Kortere arbeidsduur
te realiseren
Radiokartel ontwerpt 'n
nieuwe regeling
Bouwvakarbeiders werken
door bij slecht weer
Kewal zal de koningin door
stroomversnellingen voeren
Eisen, die de huisvrouw
aan haar woning stelt
DONDERDAG 13 OCTOBER 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
NIEUW S.E.R. ONDERZOEK
De Stidhting van de Arbeid heeft
de minister van Sociale Zaken en
Volkshuisvesting verzocht de Sociaal-
Economische Raad het vraagstuk van
een verkorting van de arbeidstijd in
studie te laten nemen en daarom
trent een advies uit te brengen. De
Stichting van de Arbeid heeft daar
bij een aantal facetten aangegeven,
•welke mede in deze studie zouden
moeten worden betrokken.
De Stichting van de Arbeid meent,
dat o.a. zal moeten worden nage
gaan de invloed van de toenemende
mechanisatie en het gestegen ar-
beidstempo op de arbeiders als mens.
Hierbij komt dan ook de vraag aan
de orde of men tot een kortere werk
week moet overgaan of tot een ver
korte arbeidsduur per dag. De econo
mische gevolgen van een kortere ar
beidsduur op de productiviteit en op
de export wenst de Stichting ook in
het onderzoek betroken te zien.
Nagegaan zal voorts moeten wor-
Prins Bernard werd
beschermheer R.N.WO
Het bestuur van de stichting Radio
Nederland Wereldomroep heeft van
daag Z. K. H. Prins Bernhard het be
schermheerschap van de stichting
aangeboden ter gelegenheid van het
feit, dat tien jaar geleden de na
oorlogse wereld-uitzendingen begon
nen.
Tijdens een bijeenkomst in het
raadhuis te Hilversum overhandigde
de voorzitter van het stichtingsbe
stuur, mr. A. J. d'Ailly, de prins een
oorkonde, luidende: .Heden de der
tiende October 1955 heeft het bestuur
van de stichting Radio Nederland
Wereldomroep, ter herdenking van
het feit, dat vandaag tien jaar ge
leden de na-oorlogse werelduitzen-
dingenbegonnen, het beschermheer
schap der stichting aangeboden aan
Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins
der Nederlanden, wiens toegewijde
den aan welke sociale wensen in de
toekomst voorrang moet worden ge
geven in verband met het feit, dat
de verlangens ook uitgaan naar de
invoering van de ouderdomsverzeke-
ring, de afschaffing van de gemeen
teclassificatie, een wettelijke voorzie
ning voor weduwen en wezen, ver
betering van de invaliditeitsverzeke
ring etc. Uiteraard zal ook moeten
worden onderzocht of een kortere
werkweek wettelijk ineens voor het
gehele bedrijfsleven moet worden in
gevoerd, dan wel of de voorkeur
moet worden gegeven aan invoering
per bedrijfstak of per onderneming.
PROCESSIES OP ST. BAVO-PLEIN
De gemeente Haarlem heeft het
eeuwigdurende erfpacht gekregen
over het voorplein van de kathedrale
basiliek van St. Bavo, dat echte)
eigendom blijft van het bisdom. Hel
bisdom behoudt het recht om hoog
stens 12 dagen per jaar kerkelijke
plechtigheden op 't plein te houden er
net daardoor af te sluiten voor hel
verkeer. Deze overeenkomst tussen
gemeente en bisdom is op het Haar
lemse stadhui? gesloten. De gemeen
te werd vertegenwoordigd door de
wethouder W. Happé en het bisdom
door de vicaris-generaal mgr. J.
Groot.
De gesloten overeenkomst maakt
het mogelijk, een uitbreidingsplan
voor de omgeving van de St. Bavo uit
te voeren. De Haarlemse gemeente
raad had deze overeenkomst inder
tijd reeds goedgekeurd, toen er van
protestantse zijde protesten opgin
gen en een bezwaarschrift werd in
gediend bij Gedeputeerde Staten, die
zidh echter achter de gemeenteraad
plaatsten. Een beroep op de Kropn
had ook geen gevolg.
De generale repetitie op Curaqao was net echt
arbeid tot versterking van de plaats vailcll cvcliaia uc 6U1UU6C
van Nederland in een vrije, vreea-geiing, die geldt bij betaling in een
Naar „Trouw" verneemt is in de
radiohandel een nieuwe regeling ont
worpen voor leveringen door fabri
kanten en importeurs aan de deta.;
handel. Een van de belangrijkste pun
ten van deze regeling is, dat fabri
kanten en importeurs, die verenigd
zijn in het Cebubera (Centraal Bu
reau tot bescherming van de belangen
van de radiohandel) voortaan ook
zullen leveren aan detaillisten, die
niet zijn aan gesloten bij de N.V.R.D.
(Ned. Ver. van Radio-detailhandela
ren). Alle bestaande afspraken tus
sen het Cebubera en de N.V.R.D. zul
len, bij het inwerking treden van de
nieuwe regeling, waarvoor als datum
gesteld is 1 November a.s., komen te
vervallen.
Industrie en importeurs hebben vijf
kortingsklassen ingesteld voor leve
ranties aan de detailhandel. Deze
kortingen variëren van 2334 pet.
Naarmate de omzet van de betrokken
fabrikant of importeur groter is, zal
de korting kleiner zijn. De indeling in
deze kortingsklassen zal elk jaar op
nieuw worden vastgesteld.
De bestaande regeling, dat detaillis
ten een korting van 2 pet. krijgen bij
aankoop netto-contant, komt te ver
vallen evenals de gunstige credietre-
zame en vruchtbare samenwerkende
wereld een aansporing betekent voor
allen, die hetzelfde doel nastreven.
Hierna hield de Prins een rede,
waarin hij uiting gaf aan zijn vreugde
over de onderscheiding, die hem aan
geboden was.
MIN. ZIJLSTRA WAARSCHUWT
TEGEN MINIMUMPRIJZEN
Wij moeten er voor oppassen, dat
we het economisch leven niet orga
niseren, alsof er een crisis voor de
deur staat. Het beleid moet op ver
mijding van de crisis gericht zijn.
Doen we alsof we er midden in zit
ten en overdekken we het land met
minimum-prijsregelen, prijskartels en
erkenningsreglementen, dan zal het
verkeerd gaan en lokken we over
heidsingrijpen uit. Deze waarschu
wende woorden sprak minister J.
Zijlstra gisteravond tijdens een ver
gadering van de Centrale Antirevo-
lutionarie Kiesvereniging te Amster
dam.
Hij laakte de houding van het be
drijfsleven, dat minimumprijzen wil
vaststellen, ook al is het niet direct
nodig, maar alleen uit vrees voor een
herhaling van de crisis van 1930. Hij
wees op het belang van de prijssta-
bilisatie, vooral met het oog op de
vergeten groepen.
De rust in de prijzen moet gehand
haafd blijven, evenals de rust in de
lonen, voor zover aldus voegde hij
er aan toe die voor de rust in de
prijzen nodig is.
Op vragen betreffende de loonpo
litiek ging de minister niet in.
termijn van 36 maanden. Detaillis
ten zullen, wanneer zij nietbinnen
twee maanden betalen, reeds eenschouwd.
rente van 2 pet. per jaar moeten be
talen.
Het ligt in de bedoeling van het
Cebubera een eigen controle-appa
raat in het leven te roepen om de na
koming van de regeling te controle
ren.
Zoals men zich zal herinneren
heeft de minister van Economische Za
ken, prof. Zijlstra, in Maart j.l. het
kartel van de radiofabrikanten en
-importeurs geschorst en aan de com
missie-bedrijfsregelingen advies ge
vraagd over de vraag of de bedrijfs
regelingen in de radiohandel in strijd
zy'n met het algemeen belang. Afge
wacht zal nu moeten worden welke
invloed de thans ontworpen regeling
op dit advies en de daarna door de
minister te nemen beslissing, zal heb
ben.
MINDER WERKLOZEN IN
SEPTEMBER.
In September verminderde het aan
tal werkloze mannen van 24.439 tot
22.720 en de bezetting van de aan
vullende werken van 7104 tot 4911.
Deze geregistreerde arbeidsresrve
van mannen daalde derhalve van
31.543 tot 27.631, dus met 3912. De
gunstige conjunctuur en seizoenin
vloeden kunnen als voornaamste oor
zaken van deze daling worden be-
PROEF IN RIJSWIJK;
Voorzieningen aan
bouwwerk
Minister Witte zal medewerken
aan een proefneming met doorwer
ken bij minder gunstig weer op een
bouwwerk van 544 woningwetwonin
gen in de gemeente Rijswijk (Z.-H.)
Hiervoor wil de minister maximaal
honderdduizend gulden beschikbaar
stellen, waarbij zijn inbegrepen de
kosten van technische en organisato
rische adviezen en laboratoriumproe
ven.
De minister vertrouwt, dat het door
samenwerking van alle betrokkenen
mogelijk zal zijn om het verlies aan
arbeidsuren door slecht weer in de
woningbouw te beperken en daardoor
de productie te verhogen. Wel wordt
verwacht, dat het doorwerken bij
zeer slecht weer in ons land zé§r
hoge kosten zal vragen.
De woningcomplexen in Rijswijk,
waarbij de proef wordt genomen, en
die verrijzen in het uitbreidingsplan
Werve-West, omvatten twee tot vier
Nederlandse aalmoezenier onderscheiden
De Amerikaanse militaire attaché in ons land, kolonel Broadus McAfee
heeft tijdens een plechtigheid in het Wilhelminapark te Utrecht res. aalmoe
zenier G. Brouwer de bronzen ster overhandigd voor zijn verdiensten
tijdens de strijd op Korea. De bovenstaande opname geeft een beeld van
de plechtigheid.
woonlagen. Daar een der complexen
nog in de winter '56-'57 in uitvoering
zal zijn, kon ten volle worden gepro
fiteerd van de in het komende sei
zoen te verkrijgen ervaring.
De maatregelen, die men wil tref
fen, zijn de volgende:
Het reserveren van binnenwerk-
zaamheden voor tijden van slecht
weer en het scheppen van andere
uitwijkmogelijkheden.
Het zoveel mogelijk vermijden van
voor slechte weersomstandigheden
zeer gevoelige werkzaamheden in het
ongunstige seizoen.
Het verbeteren van de sociale voor
zieningen op de bouwplaats, waar
door het de arbeiders mogelijk wordt
gemaakt bij minder gunstige weers
omstandigheden door te werken.
Het plaatsen van werkloodsen voor
betonvlechters en timmerlieden.
Droge opslag van bouwstoffen.
Ruime toepassing van afdekmidde-
len voor beton- en metselwerk.
Het vorstvrij leggen van de bouw-
waterleiding.
Verwarming van aanmaakwater en
eventueel van bouwstoffen.
Toepassing van snelverhardende
cement en anti-vries toeslagstoffen.
Het verwarmen van glasdidhte of
provisorisch dichtgemaakte woningen
teneinde stucadoren, aftimmeren en
schilderen voor te kunnen zetten bij
lage temperaturen. -
Het aanbrengen van kunstverlich-
•ting op de bouwplaats gedurende de
ikorte werkdagen.
Bij deze proefneming wordt gepro
fiteerd van in Denemarken opgedane
ervaring.
Een commissie uit het bedrijfsle
ven, waarin zitting heben vertegen
woordigers van de in de Raad van
Bestuur Bouwbedrijf samenwerken
de werknemersorganisaties en van de
algemene, de christelijke en de ka
tholieke 'bouwvakarbeidersorganisa
tie houdt zich reeds met de kwestie
van het doorwerken bij minder gun
stig weer bezig. Deze commissie
hoopt op korte termijn een overzicht
te kunnen geven van die factoren,
die op vrij eenvoudige wijze er toe
kunnen meewerken het werken bij
minder gunstig weer mogelijk te ma
ken. Nog voor de komende winter
hoopt men daarmee tot resultaten te
Op Curasao wordt naarstig gerepeteerd, om het bezoek van H.M. de Koningin zo goed mogelijk te doen ver
lopen. Op de foto vaart Hr. Ms. De Ruyter binnen bij de generale repetitie. De belangstelling langs de wal
was zo groot, dat men bijna zou menen dat de Koningin inderdaad aan boord was.
100 Pk-man kent
de weg
Kewal is 'n Acuner-neger. Hij kent
de weg door de stroomversnellingen
van de Bovensuriname nog beter dan
anderen hun woonkamer. Zijn bij
naam is „de 100 pk-man", waarmee
afdoende zijn enorme spierkracht is
aangegeven. In een stikdonkere nacht,
waarin men nauwelijks 'n meter zicht
heeft, kan „de 100 pk-man" in een
corjaal, voortgedreven door een bui
tenboordmotor nog wel, zijn weg vei
lig door de stroomversnellingen vin
den.
Aan Kewal is een grote eer te
beurt gevallen. Hij is uitverkoren de
stuurman te zijn van de corjaal,
waarin de Koningin de rimboetocht
zal maken bij haar 'bezoek aan Suri
name.
Deze tocht wordt gemaakt aan het
eind van het droge seizoen. De wa
terstand in de rivier zal dan laag zijn
en de stroomversnellingen worden er
des te woester door. De stroomver
snelling wordt veroorzaakt door rots
blokken in de rivier, die de doorgang
van het water belemmeren. Op tal
rijke plaatsen laten de rotsen enkele
kanaaltjes vrij, waardoor het water
met wild geweld kolkt. De bosnegers
weten met inzicht grote behendigheid
en kracht hun weg door dit wilde na-
tuurspel te kiezen. In de corjaal, die
onder de hoede staat van Kewal, zal
de koningin zo veilig zijn als in de
crème caleche.
Een extra pad
De grootste versnelling die geno
men zal moeten worden op deze
todht, is de Aloesoebanja. Arbeiders
zijn thans bezig om langs deze ver
snelling een pad aan te leggen. Dit
is een voorzorgsmaatregel om onno-
komen. Verscheidene particuliere
bouwondernemers hebben al op be- Pensioenfonds.
BEPERKTE AANPASSING
AMBTELIJK PENSIOEN
Slechts een beperkte aanpassing
van de ambtelijke pensioenen aan
het bodempensioen in het wetsont
werp op de Algemene Ouderdoms-
verzekering voorgesteld, zal mogen
plaatsvinden, afhankelijk van het
aantal dienstjaren dat een ambtenaar
bij zijn pensioen heeft 'bereikt.
Aan deze gedeeltelijke comulatie
van beide pensioenen heeft een meer
derheid van de Centrale Commissie
van Overleg voor Georganiseerd
Overleg in Amtbenaarszaken haar
goedkeuring gehecht.
De Centrale van Hogere Rijksamb
tenaren en de AKRA, de organisatie
der •Et.K. ambtenaren zullen zich in
een minderheidsnota aan minister
prof. dr. L. J. M. Beel verzetten tegen
de aantasting der eenmaal verkre
gen rechten der ambtenaren.
Voorlopig, zo werd in de Centrale
Commissie overeengekomen, zullen
de ambtenaren de volle premie voor
de ouderdomsverzekering gaan beta
len met het oog op de benarde situa
tie van het Algemeen Burgerlijk
perkte schaal proeven op dit gebied
genomen.
Over het Rijswijkse plan is door
het ministerie geen overleg gepleegd
met de raad van bestuur, zo werd
van de zijde van laatstgenoemd or
gaan nog meegedeeld.
Een zegsman van de bij de K.A.B.
aangesloten R.K. Bouwvakarbeiders-
bond deelde mee, dat zijn bond alle
sympathie voor de door minister
Wittte gestimuleerde proefneming
had. Deze bond zal aan dit plan alle
medewerking verlenen.
Men wil wachten met de vaststel
ling van de definitieve premie tot
het eindrapport der Staatscommissie
onder presidium van het lid der Raad,
prof. dr. G. A. van Poelje, over de
financiën van het Pensioenfonds is
uitgebracht.
Een door deze staatscommissie voor
te bereiden wijziging van de Pensi
oenwet, waarin de beperkte aanpas
sing zal geregeld worden, zal vóór
de indiening bij de Staten-generaal
nog in de Centrale Commissie voor
Georganiseerd Overleg aan de orde
koimen.
aige risico's te vermijden. Het zou
namelijk kunnen zijn, dat door de
lage waterstand de Aloesoebanja zo'n
ongebreideld geweld aian de dag zal
leggen, dat het verkieslijker is, de
vorstin de spattende tocht door het
ziedende water te besparen. Zij zal
dan een voettocht van ruim vijf mi
nuten maken over de oever, waarna
de corjalen door de versnelling gaan
en hun vorstelijke passagiers aan de
andere zijde weer aan boord nemen.
„De 100 pk-man" kent zijn rivier.
Hij weet hoe haar te temmen. Op de
rivier leeft hjj jaar in jaar uit. Op
29 October zal hij aan de bigi oema,
de grote vrouwe, zijn rivier laten
zien.
Meevaller voor
Landb.-egalisatiefonds
Volgens voorlopige gegevens heb
ben de zuivelproducten in het melk-
jaar, dat op 1 November eindigt, meer
opgebracht dan waarop oorspronke
lijk door minister S. L. Mansholt bij
het samenstellen van zijn begroting
voor 1955 was gerekend. Hij had een
uitkering van 45 millioen uit het
Landibouw-Egaiisatiefonds ten be
hoeve van de boeren op de zandgron
den geraamd.
Dit bedrag zal waarschijnlijk niet
minder dan 5 millioen lager kunnen
wezen. De toeslag voor de boeren op
de zandgronden boven de garantie
prijs van 22 cent per kilo melk zal
n.l. evenredig lager kunnen worden
dan de 1.7 cent per kilo, welke als
maximum-toeslag was vastgesteld.
De presidente van de Nederlandse
Huishoudraad, mevrouw B. Korte
kaasDen Haan, heeft vandaag in de
radiorubriek „Uit het bedrijfsleven'
het probleem van de woningbouw be
licht uit de gezichtshoek van de huis
vrouw.
Na een overzicht te hebben gege
ven van de ernstige indelings- en in-
richtingsfouten, die h.i. zelfs nog aan
de allermodernste woningen kleven,
gaf zij een opsomming van vereisten,
waaraan een woning naar haar me
ning moet voldoen.
Tot die eisen behoorden:
een woonkamer bijvoorbeeld,
die niet tevens de verbinding vormt
tussen buitendeur en keuken, of die
de enige toegang vormt tot de
slaapkamers.
Een extra woonvertrek voor
grote gezinnen of ini die woningen
waar jnensen wonen die geestelijke
arbeid verrichten.
.JSen slaapkamer voor
ouders^ die o.a. ruimte biedt voor
een behoorlijke meubelkast, tafel
tje, twee stoelen, beddekastjes of
plankjes en wieg; een slaapkamer
die bovendien een 55 c.m. diepe
muurkast heeft, alsook een stook-
gelegenheid en een dubbele wand
contactdoos naast de bedden.
Een keuken met electrisch
licht boven de plaatsen waar ge
werkt wordt.
Gelegenheid voor het ophan
gen van waslijnen op een zolder,
iq een onderhuis, op een balcon of
in een goed te ventileren douche
ruimte.
Een voorportaal waar de
plaats voor een kapstok is uitge
spaard. En een provisiekast waarin
niet tevens allerlei onhygiënische
dingen als stoffers en zwabbers ge
borgen moeten worden.
Een bergruimte voor minstens
8 hectoliter kólen. En laten we
vooral niet vergeten een zo klein
mogelijke afstand tussen keuken
en voordeur en tussen woonkamer
en voordeur, omdat die afstand elke
dag tientallen malen wordt gegaan.
Huis moet woning zijn.
Overigens kan mevrouw Kortekaas
wel vaststellen, dat ook in de bouw
wereld steeds meer de wil valt op te
merken om voor zijn toekomstplan
nen gebruikt te maken van de practi-
sche eisen, die de huisvrouw aan haar
woning stelt. Zij wees hierbij op de verkeren.
door de studiecommissie efficiente
woningbouw ontworpen standaard
plattegronden, die als een voorstudie
voor de architecten zouden kunnen
worden beschouwd. Aan de discussie
over de laatste reeks van deze platte
gronden is ook deelgenomen door af
gevaardigden van de Nederlandse
huishoudraad.
Een huis, moet echter niet alleen
practisdh zijn, zo betoogde spreek
ster. Er moet ook sfeer zijn, wil het
een woning worden. „Maar praat nu
eens over sfeer, wanneer het daarin
uitgeoefende bedrijf want de huis
houding is immers een „bedrijf"
niet functionneert", aldus mevrouw
Kortekaas, die besloot:
„Wil een huis een „woning" wor
den, dan zal het steeds meer vanuit de
functie van de huisvrouw moeten
worden gezien. Voor de jonge gene
ratie kan dan ook weer zoiets als een
„wooncultuur" worden geschapen. Zij
kan weer leren een huis en het
doet er niet toe, dat dit een „modern"
huis is ook werkelijk te bewonen,
zich daarin thuis te voelen. Natuur
lijk zal een vrouw, die dat ernstig
wil, van elk huis een thuis kunnen
maken. Maar pas wanneer daar alle
energie-slopend heen en weer geloop
kan worden vermeden, pas wanneer
onnodig zware arbeid en gewerk aan
doelloze ornamenten tot het verleden
behoren, pas dan zullen de met de
woning uitgespaarde tijd en energie
kunnen worden besteed aan het
scheppen van een eigen sfeer, een
eigen stijl, waarin het goed leven is
voor ieder die daar woont".
SCHERPER OPTREDEN TEGEN
CHAUFFEURS ONDER INVLOED
Op het ministerie van justitie en
van verkeer en waterstaat bestudeert
men op het ogenblik de mogelijkheid
om mensen die onder invloed van
sterke drank een auto besturen scher
per aan te pakken. Volgens de be
staande voorschriften is weliswaar
reeds mogelijk hun ferme straffen op
te leggen, doch men is van mening
dat strengere sancties noodzakelijk
zijn.
Dat het drankgebruik door auto
bestuurders op onrustbarende wijze
toeneemt, blijkt uit de cijfers van het
bureau voor de statistiek. Het eer
ste halfjaar van 1955 heeft de politie
in ons land 3157 processen-verbaal op
gemaakt wegens verkeersmisdrijven.
Ruim 75 procent hiervan, namelijk
2447 gevallen betrof chauffeurs, die
onder invloed van drank bleken te
