dan het lintje-doorknippen in Nederland,
ontdekte de koningin gistermorgen toen zij omstreeks tien uur tezamen
met prins Bernhard bij de jaarbeurs van Paramaribo arriveerde en daar
de toegang versperd vond door een origineel bosnegerspoortje, dat zij niet
anders kon passeren dan door met een bosnegerssleutel het bijzondere slot
te openen.
Daarmede ontsloot de koningin niet alleen voor zich zelf de poort der
jaarbeurs, maar tevens voor alle Surinamers en als eerste van een lange
rij bezoekers overschreed zij de drempel en bezichtigde de 76 stands, die
over een oppervlakte van 6000 vierkante meter zijn opgesteld.
De rondgang mondde uit in de restauratie, waar onder het genot van
koele dranken, bekeken werd voor welke doeleinden de Surinaamse vrouw
in de naaste toekomst een aanslag zal gaan plegen op de beurs van haar
echtgenoot.
als gelijkwaardige rijkspartner Suri
name met Nederlandse steun op alle
gebied zich tot een hernieuwde bloei
zal kunnen ontwikkelen.
Zeer erkentelijk betoonde dr. Van
Ommeren zich over de veelvuldige
steun, die de jonge Surinaamse staat
vanuit het moederland ontvangt en
ontvangen heeft en de voorzitter ein
digde met de wens „Ondanks de
uiterlijke verschillen tussen de drie
rijksdelen, zij het streven niet slechts
op de naleving van de letter van het
statuut gericht, maar ook op de geest
daarvan. Moge de Allerhogste Zijn
zegen geven aan het werken en stre
ven van de drie landen van het ko
ninkrijk, onder de langduirge en
voorspoedige regering van Uwe Ma
jesteit".
STILLE HULDE
Aan dit bezoek was alweer een uit
gebreid ochtendprogram voorafge
gaan. Toen om kwart over acht plaat
selijke tijd Nederlandse tijd onge
veer half één de zon het histo
rische gouvernementshuis, welks
bouw verscholen gaat in de nevelen
van het begin der 18e eeuw, in haar
eerste warme stralen koesterde, wist
de crème calèche dwars door dui
zenden geestdriftige Surinamers heen
de grote poort van het huis te berei
ken, waar de brede oprijlaan naar de
ingang voert, die reeds voor de ko
ninklijke gasten geopend was.
De calèche reed echter ledig even
later weer weg, want de koningin had
de wens te kennen gegeven om in ge
zelschap van haar gevolg zich te voet
naar het nationale monument te be
geven, dat opgericht is na de 2de
wereldoorlog als nagedachtenis aan de
Surinamers, die in de 2de wereldoor
log, in Korea en waar ook ter wereld
hun leven voor de vrijheid geofferd
hebben.
Terwijl de militaire kapel zacht het
Surinaamse volkslied speelde, legden
de kon. reizigers een grote krans van
inheemse bloemen aan de voet van
het monument, waarna zij enkele
ogenblikken in stilte hulde brachten
aan de gevallenen.
KLEURRIJKE EENHEID.
Een rondrit door de stad, die ruim
,een half uur duurde, gaf alle inwo
ners van Paramaribo ruimschoots de
gelegenheid hun vorstin en prins har
telijke hulde te brengen en deze
kans heext men niet voorbij laten
gaan. Alle straten, waarlangs de
tocht voerde straten, die herinne
ringen aan het 'hart van Holland wak
ker roepen, als Joden'oreestr. Steen
bakkerijstraat en Waterkant ston
den aan beide zijden volgepakt met
mensen van zeven verschillende ras
sen, die tezamen de kleurrijke een
heid van Suriname vormen.
En een vriendelijk groetend ko
ningspaar smeedde een nieuwe
band, die de oude, traditionele ver
ving, een band van persoonlijke aan
hankelijkheid tussen vorstin en volke
ren, die in vrijheid haar als gezags-
draagster van hun rijk erkennen.
Tekenend voor deze nieuw—gegroei
de toestand was ook de zitting van
de Statenvergaderinge die de konin
gin en de prins aan het slot van de
rijtoer meemaakten.
DICHTER BIJ NEDERLAND.
In het voor de tropen zo onwennige
zwart waren ruim 30'0 mensen uit alle
delen van het maatschappelijke le
ven in de vergaderzaal bijeengeko
men, waar de voorzitter van de Sta
ten, dr. H. L. van Ommeren, de ko
ningin toesprak.
Dr. Van Ommeren verklaarde, dat
het nieuwe Statuut Suriname dichter
GROOTSE MOGELIJKHEDEN.
Zoals in de andere delen van De
West, wees de koningin in haar ant-
woord-toespraak ook Suriname op de
grote mogelijkheden, die een jonge
staat heeft. Vooral Suriname, dat een
mengvat is van zeven verschillende
rassen, achtte de koningin bij uitstek
geschikt om een grootse toekomst op
te bouwen.
„Een zo grote verscheidenheid van
een maatschappij", zo zeide de konin
gin, „kan niet anders dan, ondanks
aanvankelijke moeilijkheden, op den
duur een unieke kracht betekenen,
die, zoals ik het zie God U ge
schonken heeft, Die met vele namen
wordt genoemd, en Die over allen
gelijkwaardig waakt".
Juist in de samengang van de Su
rinaamse volkeren zag de koningin
een waarborg tegen onderdrukking
van bepaalde groepen, omdat het we
zen van iedere mens een drang naar
vrijheid inhoudt.
.Belangrijk en zwaar van verant
woordelijkheid", zo eindigde de ko
ningin, „is de uitdaging, die heden
en toekomst U doen. Ik vertrouw, dat
Suriname die zal aanvaarden, want
het ontplooien van zelfstandigheid
door uw land komt voort uit de mon
digheid van die zich voor zichzelf
verantwoord weet, als één onder de
velen."
Nadat een langdurig applaus de
woorden van de vorstin onderstreept
had, verlieten de koningin.— die ge
kleed was in een robe van gris-perle-
matelassie gewerkt in gekruiste ve-
lants met een grote stola van hetzelf
de materiaal, gecompleteerd met een
cloche, gegarneerd met oranje para
dijsvogelflanken en de prins 't Sta-
tengebouw.
Het ochtendprogramma was ten
einde.
HETBIERWAS (ALWEF R BEST
Koningin bezocht katholieke leproserie
Het middagprogramma voor de ko
ningin en de prins was gisteren een
weinig, traditioneel en verliep voor
ieder afzonderlijk.
De prins begaf zich allereerst naar
de fabriek, waar men het Parbo-bier
gaat brouwen, een dochter-onderne
ming van de Amstelbrouwerij, die
door de prins met het overhalen van
een handle in werking werd gesteld.
Deze brouwerij, die voorlopig nog al
leen voor binnenlands gebruik werkt,
zal rond de jaarwisseling een produc
tie hebben van ly miliioen liter per
jaar, een getal, dat opgevoerd kan
worden tot 4 miliioen. Zij is een ty
pisch voorbeeld van de opkomst der
Surinaamse industrie en wanneer zij
eenmaal op volle toeren brouwt, zal
er gedeelte van de productie voor de
export bestemd worden.
Nadat de prins vervolgens een olie
pit-pellerij bezocht had, waar de olie
pit van de Surinaamse oerwouden ge
schikt wordt gemaakt voor verwer
king in Nederland, besloot hij zijn
middagprogramma met een bezoek
aan de golfclub aan 't pad van Wain-
ca, waar hij een golf demonstratie bij
woonde en later met de spelers van
bij Nederland had gebracht, omdat een koele dronk genoot.
MODERNE INSTUIF.
De koningin had tegen die tijd ook
haar middagprogramma afgewerkt,
dat begon met het bezoek aan een
Evangelisch jeugdcentrum. Dit jeugd
centrum, dat ongeveer anderhalf jaar
geleden in gebruik genomen werd,
kan men vergelijken met de Neder
landse „instuif"; het heeft ten doel de
ongeorganiseerde jeugd op te vangen
en biedt deze ontspanning in de ruim
ste zin van het woord, variërende van
grote sportvelden tot filmzaal en stu
dievertrekken.
Lang kon haar bezoek echter niet
duren, want 20 minuten later te
kwart voor vijf werd zij in het T.B.C..
paviljoen van Paramaribo verwacht,
waar 52 patiënten verpleegd worden.
Het aantal T.B.C.-patiënten in Surina
me is beduidend lager dan in Neder
land, maar dit pas opgerichte en van
de meest mpderne hulpmiddelen
voorziene sanatorium kan toch niet
alle lijders opnemen, waardoor nog
een gedeelte in de barakken van het
stadsziekenhuis verpleegd worden.
Na een bezoek aan enkele weeshui
zen, arriveerde de koningin in een
inrichting, die wij in Nederland niet
Op de tweede internationale tentoonstelling van uitvindingen welke vandaag in Amsterdam is geopend in de
Apollohal, zal onder vele noviteiten ook het hierbij afgebeelde zonnescherm te vinden zijn, vervaardigd door
een Haagse firma. Het scherm bestaat uit twee delen, die waaiervormig tegen elkaar aan kunnen klappen
en het voordeel ervan is, dat ook een enkele helft kan worden uitgeklapt, terwijl de andere opgevouwen blijft.
Het doek is in kleine banen verdeeld en kan dus gemakkelijk worden hersteld. Doordat het scherm uit twee
helften bestaat kan het ook zeer gemakkelijk worden opgeborgen.
(meer) kennen, doch die kenmerkend
is voor de tropen.
MINDER MELAATSHEID.
De „St. Gerardus Majella-stichting"
heeft zich ten doel gesteld met alle
middelen, waarover men maar kan
beschikken, de strijd aan' te binden te
gen de melaatsheid, een ziekte, die in
de tropen nog vrij veelvuldig voor
komt, hoewel de laatste tientallen ja
ren door goede behandeling en nieu
we medicijnen het aantal lijders, dat
als genezen naar huis kan worden ge
zonden, aanzienlijk toegenomen is.
Bij de ingang van deze leproserie
was o.m. de apostolisch vicaris van
Suriname, mgr. St. Kuypers CSSR
om de vorstin te verwelkomen. Het
bezoek aan deze inrichting duurde
ongeveer een uur en de koningin luis
terde vol belangstelling naar de dok
toren, die zich met de behandeling
van de ziekte belast hebben.
MUZEN-PARADE.
Omstreeks half zeven ontmoetten
koningin en prins elkaar weer in het
gouverneurshuis, waar een korte
rust genoten werd.
Te kwart voor acht verschenen de
vorstelijke bezoekers echter weer in
„Thalia", het culturele centrum van
Paramaribo, dat zijn naam ontleent
aan een toneelgezelschap, dat reeds
in 1838 ontspanning aan de stad
bracht.
Het programma was opgebouwd
uit ballet les petits riens van Mo-
Mgr. Alfrink zegende
centrum A.B.T.B. in
Het nieuwe bestuurscentrum van
de aartsdiocesane R.K. Boeren- en
Tuindersbond te Arnhem is Donder
dag ingezegend door de apostolisch
administrator mgr. dr. B. J. Alfrink,
nadat in de St. Eusebius-kerk een
plechtige H. Mis was opgedragen
door de bonds-adviseur, pastoor Th.
G. A. Hendriksen.
De officiële opening van het nieuwe
bestuurscentrum geschiedde 's mid
dags door mgr. dr. B. J. Alfrink tij
dens een samenkomst in de con
certzaal van Musis Sacrum.
In zijn rede merkte mgr. dr. Al
frink op, dat het vanzelf spreekt, dat
een boerenorganisatie er op uit zal
zijn vakbekwame boeren te vormen.
Deze zuiver technische vorming kan
echter tenslotte ook geschieden door
een organisatie zonder Rooms-Katho-
lieke grondslag. Maar de taak, zei hij,
van een Rooms-Katholieke boerenor
ganisatie is te zorgen dat de tech
nisch volmaakte boer ook een zo goed
mogelijk Rooms-Katholieke mens is.
De boer moet een Rooms-Katholieke
visie hebben op zijn eigen leven en
op de sfeer en de levensnormen van
zijn gezin, maar ook op zijn bedrijf,
op zijn houding tegenover zijn per
soneel en zelfs zijn houding tegen
over zijn vee.
Daarom moet de Rooms-Katholieke
Boerenorganisatie steeds meer door
drongen raken van de geest van de
Katholieke Actie, aldus mgr. d.r.
Alfrink.
Landgoed „Sorghvliet"
aangekocht
Gistermiddag heeft de Tweede"Ka
mer gestepid over het wetsontwerp
tot wijziging van de begroting 1955
van het departement van financiën
De wijziging is nodig geworden door
de aankoop van een gedeelte van het
landgoed „Sorgvliet" te 's-Gravenha-
ge. Het wetsontwerp is aangenomen
met 56 tegen 11 stemmen. De tegen
stemmers waren leden van de K.V.P.
Auto tegen tram
Utrechtse commissaris van de
Koningin ontsnapte gevaar
De commissaris der koningin in
Utrecht, mr, C. Th. E. graaf van
Lynden van Sandenburg, is gister
middag aan een groot gevaar ont
snapt. De auto, waarin hij gezeten
was, botste om even voor drie uur
op de hoek van de Jonker Frans
straat en de Admiraal de Ruyterweg
te Rotterdam tegen een tramwagen
van lijn 10. Bij de botsing, die won
der boven wonder goed afliep, werd
de auto aan de linkerzijde dermate
beschadigd, dat hij per takelwagen
moest worden weggesleept. Noch
de inzittenden van de auto, noch
bestuurder of passagiers van de tram
liepen enig letsel op. Het tramver
keer ondervond tien minuten ver
traging.
Gratificaties:
1 Maart 1956
Naar Trouw verneemt kan een de
zer dagen een mededeling van het
college van rijksbemiddelaars ver
wacht worden, waarin bekend ge
maakt wordt dat de verruiming van
het aantal vacantiedagen, waartoe de
regering de mogelijkheid geopend
heeft, voor het eerst kan worden
toegepast in het vacantieseizoen van
1956.
Indien in een bedrijfstak besloten
wordt gebruik te maken van de mo
gelijkheid een gratificatie uit te ke
ren zal dit niet voor 1 Maart 1956
mogen geschieden. Het college heeft
dit besluit genomen in overleg met
de Stichting van de Arbeid.
Verwacht mag worden dat het col
lege een soepele houding zal aanne
men ten aanzien van tussentijdse wij
zigingen van bestaande collectieve
arbeidsovereenkomsten, die ten doel
hebben de uitbreiding van de vacan-
tierechten tijdig voor het vacantie
seizoen van 1956 in de CA.O. op te
nemen.
Een strikte hantering van de voor
waarde dat de verruiming van de se
cundaire arbeidsvoorwaarden slechts
bij het afsluiten van een nieuwe
CA.O. en niet bij tussentijdse wijzi
ging van een nog lopende C.A.O. tot
stand gebracht kan worden, zou in
de praktijk te grote moeilijkheden
geven.
Voor de uitbreiding van het aantal
vacantiedagen zou het betekenen dat
zart o.l.v. Titia van Teeseling Su
rinaamse liederen, gezongen door een
mannenkoor; enkele delen uit „Green
Pastures" en enkele films.
Vooral de scènes uit „Green Pastu
res", die na de opvoeringen door
Fred Thomas een grote vermaardheid
in Paramaribo hebben gekregen,
maakten veel indruk op de koningin
en het gehele programma oogstte, ook
van de zijde van het zeer talrijke pu
bliek, buitengewoon veel succes.
Een groots vuurwerk vormde het
slot van deze specifiek Surinaamse
avond, die aantoont, dat ook op dit
gebied Suriname een zeer gunstige
ontwikkelling laat zien.
Het was ver over elven voordat de
auto's voorreden, die koningin en
prins naar hun tijdelijke residentie
zonden terugbrengen en de nieuwe
dag was reeds aangebroken, toen de
laatste lichten in het gouverneurshuis
gedoofd werden.
De enqueteurs van het Nederlads
instituut voor de publieke opinie heb
ben vorige maand bij een steekproef
aan mannen uit alle rangen en stan
den in heel Nederland gevraagd:
„Zoudt u ervoor of ertegen zijn dat
er een maximum snelheid voor het
verkeer werd ingevoerd in de be
bouwde kom van dorpen en steden?"
88 Procent was voor invoering van
maximum snelheid; 9 pet. er tegen,
terwijl 3 pet. geen mening had hier
over.
Onder de automobilisten zijn de
meeste tegenstanders, namelijk 2 op
de 10, onder de fietsers en voetgan
gers de minste.
De argumenten die men opgeeft
voor het invoeren van een maximum
snelheid zijn vooral: er gebeuren te
veel ongelukken: 27 pet. en de veilig
heid wordt groter: 24 pet.
Verder vindt men dat er te hard
gereden wordt: 17 pet. en dat maxi
mum snelheid vooral de veiligheid
voor kinderen en ouden van dagen
groter zal maken: 17 pet. Alle soor
ten weggebruikers denken er wat
dit betreft eender overof men nu
per auto, fiets of te voet op straat is.
Zelfkennis.
Het meest voorkomende argument
bij de tegenstanders is, dat de web
gebruiker zelf voldoende verant
woordelijkheidsgevoel moet hebben
en met verstand behoort te rijden.
Speciaal de automobilisten vinden,
dat men zich toch niet aan de maxi
mum snelheid zal houden en dat in
voering ervan dus weinig uit zal ma
ken.
De meeste mensen nemen op meer
dan één manier aan het verkeer deel;
men kart bijvoorbeeld wel eens fiet
sen en wel eens autorijden.
Van de ondervraagde mannen zegt
80 pet. dat zij op de fiets aan het ver
keer deelnemen; per auto of vracht
wagen 23 pet; met bromfietsen 19
pet., paard en wagen 9 pet, motor
fiets 7 pet, bakfiets 3 pet, scooter 1
pet. Als voetganger neemt 82 pet.
deel.
werknemers wier C.A.O. tijdig af
loopt het volgend jaar van deze uit
breiding zouden kunnen profiteren,
terwijl anderen wier arbeidsvoor
waarden in een later aflopende
C.A.O. geregeld zijn, hierop langer
zouden moeten wachten.
Er zal van het beleid van het col
lege van rijksbemiddelaars veel ge
vergd worden om hierin de juiste
weg te bewandelen, temeer daar het
college ook met de overige voorwaar
de, waaraan de regering de uitbrei
ding van secundaire arbeidsvoor
waarden verbonden heeft, rekening
moet houden.
Nog onopgelost is de kwestie van
de vacantieregeling in het grafisch
bedrijf, waar men reeds tot overeen
stemming gekomen was over een uit
breiding van de vacantierechten voor
1955. Deze overeenstemming kreeg
echter niet de goedkeuring van het
college van rijksbemiddelaars. Naar
wy vernemen is deze kwestie gisteren
besproken in een vergadering van
het college met vertegenwoordigers
uit de grafische bedrijfstak.
OPVOLGER GENERAAL
HASSELMAN.
Met ingang van 1 November a.s.
is de generaal-majoor G. J. Ie Fèvre
de Montigny benoemd tot eerste sous
chef van de Generale Staf. Algemeen
wordt aangenomen dat generaal-ma
joor Le Fèvre de Montigny de opvol
ger zal worden van de tegenwoordige
chef van de generale staf, luitenant-
generaal B. R. P. F. Hasselman, die in
het komende voorjaar 40 dienstjaren
zal hebben.
Naar wij vernemen zal generaal
Hasselman zijn functie van chef van
de generale staf echter niet voor '57
neerleggen.
Record-uitvoer
in September
Gunstige balans
Volgens de door het C.B.S. samen
gestelde voorlopige gegevens bedroeg
de waarde van de invoer in Septem
ber 1061 miliioen (v. m. 93 mil
iioen), terwijl voor een waarde van
1000 miliioen (v. m. 810 miliioen)
werd uitgevoerd.
Het dekkingspercentage bedroeg
94. Augustus gaf reeds aanzienlijk
gunstige cijfers voor onze buiten
landse handel ts zien dan Juli waar
door het dekkingspercentage steeg
van 72 in Juli tot 87 in Augustus.
De buitenlandse handel bereikte in
September met een omzet van ruim
2 milliard gulden een omvang, welke
tot dusverre in één maand nog niet
is voorgekomen. Het dekkingspercen
tage verbeterde ten opzichte van de
vorige maand met 7 punten, doordat
de uitvoer met 65 miliioen meer is
toegenomen dan de invoer.
Ook ten opzichte van September
1954 valt een opmerkelijke verbete
ring van het dekkingspercentage, n.l.
met 13 punten waar te nemen.
Het invoersaldo vermeerderde in
September 1955 met 61 miliioen en
bedraagt sedert het begin van het
jaar 1.538 miliioen (JanuariSep
tember 1954 1216miliioen).
MIJilSTERIëLE JEUGDRAAD
INGESTELD.
De ministerraad heeft onlangs be
sloten uit zijn midden een „raad voor
aangelegenheden inzake de jeugdsa
men te stellen. Deze zal bestaan uit
de minister-president en de ministers
van Justitie, Onderwijs, Financiën,
Sociale Zaken en Volksgezondheid en
Maatschappelijk Werk. De verschil
lende staatssecretarissen zullen tot de
vergaderingen van de raad toegang
hebben, wanneer hun minister dit
wenst. Onder bepaalde omstandighe
den zullen ook ambtenaren de bij
eenkomsten gedeeltelijk kunnen bij
wonen.
Mr. O. Josephus Jitta is tot secre
taris van de Raad benoemd.
