Stewardess
75 ct
Geurig
Waarborgsom zal hoog moeten blijven
Successierechten echtgenoten en
kinderen uit den boze
*ac||f i
Compromis van regering vindt
geen genade bij P.v.d.A.enVVD
Batavierenbaat gevonden
Nienwer-Amstel wordt bij de verkiezing
1956 het proefkonijntje voor wetenschap
PP>
ML.. ffwh
n rM
H
VRIJDAG 16 SEPTEMBER 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Tweede Kamer en Kleuteronderwijs
De Tweede Kamer heeft gistermid
dag de algemene beraadslaging over
het wetsontwerp tot regeling van het
kleuteronderwijs en van de -oplei
ding van leidsters bij dat onderwijs
voortgezet.
De Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, de heer
CALS, beantwoordt de in de eerste
termijn gehouden redevoeringen. Hij
verklaart, dat de tot uiting gebrach
te waardering hem goed heeft ge
daan. Z.i. wordt door het ontwerp
als het eenmaal wet is geworden een
goede stap vooruit gedaan.
De wet laat voldoende gelegenheid
voor de meest gewenste toepassing.
Er is een schema van werkzaamhe
den, maar er wordt een grote mate
van vrijheid gelaten.
De minister betoogt, dat verlaging
van de leerlingenschaal zou leiden
tot beduidende verhoging der kosten.
Het gaat echter niet alleen om de fi
nanciën, maar ook over de kwestie
van scholenbouw. Daarnaast staat
men voor de moeilijkheden der perso
neelsvoorziening. Gezien het gebrek
aan arbeidskrachten zou het z.i. niet
juist zijn de indruk te wekken dat er
in de naaste toekomst meer gedaan
zou kunnen worden dan in het wets
ontwerp is vastgelegd.
Vervolgens gaat de minister in op
enige onderdelen. Allereerst be
spreekt hij de financiële gelijkstel
ling. Hij geeft te kennen, dat hij er
naar heeft gestreefd de belangen van
openbaar en bijzonder onderwijs ge
lijkelijk te dienen. Wanneer er ten
deze nog verbeteringen nodig mochten
zijn, dan staat hij voor positieve
suggesties open.
Met betrekking tot de waarborg
som, welke voor oprichting van een
bijzondere school geëist wordt, me"rkt
spr. o.a. op, dat deze hoog moet zijn
opdat de schoolbesturen zich geducht
zullen realiseren wat ze gaan begin
nen. Voor de kleuterschool mag die
som hoger zijn dan voor de lagere
Medaille voor de Koningin
school meent hij, omdat men bij de
laatste een redelijker zekerheid van
haar voortbestaan heeft.
De voorgestelde stichtingsaantal
len van 30, 60 en 90 zou spr. willen
handhaven. Hij merkt daarbij op, dat
voor bestaande scholen deze worden
teruggebracht op 20, 40 en 60, waar
door rekening wordt gehouden met
gegroeide toestanden.
Met betrekking tot de opmerkin
gen over het schoolgeld herinnert de
minister eraan, dat bij de schoolgeld-
wet regering en Staten-Generaal zeer
nadrukkelijk op het standpunt,
dat vrijstelling van schoolgelden
alleen zou gelden voor de leer
plichtige jeugd. Daarvan is men
bij het onderhavige ontwerp uit
gegaan, omdat niet aangenomen
mocht worden, dat de Staten-Gene
raal in één jaar van standpunt zouden
veranderen. Het schoolgeld lijkt
hem in dit geval overigens geen
overwegend bezwaar. Hij verdedigt
nader de wenselijkheid van het hef
fen van een schoolgeld dat gering
genoemd kan worden.
Koningin ook naar
Puerto Rico
Koningin Juliana zal volgende
maand op weg naar West-Indië ook
een bezoek brengen aan Puerto Rico,
heeft U.P. in Washington vernomen.
Luis Munozmarin, de gouverneur
van Puerto Rico, nodigde koningin
Juliana tijdens zijn jongste bezoek
aan Nederland uit.
Het eiland Puerto Rico in de Caraï-
lische Zee heeft de status van zelf-
besturend gemenebest binnen het
verband va nde Ver. Staten.
BROER BESTOLEN.
De officier van justitie bij de
rechtbank te 's-Gravenhage heeft
gisteren een jaar gevangenisstraf te
gen een 56-jarige monteur uit Naald
wijk geëist, omdat deze bij de Boeren
leenbank aldaar met een valse mach
tiging 1500 had losgekregen van de
rekening van zijn broer. De verdachte
was al vaker veroordeeld en de
proeftijd van een vroeger voorwaar
delijke veroordeling is nog niet ver
streken. Uitspraak 29 September.
Rapport
„Staatk. Vorming"
De Commissie voor Staatkundige
Vorming heeft een rapport uitge
bracht over het wetsontwerp succes
sie-rechten.
De commissie vangt haar rapport
aan met enkele algemene opmerkin
gen over het tarief en de vrijstellin
gen. Een lager tarief dan vóór 1940
is onder het huidige fiscale regiem
naar haar mening op zijn plaats. De
vrijstellingen dienen mede op grond
van de geldontwaarding na de tweede
wereldoorlog te worden verhoogd.
Aanpassing in dezen zou een verdrie
voudiging van de vrijstellingen van
voor 1940 betekenen.
In haar eerste rapport heeft de
commissie de kwestie van de gezins
verzorging uitvoerig behandeld. In
verband daarmede heeft de commis
sie een aantal aanbevelingen tot wij
ziging van het wetsontwerp gedaan.
Naar het haar voorkomt is de rege-
Vandaag (Donderdag) wordt in
Genève voor de eerste maal een
Nansen-medaille uitgereikt aan H. M.
Koningin Juliana en aan mevr.
Franklin Roosevelt. H. M. zal zich
laten vertegenwoordigen door baron
Bentinck, de Nederlandse gezant in
Bern.
De uitreiking vindt plaats in het
„Palais des Nations" te Genève en
zal gebeuren door de Hoge Commis
saris van de Verenigde Naties voor
Vluchtelingen, dr. G. J. v. Heuven
Goedhart.
De foto geeft een getrouwe weer
gave van de medaille, die is vervaar
digd door de kunstenaar Maja
Refsum uit Oslo. De inscriptie is van
dr. Fridtjof Nansen en luidt: „Nestek-
jaerlighet er Realpolitikk", hetgeen
betekent: „De liefde van de man gaat
uit naar daadwerkelijke politiek. I
De huwende en gehuwde ambtenares
In de vergadering der Tweede Ka
mer is gistermiddag aan de orde ge
komen de interpellatie van mej. Ten-
deloo (P.v.d.A.) met betrekking tot
de positie van de huwende en de ge
huwde ambtenares.
Mej. TENDELOO (P.v.d.A.) dien
de, mede namens de V.V.D. een mo
tie in, waarin de Kamer de uitspraak
gevraagd wordt dat het niet op de
weg van de Staat ligt de arbeid van
de gehuwde vrouw te verbieden en
de regering wordt uitgenodigd de
hiermede in strijd zijnde bepalingen
te herzien.
De Minister van Binnenlandse Za
ken, de heer BEEL, gaf drie argumen
ten bij de interpellatie van mej. mr.
Tendeloo over de positie van de hu
wende en gehuwde ambtenares voor
het Kon. Besluit, waarbij de regering
in principe het ontslag der huwende
en gehuwde ambtenares handhavend
de mogelijkheid tot dispensatie voor
bepaalde ambten of groepen ambte
naren verruimde.
1. In het kader van een modern
personeelsbeleid moet de overheid
zich afvragen of de combinatie van
werkzaamheden in het gezin en elders
verantwoord is.
2. Niet alleen de echtgenoten heb
ben hier een beslissing, doch ook de
overheid, omdat deze op het dienst
belang lettend, gezien de rechtsposi
tie, volledige arbeidsprestaties tot het
65ste jaar mag eisen. Bij het aangaan
van een huwelijk treedt hieromtrent
onzekerheid t.a.v. de huwende amb
tenares of onderwijzeres in.
3. Wegens het grote verschil van
inzicht is gestreefd naar een compro
misoplossing, waarbij rekening wordt
U itzonderingen.
In een nieuw Kon. Besluit zullen,
nadat dit georganiseerd overleg voor
ambtenaarszaken is behandeld, be
paalde groepen ambten worden aan
gewezen, welke uitgezonderd zullen
worden van de ontslagbepaling. De
bewindsman ontkende tegenover de
irterpellante, dat de bestaansonzeker-
heid voor de gehuwde ambtenaressen
door het vandaag te publiceren K.B.
groter zou worden. De consequenties
zullen worden doorgetrokken voor de
onderwijzeressen bij het lager onder
wijs.
Minister Beel verklaarde ten slotte
namens de regering, dat zij niet be
reid is alsnog te besluiten om de be
slissing over het al of niet buitens
huis verrichten van arbeid door de
gehuwde vrouw aan het inzicht en
de verantwoordelijkheid vah het
daarbij betrokken echtpaar over te
laten.
„Discriminatie".
Mej. TENDELOO verklaarde zich
geenszins door de bewindsman ge
rustgesteld. Zij noemde het een dis
criminatie van de vrouw over de ge
heel linie omdat de regering alle ge
legenheid heeft ook een vrouw, die
onvoldoende haar werk verricht als
ambtenares,, te ontslaan.
Het blijft zoals het altijd geweest
is. Men neemt gehuwde vrouwen in
dienst als men ze nodig heeft en ont
slaat ze als men ze kwijt wiL De
P.v.d.A. zou waarlijk niet alle ge
huwde vrouwen buitenshuis willen
laten werken. Fabrieksarbeid is met
name dikwijls te zwaar voor gehuw
de vrouwen. Wie bijvoorbeeld is er
geschikter voor kleuterleidster dan
juist een gehuwde vrouw, die zelf
kinderen heeft, aldus mej. Tendeloo.
Mevr. FORTANIER-DE WIT (V.V.
D.) had weinig bewondering voor het
regeringsbeleid in dezen en evenmin
voor het K.B. dat nog niet eens in
het Staatsblad staat.
De primaire verantwoordelijkheid
voor het werken buiten het gezin be
rust bij de echtgenoten, volgens de
V.VJD. Er is geen enkele aanleiding
voor een verbodsbepaling van arbeid
door de gehuwde vrouw door de
staat en een ingrijpen in de persoon
lijke verhoudingen der burgers. Het
is in strijd met de menselijke waar
digheid van de vrouw.
De liberale afgevaardigde deed ten
slotte een beroep op minister Beel,
om een maatregel, waarvoor geen
rechtsgrond bestaat, niet te handha
ven.
Pater STOKMAN (K.V.P.) gaf toe,
dat de primaire beslissing over het
al of niet werken bij de echtgenoten
zelf ligt, maar dit houdt niet in, dat
geen rekening gehouden moet wor
den met de eisen van het gemeen
schapsleven. Deze acht hij geschaad
door b.v. dubbele lonen en gezinnen
met weinig of geen kinderen. Daarom
heeft z.i. de overheid wel degelijk
een taak. Aan de motie-Tendeloo zal
spr. zijn stem niet geven.
De heer STAPELKAMP (A.R.)
zeide: „De taak der gehuwde vrouw
ligt naar goddelijke bestemming in
het gezin". Het is een noodtoestand,
wanneer een vrouw bijv. bij ziekte
van haar man elders gaat werken.
De A.R. zal tegen de motie-Tendeloo
stemmen.
Mevr. LIPS-ODINOT (Comm.)
verklaarde vóór de motie te zullen
stemmen.
De Minister zal heden antwoorden.
Nieuw systeem
voor „klaar-overs"
Een nieuw systeem tot verhoging
van de verkeersveiligheid voor over
stekende schoolkinderen is gisteren
in Hilversum voor de eerste maal
toegepast.
Het grote bezwaar van het gewone
„klaar-over"-systeem is het gevaar,
dat het verkeersbrigadiertje zelf
loopt.
Thans echter blijft de leidingge
vende leerling, die een speciale cur
sus van de verkeerspolitie heeft ge
volgd, zelf op de rand van het trot
toir staan. Terwijl hij zijn mede
scholieren als het ware opvangt,
wacht hij een gunstig oversteekmo-
ment af.
In groepjes van ten hoogste tien
steken de kinderen dan over. Het
wegverkeer wordt dus niet meer op
gehouden. Het welslagen van dit
systeem hangt grotendeels af van het
gedrag der kinderen en het overwicht
van de school-verkeersbrigadier.
Het ligt in de bedoeling het aantal
veilige oversteekpunten bij Hilver-
sumse scholen binnenkort uit te brei
den.
Oirginele holle boomstam
Door een dragline, bezig met het
afgraven van een vier meter dikke
veenlaag in de Molenhoek te Pesse
(bij Hoogeveen) is een primitieve
boot van zeer oude datum naar boven
geihaald. Het is een uitgeholde boom
stam ter lengte van drie meter. De
uitholling is niet met werktuigen
aangebracht maar er in gebrand, een
bewijs, dat de vondst van ver voor
onze jaartelling dateert.
Het geheel bevond zich in vrij goede
staat. De vondst is overgebracht naar
het provinciaal miuseum van oudhe
den te Assen.
ring ook blijkens de Memorie van
Antwoord en de Nota van Wijzigin
gen nog niet voldoende doordrongen
van de plicht bij het opleggen van
een heffing de positie van het gezin
niet alleen niet aan te tasten maar
ook te beschermen. Gezien de grote
importantie van deze kwestie heeft
de commissie gemeend op dit onder
werp nog eens dieper te moeten in
gaan.
In onze samenleving is de opvat
ting gemeengoed, dat het een plicht
van de man is naar vermogen maat
regelen te treffen om te voorkomen
dat zijn echtgenote en kinderen hij
zijn overlijden onverzorgd achterblij
ven. Aan deze plicht van de man be
antwoordt een recht van vrouw en
kinderen. In deze opvatting is voor
heffing van successierecht over het
geen vrouw en kinderen uit hoofde
van de gezinsverzorging ontvangen
nauwelijks plaats. Bovendien, door
hetgeen hun ten deel valt wordt hun
financiële positie niet beter; meestal
wordt zij zelfs slechter.
In vele landen heeft de wetgever
he tdan ook als een plicht beschouv/d
om het treffen van voorzieningen
voor vrouw en kinderen aan te moe
digen en te bevorderen. De commis
sie heeft aan haar rapport een bijlage
toegevoegd, waaruit blijkt dat de po
sitie van weduwen en wezen in ons
land vergeleken met andere landen
fiscaal zeer ongunstig is. Verbetering
van de voorgestelde regeling met het
oog op de positie van het gezin is dan
ook dringend noodzakelijk.
In het licht van hetgeen de com
missie meer in het algemeen over de
gezinsverzorging heeft opgemerkt
vestigt zij de aandacht op enkele
punten in het bijzonder: het recht van
schenking over pensioentoekenning;
het rpcht van successie over „geërf
de" pensioenen; vrijstelling van het
recht van successie voor de grote
groep van werknemers die niet in
een pensioenregeling zijn opgnomen,
voor de groep van de beoefenaren
der vrije beroepen en andere zelf
standigen die noch in loondienst zyn
noch een bedrijf uitoefenen, voor die
groep van een bedrijfuitoefenende
zelfstandigen, die gevormd wordt
door de boeren- en middenstand, voor
de man die als gevolg van geestelij
ke of lichamelijke invaliditeit geen
o^slechts weinig inkomsten uit eigen
arbeid kan verwerven, voor het stu
derend en het invalide kind en ten
slotte voor samenwonende broers en
zusters.
Naar de mening van de commissie
blijft de vrijstelling van het recht
van schenking onbevredigend voor
die schenkingen welke ouders aan
huwende en gehuwde kinderen doen.
Het rapport eindigt met enige op
merkingen betreffende de heffing
van successierecht over levensverze-
kerings-uitkeringen, de fictiebepalin
gen, verkrijging door instellingen van
algemeen maatschappelijk nut en het
formele recht.
HOE en WAAROM?
Enkele maanden voor de Kamer
verkiezingen, die 20 Juni 1956 ge
houden zullen worden, zal Nieuwer-
Amstel zich in de bijzondere belang
stelling van de wetenschappelijke
wereld kunnen koesteren, want de
Nederlandse organisatie voor zuiver
wetenschappelijk onderzoek heeft gel
den beschikbaar gesteld voor een
diepgaand onderzoek in Nieuwer Am-
stel naar de motieven en de factoren,
die samenwerken om de stem te be
palen, die op 20 Juni a.s. zal worden
uitgebracht.
Studenten in de sociaal-politieke
wetenschap uit Nijmegen en Amster
dam zullen onder leiding van twee
professoren een intensieve enquêtte
houden in Nieuwer Amstel, waarbij
verscheidene personen meermalen
ondervraagd zullen worden.
Op deze wijze poogt men een in
zicht te krijgen in alle omstandig
heden, die te zamen de keus van de
stem bepalen.
De stern-opbouw.
Als eerste zal men pogen uit te
zoeken in hoeverre godsdienst, maat
schappelijke positie, geslacht, leeftijd,
traditie en gebeurtenissen uit het
naaste of verre verleden een invloed
hebben op het uitbrengen van de
stem.
Voorts zal men een onderzoek in
stellen bij de groep, die gemakkelijk
van de ene partij naar de andere
overgaan en men wil nagaan in hoe
verre hieraan de propagandamidde
len, als ,pers, radio en persoonlijk ge
sprek, hun medewerking verlenen.
Europeese primeur.
Het onderzoek in Nieuwer Amstel,
dat een primeur is voor Europa, zal
de voorloper zijn van een meer uit
gebreid onderzoek, dat in 1960 ge
houden zal worden.
Een dergelijk onderzoek is in Ame
rika en Engeland reeds gehouden met
opmerkelijke resultaten voor sociolo
gen.
Nieuwer Amstel is gekozen als
„proefkonijntje", omdat deze stad
dichtbij Amsterdam ligt, waardoor de
kosten beperkt worden; omdat de be
volking voldoende uiteenlopend is
om een. juist inzicht te krijgen en
omdat het gemeentebestuur volle
nmedewerking heeft toegezegd.
De resultaten van dit onderzoek,
dat niet ten doel heeft een kansen
berekening te maken, doch slechts
een wetenschappelijk doel beoogt,
zullen enkele maanden na de ver
kiezingen in een rapport gepubliceerd
worden.
DR. JANSEN OP DE HAAR
VOORZITTER KATH. JEUGDRAAD.
Het episcopaat heeft als opvolger
van mr. R. G. R. Höppener benoemd
tot voorzitter van de Kath. Jeugdraad
voor Nederland dr. G. A. Jansen op
de Haar te 's-Gravenhage.
De thans benoemde voorzitter heeft
zich jarenlang in de verkennersbe
weging ,in het diocees Haarlem een
belangrijke rol gespeeld als assistent
voor de training. Hij heeft zich vooral
bezig gehouden met de problematiek
van de opleiding van de verkenners-
leiders voor de grote stad en voor
het platteland. Tevens is hij vice-
voorzitter van de stichting levens
scholen voor jonge arbeiders in het
bisdom Haarlem. De heer Jansen
heeft zijn rechtenstudies gemaakt
aan de R.K. Universiteit te Nijmegen,
waar hij in 1954 is gepromoveerd op
het onderwerp: Juridische achter
grond van het moderne bankiersgiro.
De 34-jarige nieuwe voorzitter van de
Kath. Jeugdraad is advocaat en pro
cureur te 's Gravenhage.
INBREKERS-IDEAAL
Enkele inbrekers hebben Woens
dagavond een eenvoudig karweitje
gehad, toen zij als werkterrein de
farmaceutische fabrieken van Bro
cades te Haarlem uitgekozen hadden.
Verschillende deuren waren voor
zien van sleutel en de kluis zelf
stond open. De inbrekers besloten
onder deze gunstige voorwaarden
geen half werk te verrichten en ver
dwenen met 3.500,
De overgelopen balling-premier voor radio
Sfrip
M
Enige dagen geleden is de Poolse premier Hugen Hanke, van de Poolse
regering die op het ogenblik in Engeland in ballingschap vertoeft, tijdens
zijn verblijf te Rome, plotseling verdwenen en weer in Polen te voorschijn
gekomen. Deze telefoto geeft een beeld van de premier, die na zijn terug
keer te Warschau een rede uitspreekt voor de Poolse radio.
