In schaduw van wolkenkrabbers
sluipt de Indiaan met zijn pijl
SAO PAULO SMELTKROES VAN RASSEN EN TALEN
Bij onze Nederlanders in Australië
Uü LEIDSc; COüriANi
Iedere week verrijst een nieuw torengebouw
SOA PAULO SCHIJNT IN DE
LUCHT GEBOUWD, zo schieten
de wolkenkrabbers hoog en koen
omhoog. Het geheel wedijvert flink
met New York. Het stadscentrum is
als een wal van samengebundelde
wolkenkrabbers, waarvan sommige
meer dan dertig verdiepingen tellen.
Rio de Janeiro staat bekend als
de stad met het natuurschoon, Bahia
die met de vele kerken, Petropolis
door de tuinen en openbare parken,
Sao Paulo is, zonder twijfel de stad-
met-de-wolkenkrabbers.
Deskundigen bewijzen aan de hand
van statistieken dat elke week een
gebouw van reuzeformaat klaar
komt.
Men kan die niet mooi vinden, on
hygiënisch, te modern; toch moet men
vast stellen dat ze de uitdrukking
zijn van de vlugge en open geest van
de inwoner van Sao Paulo.
Het verkeerscentrum van de stad
ligt rond Anhangabau, van waar uit
vijf lanen naar de Avenida 9 van
Jukho voeren, en door twee tunnels
naar de voor-steden. Het handelscen
trum is nabij en bestaat uit banken,
handelsondernemingen en bureaux
die het „triangulo" vormen. Meer en
meer wordt die ook het handelscen
trum van het ganse land.
Hier moet de index gezocht wor
den om de juist vooruitgang van de
stad en het land te kennen.
Als een stoere monoliet rijst uit dit
centrum het hoogste gebouw van de
stad op, de Staatsbank. Er naast, de
oudste wolkenkrabber van Sao Paulo,
de Martiraelli-building met vijf en
twintig verdiepingen, en dan volgen
al de andere ,in groten getalle.
Daarbij vindt men nog tijd om
andere gebouwen op te trekken.
De bouwondernemingen leggen in
Sao Paulo een grote bedrijvigheid
aan de dag; men heeft dan ook niet
geaarzeld om Sao Paulo aan te dui
den als de stad die het meest bouwt.
De vreemdeling die de stad bezoekt
krijgt de indruk zich op één groot
bouwbedrijf te bevinden.
Men bouwde er:
in 1948, 20.221 gebouwen,
in 1949, 24.412 gebouwen en
in 1950, 23.733 gebouwen.
Tijdens het eerste semester 1951
werden reeds 11.951 gebouwen opge
trokken.
Gedurende een weinig meer dan
drie jaren werden dus 90.110 gebou
wen in het totaal opgericht! Verschei
dene grote Braziliaanse steden bouw
den tijdens dezelfde periode te zamen
slechts 49.815 gebouwen.
Voortgaande op het aangegeven ge
tal gebouwen van 1949, en door dit te
verdelen door de werkuren van een
jaar, hetzij 2.520 uren, bekomt men
de verrassende opgave van negen per
werkuur!
Mengelmoes van volken en
rassen.
Men vindt vertegenwoor
digers van alle volken
te Sao Paulo. De Italiaan, natuurlijk,
staat aan het hoofd van deze inter
nationale confederatie, en gaf zijn
„cachet" aan de stad. Men schat dat
hun aantal 50 pot. van de bevolking
bedraagt. De Portugezen en Span
jaarden, zoals overal in Zuid-Ame-
rika, zijni er overtalrijk. Zelfs de Ja
panners hebben 150.000 vertegen
woordigers, en bereiken dus pro-
centsgewijze een hoog cijfer. Verder
nog 50.000 zwarten, doch dit cijfer
verhoogt stelselmatig daar het aange
dikt wordt door elementen uit het
Noorden en de Minas Gerais. De Sy-
riërs legden de hand op de banken
en het handelsleven. Naar schatting
zijn thans ook 50 a 60.000 Duitsers op
het grondgebied van de stad komen
verblijven. Van tijd tot tijd, en zelfs
regelmatig, slenteren inboorlingen,
physiek slecht uitziende, en nog be
wapend met boog en pijl, door die
moderne massa heen. Hun verouder
de figuur contracteert vooral sterk
met de kolonnes der duizenden auto's.
Deze inboorlingen zijn de nazaten en
erfgenamen van de eerste bewoners
van deze streek, de Indianen, die
eigenaar waren van dit land, en te
ruggedrongen werden in de bergwou
den, langs de zeekust, waar ze een
uiterst arm en ellendig leven leiden.
Tot het gebied van Sao Paulo be
hoort Santos, een havenstad op 80
km. gelegen. Een derde van gans
Brazilië wordt door deze haven be
voorraad in import-artikeleD. Een
prachtige laan verbindt rechtstreeks
beide steden, er langsheen loopt een
„pipe-line" die de benzine van de
haven naar de grootverbruiker die
Sao Paulo is, voert.
De boten moeten voor de havenin
gang rond toeren om een beurt te
krijgen in de docks te komen liggen
en de goederen aan wal te brengen.
De exporthandel van Brazilië gaat
ook grotendeels door de haven van
Santos.
De vlieghaven van Congonhas be
hoort tot de stad Santos. Door zijn
verkeer is het de derde belangrijkste
vlieghaven van de wereld.
Het maandgemiddelde was verle
De hoofdstad van Brazilië is vol
bloed Amerikaans. Torenhoge wol
kenkrabbers, flitsende lichtreclames
en een verkeer, waartussen de nietige
mens verloren gaat.
den jaar van 38.000 reizigers bij het
vertrek en 39.000 bij de aankomst.
3.270 vliegtuigen vertrokken van deze
basis; 3.260 landden er.
Sao Paulo is het Mekka van alle
Braziliaanse landen, oefent ook een
gans bizondere invloed uit op de ver
armde en honger lijdende Nortistas.
Die aantrekkingskracht is ook van
Hier in Nederland moge de koffie
duur zijn, in Brazilië behoeft men
nog niet op een boontje te kijken.
Dit koffieland-bij-uitstek is nog
steeds de grootste koffieleverancier en
bijgaande foto toont het moment, dat
de koffie-oogst wacht om via de zak
jes naar de pruttelende potjes te wor
den vervoerd.
kracht voor de omliggende Ziud-
Amerik'aanse Republieken.
Aldus, en steeds meer en meer,
wordt Sao Paulo het moderne Ba-
bel, een mengelkroes van rassen en
talen.
Godsdienstig, centrum van
Brazilië.
IJISTORISCH EN OFFICIEEL IS
BAHIA met de zetel van de pri
maat-aartsbisschop het godsdienstig
centrum van Brazilië. Practisch ech
ter is Sao Paulo het religieuze cen
trum. Kardinaal Carlos Motta staat
aan het hoofd van het aartsbisdom.
Hij beschikt over 568 priesters; 178
ervan behoren tot de seculiere gees
telijkheid, 390 tot de reguliere gees
telijkheid. Er bestaan 76 vrouwenge
meenschappen en meer dan 40 voor
de mannen. 15 van de 55 Groot-Semi
naries van Brazilië bevinden zich op
het grondgebied van Sao Paulo. Daar
bij komen dan nog acht andere Se
minaries.
Ongeveer 200 klein-seminaristen en
150 groot-seminaristen studeren in de
diocesane Seminaries.
De Katholieke Kerk onderscheidt
zich vooral in Sao Paulo door haar
grote activiteit in het domein van het
onderwijs. Ongeveer 80 Colleges en
dergelijke instellingen bestaan in de
stad. De Katholieke en Pontifikale
Universiteit is de belangrijkste in
stelling, met tien Faculteiten, waar
van drie te Campinas en een te So-
rocaba.
Deze Universiteit telde in 1950
250 professoren voor meer dan 2.000
studenten. Kardinaal Motta is de
Kanselier van de universiteit, gesticht
in 1945.
Sao Paulo telt ongeveer 90 paro
chies, maar steeds moet men nieuwe
parochies oprichten om de uitbreiding
op te volgen. De bekering van de Ja.
panners, in .grote meerderheid nog
heidenen, vergt van het Aartsbisdom
een werkelijke missionaris-toewijding
en organisatie.
Groot en pompeus zijn de steden,
maar groots en majestueus is de om
geving, waar passen door woeste
bergen de verbinding tussen de ste
den onderhouden.
ER IS WERK AAN
DE WINKEL
,,We hebben niet de pretentie als
„first class" zangkoor op te treden,
doch geven wat we van O. L. Heer
kregen, met de intentie, dat het mog.e
bijdragen tot Zijn eer en glorie en
deze liturgische aanvulling op het
H. Offer meer populair moge worden
in Australië", aldus las ik enige tijd
geleden in het blaadje voor onze Ne
derlandse katholieken in Australië.
Er stonden nogal wat taalfouten in
het stukje, die waarschijnlijk door de
zetter zonder meer waren overgeno
men, doch dat was zo erg niet.
Want uit die taalfouten werd de
taal van de eenvoudige man gespro
ken, die niettemin een hoge opvat
ting van zijn geloof had.
Het ging over het feit, dat onze ka
tholieken, zodra zijn in Australië ko
men, ervaren, dat zij zoveel schoons
in onze kerken hebben achter gela
ten.
Vooral degenen, die eerst met de
kampen te maken krijgen.
Neen, de houten barak bezit wei
nig dat aan onze Godshuizen doet
herinneren.
Zelfs ontbreekt er vaak de koor
zang bij de Hoogmis; ach het geeft
dan zo'n verarmelijkt idee
De bedoelde schrijver, vader van
niet minder dan acht zoons, had in
z'n eendje een kerkkoor opgericht.
Met hulp van zijn acht zoons dan. De
Poolse priester vond het best en na
een tijdje verzorgden bij beurten de
Poolse- en de Nederlandse immigran.
ten de zang onder de H. Mis.
Zo is het gegaan in kampen; zo is
het gegaan in kerken.
Het is mij bekend dat b.v. in Nar-
rabeena een „buurtplaats" van Syd
ney, onze Nederlanders voor Grego
riaanse muziekuitvoering zorgden.
En de hiervoor bedoelde vader met
zijn acht zoons „koorde" er later in
een klein country-plaatsje lustig op
los, hoewel de betrokken Australi
sche pastoor aanvankelijk verklaar
de, dat eigenlijk slechts eenmaal per
jaar, n.l. bij de sluiting van het Veer
tiguren-gebed tijdens de Haogmis
werd gezongen!
Doch dat hebben onze Nederlanders
weten te veranderen.
Mensen als zij, hebben onze Aus
tralische geloofsgenoten iets te zeg
gen. En te brengen....
Arbeid, overal/!
Wat zij er te brengen hebben?
Neen, niet alleen de koorzang, al is
deze dan ook belangrijk. Zij brengen
er ook arbeid. Ze helpen Godshuizen
bouwen; scholen tot stand brengen;
en zodoende: meer priesters die hel
pen het geloof in Australië te ver
stevigen. En heus, dat is zo hard no
dig
Het spijt me dit te moeten zeggen,
doch wat is er in het algemeen nog
een geestelijke armoede in Australië!
In mijn artikel over de trouwerij
in dit land, heb ik daaromtrent reeds
een en ander vermeld; velen zien de
kerk niet meer van binnen, nadat het
huwelijk er is gesloten....
Men neemt het leven gemakkelijk;
er is des Zondags zoveel te doen in
eigen tuin, of men heeft z'n huis te
bouwen, of het weer is zo prachtig
voor de beach; er is geen tijd voor
een H. Mis of kerkgang!
Kerkelijk leven.
Het moet gezegd dat wat de Ka
tholieken betreft, onze immigranten
geen slechte indruk maken op ker
kelijk terrein.
Vooral sinds in de laatste jaren een
hechter en goed werkende organisatie
is geschapen, die onze immigranten
opvangt", is reeds aanstonds een
veelal vruchtbaar contact gelegd.
Het aantal hostels breidt zich regel
matig uit en van daaruit kan menig
jongeman, of vader van een gezin,
zijn sprong in Australië maken.
Men komt dan. niet meer zo onge
lukkig of eenzaam terecht, als een
aantal jaren geleden vast het geval
was.
Er zijn krachtig zich ontwikkelen
de centra gevestigd, veelal rond de
grote steden in Australië, omdat daar
nu eenmaal de meeste werkgelegen
heid te vinden is.
Doch ook het „achterland" wordt
niet vergeten.
Ge moet onze Nederlandse pries
ters maar horen vertellen over hun
tochten door de rimboe, teneinde de
farmers op te scharrelen, die bereid
zijn een immigrantengezin arbeid en
onderdak te geven!
Eigen school.
Het is te begrijpen, dat de .Public
Schools" nu niet direct de geëigende
paedagogische inrichtingen zijn voor
hen, die de godsdienstige betekenis
in het leven kennen.
Het is geen zeldzaamheid, indien
men atheïsten als onderwijzers aan
treft. En daarom bouwen onze Katho
lieken hun eigen scholen.
Toen enige tijd geleden de Vicar-
General Monsgr. r. Collender P.P.P.
A. te Cabramatta, op enige afstand
van Sydney een nieuw» school in
zegende, wees hij erop, dat de ka
tholieken in de State New South Wa
les, het Gouvernement ruim 250.000
pound per week besparen, hetgeen
betekent, dat zij dit bedrag uit eigen
beurs betalen voor de eigen scho
len.
Ook van Prot. zijde gaat men thans
werken in de richting van eigen scho
lenbouw.
Het zijn vooral de immigranten die
hun kinderen naar deze scholen zen
den, juist omdat zij uit eigen ervaring
de betekenis van het Katholiek on
derwijs weten.
Meer dan honderd priesters zijn
thans werkzaam onder de Katholieke
immigranten in Australië; dat door
hen gewerkt wordt, kan ik U verze
keren!
Op sociaal terrein.
Mèt de groei van het Katholiek
leven in Australië, neemt echter ook
de verantwoordelijkheid toe op an
der terrein.
Daar zijn niet alleen de bemoeiin
gen inzake wetgeving, bij morele- en
zedelijke wan-toestanden, doch ook
op sociaal terrein.
Zo werd dezer dagen door Aarts
bisschop Mannix te Melbourne het
beginsel van het „basisloon" aange
vallen, omdat dit in het geheel geen
rekening houdt met de grootte van
het gezin.
De vrijgezelle jongeman krijgt in
feite betaling voor de vrouw en kin
deren, welke hij niet heeft! Het is
een aanmoediging om ongetrouwd te
blijven, omdat het loon dan tenvolle
ten eige bate kan worden aangewend,
daar vrouw en kinderen in de loon-
factor niets betekenen", zei Z.Em.
Men kan niet ontkennen, dat hier
mee een zwakke plek in het gevier
de „basic wages"-systeem werd aan
geraakt!
Ook op dit terrein kan gelden, dat
een stootje in de goede richting in
de toekomst mogelijk iets kan uit
werken.
