Sa£eidóe(Boii^atit
Nieuwe spelling op 1 September a.s.
Berber-stammen gavenzich
over en kregen „aman
De corruptie-affaire
In Indonesië
5 VI]F OSSEN BEZEGELDEN
HET MET HUN BLOED
ACedevCattda# mititaUen uettwkken naat de We At
Eisenhowers toespraak
trok aandacht in Rusland
De„eer-en-deugd-woorden"
blijven onverveerd vrouwelijk
Nederlander aangehouden
Nog vrij warm
ZATERDAG 27 AUGUSTUS 1955
46ste JAARGANG No. 13586
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w„ (2.15 p. mnd„ f6.40 p. kwart. Franco p. p. f6.80. - Advertenties: 15 et. p. m.m. Telefoontjes 1.50
Marokkanen laten Gtandval ongaarne gaan
Drie van de Berberstammen, die hebben deelgenomen aan het bloedbad
van Wed-Zem, hebben zich Vrijdag op traditionele wijze overgegeven,
waarbij zeven ossen werden geslacht.
De overgave van de drie stammen de Beni Cheriane, de Beni Smala
en de Hamoera werd aan de rand van Wed-Zem in ontvangst genomen
door generaal André Franchi, bevelhebber van de Franse strijdkrachten in
het gebied van Casablanca.
Franse militairen waren opgesteld in een hoek van negentig graden. In
de hoek stapelden de stamleden hun wapenen, zoals messen, jachtgeweren
en oude musketten, op, nadat eerst de stamhoofden, vergezeld van hun
vrouwen en kinderen, zich met witte vlaggen naar generaal Franchi had
den begeven.
Toen de stamleden hun wapens hadden ingeleverd, stelden zij zich ook
in een hoek op, waardoor een vierkant ontstond.
DONDERPREEK VOORAF.
Generaal Franchi, die zich met de
stamhoofden binnen het vierkant
bevond, hield een toespraak tot de
stamleden, waarin hij in krachtige
termen hun optreden verweet. Indien
de wreedheden van het afgelopen
weekend zich zullen herhalen, zul
len de Fransen de stammen zonder
mededogen vervolgen en geen kwar
tier verlenen, aldus generaal Franchi.
Daarop werden vijftien ossen in het
vierkant geleid en de „Aman"-plech-
tigheid („Aman" betekent vergif
fenis") begon. Eerst werden de hiel-
pezen van de dieren doorgesneden;
vervolgens werden de ossen door een
steek met het offermes gedood.
Tijdens de plechtigheden vlogen
militaire vliegtuigen boven de plaats
van de overgave.
Ongeveer 8.000 stamleden,
30.000 stamgenoten vertegenwoor
digden. gaven zich over. Deze laat-
sten bevinden zich echter nog in de
heuvels.
NIEUWE WOLKEN.
Hoewel op het platteland de rust
aan het terugkeren is, stijgt de span
ning opnieuw in de overbevolkte Ara
bische wijken van Casablanca en an
dere steden, waar het in het week
einde betrekkelijk rustig is geweest.
Berichten uit Frankrijk, dat resident-
generaal Grandval zal worden „op
geofferd" om het vertrek van Sultan
Ben Arafa en de samenstelling van
een Marokkaanse regering te ver
krijgen, zijn in de Arabische wijken
en in liberale Franse kringen met
verontwaardiging ontvangen.
De resident-generaal is in de afge
lopen twee maande zeer populair on
der de Marokkanen geworden. Deze
zien in hem een symbool van een
„nieuwe bedeling" voor het protecto
raat en zijn vertrek zou worden op
gevat als een ernstige slag voor de
hoop op de toekomst van vele Ma
rokkanen, ondanks eventuele over
eenstemming bij de Frans-Marok
kaanse besprekingen in Aix-les-
Bains.
In verband met de stijgende span
ning zijn de veiligheidsmaatregelen
in Casablanca, waar reeds de staat
van beleg en een uitgaansverbod van
kracht zijn, nog versterkt.
TOESTAND IN ALGERIJE
MEESTER.
In Algerije in bekend gemaakt, dat
de 100.000 man tellende Franse strijd
krachten de opstand, die verleden
week Zaterdag oplaaide, meester zijn.
Tenminste 1.200 opstandelingen zou
den zijn gesneuveld. (Het juiste cij
fer zal wellicht nooit bekend worden,
zo tekent Reuter hierbij aan).
Er zijn honderden gevangenen bin
nengebracht en grote voorraden wa
pens in beslag genomen. In Algiers
hebben troepen, met tanks en pant
serwagens, Vrijdag oefeningen ge
houden om de paraatheid van de
troepen te beproeven. Duizenden
Europeanen en Arabieren waren ge
tuige van dit machtsvertoon, dat het
grootste was dat de stad in lange tijd
heeft gezien.
Hersens overbodig
In het „Huis van de Toe
komst" hoeft de huisvrouw al
leen maar een schakelbord te
bedienen. Dat geweldige scha
kelbord en dat droomhuis zijn
te zien op de Internationale Ra
diotentoonstelling, die thans te
Londen wordt gehouden.
Door middel van de ene knop
kan zij in de keuken water tot
koken brengen, met de tweede
de maaltijd koken, met de der
de was doen en met de vierde
een bepaald radioprogramma
kiezen.
Met een hele rij andere knop
pen kan zij het bad laten vollo
pen, controleren of de baby
slaapt en al die karweitjes meer
doen die van een huisvrouw
worden verwacht.
„Er komt een dag", zei de di
recteur-generaal van de Britse
posterijen, die de tentoonstelling
opende, „waarop onze hersenen
even overbodig zijn, als nu on
ze blinde darm".
PARIJS GEBRUIKTE NAVO-
TROEPEN.
Van gezaghebbende zijde wordt te
Parijs meegedeeld, dat Frankrijk des
tijds van zijn Navo-eenheden ter ge-
Men gelooft, dat deze divisie in
middels is vervangen, maar sinds
dien zijn eenheden van andere divi
sies naar Noord-Afrika gegaan. In
geallieerde militaire kringen te Pa
rijs zegt men, dat dit tot gevolg heeft
gehad, dat" vijf Franse Navo-divisies
op het ogenblik niet op volle sterkte
zijn.
Van andere zijde wordt verklaard,
dat het oproepen van 50 tot 60.000 re
servisten Frankrijk zal helpen om
aan zijn Navo-verplichtingen te blij
ven voldoen.
De Franse minister voor Marok
kaanse en Tunesische zaken, Pierre i
July, heeft Vrijdagavond verklaard,1
er van overtuigd te zijn, dat et spoe
dig een Marokkaanse regering, Waar
in alle groeperingen zullen zijn ver
tegenwoordigd, zal worden .gevormd,
Hij deelde mee, dat het overlejg tus
sen de commissie van vijf Franse mi
nisters, waarvan hij deel uitmaakt,
en Marokkaanse leiders die zelfde
avond nog zou worden beëindigd.
Zondag zou hij het kabinet zijn be
vindingen meedelen.
Men verwacht, dat het overleg te
Aix-les-Bains de weg geëffend heeft
zamenlijke sterkte van een divisie I voor de invoering van zelf bestuur en
naar Algerije heeft gezonden voor de het terugkeren van orde en rust in
strijd tegen de opstandelingen. 1 het protectoraat.
Met commentaar
gepubliceerd
Met het s.s. „Bonaire" vertrok Vrijdagmorgen een detachement van de Koninklijke Landmacht naar Suriname.
In totaal vertrokken er 46 man, onder wie vier officieren. Onze fotograaf maakte deze groepsfoto van de
militairen aan boord, even voor het vertrek; zo te zien is de stemming best!
Russische bladen hebben Vrijdag
zonder enig commentaar een uittrek
sel van president Eisenhowers toe
spraak van Woensdag bij buitenland
se perscommentaren geplaatst. De ge
kozen fragmenten van de Amerikaan
se en Britse perscommentaren geven
de indruk, dat volgens de buitenland
se pers de opmerkingen van Eisen
hower wijzen op een terugkeer naar
een hardere Amerikaanse buitenland
se politiek.
Zoals gemeld heeft president
Eisenhower Woensdag j.l. tot de
Amerikaanse advocatenvereniging
gezegd, dat de Verenigde Staten in
hun verlangen oorlog te vermijden,
nooit de onrechtvaardigheden en fei
len van het heden, zoals verdeling
van West-Duitsland, overheersing
over in een afhankelijke positie ge
brachte landen en internationale on
dermijning, kunnen aanvaarden.
Uit de door Tass bijeengegaarde
en uitgezochte commentaren wordt
geopperd, dat er in Amerika stemmen
opgaan, dat Eisenhower te Genève te
ver is gegaan met de „verbroede
ring".
Ongebruikelijk was, dat de Russi
sche bladen evenveel plaatsruimte
aan de Amerikaanse en Britse pers
commentaren hebben gegeven als aan
het uittreksel van de toespraak zelf.
Hernieuwde Kerkstrijd
in Argentinië
Het hoogste gezagsorgaan in de
Peronistische Partij heeft een oproep
gepubliceerd de strijd tegen de Kerk
in Argentinië te vernieuwen. Met be
trekking tot het op Maria Tenhemel
opneming ontdekte „complot" wordt
verklaard: „In een dergelijke situatie
rest ons slechts de strijd weer aan
te binden met de krachtige steun
van hen, die de macht van het getal
en het verstand aan hun zijde heb
ben."
Volgens politieke waarnemers in
Argentinië hebben de Peronisten zelf
het complot op 15 Augustus ge
ënsceneerd, om een einde te maken
aan de zjg. wapenstilstand tussen Pe
ren en de Kerk en aldus de grond
slag te leggen voor een hernieuwd
optreden tegen de Kerk.
Vóórts heeft de rector van het
iMaximuscollege in San Miguel in de
provincie Buenos Aires, pater Pedro
Moyano S.J., de beweringen van Pe
ronistische regeringspersonen en bla
den, ais zouden de Jezuïeten in con
tact hebben gestaan met revolution-
naire groeperingen in Argentinië en
in hun ooilege een wapenarsenaal
hebben aangelegd, als tendentieuze
laster van de hand gewezen. Volgens
pater Moyano hebben de lasteraars
slechts ten doel een nieuwe episode
in de strijd tegen de Kerk, vooral
tegen de Jezuïeten te doen ontbran
den.
OVEREENSTEMMING MET BELGIË
VOORLOPIG SOEPELE REGELING OP DE SCHOLEN
Op 1 September a.s. zal, ingevolge het Koninklijk Besluit van 23 Augustus
1955, ter uitvoering van de spellingwet van 14 Februari 1947, staatsblad
H 52, van kracht worden:
de regeling van het voornaamwoordelijk gebruik,
het gebruik van de tweede-naamvalsvormen als der, dezer en zijner,
de schrijfwijze van bastaardwoorden en tussenklanken in samenstellingen,
zoals deze zijn voorgeschreven in de leidraad en de woordenlijst der
Nederlandse taal, samengesteld door een commissie van Nederlandse- en
Belgische deskundigen en in Augustus 1954 verschenen bij het Staats
drukkerij- en Uitgeverijbedrijf en bij Martinus Nijhoff te 's Gravenhage.
wordt gelaten, zodat zowel het ge
bruik van ,,zij" en ,haar" als van
„hij" en „zijn" wordt toegestaan.
Een uitzondering hierop vormt een
groep van v. (m.) woorden
(deugd, drift, eer enz.), waarvoor
in de leidraad een voorkeur voir
de zij-aanduiding is gegeven.
2. Voor wat betreft de dubbel
vormen van bastaardwoorden,
waarbij een voorkeur is aangege
ven, die voorkeurspelling wordt
gevolgd met dien verstande, dat
een gelijkmatig gebruik van de
andere spelling niet als fout wordt
aangemerkt.
b. Aan de openbare lichamen inhou
dende, dat met ingang van 1 Septem
ber 1955 in alle van de ministriële de
partementen, autoriteiten, colleges en
ambtenaren ,in het Nederlands gestel
de stukken:
1. Voor wat betreft de voor
naamwoordelijke aanduiding van
de met v. (im.) aangeduide zelf
standige naamwoorden de zij-aan
duiding dient te worden gevolgd,
evenals voor de groep van de/v.
(m.) woorden, (deugd, drift, :eer
enz.), waarvoor in de leidraad een
voorkeur voor de zij-aanduiding is
gegeven.
Schoolboeken nog
onveranderd
Terwille van een zoveel mogelijk
uniforme toepassing van de woorden
lijst in de gevallen, waarin dubbel
vormen voorkomen heeft sedert Sep
tember van het vorig jaar tussen de
Belgische en de Nederlandse regering
een intensief overleg plaats gevon
den ,daar beide regeringen waren be
zield door het verlangen de eenheid
van de schrijfwijze van de Neder
landse taal in Nederland en België
met alle kracht na te streven en te
'bevorderen.
Andere spelling niet fout
Dit overleg, dat met wederzijds
begrip voor gerezen bezwaren, in een
voortreffelijke verstandhouding werd
gevoerd, heeft ertoe geleid, dat voor
wat betreft de voornaamwoordelijke
aanduiding en de schrijfwijze van
de bastaardwoorden van gelijke strek
king zal uitgaan:
a. Aan de scholen inhoudende, dat
met ingang van 1 September 1955:
1. Voor wat betreft de voor
naamwoordelijke aanduiding van
de met v. (m.) aangeduide zelf
standige naamwoorden vrijheid1
2. Voor wat betreft de dubbel
vormen van bastaardwoorden,
waarbij een voorkeur is aangege
ven, die voorkeurspelling wordt
gevolgd.
Bevordering van accoord
Er zal een beperkte gemengde Ne
derlandsBelgische commissie wor
den ingesteld, waarin vertegenwoor
digers van het lager-, het voorberei
dend hoger- en het middelbaar onder
wijs zitting zullen hebben, aan welke
commissie zal worden opgedragen
vóór 1 Juli 1956 na te gaan, welke
bastaardwoorden in aanmerking ko
men om op de scholen, zowel in Bel
gië als in Nederland, uitsluitend in
de progressieve spelling te worden
geschreven.
De Nederlandse en de Belgische re
gering koesteren het voornemen de
toevoeging te bevorderen van een
addendum aan het BelgischNeder
lands cultureel accoord, waarin zal
worden bepaald dat beide verdrag-
slutende partijen er zich toe verbin
den overleg te plegen omtrent alle
regelingen inzake de schrijfwijze van
de Nederlandse taal en alles in het
werk stellen om eenvormigheid van
de schrijfwijze der Nederlandse taal
te bevorderen.
Soepele beoordeling
Aan de scholen heeft de minister
van Onderwijs, K. en W. een circu
laire gezonden met richtlijnen.
Om een geleidelijk aanleren van
de nieuwe voorschriften mogelijk te
maken, zal de minister er op aan
dringen, dat bij het afnemen van de
eerstkomende examens tot. en met de
examens, die het schooljaar 1956
1957 afsluiten, bij dn beoordeling van
het in het Nedenanas gestelde schrif
telijke werk van dn candidaten soe
pelheid wordt betracht.
De invoering van de nieuwe rege
ling behoort z.i. vooralsnog geen aan
leiding te zijn thans in gebruik zijn
de en nog niet versleten boeken door
nieuwe te vervangen.
De Nederlandse administrateur
van de onderneming Tjiboeni, Th. A.
H. Claasen (64 j.), is gisteren, toen
hij op het punt stond in het K.L.M.-
Claasen, die een vergunning had
om Indonesië weer binnen te komen,
zou eveneens een medewerker van
mr. Djody zijn geweest.
Het arrestatiebevel tegen deze drie
mensen werd uitgevaardigd door de
procureur-generaal, mr. Speprapto.
ur - F1*",
vliegtuig naar Amsterdam te stap- Hij wude mets zeggen over een mo-
pen, door de Indonesische militaire verband ^tussen deze^ aanhou-
politie gearresteerd.
Kort daarop werden in Djakarta
twee andere personen aangehouden,
evenals hij beschuldigd van „corrup
tie op grote schaal". Het zijn Tob ah,
lid van de directie van „Jajasan Mo
tor", die geknoeid zou hebben met
de import van auto's en mr. Karti-
dian, die vroeger met de ex-minister
van Justitie, mr. Djody Gondoekoe-
soemo in een advocatenkantoor geas
socieerd is geweest.
Al deze drie zaken staan in ver
band met mr. Djody, die twee we
ken geleden door het leger wegens
„misbruik van zijn ambt" werd ge
arresteerd.
Relletjes op Cyprus
gevreesd
In het district Famagusta (Cyprus)
zijn van morgen af alle politieverlo-
ven ingetrokken. Politieposten in de
dorpen hebben de beschikking gekre
gen over helmen en materiaal om
aan relletjes het hoofd te bieden.
In Nicosia worden de verloven al
enige tijd op zeer beperkte schaal
gegeven.
Maandag beginnen te Londen be
sprekingen tussen Engeland, Grie
kenland en Turkije over vraagstuk
ken van het Oostelijk deel van de
Middellandse Zee, waaronder de
kwestie-Cyprus.
Het K.N.M.I. deelt mede:
Het weer is de afgelopen dagen
wat minder stabiel geworden. Oor
zaak hiervan was een storing, die
vooral in de hogere luchtlagen ze
telde en die van Duitsland naar onze
omgeving trok. In het gebied, dat
deze storing omvat, is de atmosfeer
onstabiel, zodat zich buien kunnen
ontwikkelen. Gisteren kwamen deze
vooral in het Zuiden en Westen van
het land voor. Op het vliegveld Zuid-
Limiburg viel uit buien 27 mm neer
slag, in Vlissingen 14 mm. Van
nacht concentreerde de buienactivi-
teit zich rond de Duitse Bocht.
In de algemene luchtdrukver de
ling kwamen intussen geen grote
veranderingen voor. Ons land be
vond zich vandaag in een ondiepe
vore van lagedruik, die zich uitstrek
te tussen twee gebieden van hoge
luchtdruk. Het ene trekt zdch lang
zaam naar Zuid-Rusland terug, maar
het andere breidt zich van de Oceaan
over de Britse eilanden uit in de
richting van Scandinavië. Het ziet
er naar uit, dat het weer in ons land
morgen geleidelijk meer onder in
vloed van dit hogiedrukg'ebied zal
komen. Dit betekent echter nog niet,
dat de kans op buien geheel ver
dwijnt maar deze wordt wel kleiner.
Het blijft daarbij vrij warm weer,
maar in de kustprovincies kan wat
koelere lucht van zee binnenstro
men.
dingen en een dubieuze rubbertrans
actie, die bij het verhoor van mr.
Djody aan het licht is gekomen.
De plaatsvervangende procureur-
generaal, Abdoel Moethalib Moro,
deelde mede, dat gisteren nog een
vierde persoon in hechtenis is geno
men. Boerhanoeddin, een Indone
sisch zakenman. Ook deze arrestatie
houdt verband met het onderzoek
naar de zaak-Djody.
weer i
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond. Opgemaakt te 10
uur).
NOORDELIJKE WIND
Veranderlijke bewolking met
hier en daar een regen- of on
weersbui. In de nacht en och
tend plaatselijk mist. Dezelfde
temperaturen. Zwakke tot ma
tige wind, morgen overdag uit
Noordelijke richtingen.
28 Aug. zon op 5.45, onder 19.41;
maan op 17.06, onder 0.20.
29 Aug. zon op 5.47, onder 19.38;
maan op 18.03, onder 2.30.
Het weer in Europa
De weerraporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer
temp.
STOCKHOLM
onbewolkt
26 C.
OSLO
half bew.
26
KOPENHAGEN
half bew.
27
AMSTERDAM
half bew.
23
LONDEN
zwaar bew.
26
LUXEMBURG
mist
23
PARIJS
nevel
2$
BORDEAUX
nevel
31
GRENOBLE
half bew.
25
NICE
zwaar bew.
26
GENEVE
zwaar bew.
25
ZURICH
onweer
24
LOCARNO
licht bew.
22
BERLIJN
licht bew.
26
FRANKFORT
nevel
25
MUNCHEN
regen
22
WENEN
nevel
24
INNSBRUCK
licht bew.
22
ROME
onbewolkt
30
AJACCIO
licht bew.
26
MALLORCA
licht bew.
Korreltje
Wie nooit zijn mening verandert,
lijkt op stilstaand water: zijn geest
vervuilt.