OUDE VOLKSLIEDJES?
Wie kent e*t nag,
Deserteur vond bij de krijgsraad
'n begrip voor zijn zware jeugd
QeduCd en 18.CCC ptui/zen
ZATERDAG 16 APRIL 1955
DE LEIDSE COURANT
VIERDE BLAD - PAGINA 1
SPEUR UW HERINNERING EVEN AF")
Direct opschrijven
Iemand, die gewend is om over be
zwaren heen te stappen, heeft voor
speld, dat de televisie „de huiselijk
heid in hoge mate zal bevorderen".
Over een jaar of tien zal het vermoe
delijk zover zijn, dat de gezinnen,
op twee vierkante meter huiskamer
samengeperst, de gehele avond naar
het wonderglas van het televisietoe
stel zitten te staren en vanwege de
noodzakelijke duisternis in het ver
trek niet meer in de gelegenheid zijn,
om niets anders te doen dan te kijken.
Toen de film haar zegetocht over
de wereld begon, zijn er nog mensen
geweest, die met bezwaren voor de
dag kwamen. Tegenwoordig verzet
men zich niet meer zo fel. We zijn er
aan gewend, dat bij 22 voetballende
mensen zich 20 tot 60 duizend an
dere mensen tot kijken bepalen. We
slobberen op, wat de radio in de
huiskamers uitbraakt en als één mijn
heer, die zich van de radio kan be
dienen, het in z'n hoofd krijgt, om
heel Nederland „Tante Nel" of „De
appeltjes van Oranje" te laten zin
gen, dan gebeurt het ook. Hij behoeft
alleen maar te zorgen, dat zo'n liedje
een keer of tien per dag uit de luid
spreker komt.
Erg griezelig.
Wij zouden verbaasd zijn, als we
ons eens realiseerden, waartoe één
mijnheer allemaal in staat is. In
Amerika lopen honderden heren
rond, die allemaal persoonlijk de
macht bezitten, om een meisje, dat
op het ogenblik in Katwijk visnet
ten zit te repareren of in de cantine
van een Engelse vliegtuigfabriek
koffie rondbrengt, binnen het jaar
tot 's werelds meest geliefde vrouw
te promoveren en haar opnieuw bin
nen één jaar in een hoek te trappen,
waar zij haar hele verdere leven zal
verlangen naar de kapotte visnetten
van Katwijk of haar koffiekan in
Engeland.
Dat is een griezelige overweging!
Maar zij wordt nog griezeliger, als
men bedenkt, dat er zonder dergelijke
heren niet veel meer te bereiken valt.
De mensheid wordt vleugellam ge
maakt. We zijn kijkers geworden of
^De laatste jaren wordt er in Ne-
V derland naarstig gespeurd naar^
^>oude volksliedjes, die vroeger
Sin de kleine plaatselijke en re-<|
js gionale gemeenschappen ont-
4 stonden, en vaak ook onder het<j
a werk, werden gezongen.
Kent U nog zulke liedjes, die
xin Rijn- of Bollenstreek hun ba-
^kermat hadden? Zo ja, dan zou-^
f den wij het op prijs stellen, in-<
j>dien U de gegevens, die U ervan
reet, liefst natuurlijk de volledige
tekst aan de redactie van dit blad
zoudt willen opgeven. Wij zullen
Xzorgen voor doorzending aan dr./
A Tj. W. R. de Haan in Wassenaar.
/;die een speciale studie van deze^
^materie maakt.
„luistervinken", maar zelf doen gaat
er hoe langer hoe meer uit, terwijl
nadoen er steeds beter inkomt.
De goeie ouwe tijd.
Nog niet zo erg lang geleden zag
de wereld er heel anders uit. „Vlie
gen is goedkoper dan je denkt" was
toen een leuze, die hooguit werd ge
bruikt door moeder mus, als zij het
hoopje dons, dat uit het eitje gebar
sten was, ging bijbrengen, hoe men
het gemakkelijkst aan de kost kon
komen.
De wereld was toen nog klein.
Men liftte niet naar Nice en als een
gewoon mannetje uit Lisse zijn zus
ter in Rijswijk ging bezoeken, be
reidde hij zich zorgvuldiger op de
reis voor en had hij meer slapeloze
nachten dan een H.B.S-leerling uit
1955, die met vacantie naar Corsica
gaat.
Zelfs ons kleine land viel toen uit
één in vele plaatselijke of regionale
gemeenschappen, die een sterk eigen
karakter hadden. We willen niet be
weren, dat die gemeenschappen vol
komen verdwenen zijn, maar zij dra
gen toch veel vreemde smetten.
Er wordt beweerd, dat in een „ge
ïnternationaliseerd gebied" als de
Bollenstreek vroeger bij. het bollen-
pellen in de schuren volksliedjes
werden gezongen. Liedjes, die hun
oorsprong vonden in de streek en
door iedereen gezongen werden.
In Katwijk zeker.
Van de Bollenstreek zijn dergelij'
ke liedjes echter niet bekend. Mocht
U er een of meer kennen, stuur dan
een berichtje naar de redactie van
dit blad. Dr. Tj. W. R. de Haan uit
Wassenaar maakt een studie van deze
materie en iedere tip zenden wij door.
In Katwijk, zo nauw met de zee
verbonden, kent men nog veel volks
liedjes.
O mens, waar zou mijn minnaar
[wezen,
O mens, waar zou mijn minnaar
[zijn?
Hij is gaan varen, heel ver van
[hier,
Met and're meisjes zoekt hij
[plezier.
Of deze lofzang op de roomboter:
Buttertje-lik,
As ik je heb,
Dan smeer ik je dik.
Heb ik je iet,
Dan mot ik je ontbere.
Maer nou ik je heb
Zei ik je dikkies smeren.
Ook in dc Rijnstreek?
Vermoedelijk kan de Rijnstreek op
dit terrein ook nog wel het een en
ander aan de vergetelheid ontruk
ken. Wie een lied kent, moet het
niet voor zichzelf houden. Laat hij
of zij het opsturen. Het volkslied
heeft in Nederland een belangrijke
rol gespeeld en het genre was zeer
gevarieerd. Dat blijkt b.v. uit onder
staand Katwijks liedje, dat op een an
der niveau ligt dan de verzuchting
van de minnares.
'k Heb'n kakstoel ankrege,
en die klane mot 'r in.
Hij is'r uit-e-so-de-hannest,
en nou wil ie d'r iet meer in.
En wat is dat nou belaezerd,
Dat die klane dat iet wul!
Want nou zit ik de hele aevend
Opeskeept met die klane knul.
Betrekkelijk
milde straf
Een 21-jarigc soldaat, die van zijn
onderdeel deserteerde, in Rotterdam
een bromfiets stal en wegens deze
twee vergrijpen gisteren voor de
krijgsraad te Arnhem moest verschij
nen, vond bij het rechtscollege veel
begrip voor de moeilijke jeugd, die
zijn leven ontwricht had en daarmede
rekening houdend werd tenslotte de
straf vastgesteld op 3 maanden ge
vangenisstraf met aftrek en drie
maanden strafklasse te Nieuwersluis.
De verdediger vertelde, dat deze
jongen op tienjarige leeftijd zijn moe
der verloor; zij kwam om het leven
in Auschwitz. Met zijn vndev, die in
middels is hertrouwd, kan Jiij het niet
vinden; hij komt niet meer thuis. In
zijn verwaarloosde jeugd heeft hij
iedereen, ook degenen die vriende
lijk voor hem waren, leren wantrou
wen. De Legatie van Israël wil zich
zijn lot aantrekken juist omdat zijn
moeder in Auschwitz is vergast en
omdat zijn kansen op een redelijk
bestaan zo slecht zyn geweest. Als
hij echter voorwaardelijke gevange
nisstraf kreeg, zou hij gecurende de
drie jaar proeftijd het land niet kun
nen verlaten en dus niet emigreren
naar Israël, zoals in de bedoeling ligt.
Pleiter beval aan, hem enige tijd naar
het depót voor discipline te Nieuwer-
sluis te zenden, waar kans bestaat
dat hij behalve met strenge tucht
ook in aanraking komt met mensen
met belangstelling voor de moeilijke
omstandigheden van deze misdeelde
beklaagde.
De krijgsraad, die 8 maanden ge
vangenisstraf had geëist, waarvan 3
maanden voorwaardelijk, had begrip
voor de moeilijkheden, waarmede de'
soldaat te kampen had gehad en
kwam tot bovenvermeld vonnis,
waardoor het mogelijk voor de jon
gen zal zijn om over een half jaar
emigratieplannen naar Israël voor te
bereiden.
Oorlog plaatst order van
30 millioen bij Philips
Het Ministerie van Oorlog heeft
gisteren bij de N.V. Philips' gloeilam
pen fabrieken te Eindhoven voor een
bedrag van dertig millioen gulden be
steld aan electronische apparatuur.
Deze bestelling betreft de aanmaak
van onderdelen vdor verscheidene ty
pen zend- en ontvangtoestellen en de
bouw van deze toestellen. De leve-
ringstijd strekt zich uit over enkele
jaren.
Gary Cooper kwam
op Schiphol aan
Dertig jaar geleden verdiende een
toen 24-jarige jongeman in de stu
dio's van Amerika tien dollar voor
iedere keer, dat hij in de toen zo po
pulaire films van Tom Mix van eeu
paard wilde vallen en gistermiddag
stapte deze zelfde jongeman, die nu
54 jaar is en wiens haartooi begint
te duifnen, uit het K.L.M.-toestel van
New York en zag hij zich omringd
door vele belangstellenden, die voch
ten om zijn handtekening en zijn
glimlach.
Dit is heel in het kort de levens
geschiedenis van Gary Cooper, de
Holywood-ster, die vooral bij het
zwakke geslacht door zijn films een
grote plaats in het hart veroverd
heeft.
Met zoenen van 5 Parijse manne
quins, muziek van de Amsterdamse
politiekapel en handdrukken van
filmautoriteiten bereikte Gary Coo
per de begane grond, waar al spoedig
vrouwelijke douaniers klaar klaar
stonden om hem een handtekening te
ontfutselen.
Om zijn Amerikaanse afkomst niet
te verloochenen slenterde Gary Coo
per op kauwgummie kauwend naar
de restauratie, waar in bloemen een
welkomstgroet op de grond lag ge
spreid en even later was hij op weg
naar het Amstelhotel, waar hij zijn
intrek nam.
Gisteravond trad hij voor het voet
licht in een Amsterdams theater,
waar de première van zijn laatste
film „Vera Crusz" draaide en van
avond zullen de Rotterdammers hem
in levende lijve kunnen aanschou
wen. Morgen vertrekt hij per vlieg
tuig naar Zweden.
Een van de leden, die het tempo
van de moderne tijd nog niet tzo
goed kan volgen, informeerde voor
zichtig: „Maar stoppen we dan ner
gens?"
„Natuurlijk" zei de voorzitter.
„Twee keer per dag, om benzine te
tanken!"
Dat is noueen boxer. S.E.P.
Verstrooid? Een professor, die. Hlast De voorzitter van de
pas op gevorderde leeftijd zijn grote reisvereniging gaf een uiteenzetting
liefde had ontdekt, moest kort v6or over het jaarlijkse reisje. „In één
zijn huwelijk nog op reis. Reeds en- weej< tijd", zo zei hij, bijna uiteen-
kele uren na zijn vertrek ontving de pioffen(i Van enthousiasme, „zullen
verloofde van deze verstrooide heei -
het volgende telegram: „Niet trou
wen voor ik terug ben!".
Gevaarlijk. Een toerist in Span
je kreeg trek in een haasje, maar
toen hij een restaurant was binnen
gegaan, realiseerde hij zich, dat hij
niet wist was haas in het Spaans is.
Hij nam echter een menukaart, te
kende een haasje erop en liet dat
aan de ober zien. Een begrijpende
glimlach volgde en even later werd
de lekkernij in de keuken bereid.
Toen het beestje werd opgediend,
voelde de toerist enige twijfel op
komen.
„Is dat woef woef?", vroeg hij aan
de ober.
De ober lachte geruststellend en
schudde het hoofd.
„Miauw!", zei hij.
Mensenkennis. De onderwijze
res probeerde de kinderen het begrip
stelen bij te brengen. Na een lange
uitleg wilde zij eens uitzoeken, of
alles begrepen was.
„Jantje", zei ze tot een van de
leerlingen, „stel je eens voor, dat je
vader zit te slapen en ik stiekum
een gulden uit zijn zak zou halen.
Wat zou ik dan zijn?"
,,M'n moeder!" riep Jantje stralend
uit.
Erg. Een oud heertje trof een
wenend knaapje aan, dat verdwaald
was.
„Huil maar niet", zei hij goedig.
„We vinden je huis wel weer. Ver-
tel maar eens hoe je heet!"
„Dat weet ik niet", antwoordde
het jongetje.
„Weet je niet hoe je heet?", vroeg i
het heertje verbaasd.
„Nee meneer", zei Ihet jongetje,
„m'n moeder is vanmorgen toevallig,
hertrouwd".
Dé kans. Nadat een Engelse to-i
neelvereniging een opvoering had
j gegeven van „Hamlet" ontstond er
een discussie over de vraag, of Sha-1
kespeare dan wel Sir Francis Ba-,
j con de geestelijke vader van het stukj
Tenslotte vroeg men de mening I
van een deskundige, die zich in de
zaal bevond.
„Nou", antwoordde deze, „het is
tot op heden niet uitgemaakt, maar
vanavond kunnen we het te weten
komen. Ik stel voor, dat de graftom-
ben van Shakespeare en Sir Bacon
geopend worden. Degene, die zich
naar aanleiding van deze opvoering
in zijn graf heeft omgekeerd, is de;
schrijver".
Trouw. De vrouw van Jansen
heeft de gewoonte om haar haar te
laten verven en liefst telkens in een
andere kleur.
Op een regenachtige avond vraagt
zij aan haar man: „Als ik later grijs
ben, zal je dan toch nog van me
houden?"
„Natuurlijk kind", antwoord Jan-
sen, „ik heb je nu in één jaar tijd al
in drie verschillende kleuren mee-1
gemaakt en ik houd toch nog stéeds I
van je!"
Waarschijnlijk. Een oude dame
stond voor een boom en verwonder-
zich over de ontelbare hartjes en na
men, die erin stonden.
„Oh eik", riep zij uit, „wat zou je
vertellen, als je eens kon spreken".
„Waarschijnlijk, dat hij een beuk
is", zei de boswachter, die juist langs
kwam.
Volgende maand ga ik trouwen, i j misschien zin om de bruid te
zijn? S.E.P.
Er is een flinke dosis moed no
dig voor het knopen van een
smyrna-tapijt op stramien, maar
als u er eenmaal mee begonnen
bent zult u merken hoe vlot het
allemaal gaat.
We spraken met één van onze
lezeressen, die een tapijt heeft
geknopt van 2.25x3.25 meter. Een
prachtig smyrna-kleed, dat nu de
trots van de huiskamer is.
De maakster vertelt hoe zij
eerst een stramien heeft gemaakt
op het weeftoestel. Over het toe
stel wordt de schering gespan
nen van dun henneptouw. Juist
als op een weefgetouw bestaat
deze schering uit twee rijen tou
wen, die door een dwarslat ten
opzichte van elkaar te verplaat
sen zijn. Door de schering wordt
de inslag gevlochten, baan voor
baan. En op de kruising van
schering en inslag worden de
pluizen wol geknoopt, steeds na
dat een baan van de inslag vol
tooid is. Dit bevestigen van een
pluis is een handigheid, die snel
is aan te leren. De leverancier
van de wol wil graag vertellen
hoe het kleed gemaakt moet wor
den. Ook hoe de pluizen geknipt
moeten worden en hoe het pa
troon tot stand komt.
Voor het kleed van 2.25x3.25
werden 18000 pluizen geknipt. Er
waren 180 knotten wol nodig, die
echter niet allen tegelijk gekocht
behoefden te worden. Gelijke
kleuren kunnen immers geregeld
nabesteld worden.
Aan dit kleed werd ongeveer
300 uur gewerkt. Met een gemid
delde van twee uur werk per dag 4Q- -
kan men dus zo'n kleed binnen
een half jaar klaar hebben.
De prijs van knotten wol is on
geveer 2.50.
Voor 180x/ 2.50 450 gulden
heeft u dus een prima smyrna-
kleed, dat in kwaliteit de beste
import-smyrnakleden kan evena
ren.
ELINE.
Bouwt uw keuken
zelf op
De Jaarbeurs heeft de in Ne
derland gefabriceerde stalen keu
ken geïntroduceerd. Deze keuken
bestaat uit losse elementen in al
lerlei maten, zodat de inrichting
voor iedere ruimte pasklaar kan
worden gemaakt. Er is op gere
kend, dat aanschaffing ineens
voor veel mensén te bezwaarlijk
is. De onderdelen kunnen gelei
delijk worden aangeschaft, zodat
men pas na verloop van tijd een
complete stalen keuken kan
krijgen.
Rondom de geëmailleerde of
roestvrij stalen gootsteen worden
de overige onderdelen als aan
recht," fornuis, opbergkasten op
practische wijze gegroepeerd.
Boven de aanrecht kunnen
wandkasten worden aangebracht.
De werkhoogte van de aanrecht
is op wetenschappelijke wijze
vastgesteld op 92' cm., waardoor
rugpijn e.d. tot het verleden be
hoort.
Het staal is onaantastbaar voor
vetten en zuren en vereist bijna
geen onderhoud.
Een sportief jasje
Ditmaal willen wij aandacht
besteden aan een leuk jasje, dat
goede diensten verleent bij een
koelere dag tijdens de wande
ling of op de fiets.
Het model is heel eenvoudig
gehouden. Het jasje sluit mid
denvoor met drie knopen en
heeft schuine insteekzakken.
Rond de hals is een eenvoudige
mantelkraag gezet. Het achter
pand is geheel glad. De mouwen,
die tamelijk royaal zijn, worden
zo ingezet, dat de lange mouw
naad ongeveer 3J^ cm vóór de
zijnaad valt.
Het beleg voor de voorpanden
krijgen we, door na met het voor
pandpatroon de stofpanden te
hebben geknipt, het patroon
langs de stippellijn af te knippen.
Tussen het beleg komt ter ver
steviging linnen.
We gaan het jasje maken van
een stevige wollen stof, waarvan
bij een breedte van 130 cm onge
veer 1.20 meter nodig is. Uitste
kend geschikte materialen zijn
flausch, een ruile ratiné, maar
ook en vooral een wollen plaid-
stof, dus een stevige wollen stof
met een gezellig ruitmotief.
Het patroon is uitgezet voor de
leeftijd van 10 t.m. 12 jaar. Na
den en zomen zijn nog niet in het
patroon berekend, dus moeien
alsnog worden bijgeknipt. Bij het
overtekenen op ware grootte
moet men zich laten leiden door
de bij de stippellijnen geplaatste
cijfers, die centimeters aandui
den.
BARBARA
q.^.M'5. A(
n i y i1 1
7--rr
