3)e ÊcidóeSoti^cmt
Getuige Manoch blijkt 'n fantast
en 'n goed gedresseerde papegaai
De problemen stapelen zich op
rond Frankrijks nieuwe koers
\veb van leugens
Nieuwe koers O
of uit de koers
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1955
46ste JAARGANG No. 13595
i
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f0.50 p. w., f2.15 p. mnd., f6.40 p. kwart. Franco p. p. f6.80. - Advertenties«15 ct. p. m.m. Telefoontjes f l.5i
Proces Schmidt in Djakarta
„Het doet me leed, dat Indonesië een zaak tegen mij heeft opgebouwd
met behulp van Manoch en zijn vriendjes. En ik schaam me, dat Manoch
zijn opleiding bij het K.N.I.L. heeft gehad", zo verklaarde Schmidt gisteren
voor het Landgerecht in Djakarta nadat Manoch zijn lijstje beschuldigingen
had opgezegd. Bij de confrontratie-seance bij de politie vroeg men mij:
Waarom beschuldigt Manoch u? Toen heb ik geantwoord, dat hij een leu
genaar is. Hij is echter een geval voor een psychiater, omdat hij een patho
logische leugenaar is. Op de zitting van gisteren bleek, dat ook de Djaksa
Tinggi moeilijk waarheid en dichting van zijn verklaringen kon onder
scheiden. Eerst zegt hij, dat hij zes maanden gelogen heeft. Toen is hij maar
wat gaan vertellen om de boel in de war te sturen. Hij is niet alleen een
fantast, maar ook een goed gedresseerde papegaai. Toch moeten we hem
ook dankbaar zijn, omdat hij ons verteld heeft, hoe de zaak is opgezet.
Enouh en Munaf laten hem qver het doel van de NIGO (Nederlands-
Indische Guerilla Organisatie achtereenvolgens zeggen: 1) Sjahrir in de
regering te helpen; 2) Een Islamstaat te stichten, die voordelig zou zijn
voor het Westen; 3) De regering van de Republik Indonesia omver te wer
pen. Alle processen-verbaal bevatten scherpe aanvallen op „kapitalisten"
en „imperialisten". In de opgaven van Manoch worden namen genoemd
van officieren van nleger en politie, vooraanstaande en geachte Indonesiërs,
Chinezen (die dan altijd kwo-min-tang-aanhangers blijken te zijn), Hol
landers en Amerikanen.
Verdachte legt
verklaring af
bij, die mij een tip zou hebben gege
ven, dat ik met mijn bende president
Soekarno moest overvallen, toen die
rond Lebaran 1952 bij Tjianndjur
zau passeren. Dit laatste laat hij nu
maar weg op de zitting. Als we hem
horen en het vooronderzoek aan
dachtig lezen, merken we, wat voor
soort papagaai hij eigenlijk is. Hij is
tegen alles en iedereen, die. geen
aanhangers zijn van Moskou.
Vol tegenstrijdigheden.
Manoch weet echter tijdig te zwij
gen, zodra hij merkt, dat zijn ver-
LEGE HANDEN?
ll^ORGEN is het dan zover, dat
Adenauer in het vliegtuig naar
Moskou stapt, om zich met de heer
sers van het Kremlin rond de con
ferentietafel te gaan scharen. Het
Westen ziet hem met een gerust hart
vertrekken, want bij de opportunisti
sche politieke ketelmuziek, welke
men in West-Duitsland pleegt te ma
ken, heeft de bejaarde staatsman zich
steeds doen kennen als de onver
murwbare dirigent, die bij iedere
valse noot aftikt.
Een man van onkreukbaarheid en
trouw 1
Ongerustheid is er dus niet in het
Westen, maar wel nieuwsgierigheid.
Want naast de zekerheid „dat doet
Adenauer niet" staat de vraag „zal
hij belangrijke resultaten boeken?"
Adenauer werd destijds door de
Russen uitgenodigd, om te komen
spreken over het vestigen van diplo
matieke, economische en culturele
betrekkingen tussen West-Duitsland
en de Sow jet-Unie. Later werd dit
programa nog uitgebreid, maar in
feite zijn er nu de conferentie
voor de deur staat twee kwesties,
die met kop en schouder boven alle
andere zaken uitsteken.
De hereniging van Duitsland is de
eerste, maar er is geen mens, die ten
aanzien van dit vraagstuk iets ver
rassends verwacht. Rusland is slechts
bereid gevonden de kwestie terloops
aan te snijden en alle autoriteiten
van het Kremlin hebben er bij toer
beurt op gewezen, dat „de tijd nog
niet rijp is". Adenauer is het daarmee
eens, zij het op andere gronden, zodat
men moeilijk kan verwachten, dat de
bespreking meer zal opleveren dan
een vaag beeld, welke koers de Sow-
jet-Unie gaat varen als de kwestie
van de hereniging straks op hoog ni
veau behandeld gaat worden.
Dan rest nog de tweede belangrijke
kwestie: De vrijlating van de Duitse
krijgsgevangenen!
Als er iets is, waar het Duitse volk
met verlangen naar uitziet, dan is
het de terugkeer van de mannen, die
zich reeds tien jaar achter het ijzeren
gordijn in gevangenschap bevinden.
Het zou een buitengewoon groot suc
ces voor Adenauer zijn, wanneer hij
op dit punt zijn verlangens zou kun
nen verwezenlijken.
En juist dat maakt de hoop die men
hieromtrent koestert, te vermetel.
Het is ondenkbaar, dat Rusland de
man, die zo met hart en ziel aan het
Westelijk blok verbonden is,een der
gelijke prestige-winst zal gunnen. Het
ligt veel meer voor de hand, dat men
de terugkeervan de Duitse krijgs
gevangenen zal aanwenden, om de
communistische partij in Oost-Duits-
land wat wind in de zeilen te geven.
Zo staan de zaken aan de voor
avond van Adenauers vertrek. Maar
toch is men nieuwsgierig. Het ziet
er allemaal zö eenvoudig en zo weinig
spectaculair uit, dat men hoopt op
een verrassing. En tenslotte is Ade
nauer een geniale man en doet de
Sow jet-Unie vaak onberekenbare din
gen-
klaringen onvoldoende gefundeerd
zijn.
Toen bijvoorbeeld mr Bouman zei,
de betalingsstaat van de onderne
ming „Serpong" over de maand Jan.
1950 te zullen overleggen, verklaar
de hij, dat die opzettelijk vervalst
was.
Mijn autonummer zou eerst B 7046
geweest zijn, dat heeft hij misschien
wel 200 maal genoemd, maar toen
mr Bouman aantoonde, dat dat num
mer al jaren bij de Djakartaanse po
litie in gebruik is, veranderde hij
het in B-7064 en heeft hij daar nu
zelfs een foto van.
Als hij chauffeur van die wagen
geweest is, hoe kon hij zich dan twee
jaar vergissen, terwijl hij ook nog
een foto had, die overigens tot nu
toe niet als bewijsstuk is overgelegd.
Hij vergeet nu ook zijn verhaal te
vertellen, dat hij in Juni 1951 een
zeer geheim briefje van Van Wierin-
gen aan mij gebracht had. Hij had
toen nog een afspraak met mij in een
restaurant in Bandung, dat niet be
staat. Ik zou hen verder rp 1500 fooi
(„excusez du peu") hebben gegeven.
Belachelijk.
Manoch wist echter precies, wat er
in dat „zeer geheime briefje zou heb
ben gestaan, omdat het toevallig
open was. Verder zou hij nog eens
een kist hebben moeten brengen, die
ook toevallig open was, waardoor hij
weer kon zien, wat er in zat: Goud.
Volgens zijn verklaringen en de toen
geldende koers zou dat een waarde
hebben gehad van 6 millioen rupiahs.
Zou men Manoch met 6 millioen
vertrouwen of moet deze verklaring
dienen om de betrouwbaarheid van
Manoch aan te tonen? Ook voor mr
Boumans aanbod 150.000 Neder
landse guldens en een goede toe
komst in het buitenland, daar zou
een minister nog wel voor bezwijken
bezwijkt Monoch niet. Dit moet
dan zeker ook weer een beeld geven
van zijn eerlijkheid.
Alleen Manoch en zijn vriendjes
zagen mij vier jaar in een auto rond
toeren. Niemand van mijn kennissen
zag dat, alleen zij. Er is niemand,
die mij benzine zag tanken, die mijn
wagen onderhield. Er is zeker ook
geen belastingpapier van? Ik heb ge
vraagd mijn chauffeur als getuige
te laten oproepen, maar de politie
zegt hem niet te kunnen vinden.
De onmisbare.
Steeds zit ik in de lobby van een
hotel op hem te wachten.
Toch is manoch bescheiden. Hij is
alleen maar ordonnans. Maar ik
durf nooit wat te doen zonder dat ik
hem er eerst heb bijgehaald. Ik kom
zelfs van Bandung.naar Djakarta om
Manoch op te halen om mij te doen
begeleiden, als ik zogenaamd ere
gast van de Darul Islam te Gekbron
ben. Manoch beschuldigt mensen van
moord, rampok en andere ernstige
zaken. Velen werden daarom gear
resteerd en werden ook weer vrijge
laten.
Echter niet mijn oude Arabische
bediende, die niet wil zeggen, dat
haar tuan „djahat" (gemeen) is. Ve
len van hen zouden juist vóór mij
kunnen getuigen.
Ze maakten me haast van dag tot
dag mee. Er moeten over hun zaken
toch ook processen-verbaal bestaan?
Ik verzoek u daarom die ook te laten
overleggen", aldus beklaagde.
Ondervraging getuige Manoch.
Getuige Manoch zegt desgevraagd,
dat hij bij zijn verklaringen blijft.
Hij kan zich niets herinneren van
een verklaring over de djaksa agung.
Hij zegt. alleen maar te weten, dat
hij de eerste tijd met foute verkla
ringen het onderzoek in de war wil
de sturen.
Beklaagde: Ik tart de politie, een
van mijn vrienden of kennissen voor
de rechter te brengen, die verklaart,
mij ooit een auto te hebben zien be
sturen.
Rechter: Behalve dan een brom-
fietsje!
Beklaagde: Ja, dat is het enige
technische vervoermiddel, dat ik ge
had heb.
De verdedigster haalt daarna de
verklaring van getuige aan, dat hij
de eerste zes maanden na zijn arre
statie steeds gelogen en ontkend
had. „Van die leugens is echter wel
een proces-verbaal gemaakt en het
beslaat zelfs 25 pagina's. Er komen
veel namen in voor van mensen die
kort daarop werden gearresteerd.
Blijft getuige bij zijn verklaring, dat
dit alles van geen waarde is?"
Getuige antwoordt, dat sommige
dingen waar zijn, andere weer niet.
Hij had echter in het begin alleen
namen genoemd van mensen, die al
naar Nederland waren, omdat Prins
hem dat tijdens het eerste transport
naar Bandung had bevolen.
Verdedigster zegt, dat de eerste
namen, die in het eerste procesver
baal worden genoemd, de namen zijn
van Schmidt, Van Buren van „Gene
ral Motors" en van nog een dozijn
anderen, die toch nog hier waren.
Getuige zegt, dat Schmidt toen al
gearresteerd was, „dat VaA Kolk was
een vergissing. Ik dacht, dat die al
naar Holland was".
Het lijkt hem zeer onwaarschijn-
Ministers vergaderden in Noordwijk
In Huis ter Duin in Noordwijk aan Zee is Dinsdagmorgen de vergadering begonnen van de zes ministers van
buitenlandse zaken van de landen van de Europese Kolen en Staal Gemeenschap. We zien hier een deel van
de conferentietafel: tweede van rechts de Italiaanse minister van buitenlandse zaken, Gaetano Martino; vijfde
van rechts zijn Luxemburgse collega J. Bech en achteraan in het midden de Nederlandse minister van buiten
landse zaken, J. W. Beyen.
lijk, dat Van Buren naar aanleiding
van zijn verklaringen gearresteerd
zou zijn. Hij had een broer bedoeld,
die kapitein van de militaire lufcht-
vaart was.
Onmogelijk.
De verdedigster vraagt de aan
dacht van de rechter: Getuige heeft
steeds gezegd in de cel te hebben
gezeten. Pas nu hem hierover ge
vraagd wordt, zegt hij tijdelijk in
vrijheid geweest te zijn.
Mevrouw Bouman vraagt getuige
een beschrijving van mr Cohen te
geven.
Getuige zegt: een lange man, on
geveer 45 jaar, donkerblond, dun
haar. Hy had een scherpe neus en
droeg een bril. Hij zegt hem nog dik
wijls op het Hoge Commissariaat te
hebben ontmoet, toen hij er kwam
om over ondergrondse acties te spre
ken.
Hij heeft dit alles gerapporteerd.
Mevrouw Bouman zegt, dat er in
derdaad een mr Cohen Stuart ge
werkt heeft op het Hoge Commissa
riaat. Deze is nu echter in Semarang
waarnemend commissaris.
Als getuige die bedoelt, dan moet
zij opmerken, dat hij zich door ieder
een slechts Stuart laat noemen, dat
hij voor een Europeaan eerder klein
te noemen is en dat hij bijna zwarte
haren heeft, die weelderig krullen.
Getuige zegt, dat de man zich aan
hem als mr Cohen heeft voorgesteld.
Hij weet niet of hij werkelijk zo
heet.
De verdedigster merkt verder op,
dat de wagen, die op dat ogenblik
CD 61 was genummerd, een kleine
Renault Quatre was, waar onmoge
lijk mr Bouman, die lang is, met die
dikke Manoch achterin zou kunnen
zitten. De zitting wordt verdaagd tot
12 September.
Na 33 jaar keerde de zoon huiswaarts
Na zijn vader 33 jaar niet meer gezien te hebben, omhelst de 55-jarige Gino Prato op deze foto zijn 92-jarige
vader Giovanni. Zijn vreugde wordt gedeeld door millioenen aan beide zijden van de oceaan. Gino Prato is
namelijk een in Italië geboren schoenmaker uit New York, die in een Amerikaans Quiz-programma voor de
televisie 32.000 dollar wist te verdienen, door zijn bui tengewone. kennis van opera's. Deze vorstelijke beloning
stelde hem in staat zijn enige wens te vervullen, om n.l. in zijn geboorteland zijn vader te gaan bezoeken.
12 September
fatale dag?
Een nieuwe golf van terrorisme
wordt in Marokko gevreesd nu de
huidige sultan, Ben Arafa, opnieuw
heeft geweigerd af te treden.
Op een ogenblik dat de Franse re
gering besprekingen voert met de
verbannen sultan op Madagascar komt
de weigering van Ben Arafa wel
uiterst ongelegen.
In Aix-les-Bains had premier Faure
in overleg met de verschillende po
litieke groeperingen uit Marokko be
paald, dat tegen 12 September (a.s.
Maandag) een oplossing diende te
worden gevonden voor het vraagstuk
van de troon in Frans Marokko.
De Fransen blijven versterkingen
in Marokko aanvoeren, dit i.v.m. het
naderen van 12 September, de datum,
welke zij zich hebben gesteld om tot
een „nieuwe regeling" van de Ma
rokkaanse aangelegenheden te ko
men.
Franse militairen en Marokkaanse
militiemannen verwijderden Dinsdag
in de inheemse wijken van Casablanca
aanplakbiljetten, waarin werd opge
wekt tot een algemene staking op
twaalf dezer, „indien de Franse rege
ring haar beloften niet nakomt".
Generaal André Franchi, de mili
taire bevelhebber van Casablanca,
heeft in het inheemse stadsgedeelte
de meest strikte voorzorgsmaatre
gelen doen nemen.
Sinds Zondag j.l. zijn hier vier
Franse militairen aangevallen, alle
wachtposten moeten minstens vijf
man sterk zijn. De militairen moeten
in de Arabische wijken te allen tijde
wapens en de stalen helm dragen.
Parijse arrestanten.
Tachtig Algerijnen, die Maandag in
Parijs zijn gearresteerd, omdat zij de
Algerijse opstandelingen zouden heb
ben gesteund met propaganda en het
verzamelen van gelden in de Franse
hoofdstad, zijn Dinsdag per vliegtuig
uit Parijs naar Algerije overgebracht,
waar zij ter beschikking van de
rechter van instructie gesteld zullen
worden.
Zes leden van het bestuur van de
Marokkaanse nationalistische partij
Istiqldl hebben Dinsdag in Rome ge
heime besprekingen gevoerd over de
Marokkaanse crisis. Verwacht wordt,
dat de leider van de partij, Allal Fasi,
zich uit Cairo naar Rome zal '«ge
ven om aan de besprekingen deel te
nemen.
Bou Abid, een advocaat uit Parijs
en een der leiders van de Istiqlal,
heeft verklaard, dat hij na de huidige
conferentie naar Parijs zal gaan en
daarna een bezoek zal brengen aan
de verbannen sultan mohammed Ben
Joessef in Madagascar.
Afwijkende mening.
Allal el Fassi, secretaris-generaal
van de Istiqlal, heeft tegenover jour
nalisten verklaard geen deel te zul
len nemen aan de besprekingen, die
een zestal bestuursleden van deze
Marokkaanse nationalistische partij
thans te Rome voeren over de Ma
rokkaanse crisis.
„Het heeft geen nut deel te nemen
aan besprekingen over een nieuwe
koers voor de Istiqlal, die niet in
overeenstemming is met het immer
door ons ingenomen standpunt. En
kele der te Rome vergaderde Isfxqlal-
bestuurders hebben reeds in beginsel
ingestemd met het vormen van een
regentschapsraad en ik ben van me
ning dat dit een Franse zet is, om
onze sultan uit te rangeren. Ik zal
hier niet aan medewerken en ik heb
dit aan mijn vrienden te Rome mede
gedeeld.
Ik wens niet, dat de Marokkaanse
zaak, die draait om het verlenen van
onafhankelijkheid en souvereiniteit
aan ons land, wordt teruggebracht tot
een louter invoeren van binnenlandse
hervormingen in het huidige Franse
protectoraat",aldus El Fassi.
I (Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te j
10 uur).
PLAATSELIJK OCHTENDMIST X
Vannacht plaatselijk mist, mor-
gen overdag zonnige perioden
met dezelfde temperaturen als
vandaag of iets hogere. Zwakke
tot matige wind uit Oostelijke S
richtingen.
8 Sept. zon op 6.03, onder 19.16;
maan op 21.54, onder 13.53.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden
STOCKHOLM zwaar bewolkt 23 C.
OSLO zwaar bewolkt 20
KOPENHAGEN nevel 20
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
BORDEAUX
GRENOBLE
NICE
GENèVE
ZURICH
LOCARNO
BERLIJN
FRANKFORT
MUNCHEN
WENEN
INNSBRUCK
AJACCIO
MAJJLORCA
licht 'bewolkt 20
nevel 20
zwaar bewolkt 18
nevel 23
zwaar bewolkt 24
licht bewolkt 25
zwaar bewolkt 27
nevel 24
nevel 21
zwaar bewolkt 26
nevel 21
nevel 21
zwaar bewolkt 20
half bewolkt 25
regen 19
zwaar bewolkt 27
licht bewolkt29
Korreltje
Een troep schapen, die door een
leeuw wordt geleid, is gevaarlijker
dan een troep leeuwen onder leiding
van een schaap.
