S)eÊ<2icl^(Soi4^3mt
Niemand weet wie in Saigon
de macht heeft
De I Mei-viering in het buitenland
Adenauer kwam tot overeenstemming met Pinay
Geen Engelse
spoorwegstaking
MAANDAG 2 MEI 1955
46ste JAARGANG
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., f2.15 p. mnd., f6.40 p. kwart. Franeo p. p. f 6.80. - Advertenties: 15 et p. m.m. Tefeloontjes f 1.50
JCeizcc Üiao. ïDai clam teuaVutiatinawe %aad afgezet
Diem versloeg een kersverse dictator
Saigon is gedurende het afgelopen weekend het toneel geweest van een
chaotische politieke wanorde. Op sommige momenten wist niemand meer,
wie er nu eigenlijk aan de macht was.
Nadat Vrijdag generaal Nguyen Van Vy door keizer Bao Dai met het
opperbevel was belast, koos Zaterdag een groot deel der legerofficieren
de zijde van de nieuwe opperbevelhebber. Maar opeens dook er Zaterdag
een revolutionaire raad op, die Bao Dai afzette en de premier opdroeg een
nieuwe regering te vormen. In hoeverre generaal Nguyen Van Vy het met
die raad eens is geweest, is twijfelachtig, maar Zondagmorgen verklaarde
hij zich tot dictator. Daarop liepen verscheidene hoge legerofficieren naar
premier Diem over en generaal Van Vy nam de vlucht.
VY STEEG DE MACHT NAAR HET
HOOFD.
Generaal Vy had Vrijdag van Bao
Dai telegrafisch het bevel gekregen,
het opperbevelhebberschap over het
Vietnamese leger op zich te nemen.
Misschien heeft hij die order ver
keerd begrepen of is de macht hem
naar het hoofd geslagen.
In ieder geval riep hij zichzelf al
spoedig uit tot de „enige wettige
macht" in Vietnam. Die plechtigheid
was voorafgegaan door zijn verschij
nen in de revolutionnaire raad die
Bao Dai vervallen van de troon had
verklaard en de republiek had uitge
roepen.
Generaal Vy zei later dat hij was
ontvoerd en onder dwang de procla
matie over het uitroepen van de re
publiek had ondertekend. Haastig
verliet hij gisteren Saigon om be
scherming te zoeken bij de keizerlijke
lijfwacht, een 140 mijlen Noordelijker
in het land. Maar die lijfwacht liep
tenslotte ook over naar het leger
van Diem.
Diem heeft geen tijd.
Ir» Cannes zond ondertussen Bao
Dai telegram op telegram naar pre
mier Diem met het dringende ver
zoek, naar de Rivièra te vliegen voor
overleg met zijn souverein. Het waren
geen verwijten, die Bao Dai telegra
feerde. Hij verzekerde Diem integen
deel van zijn vriendschap en verzocht
hem een nieuwe regering te vormen,
die in staat zou zijn de eenheid in het
land te verzekeren. Maar eerst moest
Diem toch naar Cannes vliegen om
daar met het staatshoofd en de lei
ders van de verschillende Vietnamese
groeperingen, overleg te plegen.
Tot op heden heeft Diem zich be
paald tot het telegraferen van 'n ver
slag van de gebeurtenissen waar
schijnlijk in de veronderstelling, dat
Bao Dai daaruit wel zou begrijpen
dat hij het te druk heeft om haar
Cannes te gaan.
Hoe nu de positie van Bao Dai door
de nieuwe regering van Vietnam
wordt gezien, is niet duidelijk. Oor
spronkelijk had de revolutionnaire
raad hem afgezet, maar nu verluidt
dat er slechts is gedreigd, hem van de
troon vervallen te verklaren, wam
neer hij zijn „onverstandige politiek"
blijft doordrijven.
Overlopers.
Kolonel Minh, chef van de staf der
Binh Xuyen-strijdkrachten, is met
vijf batalons naar de regeringsstrijd
krachten overgelopen, aldus een me
dedeling van premier Diem voor ra-
dio-Saigon.
1 Mei St. Joseph
de Arbeider
De eerste Mei, de dag van de ar
beid, heeft de H. Vader Zondagmid
dag verheven tot kerkelijk feest on
der de titel „Feest van St. Joseph de
arbeider".
Hij deed dit onder enorm gejuich
van naar schatting 400.000 Italiaanse
arbeiders, die ter gelgenheid van het
tienjarige bestaan van de Italiaanse
Katholieke Arbeidersbeweging naar
Rome waren gekomen en Zondagmid
dag im een massale audiëntie op het
„St. Pietersplein door de H. Vader
ontvangen werden. De H. Vader sprak
hen gedurende twintig minuten toe,
staande op de middelste buitenlog
gia van de St. Pieter.
Dit feest, aldus de H. Vader, moet
zijn geestelijk stempel drukken op de
sociale systemen, die berusten op een
gelijke verdeling van rechten en
plichten. Zo opgevat, zeide de Paus,
krijgt de 1-Mei-viering haar kerke
lijke zegen en moge zij er verder toe
bijdragen, dat de moderne samenle
ving voltooit wat nog ontbreekt aan
de sociale vrede.
WEER EEN VREDES BRIEF
De Zuidvietnamese generaal Nguy
en Van Hinh is Zaterdag, met een
speciale opdracht van het Zuidviet
namese staatshoofd, Bao Dai, naar
Saigon vertrokken.
Voor zijn vertrek van een vlieg
veld bij Parijs zeide de generaal, dat
zijn missie een vredelievend karakter
draagt. Hij zeide zeer verstrekkende
bevoegdheden van Bao Dai te hebben
ontvangen en zeer goed te weten wel
ke moeilijkheden hem te Saigon
wachten.
Het vliegtuig van de generaal is
echter Zondagavond wegens slechte
weersomstandigheden halverwege
Calcutta en Saigon omgekeerd en
weer op het vliegveld van Calcutta
geland.
Franse troepen samengetrokken
Een officiële Franse woordvoerder
in de Zuidvietnamese hoofdstad heeft
medegedeeld, dat Zaterdagavond
35.000 Franse troepen in en rondom
Saigon paraat stonden.
Arthur Denkin overleden
De 1-Mei-viering is in Engeland
overschaduwd door de dood van Ar
thur Deakin, de bekende secretaris
van de grootste vakbeweging in
Groot- Brittannië, de TGWU, die Zon
dag plotseling overleed tijdens een 1
Mei-toespraak. Waarschijnlijk kreeg
hij een hartaanval. Hij was 64 jaar en
zou zich in November terugtrekken.
Deakin was tot 1952 ook voorzitter
van de TUC, het grote vakverband
en stond bekend om zijn anti-commu
nistische gevoelens. Hij weerde de
communisten uit zijn organisatie en
was een krachtig bestrijder van Be-
van en zijn linkse volgelingen;
In Triëst kreeg de communisten
leider Togliatti tijdens een 1 Mei-rede
een zonree steek. Hij herstelde zich
na een kwartier.
In Moskou.
Te Moskou hebben de Sovjetrussi-
sche leiders onder aanvoering van
partijsecretaris Chroestjef en premier
maarschalk Boelganin het voorbij
trekken der troepen op het rode plein
gadegeslagen.
Het regende hevig tijdens de pa
rade.
Onder de medegevoerde wapens
bevonden zich vier reusachtige nieu-
kanonnen, die voor de eerste
maal vertoond werden.
De Sowjet-radio maakte aanzien
lijk ophef van de nieuwe kanonnen,
waaraan een „ongehoorde kracht"
werd toegeschreven.
De traditionele parade van arbei
ders was afgelast wegens het regen
achtige weer, evenals de luchtparade.
In Frankrijk.
In Parijs, was de 1-Mei-mars door
het centrum van Parijs, welke vroe
ger vaak. aanleiding tot relletjes heeft
gegeven, thans verboden.
De employé's van de Parijse Metro
hebben geen gehoor gegeven aan een
communistische stakingsoproep doch
in verscheidene Franse steden stond
het verkeer stil.
In Rijssel is het dot relletjes geko
men, ongeveer 70 Noordafrikanen
zijn aangehouden. Twee politieman
nen zijn in het ziekenhuis opgeno
men. Het aantal gewonde demon
stranten is niet bekend."
In Maubeuge zijn 48 Noordafrika
nen gearresteerd. Negen politieman
nen twaalf Noordafrikanen werden
gewond.
De Chinezen.
In Peking trokken ongeveer een
half millioen Chinezen, waaronder
Boeddhistische monniken en klooster
zusters in lange gele en rode gewa
den, langs het staatshoofd van com
munistisch China, Mao Tse-Toeng, die
op het hoofdpodium op het grote Pe-
kingse plein voor de „Poort van de
hemelse vrede" stond. Portretten van
overleden en nog levende communis
tische leiders in binnen- en buiten
land werden meegevoerd.
Een achtduizend jongelingen voer
den reusachtige ballonnen met zich
mede, waaro'p leuzen waren aange
bracht als „Bevrijdt Taiwan!" (For
mosa) en „De verraderskliek van
Tsjiang Kai-Sjek moet gelikwideerd
worden!"
De dreigende staking van de En
gelse spoorwegmachinisten en sto
kers is Zaterdag afgelast. De spoor
weg directie en de vakverenigings
leiders hebben bekendgemaakt, dat
men het over het loongeschil eens is
geworden.
De Britse transportcommissie, die
de staatsspoorwegen exploiteert, heeft
in beginsel een loonsverhoging voor
machinisten en stokers toegezegd.
Vandaag zullen nieuwe besprekingen
worden gehouden over de details.
In Saigon moet verstand weer voor wapens wijken
Tegen een achtergrond van dreigende rookwolken rukken een pantserwagen en een eenheid infanteristen op
langs de Boulevard Gallieni een van de voornaamste straten van Saigon tijdens de kortgeleden opnieuw
uitgebroken oorlogshandelingen tussen leden van de secte van Bin Xoejen en het Nationale Leger. Over een
lengte van anderhalve mijl werd de stad op dit punt met de grond gelijk gemaakt tijdens de gevechten die
zeer vele doden en gewonden eisten.
Accoord over de status van het Saargebied
Kanalisering van Moezel stuit op bezwaren
Met „overeenstemming der opvattingen op alle punten" eindigde Zater
dagnacht in Bonn de conferentie tussen dr. Adenauer en de Franse minister
van buitenlandse zaken, Antoine Pinay. De overeenstemming gold: de ver
wezenlijking der verdragen van Parijs en de noodzaak om tot een ontspan
ning tussen Oost en West te komen, de noodzaak om de Europese samen
werking een nieuwe stoot te geven, en de nog hangende netelige details
van de Saarkwestie.
In Bonn wordt er op gewezen, dat door het verloop van de onderhande
lingen de laatste oneffenheden van het pad der ratificatie der verdragen
van Parijs zijn weggenomen en men bereidt zich er thans voor op de
komende conferentie in Parijs, die de intrede van de Bondsrepubliek in
de Noordatlantische Verdragsorganisatie zal moeten bezegelen.
DE BESTE VOORWAARDEN
VOOR ONDERHANDELING.
Het is de beide staatslieden niet
moeilijk gevallen het eens te wor
den over wat de Westelijke landen
in de huidige wereldsituatie te doen
staat. Zij constateerden in hun com
muniqué, dat „de verwezenlijking
van de Parijse verdragen, die het sa
menblijven der Westelijke wereld ga
randeert, veroorlooft het noodzake
lijke gesprek met het Oosten onder
de beste thans mogelijke voorwaar
den te beginnen, teneinde tot een
echte ontspanning in de internatio
nale betrekkingen te komen".
De ministers hebben ook nog eens
hun opvatting te kennen gegeven,
dat zulk een ontspanning gebaseerd
zou dienen te worden op een herstel
van een verenigd Duitsland en op
een algemeen veiligheidssysteem. De
concretisering dezer gedachten lie
ten de ministers over aan de komen
de conferenties in Parijs.
9.eluhju-enïen fLtqenden en ttfioomden Zateldag, bij, het pateii.
Tijdens het oversteken van de
Haarlemse Leidsevaart nabij de
Schouwtjesbrug is de 80-jarige mevr.
L. M. HoffmannHuysmans gister
morgen door een motor aangereden
en zodanig gewond, dat zij later op de
dag in de Maria-stichting is overle
den.
Terwijl beneden een lange stoet Nederlanders langs de Koninklijke familie trok bloemen op de trap naar
het bordes schikkend vlogen hoog in de lucht enige straaljagers over, hun Vorstin op vliegerswijze groetend.
Dat het gebaar op prijs werd gesteld, blijkt wel uit deze foto.
Het Saargebied.
De meeste moeilijkheden hebben
de ministers ondervonden bij de de
tails der regeling van de status van
het Saargebied. Daarbij besloot men,
met medewerking der betrokken fa
milie, tot een compromis inzake het
bezit van de Roechling Staalfabrieken
in voelklingen. Frankrijk heeft af
gezien van zijn plan het bedrijf voor
zestig procent als herstelbetaling te
eisen en het daardopr onder Franse
controle te brengen. Daartegenover
stemde dr. Adenauer toe in de over
dracht van het bedrijf aan een
Frans-Duits consortium, waarin bei
de zijden gelijke aandelen zouden
hebben. De familie Roechling heeft
zich bij deze regeling neergelegd. Zij
zal hierdoor gedwongen worden
haar industriële bezit in het Saarge
bied vhn de hand te doen.
Voor de nog uitstaande detailpro
blemen der komende volksstemming
in Saarland en der bevoegdheden
van de Europese commissaris voor
het gebied hebben de ministers ge
meenschappelijke voorstellen uitge
werkt voor de raad der Westelijke
Unie, die de verantwoording voor het
gebied zal moeten overnemen. De
ministers wensen, naar in Bonn ver
luidt, dat de Westelijke Unie de kies
wet voor de volksstemming zal uit
vaardigen en een neutrale controle
commissie zal benoemen. Over de
persoon van de hoge commissaris is
nog niets besloten, wel over zijn
taak: hij zal controle moeten uit
oefenen op de uitvoering van het
Saarstatuut en der Straatsburgsc
conventie voor de rechten van
mens.
Kanalisering van de Moezel.
De besprekingen, die de ministers
hebben gevoerd over de Franse wens
om de Moezel te kanaliseren en daar
door Lotharingen een scheepvaart
weg naar de Rijn te geven, waren
kennelijk de moeilijkste van al. Van
Duitse kant bestaan overwegende
bezwaren tegen dit plan en de mi
nisters hebben slechts kunnen be
sluiten, dat zij dit onderwerp bij een
volgende samenkomst opnieuw zul
len aansnijden.
Voorts is besloten, dat de culturele
uitwisseling tussen beide landen zal
worden gestimuleerd, onder meer
door de instelling van een commissie
onder leiding van André Frangois
Poncet, de huidige Franse hoge com
missaris, en van professor Hausen-
stein, de aftredende Duitse
deur in Parijs. Beiderzijds wil men
het onderwijs in de Franse en Duit
se taal gaan intensiveren.
Oppositie liceft bedenkingen.
In Bonn heeft het communiqué der
bijeenkomst al bedenkingen der op
positie uitgelokt. De socialisten heb
ben hun bezorgdheid erover uitge
sproken, dat de verwezenlijking der
verdragen van Parijs de grondslag
voor een conferentie met de Russen
genoemd wordt. De socialisten heb
ben voorts gemeend nog eens te moe
ten waarschuwen tegen de vorming
van nieuwe integratie-organen met
supranationaal karakter.
25.000,— ER UIT.
In de eerste klasse van de 527ste
Staatsloterij is vanochtend een prijs
van 25.000 gulden uitgeloot. Het win
nende lot was nummer 16547.
(Geldig van Maandagavond tot
j Dinsdagavond. Opgemaakt te 10
uur).
s AFNEMENDE WIND.
Wisselend bewolkt met enkele
buien, maar morgen ook flinke
opklaringen. Aanvankelijk krach-
tige en nu en dan harde Noord-
5 Westelijke wind, later tot matig 5
afnemend en naar West of Zuid-
West krimpend. Weinig verande- j
ring in temperatuur.
3 Mei zon op 5.11, onder 20.08 min.
maan op 16.50, onder 3.27 min.
Hoogwaterstanden
Te Katwijk en Noordwijk is het op
de volgende uren hoog water
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen Tmur luiden:
weer temp.
STOCKHOLM nevel 7 C.
OSLO geh. bew. 12
KOPENHAGEN regen 13
AMSTERDAM zwaar bew. 20
LONDEN regenbui 13
LUXEMBURG regen 25
PARIJS licht bew. 25
BORDEAUX regen 23
GRENOBLE zwaar hew. 25
NICE on bew. 24
GENèVE regenbui 25
ZURICH zwaar bew. 26
LOCARNO licht bew. 26
BERLIJN licht bew. 22
FRANKFORT zwaar bew. 28
MüNCHEN regenbui 25
WENEN licht bew. 28
INNSBRUCK half bew. 27
ROME onbew. 24
AJACCIOonbew. 21
MALLORCA licht bew. 21
Korreltje
Van
weg.
vrees tot haat is een korte