3)e &2id6e(5oti4ci/nt
Inval van Nicaraguanen in Cnsta Rica
SCHOOL IN DE
STEIGERS
(ZmeiUïaatióe staten interveniëren haastig.
Met vliegtuigen en motorboten over grens
Verdinekomt vrij
Mendès-France door
ZJHL de Paus ontvangen
Hammarskjoeld
zwijgt
Het terrorisme in Kenya
Amsterdam in wit gewaad
TREINBOTSING IN WESTDUITSLAND
WOENSDAG 12 JANUARI 1955
46ste JAARGANG No. 13396
KA 1HOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
BUREAUX: PAPENGRACHT 32
Telefoon: Directie, Abonnementen, Drukkerij 20935, Redactie 20015, Advertenties 20826. Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.50 p. w., 12.15 p mnd„ f 6.40 p. kwart. Franco p. p. f 6.80 - Advertenties: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1-50
Directeur: C. M. v. HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
(x) HET ONDERWIJS in Neder-
land staat al heel wat jaren
in de stelling en feitelijk is het nog
nooit „af" geweest, alhoewel ons
land in verhouding met het bui
tenland nooit een bijzonder slecht
figuur geslagen heeft.
Nadat men aan het begin dezer
eeuw begon in te zien, dat het geen
overbodige luxe was, wanneer ieder
een zou kunnen lezen en schrijven,
begint men, vooral in de na-oorlogse
jaren, te begrijpen, dat behalve
„Aap-Noot-Mies" en de hoofdstad
van China nog andere mogelijkhe
den schuilen in het onderwijs aan de
grote groep, die niet verder gaat dan
de lagere school.
Meer en meer voelt men, dat de
school een sociale taak heeft te ver
vullen, die behalve het analphabe-
tisme ook het onmaatschappelijke
moet weren. De school wordt voor
zichtig een maatschappelijke taak
toebedacht, kortom de school moet
„vormend" worden.
f^EZE TIJD heeft d» benijdens-
waardige kans een schoolsys
teem te ontwerpen en te verwezen
lijken, dat als doel ziet het vormen
van mensen, die straks de kwalitei
ten moeten bezitten om een goed
burger te zijn.
Daarvoor is uitbreiding van het
„rooster" absoluut noodzakelijk; wel
licht zal het zwaartepunt geheel an
ders moeten komen te liggen.
De 7 verplichte plaatsen aan de
Guadalquivir zal de scholier na en
kele jaren hoogstwaarschijnlijk ver
geten zijn en ook de graven en gra
vinnen van het Hollandse Huis-met
jaartallen, maar wanneer hij een in
zicht krijgt in de samenleving, waar
van hij deel gaat uitmaken, wanneer
hem geleerd wordt hoe hij zich op
het postkantoor moet gedragen en
wat stemmen feitelijk is, wanneer hij
eens een beetje meer hoort over de
maatschappelijke groepen, waarmede
hij niet dagelijks in contact komt,
maar die hij hoogstwaarschijnlijk in
zijn latere leven doorlopend zal ont
moeten, wanneer.... dit lijstje is
door deskundigen tot volle kolommeif
aan te vullen dan heeft men kans,
dat de maatschappij een gevormd lid
toegevoegd krijgt en niet ejen bur- j
ger, die zijn schoolkennis vergeet en
die over levensproblemen een vaak
zeor eenzijdige voorlichting la-ijgt.
I"\AARNAAST KAN de school ook
U medewerken aan het toekomstig
geluk van de burger.
Naast de „taalles" zou een vluch
tige blik in de cultuurgeschiedenis
o.i. geen belachelijke eis zijn; enig
inzicht in de muziek en andere
kunstuitingen zou ook zeker niet
schadelijk werken en al deze „les
sen" zullen de scholier werelden ope
nen, waar hij straks gelukkig kan
zijn en die nu zo vaak voor hem vol
komen onbekend zijn.
Voldoende tekenen wijzen er op,
dat men vooral in onderwijskrin
gen zelf begrip voor deze zaken
heeft of krijgt. Voortreffelijke instel
lingen zijn reeds in het leven geroe
pen zoals b.v. het V.G.L.O. en de
„school-verkeerslessen" maar men
acht de „verplicht-beschikbare-tijd"
onvoldoende voor een doeltreffende
uitbreiding van het „Aap-Noot-Mies",
en wil uitbreiding van de leerplicht.
QP HET ONLANGS te Den Bosch
gehouden onder wijscongres van
de Katholieke Volkspartij kwam men
tot de conclusie, dat een verplichte
uitbreiding van het dagonderwijs tot
16 jaar, gevolgd door 2 jaar ver
plicht „half-time-onderwijs" op zijn
plaats was, hetgeen voor wat het
laatste betreft voor een groot deel
neerkomt op het systeem, dat in de
Mater Amabilisscholen voor onze ka
tholieke meisjes wordt gevolgd.
O.i. is de tijd nog niet rijp om de
leerplicht van 14 op 16 jaar te bren
gen. Dit eist een maatschappelijke
aanpassing en alhoewel de arbeids
wet voor meisjes de minimumleeftijd
reeds naar 15 jaar verschoven heeft,
lijkt ons de door onderwijskringen
voorgestelde verschuiving voorlopig
nog een weinig te ingrijpend.
Wel kunnen wij bewondering op
brengen voor het idee verplicht
„half-time-onderwijs" in te stellen en
een dergelijke wetsbepaling zal zeer
zeker in breder kring waardering
oogsten. Een aanvulling van de hui
dige leerplicht met verplicht „half
time-onderwijs" tot 16 of 17 jaar zal
ongetijfeld bijzonder goede resulta
ten kunnen afwerpen.
ALLEEN DIENEN de voorstellers
te bedenken, dat deze toekom
stige „half-time-scholen" dan ook iets
zeer positiefs zullen moeten bren
gen we zouden bijna zeggen at
tractiefs want als het een ver
kapte zoethouderij wordt, is niemand
er mede gebaat.
Er zal een geheel nieuw school
systeem geschapen moeten worden,
want de bestaande schooltypen zul
len over het algemeen niet voldoen
aan de eisen, die deze nieuwe vorm
van onderwijs stelt.
In de bekende zgn. „Levensscho
len", die in katholieke kring steeds
meer worden opgericht, wordt voor
de katholieke jongens reeds volop
en succesvol met de realisering daar
van geëxperimenteerd.
De voorstellen, die gedaan worden,
zijn veelbelovend en het wachten is
nu op de definitieve technische uit
werking der plannen.
Eerste treffen in het voordeel van de regeringstroepen
Luchtlandingstroepen zijn vanuit de midden-Amerikaanse republiek Ni
caragua gisteren in het nabuurland Costa Rica binnengedrongen. Zij heb
ben het stadje Villa Quesada, tachtig km. ten Zuiden van de Nicaraguaanse
grens, veroverd. Vermoedelijk zijn ze er gekomen door in lichte vliegtuigen
op de weiden neer te strijken. De troepen van Costa Rica hebben nauwelijks
contact gehad met de invallers, maar wel schijnen vrijwilligers uit de be
volking weerstand te hebben geboden.
Eerder op de dag had Costa Rica de zaakgelastigde van Nicaragua tot
„ongewenst persoon" verklaard, omdat hij in het openbaar gezegd had, dat
in Costa Rica „grote binnenlandse spanningen" heersten. De zaakgelastigde
is reeds naar zijn land teruggekeerd.
De ambassadeur van Nicaragua te Washington verklaarde echter, dat zijn
land buiten de inval stond. „Het gaat hier om een binnenlandse toestand in
Costa Rica", zei hij.
De interventie der Amerikaanse
staten is gebaseerd op het verdrag
van Rio de Janeiro van 1947 dat in
houdt, dat alle Amerikaanse landen
te hulp moeten komen, indien een
der landen van de organisatie het
DIPLOMATIEKE BETREKKINGEN
VERBROKEN.
De regering van Nicaragua heeft
troepen naar het toneel van de strijd
gezonden.
Costa Rica heeft de diplomatieke
betrekkingen met Nicaragua verbro
ken.
Het veroverde stadje ligt ten
Noordwesten van San Jose, de hoofd
stad van Costa Rica, aan het eind
punt van een zijweg van de enige
hoofdverkeersweg, die het land door
snijdt van het Zuidoosten naar het
Noordwesten.
Villa Quesada heeft 3500 inwoners.
De plaats ligt aan de voet van de
2760 meter hoge vulkaan Poas, die
deel uitmaakt van de Cordillera
Central. De verbindingen met het
stadje zijn op het ogenblik verbro
ken.
Uit vliegtuigen heeft, men waarge
nomen, dat de invallers „koortsach
tig met tractoren aan het werk zijn
om het vliegveld van Villa Quesada
te vergrotenvoor operationeel ge
bruik".
TUSSENKOMST VAN
AMERIKAANSE STATEN.
De organisatie van Amerikaanse
staten, die de wrijving tussen beide
midden-Amerikaanse staten al in
behandeling had genomen, is gister
avond in spoedzitting bijeengeko
men ter bespreking van de jongste
ontwikkelingen.
Eenstemmig is besloten tussenbei
de te komen in dit geschil tussen
Costa Rica en Nicaragua om te ver
hinderen, dat de vijandelijkheden
aan de grens zich tot een oorlog ont
wikkelen.
slachtoffer wordt van een aanval
van buiten af.
HET EERSTE TREFFEN.
Het eerste treffen tussen de Cos-
taricaanse regeringstroepen en de
opstandelingen schijnt in het voor
deel van de nationale troepen te zijn
verlopen. Aan de zijde der regerings
troepen vielen twee gewonden.
Het gevecht vond Dinsdagmiddag
(pl. tijd) plaats ten Zuiden van Villa
Quesada. Uit Puerto Cortes, een Cos-
taricaanse havenstad aan de Stille
Oceaan, wordt gemeld, dat het com
munistische vakverbond poogt een
staking te organiseren in de grote
landbouwbedrijven in dit gebied.
Plaatselijke vakbondsleiders hebben
voor dit doel contact opgenomen met
vooraanstaande uiterst linkse leiders
in de hoofdstad San José.
Volgens Benjamin Nunez, de am
bassadeur van Costa Rica bij de Ver
enigde Naties, hebben de communis
ten, die in 1948 uit de regering van
zijn land zijn gezet, de hand in de
gewapende acties in Costa Rica.
Volgens een bekendmaking van
het Guatemalaanse ministerie van
VOORTDURENDE ONRUST IN MIDDEN AMERIKA
De Amerikaanse soldaat William
Verdine, de laatste van de drie Ame
rikanen die jarenlang in de Sowjet-
Unie zijn vastgehouden, zal op nader
te bepalen datum worden vrijgelaten
en ter beschiking gesteld van de Ame
rikaanse autoriteiten te Berlijn.
De Russische minister Molotof heeft
de Amerikaanse ambassade in Mos
kou hiervan op de hoogte gebracht.
Z.H. Paus Pius XII heeft heden de
Franse minister-president Pierre
MendèsFrance in de bibliotheek
van zijn paleis in particuliere audiën
tie ontvangen.
Dit was een buitengewone eer voor
de Franse staatsman omdat het de
eerste audiëntie was, die de 78-jarige
H. Vader, die nog erg zwak is na zijn
ernstige ziekte, aan iemand buiten de
kring van zijn naaste medewerkers
heeft toegestaan.
Mendès-France was vergezeld van
zijn vrouw en de zes leden van de
Franse ambassade in Vaticaanstad.
De premier werd by de Paus bin
nengeleid door monseigneur Toraldo,
een kamerheer, terwijl een ander lid
van de pauselijke huishouding, mon
seigneur Callori di Vignale, zich on
derhield met de vrouw van de pre
mier en de andere leden van het ge
zelschap.
De Franse premier maakte een die
pe buiging bij de ingang van de bi
bliotheek, een tweede halverwege de
bibliotheek en een derde toen hij zich
tegenover de Paus bevond.
De Paus reikte zijn gast de hand en
bood hem een stoel naast zijn bureau
aan.
Mendès-France is zelf niet-katho-
liek.
Hammarskjoeld, de s ecretaris-ge-
neraal van de V. N., is vandaag per
vliegtuig uit Hongkong naar Tokio
vertrokken, op weg naar New York.
Te Hongkong verklaarde hij tegen
over verslaggevers slechts de alge
mene vergadering der Verenigde Na
ties te kunnen inlichten over het re
sultaat van zijn pogingen, om de
vrijlating te bewerken van de in de
Koreaanse oorlog met hun vliegtuig
omlaag geschoten en in handen der
Chinese communisten gevallen Ame
rikaanse vliegers, die in communis
tisch China wegens „spionnage" tot
langdurige gevangenisstraffen zijn
veroordeeld.
De Ver. Staten zullen een speciaal
militair vliegtuig ter beschikking
stellen om de terugreis van Ham
marskjoeld van Tokio naar New
York te bespoedigen. De secretaris
generaal wordt niet vóór Donderdag
avond of Vrijdagochtend in New
York verwacht.
buitenlandse zaken zijn de opstan
delingen de rivier de San Carlos af
gevaren in motorboten. Zij konden
alleen via de rivier de San Juan, die
uit Nicaragua komt, in de San Car
los komen, aldus de bekendmaking.
In de afgelopen acht maanden
hebben zich in Kenya bijna 800 ter
roristen overgegeven, aldus heeft een
woordvoerder voor het Britse leger
Dinsdag verklaard.
De meesten gaven zich over, omdat
zij zich realiseerden dat de terreur-
campagne geen kans van slagen had,
verklaarde hij. In de afgelopen drie
weken hebben zich 64 terroristen
overgegeven.
Nabij Verden in Neder-Saksen (West-Duitsland) zijn Dinsdagochtend een personentrein uit Hannover en een
goederentrein met elkaar in botsing gekomen. De locom otief en verscheidene wagons van de personentrein en
bovendien enige wagons van de goederentrein stortten van de spoordijk op een parallel lopende straatweg.
Zeven met benzine geladen wagons vatten vlam, waardoor de reddingsploegen de wrakstukken van de treinen
niet konden naderen. Tenminste twee personen, te weten de machinist en de stoker van de personentrein verloren
het leven. Men vreest, dat ook enkele passagiers zich niet uit de brandende wagons hebben kunnen redden.
Foto: Een overzicht van de geweldige ravage
De sneeuw is voor velen een kwelling,
Behalve voor hen op de helling,
Zo heeft een Nederlands dichter
verklaard,
Maar die uitspraak is zonder
helling niets waard,
Het Amsterdams kind dat ook
sleetje wilde rijden,
Ging achter de fiets van mama
aan glijden.
Sneeuw in aantocht
Het K.N.M.I. deelt mede:
Terwijl boven Groenland de lucht
druk 'betrekkelijk hoog is onge
veer 1020 mb treffen we boven
Lapland een depressie aan met een
laagste barometerstand van 955 mb.
Deze drukverdeling heeft in het
zeegebied tussen Groenland en Noor
wegen een buitengewoon krachtige
afstroming van zeer koude Pool-
lucht naar het Zuiden tengevolge. De
lucht verlaat Spitsbergen met een
temperatuur van 21 graden, pas
seert Jan-Mayen met —15 graden en
'bereikt Schotland met ongeveer 4
graden beneden nul. Gisterochtend
drong de koude onstabiele lucht ook
Nederland binnen. Enkele sneeuw
buien kwamen boven zee tot ontwik
keling, die met de Noordwesten win.-
den het land indreven. Vanochtend
vroeg was deze tuiïgheid nagenooeg
geheel onderdrukt. Tijdens opklarin
gen daalde toen op de meeste plaat
sen het kwik nog tot 2 tot 4 graden
onder nul. Uit Midden-Engeland
werd plaatselijk 6 graden vorst ge
meld. In het ondergesneeuwde Zuid-
Zweden en Finland kwam tot 8 gra
den vorst voor. In Noord-Duitsland
vtoor het meest niet meer dan 2
graden.
Bij Schotland ih intussen een actie
ve depressie aangekomen, die in de
richting van Denemarken beweegt.
Ook bevindt er zich een depressie
ten Zuid-Westen van Engeland. Deze
komt eveneens naderbij. Beide de
pressies te zamen zullen bij ons de
luchtdruk sterk doen dalen en hoogst
waarschijnlijk vanavond in een groot
deel van het land sneeuw gaan
•brengen. De aanvoer van kou is door
deze ontwikkeling tijdelijk onderbro
ken. Na het voorbijtrekken van het
depressiesysteem zal de wind echter
weer noordelijk worden, waarschijn
lijk sterk aanwakkeren en opnieuw
Poollucht naar Nederland transporte
ren.
Foto onder: 12 Januari 1955: De Am-
stelstad trok het sneeuwkleed aan....*
HOE
wordt
het
weer?
(Geldig van Woensdagavond tot
Donderdagavond. Opgemaakt te
tien uur).
SNEEUWBUIEN.
Zwaar bewolkt met op vele
plaatsen sneeuwbuien, afgewis
seld door enkele opklaringen.
Matige tot krachtige, langs de
Waddenkust tijdelijk harde
Noordwestelijke wind. In het
Zuiden aanvankelijk matige
Zuidoostelijke wind. Tempera
turen om het vriespunt.
13 Jan.: zon op 8.46 en onder 16.56;
maan op 23.33 en onder 10.30 uur.
Het weer in Europa
De weerrapporten van hedenmor
gen 7 uur luiden:
weer temp.
HELSINKI onbewolkt 5 C.
STOCKHOLM onbewolkt 6
OSLO zwaar bew. 15
KOPENHAGEN zwaar bew. 1
LONDEN onbewolkt 4
AMSTERDAM onbewolkt 2
BRUSSEL nevel —1
PARIJS regen 4
BORDEAUX regen 14
GRENOBLE regen 8
NICE half bew. 8
WARSCHAU geheel bew. 1
BERLIJN zwaar bewolkt 1
FRANKFORT geheel bew. 1
MüNCHEN sneeuw 0
ZURICH regen 9
GENEVE regen 10
LOCARNO licht bewolkt 0
WENEN regen 2
INNSBRUCK regen 2
ROME geheel bewolkt 12
Korreltje
Verliefdheid is een vonkje, het
dooft uit of wordt 'n vlam.
