Vergeldingsacties van Franse Verenigde Staten
troepen in Noord-Afrika
Kans op vervolging
wegens meineed
SULTANS
Regeringspartijen zetten Franse
regering onder druk
Men behoeft er geen nachtje meer „over" te slapen
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
WOENSDAG 24 AUGUSTUS 1955
46ste JAARGANG No. 13583
De strijd der
i
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 2093S, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advertenties:'l5 et. p. m.m. Telefoontjes 4.50
VERGELDING IN
MAROKKO
STANDIGHEID tegen de blan
ken is in Marokko alweer voorbij ge
raasd met achterlating van honder
den doden. Op de misdaad volgt de
straf en op het ogenblik zijn de sol
daten van het Franse vreemdelingen
legioen (ook geen zachtzinnige kna
pen) bezig met de vergeldingsactie.
Het dodental stijgt en iedere dode
Marokkaan is een barricade op de
weg naar het herstel van een weder
zijdse goede verstandhouding.
De losbarsting van een terreur
0 had men van tevoren zien aan
komen, men had op iets der
gelijks gerekend, doch niemand had
gedacht, dat het zó afschuwelijk zou
worden. Ook de vergeldingsactie is
gruwelijk, maar hoe betreurenswaar
dig, zij is onvermijdelijk.
Zeer merkwaardig is bij deze fana
tieke moordpartij het aandeel van de
Berbers geweest. Over het algemeen
zijn de leiders van deze Marokkaanse
oer-bevolking pro-Frans en anti-
nationalistisch. De voornaamste on
der hen is wel de bekende pasja van
Marrakesj, El Glawi, die nu ook te
Aix-les-Bains deelneemt aan het be
raad met de Franse regering.
Hij geldt als de eigenlijke aanvoer
der van de Berber-stammen, doch
thans dreigt een gedeelte van hen
hem uit de hand te vallen. Het ver
luidt, dat de Berbers, die zo'n gru
welijke slachting hebben aangericht
te Wed Zem, behoorden tot vier
stammen, die de afgezette sultan Ben
Joessef trouw gebleven waren. Het
is natuurlijk mogelijk, dat er stam
men zijn, die het niet eens zijn met
de pasja van Marrakesj, want de
Berbers vormen al evenmin een ho
mogeen volk als de Marokkanen in
het algemeen. Doch bij de Berbers
uit de bergstreken gaap politieke mo
tieven nogal eens gepaard met de
uitleving van oude tradities, welke
bestaan uit een vrolijke frisse over
val op een of andere stedelijke be
volking, louter uit overmoedig ple
zier in een fiks kloppartijtje. Wel
licht is dit nu ook het geval geweest
bij de overvallen op Wed Zem, Keni-
fra en Boujad.
In elk geval staan de Fransen voor
de taak om niet harde hand de orde
te herstellen en de schrik erin te
brengen, teneinde--herhalingen van
zulke gruwelijkheden te voorkomen-
Maar daarnaast moeten zij de voe
dingsbodem wegnemen, waaruit deze
politieke onlusten voortspruiten.
Premier Faure is daarmee bezig te
Aix-les- Bains.
Doch gezien het verschil van me
ning zowel in Frankrijk als in Ma
rokko, kan er moeilijk sprake zijn
van een doelbewust en rechtlijnig^
politiek. Het zal wel weer schipperen
worden, een houding, welke nie
mand bevredigt en ongeregeldheden
uitlokt.
Tien doden bij
vliegramp
Een C—119 Flying Boxcar (vlie
gende verhuiswagen) is gisternacht
neergestort op drie huizen van een
negerwijk bij de vliegbasis van Char
leston in de Amerikaanse staat South
Carolina. Het toestel explodeerde.
Spoedig na het opstijgen kreeg het
toestel panne, waarna de piloot pro
beerde het toestel naar de basis te
rug te brengen. Daarbij werd een
boom in de wijk geraakt. Tenminste
tien mensen kwamen om het leven:
zes leden van de bemanning en vier
burgers.
Sch&ipei aptteden in (ZCgeiy.e
dan in Mawfi&a
VIER BERBER-STAMMEN BLEVEN
TROUW AAN AFGEZETTE SULAN
Minstens 100.000 man Franse strijdkrachten zijn Dinsdag in Marokko en
Algerije in actie gekomen om het nog smeulend verzet na de mislukte
opstand in het weekeinde de kop in te drukken. Het is de grootste operatie
sinds de oorlog met de Rifbewoners dertig jaar geleden.
In Marokko zijn gisterochtend vroeg krachtige eenheden van het vreem
delingenlegioen, Marokkaanse scherpschutters en valschermtroepen, met
steun van pantserwagens en vliegtuigen over een front ter breedte van
honderd km. tussen Wed Zem en Kenifra tot de aanval overgegaan om
opstandige Berbers uit hun linies in de bergen te verdrijven.
IN NOORD-MAROKKO
De strijd in het Noordelijke deel
van Marokka, waarbij de Fransen van
met raketten bewapende „Vampire-
vliegtuigen gebruik maken, is gericht
tegen duizenden Berbers, die beho
ren tot vier stammen, welke de ver
banen sultan Mohammed ben Joes-
soef trouw zijn gebleven. Leden van
deze stammen, onder wie velen te
paard, hebben Zaterdag, zoals gemeld,
deelgenomen aan de slachtingen on
der blanken te Wed Zem en Kenifra-
Hoewel deze Berbers zich naar hun
haardsteden in de bergen hebben te
ruggetrokken, blijven groepen van
hen in de vallei boerderijen aanval
len, brand stichten in spoorwegstati-
nielen.
Ongeluk in
Oostenrijkse bergen
Maandag is de 20-jarige Amster
damse student Ferdinand Philips van
de Kaminspitze in het gebied van de
Nordkette bij Innsbruck omlaag ge
stort.
Hij bleef als door een wonder ach
ter een rotspunt boven een 150 meter
hoge, steil aflopende bergwand, han
gen.
Politie, uitgerust met reddings
werktuigen heeft de zwaargewonde
student uit zijn benarde positie ge
red.
Nederlands ereveld
in Duitsland
Aan de rand van de stad Osna-
brück is gisteren een erebegraaf
plaats ingewijd, waarop 400 Neder
landers; in de oorlog in Duitsland ge-
vallen, zijn begraven. De namen van
140 doden, wier stoffelijk overschot
niet is teruggevonden, staan op een
grote witte gedenksteen in het midden
van het ereveld.
De inwijding werd verricht door
aalmoezenier pastoor G. M. Schoone-
beek en de legerpredikant dominee
P. Swagerman. Er werden kransen
gelegd door de Nederlandse ambas
sadeur te Bonn, namens de regering
van Nedersaksen, namens het ge
meentebestuur van Osnabriick en de
Duitse organisatie, die de verzorging
van de oorlogsgraven op zich heeft
genomen. Het mannenkoor „Zang-
lust" uit Enschede zong enige liede
ren.
In Marrakesj, waar zich Maandag
ook ongeregeldheden voordeden, pa-
trouileerden sterke troepeneenheden,
die vooral de dicht bevolkte inheemse
wijken bewaakten.
Ongeveer 500 Marokkanen, die te
Wed Zem werden aangehouden naar
aanleiding van de moordpartij in het
weekeinde, trachtten de politie onder
de voet te lopen, toen hun onder
vraging begon. Franse troepen kwa
men met machinegeweren in actie
waarbij een groot aantal arrestanten
werden gedood.
De telefoonverbindingen tussen
Casablanca en de rest van Marokko
zijn verbroken. De veiligheidstroer
pen onderhouden per radio het con
tact met het Franse hoofdkwartier.
Ook elders is het land zijn veel ver
bindingen verbroken. Verscheidene
steden hebben slechts door middel
van radiozenders van het leger con
tact met de buitenwereld.
IN ALGERIJE
In Algerije schijnt de tegenactie van
de Fransen meer slachtoffers onder
de inheemsen te eisen dan in Ma
rokko, aangezien de Fransen in Al
gerije over meer mannen beschikken';
die bovendien tengevolge van de
maandenlange guerilla met de op
standelingen beter geoefend zijn. Vol
gens de op Zondag bekendgemaakte
cijfers zijn in Algerije 110 blanken
en 250 inheemsen gedood, doch be
paalde militaire kringen zijn van me
ning, dat aan dit laatste aantal nog
een nul kan worden toegevoegd.
In de vlakte van Constantine wordt
in elk Arabisch dorp gezocht naar
verdachte personen. Overal waar
blanken wonen is de bewaking ver
sterkt. Hierbij werken de kolonisten
nauw samen met de militairen en de
politie.
NU STAKEN IN FRANKRIJK!
In Parijs zijn Dinsdag pamfletten
verspreid, waarin er bij de Franse
arbeiders op wordt aangedrongen in
solidariteit met „De Algerijnse pa
triotten" 'n algemene staking te be
ginnen. De pamfletten waren onder
tekend met „De Algerijnse nationale
In de vlugschriften wordt gezegd
dat de arbeiders thans een gunstige
gelegenheid hebben om al hun eisen
ingewilligd te krijgen, daar alle spe
ciale politie-eenheden en gendarmen
in Algerije door „de dappere Alge
rijnse patriotten" worden gebonden.
De Franse eerste-minister, Faure,
heeft Dinsdagavond te Aix-les-Bains
bekendgemaakt, dat een aantal jonge
Franse reservisten in Frankrijk en
Noord-Afrika onder de wapenen zul
len worden geroepen ter versterking
van de eenheden die in Noord-Afrika
de orde herstellen.
Faure zeide deze beslissing te heb
ben genomen in overleg met de mi
nister van defensie, generaal Koenig.
De overstromingen
ïn de V. S.
Volgens de jongste cijfers bedraagt
het aantal doden als gevolg van de
overstromingen in negen staten in
het Noordoosten van de Ver. Staten
197.
President Eisenhower heeft Dins
dag, nadat hij over de getroffen ge
bieden was gevlogen, een federaal
hulpprogram ten bedrage van 100
millioen dollar in het leven geroepen.
Naar schatting zullen ten minste 50
millioen hiervan worden bestemd
voor Connecticut en Pennsylvania,
de twee staten die het ergst zijn ge
teisterd.
Het overleg te
Aix-les-Bain
Leiders van midden- en rechtse
fracties in de Franse Nationale Ver
gadering hebben de speciale commis
sie van vijf ministers, die te Aix-les-
Bains besprekingen voert met Ma
rokkaanse leiders, telegrafisch ge-
dreigd.met intrekking van hun steun
aan de regering, indien zij zou wa
gen de vroegere sultan Ben Joessef
op de een of andere manier terug te
brengen.
In het telegram wordt de regering
er van beschuldigd „contact te blij
ven onderhouden met degenen, die
direct of indirect verantwoordelijk
zijn voor de bloedbaden op Zaterdag
J in Marokko."
Gistermorgen is van Londen Airport een Canberra vertrokken,' met aan boord twee man, een piloot en een
navigator ,om op één dag heen en weer van Londen naar New-York te vliegen. De afstand van déze mon
ster-vlucht bedraagt in totaal ongeveer 6.920 mijl. De foto toont het moment, waarop het straalvliegtuig met
de moedige bemanning het luchtruim kiest.
Het telegram werd verzonden aan
de vooravond van de belangrijkste
besprekingen te Aix-les Bains, name
lijk die tussen de Franse commissie
van ministers, waarvan onder ande
ren premier Faure deel uitmaakt, en
vertegenwoordigers van de Marok
kaanse nationalistische partij „Istiq-
lal".
De „Istiqlal" had nl. de uitnodi
ging om aan het Frans-Marokkaanse
overleg te Aix-les-Bains deel te ne
men, onvoorwaardelijk aanvaard en
gisteravond kwam een uit vier le
den bestaande delegatie aldaar aan.
Er had nog gisteravond een lang
durig onderhoud plaats tussen leden
van de Franse regeringscommissie
en de pasja van Marrakesj te Aix-
les-Bains. Men meent te weten, dat
pasja El Glawi blijk heeft gegeven
van een zekere gematigdheid.
Een woordvoerder van de „Istiq
lal" zei Dinsdagavond te Aix-les-
Bains: „Voor ons en de grote meer
derheid van het Marokkaanse volk
is de verbannen Ben Joessef nog al
tijd de sultan en de enige wettige."
In gewoonlijk welingelichte krin
gen is Dinsdag gezegd, dat de Fran
se premier en andere leden van het
kabinet tot een onoffiële regeling met
Ben Joessef zijn gekomen. De be
langrijkste punten zouden zijn: 1.
Sultan Ben Arafa moet aftreden, 2.
Ben Joessef zal naar Frankrijk wor
den gebracht, 3. Er zal een regent-
schapsraad van partijloze, vooraan
staande Marokkanen in het leven
worden geroepen, die door Ben Joes
sef moet worden goedgekeurd, 4. De
regentschapsraad zal vervolgens een
regering vormen. Deze porcedure
werd voor de „Istiqlal" aanvaard
baar genoemd.
Overstromingen
in Pakistan
Alle scholen in Oost-Pakistan, be
halve universiteiten en technische
hogescholen, zijn Dinsdag voor de
duur van twee weken gesloten, ten
einde ruimte te verkrijgen voor het
onderbrengen van duizenden men
sen die dakloos zijn geworden door
uitgebreide overstromingen in het dal
van de Brahmapoetra.
In een der getroffen steden zijn
300 huizen vernield. De regering heeft
zeven-en-een-half millioen gulden
beschikbaar gesteld voor de hulpver
lening.
Tot 183 is het aantal doden gestegen, tengevolge van de overstromingen,
die werden veroorzaakt door de overvloedige regenval. Op deze foto kolkt
de woeste stroom die eens de Blackstone-rivier in Pawtucket was, tussen
de huizen door, alles meeslepend, wat hem in de weg komt. De dood heeft
al vele slachtoffers geëist in het Noorden van Amerika.
Voor getuige
Tomasoa
Rechter Rochjani heeft gisteren in
de tiende zitting van het proces
Schmidt te Djakarta een verzoek van
de verdediging, om een van de getui
gen wegens meineed te vervolgen,
aanmerkelijk minder gedecideerd af
gewezen, dan voorheen in de proces
sen Schmidt en Jungschlager gebrui
kelijk was. Zelfs liet hij de mogelijk
heid open dat men hiertoe tezijnertijd
wellicht zou kunnen overgaan.
Anderzijds blijkt uit de verslagen
van gisteren een toenemend zelfver
trouwen bij de verdediging.
Toen de verdedigster mevrouw
Bouman in de zitting van gisteren
een verzoek indiende om getuige To
masoa wegens meineed te vervolgen,
antwoordde rechter Rochjani, dat
daartoe „thans" nog geen termen
aanwezig waren, maar det het „later
wel mogelijk zou zijn, als alle ge
tuigen zijn gehoord".
Mevrouw Bouman wees ook in de
zitting van gisteren weer een groot
aantal tegenstrijdigheden aan in de
verklaringen van getuige Tomasao.
Verdachte Schmidt verklaarde,
toen de rechter hem het woord gaf,
dat de verklaringen van Tomasao
van het begin tot het eind zijn gelo
gen. „Naar zijn eigen verklaringen
te oordelen, is deze getuige het erg-
Vaticaan krijgt
spiegeltelescoop
In het voorjaar van 1956 zal de
nomen, die uit alle delen der wereld
bijeengekomen waren voor een astro
nomen-congres, dat naar aanleiding
van de plechtige overdracht van de
nieuwe telescoop gehouden werd in
de sterrenwacht Hamburg-Bergedorf.
Pater CyConnel heeft uiteengezet
wat de Vaticaanse Sterrenwacht van
plan is met de telescoop, die door een
Engelse firma vervaardigd is. De te
lescoop wordt opgesteld in de tuinen
van de Pauselijke zomerresidentie te
Castel Gandolfo en zal voornamelijk
gebruikt worden voor het waarnemen
der spectra. Daarnaast wordt hij ook
aangewend voor fotografisch en foto
metrisch onderzoek. Volgens pater
O'Connel biedt de nieuwe telescoop
de mogelijkheid tot het winnen van
rijk onderzoekingsmateriaal.
ste product, dat een maatschappij
kan voortbrengen: een beroepsspion,
die zijn medemensen voor geld ver
raadt. Als wij zijn verklaringen van
alle franje ontdoen, dan blijft er van
de N.I.G.O. met 2000 leden en een
hoofdkwartier op Dramaga niet meer
over dan een bergplaats met wapens.
En dat is mogelijk, want er waren
een ondernemingswacht en een staf-
campanie van het K.N.I.L. gelegerd.
Staf-officier Tomasao wordt dan een
pakhuisknecht, niet met kistjes
sjouwt", aldus de heer Schmidt.
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te
10 uur).
J AANHOUDEND ZOMERWEER,
j Droog en overwegend zonnig
j weer met dezelfde of iets lagere
temperaturen. Overwegend ma-
tige wind tussen Noord en Oost.
25 Aug. zon op 5.40, onder 19.47;
maan op 14.46, onder 22.39.
9.51 eerste kwartier.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
STOCKHOLM
onbewolkt
26 C.
OSLO
onbewolkt
26
KOPENHAGEN
mist
25
AMSTERDAM
half
bew.
28
LONDEN
nevel
30
LUXEMBURG
licht
bew.
28
PARIJS
half
bew.
31
BORDEAUX
onbewolkt
32
GRENOBLE
licht
bew.
29
NICE
onbewolkt
29
GENèVE
nevel
28
ZURICH
nevel
27
LOCARNO
zwaar
bew.
29
BERLIJN
geheel
bew.
27
FRANKFORT
nevel
28
MüNCHEN
licht
bew.
25
WENEN
zwaar
bew.
27
INNSBRUCK
half
bew.
28
ROME
licht
bew.
27
AJACCIO
licht
bew.
29
Korreltje
Laster is de kracht van de lafaard.