Dringende „leidertjes" konden
geen van allen vooraan komen
't Vroor en 't dooide
in „De Overdekte"
vanmiddag
van Leiden
Jnugea tand CLntaan Mu&&&d
Europees- en wereldkampioen
gezamenlijk in de wolken
„April doet wat ie wil
VRIJDAG 1 APRIL 1955
DE LEIDSE COURANT
DF.RDE BLAD - PAGINA 1
HERINNERINGEN UIT DONKERE DAGEN
Mussert heeft eens gedroomd, dat
bij aan het hoofd zou komen te staan
van het Dietse rijk, waaronder hij
verstond Nederland, Vlaanderen en
Noord-Frankrijk, en aan deze droom
heeft hij tegen beter weten in vast
gehouden Zijn gebied, dat minstens
veertien millioen zielen moest tellen,
zou in militair opzicht meer waard
zijn dan een Zuid-Europees volk van
veertig millioen Het zou bovendien
tot kustverdediging bereid zijn en in
geval van oorlog met Rusland troe
pen voor het Oosten kunnen afstaan.
Hitier en zijn plaatsvervangers in
Nederland zijn van dit plan nooit
onder de indruk geraakt. Seyss-In-
quart schreef reeds in zijn eerste
rapport over Nederland, dat Mussert
in capaciteiten niet hoger kon wor
den aangeslagen dan een middelma
tige gouwleider. Men nam er echter
goede nota van, dat de N.S.B. uiteen
viel in twee groepen, waarvan de
ene tegen inlijving bij Duitsland was,
terwijl de andere, onder leiding van
Rost van Tonningen, een creat'e van
de Gouw Westland (Nederland) toe
juichte.
Flinke wrijving.
In de gelederen van de N.S.B. Is
de gehele oorlog een strijd gaande
geweest om de leiding. Weliswaar
verkondigde Mussert vrij kort na de
capitulatie op parmantige toon: „Het
klinkt wel arrogant, maar
6 het is de waarheid als ik,ver
tel, dat de N.S B.'ers de eni
ge goede vaderlanders zijn!",
doch daarna is de leider al spoedig
tot andere gedachten gekomen. Hij
ondervond, dat vele kameraden in
de partij een instituut zagen om voor
uit te komen in de wereld en dat
daarbij niet altijd even nette metho
den werden gebruikt.
Reeds voor de oorlog had Mussert
Rost van Tonningen als contactman
naar Duitsland gezonden en de laat
ste heeft daarvan gebruik gemaakt,
om bij de toekomstige bezetters „de
leider" om even in de kleuren van
de oartij te blijven zo zwart mo
gelijk te maken
Rost van Tonnineen heeft altijd
staan dringen voor de eerste plaats
en hij nam daarvoor meestal zijn
vriend Rauter in de arm. De chef
van de laatste, Himmler, vond Rost
geen beroerde kerel, maar hij deelde
Rauter mede, dat de man teveel ka
rakterfouten had. Om die reden
heeft hij waarschijnlijk de Neder
landse geldmarkt mogen slopen.
Naaste medewerkers.
Feldmeijer, de chef van Musserts
lijfwacht, viel ook tegen in het ge
bruik en kwam tenslotte bij de S.S.
terecht, waar hij zich een vurig voor
stander toonde van de inlijving van
Nederland bij het Germaanse Rijk.
Stuk voor stuk zou men de belang
rijkste figuren uit de N.S.B. voor het
voetlicht kunnen roepen, om aan
schouwelijk te maken, hoe diep hun
ideaal zat". Een prachtig voorbeeld
daarvan is Van Geelkerken. In 1943
publiceerde hij zijn boek „Alles voor
het vaderland". Hij beweerde daar
in, dat het Nederland van 1940 „gees
telijk Vuil, geestelijke verrotting en
pornogfafie was". Het was een tijd
perk van „verheerlijking van een
troep parasieten".
Toen de schrijver-volksveredelaar
op Dolle Dinsdag het land verliet,
riep hij echter uit: „Als ik hier nog
eens terugkom, steel ik tien maal zo
veel als ik gedaan heb". Van Geel
kerken vertrok met een geweldige
lading levensmiddelen en een voor
raad jenever voor een hele scheeps
bemanning.
Tussen al deze mannetjes liep Mus
sert van het kastje naar de muur, om
zijn Dietse rijk er door te krijgen,
dat ook Indonesië en Belgisch Congo
zou omvatten. Hij had plannen om
Nederlanders uit de Verenigde Sta
ten terug te roepen, om op die ma
nier het Dietse element in Zuid-Afri-
ka en Noord-Frankrijk te verstevi
gen^ -In Nederlands Guyana zouden
de Joden mogen wonen.
Loos gebaar.
Na heel veel moeite heeft Mussert
het zover gekregen, dat hij tot leider
van het,Nederlandse volk werd uit
geroepen, maar Himmler zei onge
veer in dezelfde periode: „Ik geloof
niet, dat de heer Müssert geestelijk
al zover is als zijn laatste recruut".
De reactie in Nederland was fel.
Illegale protest-pamfletten deden de
ronde en de N.S.B.-figuren generaal
Seyffardt, mr. H. Reydon en dr. F.
i E. Posthuma werden door verzets
mensen neergeschoten.
Het leiderschap bleek een wassen
neus. Mussert kreeg geen kans, om
I de macht over te nemen. De dienst-
Klicht is er ook nooit gekomen der-
alve en het blijft een open vraag,
ol Mussert daarnaar streefde. Hij be-
loofde af en toe wel een millioen sol-
daten, maar daar is het bij gebleven.
I Hitler zag er zelf ook niet veel in.
I Gezien de last welke hij ondervond
van de arbeiders, die gedwongen te
werk waren gesteld in Duitsland, zei
hij in 1943 tegen Mussert „gedwon
gen niets aan Nederlanders te heb
ben".
Alleen binnenskamers.
Mussert heeft duidelijk gevoeld,
dat hij omgeven was met mannetjes,
die hem de eer niet gunden. De een
knipoogde tegen de S.S., de ander
tegen de N.S.D.A.P. Het was een net
van intriges. Zijn Nederlands Le
gioen was volkomen Duits geworden
en zelfs de roep Houzee werd ver
vangen door Heil Hitier. Binnenska
mers had Mussert schoon genoeg van
do heleboel.
Maar naar buiten bleef hij dezelf
de houding aannemen.
Een trieste figuur!
Toen het Duitse rijk begon te wan
kelen, hield de leider eens een toe
spraak. Een krantenverslag geeft
daaruit o.a. weer: „Waar zult gij.
Leider zijn, als de invasie in ons land
komt? Staat uw auto al klaar? Waar
zult ge zijn?" (Geroep uit de zaal:
„Bij ons!").
„Ja, mijne kameraden. Ik heb mijn
besluit genomen. Als de invasie
komt, zal ik onder alle omstandig
heden in Utrecht zijn. Vanmorgen
heb ik een nieuw uniform gekregen,
die van vrijwillig soldaat bij de
Duitse Weermacht. Dat uniform zal
ik aantrekken als de invasie in ons
land komt!" (luid applaus).
Overigens heeft Mussert het be
loofde pakje nooit gedragen en hij is
ook niet in Utrecht gebleven. Zijn
hoofdkwartier was het laatste geves
tigd in Almelo, maar toen speelde
Van Geelkerken en Feldmeijer al de
baas. Hij had zelf niets meer iri de
melk te brokkelen, zoals Mussert
voor de Raad van Cassatie zuchtend
toegaf.
Afcicheidi.'ieceptie dUecfeuA, tuin de. ÏHj,üi.poi.'lpaa>i&ank
De heer Mr. J. H. Groen, directeur van de Rijkspostspaarbank, die wegens het bereiken van de pensioen,
gerechtigde leeftijd zal aftreden, heeft gistermiddag in het gebouw van de spaarbank aan de Van Baerlestraat
te Amsterdam een afscheidsreceptie gehouden. Onze foto werd tijdens deze receptie genomen, men ziet links
de scheidende directeur en rechts zijn opvolger, mr. H. J, W. Stegeman.
Zie de luisterrijke
collectie in Bata's
SCHOENEN
PALEIS
^Haarlemmerstraat
96-100
Wilt U iets weten?
Vraag: Hedenmorgen werd ons te
lefonisch gevraagd, of men de de
monstraties in de Overdekte moet
bijwonen in avondcostuum of wol
len deken.
Antwoord: Kleding is niet voorge
schreven, maar het is wel wenselijk,
dat men iets aan heeft.
In Engeland draagt men bij der-
gelijke^ gelegenhedeij vaak badpak
ken, die gevoerd zijn met wollen de
kens. Mensen met Poolervaring kun
nen volstaan met een voering van
moltondekens.
Baas boven baas
Gisteren arriveerde op Schiphol
per KLM-convair „Pieter Brueghel"
de heer J. Stilling uit Denemarken,
die Zondag j.l. een pijprookwedstrijd
won, welke was uitgeschreven door
de Canadese pijprokersorganisatie
„Maple Leafe" en waaraan werd
deelgenomen door o.a. dertien perso
neelsleden van de KLM, werkzaam
in Europa, Azië en Amerika.
De deelnemers aan deze wedstrijd
bevonden zich overal ter wereld en
werden ter plaatse gecontroleerd
door scheidsrechters. De leiding be
rustte bij het bestuur in Montreal.
De heer Stilling slaagde er in zijn
met 3.3 gram burleytabak gevulde
pijp 99 minuten en 15 seconden
brandende te* houden en verkreeg
daarmee de titel van Europees kam
pioen. Daar de heer Stilling te Ko-
penhage als sales-manager werk
zaam is bij de KLM, werd hij
door deze maatschappij in de gele
genheid gesteld het land van wereld-
pijprookkampioen opa Klijzing te be
zoeken. Bij zijn aankomst op Schip
hol waren aanwezig de bestuursleden
van de Purmerender pijprokersclub
„de gesellighe dampkring".
De voorzitter van de vereniging,
de heer N. G. Klijzing een zoon
van de wereldkampioen bood de
heer Stilling een Goudse pijp aan en
een pakje „Opa Klijzing-tabak".
De heer Stilling was zeer verrast
door deze geschenken en vond de
pijp een „prachtige parel aan zijn
collectie".
Gisteravond bracht de heer Stil
ling een bezoek aan „de geselligha
dampkring".
RIJKSDIENSTEN GESLOTEN
OP 5 MEI.
Overeenkomstig een besluit van
de raad voor de burgerlijke rijks
dienst, heeft de minister van bin
nenlandse zaken aan de overige mi
nisters per circulaire doen weten, dat
aangezien de viering van de bevrij
ding dit jaar door de tienjarige her
denking daarvan een bijzonder ka
rakter zal dragen, aan het rijksper
soneel op 5 Mei a.s. vrijaf kan wor
den verleend, voorzover het bijzon
der belang van de dienst zich niet
daartegen verzet.
STICHTING „ACTIE VOOR HET
ASTHMATISCHE KIND".
Bovengenoemde Stichting, die twee
asthmacentra exploiteert, Heideheu-
vel te Hilversum en Bosch en Heide
te Blaricum, voert dit jaar een grote
landelijke actie, genaamd „Het. Twee
Ton Plan".
Deze actie is noodzakelijk gewor
den om te kunnen komen tot uitbrei
ding van Heideheuvel met een klein
ziekenhuis, waardoor de opname-ca
paciteit kan toenemen en een doel
matige controle in verband met de
nazorg en de gezinsverpleging moge
lijk wordt.
Tot de activiteiten welke in het
kader van „Het Twee Ton Plan"
worden ondernomen, behoren o.m.
een grote bazar op 2, 3 en 4 Juni in
de Grafeliike Zalen op het Binnen
hof te 's-Gravenhage en een loterij
met 500 prijzen, o m. twee auto's, ra
diotoestel, wasmachine, breimachinet
electrische naaimachine, eetservies,
scooter, complete encyclopaedie
Winkler Prins, dames- en herenrij
wiel, §nz. enz.
Er zijn 200.000 loten en de prijs per
lot is 0,50. Reeds thans kan men
lcten bestellen en na ontvangst van
een giro-overschrijving op giro-reke
ning 537000 ten name van de Stich
ting A.V.A.K., Molenstraat 15 te
's-Gravenhage, worden de loten toe
gezonden. Ook kan men per postwis
sel bestellen.
De trekking vindt plaats op 4 Juni
aanstaande.
Als u bedenkt, dat in Nederland
15000 kinderen aan asthma lijden en
in de beide centra maar 150 patiën
tjes kunnen worden opgenomen, dan
zult u begrijpen dat uitbreiding een
dwingende eis is en dat de actie
„Het Twee Ton Plan" aller.steun no
dig heeft en die ook waard is, omdat
het om het belang van het kind gaat.
SIR JEFFERSTON:
Een breedlachende Sir Jefferston
Townbridge stapte hedenmiddag om
half een bij de Overdekte in de Haar
lemmerstraat uit zijn hel groene
Fiat. Nauwelijks stond de wagen
stil, of honderden scholieren renden
toe, om de sympathieke Engelsman
toe te juichen. De autogrammenja-
gers vochten om in de voorste gele
deren te komen en de politie had de
handen vol, om een verkeersopstop
ping te voorkomen. Op de bumper
van zijn wagen pende Sir Jefferston
zijn handtekening op de papiertjes,1
die hem aan de lopende band werden
voorgescboven.
In de hal van de zweminrichting
overhandigde de 17-jarige Lenie de
Vink, het jongste bestuurslid van de
in oprichting zijnde Leidse IJshoc-
keyvereniging voor dames, de En
gelse uitvinder, die aan de sport zo'n
enorme dienst heeft bewezen, een
bouquet botanische tulpen uit de
grote kas van De Keukenhof. De
glimlach van Sir Jefferston werd zo
mogelijk nog breder, toen deze bloe-
Zodra het ijs gereed was, ging jong
en oud het proberen.
Foto: Leidse Courènt.
men vergezeld bleken te gaan van
een kus. Er was een drukte en een
sfeer in De Overdekte, die haar
weerga niet heeft.
In conferentie.
Maar niet alleen in De Overdekte.
Ook buiten was er een geweldige
bedrijvigheid en het was met één
oogopslag duidelijk, dat men zelfs
met twee demonstraties de nieuws
gierigen niet zou kunnen bergen.
Besloten werd om koppen te tel
len. Na vijf minuten kon men vast
stellen, dat er vier demonstraties no
dig waren. Sir Jefferston streek
peinzend met de hand over de brui
ne schedel en raadpleegde daarna
zijn horloge.
Opnieuw verscheen de brede glim
lach op zijn gelaat en hij merkte op,
dat men zo'n sympathiek publiek
niet teleur mocht stellen.
Zijn medewerker deelde mede, dat
er nog een grote voorraad A-pulp
met dunne vluchtige plastic was en
de demonstraties derhalve niet erg
lang behoefden te duren.
„Doe de schaatsen maar aan!",
riep een bestuurslid van het N.O.C.
tegen de jeugd en de ouderen, die
op de rand van het bassin zaten te
popelen. „Over een paar minuten
kunnen jullie starten!"
Voor ons gewoon.
Wat daarna geschiedde was voor
ons oud, maar degenen, die voor de
eerste maal een demonstratie bij
woonden, keken hun ogen uit. Sir
Jefferston wierp eerst de verbinding
met vluchtig plastic en daarna de
verdinding met ouwel in het water.
Kort daarna lag er v/eer een stevige
yskorst in De Overdekte.
Het was een lieve lust, om de
jeugd te zien rondzwieren en tien-
tallen fotografen lieten hun blitz-
lampen lichtstralen rondschieten, om
de aardige tafereeltjes vast te leg
gen.
De verkoop van het boekje ,,'t Kan
vriezen, 't kan dooien", de vertaling
van het werkje, waarmede Sir Jef
ferston zijn uitvinding bij het En
gelse publiek inleidde, vond gretig
aftrek.
Avonddemonstraties.
Intussen waren vertegenwoordi
gers van het organiserend comité
naar het Stadhuis, om toestemming
te vragen ook in de avonduren meer
demonstraties te mo°en geven.
Volgens programma zal begonnen
worden om half acht. Daarna zullen
er nog minstens drie demonstraties
volgen. Men wordt echter verzocht
zo mogelijk tussen half acht en acht
uur te komen, opdat er een overzicht
is van het aantal belangstellenden.
Na elf uur zal'er definitief gestopt
worden.
Aan het einde van de eerste de
monstratie hedenmiddag is reeds ge
bleken, dat de stofzuigers op het dak
van de zweminrichting buitengewoon
voldoen.
De enorme damp bij de overgang
van het ijs naar de vloeibare toe
stand was binnen enkele minuten
buiten het gebouw gezogen.
Het bestuur deelde tenslotte me
de, dat er na hpden 1 April voor
lopig geen demonstraties meer moge
lijk zullen blijken.
