Passiespelen in Tegelen
vragen een grote toewijding
De bodem van Nederland is rijker dan men
doorgaans vermoedt, maar niet rijk genoeg
Honderden dorpelingen werken mee
Lichtsignalen voor het opkomen
Kolen, zout, olie en gas bieden
nog mogelijkheden
lialiaanse zomermode
ZATERDAG 2 APRIL 1955
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - Ir.v.
jy SMART BLIJFT JONG al wordt de wereld oud, de liefde Gods blijft
in ons schade lijden".
Het is een gloedvolle stem, die deze inleidende zinnen tot de proloog
legt en zij klinkt in alle hoeken en gaten van „De Doolhof", het openlucht
theater van Tegelen, waar nn na vijf jaar wederom de passiespelen worden
gehouden. Plotseling zwijgt de stem, de regisseur komt naar voren en
geeft de spreker enkële aanwijzingen, dan klinkt zij opnieuw met dezelfde
gloed en bezieling van zoëven en gaat zij zonder hapering verder tot de
laatste strofen van de proloog:
„Wij doen het uit liefde
Dies sta God ons bij.
Aan Hem de eer
de wangunst dragen wij".
Even heerst er een stilte in „De Doolhof", dan hoort men van alle kan
ten goedkeurend gemompel en de regisseur knikt de proloogzegger bemoe
digend toe. Verder gaat het spel weer en de toeschouwer kijkt toe in adem
loze bewondering.
r\E AMATEURS van Tegelen bren-
gen hun spel op eenvoudige
maar verrassende wijze, een wijze
die de toeschouwers wederom zal im
poneren en die zij voor een groot
deel danken aan hun eminente re
gisseur, de heer Thijssen, die naast
de beslommeringen van zijn dage
lijkse werk (hij is directeur van een
grote ijzerfabriek) ook de veelom
vattende taak van regisseur der pas
siespelen op zich genomen heeft.
Toen we hem dezer dagen ont
moetten, ontspon zich een vertrou
welijk gesprek over de passiespelen.
Met veel animo heeft de heer Thijs-
sen reeds een jaar lang al zijn vrije
tijd gegeven aan de zware taak, die
hem op de schouders is gelegd, maar
hij is er van overtuigd, ondanks te
genwerking van het slechte weer
(waardoor hij pas veel later dan an
dere Jaren kan gaan repeteren in
het openluchttheater) dat, wanneer
op 19 Mei as., op Hemelvaartsdag,
de première van de uitvoering der
passiespelen een aanvang neemt, ook
het succes voor de daarna volgende
31 opvoeringen verzekerd is.
De heer Thijssen is een rondborstig
man en hij vertelt van de moeilijk
heden, waarmede hij bij de regie van
de spelen te kampen heeft Hij is
zich terdege bewust van zijn taak:
het brengen van 'n passiespel, waar
in niet alleen de spelers, maar- ook
het toeschouwende publiek dit groot
se drama opnieuw meemaken. De re
gie over een stuk. met 86 sprekende
rollen en meer dan 500 figuranten
is geen kleinigheid en zelfs een be-
roepsregisseui zou hieraan de han
den vol hebben. Gelukkig beschikt
men over een uitgelezen stel ama-
Jezus keert voor de derde maal te-1 „Kunt gij dan niet één uur met mij
rug naar zijn slapende leerlingen. waken?" (Foto's Cas v. Os, R'dam)
Jezus voor Pilatus.
teur-toneelspelers en elke vijf jaar
stromen opnieuw de aanvragen bin
nen een rol te mogen spelen in dit
drama aller eeuwen.
„DAT KUNNEN WIJ NOOIT"
DE KUNSTLIEVENDE inwoners
van Tegelen zijn eigenlijk zelf
de oorzaak geweest van het ontstaan
van de passiespelen, die thans voor
de zevende maal worden opgêvoerd.
Door de kunstzinnige inslag van de
bevolking -- men telt o.a. verschil
lende zang- en muziekverenigingen
probeerde men reeds in 1926 om
te komen tot een uitvoering van de
passiespelen. Het viel echter niet
mee en het ging boven de financiële
draagkracht, bovendien nam in deze
tijd het bioscoopbezoek zeer sterk toe
en waren de spelers zelf zeer onte
vreden.
Het bloed kroop echter waar het
niet gaan kon De films bevielen ook
niet en er ontstond een drang naar
beter tijdverdrijf. In 1930 maakten
een aantal inwoners van Tegelen een
studiereis naar Oberammergau,
maar kwam eigenlijk gedesillusion-
neerd terug met de uitroep: „Dat
kunnen wij nooit".
Enkele vooruitstrevende lieden
lieten zich niet afschrikken en bin
nen veertien dagen was er een be
sluit genomen tot opvoering van de
passiespelen. Een openluchttheater
werd gebouwd met 309 zitplaatsen
en bij de eerste uitvoering in 1931
op tekst van pastoor Van Delft, een
groot bijbelkenner bleek al dade
lijk, dat er moest worden uitgebreid.
In 1932 wederom een opvoering en
in 1934 werd het comité passiespelen
omgezet in een stichting en men be
sloot om de vijf jaar uitvoeringen te
geven. In 1940 werd gespeeld op tekst
van pater Jac. Schreurs, die thans
nog gebruikt wordt. Thans beschikt
men ook ovei een accommodatie van
5000 zitplaatsen, terwijl de eerste vijf
voorstellingen voor het komende sei
zoen reeds zijn uitverkocht.
Moeder Natuur houdt van verrassingen
^EDERLAND HEET EEN ZEEVAREND VOLK, dat in een roemrijk ver-
leden zijn vlag plantte op iedere wereldzee; Nederland is een agrarisch
land en Nederland wordt een industrieland. Dit zijn zo de gedachten, die Ce
Nederlander over zijn eigen land heeft en te weinig wordt aan de mogelijk
heid gedacht, dat Nederland ook gebieden heeft, waar de bodem zo rijk is,
dat e- mogelijk in de toekomst een bloeiende mijnbouw zou kunnen ont
staan.
Zeker, we denken aan de gebieden van Zuid-Limburg, waar een gedeelte
van onze kolenbehoefte uit de grond gehaald wordt; we denken aan de en
kele gebieden, waar zout gevonden wordt en zo nu en dan komt een ge
rucht over oliewinning en aardgasboringen.
Maar alhoewel Nederland wel altijd een gebrek zal houden aan belang
rijke delfstoffen, schuilen er toch meer mogelijkheden in de Nederlandse
bodem, dan men zo oppervlakkig vermoedt.
TE DIEP.
De meeste van deze delfstoffen zijn
echter momenteel nog niet op een
economisch verantwoorde wijze aan
de oppervlakte te brengen en daar
om wordt er geen rekening mee ge
houden.
Toch zou Nederland b.v. in de
strikte zin van het woord niet afhan
kelijk behoeven te zijn van de 4K
millioen ton steenkool, die per jaar
ingevoerd moeten worden, want bui
ten Zuid-Limburg zijn nog gebieden
in Nederland, die deze kolenbehoefte
zouden kunnen dekken, alleen zal
het de nodige tijd vergen om deze
gebieden in exploitatie te brengen.
Nederland maakt in de laatste tijd
een begin met de ontginning van deze
kolengebieden en zo wordt momen
teel gewerkt aan de Beatrix-mijn bij
Vlodrop, de eerste niet-Limburgse
mijn.
Ook in de Achterhoek bij Winters
wijk zijn kolenlagen gevonden, maar
aan het ontwikkelen van dit gebied
wordt nog niet gedacht, evenmin
staan de gesignaleerde kolenlagen bij
Oostzaan momenteel in het brand
punt van de belangstelling. De oor
zaak hiervan is, dat de lagen te diep
liggen, zodat wij met onze middelen
niet in staat zijn hen te ontginnen.
VOOR HET NAGESLACHT.
De waarnemend directeur van de
Geologische Stichting te Haarlem,
die aan dit onderwerp dezer dagen
een lezing gewijd heeft, achtte het
echter van belang, dat intensieve on
derzoekingen gehouden zullen wor
den naar de bodemmogelijkheden
van Nederland, want alhoewel onze
technische middelen soms niet toe
reikend zijn om de ontginning met
succes ter hand te nemen, kan het
nageslacht wellicht profiteren van
ons vooronderzoek.
Zo heeft Nederland voldoende
steenzout om de gehele wereld nog
honderden jaren tevreden te stellen,
en alhoewel deze bodemrijkdom
reeds op verschillende plaatsen be
nut wordt, speelt het vervoerspro
bleem hier dikwijls eèn belangrijke
rol, daar de ontginning zeer eenvou
dig en goedkoop is.
Als practisch resultaat van deze
bodemrijkdom is de sodafabriek te
Delfzijl te noemen, die nooit rendabel
zou kunnen werken als niet enkele
kilometers van de industrie verwij
derd bij Winschoten het zout uit de
grond gehaald werd.
KLEI-VOORRAAD MINDER.
Aardolie wordt hier en daar in Ne
derland gevonden, maar speelt voor
lopig nog geen belangrijke rol, al zijn
neg lang niet alle onderzoekingsmo
gelijkheden in practijk gebracht.
Aardgas ligt iets gunstiger, maar
cok van deze delfstof is de voorraad
er de aanwezigheid in thans nog niet
gesignaleerde gebieden een min of
meer witte kaart.
Een onverwacht probleem levert
de kleivoorraad in Nederland. Neder
land is min of meer beroemd om
zijn steenbakkerijen, maar de moge
lijkheid is niet uitgesloten, dat over
enkele jaren de voorraad klei, die
voor de steenbakkerijen noodzakelijk
is. uitgeput zal zijn, zodat het geen
overbodige luxe is, wanneer onder
zoekingen naar nieuwe kleilagen ge
daan worden.
Naast al deze mogelijkheden gaf
dr. A. J. Pannekoek ook een over
zicht van de delfstoffen, die Neder
land hoogstwaarschijnlijk niet in zijn
bodem herbergt, waardoor ons land
wel altijd afhankelijk zal blijven van
de invoer. Ijzerertsen, tin, alumi
nium, uranium en kali zijn in'onze
bodem nog niet aangetroffen, het
geen echter nog helemaal niet wil
zeggen, dat deze producten in onze
bodem niet aanwezig zijn; men heeft
hen alleen nog nooit geconstateerd
en. volgens dr. Pannekoek is het al-
tüd de moeite waard om de onder
zoekingen naar de bodemrijkdom
van Nederland voort te zetten, want
de natuur houdt nu eenmaal van
verrassingen en waarom dan niet in
het plekje grond, dat Nedetland
heet?
DE ROLVERDELING
EEN JAAR voor het begin der
passiespelen heerst er altijd een
grote spanning in Tegelen. Op Witte
Donderdag worden dan officieel de
rollen toegewezen, nadat de nieuwe
aanvragers zijn getest op hun kun
nen. In een plechtige bijeenkomst
worden de spreek- en figurantenrol
len toegekend en wordt zowel door
bestuur als door spelers een plechti
ge gelofte afgelegd „aanvaard ik dee
moedig de mij toegewezen rol en be
loof algehele toewijding aan mijn
taak en onderwerping aan de leiding
der passiespelen".
De spelers behoren volgens de re
glementen allen in Tegelen te wonen
en katholiek te zijn. De leeftijd van
de medespeders varieert van 2 tot
87 jaar en opmerkelijk mag hier
worden genoemd de rol van Petrus,
die voor de zevende maal is toege
wezen aan N. Franssen, die op 73-
jarige leeftijd nog onvervangbaar
blijkt te zijn. De Christusrol is dit
maal gegund aan Pierre Niessen, een
27-jarige jongeman, die reeds bewe
zen heeft een goed acteur te zijn.
Het passiespel van Jac. Schreurs
bestaat uit 4 bedrijven en neemt
ruim vier en een half uur in beslag.
Dan voert wederom de weg van Be-
thanië via het Cenakel en het San
hedrin naar Gabattha, om haar hoog
tepunt te vinden op Golgotha, waar
Christus aan het kruis genageld
wordt.
BAARDEN EN HAREN
MAAR EER het zover is, heeft de
heer Thijssen al diverse band
opnamen gemaakt om later in de een
zame beslotenheid van zijn kamer de
stemmen nog eens tot ziah te laten
komen en de eventuele fouten uit 't
drama te verwijderen. Want zijn
streven is er op gericht elke vijf jaar
betere spelen te brengen dan de
voorgaande en elke uitvoering beter
te maken dan de voorafgaande, tot
dat hij misschien zal kunnen zeggen:
„Zo wil ik het hebben en zo blijft
het", al beseft de regisseur, dat dit
ogenblik nog ver verwijderd ligt.
Hij zit nog bij iedere uitvoe
ring op zijn plekje om de spe
lers te waarschuwen, dat zij moe
ten opkomen via een van de
twaalf ingangen, waar een groen en
een rood lampje zijn aangebracht
voor „gereedhouden" en „opkomen".
De grootste zorg van de heer Thijs
sen is echter of zij werkelijk op het
moment, dat zij moeten opkomen,
aanwezig zijn, want zodra hij hen
maar ziet verschijnen, ontsnapt hem
een zucht van verlichting.
Wie thans op een gewone dag in
Tegelen komt, merkt op het eerste
gezicht niets van de komende passie
spelen, maar reeds spoedig komt men
op zijn weg wel een man tegen met
lange vrouwenharen en een baard.
Deze groeien al sinds de dag van zijn
uitverkiezing. En het is de grote ver
dienste van kapper Seelen, de gri
meur en kapper, die sinds het begin
van de passiespelen er reeds geheel
belangeloos /oor zorgt, dat deze man
wordt tot een imponerende figuur,
waarnaar straks zowel Nederlanders
als de buitenlanders men ver
wacht de Belgen, Duitsers, Engelsen,
Fransen, Italianen en Amerikanen
weer in groten getale met bewon
dering zullen kijken.
De krijgsknechten vielen op hun
knieën voor Hem en bespotten Hem,
zeggende: „Wees gegroet, gij koning
der Joden!*
DE BANGE HAZEN
Naar het land van vechtersbazen
huppelden twee bange hazen.
Maar hoe Hip en Hup ook zochten,
e>* werd nergens meer gevochten.
Er was gekker nog misschien
niet één vechtersbaas te zien!
„Stil", zei Hup, „stil Hip, ik boor
wat!"
„Ja", zei Hup, „ik ook, wat was dat?"
„In dat huis", zei Hup, „daar was
het, daar,
help riep iemand, help, gevaar!"
Hip keek Hup en Hup keek Hip aan.
Hup zei: „laten we gauw weggaan".
Maar die stem riep uit -het huis:
„help toch, help toch, help....
een muis!"
„O", zei Hip, „zijn ze daar bang
voor?"
Zij het huis in, trap op, gang door:
op de tafels, op de kast,
aan de lamp hield één zich vast
stonden alle vechtersbazen,
banger nog dan bange hazen.
Hip en Hup stuurden die muis
uit het vechtersbazenhuis.
Met die langstaart op hun rug
hipten ze naar huis terug.
Toen ze daar gekomen waren
kwam een kar vol kool en blaren,
vol met hazenlekkernijen
voor het hazenhuisje rrden.
Hip zei: ,,'t is voor jou en mij!
Kijk, er zit een kaartje bij:
„dit is voor de dapp're hazen
van de bange vechtersbazen".
MIES BOUHUYS.
De Italiaanse modehuizen heb
ben in het Palazzo Gitti getoond,
wat de nieuwe zomermode gaat
brengen.
GIORGIO AVOLIO geeft zijn
creaties, die vooral voor stad en
reis zijn bedoeld, weer het on
miskenbare kenmerk van goede
smaak mee. Prachtige wollen
stoffen in verrukkelijke voor-
jaarskleuren, geven reliëf aan
rechte mantels, onberispelijk
van coupe en zorgvuldig uitge
werkt in de details. Boorden van
ribbeltrieotage worden met ver
rassende nieuwe effecten op zij
in mantels en korte jasjes gezet,
tamelijk grote zakken en kragen
onderstrepen de losse en bewust
eenvoudige stijl van de model
len.
De tricotagemodellen van
MIRSA brengen nieuwe thema's
van decoratie voor blouses, spen
cers en zomerjumpertjes. Stre
pen in alle denkbare soorten en
variaties vormen het hoofdmo
tief. Zeer interessant zijn de
overalls van tricotage in lichte,
heldere kleuren.
De wijde rokken van GLANS
brengen geen nieuwe noot in de
komende zomermode; origineel
is alleen een avond-overall, ge
maakt /an de fijnste zwart wol
len jersey, geheel om het li
chaam gedrapeerd van polsen tot
enkels. In verband hiermee moet
de aandacht gevestigd worden op
de duidelijk uitgesproken nei
ging, die op de modeshows te
Florence viel waar te nemen,
om bij de zomermodellen de ar
men te bedekken.
ANNA TOSCO brengt voor de
zomer een reeks zeer geslaagde
zee- en zeilensembles. De leng
te van de nauwsluitende panta
lons variëert van knie tot en
kel. De effen gekleurde blouses
zijn op bekwame wijze in har
monie gebracht met de fantasie-
stoffen der pantalons, opzij
diohtgemaakt met een reeks don
kerblauwe knoopjes. Een losse
witte jersey blouse wordt er
overheen gedragen. Bijzondere
zorg is besteed aan de reis- en
stadensembles, waarin wollen
jersey het ideale uitdrukkings
middel is, dat door zijn natuur
lijke soepelheid de enigszins stijf
aandoende verlengde taillelijn
corrigeert. Deze ensembles be
staan uit deux-pièces met een
lange blouse, aangevuld met
mantels of korte jasjes van rech
te lijn. Het kleurengamma be
staat hoofdzakelijk uit tinten
geel, caramel en oker, dikwijls
gecombineerd met roomwit.
VALDITEVERE brengt een
nieuwe interessante serie wollen
handweefstoffen met een opmer
kelijke variatie van tamelijk
opvallende, veel effect sorteren
de dessins.
MYRICAE heeft met de ge
bruikelijke goede smaak een col
lectie gepresenteerd, die op fol
kloristische motieven was ge-
inspireerd; rokken en jasjes, af
gewerkt met Sardinisch galon,
rokken van zeer fijne wollen
weefsel met grote gedrukte des
sins in levendige kleuren en een
voudige chemisiers van wollen
voile, gewerkt met een lang lijf.
Verdrogen de
bloemknoppen
Het verdrogen van de bloem
knoppen pleegt bij onze huis-
planten veelvuldig voor te ko
men. Vooral bij Azalea's doet dit
euvel zich dikwijls voor. Het te
leurstellende is, dat de vele
MIRSA
knoppen grote verwachtingen
hebben gewekt enEnfin U
kent dat. Tenslotte kwam er
niets van terecht.
Over het algemeen wordt het
verdrogen van knoppen veroor
zaakt door een te droge atmos
feer. Indien U reeds teleurstel
lingen op dit terrein ondervon
den hebt, adviseren wy U de
plant voortaan dikwijls te be
sproeien met lauw water. De re
sultaten van dit middel zijn uit
stekend.
BEHANDEL UW
MAN MET TACT
7EG NOOIT tegen Uw man:
„Ik ga schoonmaken, morgen
moet je de gang' maar witten".
Het woord schoonmaak roept
zelfs bij zeer gewillige echtge
noten sterke weerstanden op.
Bereidt hem dus tactisch voor
op zijn aandeel in de voorjaars
schoonmaak.
Mannen houden' niet van vol
dongen feiten. Zij moeten er aan
een zacht lijntje bij getrokken
worden. Daar is tijd voor nodig.
Dus: Niet overhaast starten.
Zeg: „Over twee weken ga ik
aan de schoonmaak en dan moet
jij aan 't witten".
„Goed", bromt hy achter zyn
krantje en denkt meteen bij
zichzelf: „Nog twee weken! Wie
dan leeft, wie dan zorgt!"
Maar twee weken zijn vlug om
en dan zit hij er zonder tegen
stribbelen aan vast.
SONJA.
