Sa£eidóe(Boii^atit Nieuwe spelling op 1 September a.s. Berber-stammen gavenzich over en kregen „aman De corruptie-affaire In Indonesië 5 VI]F OSSEN BEZEGELDEN HET MET HUN BLOED ACedevCattda# mititaUen uettwkken naat de We At Eisenhowers toespraak trok aandacht in Rusland De„eer-en-deugd-woorden" blijven onverveerd vrouwelijk Nederlander aangehouden Nog vrij warm ZATERDAG 27 AUGUSTUS 1955 46ste JAARGANG No. 13586 KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Directeur: C. M. v. HAMERS VELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. BUREAUX: PAPENGRACHT 32 Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w„ (2.15 p. mnd„ f6.40 p. kwart. Franco p. p. f6.80. - Advertenties: 15 et. p. m.m. Telefoontjes 1.50 Marokkanen laten Gtandval ongaarne gaan Drie van de Berberstammen, die hebben deelgenomen aan het bloedbad van Wed-Zem, hebben zich Vrijdag op traditionele wijze overgegeven, waarbij zeven ossen werden geslacht. De overgave van de drie stammen de Beni Cheriane, de Beni Smala en de Hamoera werd aan de rand van Wed-Zem in ontvangst genomen door generaal André Franchi, bevelhebber van de Franse strijdkrachten in het gebied van Casablanca. Franse militairen waren opgesteld in een hoek van negentig graden. In de hoek stapelden de stamleden hun wapenen, zoals messen, jachtgeweren en oude musketten, op, nadat eerst de stamhoofden, vergezeld van hun vrouwen en kinderen, zich met witte vlaggen naar generaal Franchi had den begeven. Toen de stamleden hun wapens hadden ingeleverd, stelden zij zich ook in een hoek op, waardoor een vierkant ontstond. DONDERPREEK VOORAF. Generaal Franchi, die zich met de stamhoofden binnen het vierkant bevond, hield een toespraak tot de stamleden, waarin hij in krachtige termen hun optreden verweet. Indien de wreedheden van het afgelopen weekend zich zullen herhalen, zul len de Fransen de stammen zonder mededogen vervolgen en geen kwar tier verlenen, aldus generaal Franchi. Daarop werden vijftien ossen in het vierkant geleid en de „Aman"-plech- tigheid („Aman" betekent vergif fenis") begon. Eerst werden de hiel- pezen van de dieren doorgesneden; vervolgens werden de ossen door een steek met het offermes gedood. Tijdens de plechtigheden vlogen militaire vliegtuigen boven de plaats van de overgave. Ongeveer 8.000 stamleden, 30.000 stamgenoten vertegenwoor digden. gaven zich over. Deze laat- sten bevinden zich echter nog in de heuvels. NIEUWE WOLKEN. Hoewel op het platteland de rust aan het terugkeren is, stijgt de span ning opnieuw in de overbevolkte Ara bische wijken van Casablanca en an dere steden, waar het in het week einde betrekkelijk rustig is geweest. Berichten uit Frankrijk, dat resident- generaal Grandval zal worden „op geofferd" om het vertrek van Sultan Ben Arafa en de samenstelling van een Marokkaanse regering te ver krijgen, zijn in de Arabische wijken en in liberale Franse kringen met verontwaardiging ontvangen. De resident-generaal is in de afge lopen twee maande zeer populair on der de Marokkanen geworden. Deze zien in hem een symbool van een „nieuwe bedeling" voor het protecto raat en zijn vertrek zou worden op gevat als een ernstige slag voor de hoop op de toekomst van vele Ma rokkanen, ondanks eventuele over eenstemming bij de Frans-Marok kaanse besprekingen in Aix-les- Bains. In verband met de stijgende span ning zijn de veiligheidsmaatregelen in Casablanca, waar reeds de staat van beleg en een uitgaansverbod van kracht zijn, nog versterkt. TOESTAND IN ALGERIJE MEESTER. In Algerije in bekend gemaakt, dat de 100.000 man tellende Franse strijd krachten de opstand, die verleden week Zaterdag oplaaide, meester zijn. Tenminste 1.200 opstandelingen zou den zijn gesneuveld. (Het juiste cij fer zal wellicht nooit bekend worden, zo tekent Reuter hierbij aan). Er zijn honderden gevangenen bin nengebracht en grote voorraden wa pens in beslag genomen. In Algiers hebben troepen, met tanks en pant serwagens, Vrijdag oefeningen ge houden om de paraatheid van de troepen te beproeven. Duizenden Europeanen en Arabieren waren ge tuige van dit machtsvertoon, dat het grootste was dat de stad in lange tijd heeft gezien. Hersens overbodig In het „Huis van de Toe komst" hoeft de huisvrouw al leen maar een schakelbord te bedienen. Dat geweldige scha kelbord en dat droomhuis zijn te zien op de Internationale Ra diotentoonstelling, die thans te Londen wordt gehouden. Door middel van de ene knop kan zij in de keuken water tot koken brengen, met de tweede de maaltijd koken, met de der de was doen en met de vierde een bepaald radioprogramma kiezen. Met een hele rij andere knop pen kan zij het bad laten vollo pen, controleren of de baby slaapt en al die karweitjes meer doen die van een huisvrouw worden verwacht. „Er komt een dag", zei de di recteur-generaal van de Britse posterijen, die de tentoonstelling opende, „waarop onze hersenen even overbodig zijn, als nu on ze blinde darm". PARIJS GEBRUIKTE NAVO- TROEPEN. Van gezaghebbende zijde wordt te Parijs meegedeeld, dat Frankrijk des tijds van zijn Navo-eenheden ter ge- Men gelooft, dat deze divisie in middels is vervangen, maar sinds dien zijn eenheden van andere divi sies naar Noord-Afrika gegaan. In geallieerde militaire kringen te Pa rijs zegt men, dat dit tot gevolg heeft gehad, dat" vijf Franse Navo-divisies op het ogenblik niet op volle sterkte zijn. Van andere zijde wordt verklaard, dat het oproepen van 50 tot 60.000 re servisten Frankrijk zal helpen om aan zijn Navo-verplichtingen te blij ven voldoen. De Franse minister voor Marok kaanse en Tunesische zaken, Pierre i July, heeft Vrijdagavond verklaard,1 er van overtuigd te zijn, dat et spoe dig een Marokkaanse regering, Waar in alle groeperingen zullen zijn ver tegenwoordigd, zal worden .gevormd, Hij deelde mee, dat het overlejg tus sen de commissie van vijf Franse mi nisters, waarvan hij deel uitmaakt, en Marokkaanse leiders die zelfde avond nog zou worden beëindigd. Zondag zou hij het kabinet zijn be vindingen meedelen. Men verwacht, dat het overleg te Aix-les-Bains de weg geëffend heeft zamenlijke sterkte van een divisie I voor de invoering van zelf bestuur en naar Algerije heeft gezonden voor de het terugkeren van orde en rust in strijd tegen de opstandelingen. 1 het protectoraat. Met commentaar gepubliceerd Met het s.s. „Bonaire" vertrok Vrijdagmorgen een detachement van de Koninklijke Landmacht naar Suriname. In totaal vertrokken er 46 man, onder wie vier officieren. Onze fotograaf maakte deze groepsfoto van de militairen aan boord, even voor het vertrek; zo te zien is de stemming best! Russische bladen hebben Vrijdag zonder enig commentaar een uittrek sel van president Eisenhowers toe spraak van Woensdag bij buitenland se perscommentaren geplaatst. De ge kozen fragmenten van de Amerikaan se en Britse perscommentaren geven de indruk, dat volgens de buitenland se pers de opmerkingen van Eisen hower wijzen op een terugkeer naar een hardere Amerikaanse buitenland se politiek. Zoals gemeld heeft president Eisenhower Woensdag j.l. tot de Amerikaanse advocatenvereniging gezegd, dat de Verenigde Staten in hun verlangen oorlog te vermijden, nooit de onrechtvaardigheden en fei len van het heden, zoals verdeling van West-Duitsland, overheersing over in een afhankelijke positie ge brachte landen en internationale on dermijning, kunnen aanvaarden. Uit de door Tass bijeengegaarde en uitgezochte commentaren wordt geopperd, dat er in Amerika stemmen opgaan, dat Eisenhower te Genève te ver is gegaan met de „verbroede ring". Ongebruikelijk was, dat de Russi sche bladen evenveel plaatsruimte aan de Amerikaanse en Britse pers commentaren hebben gegeven als aan het uittreksel van de toespraak zelf. Hernieuwde Kerkstrijd in Argentinië Het hoogste gezagsorgaan in de Peronistische Partij heeft een oproep gepubliceerd de strijd tegen de Kerk in Argentinië te vernieuwen. Met be trekking tot het op Maria Tenhemel opneming ontdekte „complot" wordt verklaard: „In een dergelijke situatie rest ons slechts de strijd weer aan te binden met de krachtige steun van hen, die de macht van het getal en het verstand aan hun zijde heb ben." Volgens politieke waarnemers in Argentinië hebben de Peronisten zelf het complot op 15 Augustus ge ënsceneerd, om een einde te maken aan de zjg. wapenstilstand tussen Pe ren en de Kerk en aldus de grond slag te leggen voor een hernieuwd optreden tegen de Kerk. Vóórts heeft de rector van het iMaximuscollege in San Miguel in de provincie Buenos Aires, pater Pedro Moyano S.J., de beweringen van Pe ronistische regeringspersonen en bla den, ais zouden de Jezuïeten in con tact hebben gestaan met revolution- naire groeperingen in Argentinië en in hun ooilege een wapenarsenaal hebben aangelegd, als tendentieuze laster van de hand gewezen. Volgens pater Moyano hebben de lasteraars slechts ten doel een nieuwe episode in de strijd tegen de Kerk, vooral tegen de Jezuïeten te doen ontbran den. OVEREENSTEMMING MET BELGIË VOORLOPIG SOEPELE REGELING OP DE SCHOLEN Op 1 September a.s. zal, ingevolge het Koninklijk Besluit van 23 Augustus 1955, ter uitvoering van de spellingwet van 14 Februari 1947, staatsblad H 52, van kracht worden: de regeling van het voornaamwoordelijk gebruik, het gebruik van de tweede-naamvalsvormen als der, dezer en zijner, de schrijfwijze van bastaardwoorden en tussenklanken in samenstellingen, zoals deze zijn voorgeschreven in de leidraad en de woordenlijst der Nederlandse taal, samengesteld door een commissie van Nederlandse- en Belgische deskundigen en in Augustus 1954 verschenen bij het Staats drukkerij- en Uitgeverijbedrijf en bij Martinus Nijhoff te 's Gravenhage. wordt gelaten, zodat zowel het ge bruik van ,,zij" en ,haar" als van „hij" en „zijn" wordt toegestaan. Een uitzondering hierop vormt een groep van v. (m.) woorden (deugd, drift, eer enz.), waarvoor in de leidraad een voorkeur voir de zij-aanduiding is gegeven. 2. Voor wat betreft de dubbel vormen van bastaardwoorden, waarbij een voorkeur is aangege ven, die voorkeurspelling wordt gevolgd met dien verstande, dat een gelijkmatig gebruik van de andere spelling niet als fout wordt aangemerkt. b. Aan de openbare lichamen inhou dende, dat met ingang van 1 Septem ber 1955 in alle van de ministriële de partementen, autoriteiten, colleges en ambtenaren ,in het Nederlands gestel de stukken: 1. Voor wat betreft de voor naamwoordelijke aanduiding van de met v. (im.) aangeduide zelf standige naamwoorden de zij-aan duiding dient te worden gevolgd, evenals voor de groep van de/v. (m.) woorden, (deugd, drift, :eer enz.), waarvoor in de leidraad een voorkeur voor de zij-aanduiding is gegeven. Schoolboeken nog onveranderd Terwille van een zoveel mogelijk uniforme toepassing van de woorden lijst in de gevallen, waarin dubbel vormen voorkomen heeft sedert Sep tember van het vorig jaar tussen de Belgische en de Nederlandse regering een intensief overleg plaats gevon den ,daar beide regeringen waren be zield door het verlangen de eenheid van de schrijfwijze van de Neder landse taal in Nederland en België met alle kracht na te streven en te 'bevorderen. Andere spelling niet fout Dit overleg, dat met wederzijds begrip voor gerezen bezwaren, in een voortreffelijke verstandhouding werd gevoerd, heeft ertoe geleid, dat voor wat betreft de voornaamwoordelijke aanduiding en de schrijfwijze van de bastaardwoorden van gelijke strek king zal uitgaan: a. Aan de scholen inhoudende, dat met ingang van 1 September 1955: 1. Voor wat betreft de voor naamwoordelijke aanduiding van de met v. (m.) aangeduide zelf standige naamwoorden vrijheid1 2. Voor wat betreft de dubbel vormen van bastaardwoorden, waarbij een voorkeur is aangege ven, die voorkeurspelling wordt gevolgd. Bevordering van accoord Er zal een beperkte gemengde Ne derlandsBelgische commissie wor den ingesteld, waarin vertegenwoor digers van het lager-, het voorberei dend hoger- en het middelbaar onder wijs zitting zullen hebben, aan welke commissie zal worden opgedragen vóór 1 Juli 1956 na te gaan, welke bastaardwoorden in aanmerking ko men om op de scholen, zowel in Bel gië als in Nederland, uitsluitend in de progressieve spelling te worden geschreven. De Nederlandse en de Belgische re gering koesteren het voornemen de toevoeging te bevorderen van een addendum aan het BelgischNeder lands cultureel accoord, waarin zal worden bepaald dat beide verdrag- slutende partijen er zich toe verbin den overleg te plegen omtrent alle regelingen inzake de schrijfwijze van de Nederlandse taal en alles in het werk stellen om eenvormigheid van de schrijfwijze der Nederlandse taal te bevorderen. Soepele beoordeling Aan de scholen heeft de minister van Onderwijs, K. en W. een circu laire gezonden met richtlijnen. Om een geleidelijk aanleren van de nieuwe voorschriften mogelijk te maken, zal de minister er op aan dringen, dat bij het afnemen van de eerstkomende examens tot. en met de examens, die het schooljaar 1956 1957 afsluiten, bij dn beoordeling van het in het Nedenanas gestelde schrif telijke werk van dn candidaten soe pelheid wordt betracht. De invoering van de nieuwe rege ling behoort z.i. vooralsnog geen aan leiding te zijn thans in gebruik zijn de en nog niet versleten boeken door nieuwe te vervangen. De Nederlandse administrateur van de onderneming Tjiboeni, Th. A. H. Claasen (64 j.), is gisteren, toen hij op het punt stond in het K.L.M.- Claasen, die een vergunning had om Indonesië weer binnen te komen, zou eveneens een medewerker van mr. Djody zijn geweest. Het arrestatiebevel tegen deze drie mensen werd uitgevaardigd door de procureur-generaal, mr. Speprapto. ur - F1*", vliegtuig naar Amsterdam te stap- Hij wude mets zeggen over een mo- pen, door de Indonesische militaire verband ^tussen deze^ aanhou- politie gearresteerd. Kort daarop werden in Djakarta twee andere personen aangehouden, evenals hij beschuldigd van „corrup tie op grote schaal". Het zijn Tob ah, lid van de directie van „Jajasan Mo tor", die geknoeid zou hebben met de import van auto's en mr. Karti- dian, die vroeger met de ex-minister van Justitie, mr. Djody Gondoekoe- soemo in een advocatenkantoor geas socieerd is geweest. Al deze drie zaken staan in ver band met mr. Djody, die twee we ken geleden door het leger wegens „misbruik van zijn ambt" werd ge arresteerd. Relletjes op Cyprus gevreesd In het district Famagusta (Cyprus) zijn van morgen af alle politieverlo- ven ingetrokken. Politieposten in de dorpen hebben de beschikking gekre gen over helmen en materiaal om aan relletjes het hoofd te bieden. In Nicosia worden de verloven al enige tijd op zeer beperkte schaal gegeven. Maandag beginnen te Londen be sprekingen tussen Engeland, Grie kenland en Turkije over vraagstuk ken van het Oostelijk deel van de Middellandse Zee, waaronder de kwestie-Cyprus. Het K.N.M.I. deelt mede: Het weer is de afgelopen dagen wat minder stabiel geworden. Oor zaak hiervan was een storing, die vooral in de hogere luchtlagen ze telde en die van Duitsland naar onze omgeving trok. In het gebied, dat deze storing omvat, is de atmosfeer onstabiel, zodat zich buien kunnen ontwikkelen. Gisteren kwamen deze vooral in het Zuiden en Westen van het land voor. Op het vliegveld Zuid- Limiburg viel uit buien 27 mm neer slag, in Vlissingen 14 mm. Van nacht concentreerde de buienactivi- teit zich rond de Duitse Bocht. In de algemene luchtdrukver de ling kwamen intussen geen grote veranderingen voor. Ons land be vond zich vandaag in een ondiepe vore van lagedruik, die zich uitstrek te tussen twee gebieden van hoge luchtdruk. Het ene trekt zdch lang zaam naar Zuid-Rusland terug, maar het andere breidt zich van de Oceaan over de Britse eilanden uit in de richting van Scandinavië. Het ziet er naar uit, dat het weer in ons land morgen geleidelijk meer onder in vloed van dit hogiedrukg'ebied zal komen. Dit betekent echter nog niet, dat de kans op buien geheel ver dwijnt maar deze wordt wel kleiner. Het blijft daarbij vrij warm weer, maar in de kustprovincies kan wat koelere lucht van zee binnenstro men. dingen en een dubieuze rubbertrans actie, die bij het verhoor van mr. Djody aan het licht is gekomen. De plaatsvervangende procureur- generaal, Abdoel Moethalib Moro, deelde mede, dat gisteren nog een vierde persoon in hechtenis is geno men. Boerhanoeddin, een Indone sisch zakenman. Ook deze arrestatie houdt verband met het onderzoek naar de zaak-Djody. weer i (Geldig van Zaterdagavond tot Zondagavond. Opgemaakt te 10 uur). NOORDELIJKE WIND Veranderlijke bewolking met hier en daar een regen- of on weersbui. In de nacht en och tend plaatselijk mist. Dezelfde temperaturen. Zwakke tot ma tige wind, morgen overdag uit Noordelijke richtingen. 28 Aug. zon op 5.45, onder 19.41; maan op 17.06, onder 0.20. 29 Aug. zon op 5.47, onder 19.38; maan op 18.03, onder 2.30. Het weer in Europa De weerraporten van hedenmor gen 7 uur luiden: weer temp. STOCKHOLM onbewolkt 26 C. OSLO half bew. 26 KOPENHAGEN half bew. 27 AMSTERDAM half bew. 23 LONDEN zwaar bew. 26 LUXEMBURG mist 23 PARIJS nevel 2$ BORDEAUX nevel 31 GRENOBLE half bew. 25 NICE zwaar bew. 26 GENEVE zwaar bew. 25 ZURICH onweer 24 LOCARNO licht bew. 22 BERLIJN licht bew. 26 FRANKFORT nevel 25 MUNCHEN regen 22 WENEN nevel 24 INNSBRUCK licht bew. 22 ROME onbewolkt 30 AJACCIO licht bew. 26 MALLORCA licht bew. Korreltje Wie nooit zijn mening verandert, lijkt op stilstaand water: zijn geest vervuilt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1