Een betere afweer tegen „hersenspoeling" gewenst Soekarno zong oude strijdlied 't Premier Nehroe biedt zijn excuses aan CLmetidaanAZ &ty,g,&g,euattg.eiien dCfiven u-emntiuamdeliffi OM GOA Na tien jaar Rusland, Amerika en Engeland wisselden geheimen uit De onrust in Marokko Sultan laat zich niet wegwerken DONDERDAG 18 AUGUSTUS 1955 46ste JAARGANG No. 13578 Directeur: C. M. v. HAMERSVELD. Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 1 BUREAUX: PAFENGRACHT 32 Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w„ f 2.15 p. mnd., f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 1.50 Commissie onderzoekt het vraagstuk President Eisenhower heeft Woensdag nieuwe gedragsregels uitgevaar digd voor krijgsgevangen gemaakte Amerikaanse militairen. Zij omvatten een uit zes punten bestaande belofte, waarbij elk lid der Amerikaanse strijdkrachten zich onder meer verplicht, antwoorden op vragen, gesteld door vijandelijke ondervragers, te ontwijken, ook wanneer hij geestelijk of lichamelijk gefolterd wordt. In dat geval moet hij deze gedragslijn, „zo lang als hij het maar enigszins kan uithouden", blijven volgen. De nieuwe gedragsregels zijn aanbevolen door een commissie, ingesteld door het Amerikaanse ministerie van landsverdediging, waarin alle onder delen der Amerikaanse weermacht zijn vertegenwoordigd. Afgedwongen „bekentenissen" De commissie was opgedragen na te gaan hoe het kwam, dat een aantal in de Koreaanse oorlog gevangen ge nomen Amerikaanse militairen er toe gebracht kon worden valse „beken tenissen" te tekenen en op nog andere wijze voor de door de communisten toegepaste hersenspoeling is bezwe ken. In een toelichting op de nieuwe instructies wordt gezegd, dat „het afleggen van bekentenissen, juist of onjuist, mondeling of schriftelijk, ver boden is, evenals het afleggen van persoonlijke verklaringen, waarin een visie op de geschiedenis wordt gege ven, het op gramofoonplaten doen opnemen van verklaringen, die voor de vijand propagandistische waarde hébben, of het doen van dergelijke uitlatingen voor een vijandelijke ra dio-omroep, het doen van .beroepen op andere krijgsgevangenen, het on dertekenen van oproepen om de strijd te staken, of de Amerikaanse strijd krachten te bewegen zich over te ge ven, het beoefenen van „zelfcritiek" of in het algemeen het mondeling of JN INDIA HEERST GROTE OPWIN DING op het ogenblik over een paar kleine stukjes grondgebied, wél ke sinds eeuwen in Portugese han den zijn. Het voornaamste daarvan is Goa, een rustig en welvarend lapje grond, dat de laatste dagen het toneel is geweest van voortdurende invasies door „vreedzame demonstranten" uit India. India wil n.l. nu eens eindelijk die Portugezen eruit hebben en denkt dat te bereiken door „zachte drang". „Wij willen geen krijg, maar wij krij gen wat wij willen", schijnt de spreuk te zijn geworden van premier Nehroe, die deze mehode van een ander heeft afgekeken. Nu zijn de Portugezen niet 0 van zins om zomaar uit Goa weg te trekken of hun boeltje daar over te laten aan de horden „demonstranten", al zijn ze nog zo „vreedzaam" en ongewapend. Als de heren demonstranten er toe over gaan om op gebouwen en moskeen de vlag van India te hijssen en niet van plan zijn om naar hun eigen ge bied terug te keren, schieten de Portugezen er op los en vallen er doden en gewonden. Dan is de boot aan in India. In Calcutta wordt bij het Portugese con sulaat de boel kort en klein geslagen en ook elders valt men Europeanen schriftelijk doen van mededelingen, welke de vijand ten voordeel kunnen strekken en nadelig zijn voor de Ver enigde Staten en/of hun bondgeno ten". Het voornaamste punt, dat de com missie stelde, was dat krijgsgevan genschap een Amerikaanse militair niet ontheft van de verantwoorde lijkheid jegens zijn land. Van de 4.428 Amei'ikaanse krijgs gevangenen, die in Korea krijgsge vangen werden gemaakt en de com munistische gevangenschap hebben overleefd, zijn 192 schuldig bevonden aan ernstige misdrijven jegens hun kameraden. De Amerikaanse militaire commis sie, die president Eisenhower ten deze heeft geraden, had vooral cri- tiek op het onvermogen van de ge middelde Amerikaanse militair, om aan „hersenspoeling" het hoofd te bieden. Voor de meesten was deze ondervraigingswijze 'n volledige ver rassing, waar zij onvoorbereid tegen over stonden. Conclusie der commissie De commissie komt dan tot de Vol gende conclusie: 1. Kennis is een verdedigingsmid del tegen „hersenspoeling". 2. De Amerikaanse militairen, die in krijgsgevangenschap met de vijand hebben samengewerkt, hadden een tekort aan vaderlandsliefde, ver oorzaakt door onvoldoende, kennis der Amerikaanse democratie. 3. De communisten hebben in Korea (en China) bij hun „hersen spoeling" geen gebruik gemaakt van verdovende middelen, daar zij had den bevonden, dat het onthouden van voedsel aan de krijgsgevangenen en het hun beletten te slapen meer af doende middelen waren, om de ge wenste medewerking te verkrijgen. Nieuw Guinea moet en zal terug President Soekarno heeft gisteren in zijn rede te Djakarta ter gelegen heid van Indonesië's onafhankelijk heidsdag, een bittere aanval gedaan op Nederland. Hij zei dat Indonesië zich steeds bevindt in de greep van het eeuwenoude kolonialisme en im perialisme en deed 'n beroep op het Indonesische volk om alle krachten en al het „strijdbare potentieel" te mobiliseren voor de strijd om West- Nieuw-Guinea. „Indien de Nederlanders koppig vasthouden aan hun standpunt, als zij weigeren de explosiviteit van het conflict over Nieuw-Guinea te zien", aldus Soekarno in het verloop van zijn rede, „dan ben ik bang dat het moeilijk zal zijn de betrekkingen tussen Indonesië en Nederland weer goec^ te maken. Meer en meer be gin ik er aan te twijfelen of de Ne derlanders enige ernstige wil koeste ren om de betrekkingen met Indone sië te verbeteren." Soekarno herinnerde aan de „Ne derlandse campagne met het wit boek", aan de gelegenheid die men sen in Nederland krijgen om de RM S te steunen, de armslag die Wester ling nog heeft voor het smeden van plannen tegen Indonesië en conclu deerde dat deze daden niet de indruk wekken dat de Nederlanders in ernst de goede betrekkingen met Indonesië wensen te bewaren. „Zij kunnen blijkbaar niet langer in historische of politiek-psycholo- gische termen denken. Zij zijn blijk baar niet in staat om van het verle- lastig. En Nehroe roept de wereld toe: "lcï UI""fL veilt: „Is het niet schandelijk, dat er zomaar n e 61611 vervo £de de presi- geschoten wordt op weerloze men- f sen?-" i 'Holle theorie, want iedereen be- grijpt, dat iemand, die zijn vingers 1 uitsteekt naar iets wat niet van hem is, een tik op die vingers krijgt. Het gaat er nu maar om, of India al of niet het recht heeft om het bezit van Goa voor zich op te eisen. Ja, zegt Nehroe, want Goa behoort geografisch van ouds tot India. Neen, I zegt Portugal, want de Portugezen zitten er al meer dan 4 eeuwen en de bevolking is er meer Portugees dan Indisch en verlangt helemaal niet om tot India terug te keren. In wezen is hier hetzelfde probleem als met Nieuw Guinea. Wat gaat nu voor: hét geografisch 'begrip of het belang van de bevolking? Het lijkt ons nogal duidelijk, dat het belang van de bevolking dien te praevale- ren en daarom lijken ook de aanspra ken van India op Goa nogal proble matisch. De Portugezen zelf zien er voor namelijk een prestige-kwestie in. Het kleine stukje Aziatisch grondgebied is het laatste overblijfsel van het eens zo machtige Portugese rijk en Goa is hun oogappel. Daar rust het stoffelijk overschot van de H. Franciscus Xa- verius, de grote apostel van het Verre Oosten, die ook een Portugees was. Voor Portugal betekent Goa meer dan zomaar een stukje grond in een ver werelddeeld. Wij met onze „koloniale" ervaringen kunnen dat aanvoelen. Maar hoe dierbaar Goa ook moge zijn voor de Portugezen, de Indiërs zijn nu eenmaal fanatiek en vasthou dend en zij zullen telkens „vreed zaam" terugkeren, al vallen er ook doden en gewonden. India is het klas sieke land van de geweldloosheid, een methode, welke dikwijls beter resul taten oplevert dan geweld. dent. „Blijkbaar wachten de Neder-, landers zoals vroeger tot geweld wordt toegepast, tot de hamer van de historie valt, tot zij voor het feit staan, dat men niet aan de historie kan ontkomen, voordat zij hun kop pig volgehouden standpunt opgeven" Hij noemde het de plicht van In donesië om de strijd voor de terug keer van Nieuw-Guinea voort te zet ten en in de strijd tegen alle over blijfselen van het imperialisme te volharden. West-Nieuw-Guinea zdl in de schooot van Indonesië terug keren, aldus Soekarno, al zou het de gehele twintigste eeuw moeten duren. Perzische officieren terechtgesteld In Teheran zijn Donderdagochtend zes officieren terechtgesteld, die ver leden jaar November ter dood wer den veroordeeld wegens deelneming aan een samenzwering van de (com munistische) Toedehpartij tegen de regering. In totaal zijn in verband met deze samenzwering reeds 27 offi cieren doodgeschoten. De Perzische legerau/toriteiten maakten Donderdagochtend hekend, dat de doodstraf, waartoe nog 44 offi cieren waren veroordeeld, is gewij zigd in levenslange gevangenisstraf. Bij de samenzwering, die de vesti ging van een republikeins bewind tot doel had, waren ruim 500 officieren betrokken. Bijna 500 officieren zijn reeds veroordeeld tot gevangenis straffen variërend van levenslang tot een jaar. Yvonne Jafarova, een met een Rus gehuwde Frangaise, die zich ten tijde van de Geneefse conferentie van re geringsleiders der „Grote Vier" voor de auto van de Sowjet-Russische pre mier Boelganin had geworpen, om diens aandacht te trekken, heeft thans via de Sow jet-ambassade in Bern, nieuws ontvangen omtrent hagr Rus sische echtgenoot, van wie zij in geen tien jaar iets had gehoord. Haar man „woont" nu nabij Karaganda, in Siberië. Mevrouw Jafarova, die haar man in de afgelopen oorlog heeft leren kennen hij was krijgsgevangen in Duitsland, ontvluchtte naar Frank rijk en nam daar deel aan het werk van dè Franse verzetsbeweging, waar hij zijn toekomstige vrouw, de Fran- gaise Yvonne Darne, leerde kennen weet nog niet of zij zich nu naar de Sow jet-Unie zal begeven, om zich bij haar echtgenoot te voegen. Gelijkluidende resultaten Er komt maar geen einde aan het uitwisselen van tot dusver geheim gehouden gegevens op de atoomcon ferentie te Genève. Zo maakten gis teren weer de Verenigde Staten, Rusland en Engeland gedetailleerde gegevens bekend over de neutronen van uranium 233 en 235 en van plu tonium de belangrijkste grondstof voor de kernsplijting. Deze gegevens zijn essentieel voor de bouw van re actors voor atoomenergie. De Amerikaanse voorzitter van de zitting, Donald J. Hughes, verklaar de op een persconferentie, dat het „meest opmerkelijke en bevredigen de" van de uitwisseling was geweest, Schade wordt vergoed Premier Nehroe van India heeft zijn „diepe teleurstelling" uitgesproken wegens de onlusten, die zich in Bom bay en andere steden van India heb ben voorgedaan, waar betogers heb ben geprotesteerd tegen het bloedig de kop indrukken van de „passieve invasies" van het Portugese Goa. „Wij geven uiting aan onze diepe teleurstelling en bieden onze veront schuldigingen aan. Wij geven de ver zekering, dat wij de veroorzaakte schade zullen vergoeden", aldus Nehroe in een rede in het Indische parlement. Een algemene staking, uit protest tegen het neerschieten van Indiase betogers bij Goa, heeft gisteren in Calcutta het verkeer lamgelegd. Straatschenders trokken door de stad. Een groep plunderaars viel de kan toren van een Brits bedrijf aan, dat geen gehoor aan de stakingsoproep had gegeven. Ruiten van het kantoor gebouw werden ingegooid. Uit Bombay wordt gemeld, dat on geveer 1500 socialistische sathyagrahis optrekken naar de Oostelijke grens van Goa, na 72 uur door de regen ge lopen te hebben. Het is niet zeker of zij massaal Goa zullen binnentrekken oï in kleine groepen. „De Saar is Duits" In Saarland hebben zich Woens dagavond ongeregeldheden voorge daan, toen premier Hoffmann zich te Neunkirchen uitsprak voor het Euro pese statuut voor het gebied. Honderden betogers, van wie het merendeel aanhangers van de pro- Duitse partijen, waren voor het ver gaderlokaal samengestrooomd. Toen zij de politie met stenen begonnen te bekogelen, ontstonden gevechten die dank zij traangasbommen en sterke waterstralen eindigden in het voordeel van de politie. De demon stranten riepen leuzen als „De Saar is Duits". Ook werd het Duitse volks lied gezongen. Een politieman en een betoger lie pen verwondingen op. De onderzeebootjager „Gelderland" gaat officieel varen De president van India heeft op een ontvangst gezegd, dat, wat er ook geschieden moge, de Portugezen niet lang in Goa kunnen blijven. De Por tugese regering zou niet in staat zijn te verhinderen, dat het volk van Goa „de vervulling van zijn gerechtvaar digde wensen bewerkstelligt". De onderzeebootjager „Gelderland", de laatste van de uit vier schepen- bestaande „A"-klasse, werd Woensdag op de werf Feyenoord te Rotterdam officieel in dienst gesteld. Het schip wer dop 19 September 1953 te water gelaten. De bemanning staat aangetreden tijdens de plechtigheid. In de Arabische wijken van Casa blanca hebben zich Woensdag de ge hele dag incidenten voorgedaan. Een Marokkaan, die dienst had gedaan in het Franse leger, is neergestoken. Een ambulancewagen en een auto, die werd bestuurd door een jong Frans meisje, werd met stenen bekogeld- De Marokkaanse terroristische or ganisaties „Zwarte Hand en „Zwarte Schaduw" hebben in Casablanca pam fletten doen verspreiden, waarin de Marokkanen worden uitgenodigd Za terdag a.s. de verbanning van ex-sul- tan Sidi-ben Joesoef te gedenken door „Fransen de keel af te snijden". De Marokkaanse communistische partij heeft pamfletten doen versprei den, waarin het volk wordt opge wekt „gewapenderhand" tegen de Fransen op te staan. De voornaamste Marokaanse natio nalistische partijen hebiben een beroep op de bevolking gedaan, Zaterdag a.s. binnenshuis te blijven en zodoende mee te doen aan een „algemene rouw- staking". De sultan van Marokko Mohammed Ben Moulay Arafa heeft geantwoord op het Franse verzoek een Marok kaanse regering samen te stellen, maar gaf Parijs daardoor in feite het probleem terug. Hij zei namelijk be reid te zijn een regering te vormen, doch tegelijkertijd hield hij zich het recht voor zijn eigen medewerkers te kiezen. In Parijs hoopte men, dat de sultan zou antwoorden niet in staat te zijn 'n regering samen te stellen .omdat de nationalistische partijen in Marokko de verbannen sultan Ben Joessef steu nen en dan zijn opdracht terug zou geven waarna de weg open zou staan voor de regering-Faure de sultan af te zetten en te vervangen door een regentschapsraad. Premier Faure heeft voor vandaag een speciale kabinetszitting bijeen ge roepen te Parijs waar ook president Coty zich per vliegtuig naar toe zal begeven vanuit zijn vacantieverblijf te Vizille in de Franse Alpen. Resident-generaal Grandval begaf zich gisteravond reeds per vliegtuig naar Parijs om de jobstijding te bren gen dat zijn eerste belangrijke poging een gunstige wending aan de crisis in Marokko te geven in mislukt. In diplomatieke kringen te Parijs ziet men in het falen van de missie-Ben Arafa een nieuwe slag voor de wan kele coalitie van premier Faure en het ziet er naar uit dat nieuwe ern stige meningsverschillen in Frankrijk op handen zijn. PLANNEN TOT UITBREIDING VAN DE STAALPRODUCTIE VAN COMMUNISTISCH CHINA. 1 Het nieuwsbureau van Communis tisch China heeft bekendgemaakt, dat dit land voornemens is zijn staal- productie tegen 1962 te vergroten tot 10 millioen ton per jaar. Volgens de bestaande plannen zullen tegen dat tijdstip twee nieuwe staalcentra. een in Wuhan, in Midden-China, en een in Paotow in Binnen-Mongolie, ge reed gekomen zijn. Het nieuwsbu reau deed deze mededeling in een bespreking van een zo juist over het lopende vijf-jarenplan gepubliceerd boek. Dit plan trad in 1953 in wer king. dat de drie landen, onafhankelijk van elkaar, in de afgelopen tien jaar tot vrijwel de zelfde resultaten zijn ge komen bij hun onderzoek. Hij toonde een op papier geteken de curve en legde uit dat dit het re sultaat was van het onafhankelijke onderzoek door Britse en Russische geleerden. „De Britse en Russische curven liggen zo vlak bij elkaar, dat men zou denken dat het onderzoek in hetzelfde laboratorium werd ver richt", aldus Hughes. Ook werd gisteren gesproken over de gevaren die voor arbeiders en pu bliek kunnen ontstaan bij overmati- blootstelling aan radioactieve stra ling. Bekend gemaakt werd dat ge leerden van verscheidene landen vandaag voor het eerst bijeen zullen komen om te spreken over veilig heidsnormen en gezondheidsaspecten bij het gebruik op grote schaal van atoomenergie. Speciale aandacht zal worden gewijd aan arbeiders, in ura- niummijnen. Gemeentepolitie in tal van grotere plaatsen Alle gemeenten met een zielental van 25.000 of meer zullen gemeente politie krijgen of behouden en tal van gemeenten tussen de 10.000 en 25.000 zielen, die reeds gemeentepo litie hebben, zullen deze behouden. Zo luidt het herziene voorstel van de ministers mr. L. A. Donker en prof. dr L. J. M. Beel, die naar aan leiding van het zeer critische voor lopige verslag der Tweede Kamer over de nieuwe politiewet tegelijk met een lijvige Memorie van Ant woord een reeks wijzigingsvoorstel len an een gewijzigd wetsontwerp hebben ingediend. De gemeente Haarlemmermeer met 39.848 inwoners zal gemeente politie krijgen. Daarentegen wordt de handhaving van een zelfstandig politiecorps uit organisatorisch oogpunt niet verant woord geacht voor de gemeenten Zaandijk (4785), Koog a. d. Zaan (7520) en Krommenie (7892), Bols- ward (8041), Franeker (9059), Steenwyk (9952) en Zierikzee (7108) Daar zal rijkspolitie komen. Als gemeenten, die zullen over gaan naar die met gemeentepolitie zijn voorts op grond van haar huidi ge structuur en de te verwachten ontwikkeling gekozen de gemeenten Barneveld (21.308), Ermelo (24.445), Hardenberg (20.619) en Weststelling werf (20.589). Bankbediende verstopte f 2000 in z'n schoenen „Ik heb onderweg een ongeluk ge had en tengevolge daarvan ontstond er een vechtpartij", vertelde gister morgen een 20-jarige bankbediende uit Amsterdam aan zijn werkgever, die hem met 2.000 gulden naar de giro gestuurd had. Omdat door die vechtpartij de 2.000.verdwenen zouden zijn, vond de werkgever het verhaal een beetje verdacht en waarschuwde de politie, die de jongeman voor een on derzoek meenam. Toen hij in de cel aangekomen was en gefouilleerd werd, vonden de poli tiemannen in ieder van zijn schoenen 50 'biljetten van 20 gulden. (Geldig van Donderdagavond s tot Vrijdagavond. (Opgemaakt j te 10 uur). ZUIDWESTELIJKE WIND. Veranderlijke bewolking en op J de meeste plaatsen droog weer. Matige, nu en dan vrij krachtige Zuid-Westelijke wind. Vrij warm 5 19 Aug. zon op 5.30, onder 20.00; maan op 7.43, onder' 20.06. Het weer in Europa De weerrapporten van hedenoch tend 7 uur luiden: STOCKHOLM OSLO AMSTERDAM LONDEN LUXEMBURG PARIJS GRENOELE NICE EERLIJN FRANKFORT MüNCHEN WENEN INNSBRUCK ROME nevel 28 j nevel 25 geheel bew. 26 regen 27 nevel 23 licht bew. 29 licht bew. 30 onbewolkt 27 onbewolkt 25 mist 25 onbewolkt 23 zwaar bew. 24 nevel 26 onbewolkt 30 Korreltje Complimenten kosten niets en toch betalen velen er duur voor..

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1955 | | pagina 1