Deze domme doorn is m'n vrouw, maar welke vermaarde Prins was Uw vader? De „Mammoth-loterij" is het grote kerstgebeuren MAANDAG 27 DECEMBER 1954 DE LEIDSE COURANT TWEEDE BLAD - PAGINA i Niet alleen bij ons is theevisite vormelijk De dochters zijn geen fonkelende goudstukken, maar vier nutteloze sloffen, die veel geld kosten Wat een heerlijk gezicht is toch een oerwoud! Het begon duizenden jaren geleden met een eenzame eik, die zijn zaad uitstrooide en jonge eikjes naast zich deed oprijzen. De oude eik staat er mogelijk nog en heeft zijn gigantische wortels diep geankerd in de aarde. Het nageslacht volgde dit voorbeeld en zo rijst daar voor ons die rimboe op, machtig als een sterk leger in slagorde. De meest verwoede stormen zijn machteloos, dank zij de stevige fundering en de hoog opklimmende stammen, die elkaar stutten en beschermen naar het voorbeeld van de stamvader. Zo is het ook in de maatschappij der mensen. Wij gaan even die oor spronkelijke funderingen bezoeken en op visite bij de familie in het oud ste rijk der wereld,/China. deurposten beplakt met lange rode tabellen van papier. Rood is de kleur der vreugde. In sierlijke lettertekens staat bovenaan het woord „Loe", d.i. Voorspoed. Verder staan op de zij posten de Woorden „Ho", goedheid, uitge drukt door een mond en twee koren aren, dus verzadiging. Links is het woord „Hoeo", dat „eenheid" aan geeft. Ook „Tshai" (rijkdom) er „Foe" (eer) en „Hsie" (vreugde). Nu vragen wij fatsoenshalve de naam van de familie, naar zijn vrouw en kinderen. Stom van verbazing horen wij grootvader zeggen: „De nutteloze, on benullige naam van mij is Wong. Daar staat het vermolmde 'binnen werk, of ook wel „de domme doorn" (zijn vrouw). Uw nietsbetekenende jonge broer (d.i. de oude man zelf) bezit vijf jonge honden (zonen). „En"„ wagen we dan te vragen, „hoeveel fonkelende stukken goud, welriekende leliebloemen versieren uw hoogedele stam? (d.i. hoeveel dochters heeft u?) En prompt komt het antwoord: „Ik heb vier nutteloze sloffen, die geld* kosten en een gaat spoedig de deur uit". Vader bedoelt volgens ons spraak gebruik: er zijn vier dochter en een gaat spoedig trouwen. U begrijpt, dat al deze ceremoniële woorden slechts dienen om zichzelf niet op te heme len en dat gasten te eren door hen buitensporig voorname titels te' ge ven. 's Lands wijs, 's Lands eer! De grootste families Hier leeft nog voort het aloude, maar echte fundament der maat schappij! In zijn typische letterte kens van hiëroglyphen drukt de Chi nees het begrip „familie" zo echt ty perend uit. U weet, dat het schrift een schilderij is van ideeën. In het Chinese schrift schildert men een huiselijk tafereeltje: een oud vrouw tje voor het venster van een land huisje met wat bloemen er voor, een paar klompen voor de huisdeur en een oud mannetjes rustend op een omgevallen boomstam. Het schrift in China is een kunst. Ons alfabet is een stel raderen van een machine. Vader X Welnu, hoe wordt het idee „fami lie" uitgeschilderd? Het stelt een dak voor, dat alles overkoepelt en daaronder staat de af beelding van een varken. Varkens vlees is de grootste lekkernij van dat volk. Het teken beeldt dus heel schil derachtig een samenwoning uit, be schut tegen regen en warmte en waarbinnen goedheid heerst. Het hoofd van de familie is de vader. Ja, inderdaad! Zo komt er eenheid en orde in dit kleine rijk. Het woord „vader" is ook weer echt uitgedrukt door het beeld van een mens, dus 2 handen en 2 benen, dus iets van een X, terwijl dan de hand, dus een bo venstreepje van de X, een streepje omhoog heft, dat een stok beduidt, de autoriteit en macht van de vader. Hoogedel. Bij de familie Wong stappen we binnen. Vader Wong en grootvader, ja zelfs overgrootvader, leunend op een kunstig besneden stok, komen ons tegemoet ter verwelkoming. Naar 's lands gebruik vouwen we de handen en maken een sierlijke buiging. Overgrootvader spreekt ons aan met: „Ping Ang", dat is: „Gezond heid, Vrede". „En", vraagt hij: „Wat is uwe hoogadellijke afkomst en van welke roemruchte natie zijt U? Wat is de naam van de vermaarde Prins uw edelgeboren vader?" Schuchter geven we een kort ant woord en wandelen voort naar de ingang der woning. We gaan binnen in een kleine voor hal, waar een tafeltje staat met twee dikke rode kaarsen en een pot zand, waarin de brandende wierookstokjes worden geplaatst. Achter de tafel, tegen de muur prijkt een dikke, grijzende welgedane afgod, die teke nen van hoge goedkeuring schijnt te knikken. De domme doorn. We gaan de algemene spreekzaal binnen en zien in 't voorbijgaan de Honderd families. Er wordt ons t'hée aangeboden zon der suiker en melk. De kleine, ron de kopjes moet men met beide han den aanpakken en een buiging ma ken. Zo hoort het. Nu eens iets over de families. De woorden Wong of Lie of Lim etc. betekenen juist als bij ons aandui dingen van plaatsen of kwaliteiten. Behalve de familienaam heeft iedere Chinees ook nog twee andere na men, die iets schoons aangeven, b.v. waterlelie of gouden regen. Verder krijgt een baby al direct een „melk- naam", die moeder geeft, zoiets als schattebout of honneponnie. Gaat de jongen naar school, dan geeft soms de onderwijzer een naam. Tenslotte krijgt een buitengewoon bekend man nog een „posthume naam" na zijn dood. Er zijn onder die 500 millioen Chinezen maar een honderdtal familienamen. Het ligt dus voor de hand, dat er soms in een huis tientallen Wongen of Lieën rondlopen en zo komen ook de na men met de attributen als b.v.: Wong met bet grote hoofd of Lim met de dikke buik voor. Solidair. Een Chinees mag nooit trouwen Koningin Elisabeth met haar kroost Een recente opname van Kr Anne van Engeland. en Prins Charles en Prinses met iemand van dezelfde familie naam. De dochters gaan naar het fa miliehuis van haar mannen. Naast de grootvader en vader wonen in het huis ook de zonen en somtijds nog andere familieleden, steeds mannen van dezelfde familienaam. De onge huwde jongens en meisjes dragen ook dezelfde naam. Alleen de vrou wen hebben oorspronkelijk een an dere familienaam gehad voor haar huwelijk. Door deze huwelijkswet groeit de familie tot een sterke band. Mensen met dezelfde naam steunen elkaar meer dan anderen, die tot een verschillende familiegroep behoren. Er vormt zich dus een hechte band van families, ook geeste lijk, om n.l. de oude beproefde ge woonten en wetten te bewaren en te verstevigen. De vrouw niet in tel! Misschien is er wel geen ander heidens volk, dat zo diep en prac- tisch doordrongen is van de hogere machten dan het Chinese volk. De „hemel" is voor een ieder een rijk, nauw verbonden met dit aardse, er zelfs één volkomen geheel mee uit maakt. Zijn leven hier, met alles rondom hem, wordt volkomen be heerst door de hemelse machten Daarom wordt ook zijn leven en werken één groot offer, opgedragen aan de hemel. Nu ligt het voor de hand, dat de sterken en de werkers op aarde de kans bezitten de offers van geld en natura door hun arbeid te verkrij gen. Dit is een van de redenen, dat in China de man de hoogste plaats in neemt, terwijl het zwakke geslacht bij alles in dit ondermaanse geen rol speelt. Onder deze hoogstaande heidenen is de vrouw niet in tel! Toch 't laatste woord. Ik voorzie, dat na deze uitspraak menige lezeres in heilige toorn los barst en de oorlog verklaart aan het gehele Hemelse rijk. (Bij gebrék aan een slachtoffer zal mogelijk de krant het moeten ontgelden en in de wre- Wederom stuwde de zee en de wind het water over Nederland Wederom heeft Nederland met grote bezorgdheid een paar angstige nachten doorgemaakt; storm en water be laagden de dijken, die de erfvijand van het daarachter gelegen gebied moesten beschermen. Nederland was echter paraat zodat ernstige overstromingen konden worden voorkomen. Op sommige plaatsen echter slaagde het water er toch in bezit van het land te nemen, zoals bijv. in Slikkerveer, waarvan onze fotograag deze lucht foto maakte. (Luchtfoto A. N. P.). vel worden verfrommeld). Wee het pindamannetje, dat arge loos met zijn negotie aan de deur belt. De pook of bezem staat klaar om hem mores te leren wegens zijn gedrag om het schone geslacht zo openlijk en onbeschaamd te degra deren! Wees kalm en bezin u, gij lezeres sen, welriekende lotusbloemen van dit blanke paradijs. De practijk is steeds anders dan de theorie en ook de bewoners van het hemelse rijk neuriën de bekende vanwege het verschaffen van gele genheid tot gokken en drinken; „De mammoth loterij is een gevolg van populaire vraag, doch het Par lement kan er van verzekerd zijn, dat we de juiste dingen zullen doen in het belang van het publiek", zei Mr. Cahill, toen1 hij nog zo 'n paar mammoths aankondigde rond Kerst mis, Pasen en „other occasions". Hij vertelde erbij, dat het afgelo pen jaar de loterijen het Gouverne ment aan een „handsome prbfit" van 31-: millioen pound hadden geholpen, van dat liedje: „Ach, zonder I waarvan bijna 2 millioen aan zieken- haar, wat zal mij 't leven baten! Werkelijk, het is een storm in een glas water. Practisch heeft de vrouw ook in China haar plaats en zelfs heeft zij zoals bij ons het laatste woord! TOENG SIENG FOE. (Van onze correspondent i Australië). Wie dezer dagen door de Barrack Street in het hartje van Sydney wan delde, kon er een lange rij geduldig wachtende mensen zien; meer dan duizend waren het er. Wat was er aan de hand? De verkoop van loten voor de 30.000 pound 275.000) Kerstmis loterij begon. De loten vlogen weg voor een pound (plm. 8.40) per stuk; in twaalf uur tijds waren de 100.000 loten uitverkocht. Gezien dit „succes", zullen er nog enkele van deze „Mammoth-lotte- ries" volgen. Het is de eerste grote „Kerst-stunt" van de Staats-loterij. Tijdens de jongst b.egrotings-de batten in de State New South Wales, constateerde een spreker dat de Staats-loterij een winst van 2.800.000 had opgeleverd, mede doordat het aantal trekkingen per jaar sterk was gestegen. Echter was de productie van boter zeer verminderd, als gevolg van het gebrek aan arbeidskrachten. „Deze feiten tonen de dwaze eco nomie in Australië aan", zo betoogde bedoelde spreker. Nu moet ik eerlijk verklaren het betoog niet zo heel duidelijk te vin den; de productie van boter vraagt heel wat meer arbeidskrachten, dan om een loterij te laten draaien, doch het Parlementslid voelde blijkbaar wel, dat de jacht naar het gemakke lijke loterij-geld in Australië gevaar lijk uitbreidt. Een illustratie: tijdens verkoop van loten voor de „Mammoth-lotte- rie", waren er personen die duizend loten tegelijk kochten; er waren ver schillenden die 100 of 200 loten koch ten. En nu maar hopen dat „de" prijs er bij is Honderdduizenden, zoal niet mil- lioenen, zijn in Australië door de „lo terij-koorts" aangetast! Grof geld! New South Wales is wel de State, waar het .loterij-hart het sterkste klopt. Men kan er over praten of dit een oorzaak dan wel gevolg is van de enorn* goklust in dit dichtst bevolk te deel van Australië; in elk geval, men is er achter grof geld aan. Vandaar dat men het hier uitge vonden heeft, om rond Kerstmis, de „Mammmoth (niet: Mammon!) lotte- rie te laten draaien, met de bijna 300.000 gulden als hoofdprijs. Laat ik hierbij vermelden, dat de normale" hoofdprijs ruim 50.000 gulden bedraagt met een „bijzonde re" hoofdprijs voor dat dubbele be drag. De „normale" hoofdprijs is iedere dag en de „bijzondere" een maal per week beschikbaar. Dat was niet genoeg naar het oor „Geef ons iets bijzonders met Kerstmis", drongen zij bij het Gou vernement hetwelk de loterij exploi teert, aan. Toen werd dan de „Mammoth" aangekondigd. Resultaat: alle loten in één dag uitverkocht. „Iedereen krijgt z'n kans", werd de leus van het Gouvernement, en het kondigde nog een paar „Man- moths" voor en na Nieuwjaar aan. „The right thing. Het zal wel aan mij liggen, doch ik heb moeilijk de verklaring kunnen volgen, welke Mr. Cahill, de minis ter-president van N.S.W. «dezer da gen in het Parlement aflegde, n.l. dat het Gouvernement niet voorne mens is zich bekendheid te geven huizen was besteed. Van kleine naar grote prijzen. De loterij begon in 1931 haar twij felachtige triomftocht door New South Wales met eenmaal per twee weken een trekking. De „winst" voor de State bedroeg dat jaar 680.000 pound, welke bed-rag; pound aan prijzen uitgekeerd, dus aardig is gestegenEn ook in de overige Staten van De snelle groei van de loterij ver- de Commonwealth draait iedere dag der niet volgend, zij vermeld dat' de loterij-trommel en wordt „heet thans met uitzondering van Za-van de naald" per radio het resultaat terdag en Zondag iedere dag eenl van de greep daarin gedaan, aan ge- trekking plaats vindt; soms zelf j spannen luisteraars medegedeeld. en 100 pound, benevens een groot aantal kleine bedragen. Aldus worden iedere dag enkele honderden naar hun geld-geluk hun kerende Australiërs van grote of kleiner bedragen voorzien. En dit feit werkt als de sneeuwbal, want steeds mee rmensen worden naar de gokmachine getrokken. Geld of geen geld, doch het briefje voor de loterij moet er komen Men zet z'n hart, hoop en ver wachtingen op het loterijbriefje. „Als we de zesduizend winnen.." begint menig gesprek over een huis, een auto, een buitenlandse reis. En menige immigrant is in de lo terij-roes opgenomen.... In 1953 duurde het twee weken al vorens een „special" was uitver kocht; het afgelopen jaar was dat tot een week gereduceerd. Sinds de loterij in New South Wa les begon, is voor ruim 27 millioen twee per dag. Met inbegrip van de 100.000 loten voor de „mammoth" werd ?en record van 225.000 loten op één dag bereikt, bij een normaal gemiddelde verkoop van 132.000 loten. Zoals gemeld, is de prijs van een lot in de „mammoth" een pound; voor de 50.000 gulden plm. 2.50 en voor de 100.000 gulden 5. Voor elke loterij" zijn 100.000 loten en zodra die aan de man zijn ge bracht, gaat er een nieuwe serie uit. Loterij-jacht. De loten-verkoop is „big bussiness" in Australië. Men kan de loten ko pen in vrijwel elke boekhandel, kiosk en vele winkels. Behalve de hoofdprijzen, vindt men prijzen van 1000, 500, 350, 250, Doch veler ogen zijn thans reeds gericht op Kerstmis, niet zozeer van wege het grote heil hetv/elk de we reld op die dag werd gebracht, dan wel voor het belangrijke feit, dat op 29 Dec. de 30.000 pound uit de lote rij gaat komen. Er is "in dit land nog iets méér ont wricht dan de economie. Meui politie wetd gematati&eeid I deel van de jagers naar grof geld; moloi k.elke loopt op 240 volt. De politieagent op onze foto maakt van een heel nieuw middel gebruik om het verkeer in de Holland-tunnel in New York te controleren. Hij zit nl. in een electrisch wagentje dat heen en weer langs het zijpad in de tan- nel rijden kan. Het „nieuwste op vielen" draaide proef op een rails van 2.200 voet lengte welke in cle tunnel was aangebracht. Men verwacht, dat door deze nieuwe vinding het toezich op het verkeer gemakkelijker en met grotere intensiviteit zal kunnen worden uitgevoerd. Het wagentje ,dat 600 kg. weegt, is ongeveer 60 c.m. breed, 3.30 m. lang, en 1.80 m. hoog. Er is een draaibare stoel in aangebracht en twee knc~pen, - respec tieve' "k een snelheid van 6 of 12 mijl per uur garanderen. De aandr 0r-3 di door een 3 iro-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1954 | | pagina 8