voor U, moeder
Dringende eis: Stijging door uitvoer
Zware taak versluierd door hoogconjunctuur
Regering gaat hotelbouw van vijf
mill, met credieten ondersteunen
ASPRO
beschermt Uw gezin
Emigratie van agrariërs
gaat nietgeheel naar wens
Inbraak in kasteel Zoelen
opgehelderd
V/OENSDAG 28 SEPTEMBER 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Scherper optreden
tegen kartels
De minister van Economische Za
ken en de minister voor de Publiek
rechtelijke Bedrijfsorganisatie wensen
te bevorderen, dat ambtshalve een
onderzoek kan worden ingesteld bij
kartels, waarvan het vermoeden ge
wettigd schijnt, dat zij in strijd han
delen met het algemeen belang. Voor
dit doel zal het noodzakelijke ambte
narenapparaat geleidelijk worden uit
gebreid.
Dit deelt minister prof. dr. J. Zijl
stra mede in zijn Memorie van Toe
lichting op de begroting van Econo
mische Zaken. Het optreden van de
overheid tegen kartels, die in strijd
met het algemeen belang handelden,
had tot voor kort in hoofdzaak plaats
naar aanleiding van ontvangen klach
ten, maar dit zal nu anders worden.
Prijsverstarring.
Van niet minder belang acht de mi
nister het, dat ook verstarringsver
schijnselen in de prijsvorming zelf
worden tegengegaan. In de afgelopen
jaren is de toenemende na-oorlogse
neiging tot concurrentie-uitschakeling
o.a. tot uiting gekomen in een toene
mend verschil tussen het verloop van
kosten en prijzen, doordat de tendens
aanwezig was om kostenstijging wel,
maar kostendalingen niet in de prij
zen te verrekenen.
Deze vorm van prijsverstarring is
op de lange duur in haar gevolgen
even desastreus voor de uitbreidings
mogelijkheden van onze economie als
een te sterke loonstijging.
De minister meent, dat een gezon
de structurele ontwikkeling het te
gengaan van een verdere prijs- en
kostenstijging noodzakelijk maakt. De
bestrijding van het inflatiegevaar zal
zich daarom des te klemmender moe
ten richten tegen doorwerking van
inflatoire tendenzen in het kosten-
en prijspeil. De regering heeft zich
ten doel gesteld de rust op dit terrein
te bevorderen.
Afzetprobleem.
Het groeitempo van onze economie
is trager geworden, constateert minis
ter Zijlstra verder, en hij verwacht,
dat deze verlangzaming zich in de
naaste toekomst zal voortzetten.
Twee groepen factoren wettigen
volgens hem deze verwachting:" het
feit, dat de productie voorshands haar
maximum bereikt lijkt te hebben en,
op wat langer termijn gezien, het af
zetprobleem.
Dit laatste probleem doet zich voor
al gelden op het gebied van de uit
voer. De gunstige ontwikkeling van
het uitvoer volume en de grote afzet
mogelijkheden, die thans nog op de
buitenlandse markten worden aange
troffen, mogen ons niet uit het oog
doen verliezen, dat de weerstanden
op dit terrein groter worden, aldus de
minister.
Prof Zijlstra wijst er dan op, dat
het prijspeil van onze invoer na de
snelle stijging van bijna 40 procent
in de jaren 1950 en 1951 voortdurend
is gedaald en in 1954 weer bijna het
niveau van 1950 had bereikt.
Achteruit.
Het kostenniveau van Nederland
heeft echter juist een tegengesteld
verloop gehad. Van 1951 af valt een
voortdurende stijging te constateren.
Daardoor is het kostenvoordeel voor w u
Nederland op de internationale markt ven. De structuur van onze volkshuis-
steeds kleiner geworden en onze con- houding brengt mede, dat de daar-
currentiepositie is dan ook achteruit- voor nodige uitbreiding van de pro-
gegaan. I ductie een aanzienlijke stijging van
Dat niettemin de uitvoer nog be-de uitvoer vereist.
langrijk kon toenemen, moet volgens
de minister worden toegeschreven
aan het uitzonderlijke karakter van
de hoogconjunctuur in de verschillen
de landen, waarheen wij uitvoeren.
Deze conjuncturele omstandigheden
versluieren als het ware de zware
taak, die op ons rust, zo meent prof.
Zijlstra. Wij zullen er echter in de
naaste toekomst stellig mee worden
geconfronteerd.
De jongste cijfers over onze uit
voer tonen al aan, dat de stijging van
de export steeds minder wordt.
Onze nationale taak op economisch
gebied houdt in, de snel groeiende
bevolking een voldoende maté van
welvaart en werkgelegenheid te ge-
AANVULLING ZONDAGSWET
AANGENOMEN.
In Limburg kan men voortaan des
Zondags voor 1 uur 's middags, zon
der gevaar te worden bekeurd we
gens overtreding van de Zondagswet,
weer de traditionele optochten met
muziek houden.
De Eerste Kamer heeft nl. Dins
dagmiddag, met alleen de communis
ten tegen, haar goedkeuring gehecht
aan een wetsontwerp van minister
prof. dr. L. J. M. Beel tot aanvulling
van de nauwelijks een jaar nieuwe
Zondagswet. Deze moest alweer op
de helling, omdat bij de totstandko
ming daarvan zelfs deze uit het Zui
den afkomstige bewindsman niet
voorzien had, dat daarvoor de voort
zetting van bepaalde tradities, die in
de Zuidelijke provincies voortleven,
onmogelijk zou worden gemaakt. Het
regende in Limburg processen-ver
baal en de algemene verontwaardi
ging was groot tegenover Den Haag.
2V2 Mill, risico
De spanning tussen vraag en aan
bod van logies is in de laatste jaren
belangrijk minder geworden, maar
de minister van Economische Zaken
meent toch, dat het aanbeveling ver
dient om de uitbreiding van bestaan
de, en de bouw van nieuwe hotels
aan te moedigen.
Daarom zijn voor het komende be
grotingsjaar credieten beschikbaar
gesteld, die de ondernemend hote
lier een financieel steuntje in de rug
zullen kunnen zijn.
De regering stelt zich voor, dat ir
de naaste toekomst ƒ5 miliioen gul
den aan hotelbouw en -inventaris be
steed zal worden. Hiervan zal de
Salarisherziening lager
nijverheidsonderwijs
Uitkering ineens over
Januari-Augustus
In het Staatsblad is afgekondigd
"een Kon. Besluit tot herziening van
de regeling inzake de bezoldiging
van het personeel aan de rijks- en in.
gevolge de Nijverheids-onderwijswet
gesubsidiëerde gemeentelijke en bij
zondere scholen voor lager nijver
heidsonderwijs. Dit nieuwe salarisbe-
sluit vervangt het thans bestaande
Salarisbesluit L.N.O. en heeft terug
werkende kracht tot 1 September
1955.
In vergelijking met de bestaande
regeling zijn in het nieuwe besluit
veranderingen aangebracht, die o.m.
betreffen: vaststelling van de salaris-
ancienniteit; salariëring van de lera
ren in de technische vakken en de le
raren, die bevoegdheid bezitten voor
de algemene vakken, i.e. de bezitters
van de hoofdacte; de invoering van
een bezoldigingsregeling voor de vol
ledige betrekking; het aantal weke
lijkse lessen, dat in dag- en avondbe
trekkingen te zamen voor bezoldiging
in aanmerking komt; de aktetoelage;
de bezoldiging van directeuren van
avondscholen.
In de weddebedragen zijn de sala
risverhogingen van 6 en 3 procent be
grepen.
Het ligt in het voornemen de be
langhebbenden te zijner tijd in het ge
not te stellen van een uitkering in
eens over de maanden Januari
Augustus 1955, in verband met de
omstandigheid, dat de datum van in-
werkingstreding van het besluit acht
maanden later valt dan aanrvangelijk
mooht worden verwacht. Een daartoe
strekkende regeling is in voorberei
ding.
ondernemer zelf één derde deel moe
ten dragen. Voor het overige gedeel
te zal hij een lening van de Natio
nale Herstel-bank kunnen bekomen;
voor 75 pet. zal de staat voor deze
leningen garant staan en de overige
25 pet. zal door de Herstelbank zelf
gedragen moeten worden.
Rekening houdend met het bedrag,
dat de regering als basis gesteld
heeft, zal het risico voor de staat
dus 2 1/2 miliioen bedragen.
De leningen zullen natuurlijk alleen
verstrekt worden, wanneer aan het
plan een economisch-gezonde basis
ten grondslag ligt en het betreffende
plan dienstig is aan de touristische
expansie, die de regering met dit
plan beoogt te bereiken.
Met 'ASPRO' in huis kan iedere huismoeder
20 veel van die dagelijks voorkomende
aandoeningen bestrijden.
Een dreigende verkoudheid, een opkomen
de griep of koorts, hoofdpijn of keel
pijn vlug twee 'ASPRO'
tabletten ingenomen met wat
water of met een hete drank
en weldra is de pijn verdwe
nen, of de koorts gezakt.
Zorg daarom, dat U altijd
'ASPRO' in huis heeft.
(Advertentie.)
De 67-jarige J. Geldhof uit Rotter
dam, die met zijn stiefzoon een va-
cantiereis door Duitsland maakte,
waarbij elk der mannen gebruik
maakte van een motor, is gisteren in
de onmiddellijk omgeving van Mam-
merstein nabij Neuwied op nog onver
klaarbare wijze om het leven geko
men.
Toen de stiefzoon op een zeker
ogenblik bemerkte dat zijn vader
niet meer achter hem reed, is hij te
ruggereden. Hij vond zijn vader toen
ernstig gewond aan de kant van de
weg. Op weg naar het ziekenhuis te
Neuwied is de heer Geldhof aan zijn
verwondingen bezweken.
Het loopt volgens de directeur van
de Chr. Emigratiecentrale, de heer
T. Cnossen, bij de emigratie van
landbouwkrachten niet zo goed als
maatschappelijk wel wenselijk ware.
Tijdens een studieconferentie van de
Ned. Emigratiedienst in het voorma
lige paleis Noordeinde te Den Haag,
gaf hij als zijn mening te kennen,
dat de terugloop in het aantal emi
grerende landbouwkrachten voorna
melijk te danken is aan de gunstige
economische situatie hier te lande.
Onze maatschappelijke instituten
vormen geen gunstige leerschool
voor het zelf aanpakken in nieuwe
landen.
De lust om zelf een nieuw bestaan
op een eigen bedrijf op te bouwen
in Canad of Australië is niet groot.
En dit, terwijl deze landen snakken
naar boeren en het mogelijk maken
voor flinke aanpakkers in een paar
jaar tijds een eigen bedrijf te ver
werven.
Wijzende op de onmogelijkheid om
alle boerenzoons in de landbouw te
plaatsen door gebrek aan grond, en
voorts op de vaststelling, dat 70 per
cent van de Nederlandse bedrijven
kleiner is dan 10 hectare, een door
gaans te grote arbeidsbezetting heeft,
oneconomisch is en daarom door
kunstgrepen in het bestaan moet
worden gehouden, zeide de heer
Cnossen, dat weliswaar door tijdige
voorlichting en goed onderwijs een
aanzienlijk gedeelte van het over
schot van de agrarische bevolking
naar de industrie en het bedrijfsle
ven kan worden afgevloeid, maar
dat hij zich in zijn boerenhart toch
niet kan voorstellen, dat er zo wei
nig aanpak in de jonge landbouwers
en geschoolde landarbeiders zit, dat
Prof. Kranenburg nam afscheid van Raad van State
zij hun kansen op een goed en wel
varend eigen bedrijf elders niet grij
pen. Ook al kost dit meer inspan
ning en ook al zijn de risico's groter.
In 1948 en 1949 was ongeveer de
helft van de Nederlandse emigran
ten afkomstig uit de landbouwsector.
Toen in 1950 de emigratie naar Au
stralië begon, werden bepaalde in
dustriële en administratieve groepen
belangrijker.
De jaren 1953 en 1954 vertonen
een stijgende teruggang in het aan
tal emigrerende plattelanders en in
de eerste helft van dit jaar manifes
teerde dit verschijnsel zich nog ster
ker.
Tussen de jaren 1947 en 1962 zal
63 percent van de plattelands jonge
ren (ruim 12.000) niet in de eigen
landbouw terecht kunnen. Er zal een
doorstroming naar andere sectoren
plaats vinden. Men zal kwantitatief
nimmer kunnen voldoen aan de
vraag naar jonge boeren uit andere
landen. Toch is het omwille van het
bewaren der boerengeslachten nodig,
aldus de heer Cnossen. De jongeren
dienen dan eerst goed landbouwon
derwijs te krijgen. Komen zij eerst
op vaders bedrijf en schakelen later
om op een ander beroep, dan gebeu
ren psychologisch vaak ongelukken.
De Nederlandse plattelander is door
gaans een welkome „settler" in de
immigratielanden. Zijn komst en het
verwerven daar van eigen zelfstan
digheid kan een belangrijke bijdrage
zijn aan de opbouw van jonge vol
keren en aan de verhoging van de
wereld-welvaart.
Tijdens een bijeenkomst van de Raad van State nam Prof. Mr. R. Kranenburg afscheid als Staatsraad
Zittend v.l.n.r. Jhr. mr. F. Beelaers van Blokland (vice-president), prof. mr. R. Kranenburg, mr. J. R. M. van
Angeren en dr. A. A. L. Rutgers. Staand v.l.n.r. mr. W. F. Schokking, dr. J. W. Meyer Ranneft, mr. dr. L. N.
Deckers, mr. P. W. J. H. Cort van der Linden, mr. J. R. H. van Schalk, dr. J. R. Stellinga (Raadsadviseur
van Staat), mr. A. M. Joekes, mr. J. Winters (Administrateur van Staat), H. F. Baron van Voorst tot Voèrst
en mr. W. A. Renardel de Lavalette (Referendaris van Staat).
Begint overmorgen
de gouddelverij?
Eenmaal uitniet meer thuis
De voorzitter Piet Visser, en enige
bestuursleden van de bergingsver
eniging „Renate Leonhardt" zijn
I thans bezig de bodem tussen de eer-
i ste en tweede ballast-tank van de
bergingstoren te slopen en alle berg-
hout te verwijderen om zodoende het
gewicht circa 25.000 kg te doen dalen
en daarmede de diepgang theore
tisch te verminderen van 11.92 me
ter tot 10 meter.
Men is vast voornemens Vrijdag
aA bij hoog water uit te varen.
De beslaglegging op de toren is,
aldus de heer Visser, onrechtmatig;
er is nog een voldoende groot bank-
conto tot het voldoen van deze vol
gens hem geringe vordering.
Van de zijde van Rijkswaterstaat
heeft men doen weten dat als de ber
gingstoren eenmaal buitengaats is
deze niet meer in de IJmuidense of
de Helderse haven zal worden toege
laten.
WEER SNEL GEGREPEN.
Gisteren nam een arrestant, die op
weg was onder politiegeleide naar het
Haagse kantongerecht plotseling de
benen. Hij stak de Prinsengracht
over, die krioelde van het verkeer,
dreunde tegen een bromfiets op en
schoot om de agenten, die op zijn
hielen zaten en waarvan er een met
zijn pistool in de lucht schoot te ont
lopen, een steegje in.
Het was een doodlopend slop. De
man zat als een rat in de val, werd
na een hevige vechtpartij overmand
en naar het huis van bewaring te
Scheveningen teruggebracht.
Hij „zat" wegens een verkeersover
treding.
weg en stalen een vermogen aan ef
fecten, geld en sieraden. Zij hebben
een zeer moeilijke klimpartij tot een
goed einde gebracht. De politie ver
baast er zich over, dat één van de
De politie van Amsterdam en Zoe- j insluipers een houten been blijkt te
Buit van 150.000
gulden
er, dank zij samenwerking, in
geslaagd de hand te leggen op de in
brekers, die in de nacht van 23 op
24 Maart j.l. uit de brandkast van
het Kasteel Zoelen een buit van
150 000 gulden in de wacht sleepten.
Het waren een 34-jarige koopman
uit Amsterdam en twee reeds in Juni
gearresteerde Amsterdammers, een
29-jarige schilderijenkoopman en een
39-jarige koopman, die deze gerucht
makende inbraak hebben gepleegd.
Voorts bevinden zich nog in verze
kerde bewaring een 42-jarige schil
derijenhandelaar en een 38-jarige
chauffeur-monteur, uit Polen afkom
stig, die verdacht worden van mede
plichtigheid.
Op de vooravond van de 23ste
Maart zijn de drie inbrekers van Am
sterdam met een auto naar Zoelen
gereden. Zij plaatsten een ladder te
gen de achterzijde van het kasteel,
bereikten via een slotkamer het
slaapvertrek van de kasteelheer,
men de sleutels van de brandkast
Piloot gedood bij
botsing straaljagers
Dinsdagmiddag om tien voor vier
zijn boven Oss in Noord-Brabant twee
Meteor-straaljagers van de Kon. Ned.
luchtmacht door nog onbekende oor
zaak met elkaar in botsing gekomen.
De bestuurders van de toestellen
een van de vliegbasis Leeuwarden en
een van de basis Soesterberg
trachtten zich met de schietstoel te
redden. De piloot van het uit Leeu
warden afkomstige toestel slaagde
daarin en bereikte geheel ongedeerd
de grond. De pogingen van de andere
ipiloot mislukten, hij is om het leven
gekomen.
Het ene toestel kwam neer in de
polder De Meer onder Berghem, het
andere bij Alphen (Gld.). Beide vlo
gen in brand en werden geheel ver
nield.
De omgekomen piloot is de 27-jarige
ongehuwde reserve-tweede-luitenant
vlieger J. A. M. van Vilsteren uit
Zwolle. De piloot die zich kon redden
was de 30-jarige, eveneens ongehuw
de sergant-vlieger Darieux uit Kat
wijk.
O UD -PROVINCIAAL
MINDERBROEDERS OVERLEDEN.
Gistermiddag is te Megen bij Oss
(N.-B.) in de leeftijd van bijna 91
jaar overleden pater S. Bennebroek,
oud-provinciaal van de Orde der Min
derbroeders.
Pater Bennebroek werd geboren te
Someren (N.-B.) op 15 October 1964,
ingekleed in de Orde der Minder
broeders in 1884 en op 22 Maart 1890
priester gewijd.
Van 1910—1916 was hij provin
ciaal van de Nederlandse Minder
broeders, in 1916 pastoor te Gorkum,
van 19191925 wederom provinciaal,
om tenslotte pastoor te worden van
Oudewater en wel van 19251945,
waarna hem ztfn emeritaat werd ver
leend.
ZANDVOORTSE TRAM
BLIJFT TOT 1957
De tramverbinding Amsterdam
HaarlemZand voort zal niet eerder
dan 1 Januari 1957 worden opge
heven. In verband met verwachte
moeilijkheden op verkeersgebied bij
de spoorwegovergang bij het station
HeemstedeAerdenhout heeft de mi
nister van Verkeer en Waterstaat be
paald, dat de vervanging door bussen
op genoemd traject niet eerder mag
plaatsvinden dan wanneer de spoor
baan bij het station van een viaduct
is voorzien.
B. en W. van Amsterdam hebben
de gemeenteraad voorgesteld de ge
meentelijke vergunning voor het rij
den van de NZHVM-trams over Ro
zengracht en Raadhuisstraat, welke
vergunning op 1 Maart 1956 zou aflo
pen, te verlengen tot 1 Januari 1957.
hebben.
Het Congres der Katholieke Volks
partij, dat op 9 October a.s. te Utrecht
wordt gehouden en waaraan door
5000 personen uit werkgroepen, stoot
troepen en afdelingen zal worden
deelgenomen, zal ook worden bijge
woond door de ministers A. C. de
Bruyn, mr. J. M. L. Th. Cals, mr. F.
J. F. M. v. Th iel, ir. H. B. J. Witte,
alsmede door de Staatssecretaris mej.
dr. A. de Waal, vice-admiraal H. C.
W. Moorman en dr. G. J. M. Veld
kamp.
De Belgische zusterpartij, de Chris
telijke Volkspartij, wordt op het con
gres vertegenwoordigd door haar
nationaal voorzitter de heer Lefèvre,
de nationaal secretaris de heer R.
Vermeire, de voorzitter van de
Vlaamse afdeling de heer Desdhuyf-
feleer, het lid van het nationaal co
mité de heer R. Vandekerckhove en
de algemeen secretaris van de Vlaam
se afdelingen de heer L. Vanackere.
Bericht van verhindering wegens
ambtsbezigheden werd ontvangen
van de minister Beel en Luns.
BEVERRAT IN PALINGFUIK
Bij het lichten van palingfuiken
aan de Maas te Kessel (L.) trof een
visser in een der netten een beverrat
aan, die niet minder dan 20 pond
woog. Het dier werd onschadelijk ge
maakt. Het was de eerste beverrat,
die in Noord Limburg op de Maas
werd aangetroffen.
TE KOOP
Dit is een onderdeel van het enor
me monument, dat ex-president Juan
Peron van Argentinië bij de Italiaan
se beeldhouwer Leone Tomassi had
besteld. Het is een meer dan vijf me
ter hoog beeld van Eva Peron voor
wier stoffelijk overschot het monu
ment een mausoleum zou moeten
vormen. Door de gebeurtenissen in
Argentinië is het monument, dat ho
ger is dan het Amerikaanse vrijheids
beeld, te koop; gegadigden laten ech
ter nog op zich wachten....