3)e£ddóe(2oii/&Mit
Een mengelmoes van
„Heimkehrer"
De dood van Stalins
oudste zoon
Studentenrelletjes in
Leuven tegen schoolwet
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ZATERDAG 15 OCTOBER 1955
47ste JAARGANG No. 13627
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. G J. ROOZEN.
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w., f 2.35 p. mnd., f 7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1-50
NIET
INSLAPEN
ÏWIET OPMERKELIJKE NADRUK
heeft de leiding van het NAVO-
leger tijdens de bijeenkomst te Pa
rijs deze week gewaarschuwd tegen
een eventuele verslapping van de
defensie-inspanning, welke dreigt te
ontstaan tengevolge van de glimlach-
tactiek der Russen. De mede aanwe
zige ministers van de NAVO-landen
hebben zich door de militaire gege
vens laten overtuigen en na afloop
verklaard, dat de opbouw van de
Europese verdediging onverminderd
voortgang zou vinden.
Van zijn kant heeft de Amerikaan
se minister van buitenlandse zaken
Dulles een verklaring uitgege-
0 ven, waarin hij benadrukte,
dat Amerika door ondervin
ding wijs geworden niet van plan
was z'n bewapening te verminderen,
zolang het er niet zeker van was, dat
anderen dat ook deden.
Wij geloven, dat deze waarschu
wende en misschien wel wat desillu--
sionerende woorden terechtertijd
gesproken zijn. Een mens, die heer
lijk in het zonnetje ligt, doezelt zo
gemakkelijk in en de stralende glim
lach, welke de laatste maanden van
af het Kremlin de wereld tegenlacht,
werkt als koesterende zonneschijn.
En dan vergeet men zo licht, dat het
gevaar uit het Oosten nog altijd zeer
groot is.
Truman, de voorganger van Eisen
hower als president van Amerika,
zeide dezer dagen: „Ik vertrouw de
Russen niet en zal ze nooit vertrou
wen, tenzij zij bewijzen van goeden
wil te zijn".
Daarin zit de kern van de kwestie.
De wereld heeft in het verleden
maar al te gegronde redenen gehad
om de Sowjets te wantrouwen. Dat
wantrouwen is niet minder reëel ge
worden door een paar glimlachjes
en een paar klopjes op de schouder.
De Sowjets hebben nog altijd geen
tastbare bewijzen geleverd van hun
vreedzame instelling.
Zij komen met ontwapeningsvoor
stellen die overigens niets kosten
maar desalniettemin is hun bewa
pening groter dan ooit. Het landleger
is weliswaar kwantitatief niet ver
groot, maar de uitrusting is stukken
beter geworden na de oorlog, zodat
het veel krachtiger is geworden. De
luchtvloot is successievelijk vervan
gen door straaljagers, zodat ook deze
versterkt is. De zeevloot tenslotte
is uitgebreid met 400 duikboten en
als men weet, dat de Duitse vloot
tijdens de oorlog niet meer dan 65
duikboten telde en men zich herin
nert hoeveel last die onderzeeërs de
geallieerden op de Oceaan berok
kenden, kan men zich indenken, wat
die 400 eventueel zouden kunnen
uitspoken.
Onder dergelijke omstandigheden
is het raadzaam de ogen open te blij
ven houden en voorlopig voor een
doelmatig tegenwicht te blijven zor
gen. Want het is inderdaad niet over
dreven om te zeggen, dat de Russi
sche vriendelijkheid even lang zal
duren als onze paraatheid. De Sow-
jetleiders zijn realisten: zij zijn
vriendelijk omdat zij hebben inge
zien, dat met vriendelijkheid meer
bereikt kan worden dan met onvrien
delijkheid.
De „vrijlating" van
mgr. Groesz
Naar aanleiding van de aankondi
ging. der Hongaarse radio, dat mgr.
Grösz, aartsbisschop van Colocsa, uit
de gevangenis ontslagen zou zijn,
schrijft de Oss. Romano in zijn editie
van Vrijdag het volgende: Zoals uit
de betreffende mededelingen duide
lijk blijkt, is de vrijlating van de
Hongaarse bisschop even beperkt als
destijds die van kardinaal Mindszen-
ty. Indien er in de levensomstandig
heden van de aartsbisschop enige
verbetering is toegestaan, dan kan
men toch niet beweren, dat het hem
gedane onrecht is goedgemaakt, noch
dat hem de vrije uitoefening van zijn
ambt is toegestaan.
Men moet in aanmerking nemen,
dat men in de -drie maanden na de
strafonderbreking is destijds tengun-
ste van kardinaal Mindzenty waren
aangekondigd, niiets nauwkeurigers
omtrent de kardinaal heeft vernomen,
zelfs niet wat het hem toegewezen
gebied betreft.
Deze nieuwe propaganda-actie ten-
gunste van de aartsbisschop van Co
locsa moet men zien in het kader
van de ontspanning over de gehele
linie die de communisten momenteel
op alle manieren proberen te bewerk
stelligen en men moet hierin geens
zins zien een veranderde houding van
de communisten t.o.v. de Katholieke
Kerk, doch een verandering in de
anti-godsdienstige houding van het
communistische Marxisme. Door het
houden van demonstratieve bijeen
komsten wakkeren zij de ontspan-
nings-campagne aan. Men zou door de
schijn bedrogen kunnen worden, doch
wie de werkelijkheid in het oog houdt
kan zich hierdoor niet laten mislei
den.
Wnrrlpn Ho Iramrior, gekeerd, die niet in briefwisseling
vvuLUCll UC HctUlJJCIl met het vaderland hebben gestaan.
afgeschaft?
Sedert een week loopt nu de Russi
sche actie tot het terugvoeren van de
Duitse gevangenen op volle toeren.
Tot dusver zijn rond tweeduizend
man in de Bondsrepubliek terugge
keerd. Anders dan verwacht werd
hebben de transporten niet uitslui
tend bestaan uit veroordeelde solda
ten. Het is veeleer een mengelmoes
van „Heimkehrer". Daarbij waren
mannen en vrouwen, die de laatste
jaren wegens verdenking van spion-
nage waren ontvoerd of in de Sowjet-
zóne waren gearresteerd.
De zo heterogene samenstelling der
transporten heeft in West-Duitsland
de indruk versterkt, dat de terugzen
ding der Duitsers onderdeel uitmaakt
van een groot Russisch plan om de
strafkampen af te schaffen.
Volgens een artikel in de „Frank
furter Allgemeine Zeitung" zouden
de Russische leiders daartoe zijn
overgegaan, nadat hen gebleken was,
dat de kampen door de revolutionnai-
re stemming, door ziekte en door ge
brek aan economisch nuf alleen nog
maar een last voor de staat waren.
Het streven om de kampen te likwi-
deren is volgens het blad zeer in de
hand gewerkt door de revoltes, die
zich in 195$ en 1954 in enkele der be
kendste kampen hebben voorgedaan
en yvaar-bij de plaatselijke bevolking
met de gevangenen sympathiseerde.
Volgens het blad zijn dan ook reeds
vanaf October 19'54 alle buitenlandse
gevangenen tezamen gebracht om
hen op de repatriëring voor te be
reiden.
Het wordt steeds duidelijker, dat
verreweg de meeste Duitse gezinnen,
die nog op de terugkeer van een ver
mist familielid hoopten, voor een
bittere teleurstelling komen te staan.
Nog na de terugkeer van dr. Ade
nauer uit Moskou heeft de Bondsre
gering voedsel gegeven aan de hoop,
dat nog meer dan honderdduizend
Duitsers in Rusland zouden leven. De
repatriëringsactie heeft echter tot
dusver generlei aanwijzingen gege
ven, dat er hoop zou zijn voor de te
rugkeer van meer Duitsers dan de
9900, die door de Russen zijn beloofd.
met het vaderland hebben
dat er nog „zwijgkampen" zouden be
staan, van waaruit niet geschreven
mag worden, neemt men niet aan.
Volgens een deskundige van het
Duitse Rode Kruis beschikt men wel
iswaar over 86.000 namen van gevan
genen van wie ooit een levensteken
is gehoord. Doch deze levenstekenen
dateren alle uit de eerste jaren na de
oorlog.
Volgens de deskundigen van het
Rode Kruis staan de vele honderden
Duitsers, die dezer dagen naar het
kamp Friedland zijn gekomen om iets
te vernemen over hun jaren geleden
vermiste verwanten, voor een bittere
teleurstelling. Van de als vermist gel
denden zullen er volgens hem hoog
stens enkelen terugkeren.
Onze zieken
President Eisenhowers artsen heb
ben Vrijdag de 65ste verjaardag
van de president medegedeeld, dat
het cardiogram (curve van de hart-
bewegingen) van de president zich
Vrijdag voor het eerst „op een be
vredigend niveau" heeft gestabiliseerd.
De perssecretaris van het Witte
Huis, Hagerty, wilde niet zeggen of
het doktersrapport inhoudt, dat het
genezingsproces is voltooid.
Bondskanselier Adenauer zal nog
acht dagen het bed moeten houden.
Hij zal niet vóór het einde van de
volgende week zijn werkzaamheden
kunnen hervatten.
De vijfdagen-week
in België
De rondetafelconferentie, die thans
te Brussel wordt gehouden tussen
vertegenwoordigers van de beide Bel
gische vakbonden, afgevaardigden
van het verbond van werkgevers en
twee directeuren van de Nationale
Bank met betrekking tot de even
tuele invoering van een werkweek
van vijf dagen in België, zal, naar de
secretaris van het Katholieke Vak
verbond, Dereau, verklaarde, onge
twijfeld leiden tot een principieel ac-
coord over de verwezenlijking van
deze werkweek in de voornaamste
basisindustrieën.
Het verbond van Belgische indus
triëlen heeft besloten, zo deelde hij
verder mede, zijn verzet tegen daze
sociale maatregel op te geven. De
paritaire commissies van de betref
fende industrieën zullen echter van
tevoren moeten nagaan of de
voering van de verkorte werkweek
geen schade zal berokkenen aan de
Belgische uitvoer.
De heer Dereau verklaarde tenslot
te nog, dat de vijfdagenweek in en
kele belangrijke industrieën reeds op
1 December a.s. werkelijkheid zal
worden.
Tien jaar lang een
mysterie geweest
De oudste zoon van Stalin, Jakob
Dzjoegasjwili, werd in 1945 doodge
schoten door een Duitse wachtpost in*
een kamp te Oraniënburg, Oost-Duits-
land, aldus is Vrijdag meegedeeld
door een Duitse krijgsgevangenen, die
uit Rusland is gerepatrieerd.
Het lot van Stalin's oudste zoon is
10 jaar lang een mysterie gebleven.
Stalin zelf stelde in 1950 een beloning
Tot dusver zijn geen Duitsers terug- van een millioen roebels in het voor-
Wat Amsterdam nog niet kan zien
De ééndagsstaking van de studen
ten aan de Katholieke universiteit
van Leuven is gisteren niet zonder in
cidenten verlopen.
In de morgenuren hadden de jeug
dige stakers zich op verschillende
plaatsen in de stad gegroepeerd.
Slechts een klein gedeelte der stu
denten had gevolg gegeven aan de
oproep van de rector-magnificus, mgr.
Van Wayenbergh, normaal de colle
ges te volgen. De meeste studenten
waren samengedromd voor het kas
teel van Arnberg, op het plein voor
de universiteit en voor de bibliotheek.
De hoofdstraten der stad waren vol
studenten, die druk pratend heen en
weer liepen. Tegen het middaguur
was echter alles normaal.
Om twee uur begon de wielerwed
strijd, -welke, evenals de staking, door
ht Vlaams studenten verbond, was
aangekondigd. Voorop reed een ren
ner met een zwarte protestvlag.
De schutting, die het midden Damterrein voor de kijkgrage Amsterdam- Daarna volgden andere studenten per
mers afschut,- en waar binnen de werkzaamheden aan het nationaal monu- fiets. De stoet trok heen en weer tus-
ment in volle gang zijn, begint zijn doelmatigheid enigszins te verliezen: sen het station en het Focbplein. In-
met het plaatsen van de eerste stukken beeldhouwwerk van het monument tussen waren honderden studenten
steekt een deel hiervan reeds boven de houten omheining uit.Onze samengestroomd voor het universi-
fotograaf nam eens een kijkje binnen de openlucht „werkplaats" en maakte I tair restaurant om de fietsende aan
deze opname tijdens het plaatsen van het tweede gedeelte van het te (moedigen. Geleidel ijk aan begon-
beeldhouwwerk. nen de „supporters" ook het verkeer
uitzicht voor het vinden van Jakob's
graf.
Jakob Dzjoegasjwili, die kapitein
was bij de artillerie, werd in 1941 bij
Smolensk gevangengenomen.
De gerepatrieerde officier die dit
meedeelde, Walter Reuschle, een jour
nalist, zeide dat hij Jakob in de na
zomer van 1941 had gesproken in
het kamp Oraniënburg. Hij had bh
die gelegenheid een onderhoud met
Stalin's zoon gehad. Reuschle was in
die dagen majoor van een „propagan-
da-eenheid" van het Duitse leger en
schreef artikelen over de oorlog.
Hij zei, dat hij zelf na zijn gevan
genneming door de Russen tot 25 jaar
gevangenisstraf werd veroordeeld we
gens „het bezit van gevaarlijke ge
heimen". Reuschle beschreef fcijn on
derhoud met Jakob zelf als „een on
schadelijk praatje van ongeveer een
half uur over algemene politieke en
economische problemen".
Reuschle zei van een kampofficier
uit Oraniënburg te hebben vernomen,
dat Jakob zich op de prikkeldraad
versperring rondom het kamp had
geworpen, toen de Russen in 1945 het
kamp naderden, en had geweigerd
gevolg te geven aan orders terug te
gaan. Volgens deze officier had Jakob
zichzelf willen doden uit angst voor
de gevolgen van zijn gevangenneming
door de Duitsers in 1941. Uiteindelijk
werd Stalin's oudste zoon door een
Duitse kampwacht neergeschoten, al
dus Reuschle.
Heilige Vader kreeg de Toren van Pisa
Een ongebruikelijk en smakelijk miniatuur van de beroemde scheve toren
van Pisa was een van de vele geschenken door de schaapherders van
Toscane aangeboden aan Z.H. Paus Pius XII, die men op deze foto het
fraaie cadeau ziet bewonderen. Op elke verdieping van de toren lag een
fikse bol kaas. Tijdens een speciale audiëntie in het pauselijk zomerverblijf
te Castelgandolfo ontving de Heilige Vader ruim 800 herders, die uit alle
delen van Italië naar Rome waren gekomen, om als vertegenwoordigers
van ongeveer 35.000 plattelandsfamilies, deel te nemen aan het eerste con
gres van de „Vereniging voor Gelovige Herders" en er de problemen van
dit oude vak te bespreken.
Nieuwe leden voor
Veiligheidsraad
De algemene vergadering van de
Ver. Naties heeft gisteren Australië
en Cuba voor de duur van twee jaar
gekozen tot lid van de Veiligheids
raad, als opvolgers van resp. Nieuw-
Zeeland en Brazilië.
Australië kreeg 53 stemmen, Bra
zilië 42. De vereiste meerderheid van
tweederden bedroeg 39 stemmen.
Over de opvolging van Turkije, het
derde niet-vaste lid dat vervangen
moest worden, is nog geen beslissing
gevallen. Oost en West stonden hier
bij tegenover elkaar.
Aanvankelijk ging de stemming
tussen de Philippijnen, gesteund door
de Ver. Staten, en Polen, gesteund
door het Sowjet-blok. Toen na de
vierde stemming nog geen van beide
Gevecht met politie
te belemmeren. Rond drie uur kwam
de politie tussenbeide. De chargeren
de rijkswacht dreef de studenten de
stoepen op en trachtte ihen in te slui
ten. De studenten vluchtten daarop
de huizen in en ook een bioscoop
diende hen als toevluchtsoord. De
rijkswacht zette de achtervolging in
maar werd door de 'burgers gehin
derd, zodat zij haar pogingen op
moest geven. Eén der studenten werd
aangehouden en op hardhandige wij
ze door een lid van de rijkswacht af
geranseld. Omstreeks 4 uur waren de
studenten uiteengedreven en werd
het weer betrekkelijk rustig in Leu
ven.
Afwisselend buiïg
Een depressie, die gisteren nabij
Schotland was gelegen, trok in de
afgelopen nacht naar Zuid-Scandina-
vië.
Ze nam belangrijk in activiteit toe,
waardoor de wind boven de Noordzee
tot storm aanwakkerde.
Ook boven ons land nam de Wes
telijke wind in kracht toe, waardoor
de mist geleidelijk werd verdreven.
Een regengebied van de depressie
bereikte vanmorgen het Noorden van
Nederland. Na het passeren van het
regengebied dringt koudere polaire
lucht het land binnen. In deze lucht
stromingen kunnen morgen in hoofd
zaak in de kustprovincies enkele bui
en voorkomen, maar deze worden af
gewisseld door opklaringen.
de vereiste meerderheid van twee
derden had behaald, bracht de Sow-
jet-groep haar steun over op Joego
slavië. Maar ook de vijfde en zesde
stemming brachten geen beslissing.
De algemene vergadering zal volgen
de week de stemmingen voortzetten.
De communisten hebben betoogd
dat indien Polen niet gekozen zou
worden, dit nadelig is voor de inter
nationale samenwerking en de „geest
van Genève" in gevaar zou komen.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te 16
uur).
WISSELENDE BEWOLKING j
Wisselend bewolkt met enkele
buien, in hoofdzaak in de kust-
provincies. Krachtige tot mati-
ge wind tussen West en Noord.
Kouder.
16 Oct. zon op 7.06, c.nder 17.48 u.;
maan op 8.01, onder 17.35 u.
17 Oct. zon op 7.08, onder 17.46 u.;
maan op 9.11, onder j.8.03 u.
Het v/eer in Europa
STOCKHOLM regen 16 C.
OSLO licht bewolkt 14
KOPENHAGEN regen 16
AMSTERDAM geheel bewolkt 15
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GBNèVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
FRANKFORT
MüNCHElN
WENEN
INNSBRUCK
ROME
AJACCIO
MALLORCA
half bewolkt 16
mist 17
mist 13
mist 21
mist 19
onbewolkt 22
nevel 16
nevel 15
onbewolkt 21
nevel 15
mist 12
nevel 11
nevel 16
mist 20
half bewolkt 24
onbewolkt 21
onbewolkt
Korreltje
Een dag van verdriet duurt langer
dan een maand van vreugde.