Een betere afweer tegen
„hersenspoeling" gewenst
Soekarno zong
oude strijdlied
't
Premier Nehroe biedt
zijn excuses aan
CLmetidaanAZ &ty,g,&g,euattg.eiien
dCfiven u-emntiuamdeliffi
OM GOA
Na tien jaar
Rusland, Amerika en Engeland
wisselden geheimen uit
De onrust in
Marokko
Sultan laat zich
niet wegwerken
DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1955
46ste JAARGANG No. 13578
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 1
BUREAUX: PAFENGRACHT 32
Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w„ f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50
Commissie onderzoekt het vraagstuk
President Eisenhower heeft Woensdag nieuwe gedragsregels uitgevaar
digd voor krijgsgevangen gemaakte Amerikaanse militairen.
Zij omvatten een uit zes punten bestaande belofte, waarbij elk lid der
Amerikaanse strijdkrachten zich onder meer verplicht, antwoorden op
vragen, gesteld door vijandelijke ondervragers, te ontwijken, ook wanneer
hij geestelijk of lichamelijk gefolterd wordt. In dat geval moet hij deze
gedragslijn, „zo lang als hij het maar enigszins kan uithouden", blijven
volgen.
De nieuwe gedragsregels zijn aanbevolen door een commissie, ingesteld
door het Amerikaanse ministerie van landsverdediging, waarin alle onder
delen der Amerikaanse weermacht zijn vertegenwoordigd.
Afgedwongen „bekentenissen"
De commissie was opgedragen na
te gaan hoe het kwam, dat een aantal
in de Koreaanse oorlog gevangen ge
nomen Amerikaanse militairen er toe
gebracht kon worden valse „beken
tenissen" te tekenen en op nog andere
wijze voor de door de communisten
toegepaste hersenspoeling is bezwe
ken.
In een toelichting op de nieuwe
instructies wordt gezegd, dat „het
afleggen van bekentenissen, juist of
onjuist, mondeling of schriftelijk, ver
boden is, evenals het afleggen van
persoonlijke verklaringen, waarin een
visie op de geschiedenis wordt gege
ven, het op gramofoonplaten doen
opnemen van verklaringen, die voor
de vijand propagandistische waarde
hébben, of het doen van dergelijke
uitlatingen voor een vijandelijke ra
dio-omroep, het doen van .beroepen
op andere krijgsgevangenen, het on
dertekenen van oproepen om de strijd
te staken, of de Amerikaanse strijd
krachten te bewegen zich over te ge
ven, het beoefenen van „zelfcritiek"
of in het algemeen het mondeling of
JN INDIA HEERST GROTE OPWIN
DING op het ogenblik over een
paar kleine stukjes grondgebied, wél
ke sinds eeuwen in Portugese han
den zijn. Het voornaamste daarvan is
Goa, een rustig en welvarend lapje
grond, dat de laatste dagen het toneel
is geweest van voortdurende invasies
door „vreedzame demonstranten" uit
India. India wil n.l. nu eens eindelijk
die Portugezen eruit hebben en denkt
dat te bereiken door „zachte drang".
„Wij willen geen krijg, maar wij krij
gen wat wij willen", schijnt de spreuk
te zijn geworden van premier Nehroe,
die deze mehode van een ander heeft
afgekeken.
Nu zijn de Portugezen niet
0 van zins om zomaar uit Goa
weg te trekken of hun boeltje
daar over te laten aan de horden
„demonstranten", al zijn ze nog zo
„vreedzaam" en ongewapend. Als de
heren demonstranten er toe over
gaan om op gebouwen en moskeen
de vlag van India te hijssen en niet
van plan zijn om naar hun eigen ge
bied terug te keren, schieten de
Portugezen er op los en vallen er
doden en gewonden.
Dan is de boot aan in India. In
Calcutta wordt bij het Portugese con
sulaat de boel kort en klein geslagen
en ook elders valt men Europeanen
schriftelijk doen van mededelingen,
welke de vijand ten voordeel kunnen
strekken en nadelig zijn voor de Ver
enigde Staten en/of hun bondgeno
ten".
Het voornaamste punt, dat de com
missie stelde, was dat krijgsgevan
genschap een Amerikaanse militair
niet ontheft van de verantwoorde
lijkheid jegens zijn land.
Van de 4.428 Amei'ikaanse krijgs
gevangenen, die in Korea krijgsge
vangen werden gemaakt en de com
munistische gevangenschap hebben
overleefd, zijn 192 schuldig bevonden
aan ernstige misdrijven jegens hun
kameraden.
De Amerikaanse militaire commis
sie, die president Eisenhower ten
deze heeft geraden, had vooral cri-
tiek op het onvermogen van de ge
middelde Amerikaanse militair, om
aan „hersenspoeling" het hoofd te
bieden. Voor de meesten was deze
ondervraigingswijze 'n volledige ver
rassing, waar zij onvoorbereid tegen
over stonden.
Conclusie der commissie
De commissie komt dan tot de Vol
gende conclusie:
1. Kennis is een verdedigingsmid
del tegen „hersenspoeling".
2. De Amerikaanse militairen, die
in krijgsgevangenschap met de
vijand hebben samengewerkt, hadden
een tekort aan vaderlandsliefde, ver
oorzaakt door onvoldoende, kennis der
Amerikaanse democratie.
3. De communisten hebben in
Korea (en China) bij hun „hersen
spoeling" geen gebruik gemaakt van
verdovende middelen, daar zij had
den bevonden, dat het onthouden van
voedsel aan de krijgsgevangenen en
het hun beletten te slapen meer af
doende middelen waren, om de ge
wenste medewerking te verkrijgen.
Nieuw Guinea moet
en zal terug
President Soekarno heeft gisteren
in zijn rede te Djakarta ter gelegen
heid van Indonesië's onafhankelijk
heidsdag, een bittere aanval gedaan
op Nederland. Hij zei dat Indonesië
zich steeds bevindt in de greep van
het eeuwenoude kolonialisme en im
perialisme en deed 'n beroep op het
Indonesische volk om alle krachten
en al het „strijdbare potentieel" te
mobiliseren voor de strijd om West-
Nieuw-Guinea.
„Indien de Nederlanders koppig
vasthouden aan hun standpunt, als
zij weigeren de explosiviteit van het
conflict over Nieuw-Guinea te zien",
aldus Soekarno in het verloop van
zijn rede, „dan ben ik bang dat het
moeilijk zal zijn de betrekkingen
tussen Indonesië en Nederland weer
goec^ te maken. Meer en meer be
gin ik er aan te twijfelen of de Ne
derlanders enige ernstige wil koeste
ren om de betrekkingen met Indone
sië te verbeteren."
Soekarno herinnerde aan de „Ne
derlandse campagne met het wit
boek", aan de gelegenheid die men
sen in Nederland krijgen om de RM
S te steunen, de armslag die Wester
ling nog heeft voor het smeden van
plannen tegen Indonesië en conclu
deerde dat deze daden niet de indruk
wekken dat de Nederlanders in ernst
de goede betrekkingen met Indonesië
wensen te bewaren.
„Zij kunnen blijkbaar niet langer
in historische of politiek-psycholo-
gische termen denken. Zij zijn blijk
baar niet in staat om van het verle-
lastig. En Nehroe roept de wereld toe: "lcï UI""fL veilt:
„Is het niet schandelijk, dat er zomaar n e 61611 vervo £de de presi-
geschoten wordt op weerloze men- f
sen?-" i
'Holle theorie, want iedereen be-
grijpt, dat iemand, die zijn vingers 1
uitsteekt naar iets wat niet van hem
is, een tik op die vingers krijgt.
Het gaat er nu maar om, of India
al of niet het recht heeft om het bezit
van Goa voor zich op te eisen.
Ja, zegt Nehroe, want Goa behoort
geografisch van ouds tot India. Neen, I
zegt Portugal, want de Portugezen
zitten er al meer dan 4 eeuwen en
de bevolking is er meer Portugees
dan Indisch en verlangt helemaal
niet om tot India terug te keren.
In wezen is hier hetzelfde probleem
als met Nieuw Guinea. Wat gaat nu
voor: hét geografisch 'begrip of het
belang van de bevolking? Het lijkt
ons nogal duidelijk, dat het belang
van de bevolking dien te praevale-
ren en daarom lijken ook de aanspra
ken van India op Goa nogal proble
matisch.
De Portugezen zelf zien er voor
namelijk een prestige-kwestie in. Het
kleine stukje Aziatisch grondgebied is
het laatste overblijfsel van het eens
zo machtige Portugese rijk en Goa is
hun oogappel. Daar rust het stoffelijk
overschot van de H. Franciscus Xa-
verius, de grote apostel van het Verre
Oosten, die ook een Portugees was.
Voor Portugal betekent Goa meer dan
zomaar een stukje grond in een ver
werelddeeld. Wij met onze „koloniale"
ervaringen kunnen dat aanvoelen.
Maar hoe dierbaar Goa ook moge
zijn voor de Portugezen, de Indiërs
zijn nu eenmaal fanatiek en vasthou
dend en zij zullen telkens „vreed
zaam" terugkeren, al vallen er ook
doden en gewonden. India is het klas
sieke land van de geweldloosheid, een
methode, welke dikwijls beter resul
taten oplevert dan geweld.
dent. „Blijkbaar wachten de Neder-,
landers zoals vroeger tot geweld
wordt toegepast, tot de hamer van
de historie valt, tot zij voor het feit
staan, dat men niet aan de historie
kan ontkomen, voordat zij hun kop
pig volgehouden standpunt opgeven"
Hij noemde het de plicht van In
donesië om de strijd voor de terug
keer van Nieuw-Guinea voort te zet
ten en in de strijd tegen alle over
blijfselen van het imperialisme te
volharden. West-Nieuw-Guinea zdl
in de schooot van Indonesië terug
keren, aldus Soekarno, al zou het
de gehele twintigste eeuw moeten
duren.
Perzische officieren
terechtgesteld
In Teheran zijn Donderdagochtend
zes officieren terechtgesteld, die ver
leden jaar November ter dood wer
den veroordeeld wegens deelneming
aan een samenzwering van de (com
munistische) Toedehpartij tegen de
regering. In totaal zijn in verband
met deze samenzwering reeds 27 offi
cieren doodgeschoten.
De Perzische legerau/toriteiten
maakten Donderdagochtend hekend,
dat de doodstraf, waartoe nog 44 offi
cieren waren veroordeeld, is gewij
zigd in levenslange gevangenisstraf.
Bij de samenzwering, die de vesti
ging van een republikeins bewind tot
doel had, waren ruim 500 officieren
betrokken. Bijna 500 officieren zijn
reeds veroordeeld tot gevangenis
straffen variërend van levenslang tot
een jaar.
Yvonne Jafarova, een met een Rus
gehuwde Frangaise, die zich ten tijde
van de Geneefse conferentie van re
geringsleiders der „Grote Vier" voor
de auto van de Sowjet-Russische pre
mier Boelganin had geworpen, om
diens aandacht te trekken, heeft thans
via de Sow jet-ambassade in Bern,
nieuws ontvangen omtrent hagr Rus
sische echtgenoot, van wie zij in geen
tien jaar iets had gehoord. Haar man
„woont" nu nabij Karaganda, in
Siberië.
Mevrouw Jafarova, die haar man
in de afgelopen oorlog heeft leren
kennen hij was krijgsgevangen in
Duitsland, ontvluchtte naar Frank
rijk en nam daar deel aan het werk
van dè Franse verzetsbeweging, waar
hij zijn toekomstige vrouw, de Fran-
gaise Yvonne Darne, leerde kennen
weet nog niet of zij zich nu naar de
Sow jet-Unie zal begeven, om zich bij
haar echtgenoot te voegen.
Gelijkluidende
resultaten
Er komt maar geen einde aan het
uitwisselen van tot dusver geheim
gehouden gegevens op de atoomcon
ferentie te Genève. Zo maakten gis
teren weer de Verenigde Staten,
Rusland en Engeland gedetailleerde
gegevens bekend over de neutronen
van uranium 233 en 235 en van plu
tonium de belangrijkste grondstof
voor de kernsplijting. Deze gegevens
zijn essentieel voor de bouw van re
actors voor atoomenergie.
De Amerikaanse voorzitter van de
zitting, Donald J. Hughes, verklaar
de op een persconferentie, dat het
„meest opmerkelijke en bevredigen
de" van de uitwisseling was geweest,
Schade wordt
vergoed
Premier Nehroe van India heeft zijn
„diepe teleurstelling" uitgesproken
wegens de onlusten, die zich in Bom
bay en andere steden van India heb
ben voorgedaan, waar betogers heb
ben geprotesteerd tegen het bloedig
de kop indrukken van de „passieve
invasies" van het Portugese Goa.
„Wij geven uiting aan onze diepe
teleurstelling en bieden onze veront
schuldigingen aan. Wij geven de ver
zekering, dat wij de veroorzaakte
schade zullen vergoeden", aldus
Nehroe in een rede in het Indische
parlement.
Een algemene staking, uit protest
tegen het neerschieten van Indiase
betogers bij Goa, heeft gisteren in
Calcutta het verkeer lamgelegd.
Straatschenders trokken door de stad.
Een groep plunderaars viel de kan
toren van een Brits bedrijf aan, dat
geen gehoor aan de stakingsoproep
had gegeven. Ruiten van het kantoor
gebouw werden ingegooid.
Uit Bombay wordt gemeld, dat on
geveer 1500 socialistische sathyagrahis
optrekken naar de Oostelijke grens
van Goa, na 72 uur door de regen ge
lopen te hebben. Het is niet zeker of
zij massaal Goa zullen binnentrekken
oï in kleine groepen.
„De Saar is Duits"
In Saarland hebben zich Woens
dagavond ongeregeldheden voorge
daan, toen premier Hoffmann zich te
Neunkirchen uitsprak voor het Euro
pese statuut voor het gebied.
Honderden betogers, van wie het
merendeel aanhangers van de pro-
Duitse partijen, waren voor het ver
gaderlokaal samengestrooomd. Toen
zij de politie met stenen begonnen
te bekogelen, ontstonden gevechten
die dank zij traangasbommen en
sterke waterstralen eindigden in het
voordeel van de politie. De demon
stranten riepen leuzen als „De Saar
is Duits". Ook werd het Duitse volks
lied gezongen.
Een politieman en een betoger lie
pen verwondingen op.
De onderzeebootjager „Gelderland" gaat officieel varen
De president van India heeft op
een ontvangst gezegd, dat, wat er ook
geschieden moge, de Portugezen niet
lang in Goa kunnen blijven. De Por
tugese regering zou niet in staat zijn
te verhinderen, dat het volk van Goa
„de vervulling van zijn gerechtvaar
digde wensen bewerkstelligt".
De onderzeebootjager „Gelderland", de laatste van de uit vier schepen- bestaande „A"-klasse, werd Woensdag
op de werf Feyenoord te Rotterdam officieel in dienst gesteld. Het schip wer dop 19 September 1953 te water
gelaten. De bemanning staat aangetreden tijdens de plechtigheid.
In de Arabische wijken van Casa
blanca hebben zich Woensdag de ge
hele dag incidenten voorgedaan. Een
Marokkaan, die dienst had gedaan in
het Franse leger, is neergestoken. Een
ambulancewagen en een auto, die
werd bestuurd door een jong Frans
meisje, werd met stenen bekogeld-
De Marokkaanse terroristische or
ganisaties „Zwarte Hand en „Zwarte
Schaduw" hebben in Casablanca pam
fletten doen verspreiden, waarin de
Marokkanen worden uitgenodigd Za
terdag a.s. de verbanning van ex-sul-
tan Sidi-ben Joesoef te gedenken door
„Fransen de keel af te snijden".
De Marokkaanse communistische
partij heeft pamfletten doen versprei
den, waarin het volk wordt opge
wekt „gewapenderhand" tegen de
Fransen op te staan.
De voornaamste Marokaanse natio
nalistische partijen hebiben een beroep
op de bevolking gedaan, Zaterdag a.s.
binnenshuis te blijven en zodoende
mee te doen aan een „algemene rouw-
staking".
De sultan van Marokko Mohammed
Ben Moulay Arafa heeft geantwoord
op het Franse verzoek een Marok
kaanse regering samen te stellen,
maar gaf Parijs daardoor in feite het
probleem terug. Hij zei namelijk be
reid te zijn een regering te vormen,
doch tegelijkertijd hield hij zich het
recht voor zijn eigen medewerkers te
kiezen.
In Parijs hoopte men, dat de sultan
zou antwoorden niet in staat te zijn 'n
regering samen te stellen .omdat de
nationalistische partijen in Marokko
de verbannen sultan Ben Joessef steu
nen en dan zijn opdracht terug zou
geven waarna de weg open zou staan
voor de regering-Faure de sultan af
te zetten en te vervangen door een
regentschapsraad.
Premier Faure heeft voor vandaag
een speciale kabinetszitting bijeen ge
roepen te Parijs waar ook president
Coty zich per vliegtuig naar toe zal
begeven vanuit zijn vacantieverblijf
te Vizille in de Franse Alpen.
Resident-generaal Grandval begaf
zich gisteravond reeds per vliegtuig
naar Parijs om de jobstijding te bren
gen dat zijn eerste belangrijke poging
een gunstige wending aan de crisis
in Marokko te geven in mislukt. In
diplomatieke kringen te Parijs ziet
men in het falen van de missie-Ben
Arafa een nieuwe slag voor de wan
kele coalitie van premier Faure en
het ziet er naar uit dat nieuwe ern
stige meningsverschillen in Frankrijk
op handen zijn.
PLANNEN TOT UITBREIDING
VAN DE STAALPRODUCTIE VAN
COMMUNISTISCH CHINA. 1
Het nieuwsbureau van Communis
tisch China heeft bekendgemaakt,
dat dit land voornemens is zijn staal-
productie tegen 1962 te vergroten tot
10 millioen ton per jaar. Volgens de
bestaande plannen zullen tegen dat
tijdstip twee nieuwe staalcentra. een
in Wuhan, in Midden-China, en een
in Paotow in Binnen-Mongolie, ge
reed gekomen zijn. Het nieuwsbu
reau deed deze mededeling in een
bespreking van een zo juist over het
lopende vijf-jarenplan gepubliceerd
boek. Dit plan trad in 1953 in wer
king.
dat de drie landen, onafhankelijk van
elkaar, in de afgelopen tien jaar tot
vrijwel de zelfde resultaten zijn ge
komen bij hun onderzoek.
Hij toonde een op papier geteken
de curve en legde uit dat dit het re
sultaat was van het onafhankelijke
onderzoek door Britse en Russische
geleerden. „De Britse en Russische
curven liggen zo vlak bij elkaar, dat
men zou denken dat het onderzoek
in hetzelfde laboratorium werd ver
richt", aldus Hughes.
Ook werd gisteren gesproken over
de gevaren die voor arbeiders en pu
bliek kunnen ontstaan bij overmati-
blootstelling aan radioactieve stra
ling. Bekend gemaakt werd dat ge
leerden van verscheidene landen
vandaag voor het eerst bijeen zullen
komen om te spreken over veilig
heidsnormen en gezondheidsaspecten
bij het gebruik op grote schaal van
atoomenergie. Speciale aandacht zal
worden gewijd aan arbeiders, in ura-
niummijnen.
Gemeentepolitie in tal
van grotere plaatsen
Alle gemeenten met een zielental
van 25.000 of meer zullen gemeente
politie krijgen of behouden en tal
van gemeenten tussen de 10.000 en
25.000 zielen, die reeds gemeentepo
litie hebben, zullen deze behouden.
Zo luidt het herziene voorstel van
de ministers mr. L. A. Donker en
prof. dr L. J. M. Beel, die naar aan
leiding van het zeer critische voor
lopige verslag der Tweede Kamer
over de nieuwe politiewet tegelijk
met een lijvige Memorie van Ant
woord een reeks wijzigingsvoorstel
len an een gewijzigd wetsontwerp
hebben ingediend.
De gemeente Haarlemmermeer
met 39.848 inwoners zal gemeente
politie krijgen.
Daarentegen wordt de handhaving
van een zelfstandig politiecorps uit
organisatorisch oogpunt niet verant
woord geacht voor de gemeenten
Zaandijk (4785), Koog a. d. Zaan
(7520) en Krommenie (7892), Bols-
ward (8041), Franeker (9059),
Steenwyk (9952) en Zierikzee (7108)
Daar zal rijkspolitie komen.
Als gemeenten, die zullen over
gaan naar die met gemeentepolitie
zijn voorts op grond van haar huidi
ge structuur en de te verwachten
ontwikkeling gekozen de gemeenten
Barneveld (21.308), Ermelo (24.445),
Hardenberg (20.619) en Weststelling
werf (20.589).
Bankbediende verstopte
f 2000 in z'n schoenen
„Ik heb onderweg een ongeluk ge
had en tengevolge daarvan ontstond
er een vechtpartij", vertelde gister
morgen een 20-jarige bankbediende
uit Amsterdam aan zijn werkgever,
die hem met 2.000 gulden naar de
giro gestuurd had.
Omdat door die vechtpartij de
2.000.verdwenen zouden zijn,
vond de werkgever het verhaal een
beetje verdacht en waarschuwde de
politie, die de jongeman voor een on
derzoek meenam.
Toen hij in de cel aangekomen was
en gefouilleerd werd, vonden de poli
tiemannen in ieder van zijn schoenen
50 'biljetten van 20 gulden.
(Geldig van Donderdagavond s
tot Vrijdagavond. (Opgemaakt j
te 10 uur).
ZUIDWESTELIJKE WIND.
Veranderlijke bewolking en op J
de meeste plaatsen droog weer.
Matige, nu en dan vrij krachtige
Zuid-Westelijke wind. Vrij warm 5
19 Aug. zon op 5.30, onder 20.00;
maan op 7.43, onder' 20.06.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenoch
tend 7 uur luiden:
STOCKHOLM
OSLO
AMSTERDAM
LONDEN
LUXEMBURG
PARIJS
GRENOELE
NICE
EERLIJN
FRANKFORT
MüNCHEN
WENEN
INNSBRUCK
ROME
nevel 28 j
nevel 25
geheel bew. 26
regen 27
nevel 23
licht bew. 29
licht bew. 30
onbewolkt 27
onbewolkt 25
mist 25
onbewolkt 23
zwaar bew. 24
nevel 26
onbewolkt 30
Korreltje
Complimenten kosten niets en toch
betalen velen er duur voor..