Eerste procesdag „Zaak Anneke Beekman' werd gekenmerkt door tragiek en strijd Toelatingsleeftijd 4 jaar - Lager leerlingenaantal voor 't platteland Prijsindexcijfer iets gedaald Tekort aan bakstenen Stap verder naar ideaal: Op ieder uur van ieder naar ieder station Motie-T endeloo aangenomen met 46 tegen 44 stemmen Ziekenfondsraad opnieuw in botsing met de huisartsen De weg naar de Renate Leonhardt kent vele en zware hindernissen VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1955 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD PAGINA 1 40 Amendementen op Kleuteronderwijs Het wetsontwerp tot regeling van het kleuteronderwijs heeft sinds vo rige week toen de Tweede Kamer een begin maakte met de behandeling, een aantal belangrijke wijzigingen ondergaan. De veel amendementen er waren er Donderdagavond al ruim 40 maakten een nader overleg tus sen de Kamercommissie en minister Cals noodzakelijk en het resultaat daarvan was dat de minister een aan tal wijzigingen voorstelde. De toelatingsleeftijd voor de kleu terschool, die op 3y3 jaar was ge steld, is nu op 4 jaar gebracht. De voorstanders voor openbaar onder wijs hadden bezwaren gemaakt tegen een bepaling dat de gemeenteraad eep. verzoek tot stichting van een openbare kleuterschool kan afwijzen indien in naburige gemeenten op be vredigende wijze in de behoefte aan dit onderwijs is voorzien. Minister Cals heeft nu voorgesteld dat een dergelijk verzoek slechts af- Het Centraal Bureau voor de Sta tistiek heeft thans prijsindexcijfers van het levensonderhoud samenge steld per 15 Augustus 1955 op basis 1951=100. Het totaal indexcijfer daal de ten opzichte van 15 Juli 1955 van 107, naar 106, hetgeen voornamelijk het gevolg was van het teruglopen van het indexcijfer voor de voeding, dat per 15 Juli 112 bedroeg en per 15 Augustus 109. Binnen de voedingsmiddelengroep daalden de indices voor aardappelen en fruit. De eierprijzen liepen op. De dalingen bij de voedingsmiddelen hadden ook een daling ten gevolge van de indexcijfers van de posten, waarvan de hoogte afhankelijk is van het voor de aanschaffing van het goe deren- en dienstenpakket noodzake lijke loon. In het indexcijfer voor de groep „Verzekeringen en belastingen" komt dit tot uitdrukking. Ook het interim-prijsindexcijfer van het gezinsverbruik lag per 15 Augustus 1955 een punt lager dan per 15 Juli. Het bedroeg per 15 Augustus 129 op basis 1949=100. gewezen kan worden indien tussen de gemeenten een gemeenschappelijke regeling bestaat tot instandhouding nierDe Wit (VVD) verdedigde een amendement om deze gehele bepaling te schrappen en daarover zal van daag worden gestemd. De waarborgsom, die gestort moet worden voor het stichten van een bij zondere kleuterschool, is door de mi nister teruggebracht van 25 op 20 procent van de stichtingskosten. Dit percentage kan in bijzondere geval len op 30 gesteld worden. Tijdens de artikelgewijze behande ling, waarmee de Kamer Donderdag een deel van de middag en de gehele avond bezig was, nam minister Cals een amendement van mevr. Fortanier De Wit over, waardoor in platte landsgemeenten het minimum-aantal leerlingen, nodig om een kleuter school op te richten, op 20 wordt ge steld. Dit aantal bedroeg in het oor spronkelijke wetsontwerp 30. Op enkele bouwwerken in Neder land kampt men met een tekort aan bakstenen. Aannemers, die bij steen fabrieken bestellingen hebben ge daan, kunnen niet rekenen op on middellijke aflevering. In Rotterdam en Utrecht zijn stukadoors en metse laars ontslagen, omdat er tijdelijk voor het geen werk is. Zoals men weet heerst thans in de bouwbedrijven grote activiteit en daarom is de vraag naar stenen bij zonder groot. Wanneer de steenfa brieken op volle toeren konden wer ken, zou aan deze vraag wel voldaan kunnen worden, maar ook de steen fabrieken worstelen met personeelsge. brek. De verhalen over export van steen naar het buitenland zijn sterk over dreven, zo zei men ons. Dat er thans een zeker spanning heerst tussen fa briek en afnemer is juist, maar de ex port is van weinig betekenis en niet van invloed op de aflevering in het binnenland. Betrokkenen pogen elkaar te beschermen Winterdienstregeling Ned. Spoorwegen Grootste verbeteringen op Oostelijke trajecten Op Zondag 2 October gaat de win terdienstregeling van de spoorwegen in. De voor de komende wintermaan den geldende reisgids betekent, vol gens de spoorwegen, een nieuwe stap nader tot de verwezenlijking van het beginsel: „Op ieder uur van ieder station naar ieder ander station". Van een uitbreiding der uurdien sten profiteren ditmaal vooral de belangrijkste steden in het oosten des lands. Zo is de twee-uurdienst met stoptreinen Utrecht-Arnhem tot een uurdienst aangevuld. Ook op het traject Amersfoort- Zwolle wordt voor de stoptreinen de volledige uurdienst ingevoerd. Op het baanvak Deventer-Almelo is het aantal stoptreinen uitgebreid, zodat thans een volledige uurdienst met stoptreinen geboden wordt. Ook de dienst tussen Doetinchem en Win terswijk is verbeterd, evenals er in van do kleuterschool. Mevr. Forta- het westen tussen Den Helder en Arbeid van gehuwde vrouw Het debat in de Tweede Kamer over de vraag of de gehuwde vrouw al dan niet een functie in overheids dienst mag bekleden, werd gistermid. dag afgesloten met het aannemen van een motie, waarin werd uitgespro ken diait het, behoudens bij het blijken van misstanden, niet op de weg van de staat ligt de arbeid van de ge huwde vrouw te verbieden. De motie werd aanvaard met 46 44 stemmen, een kleine meerderheid dus, die nog te danken was aan het feit, dat mej. Tendeloo (PvdA), d'ie de motie had. voorgesteld, de sugges tie van de KVP-afgevaardigde, mej. De Vink, overnam en de woorden „behoudens bij het blijken van mis standen" aan haar motie toevoegde. Deze wijziging leverde vijf stemmen van de KVP op, nl. van de dames De Vink, Klompé en de heren Blaisse, Koersen en Visch. Verder stemden- voor de motie de PvdA, VVD en jkvr. Wttewaall van Stoetwegen en de heer Krol van de CHU. Minister Beel had de motie ontra den. Er komt niet in tot uitdrukking dat het gaat om de overheid als als werkgeefster en er wordt in de motie geen rekening mee gehouden dat de overheid zowel voor het dienstbelang als voor het gezinsbe- lang aandacht moet hebben, aldus de minister. Als de overheid de beslis sing of de gehuwde vrouw zal wer ken alleen aan de echtelieden over laat, schiet zij in haar taak als werk geefster tekort. Dan ziet zij haar werkneemsters alleen als werkkrach ten en niet als volledige mensen. Dat vond de minister een opvatting uit de verleden tijd. Intrekking van het verbod zou bo vendien de rechtspositie van de ge huwde vrouw zwakker maken, want in het belang van de dienst zou toch in incidentele gevallen een beslissing over ontslag genomen moeten wor den. Moet dat ontslag gegeven wor den als het gezin een bepaald aantal kinderen telt of als uit de feiten blijkt dat de vrouw het werk en het gezin niet langer kan combineren? Daarvoor zijn geen normen te geven. En wat moet er gebeuren als de vrouw zich zodanig inspant om haar werk goed te blijven doen, dat dit ten koste gaat van het gezin? Hierop interrumpeerden de voor standers van de afschaffing van het verbod in koor, dat de overheid met! het gezin niets te maken -heeft, maar deze gedachte wees minister Beel ver ontwaardigd af. Dat is in strijd met de opvatting, die de overheid moet hebben van haar taak als goede werkgeefster. De con clusie van de minister was, dat af schaffing van het verbod geen oplos sing brengt. De nieuwe regeling brengt meer rechtszekerheid dan er nu is. Wat de gehuwde schoonmaaksters betreft, die de overheid in dienst heeft, erkende minister Beel, dat het geen ideale toestand is dat deze vrou wen moeten werken op een tijdstip waarop zij in het gezin -het moeilijkst gemist kunnen worden. Er is echter op het ogenblik weinig aan te veran deren, maar het is een zaak die blij vend de aandacht van de regering heeft. Pater Stokman (KVP) verklaarde ter motivering van het feit, dat een belangrijk deel van zijn fractie tegen de motie zou stemmen, dat iedere preventieve zorg van de staat door deze motie wordt uitgesloten. Het zou zelfs mogelijk worden dat gehuwde I vrouwen in de mijnen of in een atoomcentrale gaan werken en de overheid zou pas kunnen ingrijpen, wanneer de funeste gevolgen daar van gebleken zijn. Alkmaar, tussen Utrecht en Amster dam enige hiaten in de dienstrege ling zijn opgevuld. DE GROTE LIJNEN. Al naar gelang de aflevering van nieuw materieel voortgang vindt, worden in de interprovinciale snel- treindienst Den Haag/Rotterdam/ AmsterdamAmersfoort/Groningen /Leeuwarden/Enschede de stroom- lijntreinen vervangen door uit door gangsrijtuigen bestaande getrokken treinen. In het westen wordt de verbinding Den HelderAmsterdam verbeterd door een betere aansluiting e Alk maar op de doorgaande treinen naar Amsterdam. De electrificatie bij de Belgische Spoorwegen van het baanvak Brus selLuik maakt met ingang van 2 October een uurdienst mogelijk op de lijn OostendeBrusselLuik, alsmede een tussenliggende uur dienst met semi-directe treinen op het baanvak BrusselZuid-Luik. De dieseldienst MaastrichtLuik zal nu te Luik aansluiting geven op de exprestreinen naar BrusselOosten de. Te Luik worden bovendien goe de aansluitingen geboden van en naar Parijs en Bazel. Extra maatregelen. Ten einde omstreeks de feestdagen het hoofd te kunnen bieden aan de toevloed van reizigers van en naar het Ruhrgebied en Rijngebied is be sloten twee D-treinen, die normaal tussen Keulen en Arnhem rijden, op 22, 23 en 24 December, 29 Maart, 2 April en 18, 19 en 21 Mei door te trekken van en naar Amsterdam. Begin volgend jaar zal een grote order op een nieuw model veldschoen voor de militairen van de landmacht worden geplaatst. Het is een water- I dichte schoen, die sterk tegen slijtage bestand is. Na lang experimenteren meent men thans het schoeisel te heb ben gevonden waaraan voor het veld werk van de soldaten dringend be hoefte was. Het geruchtmakende proces rond de Joodse weeskinderen heeft giste ren zijn eerste dag beleefd onder de grote belangstelling van mensen, die de strijd van de betrokkenen ter harte gaat en van mensen, die sensa tiebelust deze gelegenheid hebben aangegrepen en weer zullen aangrij pen om een bepaalde weerzin te de monstreren. Op deze eerste procesdag is er geen nieuw licht op deze trieste geschie denis geworpen, hetgeen vooral kwam doordat de hoofdverdachte, mevr. G. M. LangendijkVan Moorst uitstel van haar zaak had gevraagd wegens ziekte van haar verdediger. Nadat de rechtbank dit uitstel ver leend had en deze behandeling tot 10 Oct. a.s. had uitgesteld, kon het gehele proces geen doorgaan vinden, want de officier wilde tegen alle zes verdachten tegelijk zijn requisitoir uitspreken. Daarom bepaalde de rechtbank zich gisteren in hoofdzaak tot het verhoren van enkele verdachten, waarbij enkele verdachten, die latei- als zodanig voor de rechtbank zullen verschijinen, als getuigen werden ge hoord. Na zeven jaar/ Zoals wij gisteren reeds bericht ten werd als eerste gehoord mevr. DubelaarVan Moorst over het feit, dat zij in 1947 Betty Melhado onder dak verleend had en naderhand ook Anneke Beekman, hoewel zij wist, dat beide kinderen aan de voogdij van haar oorlogspleegouders onttrokken waren. Mevr. Dubelaar antwoordde hierop, dat zij zich de motieven, die daartoe geleid hadden na 7 jaar niet meer kon herinneren. Voorts verklaarde deze dame, dat zij Anneke Beekman en de thans „ondergedoken" mej. E. v. Moorst in een auto vergezeld had naar Bel gië. Nadat zij verklaard had niet ge weten te hebben, dat de voogdij over Anneke Beekman aan haar zuster onttrokken was, verscheen de 71-ja rige moeder-overste van het Bus- sumse klooster-pensionaat „Mariën- burg" voor de rechtbank. De moeder-overste werd beschul digd medegewerkt te hebben aan het onttrekken van Anneke Beekman aan de justitionele macht, door haar onderdak te verlenen in het pen sionaat. De moeder-overste verklaarde, dat zij hoewel zij natuurlijk wel de verantwoording droeg zich niet bemoeide met het aannemen van pensionairtjes. Onbewust. De niet-verschenen moeder-over ste van het Belgische klooster „Val- meer" had een schriftelijke verkla ring afgelegd: Zij had alleen gewe ten, dat er moeilijkheden waren rond het meisje en dat er een proces ge voerd werd; daarop had zij het meis in haar klooster opgenomen. Nadat de hoofdverdachte, als ge tuige gehoord, de rol van deze moe der-overste nader belicht had, door te verklaren, dat het slechts ging om een paar weken onderdak voor het Joodse meisje en -haar pleegmoe der, verscheen de Haagse verkooplei- gië had gebracht met het idee, dat het een plezierritje betrof. Geen verrader. Toen hij naderhand de ware toe dracht vernomen had, heeft hij ver der aan de zaak medegewerkt door enkele van de betrokkenen naar „Valmeer" te -brengen, waar Anneke toentertijd met haar pleegmoeder vertoefde. De president informeerde daarop, waarom de verkoopleider zich niet tot de politie gewend had, toen hij de toedracht vernam, waarop ver dachte antwoordde, dat hij geen ver rader wilde zijn. Dit verhoor vormde zo ongeveer het eirtde van deze eerste procesdag, die een tragische sfeer droeg, omdat zij verweven was met de strijd, die enkele mensen gevoerd hebben om hun geweten te volgen. De voorzichtige verklaringen, de onvolledige antwoorden bewezen, dat men slechts beducht was elkaar in moeilijkheden te brengen en van de zijde der rechtbank kon men een sfeer van begrip constateren. 10 October a.s. zal de hoofdverdach te in dit proces gehoord worden. Ver wacht wordt dat onmiddellijk daarna de officier zijn requisitoir tegen alle zes betrokkenen zal uitspreken, waarna de verdedigers het woord zullen krijgen. Goedkeuring honorering i0^e weiinTde bestaande (voor" niet gegeven Voorts wordt voor het einde van I der. ffin vroegere Franciscaan, voor dit jaar een beslissing verwacht over een nieuw veldtenue voor de militai ren, dat sterke mate van overeen stemming vertoont met de Ameri kaanse veldtenue. de rechter. Deze verklaarde, dat hij aanvan kelijk niets van de affaire afgeweten had en met zijn auto Anneke Beek man en haar pleegmoeder naar Bel- Toren wankelde niet van het goud! Het wil nog steeds niet vlotten met de goudaelverij in de Noordzee, want terwijl duikers gisteren de Renate Leonhardt gevonden hebben en er plannen bestonden om vandaag met de bergingstoren zee te kiezen, maak te de toren gisteren in de haven van manning in allerijl het schip verla ten. Het onderstel van de toren zou gis termiddag opgepompt worden om waar de bemanning van de toren en de duikers tijdens de delverij konden verblijven. Deze boot kreeg gisteren radiogra fisch opdracht om naar de plaats van de „Renate Leonhardt" te gaan, maar op dat plaatsje van de Noordzee aan gekomen, was er niets en niemand te bekennen, waarom het schip maar weer naar zijn thuishaven terug keerde. Daar ontving het wederom op- Een gisteren door de ziekenfonds raad na een gedachtenwisseling ge houden stemming over een tussen de organisaties van algemene zieken fondsen en de landelijke huisartsen vereniging overeengekomen honore- ringsregeling, heeft niet de voor goed keuring daarvan vereiste gekwalifi ceerde meerderheid vïq ttemmen op- gelev» rd. De goedkeuring is dus niet ver leend. Uitgebracht werden 31 stemmen, waarvan 18 voor en 13 tegen goed keuring. Het reglement van orde voor de ziekenfondsraad bevat de be paling dat een besluit van de raad over zaken een meerderheid van ten minste tweederden van het aantal der stemimen-leden vereist. Volgens de regeling zou met ingang van 1 October a.s. aan de huisartsen voor de eerste 2000 verzekerden, op naam van huisarts ingeschreven, 10.20 en daabboven 7.50 per ver zekerde zijn betaald. In deze hono raria zouden zijn begrqpen de be staande toeslagen voor dunbevolkte gebieden, uitgezonderd die voor de eilanden, de Biesbosch en andere ge bieden, welke zouden worden aan gewezen in onderling overleg tussen partijen, die tevens de hoogte van de toeslagen zouden vaststellen. Ook de bestaande toeslag voor ouden van dagen zou in de vastgestelde hono raria zijn begrepen. Met 14.5 millioen gestegen Voorts was voor de honoraria van 1 Juli 1953 tot 30 September 1955 een regeling overeengekomen, waarmede de over die periode krachtens een voorlopige regeling betaalde hono raria zouden zijn verrekend. Partijen hadden de Overeenkomst met zekere restricties voor de tijd tot 1 Januari 1960 aangegeven. DR. KORTENHORST WEER VOORZITTER. Bij Koninklijk Besluit is dr. L. G. Kortenhorst voor het nieuwe zittings jaar opnieuw benoemd tot voorzitter van de Tweede Kamer. In een korte toespraak waarin de voorzitter Ko ningin en Kamer dank bracht voor deze benoeming, herinnerde hij er aan dat het de tiende keer is dat hem de ze eer te beurt valt. het gevaarte zeewaardig te maken, dracht om onmiddellijk uit te varen zodat vandaag ter goudvangst geto gen kon worden, maar nadat een sleepboot urenlang vergeefse pogin gen heeft aangewend om het ge vaarte in balans te krijgen, wordt de expeditie weer erg onzeker. Inmiddels lag in de haven van Den LJmuiden slagzij en moest de be- Helder een logiesschip onder stoom, kwartier later dobberde men weer op de golven. De weg naar het goud voert niet over rozenzelfs niet als men over zee kan gaan. Het ietwat scheef hangend gevaar te in de haven van IJmuiden. PRINS BERNHARD BESCHERMHEER R.N.W.O. Ter herdenking van het feit, dat tien jaar geleden, op 13 October, de na-oorlogse werelduitzendingen een aanvang namen, zal het bestuur van de stichting Radio Nederland Wereld omroep op 13 October om 10.30 uur in de Burgerzaal van het raadhuis te Hilversum aan Z. K- H. Prins Bern- hard het beschermheerschap van de stichting aanbieden. R.K. MILITAIR TEHUIS VOOR LEGERPLAATS OSSENDRECHT. Gistermiddag heeft mgr J. Baeten, bisschop van Breda, de opening ver richt van het R.K. Militaire Tehuis op de legerplaats Ossendrecht. De in zegening werd bijgewoond door een grote afvaardiging van geestelijke, militaire en burgerlijke autoriteiten. Na de inzegening sprak mgr Baeten over de verhouding tussen de mili tairen en zielzorgers en hij wees op de waarde van het militaire tehuis voor de legergemeenschap. Achtereenvolgens spraken nog hoofdlegeraalmoezenier H. v. Strae- len, burgemeester F. Vos de Wael, de gewestelijk aalmoezenier, It. H. op 't Veld, de legerpredikant ds v. d. Berg en majooraalmoezenier A. Rei- merswaal. Na afloop van de plech tigheid maakte het gezelschap een rondgang door het gebouw, dat een restauratiezaal. een kapel een stu die- en een ontvangstzaal bevat. TUINDERSSCHUUR AFGEBRAND. Door tot nu toe onbekende oorzaak is gisteravond omstréeks acht uur brand ontstaan in een houten tuin dersopslagplaats van de heer J. de Gelder te Berkel en Rodenrijs. Al spoedig stond de schuur, waarin riet matten, raamlijsten, verfstoffen e.d. bewaard werden, in lichter laaie. Hoewel de brandweer onmiddellijk ter plaatse was, kon niets meer wor den gered. In de schuur aanwezige butagasfless^i explodeerden, doch er gebeurden geen persoonlijke on gevallen; de schade loopt in de dui- J zenden; de schuur was verzekerd. welke 1 Juli 1953 is ingegaan, bedragen voor de verplichte ziekenfondsverzekering 41,5 en voor de vrijwilliige 14 millioen gulden per jaar. Als gevolg van de overeengeko men regeling van 1 October af zou den de uitgaven voor de verplichte verzekering zijn gestegen tot 55,8 mil lioen gulden, dus met 14,3 millioen, en voor de vrijwillige tot 19 millioen gulden, dus met 5 millioen. 50 Missiekruizen uitgereikt Zondagmiddag a.s. zal in een grootse plechtigheid in de Vredes- kerk te Amsterdam en in tegenwoor digheid van talrijke missiebisschop pen en autoriteiten mgr. A. Signora, secretaris-generaal van het St. Pe trus-liefdewerk te Rome, aan vijftig missionarissen van Nederlandse mis sionerende orden en congregaties het missiekruis uitreiken. Deze imposan te uitzending, die de Romeinse pre laat verricht in naam van de provin ciaals der vertegenwoordigende orden en congregaties, geschiedt in het ka der van de geheel nieuw opgezette en gemoderniseerde missietentoon stelling in de Apollohal te Amster dam. Deze tentoonstelling wordt Zater dagmiddag om 4 uur geopend door mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haarlem, en zij duurt tot en met Zondag 2 October. Deze tentoonstelling is een eerste poging van alle Nederlandse missio narissen gezamenlijk om in overeen stemming met de nieuwe missiegeest, die overal ontwaakt, de katholieken te confronteren met de kerk op het missiefront. UITBREIDING VAN VACANTIE- RECHTEN IN GRAFISCHE BEDRIJFSTAK. Nu de regering een beslissing ge nomen heeft over de bedrijfstaksge- wijze uitbreiding van de secundaire arbeidsvoorwaarden, kan men in de grafische bedrijfstak onmiddellijk be ginnen deze mogelijkheid te realise ren. Het ligt in de bedoeling dat de werknemers in de grafische bedrijven, overeenkomstig de gemaakte afspra ken, nog dit jaar gebruik zullen ma ken van de uitbreiding van hun va- cantierechten. Alle voorbereidselen daartoe zullen thans, naar wij verne men, in overleg met de werkgevers worden getroffen. De grafische bedrijfstak is de eer ste, waar de uitbreiding van de va- cantierechten haar beslag krijgt. Ir J. H. WILTON t Ir J. H. Wilton, hoofdingenieur en bedrijfsleider van de Rotterdamse Werf van de N.V. Dok- en Werf Mij Wilton-Fijenoord te Schiedam, is Woensdagmiddag te Reedijk, waar hij de laatste tijd het bed hield, over leden. Ir Wilton zou gisteren 46 jaar zijn geworden. Eén op vijf a zes Nederlanders lijdt aan rheumatiek Vermoedelijk 1 op 5 k 6 Neder landers is lijdende aan de een of an deer vorm van rheumatiek. Hierbij zijn ook de lichte gevallen gerekend. Tot deze voorlopige conclusie is de gezondheidsorganisatie van TNO ge komen. In 1951 is dit onderzoek be gonnen, het zal nog enkele jaren du ren voor het kan worden afgesloten. De leiding berust bij de rheumato- loog in dienst van TNO, dr. R. de Graaff uit Rotterdam. Nederland staat op het gebied van de rheumabestrij- ding als gevolg van de oorlog vrij ver achter bij het buitenland. In Zweden bijvoorbeeld wordt in 6 van de 10 ernstige gevallen de patiënt het wer ken weer mogelijk gemaakt. In Ne derland is dit nog slechts bij 1 van de 10 gevallen mogelijk. Het onderzoek (met enquêteformu lieren) wordt gehouden onder 20 pro cent van de bevolking tussen 14 en 65 jaar (100.000 tot 150.000 personen), Noord-Brabant, Groningen, Friesland, Drente en Zuid-Holland (de kleine gemeenten) zijn reeds aan de beurt geweest. Men is thans gevorderd tot Utrecht, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag komen tegen het einde van het onderzoek aan de beurt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 5