Nederland, van't wankel hongertochtkarretje
naar de schittering van de Gouden Koets
DE CIRCUSBARON
Nationaal paviljoen op de E 55
Geen tentoonstelling van plaatjes
Motie-Burger door Kamer verworpen
Moetfer van 2 kinderen werd te Zeist
het slachtoffer van mysterieuse moord
Tegen gif moordenares is gisteren
20 jaar gevangenisstraf geëist
RAKE KLAPPEN
VRIJD.i:; 26 NOVEMBER 1954
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
India's ambassadrice te midden van dansgroep doofstommen
Bezoek van een kwertier
aan periode van 10 jaar
„Een synthese van tien jaar na-
oorlogstijd, dus wat er is bereikt van
niets tot „Le miracle Hollandais", dat
is het wat het nationale paviljoen
wil laten zien, dat midden op het z.g.
Elfprovinciënplein komt te staan. Al
dus deelde mr. L. G. Kortenhorst
gistermorgen in Den Haag op een
persconferentie mede, de derde die
over de komende energietentoonstel
ling „E 55" thans is gehouden.
„De gang van donker naar licht
zal zijn climax vinden, als bij de
rondwandeling eindelijk de gouden
koets is bereikt, die door H.M. de
Koningin ter expositie wordt afge
staan en waarvan men reeds by het
binnentreden de vage contouren zal
kunnen zien, als symbool zelfs in
de allerduisterste tijden van hoop
en vertrouwen".
Als geheel staat de inrichting van
dit nationale paviljoen wel vast. De
heer Rietveld, die verantwoordelijk
is voor het ruimtelijk effect, vertelde
er een en ander van.
Vaag visioen.
Men zal allereerst een sombere
zwarte ruimte binnentreden, die met
behulp van allerlei „herinneringen"
o.a. het wankele karretje, waarmee
sommigen een hongertocht onderna
men, de winter van 1944/45 in de ge
dachten zal doen herleven. Verder
gaande, naar de eerste lichtstralen,
krijgt men door weerkaatsing in
een spiegel zoals gezegd een vaag
visioen van de gouden koets te zijn.
Daarop volgt dan de chaos van
1945, maar de kleur wordt hier al
minder somber en de indruk al min
der hopeloos. Meer en meer geven
daarna de kleuren een blijder in
druk. Men krijgt visuele voorstellin
gen van de voedseldroppings, de
geldsanering (het beruchte briefje
van tien), maar tegelijk ook de
zwarte handel en allerlei ziekten, zo
als hongeroedeem, t.b.c. enz. Als con
trast toch ook weer de gezondheids
zorg, de voedselvoorziening („er moet
eerst gegeten worden, om te kunnen
werken") en dan een soort stem
lokaal, als zinnebeeld van het herstel
van ons democratisch bestuur.
Uitgevouwen prentenboek.
Vervolgens bereikt de bezoeker de
afdeling arbeidsvrede in de vorm van
een uitgevouwen prentenboek, waar
op allerlei tafrelen voorkomen. Aan
deze afdeling wordt ook een prijs
vraag verbonden. De baten hiervan
zullen voor de rheumabestryding
zijn.
Via een volgende ruimte, de we
deropbouw, die opnieuw in lichter
tint zal zijn, stapt men in de voor
laatste afdeling, waaraan men de be
naming „vertrouwen in de toekomst"
gegeven heeft. Daar zal de welstand
van het ogenblik contrasteren tegen
bet rantsoentje uit de hongerwinter.
Het slot wordt dan gevormd door 'n
opgang naar het licht, de gouden
koets.
Intussen zal men dan ook hebben
ervaren, dat de Marshallhulp niet
vergeten is. In het eerste, donkere
deel zal ook een reclamezuil verrij
zen, volgeplakt met affiches van
Duitsers en NSB-ers (men denke aan
„Koenraad").
.Levende tentoonstelling.
Het gehele bezoek aan dit paviljoen
zal een kwartier in beslag nemen. De
ruimte van 30 bij 30 m. lijkt betrek
kelijk beperkt, maar is zo ingedeeld
werd ons verzekerddat men zal
denken een wereld te zien.
Voor de uitvoering van de negen
afdelingen zullen verscheidene jonge
kunstenaars worden aangezocht:
beeldhouwers, tekenaars, schilders
en zelfs een smid. Zij zullen een uit
werking van een bepaald idee voor
gelegd krijgen, maar die zal even
tueel in onderling overleg gewijzigd
kunnen worden.
De nadruk wordt er nog eens op
gelegd, dat de „E 55" geen tentoon
stelling van plaatjes zal zijn, maar
levende, beweeglijke tentoonstelling,
waar men zelfs de aanleg van wegen,
het bouwen van machines e.d. zal
kunnen aanschouwen. Des Zondags I
zal men wel de expositie kunnen
bezoeken, maar er wordt dan niet
gewerkt.
Herziening
„bevrijdingsvonnissen"
Gisteren is in de Tweede Kamer
de motie-Burger opnieuw ter sprake
gekomen. Zoals bekend betreft het
hier een motie, die een nadere voor
ziening voor de mensen, die kort na
de oorlog ten onrechte als politiek
deiiquent zijn behandeld.
De discussies, die heel wat rusti
ger waren dan in de voorgaande zit
ting, leidden uiteindelijk tot een
stemming. De motie werd met 47 te
gen 29 stemmen verworpen. Vóór
waren de fraties van de Partij van
den Arbeid, de Staatkundig gerefor
meerde partij, de leden van de K.V.
P.-fractie: Van Rijckevorsel en En-
gelbertink en de antirevolutionair
Bruins Slot.
Deze socialistische motie, die ern
stige tegenstand van de socialistische
minister van justitie mr. Donker
heeft ondervonden is hiermede van
de baan. Dit betekent, dat er geen
kans meer van herziening van de
beslissing bestaat voor diegenen, die
volgens een rechterlijke uitspraak
niet in aanmerking zijn gekomen
voor een schadeloosstelling, wegens
onrechtmatige opsluiting.
„Honderden dossiers van al deze
mensen zouden moeten onderzocht
worden om na te gaan wie er voor
het instellen van een beroep in aan
merking moeten komen", voerde de
minister aan.
Ook is het moeiijlk vast te stel
len in hoeverre de betrokkenen on
schuldig zijn. Verklaringen, die de
gerezen verdenkingen ongegrond
verklaren, zijn zeker niet voldoende.
Mr Burger kreeg in zyn pleidooi
voor de mensen, die naar zijn zeg
gen, niet billijk zijn behandeld wei
nig steun by de Kamer. Prof. Ger-
brandy (a.r.) gaf toe, dat het hier
Omtrent dader en motief
tast men in het duister
In de Jan Willem Frisolaan te Zeist
is Woensdag een moord gepleegd,
waarvan een 29-jarige vrouw het
slachtoffer is geworden; de dader is
nog voortvluchtig.
De gealarmeerde Zeister politie
vond het stoffelijk overschot van de
vrouw op de achterdrempel van haar
woning. Het slachtoffer bleek dode
lijk te zijn getroffen door een schot
even boven het hart. In de keuken
vond de politie twee hulzen, waaruit
de conclusie viel te trekken dat twee
schoten op haar zijn gelost.
Een buurjongen heeft de schoten
gehoord Hy is. naar buiten gesneld
en heeft de vermoedelijke dader nog
juist zien wegfietsen.
Zowel omtrent de identeiteit van
de dader als omtrent het motief voor
de moord tast de politie nog in het
duister.
Signalement.
De buurjongen heeft een vrij
nauwkeurig signalement kunnen op
geven. De dader is ongeveer 24 jaar.
Zijn lengte is ongeveer 1.78 m. Hij
heeft een bleek smal gezicht en iets
u'tstaande jukbeenderen, zijn blonde
haar is achterovergekamd. Hij was
gekleed in een lichtbruine overjas
van ruige stof, een bruine pantalon
en een bruine alpinomuts. De fiets
waarop hij wegreed was donkerrood
gelakt en had een hoog sportstuur.
Volkomen onverwacht.
Het slachtoffer was in de keuken
van haar woning bezig toen zij iets
in de tuin hoorde. Zij deed daarop
de deur open, van dichtbij werd
toen op haar geschoten, waarna de
dader wegrende. Inwonende men
sen hoorden de knal en waarschuw
den dokter en politie, welke zeer snel
ter plaatse waren. De arts kon slechts
de dood constateren. De jongeman,
die verderop met enige meisjes stond
te praten zag de man op een fiets
wegrijden. Hij volgde de man en
hr.nlde hem na enige tijd in. Hierop
trok de man opnieuw het revolver kosten.
en bedreigde de jongeman, waarna
hij wegreed.
De jongeman doofde het licht van
zijn fiets en volgde de man op
nieuw, maar raakte het spoor toen
bijster.
Geen vijanden.
Omtrent het motief van de daad
tast men in het duister. Voor zover
bekend heeft het slachtoffer, wier
man even later thuis kwam, geen
persoonlijke vijanden. Ook roof acht
men, gezien het overal in het huis
brandende licht, onwaarschijnlijk. De
vrouw laat twee kinderen na, een
meisje van zeven en een jongen van
5 jaar.
De politie te Zeist verzoekt een
ieder die opheldering kan geven over
de persoon van de dader zich met
haar in verbinding te stellen.
Minister Mansholt gaat
edelherten beschermen
Met 4 jachtopzieners
Uit een ingesteld onderzoek is ge
bleken, dat de in de vrije natuur le
vende edelherten en andere zeldzame
wildsoorten op de Veluwe ten gevol
ge van de stroperij met uitroeiing
worden gedreigd.
Uit een oogpunt van natuurbescher
ming moet op het behoud van deze
grootste zoogdieren van de Neder
landse fauna prijs worden gesteld.
Daar de terreinen, waar zij zich nog
kunnen ophouden door recreatie, ont
ginningen en afrasteringen steeds be
perkter zijn geworden, worden deze
dieren zoveel te gemakkelijker een
prooi van ongewenste elementen.
Het ligt in de bedoeling van de mi
nister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening vier jachtopzie
ners aan te stellen, die de stroperij
zullen moeten tegengaan. De voorge
nomen maatregel wordt van de zijde
van de betreffende gemeenten en
van enkele verenigingen ten zeerste
toegejuicht; in principe hebben deze
zich bereid verklaard hiervan te doen
blijken door het verlenen van een
iaarlijkse bijdrage in de te maken
een delicate zaak betrof, maar nu er Hare Excellentie Begum Liaquat Ali Khan ambassadrice van Pakistan, heeft Donderdagochtend in gezelschap
op grond van een wet al rechterlij-j van ,je Minister van Maatschappelijk Werk, Mr. F. J. F. M. van Thiel, een bezoek gebracht aan het Doofstom-
ke uitspraken zijn geweest, mag de men instituut te St. Michiels-Gestel. Ruim twee uur lang heeft zij zich in dir instituut op de hoogte laten
Kamer die niet gaan diskwalificeren, stellen van de methoden, die worden toegepast om het doofstomme kind zich zo goed mogelijk te doen aan-
In de naweeën van de oorlog zitten passen asn de eisen, die de maatschappij stelt. Foto: Be Begum Liaquat Ali Khan, temidden van een groep
nu eenmaal onrechtmatigheden en j doofstomme meisjes, die tevoren enkele dansen hadden uitgevoerd.
die moeten we in vredesneam maar
Accoord met begroting justitie.
Volgens freule Wttewaal (c.-h.)
zou de motie-Burger een algehele
herziening van de wet van 1950, of
zelfs een nieuwe wet, betekenen, en
dat ging haar te ver. De beide hoog
leraren Oud (lib.) en Lemaire (kath.
nat.) voelden het meeste voor socia
le voorzieningen.
De minister zag tenslotte af van
een antwoord, en hoewel mr. Burger
nog een beroep deed op de Kamer
met de woorden, dat als de Staat j Mei 1946 haar man heeft vergiftigd,
voor de consequenties van zijn mis-'
grijpen wordt gesteld, hij daarop
Late ontdekking
De officier van justitie bij de ar
rondissementsrechtbank te Gronin
gen heeft gistermiddag twintig jaar
gevangenisstraf geëist tegen een 53-
jarige vrouw uit Warffum, die op 2
loyaal moet terugkomen, kon hij zijn
motie niét meer redden.
De Tweede Kamer heeft zich ten
slotte zonder hoofdelijke stemming
accoord verklaard met de begroting
van justitie.
MINISTER STAF:
voor schenners grondgebied
Nieuw-Guinea
„De infiltratie-pogingeiv in Nieuw-
Guinea hebben onze waakzaamheid
verscherpt". Aldus minister Staf aan
het slot van een redevoering in de
Tweede Kamer hedennacht. De rede
duurde twee en half uur.
„Wij zullen rake klappen uitdelen
aan hen, die de integriteit van het
grondgebied van Nieuw-Guinea
schenden.
In de rede verdedigde minister Staf
de begroting van oorlog en marine.
„Wij beschikken over de middelen
om verdere pogingen tegen te gaan,
maar wij zullen niet aarzelen meer
middelen in te zetten, om volgende
infiltraties, als dat nodig is, met meer
kracht te kunnen bestrijden.
De verdediging van Nieuw-Guinea
is nu toevertrouwd aan de marine,
maar mochten er andere wapens no
dig zijn, dan zijn wij bereid aan onze
woorden meer kracht bij te zetten.
Staatssecretaris Moorman zal van
middag nog nader ingaan op de ver
dediging van Nieuw-Guinea.
Na 13 December geen
gezouten haring meer
Alhoewel de afname van gezouten
haring gelijk is aan die van vorige
jaren en de aanvoer het cijfer van
1953 nog niet bereikt heeft, zal na
13 December geen gezouten haring,
meer aangevoerd kunnen worden.
Deze maatregel moet gezocht wor
den in het feit, dat het hoogseizoen
van de vangst dit jaar enkele maan
den eerder plaatsvond en dat zodoen
de de haring, die thans nog gevan
gen wordt, normaal eind December
uit het water gehaald zou worden.
Deze haring is minder geschikt om in
het zout gezet te worden.
De aanvoer van verse haring blijft
onverminderd doorgang vinden.
ZEEPOST.
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden. De data,
waarop de correspondentie uiterlijk
ter post moet zijn bezorgd, staan,
tussen haakjes, achter de naam van
het schip vermeld.
Indonesië: m.s. „Willem Ruys" (7
Dec.), Ned. Nw. Guinea: m.c. „Kota
Agoeng" (16 Dec.); Ned. Antillen:
s.s. „Boskoop" (1 Dec.); Suriname:
s.s. „Stentor" (1 Dec.); Unie van Z.
Afrika en Z.W. Afrika: m.s. „Edin
burgh Castle" (27 Dec.); s.s. „Grote
Beer" (1 Dec.); Canada: s.s. „Rijn
dam" (27 Nov.); m.s. „Black Condor"
(1 Dec.); Zuid Amerika: Argentinië
s.s. „Eva Peron" (27 Nov.); Brazilië:
m.s. „Halioth" (30 Nov.); s.s. „Eva
Peron" (27 Nov.); Australië: via En
geland (27 Nov.); Nieuw Zeeland:
via Engeland (27 Nov.).
Inlichtingen betreffende de ver
zendingsdata van postpakketten ge
ven de postkantoren.
Zij was getrouwd met een landar
beider, die niet bepaald intelligent
was, doch een goed echtgenoot voor
haar en naar buiten uit was er geen
enkele klacht over het gezinsleven.
Het gezin nam evenwel twee pleeg
kinderen in huis. De vrouw werd ver
liefd op de vader van deze kinderen
en wilde zioh van haar man ontdoen.
Tijdens de schoonmaak vond zij in de
kast een zakje met Parijs-groen, dat
door de boeren wordt gebruikt voor
de bespoeriïng van. grasland. Toen
rijpte bij haar het idee om haar man
te vergiftigen.
Dodelijke dronk.
Zij mengde in een beker water een
eetlepel Parijs-groen en zette dit in
de kast neer. De man had de ge
woonte 's nachts te vragen naar een
beker water, wanneer hij dorst had.
Op de bewuste avond van 2 Mei 1946
werd zij door haar han wakker ge
maakt, omdat hij dorst had. De
vrouw ging uit bed en haalde uit de
kast de beker met Parijs-groen. De
man dronk de beker in een paar teu
gen leeg. 's Nachts werd hen onwel en
moest overgeven, 's Morgens heeft hij
nog iets gegeten, doch in de loop van
de dag is hij overleden.
De huisarts kon geen doodsoorzaak
opgeven. Bij de begrafenis werd het
dankwoord gesproken door de vader
der pleegkinderen, met wie de vrouw
enkele maanden later huwde.
Geruchten verraadden haar.
De moord is pas door geruchten dit
jaar aan het licht gekomen. De po
litie stelde een summier onderzoek in
naar deze geruchten en heeft toen het
lijk opgegraven. Men trof sporen
van arsenicum en koper aan en wel
in zulk een grote hoeveelheid, dat ge-
acht moest worden, dat vergiftiging I een mijlpaal beJeikt. De nieuwe
de doodsoorzaak was. Enkele dagen abonné, de heer A. Ch. te Winkel
later legde de vrouw een volledige kreeg van directeur ir. J. M. Vos, een
bekentenis af. 'taart en de aansluiting gratis.
Geen levenslang.
In een uitvoerig requisitoir achtte
de officier van justitie bij de arron
dissementsrechtbank te Groningen de
ten laste gelegde feiten bewezen. De
vrouw heeft zich schuldig gemaakt
aan moord, zij is volkomen toereke
ningsvatbaar en er is geen enkele re
den om hier strafvermindering toe te
passen. In verband met het feit, dat
de moord zoveel jaar geleden ge
pleegd is, wilde de officier van justi
tie afzien van een levenslange gevan
genisstraf.
De persdienst der actie „Voor God"
te Heemstede bericht ons, dat met in
gang van het nieuwe jaar een maan
delijkse Muurkrant gaat verschijnen
Deze muurkrant met het uiterlijk
van een modern en pakkend affiche,
zal in tekst en beeld elke maand ge-
inspireerd zijn op de katholieke
actualiteit, overeenkomstig de doel
stelling der actie „Voor God" welke
gericht is op de beïnvloeding der
publieke opinie. Zij is bestemd voor
alle lokaliteiten waar regelmatig veel
mensen vertoeven: wachtkamers van
ziekenhuizen, poliklinieken, pasto
rieën, artsen, advocaten, notarissen
enz. Ook voor de cantines van grote
bedrijven, verenigingsgebouwen en
bondslokalen.
De uitgave wordt verzorgd door
het secretariaat der actie „Voor
God", Postbus 2, Heemstede.
ROOIERS KRIJGEN EEN
VRIJE DAG.
De directie van de werken in de
Noordoostpolder heeft bij het gereed
komen van de bieten- en aardappel
oogst aan alle arbeiders die hebben
gerooid, een extra betaalde verlof
dag toegekend.
Deze dag is vastgesteld op 24 De
cember, iodat de arbeiders die in de
werkkarfipen zijn gehuisvest, reeds
in de middag van 23 December naar
hun woonplaatsen kunnen vertrek
ken.
Met de 20.000ste telefoonaanslui
ting heeft de P.T.T. gisteren in Haar-
VLUCHTELINGEN: ƒ1.676.000.
Het Comité Vluchtelingenhulp 1954
heeft gisteren 32.000 ontvangen.
Gevoegd bij de 1.644.000 die al wa
ren binnengekomen, levert dit een to
taal bedrag van 1.676.000.
BLOEMBOLLEN VOOR DE
FRANSE PRESIDENT
Uitvoering gevend aan de belofte,
die de gemeente 's Gravenhage de
Franse president René Coty heeft
gedaan bij zijn bezoek aan Neder
land, heeft Den Haag dezer dagen
ruim 14.000 bloembollen (om geheel
nauwkeurig te zijn: 14.659) naar
Frankrijk gezonden. Het zijn bollen
van verscheidene soorten bloemen in
allerlei variëteiten. Onder toezicht
van de heer I. Rijnveld, adjunct
directeur van de dienst der gemeen
teplantsoenen en de heer J. A. Quint,
technisch ambtenaar van deze dienst,
zijn de bollen geplant in de tuinen
van het Elysee en van het kasteel
Rambouillet, waar ze over enige
maanden zullen bloeien.
De heren Rijnveld en Quint zijn
dezer dagen door de echtgenote van
de president, mevrouw Coty, ont
vangen.
Waarschijnlijk tengevolge van
kortsluiting is gisterochtend te Lalle-
weer (gem. Termeenten) de door de
heer G. P. Toxopeus bewoonde boer
derij, die het eigendom is van de
heer Buisman te Zwartsluis, uitge
brand. De in de schuur opgeslagen
landbouwoogst, werktuigen en één
koe gingen verloren. Het vee kon
bijtijds in veiligheid worden ge
bracht. Het woonhuis bleef gespaard,
maar kreeg veel waterschade. De
aangerichte schade wordt door ver
zekering gedekt.
DRAMATISCHE DIEF.
Uit de auto van een acteur, die zijn
wagen had geparkeerd in de Lange
Leidsedwarsstraat te Amsterdam, is
Woensdagavond een toneclcostuum
ontvreemd uit het jaar 1890, bestaan
de uit een geklede jas, een pantalon
en drie vesten van verschillende
kleur.
Voorts is gestolen een kartonnen
doos met hoge boorden, plastrons
enz. De totale waarde van de kle
dingstukken bedraagt circa f 300,
de acteur had vergeten de geparkeer
de auto af te sluiten.
(18)
(Vooruit!... tlopL Op één handle!)
die man heeft Ment!
[en geboren dom!
Ik ui hem na de ver
toning eenuampre-
ken!^j~y
