Vergeldingsacties van Franse Verenigde Staten troepen in Noord-Afrika Kans op vervolging wegens meineed SULTANS Regeringspartijen zetten Franse regering onder druk Men behoeft er geen nachtje meer „over" te slapen Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN BUREAUX: PAPENGRACHT 32 WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1955 46ste JAARGANG No. 13583 De strijd der i Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 2093S, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advertenties:'l5 et. p. m.m. Telefoontjes 4.50 VERGELDING IN MAROKKO STANDIGHEID tegen de blan ken is in Marokko alweer voorbij ge raasd met achterlating van honder den doden. Op de misdaad volgt de straf en op het ogenblik zijn de sol daten van het Franse vreemdelingen legioen (ook geen zachtzinnige kna pen) bezig met de vergeldingsactie. Het dodental stijgt en iedere dode Marokkaan is een barricade op de weg naar het herstel van een weder zijdse goede verstandhouding. De losbarsting van een terreur 0 had men van tevoren zien aan komen, men had op iets der gelijks gerekend, doch niemand had gedacht, dat het zó afschuwelijk zou worden. Ook de vergeldingsactie is gruwelijk, maar hoe betreurenswaar dig, zij is onvermijdelijk. Zeer merkwaardig is bij deze fana tieke moordpartij het aandeel van de Berbers geweest. Over het algemeen zijn de leiders van deze Marokkaanse oer-bevolking pro-Frans en anti- nationalistisch. De voornaamste on der hen is wel de bekende pasja van Marrakesj, El Glawi, die nu ook te Aix-les-Bains deelneemt aan het be raad met de Franse regering. Hij geldt als de eigenlijke aanvoer der van de Berber-stammen, doch thans dreigt een gedeelte van hen hem uit de hand te vallen. Het ver luidt, dat de Berbers, die zo'n gru welijke slachting hebben aangericht te Wed Zem, behoorden tot vier stammen, die de afgezette sultan Ben Joessef trouw gebleven waren. Het is natuurlijk mogelijk, dat er stam men zijn, die het niet eens zijn met de pasja van Marrakesj, want de Berbers vormen al evenmin een ho mogeen volk als de Marokkanen in het algemeen. Doch bij de Berbers uit de bergstreken gaap politieke mo tieven nogal eens gepaard met de uitleving van oude tradities, welke bestaan uit een vrolijke frisse over val op een of andere stedelijke be volking, louter uit overmoedig ple zier in een fiks kloppartijtje. Wel licht is dit nu ook het geval geweest bij de overvallen op Wed Zem, Keni- fra en Boujad. In elk geval staan de Fransen voor de taak om niet harde hand de orde te herstellen en de schrik erin te brengen, teneinde--herhalingen van zulke gruwelijkheden te voorkomen- Maar daarnaast moeten zij de voe dingsbodem wegnemen, waaruit deze politieke onlusten voortspruiten. Premier Faure is daarmee bezig te Aix-les- Bains. Doch gezien het verschil van me ning zowel in Frankrijk als in Ma rokko, kan er moeilijk sprake zijn van een doelbewust en rechtlijnig^ politiek. Het zal wel weer schipperen worden, een houding, welke nie mand bevredigt en ongeregeldheden uitlokt. Tien doden bij vliegramp Een C—119 Flying Boxcar (vlie gende verhuiswagen) is gisternacht neergestort op drie huizen van een negerwijk bij de vliegbasis van Char leston in de Amerikaanse staat South Carolina. Het toestel explodeerde. Spoedig na het opstijgen kreeg het toestel panne, waarna de piloot pro beerde het toestel naar de basis te rug te brengen. Daarbij werd een boom in de wijk geraakt. Tenminste tien mensen kwamen om het leven: zes leden van de bemanning en vier burgers. Sch&ipei aptteden in (ZCgeiy.e dan in Mawfi&a VIER BERBER-STAMMEN BLEVEN TROUW AAN AFGEZETTE SULAN Minstens 100.000 man Franse strijdkrachten zijn Dinsdag in Marokko en Algerije in actie gekomen om het nog smeulend verzet na de mislukte opstand in het weekeinde de kop in te drukken. Het is de grootste operatie sinds de oorlog met de Rifbewoners dertig jaar geleden. In Marokko zijn gisterochtend vroeg krachtige eenheden van het vreem delingenlegioen, Marokkaanse scherpschutters en valschermtroepen, met steun van pantserwagens en vliegtuigen over een front ter breedte van honderd km. tussen Wed Zem en Kenifra tot de aanval overgegaan om opstandige Berbers uit hun linies in de bergen te verdrijven. IN NOORD-MAROKKO De strijd in het Noordelijke deel van Marokka, waarbij de Fransen van met raketten bewapende „Vampire- vliegtuigen gebruik maken, is gericht tegen duizenden Berbers, die beho ren tot vier stammen, welke de ver banen sultan Mohammed ben Joes- soef trouw zijn gebleven. Leden van deze stammen, onder wie velen te paard, hebben Zaterdag, zoals gemeld, deelgenomen aan de slachtingen on der blanken te Wed Zem en Kenifra- Hoewel deze Berbers zich naar hun haardsteden in de bergen hebben te ruggetrokken, blijven groepen van hen in de vallei boerderijen aanval len, brand stichten in spoorwegstati- nielen. Ongeluk in Oostenrijkse bergen Maandag is de 20-jarige Amster damse student Ferdinand Philips van de Kaminspitze in het gebied van de Nordkette bij Innsbruck omlaag ge stort. Hij bleef als door een wonder ach ter een rotspunt boven een 150 meter hoge, steil aflopende bergwand, han gen. Politie, uitgerust met reddings werktuigen heeft de zwaargewonde student uit zijn benarde positie ge red. Nederlands ereveld in Duitsland Aan de rand van de stad Osna- brück is gisteren een erebegraaf plaats ingewijd, waarop 400 Neder landers; in de oorlog in Duitsland ge- vallen, zijn begraven. De namen van 140 doden, wier stoffelijk overschot niet is teruggevonden, staan op een grote witte gedenksteen in het midden van het ereveld. De inwijding werd verricht door aalmoezenier pastoor G. M. Schoone- beek en de legerpredikant dominee P. Swagerman. Er werden kransen gelegd door de Nederlandse ambas sadeur te Bonn, namens de regering van Nedersaksen, namens het ge meentebestuur van Osnabriick en de Duitse organisatie, die de verzorging van de oorlogsgraven op zich heeft genomen. Het mannenkoor „Zang- lust" uit Enschede zong enige liede ren. In Marrakesj, waar zich Maandag ook ongeregeldheden voordeden, pa- trouileerden sterke troepeneenheden, die vooral de dicht bevolkte inheemse wijken bewaakten. Ongeveer 500 Marokkanen, die te Wed Zem werden aangehouden naar aanleiding van de moordpartij in het weekeinde, trachtten de politie onder de voet te lopen, toen hun onder vraging begon. Franse troepen kwa men met machinegeweren in actie waarbij een groot aantal arrestanten werden gedood. De telefoonverbindingen tussen Casablanca en de rest van Marokko zijn verbroken. De veiligheidstroer pen onderhouden per radio het con tact met het Franse hoofdkwartier. Ook elders is het land zijn veel ver bindingen verbroken. Verscheidene steden hebben slechts door middel van radiozenders van het leger con tact met de buitenwereld. IN ALGERIJE In Algerije schijnt de tegenactie van de Fransen meer slachtoffers onder de inheemsen te eisen dan in Ma rokko, aangezien de Fransen in Al gerije over meer mannen beschikken'; die bovendien tengevolge van de maandenlange guerilla met de op standelingen beter geoefend zijn. Vol gens de op Zondag bekendgemaakte cijfers zijn in Algerije 110 blanken en 250 inheemsen gedood, doch be paalde militaire kringen zijn van me ning, dat aan dit laatste aantal nog een nul kan worden toegevoegd. In de vlakte van Constantine wordt in elk Arabisch dorp gezocht naar verdachte personen. Overal waar blanken wonen is de bewaking ver sterkt. Hierbij werken de kolonisten nauw samen met de militairen en de politie. NU STAKEN IN FRANKRIJK! In Parijs zijn Dinsdag pamfletten verspreid, waarin er bij de Franse arbeiders op wordt aangedrongen in solidariteit met „De Algerijnse pa triotten" 'n algemene staking te be ginnen. De pamfletten waren onder tekend met „De Algerijnse nationale In de vlugschriften wordt gezegd dat de arbeiders thans een gunstige gelegenheid hebben om al hun eisen ingewilligd te krijgen, daar alle spe ciale politie-eenheden en gendarmen in Algerije door „de dappere Alge rijnse patriotten" worden gebonden. De Franse eerste-minister, Faure, heeft Dinsdagavond te Aix-les-Bains bekendgemaakt, dat een aantal jonge Franse reservisten in Frankrijk en Noord-Afrika onder de wapenen zul len worden geroepen ter versterking van de eenheden die in Noord-Afrika de orde herstellen. Faure zeide deze beslissing te heb ben genomen in overleg met de mi nister van defensie, generaal Koenig. De overstromingen ïn de V. S. Volgens de jongste cijfers bedraagt het aantal doden als gevolg van de overstromingen in negen staten in het Noordoosten van de Ver. Staten 197. President Eisenhower heeft Dins dag, nadat hij over de getroffen ge bieden was gevlogen, een federaal hulpprogram ten bedrage van 100 millioen dollar in het leven geroepen. Naar schatting zullen ten minste 50 millioen hiervan worden bestemd voor Connecticut en Pennsylvania, de twee staten die het ergst zijn ge teisterd. Het overleg te Aix-les-Bain Leiders van midden- en rechtse fracties in de Franse Nationale Ver gadering hebben de speciale commis sie van vijf ministers, die te Aix-les- Bains besprekingen voert met Ma rokkaanse leiders, telegrafisch ge- dreigd.met intrekking van hun steun aan de regering, indien zij zou wa gen de vroegere sultan Ben Joessef op de een of andere manier terug te brengen. In het telegram wordt de regering er van beschuldigd „contact te blij ven onderhouden met degenen, die direct of indirect verantwoordelijk zijn voor de bloedbaden op Zaterdag J in Marokko." Gistermorgen is van Londen Airport een Canberra vertrokken,' met aan boord twee man, een piloot en een navigator ,om op één dag heen en weer van Londen naar New-York te vliegen. De afstand van déze mon ster-vlucht bedraagt in totaal ongeveer 6.920 mijl. De foto toont het moment, waarop het straalvliegtuig met de moedige bemanning het luchtruim kiest. Het telegram werd verzonden aan de vooravond van de belangrijkste besprekingen te Aix-les Bains, name lijk die tussen de Franse commissie van ministers, waarvan onder ande ren premier Faure deel uitmaakt, en vertegenwoordigers van de Marok kaanse nationalistische partij „Istiq- lal". De „Istiqlal" had nl. de uitnodi ging om aan het Frans-Marokkaanse overleg te Aix-les-Bains deel te ne men, onvoorwaardelijk aanvaard en gisteravond kwam een uit vier le den bestaande delegatie aldaar aan. Er had nog gisteravond een lang durig onderhoud plaats tussen leden van de Franse regeringscommissie en de pasja van Marrakesj te Aix- les-Bains. Men meent te weten, dat pasja El Glawi blijk heeft gegeven van een zekere gematigdheid. Een woordvoerder van de „Istiq lal" zei Dinsdagavond te Aix-les- Bains: „Voor ons en de grote meer derheid van het Marokkaanse volk is de verbannen Ben Joessef nog al tijd de sultan en de enige wettige." In gewoonlijk welingelichte krin gen is Dinsdag gezegd, dat de Fran se premier en andere leden van het kabinet tot een onoffiële regeling met Ben Joessef zijn gekomen. De be langrijkste punten zouden zijn: 1. Sultan Ben Arafa moet aftreden, 2. Ben Joessef zal naar Frankrijk wor den gebracht, 3. Er zal een regent- schapsraad van partijloze, vooraan staande Marokkanen in het leven worden geroepen, die door Ben Joes sef moet worden goedgekeurd, 4. De regentschapsraad zal vervolgens een regering vormen. Deze porcedure werd voor de „Istiqlal" aanvaard baar genoemd. Overstromingen in Pakistan Alle scholen in Oost-Pakistan, be halve universiteiten en technische hogescholen, zijn Dinsdag voor de duur van twee weken gesloten, ten einde ruimte te verkrijgen voor het onderbrengen van duizenden men sen die dakloos zijn geworden door uitgebreide overstromingen in het dal van de Brahmapoetra. In een der getroffen steden zijn 300 huizen vernield. De regering heeft zeven-en-een-half millioen gulden beschikbaar gesteld voor de hulpver lening. Tot 183 is het aantal doden gestegen, tengevolge van de overstromingen, die werden veroorzaakt door de overvloedige regenval. Op deze foto kolkt de woeste stroom die eens de Blackstone-rivier in Pawtucket was, tussen de huizen door, alles meeslepend, wat hem in de weg komt. De dood heeft al vele slachtoffers geëist in het Noorden van Amerika. Voor getuige Tomasoa Rechter Rochjani heeft gisteren in de tiende zitting van het proces Schmidt te Djakarta een verzoek van de verdediging, om een van de getui gen wegens meineed te vervolgen, aanmerkelijk minder gedecideerd af gewezen, dan voorheen in de proces sen Schmidt en Jungschlager gebrui kelijk was. Zelfs liet hij de mogelijk heid open dat men hiertoe tezijnertijd wellicht zou kunnen overgaan. Anderzijds blijkt uit de verslagen van gisteren een toenemend zelfver trouwen bij de verdediging. Toen de verdedigster mevrouw Bouman in de zitting van gisteren een verzoek indiende om getuige To masoa wegens meineed te vervolgen, antwoordde rechter Rochjani, dat daartoe „thans" nog geen termen aanwezig waren, maar det het „later wel mogelijk zou zijn, als alle ge tuigen zijn gehoord". Mevrouw Bouman wees ook in de zitting van gisteren weer een groot aantal tegenstrijdigheden aan in de verklaringen van getuige Tomasao. Verdachte Schmidt verklaarde, toen de rechter hem het woord gaf, dat de verklaringen van Tomasao van het begin tot het eind zijn gelo gen. „Naar zijn eigen verklaringen te oordelen, is deze getuige het erg- Vaticaan krijgt spiegeltelescoop In het voorjaar van 1956 zal de nomen, die uit alle delen der wereld bijeengekomen waren voor een astro nomen-congres, dat naar aanleiding van de plechtige overdracht van de nieuwe telescoop gehouden werd in de sterrenwacht Hamburg-Bergedorf. Pater CyConnel heeft uiteengezet wat de Vaticaanse Sterrenwacht van plan is met de telescoop, die door een Engelse firma vervaardigd is. De te lescoop wordt opgesteld in de tuinen van de Pauselijke zomerresidentie te Castel Gandolfo en zal voornamelijk gebruikt worden voor het waarnemen der spectra. Daarnaast wordt hij ook aangewend voor fotografisch en foto metrisch onderzoek. Volgens pater O'Connel biedt de nieuwe telescoop de mogelijkheid tot het winnen van rijk onderzoekingsmateriaal. ste product, dat een maatschappij kan voortbrengen: een beroepsspion, die zijn medemensen voor geld ver raadt. Als wij zijn verklaringen van alle franje ontdoen, dan blijft er van de N.I.G.O. met 2000 leden en een hoofdkwartier op Dramaga niet meer over dan een bergplaats met wapens. En dat is mogelijk, want er waren een ondernemingswacht en een staf- campanie van het K.N.I.L. gelegerd. Staf-officier Tomasao wordt dan een pakhuisknecht, niet met kistjes sjouwt", aldus de heer Schmidt. HOE wordt het weer? (Geldig van Woensdagavond tot Donderdagavond. Opgemaakt te 10 uur). J AANHOUDEND ZOMERWEER, j Droog en overwegend zonnig j weer met dezelfde of iets lagere temperaturen. Overwegend ma- tige wind tussen Noord en Oost. 25 Aug. zon op 5.40, onder 19.47; maan op 14.46, onder 22.39. 9.51 eerste kwartier. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenmor gen 7 uur luiden: STOCKHOLM onbewolkt 26 C. OSLO onbewolkt 26 KOPENHAGEN mist 25 AMSTERDAM half bew. 28 LONDEN nevel 30 LUXEMBURG licht bew. 28 PARIJS half bew. 31 BORDEAUX onbewolkt 32 GRENOBLE licht bew. 29 NICE onbewolkt 29 GENèVE nevel 28 ZURICH nevel 27 LOCARNO zwaar bew. 29 BERLIJN geheel bew. 27 FRANKFORT nevel 28 MüNCHEN licht bew. 25 WENEN zwaar bew. 27 INNSBRUCK half bew. 28 ROME licht bew. 27 AJACCIO licht bew. 29 Korreltje Laster is de kracht van de lafaard.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1