Kans voor woningzoekenden om met steun
van de gemeente zelf te bouwen
De jongste storm
in het parlement
De margarine
1 cent duurder
N de laatste zomer nóg 5
maanden onder water
Twee ernstige ongelukken
in het Groningse verkeer
Bespiegelingen bij warme bowl
5£$3?toSïï£öennhet vraagteken
VRIJDAG 31 DECEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD - PAGINA 2
468.-
Nieuw systeem radioweergave door gescheiden geluidskanalen voor hoge en lage tonen
Schriftelijk vragen gesteld
In de Tweede Kamer zijn de minis
terpresident en de ministers van Fi
nanciën en Verkeer en Waterstaat
schriftelijk vragen gesteld over de
stormramp van de vorige week.
De ministers wordt gevraagd naar
een overzicht van de schade, vooral
de Biesbosoh betreffende en naar de
toestand van de dijken, die de jongste
storm niet hebben kunnen weerstaan.
Voorts wordt de minosters ge
vraagd, of zij de wet watersnood-
schade 1953 op deze nieuwe rampen
toepasselijk achten en zo niet welke
maatregelen zij zich dan voorstellen
ter leniging van de nieuw ontstane
nood.
Naar wij van de Bond van Neder-
landse Margarine-fabrikanten verne
men brengt de verhoging van de om
zetbelasting op vetgrondstoffen mee,
dat met ingang van 1 Januari a.s. de
margarineprxjs verhoogd zal worden
met 1 ct per pakje van 250 gram.
Hoewel over het algemeen de nieu
we regeling inzake de omzetbelasting
geen prijsverhogende werking voor
de consument tengevolge heeft in
het algemeen kan gesteld worden, dat
de nieuwe regeling het heffen van de
omzetbelasting verplaatst van de de
taillist naar de fabrikant maken
margarine en vet hierop een uitzon
dering.
De wijzigingen in de omzetbelas
ting betekenen voor de margarine
industrie een tariefverhoging ten
aanzien van voor deze industrie nood
zakelijke grondstoffen, welke door
werkt op de kostprijs van margarine.
Zoals hierboven uiteengezet, houdt
de thans noodzakelijk geachte prijs
verhoging geen verband met de stij
ging van de grondstoffenprijzen op
de wereldmarkt. Deze stijging recht
vaardigt volgens de hiervoor ge
noemde bond, in feite een verdere
verhoging van de prijs van het pakje
margarine, doch de margarine-indus
trie wil de algemene ontwikkeling
van het wereldmarktprijsniveau voor
lopig aanzien.
PRIJSDALING BACONVARKENS.
De ontwikkeling van de varkens-
markt en de beperkte leveringsmoge-
lijkheden van bacon en bevroren
varkens aan Engeland nopen het be
drijfschap voor vee en vlees de over
nameprijzen van varkens bestemd
voor uitvoer naar Engeland te ver
lagen.
Met ingang van 3 Januari 1955 zijn
de overnameprijzen voor varkens van
63 kg t/m 72 kg. koud geslacht ge
wicht van de tweede kwaliteitsklasse
vastgesteld op 2,32 en voor varkens
van 56 t/m 62 km. op 2,26. De ge
noemde prijzen worden voor varkens
van de eerste kwaliteitsklasse met 5
cent verhoogd en voor varkens van
de derde kwaliteitsklasse met 5 cent
verminderd.
Het blijkt, dat in de gewichtsklasse
van 56 t/m 62 kg. meer afwijkende
varkens dan normaal worden aange
voerd. De aandacht wordt er op ge
vestigd, dat de leveranciers het risico
lopen, dat deze varkens voor uitvoer
ongeschikt worden bevonden.
HOND SLOEG BRANDALARM.
Een hond sloeg alarm, toen gister
nacht in een rijwielhandel te Dor
drecht brand uitbrak. Het dier was
alleen in de werkplaats en maakte
een buurvrouw op het onheil attent.
De brand kon tijdig worden geblust
en de schade bleef tot één verdieping
beperkt.
Melkoorlog in het
geding voor derechter
De directie van de eerste vrije
Amersfoortse melkhandel zal bij de
arrondissementsrechtbank te Utrecht
een kort geding aanhangig maken
tegen de directie van de Coöp.-stoom-
zuivelfabriek „Concordia" te Ede-
Wageningen. Deze fabriek is gefu
seerd met de stoomzuivelfabriek „Ju
liana" te Achterveld.
Gistermiddag hebben de directie
van de Evam en de directeuren van
de zuivelfabrieken een gesprek over
het conflict gehad. Zoals bekend wil
de zuivelfabriek „Juliana" geen melk
meer leveren aan de EVAM, omdat
deze de melkprijs zonder overleg met
de fabriek met twee cent had ver
laagd. De bespreking leverde even
wel geen resultaat voor de EVAM op,
zodat dit bedrijf de melkleverantie
nog niet zal kunnen hervatten.
De directeur van „Concordia", de
heer J. de Boer is van mening, dat
zijn bedrijf zich van alle contractuele
verplichtingen, die in het begin van
dit jaar door de melkfabriek „Ju
liana" met de EVAM zijn aangegaan,
ontslagen kan achten.
Het is in Nederland geen kleinig
heid om vijf maanden onder water te
blijven zonder door een of ander wet
telijke ingreep weer aan het licht te
worden gesteld. Een prentbriefkaart
met een snoezig plaatje van de plaat
selijke muziektent in De Steeg op de
keerzijde heeft echter kans gezien in
bijna een half jaar de afstand naar
Den Haag af te leggen. Nu kan het
natuurlijk zijn dat men in De Steeg
met landkaarten werkt, waar Den
Haag nog niet op voorkomt, maar
dan blijft onbegrijpelijk waarom de
post hem niet eerst ergens anders
naar toe gestuurd heeft.
In ieder geval kon een Haags
meisje haar ouders bewijzen, dat zij
er tijdens die verregende vacantie in
De Steeg toch nog wel een nat pak
voor over had om haar ouders een
levensteken te sturen door naar de
brievenbus te lopen.
In Groningen hebben zich gister
middag twee verkeersongelukken
voorgedaan met ernstige afloop. Aan
de Emmasingel werd de tienjarige
wielrijder Van der Werf uit Gronin
gen door een met hout beladen truck
met trailer overreden en op slag ge
dood.
De jongen lette even niet op het
verkeer en slingerde. De chauffeur
van de auto week naar links uit en
gaf waarschuwingstekens, maar een
ongeluk kon niet meer worden vpor-
komen. Het kind geraakte onder de
aanhangwagen en was op slag dood.
Aan de Westerhaven kwam de
Aanrijding-cyclus
nabij Laag-Keppel
Politieman zwaargewond
De 55-jarige postcommandant van
de rijkspolitie te Laag-Keppel, de
heer J. Bruggeman, is gisterochtend
zwaar gewond, toen hij op de Rijks
straatweg het verkeer stond te rege
len, bij een verkeersongeval, waarbij
een melkwagen en twee personen
auto's betrokken waren.
Omstreeks kwart voor acht reed
een personenauto, komende uit de
richting Doesburg, achter op een
voor hem rijdende melkwagen, met
paard bespannen. Na dit ongeval na
derde uit de richting Doesburg een
tweede personenauto. Deze reed op
de beide voertuigen, die voor hem op
de weg stonden.
Na deze dubbele aanrijding kwam
de rijkspolitie van Laag-Keppel om
het verkeer te regelen. De postcom
mandant Bruggeman ging daarbij
met een rode lantaarn op de weg
staan om daarmede te zwaaien. Uit
de richting Doesburg naderde met
grote snelheid een personenauto.
Door krachtig remmen kwam hij te
slippen, waardoor hij de postcom
mandant aanreed. Het slachtoffer
werd een tiental meter meegesleurd
en bleef zwaar gewond liggen. Hij
werd naar het ziekenhuis te Doetin-
chem overgebracht.
veertienjarige wielrijder P. v. d.
Veen uit Groningen in aanraking
met een portier van een stilstaande
auto, dat plotseling werd geopend. De
wielrijder viel op de rijweg en werd
overreden door een personenauto.
Zwaar gewond werd het slachtoffer
door de GGD naar het ziekenhuis ge
bracht. Voor zijn leven wordt ge
vreesd.
Gemeenteraad Leiderdorp
Ontsluiting van het Doeskwartier
Het belangrijkste besluit van de gen voor de betrokkenen niet te
gisteravond te Leiderdorp onder lei
ding van burgemeester van Diepe-
ningen gehouden raadsvergadering,
was de aanneming van het voorstel
van B. en W. tot verlening van
bouwcredieten in de vorm van een
garantie aan geldgevers. De aanlei
ding van dit voorstel was het sti
muleren van de particuliere bouw
en de bevordering van de grondver-
kopen. Dit bouwcrediet kan op twee
wijzen geschieden, n.l. dat de ge
meente zelf als crediet-verleenster
optreedt, dan wel de verplichtingen
garandeert voor rente en aflossing
van door derden te verstrekken cre-
dieten onder verband van eerste hy
potheek.
Wanneer Me gemeente zelf de cre-
dieten verstrekt, eisen G. S.., dat de
rente 1/2% of 1/4 hoger ligt dan
waarvoor zij zelf leent, ter dekking
van onkosten. Bij het verlenen van
garanties door de gemeente zal de
hypotheekverkrijger een lager ren
te percentage behoeven te betalen
dan wanneer de gemeente het geld
zelf verstrekt. Voor beide partijen
was het eerste aantrekkelijker. Een
bezwaar echter was, dat de crediet-
verleners aanvankelijk een jaarlijkse
aflossing eisten van 4% van de
hoofdsom en een garantie totdat het
verstrekte crediet geheel was afge
lost. B. en W. hebben toen naar een
systeem gezocht waarbij de aflossin-
Tot voor enkele dagen berichten lezen; liever, dan
meenden we, dat iedereen verachtelijk te glimlachen
een studiereis van enkele
maanden naar Amerika;
een auto komt gierend aan-
verdwenen; dat onze be
zorgde familie ons' heeft
weerhouden aan de radio-
stijging van ons zelfbe-
bewustzijn en het verlies
van een klein brokje illu
sie, kwamen we tot de
ontdekking, dat niet al
len, die hier op het onder
maanse de jaren aaneen
rijgen» avonturiers zijn.
Wij zijn wel avonturiers,
althans we willen het zo
graag zijn; we dromen van
ongékende mogelijkheden,
die onze voortreffelijke
eigenschappen in een bui
tengewoon gunstig daglicht
zuLen stellen; die ons op 'n
briesend rosen diep
in ons vrijgezellenhart.
ach, lieve lezer zo roe-
weest).
Zo is iedere oudejaars-
rom antiek.
Op oudejaarsavond soe
zen wij over zandgöbakjes
we houden niet van olie
bollen en warme punch
werkelijk aangelengd tot
zelfs de hoofdredacteur van
een geheelonthoudersblad
zou glimlachen over alle
mogelijkheden, die er tus-
Zonder warme punch kunt U veel
beier de beursberichten lezen
deze aangelengde
avond voor ons aanleiding
De heerlijke geruststel
ling is er, dat er werkelijk
iets zal gebeuren; de
"JÏÏlïïEfiS Sr S dactiezal gezamenlijk
nen over de bijzonder ont
roerende stukken, dié wij
zullen gaan schrijven; een
avonturenbalans. Ieder af
gelopen jaar stelt ons ver
schrikkelijk teleur, hoe
bont het ook geweest is,
maar ieder nieuw, onaan
gebroken jaar vult ons
kinderlijk gemoed boorde
vol met de meest spranke
lende verwachtingen.
We zijn echter altijd on
geduldig en willen weten,
wat het nieuwe jaar nu
wel allemaal voor ons aan
verrassingen verborgen
houdt.
We zouden ze zo graag
heel eventjes op een rij-
j tje zien staan aan het be
gin om dan met een ge
laden gemoed deze won
dere wereld af te wachten.
Want ieder jaar zou won
derlijk zijn, als we het te
voren zouden kennen en
slechts de nuchtere jaar
deeltjes, die dagen en uren
heten, maken van 't meest
sprankelende avontuur een
vrij alledaagse gebeurtenis.
Toch bestaat er een ma
nier om het avontuur van
het verse jaar te hulp te
komen en alhoewel ieder
een deze zwakheid bela
chelijk vindt, kunnen we
nooit nalaten een lelie
blanke zakagenda op oude
jaarsavond willekeurig
open te klappen en op het
dagblaadje, dat zo plotse
ling met de naakte werke
lijkheid geconfronteerd
wordt, een levensgroot
vraagteken te zetten.
Stóp, o nuchtere hard
vochtige, en ga de beurs-
gerend en het meisje, waar wedstrijd deel te nemen,
we zo vreselijk op ver- omdat het zo beroerd is
liefd zijno, de moge- voor de anderen, die alle-
lijkheden zijn zo verschrik- maal erg verantwoordelijke
kelijk heeriijk en als we posities bekleden en we
aan ons vijfde glas punch staren op het verlovings
zijn, verbaast het ons, dat kaartje van het meisje, dat
het avontuur nog niet be- geen enkele auto in de ge-
gonnen is en worden we legenheid gesteld heeft om
bang, dat het nieuwe jaar een poging tot aanrijding
dagen te kort zal komen, te doen....
Maar tegen die tijd heeft
het nieuwe jaar ons alweer
gelouterd; tegen die tijd
weten we, dait onze moge
lijkheden en .die van een
jaar maar zeer beperkt zijn
en met weemoedige blik in
onze versluierde ogen den
ken we op die Junidag aan
het onmondige knaapje
van oudejaarsavond, dat
om ons alles te brengen, zich zoveel van het nieuwe
wat het voor ons in voor- jaar voorstelde,
raad heeft.
Als we dan eindelijk de Het kost zo weinig: een
zonnige Junidag genaderd zakagenda wij krijgen
zijn en we op een goede hem cadeau en een
dag ons vraagteken tegen- vraagteken op oudejaars-
komen, bedenken we met avond....
hersengymnastiek wedstrij d
voor de radio bezorgt ons
simart, dat slecht wij ge
weend hebben, omdat al
onze voortreffelijke arti
kelen in de papiermand
En de oogst is zo rijk.
zwaar zouden zijn en de rente en
aflossing gedurende de looptijd van
het crediet geheel is gegarandeerd.
De oplossing.
Zij menen dit gevonden te hebben
door de hypotheekverlening te moe
ten stellen op twintig jaar en aan de
hypotheekhoudster een garantie te
verlenen van twintig jaar en één
dag, waardoor de geldgever geen en
kel risico lijdt. B. en W. hebben
voorts gemeend de aflossing te moe
ten stellen op 2J4 van de hoofd
som, zodat na 20 jaar 50 op de hy
potheek is afgelost. Het moet niet
moeilijk worden geacht, aldus B. en
W., om voor het restant dat na die
20 jaar moet worden afgelost een
nieuwe hypotheek te verkrijgen. Het
staat de hypotheekhouder evenwel
vrij, om zondier waarborging van ren.
te en aflossing door de gemeente, de
hypotheek te continueren. Mocht
door onvoorziene omstandigheden de
hypotheeknemer niet slagen in het
verkrijgen van een nieuwe hypo
theek dan is de gemeente gehouden
het restant af te lossen, waarbij zij
zich kan beraden al of niet tot ver
koop van het pand over te gaan, dan
wel een nader overleg te treffen.
Volgens de mening van B. en W.
loopt de gemeente bij deze handel
wijze minder risico dan wanneer zij
zelf bouwt. Bij de crediet-verlening
moet ook nog rekening gehouden
worden met de rijkspremie, die voor
een woning zou kunnen worden ge
geven.
De bouwkosten.
Een moeilijk punt was het vast
stellen van de bouwkosten. Hiervoor
werd aangehouden een bedrag van
47,per M3. Het crediet kan gaan
tot 85% van de sfichtingskosten, be
rekend naar de M3 prijs, verminderd
met de premie of zoveel minder als
nodig is. Aan de hand van ervarin
gen van deze regeling zullen B. en
W. overwegep of een uitbreiding tot
een algemene bouwcrediet-regeling
wenselijk en nodig is. Als voorbeeld
stellen B. en W. dat een particulier
een huis laat bouwen, dat 19000,
kost, inclusief de grondkosten ad
2750,De grootte bedraagt 300
M3. Het bouwcrediet wordt dan als
volgt berekend. De bouwkosten zou
den bedragen 300 x 47 is 14100,
Grondkosten 2750,maakt 16850.
Daarvan gaat af voor Rijkspremie
3500,zodat overblijft 13350,
Het bouwcrediet ad 85% bedraagt
11347,50. De bouwer betaalt dan
zelf 19000 11347,50 3500
4152 50.
De voorz. voegde daar nog aan toe,
dat door deze mogelijkheid te schep
pen men de spaarzin steunt en te
vens de mensen een woning bezorgt.
Er heerst bij de mensen een menta
liteit van afwachten „want de over
heid bouwt wel." Hij hoopt dat de
regeling zal stimuleren tot het po
gen een eigen woning te verkrijgen.
Een groot voordeel daarbij is, dat de
rente voor 20 jaar vast staat.
De heer de Graaf vindt dit voor
stel zeer gunstig en verwacht er iets
goeds van. Evenals de heer Schop
pen, hoewel deze de betalingstermijn
graag iets langer zou zien, daar de
kosten dan iets lager kwamen te lig
gen, waardoor er vermoedelijk nog
meer animo zou zijn. Ook de heer
Nievaart juichte het voorstel toe,
doch waarschuwde toe te zien dat de
gemeente inderdaad le hypotheek
houdster was. De voorz. antwoordde
dat 'n langere termijn voor aflossing
niet mogelijk was aangezien de ban
ken geen langere termijn accepteer
den.
Na een langdurige beschouwing
werd tenslotte z.h.st. het voorstel
aanvaard.
Maatschappelijk werkster.
Daarvoor werdien reeds goedge
keurd een voorstel tot verhoging
van de salarissen van het gemeente-
personeel met 6% en vaststelling
van een nieuwe salarisverordening
met terugwerkende kracht tot 1 Jan.
De plannen voor die bouw van 36
middenstandswoningen in het Zijl
kwartier zijn thans gereed. Deze zul
len gebouwd worden volgens de pre
mieregeling 1953.
B. en W. vragen daarvoor een cre
diet van 624.000,waarin bouw
en grondkosten zijn begrepen. De
gemiddelde huur komt zonder ex
tra voorzieningen en water op 13.45
per week, waarbij er op moet wor
den gerekend dat door de jongste
loonsverhoging dit bedrag nog zal
stijgen. B. en W. stellen voor een
onderhandse aanbesteding te hou
den om tot een acceptabele prijs te
komen. De raad ging hiermede ac-
coord.
Nieuwe straten in het
Zijlkwartier.
Nü het stratenplan in dit kwartier
haar voltooiing nadert moeten aan
twee straten een naam gegeven wor
den. De straat waaraan de galerij-
woningen worden gebouwd zal de
naam krijgen van Pinksterbloem
straat, genaamd naar het stuk land,
waarop zij gebouwd zijn. De straat
welke rechtstreeks /an de Span-
jaardsbrug naar het Zijlkwartier
voert zal de naam dragen van de
heer M. P. Splinter, gewezen wet
houder en waarnemend burgemees
ter.
Ontsluiting Doeskwartier.
De laatste vergadering in 1954
heeft het besluit opgeleverd, dat het
begin is van de ontsluiting van het
Doeskwartier. Het betreft hier het
bouwrijp maken van gronden in
complex van het uitbreidingsplan en
omvat, behalve de aanleg van een
nieuwe straat met een singel achter
de Chr. Nat. school tot aan de firma
Bennink, ook de verbreding van de
Hoofdstraat, die een breedte zal krij
gen van 12.84 M. Het trottoir wordt
verbreed tot 2.42 M., rijweg 7.35 M.
en nieuw trottoir van 3.07 M. Hier
voor vroegen B. en W. een crediet
van 206.800,
Ook voor dit plan willen zij een
onderhandse aanbesteding houden.
De heer Moraal informeert naar
het bruggetje nabij de Ger. kerk dat
een grote hindermis zal blijken bij
de verbreding aangezien dit nog niet
kan verdwijnen.
De voorz. zegt dat dit inderdaad
een zeer moeilijke kwestie is, omdat
vóór de brug de werkzaamheden
voor het viaduct moeten plaats vin
den en men daarop moet wachten
en wat de brug zelf betreft met de
sloot, dat moet eigenlijk wachten tot
de tuinders, die deze sloot gebruiken
en daar een recht op hebben, hun
land overdoen aan de gemeente en
zij dus geen belang meer hebben bij
dit vaarwater.
Dit kan echter nog enige jaren
duren. De voorz. zegde evenwel toe
te onderzoeken of er een andere mo
gelijkheid is. Nadat nog enkele ha-
merpunten waren gepasseerd besloot
men met de gebruikelijke wens bij
de jaarverwisseling.
De medische dienst wordt waar
genomen op Nieuwjaarsdag en Zon
door dokter E. J. Hoefman,
Hoofdstraat 40, tel. 30070.
BODEGRAVEN
KAASMARKT IN 1954.
Het aantal partijen in het voorbije
jaar, dat op de markt werd aange
voerd bedroeg 5114, wegend 2.045.600
kg. De eerste notering in 1954 be
droeg (voor de le soort) 2.112.15;
de laatste 2.322.37. Toch was De
cember niet 't hoogst. In de yorige
maand werd genoteerd 2.46^2.52.
In April was het 1.98—2.10. De
Meikaas bracht daarna de stijging.
In de herfst werd het maximum ge
haald. De prijzen liggen dus bedui
dend boven die van het vorig jaar.
Vandaar dat in het 4e kwartaal 1380
partijen werden aangevoerd, d.i. meer
dan in de eerste zes maanden van
1954.
Aanbesteding. Door het archi
tectenbureau Stuurman uit Wad-
dinxveen had de aanbesteding plaats
voor de bouw van een groot kaaspak
huis t.b.v. de fa. Noordhoek, alhier.
10*4 nu De laagste inschrijver was de fa.
1954. Dit was mogelijk, omdat een p i j x
in ktJinn i Gebr- Oostrom en Langeveld teWar-
mond voor de somma van 330.000.
salaris verbetering in kleine gemeen
ten zich niet alleen tot de secreta
rissen behoefde te beperken, maar
ook uitgestrekt mocht worden over
functionarissen van lagere rang.
Nieuw in deze verordening was de
fuctie van maatschappelijk werkster,
waarvoor een oproeping is geplaatst.
Tot geneeskundige voor de kosteloze
vaccinatie in '1955 is benoemd dokter
E. J. Hoefman.
De vergoedingen voor de Herv.
school, de Chr. Nat. school en de
Chr. Nat. Ulo-school over 1953 be
dragen resp. 7793,55 6986,25 en
1651,20. De kosten van het open
baar lager onderwijs bedroegen,
eveneens over 1953, 4185,42, zijnde
676,77 méér dan was begroot.
De hoogste inschrijver vroeg ƒ365.000
De fa. Versloot te Nieuwerbrug had
ingeschreven voor 33300.0.
HAZERSW0UDE
Geboren: Teunis z. van J. M.
Bremmer en J. van den Dool; Jo
hannes Wilhelmus Jacobus z. van A.
J. van Leeuwen en G. M. Roeleveld;
Franciscus Johannes z. van C. W.
Kraan en C. D. Brusche; Alida Jo-
sina Maria Clasina d. van A. A. Koo-
ter en J. M. Loomans.
Overleden: Cornelis Endeveld 89
j., wednr van Adr. van der Kleij;
Maria van Gent 76 j., echtg. van B.
van den Bosch.
