FAUBE KOMT VOOR GROTE
MOEILIJKHEDEN TE STAAN
Afrikaans verzet onder
1 opperbevel?
Griekenlands eerste
minister overleden
Wankele Afrikaanse beleid
weldra in debat
Marokko in staat van gisting
Een telefoontje van de zon op de vernuftige aarde
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 5 OCTOBER 1955
47ste JAARGANG
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.55 p. w-, f 2.35 p. mnd., f 7.— p. kwart. Franco p. p. f 7.40. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 150
Frankrijk staan stormachtige dagen te wachten en de Franse regering
ziet grote moeilijkheden in het verschiet.
Premier Faure heeft gisteren de onmiddellijke vorming van een troon-
raad voor Marokko gelast, maar de Gaullistische leden van zijn kabinet
hebben gedreigd te zullen aftreden als dit plan doorgaat.
Vervolgens schijnen niet alleen in Marokko, maar ook in Algerië de onlus
ten toe te nemen. Het „comité ter bevrijding van de Arabische Maghreb
(Atlaslanden)" heeft in Cairo verklaard dat „de bevrijdingsstrijdkrachten
van Algerië en Marokko samengevoegd zijn".
Het Franse parlement is na twee maanden vacantie gisteren weer bijeen
gekomen. Deze week worden nog routinezaken afgehandeld, maar volgende
week verwacht men een debat over Noord-Afrika. En men herinnert zich
dat in Februari van dit jaar bij een soortgelijk debat premier Mendes-
France ten val is gebracht.
EEN WARE VELDSLAG.
Franse troepen en opstandige berg
stammen hebben gisteren het grootste
gedeelte van de dag enkele kilome
ters ten Zuiden van de Spaans-Ma-
WAT
BELACHELIJK
f\p het werkprogramma van de
K.V.P. staat, onder de lange
litanie van „overige" punten, gerang
schikt naar departementen, ook weer:
„bevordering van de zogenaamde
processievrijheid".
Het is een onderwerp, dat in 't ge
heel niet actueel is. Wij vermoeden
zelfs, dat Noord-Nederland voor
openbare processies, de enkele histo-
risch-gevormde uitzondering daarge
laten, weinig voelt. Andersdenkenden
grijpen echter iedere gelegenheid
aan o a. bij het toestaan van pro
cessies op het voorplein van de Haar
lemse kathedraal en het geval-Nij
megen op te komen tegen een z.g.
verroomsing van Nederland. In het
zuiden, in overwegend katholieke
steden en streken, ligt de zaak an
ders en is het v.erbod van processies
een aantasting van de volksvrijheid.
Bij het gouden feest van de St.
Radboudstichting heeft mgr. dr. B. J.
Alfrink inhakend op de felle te
genstand, welke de totstandkoming
van een katholieke universiteit on
dervond ook over de processie
vrijheid belangwekkende woorden
gesproken. De aartsbisschop begreep,
dat alleen de vraag van de katholie
ken „om onszelf te mogen zyn" in de
gegeven situatie van ons volk al
prikkelend kan werken:
„Achteraf blijkt meestal dat
niet alleen de vraag maar ook de
uitvoering van het verkregen
recht nog al meevalt en weinig
aanmatigend genoemd kan wor
den. Men zou mogen verwachten,
dat het niet-katholieke volksdeel
dat uit de historie zou willen le
ren. Een kwestie als de processie
vrijheid, zou dan bijvoorbeeld in
een geheel ander licht komen te
staan. De vraag om ook meer
onszelf te mogen zijn, doet bij
anderen de vrees ontstaan dat
wij van plan zijn om het gehele
land tot Tietjerksteradeel en Sex-
biermerhorn toe met processies
te overstromen en iedereen met
geweld tot reverentie (eerbe
toon) en genuflexie (kniebui
ging) te willen dwingen. Ik ge
loof niet dat het verleden recht
geeft om deze vrees te koesteren.
Wanneer de staat het processie
verbod zou opheffen, zouden on
getwijfeld de bisschoppen het
weer invoeren, indien pastoors
of het katholieke volk blijk zou
den geven in deze geen maat en
norm te kennen".
Men mag verwachten, dat het niet-
katholieke volksdeel uit de historie
van het heftig verzet „op een af
stand wordt het allemaal wat ridi
cuul (belachelijk)" tegen het her
stel van de bisschoppelijke hiërarchie
en de stichting van de katholieke
universiteit, zal leren dat het niet zo
heet gebakerd moet stormlopen te
gen het verlangen van de katholieke
Nederlanders zichzelf te willen zijn.
Deze verwachting wordt echter be
schaamd door de agitatie in socialis
tische kringen tegen het mandement.
Daarop zinspeelde ook ongetwijfeld
de aartsbisschop, toen hij, de histori
sche voorbeelden aanhalend, zeide:
„Tenslotte blijkt na afloop altijd
weer dat er van verbreking van
volkseenheid of van onbeperkt isole
ment geen sprake is en dat de volle
dige bereidheid tot samenwerking
met alle mensen van goede bedoeling
onverminderd is gebleven".
Moge het niet-katholieke volks-
dele, voor zover nodig, uit de wijze
woorden van de aartsbisschop, zowel
wat betreft het gegispte „isolement"
van de katholieken als de processie
vrijheid ter harte nemen, en even
eens de volledige bereidheid tonen
„tot samenwerking met alle mensen
van goede bedoeling".
De geprikkeldheid over het mande
ment en over processies hier en daar
ook deze geprikkeldheid zal op een
afstand „wat belachelijk" lijken.
rokkaanse grens een verwoed ge
vecht geleverd. Het aantal van de
strijdenden aan beide zijden is nog
niet bekend, maar volgens niet-offi-
ciële berichten is het gebied het to
neel van een ware veldslag.
De kleine garnizoensstad Böured
is door de opstandelingen omsingeld.
Boured ligt tien kilometer ten Zui
den van de Spaans-Marokkaanse
grens en heeft ruim 200 inwoners.
De strijd speelt zich af langs dat
deel van de grens van Spaans en
Frans en Spaans Marokka klonk
de grens van Algerië nadert. In Al
gerië zelf schijnen de onlusten weer
toe te nemen sinds de Ver. Staten
hebben besloten de Algerijn s kwes
tie op de agenda te plaatsen.
In het Riff gebied aan de grens van
Frans en Spaanse Marokko klonk
STRIJDTONEEL
IN MAROKKO
Dinsdagavond kanongebulder. Vol
gens Franse officieren is de toestand
daar „ernstig" tengevolge van toe
nemende druk van de zijde van de
opstandelingen. Ten Noorden van
Taza werd des avonds de toestand
„critiek". Commandotroepen maken
hier een tangbeweging om Aknoel
te omsingelen, Aknoel is een van de
belangrijkste steunpunten van het
Franse tegenoffensief hier.
Vrijheid gloort in
Argentinië
Generaal Lonardi, de voorlopige
president van Argentinië, heeft een
groep leiders van vakbonden, die
door Peron waren ontslagen, bij zich
ontvangen en hun verteld dat de re
gering de vrije ontwikkeling van de
'akbonden in het land zal garanderen.
Ook zullen de radiozenders weer
ter beschikking van alle politieke
partijen worden gesteld. Onder Peron
was het leden van de oppositie ver
boden om voor de radio te spreken.
Voortaan zal ieder die iets te zeggen
heeft, gebruik kunnen maken van de
radiostations. Vooraanstaande politici
zullen geregeld spreken in een serie
•uitzendingen, getiteld „De stem van
de Vrijheid".
Ook op het gebied van het reizen
wordt de vrijheid hersteld. Onder Pe
ron was het verboden om zich zon
der bijzondere papieren naar het
buurland Uruguay te begeven,- waar
vele Argentijnen politiek asyl von
den wanneer zij waren gevlucht voor
het regiem van de dictator. Voortaan
mag iedereen vrij naar Uruguay rei
zen.
In tegenstelling met deze vrijheids-
berichten moet echter ook gemeld
worden, dat de Oostenrijkse natuur
kundige Ronald Richter, die onder
Peron de leiding heeft gehad van
atoomprojecten (die geen resul
taat hebben opgeleverd), Dinsdag, om
nog niet bekende redien, gearresteerd
Ook advocaten kunnen gewone lachende mensen zijn
Hoe een gulle lach van de statigste verschijning een heel ander mens maakt, toont U deze foto van drie
advocaten, die in een jolige bui, met pruik, maar allerminst met een bokkepruik, de Londense Westminster
Abdij verlaten, na in dit wereldberoemde gebouw de jaarlijkse dienst bij de heropening van de Londense
gerechtsgebouwen te hebben bijgewoond. Geheel rechts loopt Miss Rose Heilbron, bekend door haar recent
optreden in de zaak Jack Comer. Zij weet kennelijk het grapje van een van haar mannelijke medeleden van
de balie best te waarderen
Masjumi leidt op
Sumatra
De eerste resultaten van de ver
kiezingen in Midden- en Zuid-Su-
matra geven een duidelijke winst te
zien voor de Masjumi, ten koste van
de nationalisten* en communisten.
In Midden-Java heeft de Perti (Is-
lamietische partij voor de beweging
ten behoeve van een Islamopvoeding)
het grootste succes geboekt.
Georganiseerd
vrijheidsleger
De felle strijd die op het ogenblik
in Marokko en Algerije tegen de
Fransen wordt gevoerd, schijnt geleid
te worden door een verenigd opper
bevel, dat alle opstandige elementen
onder zich verenigt. Op 1 October gaf
het hoofdkwartier, dat zich „ergens
in Noord-Afrika" bevindt, voor het
eerst het signaal voor de strijd.
Allal el Fassi, een door de Fransen
verbannen leider, van de Marokkaan
se nationalisten, heeft gisteren te
Cairo een groep journalisten bijeen
geroepen om mededelingen over het
verzet tegen de Fransen te doen.
Hij vertelde dat het .bevrijdings
leger" wordt aangevoerd door offi
cieren die de tweede wereldoorlog
hadden meegemaakt als militair of
als leden van de ondergrondfee.
Het leger is in staat om geregelde
militiare acties uit te voeren, waar
over op gezette tijden legerberichten
zullen worden uitgegeven. Het is geen
ondergrondse strijdmacht, maar een
normaal leger.
Het is een feit dat de rapporten
van het Franse leger in Marokko eer
gisteren gewag moesten maken van
een aanval op een bergfort door ge
üniformeerde strijdkrachten, die de
indruk maakten, een onderdeel te
vormen van een geregeld leger. In
hun strijdimethoden waren zij echter
even barbaars als de terroristen uit
het Atlasgebergte.
Voor het eerst in de geschiedenis wordt de zon de uiteindelijke bron van alle energie, welke de mensheid
ter beschikking staat door die zelfde, immer op vernieuwing uit zijnde mensheid, gebruikt zij het nog
als experiment voor het opwekken van een stroom in een telefoonlijn. De BelI-„zonnebatterij", die op deze
foto wordt geïnstalleerd door een monteur van de Southern Bell Telefoonmaatschappij, een man met een ken
nelijk zonnige baan, is het middelpunt van een uitgebreide serie experimenten ten dienste van een nieuw
soort telefoonverbinding óp het platteland. Deze „batterij" ontworpen en vervaardigd in de Bell Telefoon
laboratoria, werd bij Americus in de Staat Georgia op de telefoonlijn aangesloten en werd daar het eerste
bruikbare apparaat om zonne-warmte om te zetten in een bruikbare hoeveelheid electrische stroom. Men
noemt de „batterij" zeker vijftien maal zo sterk als de tot nog toe bekende en gebruikte toestellen van deze
aard. De door het vernuftige apparaat opgewekte stroom, welke niet direct voor telefoneren wordt gebruikt,
hoopt zich op in een soort condensator, welke energie levert in perioden als de zon overdag niet schijnt en
des nachts.
MAARSCHALK
PAPAGOS
De Griekse premier, maarschalk
Papagos, is hedennacht plotseling
overleden.
Papagos heeft de leeftijd van 72
jaar bereikt.
Na zijn overlijden is medegedeeld,
dat de premier sinds December j.I.
aan tuberculose leed, doch dat hij is
overleden, doordat zij hart het be
gaf. Hij was de laatste maanden bed
legerig.
Wijlen maarschalk Papagos zou
Zondag j.I. naar Zwitserland zijn ge
reisd voor het ondergaan van een
rustkuur.
Papaigos werd 9 December 1883 te
Athene geboren. Hij studeerde aan de
Brusselse militaire academie en aan
de cavaleriesohool van Yperen.
In 1935 werd Papagos minister van
oorlog, terwijl hij van Augustus 1936
tot 28 October 1940 chef van de ge
nerale staf was. Hij werd belast met
het bevel van de Griekse strijdkrach
ten, die aanvankelijk met succes
weerstand boden aan de binnengeval
len Italianen, doah tegen de verenig
de ItaliaanseDuitse troepen moest
hij en zijn dapperen het afleggen.
In Juni 1943 werd Papagos door de
Duitsers als gijzelaar meegevoerd.
Hij kwam achtereenvolgens in de
concentratiekampen van Oranier.iburg,
Flossenburg, Dachau en Nienderdorf.
In Mei 1945 werd hij door eenheden
van het Amerikaanse vijfde leger be
vrijd.
Na het herstel van het Griekse ko
ningschap, 1946 werd Papagos tot
grootmaarschalk van het hof be
noemd. In 1949 volgde zijn benoe
ming tot opperbevelhebber der Griek
se weermacht, in welke hoedanigheid
'14j, en met suoces, de strijd tegen
de communistische opstandelingen
leidde, die volkomen werden versla
gen.
Op 27 October 1949 volgde zijn be
noeming tot maarschalk. In 1951 gaf
Papagos zijn militiare functies op, om
zich in de politiek te begeven. Hij
stichtte de partij der Griekse volks
concentratie, die bij de op 16 Novem
ber 1952 gehouden verkiezingen 241
der 3O0 zetels in de Griekse volks
vertegenwoordiging verwierf.
Papagos vormde toen een nieuwe
regering, die hijzelf als premier
leidde. Hij is dit tot het laatste toe
gebleven.
Papegaaien vergast
weer
(Geldig van Woensdagavond
tot Donderdagavond. Opgemaakt f
te 10 uur).
MEER WIND.
Vanavond en vannacht zwaar
bewolkt met tijdelijk regen, mor-
gen overdag opklaringen, maar 1
ook kans op enkele buien. Mati-
ge tot krachtige, aan de kust tij-
i delijk wellicht harde wind tus- j
I sen Zuid en West. Weinig veran- t
t dering in temperatuur.
6 Oct. zon op 6.45, onder 18.10 u.;
maan op 20.48, onder 12.50 u.
Het weer in Europa
STOCKHOLM
zwaar bew.
14 C.
OSLO
geheel bewolkt
14
KOPENHAGEN zwaar bew.
na regenbui
14
AMSTERDAM
regen
14
LONDEN
zwaar bewolkt
16
LUXEMBURG
mist
15
PARIJS
zwaar bew.
17
BORDEAUX
regen
16
GRENOBLE
regen
15
NICE
zwaar bewolkt
22
GENEVE
regen
13
ZüRICH
regen
16
LOCARNO
geheel bew.
17
BERLIJN
half bew.
17
MÜNCHEN
regen
18
WENEN
nevel
18
INNSBRUCK
nevel
21
ROME
zwaar bewolkt
24
AJACCIO
zwaar bew.
22
MALLORCA
regen
25
Wisselvallig weer
Het K.N.M.I. deelt mede: Nadat
ons land gedurende het weekeinde
nog in de nabijheid van een afne
mend hogedrukgebied had gelegen,
waardoor mooi najaarsweer heerste,
is het weer de laatste dagen meer en
meer onder invloed gekomen van de
pressies.
Enkele kleine storingen trokken
met regen over ons land. Aan de kust
kwam daarbij hier en daar ook on-
weer voor. Een meer actieve depres-
Dngeveer 500 uit Nederland naar sie naderde vanmorgen Ierland en
West-Duitsland gesmokkelde pape- Schotland. Deze depressie zal zich
gaaien zijn Maandag op last van de
dieren-geneeskundige dienst te Aken
vergast. Vrijdagavond waren te Hor-
bach de in kisten verpakte papegaaien
in beslag genomen. De smokkelaars
wisten te ontkomen.
De vergassen werd gelast omdat
men vreesde, dat de dieren besimet
waren met de gevreesde papegaaien-
ziekte. Eerder dit jaar moesten een
aantal Wectduitse douanebeambten
met papegaaieniziekte in een zieken
huis worden opgenomen, omdat zij
met besmette uit Nederland gesmok
kelde papegaaien in aanraking wa
ren gekomen.
over de Noordzee uitbreiden en de
wind doen aanwakkeren.
Het koufront van de depressie zal
vannacht vergezeld van een regen-
zóne over ons land trekken. Morgen
zullen achter het front opklaringen
voorkomen.
Algemene vooruitzichten zijn dat
het weer wisselvallig en koel zal
blijven.
Korreltje
Honger maakt rauwe bonen zoet.