Benoeming van nieuwe kardinaal
niet onwaarschijnlijk
Deelneming bij het overlijden
van Kardinaal de Jong
jtariefsherziening mogelijk
BUISMAN
De opvolging van kardinaal De Jong
ALLE WERELDZEEËN
Drie „Prinsen" aan het altaar
£a*d Magai aan £anden en eefdgenate te 5>era Maag, Belastingverlagingen maken
MAANDAG 12 SEPTEMBER 1955
DE LEIDSE COURANT
DERDE BLAD PAGINA 1
Aartsbisschopskeuze
aan Paus
De Paus heeft een oprechte bewon
dering voor het werk van de katho
lieken in Nederland en een grote
hoogachting voor het gehele Neder
landse volk. Dit deelde mgr. P. C.
van Lierde, de sacrista van de Paus
en vicaris-generaal van Rome, gis
termiddag te Utrecht mede tijdens
een audiëntie, welke hij aan een A.N.
P.-redacteur verleende.
Over de vraag of een kardinaal
vast verbonden zal blijven aan de
aartsdiocesane zetel van Nederland
te Utrecht valt, volgens mgr. Van
Lierde, nog niets te zeggen. De be
noeming van een kardinaal is een
recht dat uitsluitend aan de Paus zelf
is voorbehouden. De Paus heeft zich
ook het recht voorbehouden een
aartsbisschop in Utrecht te benoemen,
hetgeen voor Nederland een aanlei
ding mag worden genoemd dat het
ook in de toekomst zijn kardinaals
zetel zal behouden. Het is niet uitge
sloten, zo vernemen wij, dat Neder
land iri de toekomst een primaat
krijgt, waaraan dan een vaste kardi
naalszetel is verbonden.
De dood van Kardinaal De Jong
geeft aanleiding tot twee vragen. In
de eerste plaats die naar zijn opvol
ging en vervolgens die naar de ver
tegenwoordiging van de Nederlandse
Katholieke kerkprovincie in het col
lege, door een kardinaalszetel. De
aartsbisschop-coadjutor, mgr. dr. B.
J. Alfrink, heeft geen recht van op
volging. Dit in tegenstelling met wij
len kardinaal De Jong, die destijds
mgr. Jansen in alle rechten en plich
ten reeds voor diens dood is opge
volgd.
Dat dit recht van opvolging niet
aanwezig is bij mgr. Alfrink blijkt
ogk uit zijn recente benoeming tot
administrator apostolicus, een func
tie, welke hem oplegt de lopende
bestuurszaken te behartigen' hangen
de de benoeming van een aartsbis
schop.
Het niet verlenen van öpvolgings-
recht aan mgr. Alfrink, zo vernemen
wij, houdt stellig geen desavouering
van mgr. Alfrink in. Het is namelijk
gebruik dat nimmer aan een aarts
bisschop-coadjutor opvolgingsrecbt
wordt verleend wanneer de op te vol
gen aartsbisschop tevens kardinaal
is. De Paus wenst zich namelijk uit
drukkelijk het recht voor te behou
den van de kardinaalskeuze.
Niettegenstaande de Nederlandse
kerkprovincie in 1908 onder het ge
wone kerkelijke recht is geplaatst, is
voor de benoeming der bisschoppen
nog steeds van kracht de regeling
vastgesteld door de Congregatie tot
Voortplanting des Geloofs van 17 Juli
1858.
Volgens deze regeling hebben de
kapittels der diocesen het voorrecht
bij meerderheid van stemmen de Hei
lige Stoel een voordracht van drie
personen te mogen aanbieden. Deze
voordracht alphabetisch opgesteld
wordt doorgezonden aan het ver
enigd episcopaat dat zijn advies daar
aan toevoegt.
Daarna wordt de lijst met het ad
vies der bisschoppen en de notulen
der kapittelvergaderingen doorge
zonden naar de Congregatie van het
Consistorie, welke de benoeming door
de Paus voorbereidt. De Heilige Stoel
blijft vrij buiten de voordracht een
benoeming te doen.
Naar het A.N.P. van de zijde van
het aartsbisdom verneemt, zal bij de
benoeming van een nieuwe aartsbis
schop worden afgeweken van deze
regeling volgens welke het metropo-
litaan kapittel het recht heeft een
voordracht van drie op te maken
voor de nieuw te benoemen aarts
bisschop.
De benoeming door de Paus van
mgr. dr. B. J. Alfrink to't administra
tor apostolicus wijst hier reeds op
en de Paus zal dan ook zelf de nieu
we aartsbisschop benoemen. Het
wordt evenwel niet onmogelijk geacht
de de Paus toch aan het metropoli-
taan kapittel drie namen zal vragen.
De benoeming van een aartsbis
schop door de Paus zelf kan, zo ver
nemen wij, ten nauwste verband hou
den met het creëren van een Neder
landse kardinaal. Voor wat betreft
de vertegenwoordiging van de Ne
derlandse Kerk in het kardinalen
college valt op te merken dat eerst
in 1911 een Nederlands prelaat, mgr.
Van Rossum, die later prefect van
de Congregatie voor de verbreiding
van het Geloof is geworden, voor de
eerste maal na het herstel van de
hiërarchie in de Nederlanden tot kar
dinaal werd benoemd.
Kardinaal Van Rossum overleed in
1932 en pas in 1946 werd een andere
Nederlandse prelaat, mgr. Johannes
de Jong geroepen om deel uit te ma
ken van het kardinalen-college. Dit
bewijst, dat er nog geen stevig ge
vestigde traditie bestaat, dat altijd
een rode hoed aan de Nederlandse
prelaat wordt toegekend. Te meer,
daar de eerste kardinaal van dit land
geen residerend bisschop was doch
in de Romeinse curie zetelde. Het is
dus moeilijk te zeggen of de Paus
een Nederlandse prelaat tot kardinaal
zal verheffen bij de eerste gelegen
heid dat hij tot nieuwe benoemingen*
in het kardinalen-college zal moeten
overgaan. Maar in kerkelijke krin
gen neemt men gaarne aan dat de
Kerk van Nederland, waarvan de
voortdurende ontplooiing met grote
tevredenheid door het Vaticaan
wordt gadegeslagen, zich in ieder ge
val opnieuw in het Heilig College zal
zien vertegenwoordigd.
Het creëren van nieuwe kardina
len, zo verneemt het A.N.P. van wel
ingelichte zijde, behoeft niet zo lang
op zich te laten wachten. Het is na
melijk bekend dat de Paus gaarne in
het college een aantal nieuwe kardi
nalen zag opgenomen. In dit verband
wordt de naam genoemd van de
aartsbisschop van Milaan, mgr. J. B.
Montini. Milaan heeft steeds een kar
dinaalszetel gehad en de persoon van
mgr. Montini, zo meent men in de
kringen van het Vaticaan, rechtvaar,
digt deze benoeming. Mgr. Montini is
voordien onderstaatssecretaris van
Paus Pius XII geweest en bekleedde
precies dezelfde functie welke Paus
Pius XII by Paus Pius XI vervulde.
Stroom van bezoekers
Talrijke geestelijke en wereldlijke
autoriteiten, gevolgd door vertegen
woordigers van nationale instellingen,
hebben Zaterdag met het overlijden
van Kardinaal De Jong, hun deel
neming betuigd tegenover de admi
nistrator apostolicus van het aarts
bisdom, mgr. dr. B. J. Alfrink en de
vicaris-generaal, mgr. Th. Huurde-
man in het aartsbisschoppelijk pa
leis; waar het stoffelijk overschot
van Z. Em. lag opgebaard.
Onder de deelnemende bevonden
zich de minister-president, dr W.
Drees en de ministers prof. dr. L.
Beel, J. Cals, mr. H. van Thiel, prof.
dr. W. Kernkamp en A. C. de Bruyn,
de Commissaris der Koningin in de
provincie Utrecht, mr. C. graaf vafi
Lynden van Sandenburg, en de rec
tor-magnificus van de Rijksuniversi
teit te Utrecht, prof. dr. H. W. Ju
lius. Voorts verschenen de ambassa
deur van België, H. baron van Stra
ten-Waillet, de directeur van het ka
binet van H. M. de Koningin, mej.
dr. Van Tellegen, de burgemeester
van Utrecht, jhr. mr. C. J. A. de Ra-
nitz, de burgemeester van Ameland,
de heer T. G. Huber.
Vrijwel alle katholieke sociale en
maatschappelijke organisaties lieten
zich vertegenwoordigen. Tussen hen
De televisie-sectie van de KRO
heeft thans toestemming gekregen
in een extra uitzending op Dinsdag
morgen a.s. een groot deel van de uit
vaartplechtigheden van kardinaal J.
de Jong per T.V. uit te zenden. Uit
de kathedraal in Utrecht zal de plech
tige Req'uie/nmis worden uitgezonden,
gevolgd door de opstelling van de
begrafenisstoet. De uitzending zal
om 10.15 aanvangen en tot omstreeks
twaalf uur duren.
door gingen enkele particulieren,
die juist in de stad vertoef
den en gaarne een laatste blik
op de verscheiden Kardinaal wil
den werpen. Ook merkten wij op
de vroegere chauffeur en huisknecht
van de Kardinaal, de heer J. Koot.
Zondag was er van half 4 's mid
dags tot 's avonds 9 uur een voortdu
rende stroom van mensen naar en
van de kathedraal aan de Lange
Nieuwstraat, waarheen het stoffelijk
overschot van Z. Em. inmiddels was
overgebracht. Ook heden bestond, zo
als gemeld, gelegenheid tot défile-
ren langs de baar tot des avonds 6
uur.
Een standbeeld voor
overleden kardinaal
Den Bosch hield eerste collecte
Tijdens het zomerfeest van de Bos
sche Credo Pugno-vereniging zijn de
leden na een herdenkingsrede over
de pas-overleden kardinaal De Jong
tot een bliksemcollecte overgegaan
om gelden te verzamelen voor een
in de toekomst op te richten stand
beeld van de overleden kardinaal.
Deze geïmproviseerde collecte
bracht ÏOOO.op en na het bekend-
wórden van deze uitslag werd de
vens uitgesproken, dat spoedig tot op
richting van een landelijk comité zou
worden overgegaan, dat centrale in
zamelingen voor het standbeeld zal
organiseren.
WIELRIJDER VERONGELUKT.
Hedenmorgen is de 54-jarige land
bouwer H. van 't Veen, die zich te
Oldebroe/k per rijwiel van de Loo-
weg af naar de Rijksstraatweg begaf,
aangereden door een passerende mo
torrijder. Hij liep een ernstige her
senschudding op, zodat hij naar het
worden vervoerd. Ongeveer een uur
na aankomst aldaar is het slachtoffer
overleden.
De Nederlanders hebben steeds alle zeeën bevaren en de Neder
landse producten overal heengebracht. BUISMAN behoort daar
thans in steeds groeiende mate ook toe, omdat overal ter wereld, tot
in Japan toe, de grote waarde van BUISMAN wordt erkend, n.l. be
sparen op koffie, terwijl ze tevens lekkerder wordt door BUISMAN.
Ook bij NESCAFÉ en andere soorten oplosbare koffie doet
'n beetje
"BUISMAN"
wonderen
Wervingsactie B.B.
Begint bij Maastricht
Als inzet van de landelijke wer
vingsactie zal de kring Maastricht
van Bescherming Bevolking op Za
terdag 17 September een gTOte mo
bilisatie-oefening houden voor de
zelfbeschermingsorganen.
Het „mobilisatiebevel" door de
voorzitter van de kringraad uitgege
ven wordt daags tevoren aan alle
BB'ers toegezonden, iedere nood-
wachter wordt daarbij verplicht om
zich op Zaterdag 17 September na
het signaal „luchtalarm" ongeveer
te 19.00 uur in uniform te melden
bij zijn blokhoofd. Alle noodwachters
worden opgeroepen, dus ook zij die
geen verbandacte getekend hebben
of nog geen uniform hebben afge
haald.
Op een door het wijkhoofd te be
palen tijdstip marcheert het geza
menlijk wijkpersoneel af naar een der
centrale plaatsen, voor het aanhoren
van de rede die Z. K. H. Prins Bern-
hard zal uitspreken (20.25 uur).
Vrachttarief in Haarlem
wordt 25 pet. hoger
De leden van de coöperatieve ver
voerdersvereniging Haarlem hebben
besloten de vrachttarieven met in
gang van 15 September met 25 pro
cent te verhogen. In een bekendma
king motiveren zij hun besluit en
zeggen, dat de verhoging is geschied
wegens de intensieve controle op de
naleving der wettelijke bepalingen
ten aanzien van het laadvermogen
volgens het kentekenbewijs. Van de
Haarlemse politie vernamen wij, dat
in de afgelopen weken tegen chauf
feurs vyf en veertig processen-ver
baal zijn opgemaakt.
Van de z' 'e der coöperatieve ver
voerdersvereniging wordt meege
deeld, dat bij een intensieve controle
door de politie, de vrachtauto's naar
een weegbr" -toeten rijden, waar
door ernst matie ontstaat. Bij
een nauw. naleving der voor
schriften, 'e vervoerders meer
ritten moetc. .aken, dan zij volgens
hun mening kunnen doen. Dat brengt
verhoging der lasten met zich en
daarom hebben zij besloten de vracht
prijzen met een kwart te verhogen.
Maastrichter brand
Loodgieter werkte
met „open vuur"
De loodgieter, die vlak voor de
grote brand in de St. Servaastoren te
Maastricht werkzaam was geweest en
die een shock kreeg, toen hij Vrijdag
morgen de toren plotseling zag bran
den, is in zoverre hersteld, dat hij
door de politie verhoord kon wor
den-
Alhoewel hij toegeeft Donderdag
met open vuur in de toren geweest
te zijn, ontkent hij beslist ook Vrij
dagmorgen open vuur in de toren ge
bracht te hebben.
De mogelijkheid wordt nu onder
zocht of het vuur wellicht Donder
dag reeds in de toren gesmeuld heeft
en eerst Vrijdag naar buiten is ge
treden.
VOORHOUT
Bij eerste plechtige H. Mis van een huni.er
Het priesterfeest van pater Leo de jonge priester een plechtig Lof ce-
Prins M.S.C. ligt nog vers in ons ge
heugen, of wederom verwelkomt de
grote Voorhoutse Katholieke Ge
meenschap een der haren als jong
pi ter n.l. pater Jacques Prins
M.S.C., die gisteren zijn plechtige
Eerste H. Mis opdroeg.
Spontaan was Zaterdagavond aan
de grens der parochie de ontvangst
van deze jonge priester.
Ter begroeting waren aanwezig
burgemeester E. J. M. Kolfschoten
en de beide wethouders alsook de ge
meentesecretaris, kprk- en armbe
stuur en de N.K.J.B., gidsen en ande
re jeugdverenigingen.
Het welkomstwoord werd gespro
ken door de burgemeester, die met
enige sympathieke woorden deze pas
gewijde priester begroette" als de ver
kondiger van ons H. Geloof en als de
man, waarop wij al onze hoop heb
ben gevestigd.
Hij wenste hem van harte toe, dat
hij in zijn missie zal slagen, en vroeg
hem de zegen over het gemeentebe
stuur en in zijn memento een gebed
voor ons allen.
De neomist was voor deze woorden
zeer erkentelijk en dankte dan ook
met enige welgekozen woorden.
Hierna zette de lange stoet zich
in beweging, vooraf gegaan door rui
ters te paard, de muziekvereniging
en de jeugdvereniging, waarachter
een grote stoet auto's.
Van alle huizen wapperde de drie
kleur met pauselijke wimpel, terwijl
grote scharen mensen langs de weg
stonden opgesteld om de jonge pries
ter toe te wuiven.
Op het kerkplein en in de kerk
stonden honderden bruidjes opge
steld. De kerk was geheel bezet, toen
Electriciteit wordt in Utrecht goedkoper
De Lord Mayer en de Lady Mayoress van Londen, die van 10 tot 13 September de gasten zijn van de gemeente
Den Haag, zijn Zaterdagavond, aan het begin van hun officiële bezoek aan de Residentie, officieel door de
gemeente ontvangen in het oude Haagse stadhuis aan de Groenmarkt. Deze foto, welke een beeld geeft van
de receptie, Zaterdagavond, toont van links naar rechts: mr. F. M. A. Schokking, burgemeester van Den
Haag, mevrouw Schokking, Sir Seymour Howard Lord Mayor (burgemeester) of London, en diens echtgenote,
de Lady Mayoress van Londen.
iGasprijs gehandhaafd
Wanneer de Utrechtse gemeente-
i raad zich in zijn vergadering van
I Donderdag aanstaande daarmede zal
i verenigen, zullen de electriciteits-
tarieven voor kleinverbruik, voor zo
ver deze niet betrekking hebben op
het zgn. primaire verbruik— de eer
ste 240 kwh. per jaar voor de in
woners van Utrecht en de omliggende
gemeenten, die hun electriciteit van
het G.E.V.U. betrekken, belangrijk
I worden verlaagd.
Burgemeester en wethouders van
Utrecht stellen namelijk aan de raad
tariefverlagingen voor, die in het kort
inhouden, dat voor de hoeveelheid,
uitgaande boven het primaire ver
bruik, het gewone electriciteitstarief
voor verlichting wordt verlaagd met
drie cent per kwh., terwijl het alge
mene vastrechttarief voor woonhui
zen en de vastrechttarieven voor win
kels, hotels en boerderijen met 1,5
cent per kwh. worden verlaagd. Deze
vastrechttarieven worden daardoor
gebracht op 7 cent per kwh. Boven
dien zullen nog het bijzondere vast
rechttarief voor woonhuizen en het
tarief voor beweegkracht met een
cent per kwh. worden verlaagd. Van
het tarief voor verwarming en koe
ling wordt voort nog de dagprijs met
1,5 cent per kwh. en de nachtprijs
met één cent per kwh. verlaagd.
Tenslotte willen burgemeester en
wethouders nog de vastrechtbedragen
voor hotels enz. gelijk stellen aan
die, welke voor winkels gelden, het
geen voor de eerstgenoemde groep
van verbruikers een belangrijke ver
laging zal betekenen.
Gemiddeld komen al deze verlagin-
lebreerde. Vooraf sprak pastoor Bres-
ser van de kansel de neomist toe. Hij
was verheugd over de spontane ont
vangst door zijn parochianen, een be
wijs dat allen veel eerbied hebben
voor het priesterschap. Hij nodigde
de neomist uit voor het plechtig Lof
en vroeg voor allen diens eerste pries
terlijke zegen.
Het hoogtepunt der feestviering
was de Plechtige Hoogmis, opgedra
gen door de neomist met assistentie
van pater Leo Prins M.S.C. als dia
ken, frater Gerard Prins M.S.C. als
subdiaken en pastoor Bresser als
presbyter-assistens.
Groot was de ontroering van velen
bij dit schouwspel om 3 broers dit
dankoffer aan God te zien opdragen.
Het koor zong onder leiding van
zijn dirigent, de heer A. de Bekker,
op voortreffelijke wijze, meerstem
mig met gemengd koor, de Mis van
Licinio Refice.
De feestpredicatie werd gehouden
door pater Leo Prins die als tekst
had gekozen: De priester wordt geno
men uit de mensen en ten bate der
mensen aangesteld voor hun betrek
kingen tot God. Duidelijk liet de pre
dikant uitkomen hoe groot de waar
digheid en de macht van een priester
is. Hij was verheugd over de grote
belangstelling, een bewijs dat Katho
liek Voorhout zijn priesters op waar
dige wijze weet te eren.
's Middags was er in het Parochie
huis receptie, waar honderden ge
bruik van hebben gemaakt om neo
mist en familie geluk te wensen.
In een gloedvol betoog vertolkte de
heer A. de Bekker als voorzitter van
het feestcomité de gevoelens der pa
rochianen, en bood namens allen de
gelukwensen aan. Pastoor Bresser
overhandigde de neomist het paro-
chiecaueau n.l. een prachtige schrijf
machine, waarna de heer Allard ook
namens mej. v. d. Schalk nog enige
sympathieke woorden als oud-leer
meester tot zijn oud-leerling richtte.
Hierna was het pater Prins zelf
die zijn oprechte dank uitsprak voor
deze grootse huldiging. Speciaal ver
heugd was hij hierover, omdat hij
hierin zag het grote geloof van alle
ir de erkenning van 't priesterschap.
Hij vroeg aan allen om een extra ge
bed, speciaal ook voor de het volgend
jaar te wijden parochianen.
Van de gelegenheid om de neomist
de hand te drukken werd door hon
derden gebruik gemaakt.
De dag werd besloten met een
plechtig Lof.
VER REIKENDE AANRIJDING.
Vrijdag stond een monteur op een
gen neer op een totale verlaging van j ladder van een montagewagen van
de kleinverbruikerstarieven met
geveer 8%.
Burgemeester en wethouders me
nen, dat tot deze beduidende ver
lagingen kan worden overgegaan,
deels omdat de omzetbelasting op de
levering van electriciteit voor parti
culiere doeleinden is weggevallen en
voorts omdat zij een verdere toe
neming van het electriciteitsverbruik
verwachten.
Ook de gaslevering voor particu
liere doeleinden is van omzetbelas
ting vrijgesteld. Tot verlaging hier
van kan echter op dit moment niet
worden overgegaan, omdat zulKs de
financiën naar het oordeel van het
gemeentebestuur niet toelaten. Toch
wil 't gemeentebestuur het financieel
voordeel, dat ontstaat door het weg
vallen van de omzetbelasting op de
gaslevering, niet aan de burgerij ont
houden. Daarom wordt voorgesteld,
de electriciteitstarieven belangrijk
meer te verlagen dan op zich zelf
aangewezen zou zijn.
het Haags gemeentelijk electrisch
bedrijf op de hoek van de Javastraat
en de Alexanderstraat reparaties te
verrichten aan de openbare verlich
ting. Toen eeq vrachtauto passeerde,
raakte deze de slinger van de ladder
van de montagewagen. Het gevolg
was dat de ladder een kwart slag
omdraaide. De monteur wist zich nog
vast te grijpen, doch was dermate
geschrokken, dat de G.G.D. hem naar
zijn woning moest vervoeren.
3 X 1 300 IN HAARLEM.
Vrijdag 16 September hoopt me
vrouw weduwe J. E. HeilooWisse,
wonende aan het Nauw Wijdeloze
pad te Haarlem, haar honderdste
verjaardag te vieren. Haarlem zal
dan drie honderdjarigen hebben. Me
vrouw Heiloo is in Middelburg ge
boren en woont sedert 1884, toen zij
in het huwelijk trad, in Haarlem;
van 1902 af is zij weduwe.